İsimlerin Cinsiyeti – Род Имён Существительных
Rusçada isimler cinsiyete göre birbirinden ayrılır, sayı ve cinsiyete göre çekilir. Rusça isimlerde hem cinsiyet hem de hallere göre çekim ekleri mevcuttur.
Rusçadaki isimler:
eril cins – мужской род (м.р.)
dişil cins – женский род (ж.р.)
nötr cins – средний род (ср. р.)
olmak üzere üç cinse ayrılır. İsimlerin cinsiyeti son harflerine göre tayin edilir. Ancak canlı insan ve hayvan isimlerinin cinsiyeti, onların gerçek fiziki cinsiyetlerine göre tayin edilir.
Sıfatların, Sahiplik Zamirleri‘nin bir kısmının, Sıra Sayıları’nın ve fiillerin Geçmiş Zaman son takıları isimlerin ait olduğu cinsiyete göre değişir.
Örneğin:
мужской род | женский род | средний род |
новый дом | новая книга | новое пальто |
мой стол | моя машина | моё письмо |
второй урок | вторая ручка | второе дерево |
ушёл брат | ушла сестра | ушло дитя |
Sonu hangi harfle biterse bitsin:
отец/папа (baba) | сын (erkek çocuğu) |
брат (erkek kardeş) | парень (delikanlı) |
друг (erkek arkadaş) | дедушка (dede) |
юноша (genç adam) | дядя (dayı, amca) |
мужчина (erkek) |
sözcükleri ERİL CİNS’tir.
Yine son harflerine bakılmaksızın, dişil cins varlıklara ait olan şu isimler de DİŞİL CİNS’tirler.
студентка (bayan öğrenci) | мама (anne) |
сестра (kız kardeş) | дочь (kız çocuğu) |
девушка (kız) | учительница (bayan öğretmen) |
Rus erkek ve kadın isimlerinin son harfleri farklı olabilmektedir. Şahsın fiziki cinsiyetine göre isimlerin tam ve kısa şekillerinin cinsiyeti tayin edilir.
мужской род | женский род |
Иванович | Ивановна |
Валентин/Валя | Валентина/Валя |
Александр/Саша | Александра/Саша |
Ахмет | Айше |
Мустафа | Айсун |
Али | Филиз |
Canlı varlık isimlerinden (bitki isimleri cansız nesneler gibidir) kuraldışı olanlar hariç bütün varlıkların isimlerinin cinsiyeti aşağıdaki tabloya göre tayin edilir.
son takısına göre isimlerin cinsiyet tablosu;
cins – род | 1. grup | 2. grup | 3. grup |
eril cins | sonu sessiz harf | sonu -й, -ий | sonu –ь |
dişil cins женский род | sonu -а harfi | sonu -я, -ия, -ья | sonu –ь |
nötr cins | sonu -о harfi | sonu –е, -ие, -ьё | sonu -мя |
ERİL ve DİŞİL isimler bölümüne canlılara ait isimlerden de birer örnek dahil edilmiştir. Bu tablodaki son harflerle biten isimler; YALIN HAL TEKİL, diğer bir deyişle sözlük şekilleridir. Bazı sözcüklerin son iki harfinin yazılmasının nedeni bunlar ismin hallerine göre farklı takı aldıkları içindir (время, имя).
Yukarıdaki tabloya uygun olarak, sırasıyla her cinse dahil isim gruplarından örnekler görelim.
1. ERİL CİNS – Мужской Род (м.р.)
А. Sonu sessiz harf ile biten isimler: KISA İY (й) harfi hariç olmak üzere diğer 20 adet sessiz harf ile biten bütün isimler ERİL CİNS olur.
дом (ev) | студент (üniversite öğrencisi) | |
мост (köprü) | педагог (pedagog) | |
порт (liman) | мальчик (çocuk) | |
город (şehir) | Иван (İvan) | |
пол (döşeme) | врач (doktor) | |
потолок (tavan) | автобус (otobüs) | |
лук (soğan) |
B. Sonu KISA İY (й) ile biten bütün isimler ile sıfat formundaki bazı sözcükle de ERİL CİNS olmaktadır.
музей (müze) | герой (kahraman) |
чай (çay) | Сергей (Sergey) |
сарай (depo) | Николай (Nikolay) |
край (kenar) | санаторий (sanatoryum) |
бой (savaş) | май (mayıs) |
Hem isim hem de sıfat olarak kullanılan bazıları şunlardır.
русский (Rus erkeği)
рабочий (erkek işçi)
учёный (bilim adamı)
C. Sonu YUMUŞAK İŞARET (ь) ile biten isimlerin bir kısmı ERİL CİNS olmaktadır. Sonu bu işaret ile biten isimleri aşağıdaki gibi birçok grupta verebiliriz.
(1) Bu işaret (ь) ile biten bütün ay isimleri.
январь (ocak) | сентябрь (eylül) |
февраль (şubat) | октябрь (ekim) |
апрель (nisan) | ноябрь (kasım) |
июнь (haziran) | декабрь (aralık) |
июль (temmuz) |
Sonu -тель ve -арь sonekleri ile biten meslek adları.
писатель (yazar) | пахарь (çiftçi) |
читатель (okuyucu) | учитель (öğretmen) |
библиотекарь (kütüphaneci) | токарь (tornacı) |
(2) Nerede kullanılırsa kullanılsın aşağıdaki isimler her zaman ERİL CİNS’tirler.
автомобиль (otomobil) | день (gün) |
бинокль (dürbün) | дождь (yağmur) |
госпиталь (hastane) | камень (taş) |
картофель (patates) | рояль (piyano) |
кашель (öksürük) | рубль (ruble) |
корабль (gemi) | руль (direksiyon) |
Кремль (Kremlin) | стиль (stil) |
лагерь (kamp) | туннель (tünel) |
монастырь (manastır) | уголь (kömür) |
нуль/ноль (sıfır) | уровень (seviye) |
огонь (ateş) | штампель (ıstampa) |
полдень (öğleden sonra) | ячмень (çavdar) |
портфель (el çantası) |
(3) İstisna olarak кофе (kahve) sözcüğü ERİL CİNS’tir.
2. DİŞİL CİNS – Женский Род (ж.р.)
Bu cinse de dahil üç cins isim grubu vardır.
A. Sonu -а ile biten isimler.
картина (resim, tablo) | страна (ülke) |
карта (harita) | родина (vatan) |
лампа (lamba) | сестра (kız kardeş) |
луна (ay) | подруга (kız arkadaş) |
парта (okul sırası) | девушка (yetişkin kız) |
дорога (yol) | женщина (kadın) |
Sonu -а ile biten bir grup isim ERKEK CİNS canlı varlıklara ait olduğundan ERİL CİNS’tirler.
папа (baba) |
мужчина (erkek adam) |
старшина (başçavuş) |
юноша (genç adam) |
дедушка (dede) |
B. Sonu -я (-ия, -ья) harfi ile biten isimler DİŞİL CİNS’tirler.
деревня (köy) | Англия (İngiltere) |
земля (toprak) | Россия (Rusya) |
неделя (hafta) | Турция (Türkiye) |
фамилия (soyadı) | Япония (Japonya) |
молния (şimşek) |
C. Sonu YUMUŞAK İŞARET (ь) ile biten isimlerin bir kısmı da DİŞİL CİNS’tir.
Bu tür isimleri birkaç alt başlık halinde öğreneceksiniz.
(1) -ость ve-есть sonekleri ile biten adlar her zaman DİŞİL CİNS’tirler.
старость (yaşlılık) | независимость (bağımsızlık) |
молодость (gençlik) | верность (sadakat) |
новость (haber) | свежесть (tazelik) |
радость (sevinç) | тяжесть (ağırlık) |
(2) Sonu -знь -сть -сь -вь -бь -пь sonekleri ile biten isimler her zaman DİŞİL CİNS’tir.
болезнь (hastalık) | морковь (havuç) |
весть (haber) | обувь (ayakkabı) |
грусть (üzüntü) | подпись (imza) |
жизнь (hayat) | цепь (zincir) |
кровь (kan) | часть (parça, bölüm) |
любовь (aşk, sevgi) | честь (şeref) |
(3) Aşağıdaki isimler de her zaman DİŞİL CİNS’tirler.
боль (ağrı) | лень (tembellik) |
гавань (liman) | медаль (madalya) |
гибель (ölüm) | медь (bakır) |
грудь (göğüs) | метель (kar fırtınası) |
грязь (kir) | мысль (fikir, düşünce) |
даль (mesafe) | нефть (petrol) |
дверь (kapı) | осень (sonbahar) |
ель (çam) | очередь (sıra) |
кровать (karyola) | память (hatıra) |
ладонь (el ayası) | печаль (üzüntü) |
пыль (toz) | площадь (meydan) |
роль (rol) | постель (yatak) |
ртуть (civa) | сеть (ağ) |
связь (irtibat) | тень (gölge) |
скатерть (masa örtüsü) | тетрадь (defter) |
смерть (ölüm) | четверть (çeyrek) |
соль (tuz) | цель (amaç, hedef) |
сталь (çelik) | шинель (kaput) |
степень (derece) |
Yukarıdaki hem ERİL hem de DİŞİL olarak sıralananlar da dahil olmak üzere YUMUŞAK İŞARET (ь) ile biten bütün isimlerin cinsiyetini, sözlüklerde karşılarında bulunan “м”(мужской) ve “ж”(женский) harflerinden anlaşılır. Yukarıda özel olarak belirtilenlerin dışındaki isimleri ezberleyerek öğrenmelisiniz. Kitaplardaki cümlelerde bu isimlerin önüne gelen isim soylu sözcükler olan SIFAT, SIRA SAYISI, SAHİPLİK ZAMİRLERİ’nin aldığı takılardan ismin cinsiyetini teşhis etmek mümkündür.
Rusçada her zaman yumuşak sessiz ч ve щ ‘den sonra bazı sözcüklerde (ь) kullanılması bu isimlerin cinsiyetini belirleme amacıyla kullanılır.
3. NÖTR CİNS – Средний Род (ср.д.)
Bu cins isimler de üç grupta toplanırlar.
A. Sonu -о ile biten isimler.
окно (pencere) | зеркало (ayna) |
слово (sözcük) | утро (sabah) |
место (yer) | перо (divit kalem) |
дерево (ağaç) | лето (yaz) |
небо (gökyüzü) | письмо (mektup) |
B. Sonu -е (-ье, -ие) ile biten isimler NÖTR CİNS’tirler.
море (deniz) | ружьё (silah) |
поле (tarla) | бельё (çamaşır) |
здание (bina) | платье (kadın elbisesi) |
знание (bilgi) |
C. Sonu -мя ile biten az sayıdaki isim NÖTR CİNS’tir.
имя (isim, ad) | пламя (alev) |
время (zaman) | темя (kafanın tepesi) |
знамя (sancak) | бремя (yük, külfet) |
семя (tohum, tane) | вымя (hayvan memesi) |
племя (kabile, boy) |
D. Karışık takılı ve çekim eki almadan kullanılan yabancı kökenli isimler.
Bu cins isimlerin son takıları о, е, ю, и, а, у harflerinden birisi olabilmektedir. Aşağıdaki isimlerin hepsi NÖTR CİNS’tirler.
пальто (palto) | жюри (jüri) |
метро (metro) | пари (bahis) |
кино (sinema) | бюро (büro) |
кафе (kafeterya) | шоссе (şose yol) |
интервью (görüşme) |
Benzer şekilde yine yabancı dillerden Rusçaya geçmiş olan bazı isimler de ERİL CİNS’dir.
кенгуру (kanguru) |
шимпанзе (şempanze) |
атташе (ataşe) |
кофе (kahve) |
BeğenYükleniyor...
This post is also available in: English
Eşyalar, günlük hayatımızı devam etmemiz için önemli araç-gereçlerdir. Peki A harfiyle başlayan eşyalar hangileridir? İşte D harfi ile başlayan eşyalar ile o eşya (nesne) hakkında bilgi.
Türlü amaçlarla günlük hayatta kullanılan, insan yapısı, taşınabilir cansız nesnelerin bütününe eşya denir. Diğer bir ifade ile Nesne veya eşya, belirli bir ağırlığı ve hacmi olan her türlü cansız varlık, şey, obje demektir. Çevremizde, günlük hayatımızda kullandığımız ya da daha önce gördüğümüz nesneler (eşyalar) bulunmaktadır. Çevremizi saran eşyalar ihtiyaçlarımız doğrultusunda icat edilmiş ve bir ihtiyacımızı karşılamak için kullandığımız eşyalardır.
D Harfiyle başlayan eşya ismi
Daktilo
Dalgıç tüpü
Dama tahtası
Damper
Dantel
Darbuka
Davetiye
Davul
Debimetre
Defter
Değirmen
Değirmen taşı
Değnek
Delgi
Delgeç
Demlik
Deney tüpü
Derin dondurucu
Dergi
Dikiş iğnesi
Dikiş makinesi
Dinamometre
Direksiyon
Dirgen
Disk
Disket
Diş fırçası
Diş macunu
Divit
Dizlik
Dolap
Dolma kalem
Dorse
Döşek
Dresuar
Duş perdesi
Duvak
Duvar saati
Dübel
Düdük
Düdüklü tencere
Dümbelek
Dümen
Dürbün
Baş harfi D olan eşyalar hakkında kısa bilgi
Daktilo: Yazı makinesi
Dalgıç tüpü: Dalgıçların su altında uzun süre kalmaları için solunum yapmalarını sağlayan tüp
Dama tahtası: Üzerinde dama oynanan tahta
Damper: Bir şasinin üzerine takılmış, inip kalkan kasası olan, kendinden hareketli, yükü boşaltan düzen
Dantel: Her türlü iplikle örülen veya bir kumaşın kenarına işlenen türlü biçimde ince ve ağ görünümünde örgü
Darbuka: Toprak veya madenden yapılan, bir yanı açık, vurmalı çalgı
Davetiye: Bir toplantıya, bir yere çağırmak üzere düzenlenen davet yazısı
Davul: Büyük ve enlice bir kasnağın iki yanına deri geçirilerek yapılan, tokmak ve değnekle çalınan çalgı
Debimetre: Bir borudan akan gaz veya sıvının hacim ve kütle cinsinden debisini kontrol eden, düzenleyen ve ölçen araç
Defter: Genellikle hafif bir kapak içerisinde, yazı yazmak için bir araya tutturulmuş kâğıt yaprakları
Değirmen: Kahve, buğday, nohut vb. taneleri öğüten araç veya alet
Değirmen taşı: Değirmende, dönerek taneleri ezen yuvarlak taş
Değnek: Elde taşınacak incelikte düzgün ağaç, sopa, çomak
Delgi: Matkap
Delgeç: Mukavva, kâğıt, kayış, maden funduszeue.info delik açmaya yarayan araç, delecek, zımba
Demlik: İçerisinde çay demlenen emzikli kap
Deney tüpü: Çoğunlukla kimyasal deneylerde kullanılan bir ucu kapalı cam boru
Derin dondurucu: Bozulabilecek yiyecekleri niteliklerini bozmadan çok düşük ısılarda dondurarak uzun süre saklamak için kullanılan buzdolabı
Dergi: Siyaset, edebiyat, teknik, ekonomi vb. konuları inceleyen ve belirli aralıklarla çıkan süreli yayın, bülten, mecmua.
Dikiş iğnesi: Dikiş dikmek için özel olarak yapılmış iğne
Dikiş makinesi: Dikiş dikme işlerinde kullanılan, kol veya elektrik gücüyle çalıştırılan alet.
Dinamometre: Kuvvetölçer
Direksiyon: Taşıta istenilen yönü vermeye ve taşıtı belirli bir doğrultuda götürmeye yarayan düzenek
Dirgen: Genellikle harmanda sapları yaymaya yarayan demirden, çatallı bir tarım aracı
Disk: Disk atmada kullanılan, erkekler için 2, kadınlar için 1 kilogram ağırlığında, genellikle metal bir çember ile çevrelenmiş tahta ağırşak.
Disket: Bilgisayardaki işlemlerin kaydedildiği manyetik araç
Diş fırçası: Dişleri temizlemede kullanılan bir fırça türü
Diş macunu: Dişleri temizlemede kullanılan macun
Divit: Hokkadaki mürekkebe batırılarak yazı yazmaya yarayan ve değişik uçları olan bir kalem türü
Dizlik: Korumak amacıyla dize geçirilen şey.
Dolap: Genellikle tahtadan yapılmış, bölme veya çekmelerine eşya konulan kapaklı mobilya
Dolma kalem: İçine mürekkep doldurularak kullanılan yazı kalemi
Dorse: Kara taşıma araçlarındaki kasa
Döşek: Yatak
Dresuar: Evlerin özellikle giriş adı verilen antre kısımlarında kullanılan, düz ayaklı olan ve çoğunlukla çok işlevli bir sehpaya benzeyen bir mobilya türü
Duş perdesi: Duşta kullanılan perde
Duvak: Gelinin başını, bazen de yüzünü örten dantel veya tülden örtü
Duvar saati: Duvara asılı saat
Dübel: Vidanın daha sağlam yerleşmesi için duvarlarda açılan deliğe önceden çakılan plastik yuva
Düdük: İçinden hava veya buhar geçirildiğinde keskin ses çıkaran ve işaret vermek için kullanılan araç
Düdüklü tencere: Buhar basıncından yararlanarak yemeği çabuk ve sağlıklı olarak pişiren bir tür metal tencere
Dümbelek: Ağzına deri gerilmiş, çanak biçiminde, darbukaya benzer bir tür çalgı
Dümen: Hava ve deniz taşıtlarında, taşıta istenilen yönü vermeye ve belirli bir doğrultuda götürmeye yarayan hareketli parça
Dürbün: Uzaktaki cisimlerin görüntülerini büyütmeye veya yaklaştırmaya yarayan, objektif ve oküler adlı iki mercekten oluşan optik alet.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası