Izmir Ulaştırma Bölge Müdürlüğü Alsancak

HAZAR STRATEJİ ENSTİTÜSÜ YAYINIDIR<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI: <strong>12</strong><br />

hazarworld.com<br />

yayında<br />

Azerbaycan<br />

“İstikrara Devam” Dedi<br />

CHOICE OF AZERBAIJAN:<br />

ALIYEV FOR THE THIRD TIME<br />

ВЫБОР АЗЕРБАЙДЖАНА:<br />

3-й РАЗ АЛИЕВ<br />

SUMMARY<br />

краткое<br />

изложение56

CHOICE FOR<br />

ENERGY OF<br />

TURKEY’S<br />

TOMORROW<br />

Turkey’s largest private natural gas importer.<br />

With its PNG and LNG portfolio, supplies major<br />

industrial customers and cities throughout the country.<br />

www.enercoenerji.com

ÖNSÖZ<br />

Merhabalar,<br />

Bağımsızlığını kazandığı 1991 sonrasındaki 20 yılı aşkın süre içerisinde Azerbaycan, büyük<br />

bir sosyoekonomik dönüşüm ve ilerleme kaydetti. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in liderliğindeki<br />

son 10 yılda ise ekonomik, sosyal ve siyasal boyutta önemli projelere imza attı ve birçok<br />

alanda zirveye ulaştığı bir dönem yaşadı. Azerbaycan halkı, Aliyev dönemindeki başarılı<br />

çalışmalara kayıtsız kalmayarak 9 Ekim <strong>2013</strong>’te gerçekleşen 7. Cumhurbaşkanlığı seçiminde<br />

iradesini Aliyev’den yana kullandı. %85’e yakın oy oranıyla 10 adayı geride bırakan İlham<br />

Aliyev, 2003 ve 2008’deki zaferinin ardından 3. dönemde de Cumhurbaşkanı olarak seçildi.<br />

Türk ve dünya kamuoyu ile seçim süresince görev yapan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı<br />

(AGİT) ve Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) gibi uluslararası kuruluşların<br />

gözlem heyetleri tarafından dikkatle takip edilen seçimler adil, özgür ve şeffaf bir ortamda<br />

tamamlandı. Toplumsal dinamikler ve uluslararası boyutta Azerbaycan’ın önümüzdeki 5<br />

yılını belirleyecek, önemli bir dönemin başlangıcı olarak görebileceğimiz seçimleri <strong>Kasım</strong><br />

sayısında kapak konusu olarak ele aldık.<br />

İzmir’in EXPO 2020 adaylığının oylanacağı 27 <strong>Kasım</strong> tarihine yaklaştığımız bugünlerde,<br />

SOCAR Türkiye CEO’su Kenan Yavuz, <strong>Hazar</strong> <strong>World</strong>’e verdiği röportajda konuya ilişkin<br />

görüşlerini aktardı. BP Şah Deniz Geliştirme Başkan Yardımcısı Alasdair Cook, TAP’ı ve bu<br />

projenin Güney Gaz Koridoru’nun gerçekleşmesi açısından önemini detaylı olarak inceledi.<br />

HASEN uzmanlarından Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Dr. İbrahim Palaz ve Dr. Cemil Ertem<br />

köşe yazılarıyla dergimizin <strong>Kasım</strong> sayısında önemli değerlendirmelerde bulundu. Palaz,<br />

Doğu Akdeniz’deki enerji rezervlerini teknik bilgiler ışığında irdelerken, Caşın Ortadoğu’daki<br />

son gelişmeleri mercek altına aldı. Cemil Ertem ise kaleme aldığı yazıda tarihî önemi<br />

haiz iki projeden; 29 Ekim’de açılışı yapılan Marmaray ile Bakü–Tiflis–Kars Demiryolu<br />

Hattı’ndan bahsetti.<br />

Geçtiğimiz ay Türkmenistan’da gerçekleşen ‘AGİT Perspektifinde Enerji Güvenliği ve<br />

Sürdürülebilir Yüksek Düzeyli Konferansı’ ve 24-25 Ekim’de Ankara’da düzenlenen 6. EIF<br />

Uluslararası Enerji Kongresi’nden çarpıcı başlıkları da bu sayımızda bulabilirsiniz. <strong>Hazar</strong><br />

Strateji Enstitüsü (HASEN) tarafından 4-5 Aralık tarihlerinde İstanbul’da gerçekleştirilecek<br />

<strong>Hazar</strong> Forumu’nun ayrıntılarına ise etkinlik sayfamızda yer verdik.<br />

Türkiye ve Rusya arasında karşılıklı olarak vizelerin kaldırılmasıyla Türkiye’den giden turist<br />

sayısında artış gösteren Rusya’nın başkenti Moskova’nın tarihî ve turistik mekanlarını ‘Rota’<br />

kısmında bulabilirsiniz.<br />

Aralık ayında görüşmek dileğiyle…<br />

haldun yavaş<br />

<strong>Hazar</strong> Strateji Enstitüsü<br />

Genel Sekreter<br />

YÖNETİM<br />

İmtiyaz Sahibi<br />

<strong>Hazar</strong> Strateji Enstitüsü Adına<br />

Haldun YAVAŞ<br />

Genel Yayın Yönetmeni<br />

Gökhan ÇAY<br />

haber müdürü<br />

Selin Şen Saltaş<br />

haber editörü<br />

Merve Damcı<br />

EDİTÖR<br />

Hande Yaşar ÜNSAL<br />

Yayın Kurulu<br />

Dr. Cemil ERTEM<br />

Efgan NİFTİYEV<br />

Emin AKHUNDZADA<br />

Prof.Dr. Mesut HAKKI CAŞIN<br />

Zeynep KAPTAN<br />

İLETİŞİM<br />

Veko Giz Plaza, Maslak Meydan Sok.<br />

No:3 Kat:4 Daire 11-<strong>12</strong> Maslak, 34298<br />

Şişli / İstanbul - TÜRKİYE<br />

Tel: +90 2<strong>12</strong> 999 66 00<br />

Faks: +90 2<strong>12</strong> 999 66 01<br />

www.hazarworld.com<br />

yayın YÖNETİM<br />

YAYIN GRUBU BAŞKANI<br />

Serkan ÜNAL<br />

GRUP KOORDİNATÖRÜ<br />

Mehmet Mücahid DEMİR<br />

FİNANS KOORDİNATÖRÜ<br />

Selim KARA<br />

genel yayın yönetmenİ<br />

Serdar TURAN<br />

ÖZEL PROJELER DİREKTÖRÜ<br />

Emin GÖRGÜN<br />

EDİTÖRLER<br />

Aynur ŞENOL ALTUN<br />

Can GÜRSU<br />

SANAT YÖNETMENİ<br />

Özkan ORAL<br />

YARDIMCI SANAT YÖNETMENİ<br />

Pınar GÜVEN<br />

Ahmet ÇELİK<br />

FOTOĞRAF EDİTÖRÜ<br />

Şeref YILMAZ<br />

KATKIDA BULUNANLAR<br />

Cansu Ertosun<br />

Gizem GÜZEY<br />

Güzin GÜZEY<br />

Baran KARAKUZU<br />

Özbekistan Büyükelçiliği<br />

Mehmet Erdoğan elgin<br />

İnfomag Yayıncılık Bilişim Tanıtım ve<br />

Organizasyon Hizmetleri Ltd. Şti<br />

Ebulula Mardin Cad.<br />

4. Gazeteciler Sitesi A-8 /1<br />

Akatlar-Levent / İSTANBUL<br />

Tel: (02<strong>12</strong>) 324 55 15<br />

Faks: (02<strong>12</strong>) 324 55 05<br />

BASKI<br />

Bilnet Matbaacılık Biltur Basım Yay. ve<br />

Hiz. A.Ş. Dudulu Organize Sanayi Bölgesi<br />

1.Cadde No: 16 Esenkent – Ümraniye<br />

34476 İSTANBUL Tel: 444 44 03<br />

Yayın Türü<br />

Yaygın Yerel Süreli<br />

Yayın Süresi / Dili<br />

Aylık / Türkçe<br />

İLETİŞİM<br />

[email protected]<br />

www.infomagyayincilik.com<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 1

içindekiler<br />

AZERBAYCAN’IN SEÇİMİ:<br />

3. KEZ ALİYEV<br />

KAPAK<br />

16<br />

•<br />

Azerbaycan’da halk<br />

Cumhurbaşkanlığı<br />

seçimi için sandık<br />

başına gitti. Oyların<br />

yüzde 85’e yakınını<br />

alan İlham Aliyev 3.<br />

kez Cumhurbaşkanı<br />

koltuğuna oturdu.<br />

Aliyev taraftarları<br />

ilk sonuçların<br />

açıklanmasının<br />

ardından kutlama<br />

için sokaklara<br />

döküldü.<br />

KISA KISALAR 04<br />

• Rusya ve Çin’den Petrol İşbirliği<br />

• Opec 2014 İçin Petrol Tahminini<br />

Düşürdü<br />

• Ukrayna, Rus Doğal Gazından<br />

Vazgeçiyor<br />

• Tanap, Türkmenistan Gazıyla<br />

Güçlenecek<br />

• AB’den Boru Hatlarına Milyar<br />

Euro’luk Hibe<br />

• Kazak Petrolünde İhracat Açmazı<br />

AJANDA 06<br />

Türkiye Rüzgar Enerjisi Kongresi<br />

• Azerbaycan ve <strong>Hazar</strong> Denizi Petrol ve<br />

Doğal Gaz Haftası<br />

• 18. Türkmenistan Petrol ve Doğal Gaz<br />

Konferansı<br />

• Reenergy Rusya <strong>2013</strong><br />

HABER ANALİZ 08<br />

Doğu Akdeniz’de<br />

Neler Oluyor?<br />

Önümüzdeki 2-3 yıl içinde Doğu<br />

Akdeniz’deki derin sularda<br />

keşfedilecek bütün rezervler için<br />

çıkış yolunun arandığı bugünlerde<br />

kararlar verilmeden önce Türkiye’nin<br />

duruşunun ne olması gerektiğini<br />

sormak zorundayız. Bölgede<br />

yürütülen yoğun enerji kaynağı<br />

arayışlarının sebebini anlamamız<br />

gerekiyor.<br />

2

ETKİNLİK <strong>12</strong><br />

İstanbul’da <strong>Hazar</strong><br />

Zirvesi<br />

Üçüncüsü gelecek ay İstanbul’da<br />

düzenlenecek olan <strong>Hazar</strong><br />

Forumu’nda bölgedeki enerji<br />

kaynakları, ekonomik çeşitlilik,<br />

ulaştırma projeleri ve güvenlik ile<br />

ilgili sorunlar ele alınıyor.<br />

HABER ANALİZ<br />

14<br />

Enerjinin geleceği<br />

Ankara’da masaya<br />

yatırıldı<br />

6. EIF / Uluslararası Enerji<br />

Kongresi 24-25 Ekim tarihlerinde<br />

Ankara’da gerçekleştirildi.<br />

ANALİZ<br />

26<br />

Bölgenin Enerji<br />

Gündemi AGİT’de<br />

Değerlendirildi<br />

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği<br />

Teşkilatı’nın (AGİT) ev sahipliğinde<br />

17-18 Ekim tarihlerinde<br />

Türkmenistan’ın başkenti<br />

Aşkabat’ta düzenlenen ‘AGİT<br />

Perspektifinde Enerji Güvenliği ve<br />

Sürdürülebilir Yüksek Düzeyli<br />

Konferansı’nda bölgenin enerji<br />

gündemi değerlendirildi.<br />

gelecek notları<br />

30<br />

Birbirini tamamlayan<br />

tarihi önemde iki proje:<br />

Marmaray ve Bakü-<br />

Tiflis-Kars Demiryolu<br />

Tam bugünlerde Avrupa–Asya<br />

bütünleşmesi ile karşı karşıyayız.<br />

Marmaray’ın açılması, Türkiye ve<br />

Azerbaycan’ın halen devam eden,<br />

<strong>Hazar</strong> enerji kaynaklarını Güney<br />

Gaz Koridoru ile Avrupa’ya bağlama<br />

sürecinin bir başka açıdan<br />

tamamlayıcısı.<br />

ANALİZ<br />

40<br />

TAP: Avrupa’nın<br />

enerji geleceği için<br />

önemli bir boru hattı<br />

Tarihin geleceğe ışık tuttuğu<br />

düşünüldüğünde TAP, Güney Gaz<br />

Koridoru’nun geliştirilmesinde<br />

yalnızca ilk adımdır. İlk gaz ulaşım<br />

güzergahının kullanıma açılmasının<br />

ardından piyasa daha fazla gelişecek,<br />

yeni gaz ve altyapı çalışmaları<br />

gerçekleştirilecektir.<br />

KİTAP İNCELEME<br />

Azerbaycan Cumhuriyeti<br />

Cumhurbaşkanlığı İdaresi Başkanı,<br />

Azerbaycan İlimler Akademisi Üyesi<br />

ve Felsefe Doktoru Ramiz Mehdiyev’in<br />

kaleme aldığı “Azerbaycan:<br />

Küreselleşmenin Talepleri” kitabını<br />

Nihat Çelik inceledi.<br />

KÜLTÜR SANAT<br />

48<br />

50<br />

Son dönemde yayınlanan kitaplar,<br />

gösterime giren filmler ve bölgedeki<br />

sanatsal faaliyetlerden <strong>Hazar</strong> <strong>World</strong><br />

okuyucuları için seçtiklerimiz.<br />

DİPLOMASİ AKADEMİSİ 22<br />

ORTADOĞU’DA<br />

KURTLARLA DANS<br />

Ortadoğu bölgesinin güç<br />

dengelerinde, askeri kuvvet<br />

kullanılmaksızın Rusya ve ABD’nin<br />

Suriye’nin kimyasal silah stoklarının<br />

imhası yolunda ortak mutabakat<br />

sağlamaları ile yeni bir süreç başladı.<br />

Türkiye sınırını ihlal eden Suriye<br />

helikopterinin düşürülmesi ve<br />

Lübnan’da rehin alınan iki Türk<br />

pilotun geri iadesi, kaygan zemindeki<br />

endişelerin haklılığını ortaya koyuyor.<br />

RÖPORTAJ<br />

34<br />

İZMİR’İN KADERİ PARİS’TE<br />

ÇİZİLECEK<br />

SOCAR Türkiye CEO’luğunun yanı<br />

sıra EXPO 2020 İzmir İşadamları<br />

Komitesi Başkanlığı görevini de<br />

yürüten Kenan Yavuz, İzmir’in<br />

EXPO 2020 adaylığını <strong>Hazar</strong> <strong>World</strong><br />

okuyucularına değerlendirdi.<br />

ROTA<br />

52<br />

GEZGİN GÖZÜYLE<br />

MOSKOVA<br />

Her zaman dünyanın en çok merak<br />

edilen kentlerinden biri olan<br />

Moskova, vizelerin karşılıklı olarak<br />

kaldırılmasıyla birlikte Türkiye’den<br />

de daha fazla turist ağırlamaya<br />

başladı.<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 3

KISA KISALAR<br />

Türkiye ve Gürcistan Kura Nehri’ne<br />

Ortak Baraj Yapacak<br />

Ublis condemquod publicam auctus movestatam auconerunum det vid<br />

Rusya ve Çin’in en büyük enerji şirketleri, Sibirya’nın doğusundaki<br />

büyük rezervlerde ortaklaşa petrol aranması<br />

için atılım niteliğinde bir anlaşma imzalandığını açıkladı.<br />

Anlaşma, Rusya’nın Çin’in Uzak Doğu’daki topraklarına tecavüz<br />

ettiği endişesinden kurtulması olarak nitelendirildi.<br />

Anlaşma aynı zamanda, enerji rezervine aç müşterileri ve rezervlerin<br />

işletilmesine finansman sağlamak için Moskova’nın<br />

gözünü giderek nasıl Asya’ya çevirdiğini de ortaya koyuyor.<br />

Rusya’nın gereksinimleri, petrol ve doğal gazın yetersiz geldiği<br />

Çin ile Doğu ve Güney Asya’daki diğer bölgelerde beklenmekte<br />

olan uzun vadeli talep artışıyla uyuşuyor. Birçok<br />

sanayileşmiş ülkede ise enerji tüketimi düşüş gösteriyor.<br />

Rusyalı devlet petrol devi Rosneft ve Çin Ulusal Petrol<br />

Şirketi (CNPC), Igor Sechin’in Pekin’e gerçekleştirdiği ziyarette<br />

imzalanan Mutabakat Anlaşması altında, Sibirya’nın<br />

doğusunda petrol ve doğal gaz araması ve üretimi yapılacağını<br />

açıkladı. Rosneft ve CNPC’den ayrı ayrı yapılan açıklamalarda<br />

şirketlerin ortak bir girişim kuracağı, Rosneft’in<br />

yüzde 51, CNPC’nin ise yüzde 49 hisseye sahip olacağı dile<br />

getirildi.<br />

OPEC 2014 İÇİN PETROL<br />

TAHMİNİNİ DÜŞÜRDÜ<br />

Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği (OPEC)<br />

dördüncü çeyrekte ve önümüzdeki yıl<br />

petrol talebinin azalacağını açıkladı.<br />

Organizasyonun yayınladığı tahmin raporunda Irak ve<br />

Libya’da azalan üretime rağmen küresel petrol arzının talebin<br />

üzerinde olacağı açıklandı. Daha önce 2014 yılındaki ortalama<br />

petrol talebinin günlük 50 milyon varil olacağını öngören<br />

OPEC bu tahminini 29,6 milyon varile düşürdü. Talebin bulunduğumuz<br />

dördüncü çeyrekte ise 30 milyon varil olması bekleniyor.<br />

Örgüt, ekonomide düzelme işaretlerine rağmen talebin zayıf<br />

kalmaya devam ettiğini ve yeni bulunan rezervlerin de petrol<br />

fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı uyguladığını vurguladı.<br />

4

UKRAYNA, RUS<br />

DOĞAL GAZINDAN<br />

VAZGEÇİYOR<br />

Bölge liderleri ve TANAP’ın birincil ortağı SOCAR,<br />

Aşkabat’ta AGİT kapsamında bir araya geldi.<br />

Rusya ile Ukrayna arasındaki mevcut<br />

doğal gaz anlaşmasının revize<br />

edilmemesi halinde, Ukrayna’nın<br />

Rusya’dan doğal gaz ithalatını<br />

durduracağı bildirildi.<br />

RIA Novosti ve Rusya 24 televizyonuna iki ülke<br />

arasında mevcut doğal gaz anlaşmasına ilişkin<br />

açıklamada bulunan Ukrayna Başbakanı Nikolay Azarov;<br />

“Bu fiyatlar karşısında ithal doğal gaz tüketimini<br />

azaltıyoruz. Ukrayna bu fiyatlardan satılan doğal gaz<br />

alımından gelecek 10 yıl içinde vazgeçecek. Bunlar boş<br />

sözler değil. Ukrayna’nın yüksek fiyattan gaz almasını<br />

kabul etmiyorum. Enerji verimliliğini artırma, alternatif<br />

enerji kaynaklarına yönelme, ülkemizdeki doğal gaz yataklarının<br />

üretim hacmini artırma çalışmalarına hız verdik”<br />

dedi. Ukrayna’nın “Naftogaz” şirketiyle Rusya’nın<br />

“Gazprom” şirketi arasındaki ‘al ya da öde’ şeklindeki<br />

doğal gaz anlaşmasının saçma olduğunu ifade eden<br />

Başbakan Azarov, Kiev’deki mahkemelerde bu anlaşmanın<br />

uluslararası hukuka aykırı ve saçma olduğunu ispat<br />

edebileceklerini belirtti. 5 Ağustos 2011’de gözaltına<br />

alınan eski Ukrayna Başbakanı Yuliya Timoşenko’ya,<br />

Ukrayna ile Rusya arasında 2009’da imzalanan doğal<br />

gaz anlaşmasında ülkesini zarara uğrattığı ve görevini<br />

kötüye kullandığı gerekçesiyle 7 yıl hapis cezası verilmişti.<br />

Moskova’da Ocak 2009’da imzalanan doğal gaz<br />

anlaşması 2019 yılına kadar geçerli.<br />

TANAP, TÜRKMENİSTAN<br />

GAZIYLA GÜÇLENECEK<br />

Enerji zengini Türkmenistan, enerji<br />

alanında uluslararası bir organizasyona ev<br />

sahipliği yaptı.<br />

Başkent Aşkabat’ta “AGİT Perspektifinde Enerji<br />

Güvenliği ve Sürdürülebilirlik Yüksek Düzeyli<br />

Konferansı” yapıldı. Türkiye’yi temsilen Kalkınma Bakanı<br />

Cevdet Yılmaz’ın da katıldığı konferansa iştirak eden<br />

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) Başkan<br />

Yardımcısı Tofig Gahramanov, <strong>Hazar</strong> doğal gazını Türkiye<br />

üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TANAP Projesi’nin<br />

Türkmenistan gazıyla gücünün daha da artacağını söyledi.<br />

Azerbaycanlı yetkili, <strong>Hazar</strong> Bölgesi’nde Türkiye, Azerbaycan<br />

ve Türkmenistan’ın ortaklaşa çalışabileceğini belirterek,<br />

Azerbaycan’ın transit konusunda çok defa kendi tutumunu<br />

dile getirdiğini belirtti. <strong>Hazar</strong> Bölgesi’ndeki enerji kaynaklarının<br />

Azerbaycan üzerinden transit geçişi için bütün imkanları<br />

seferber etmeye hazır olduklarını belirten Gahramanov,<br />

<strong>Hazar</strong>’ın enerji kaynaklarının Avrupa’ya ulaşmasında<br />

Avrupa Birliği’nin ve Türkmenistan’ın rolünün büyük olduğunu<br />

ifade etti.<br />

SOCAR Başkan Yardımcısı Gahramanov, <strong>Hazar</strong> doğal gazını<br />

Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşıyacak TANAP<br />

Projesi’nin de önemli olduğuna dikkat çekerek, bu projeyle<br />

16 milyar metreküp doğal gaz taşınmasının hedeflendiğini<br />

ve bunun 6 milyarından Türkiye’nin istifade edeceğini<br />

belirtti.<br />

www.hazarworld.com<br />

OCAK 2014 SAYI 1 5

KISA KISALAR<br />

TÜRKİYE<br />

RÜZGAR<br />

ENERJİSİ<br />

KONGRESİ<br />

6-7 KASIM <strong>2013</strong><br />

İSTANBUL, TÜRKİYE<br />

AB’DEN BORU HATLARINA MİLYAR<br />

EURO’LUK HİBE<br />

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, 2020 yılına kadar<br />

5.85 milyar Euro hibe edeceği enerji altyapı<br />

projelerinin listesini açıkladı.<br />

Enerji sektöründe rekabeti teşvik edecek 250 kilit enerji projesi arasına<br />

Türkiye kaynaklı birçok projeyi de dahil eden AB, bu projeleri şöyle<br />

sıraladı: <strong>Hazar</strong> doğal gazını Gürcistan ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya<br />

ulaştıracak Trans Anadolu (TANAP) ve Türkiye-Yunanistan-İtalya (ITGI)<br />

Doğal Gaz Boru Hattı projeleri, Türkiye ile Yunanistan ve Bulgaristan arasındaki<br />

doğal gaz enterkoneksiyonu projeleri ve kompresör istasyonları,<br />

Azerbaycan ve Türkmen doğal gazını Türkiye’ye ulaştıracak Güney<br />

Kafkasya Doğal Gaz Boru Hattı (SCP) ve Trans <strong>Hazar</strong> Boru Hattı (TCP)<br />

projeleri.<br />

KAZAK PETROLÜNDE İHRACAT AÇMAZI<br />

Petrol zengini Kazakistan enerji üretimini hızla artırıyor<br />

ancak ihraç yollarında sıkıntı yaşıyor.<br />

Z<br />

engin enerji kaynaklarına sahip olan Kazakistan, dünya<br />

petrolünün yüzde ikisine karşılık gelen petrol rezervini<br />

uluslararası pazarlara ulaştıran boru hatlarının yetersizliği<br />

nedeniyle sıkıntıda. Dünyada petrolün ilk çıkarılmaya<br />

başlandığı coğrafyalardan biri olan Kazakistan’da 1911’den<br />

bu yana üretim faaliyetleri aralıksız sürüyor. Petrol zengini<br />

Kazakistan’ın önümüzdeki yıllarda petrol üretimini zirveye<br />

çıkarmak için ihtiyaç duyduğu ihracat altyapısında umutlar<br />

şimdilik <strong>Hazar</strong> Petrol Taşıma Sistemi’nin hayata geçirilmesine<br />

ve Çin’in artan enerji talebine bağlanmış durumda.<br />

Kazakistan’ın doğusundaki Eskene bölgesinden günlük<br />

660 bin varil petrolün tankerlerle Bakü’ye transferini ve<br />

yine BTC’ye aktarılmasını öngören <strong>Hazar</strong> Petrol Taşıma<br />

Sistemi’nin 2023’te tamamlanması öngörülüyor.<br />

Türkiye Rüzgar Enerjisi<br />

Kongresi TÜREK <strong>2013</strong>, 6-7<br />

<strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong> tarihlerinde<br />

İstanbul WOW Convention<br />

Center’da gerçekleşecek.<br />

Bu sene ikincisi düzenlenen<br />

kongreye katılım ise<br />

ücretsiz. Kongrede, sektörün<br />

sorunlarının enine boyuna<br />

konuşulması ve sorunlara<br />

çözüm üretilmesi, sektör<br />

paydaşları arasında sinerji ve<br />

iletişim yaratarak rüzgarın<br />

gelişiminin hızlandırılması<br />

ve Avrupa’daki yatırımcıların<br />

Türkiye’deki rüzgar konusunda<br />

detaylıca bilgilendirilmesi<br />

amaçlanıyor.<br />

6

AJANDA<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

10<br />

11<br />

<strong>12</strong><br />

13<br />

AZERBAYCAN VE HAZAR<br />

DENİZİ PETROL VE DOĞAL<br />

GAZ HAFTASI<br />

11-13 KASIM <strong>2013</strong><br />

BAKÜ, AZERBAYCAN<br />

<strong>Hazar</strong> Bölgesi’ndeki petrol ve doğal gaz ile ilgili<br />

stratejiler, fırsatlar ve son gelişmeler Azerbaycan’da<br />

masaya yatırılıyor. Başkent Bakü’deki Four Seasons<br />

Otel’de gerçekleşecek olan etkinlik 3 gün sürecek.<br />

Alanında uzman isimlerin konuşmacı olarak katılacağı<br />

etkinlikte, Avrupa ve dünyanın enerji arzı için<br />

arama ve üretim şekilleri, boru hattı projelerinin<br />

geliştirilmesi, yeni teknolojiler ve dünyanın enerji<br />

kaynakları değerlendirilecek. Konferansta ayrıca<br />

mevcut ve gelecekteki petrol, gaz projeleri ve yatırım<br />

alanları incelenecek. Etkinlikte bölgelerin projelerin<br />

tamamlanması için gerekli en son ürünlerini<br />

ve teknolojilerini gösteren bir sergi de yer alacak.<br />

18. TÜRKMENİSTAN<br />

PETROL VE DOĞAL GAZ<br />

KONFERANSI<br />

19-21 KASIM <strong>2013</strong><br />

AŞKABAT, TÜRKMENİSTAN<br />

14<br />

15<br />

16<br />

17<br />

18<br />

19<br />

20<br />

21<br />

22<br />

23<br />

24<br />

25<br />

26<br />

27<br />

28<br />

29<br />

30<br />

31<br />

OCAK 2014<br />

REENERGY RUSYA <strong>2013</strong><br />

21-23 KASIM <strong>2013</strong><br />

MOSKOVA, RUSYA<br />

“Gostiny Dvor” Fuar Kompleksi, 21-23 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong> tarihleri<br />

arasında 3. Uluslararası Fuar ve Yenilenebilir Enerji<br />

ve Alternatif Yakıt Konferansı’na ev sahipliği yapıyor.<br />

Konferansta yenilenebilir enerji ve alternatif yakıtların<br />

yanı sıra, deneyimlerin paylaşımı, yeni iş bağlantıları,<br />

sonuç sözleşmelerinde yenilikçi teknolojilerin etkin geliştirilmesi<br />

ve uygulanması için gerekli koşulları yaratmaya<br />

odaklanılacak. Organizasyon, Rusya Enerji Bakanlığı’nın<br />

katkılarıyla düzenleniyor.<br />

18’incisi düzenlenen Uluslararası Türkmenistan<br />

Petrol ve Doğal Gaz Konferansı, 19-21 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong><br />

tarihleri arasında düzenleniyor. Türkmenistan’ın<br />

Aşkabat kentinde yapılacak olan konferansa 500’ü<br />

aşkın kişi katılacak. Bu kapsamda 22 ülkeden 250<br />

şirket bir araya gelecek. Avusturya, İngiltere,<br />

Almanya, ABD, Rusya, Kazakistan, Ukrayna,<br />

Japonya, Türkiye, İran, Çin, Hindistan ve diğer<br />

ülkelerden çok sayıda yabancı şirket konferansta<br />

hazır bulunacak.<br />

HAZAR TAKVİMİ<br />

OCAK<br />

8. Mangystau Petrol, Gaz ve Altyapı<br />

Konferansı<br />

5–7 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong><br />

Aktau, Kazakistan<br />

Azerbaycan ve <strong>Hazar</strong> Denizi Petrol<br />

ve Doğal Gaz Haftası<br />

11–13 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong><br />

Bakü, Azerbaycan<br />

4. Uluslararası Bilgi Güvenliği<br />

Konferansı<br />

2014<br />

<strong>12</strong>–15 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong><br />

St. Petersburg, Rusya<br />

REenergy <strong>2013</strong><br />

21–23 <strong>Kasım</strong> <strong>2013</strong><br />

Moskova, Rusya<br />

www.hazarworld.com<br />

OCAK 2014 SAYI 1 7

ANALİZ<br />

DR. İBRAHİM PALAZ<br />

8

Doğu Akdeniz’de<br />

Neler Oluyor?<br />

Gün geçmiyor ki gazetelerde ya da<br />

televizyonlarda Doğu Akdeniz’deki<br />

doğal gaz rezervleri, düşünülen<br />

geliştirme senaryoları veya ülkeler<br />

arası imzalanan protokoller ile ilgili bir haber<br />

çıkmasın. Bu aktivitenin arkasında yatan<br />

gerçeklere bakmak, neyin abartıldığı, neyin<br />

gerçek olduğu ve de neyin küçümsenmemesi<br />

gerektiği, hatta neleri çok ciddiye almamız gerektiğini<br />

özellikle Türkiye’de bu sektörle ilgili<br />

herkesin iyi anlaması gerekiyor.<br />

Bundan <strong>12</strong>-15 yıl önce Doğu Akdeniz’de petrol<br />

ya da doğal gaz kuyularının hepsini gösteren<br />

bir haritaya baksaydık Nil Deltası’nın hemen<br />

önündeki kuyular ve İsrail sığ sularında kıyıya<br />

yakın yerlerin dışında toplam bir elin parmaklarını<br />

geçmeyecek kadar kuyu ya çıkardı<br />

ya çıkmazdı karşımıza. Bugünse durum çok<br />

farklı, hatta sadece geçen <strong>12</strong> yılda kazılmış<br />

kuyular değil şu anda Doğu Akdeniz’de aktif<br />

sondaj gemilerinin sayısı dahi her geçen gün<br />

artıyor. Bölgede yoğun bir sismik çalışma sürdürülüyor.<br />

Arama ruhsatları için açılan ihaleler<br />

aynı gün kapışılıyor, kısacası tam bir “bonanza”<br />

havası esiyor.<br />

Bütün bu değişimin sebebi ise petrol sektöründe<br />

geçen 15 yıl içinde elde edilen teknolojik<br />

gelişmeler ve bölgede son yıllarda yapılan<br />

keşiflerdir. Teknoloji tarafında 1500 metreden<br />

derin sularda emniyetli bir şekilde sondajın yapılabilmesi<br />

ve hidrokarbon keşfi halinde, ticari<br />

bir şekilde rezervlerden üretimin yapılabilmesi<br />

gelmektedir. Bu kapsamda sismik aramalarda<br />

kuyu kazılmadan evvel özellikle doğal gazın<br />

varlığını tespit edebilen sismik metotlar da<br />

sayılabilir.<br />

Doğu Akdeniz’de arama ve keşifte başı enerjide<br />

dışa bağımlılığı en fazla olan iki ülke çekiyor.<br />

İsrailli şirketler Amerikalılarla yaptıkları ortaklıklar<br />

neticesinde 1999 yılında ilk deniz keşfini<br />

Nuh 1 sahası ile gerçekleştirdiler. Bu saha ve<br />

Mari–B ile geçen 10 yıldır ülkelerinin doğal<br />

gaz ihtiyacını karşılamaktadırlar. Yerbilimciler<br />

bu keşiflerden cesaret alarak, gelişen teknolojiler<br />

ile derin denizlere açıldılar ve yoğun bir<br />

sismik taramadan sonra derin sularda sondaj<br />

çalışmalarına başladılar. Sismik çalışmaların<br />

neticesinde 2009 yılında yapılan sondaj ile<br />

geçek anlamda büyük bir keşif yapıldı, bu da<br />

Doğu Akdeniz’i petrol sektöründeki bütün<br />

oyuncuların planlarında yeni bir yere çıkardı.<br />

Önce Tamar sonra Leviathan sahaları 2009 ve<br />

2010’da keşfedildi. Bu sahaların rezervlerinin,<br />

sırasıyla yaklaşık 200 ve 500 milyar metreküp<br />

olduğu tespit edildi. Bu da Azerbaycan Şah<br />

Deniz sahasının rezervlerinin yaklaşık olarak<br />

yarısına tekabül ediyor. Türkiye’nin 20<strong>12</strong> yılı<br />

toplam doğal gaz tüketiminin yaklaşık 50<br />

milyar metreküp olduğu düşünüldüğünde keşiflerin<br />

önemi ortaya çıkıyor. Bunun akabinde<br />

Güney Kıbrıs’ın Amerikalı şirketlerle İsrail’deki<br />

keşiflere yakın keşfini gerçekleştirdiği Afrodit<br />

sahasındaki rezervin yaklaşık <strong>12</strong>0 milyar metreküp<br />

olduğu belirtiliyor.<br />

Bu keşifler Doğu Akdeniz’de petrol sisteminin<br />

çalıştığı yani petrol ya da doğal gazın oluştuğu<br />

ve ticari olarak biriktiği varsayımlarının doğruluğunu<br />

kanıtladı. Kısacası Doğu Akdeniz’e<br />

‘burası doğal gaz havzasıdır’ damgası vuruldu.<br />

Şu anda geriye kalan soru ise ki cevabı önümüzdeki<br />

birkaç yılda mutlaka verilecektir: “Bu<br />

havzadan doğal gazın pazarlara çıkışı nasıl<br />

olacaktır?”<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 9

ANALİZ<br />

Ürün petrol olsaydı denizin derinliğine bakmaksızın<br />

üretmek ve taşımak çok daha kolay<br />

olurdu. Ancak doğal gaz kimyasal olarak<br />

petrole çok benziyor olmasına karşın fiziksel<br />

özellikleri çok farklı olduğundan taşımada<br />

ve depolamada çok daha masraflı tesisler<br />

gerektiriyor. Şu anda İsrail ve Güney Kıbrıs<br />

için konuşulan, içerisinde Türkiye’nin olmadığı<br />

doğal gaz çıkış senaryoları aşağıdaki<br />

gibi sıralanabilir:<br />

Doğal gazın üretilip İsrail ya da Güney<br />

Kıbrıs’tan denizaltı boru hatları ile (Mavi<br />

Akım’a benzer bir şekilde) karaya çıkarılması<br />

ve karada kurulacak sıvılaştırma tesisleri<br />

ile sıvı doğal gazı (LNG) dünya pazarlarında<br />

satmak.<br />

Derin sularda üretilen doğal gazı karaya<br />

taşımak yerine sahalara yakın, merkezi bir<br />

yerde toplamak ve denizde yüzen bir platform<br />

üzerinde kurulacak sıvılaştırma tesisi<br />

ile LNG satışı yapmak.<br />

Doğal gazı örneğin Güney Kıbrıs’a boru<br />

hatları ile taşımak ve burada elektrik üreten<br />

santrallerle elektrik üretmek ve elektriği<br />

Yunanistan’a, fazlasını da Avrupa’ya satmak.<br />

Bunlara ilaveten farklı senaryolar da mevcuttur.<br />

Şu an için fazla bahsi geçmese de<br />

sonraki aşamalarda muhtemelen düşünülecek<br />

alternatiflerdir. Bu kararlar verilirken<br />

her bir çıkış yolunun ekonomik, teknik ve<br />

kârlılıkları muhtemel risklere karşı değerlendirilir<br />

ve bu projelerin yönetici takımları<br />

tarafından karşılaştırılır. Kârlılık oranı en<br />

yüksek olan senaryolar genellikle seçilir ve<br />

hayata geçirilir. Bu keşifleri yapan uluslararası<br />

petrol şirketlerinin (IOC) çalışma prensipleri<br />

böyledir. Şu anda Türkiye’nin içinde<br />

olmadığı çözüm yollarından hiçbiri eldeki<br />

rezervleri üretmek için IOC’lere cazip<br />

görünmüyor. Yanlış anlaşılma olmasın, üreticiler<br />

kâr ediyor ancak çıkış senaryosunun<br />

masrafının yüksek olması sebebiyle kârlılık<br />

oranı nispeten düşük.<br />

Türkiye doğru bir<br />

strateji izlerse ve<br />

Doğu Akdeniz doğal<br />

gazının pazarlara<br />

ulaşmasında eline<br />

geçen fırsatları<br />

değerlendirirse<br />

harmanı kaldıran<br />

ülke olabilir.<br />

1<br />

Yukarıdaki alternatiflerin yanı sıra, ekonomik<br />

riski çok düşük ve çok kolay hayata<br />

geçirilebilecek, üstelik 30-40 yıl boyunca bakım<br />

ve onarımı daha kolay yapılacak, daha<br />

ucuza işletilebilecek bir seçenek bu bölgedeki<br />

doğal gazın Türkiye’ye boru hatları ile<br />

taşınması senaryosudur. Türkiye’de tüketilemeyen<br />

doğal gaz da Avrupa’ya satılabilir.<br />

Türkiye’nin içinde olduğu çözüm diğer seçeneklere<br />

göre finansal, ticari ve teknik açıdan<br />

karşılaştırılamayacak kadar daha caziptir.<br />

Ancak burada unutulmaması gereken,<br />

hatta çok ciddi bir şekilde değerlendirilmesi<br />

gereken bir mevzu daha vardır. Keşfedilen<br />

rezervlerin üstüne yeni rezervlerin ilave<br />

olması durumunda, örneğin şu andaki İsrail<br />

artı Güney Kıbrıs toplam rezervinin yaklaşık<br />

900 milyar metreküp yerine toplam<br />

rezervin 4 ya da 5 trilyon metreküp olması<br />

durumunda bütün hesaplar değişecektir.<br />

Türkiye’nin üzerinden pazarlara çıkış Doğu<br />

Akdeniz gazı için en cazip çözümdür şu<br />

anda. Ancak bu hep böyle kalmayacaktır.<br />

Masrafı paylaşacak rezervlerin miktarı<br />

arttıkça Türkiye’nin cazibesi de o oranda<br />

azalacak, ileriki bir aşamada bu cazibe farkı<br />

minimuma düşecektir.<br />

Durum böyle ise sonraki soru bu bölgedeki<br />

rezervlerin artma ihtimalinin ne olduğudur.<br />

Cevap açık ve nettir: Kuvvetle muhtemel<br />

ilave rezervler keşfedilecektir ve şu anda<br />

yapılan arama çalışmaları ile bu keşifler birkaç<br />

yılda hayata geçecektir.<br />

Burada doğal gaz sektörünün bir özelliğini<br />

hatırlamak gerekir: Bir havzada özellikle<br />

doğal gaz için bir çıkış yolu seçildikten sonra<br />

yapılan keşiflerde ekonomik sebeplerden<br />

dolayı o çıkışı takip ederler. Özellikle derin<br />

denizler gibi masrafların yüksek olduğu yerlerde<br />

alternatif farklı çıkış yolu seçme lüksü<br />

kimsede yoktur. Burada rakamlar konuşur<br />

ve bu süreçte duygulara yer yoktur.<br />

10

2 3<br />

Doğu Akdeniz’deki Doğal Gaz<br />

Potansiyeli<br />

Aşağıdaki tablo USGS, EIA ve diğer kaynaklardan<br />

elde edilen verilerin gerçekçi bir şekilde<br />

yorumlanması neticesinde ortaya çıkan<br />

rakamları göstermektedir.<br />

Önümüzdeki 2-3 yıl içinde Doğu Akdeniz’deki<br />

derin sularda keşfedilecek bütün rezervler<br />

için çıkış yolunun arandığı bugünlerde kararlar<br />

verilmeden önce Türkiye’nin duruşunun<br />

ne olması gerektiğini sormak zorundayız. Bu<br />

kısa süreçte takip edilecek strateji doğal gaz<br />

projelerinin ortalama ömürlerinin 30-40 yıl<br />

olduğunu da hatırladığımızda önem kazanacaktır.<br />

Burada atılacak yanlış adımların<br />

etkisi önümüzdeki 40 yıl duyulacaktır. Farklı<br />

bir ifade ile şayet Türkiye doğru bir strateji<br />

izlerse ve Doğu Akdeniz doğal gazının pazarlara<br />

ulaşmasında eline geçen fırsatları<br />

değerlendirirse harmanı kaldıran ülke olabilir.<br />

Harmandaki kaldırılacak ürün ise sadece<br />

boru hattı geçmesi ile ilgili ticari çıkarların<br />

ötesinde olacaktır.<br />

Ülke/ Rezerv İspatlanmış Potansiyel<br />

milyar metreküp<br />

İsrail 800 2200<br />

Güney Kıbrıs <strong>12</strong>0 2000<br />

Mısır 2200 7000<br />

Lübnan 0 2300<br />

Gaza 20 300<br />

Suriye ? ?<br />

Türkiye +<br />

Kuzey Kıbrıs<br />

Sismik<br />

yapılıyor<br />

TOPLAM 3140 13800<br />

?<br />

1. Türkiye’nin 20<strong>12</strong> yılı toplam<br />

doğal gaz tüketiminin yaklaşık<br />

50 milyar metreküp olduğu<br />

düşünüldüğünde keşif<br />

çalışmalarının önemi ortaya<br />

çıkıyor.<br />

2. Doğu Akdeniz’de birçok<br />

jeolojik basende hidrokarbon<br />

keşif ve üretimi yapılıyor.<br />

3. Önümüzdeki dönemde Doğu<br />

Akdeniz’de keşfedilecek<br />

rezervler bölgede tansiyonun<br />

yükselmesine sebep olabilir.<br />

SONUÇ<br />

• Doğu Akdeniz’in ciddi bir doğal gaz havzası<br />

olduğu ispat edilmiştir.<br />

• Doğu Akdeniz’de ilave rezervler keşfedilecektir.<br />

Bilim ve teknoloji onu işaret etmektedir.<br />

• Doğu Akdeniz, enerji güvenliği için daima<br />

tedarikçi çeşitlemesi arayan Türkiye için yeni<br />

bir kaynaktır.<br />

• Türkiye, Doğu Akdeniz doğal gazının en ekonomik<br />

ve en kolay pazara çıkış yoludur. Bu yol<br />

aynı zamanda en kolay bakımı, onarımı ve işletmesi<br />

olan bir çözümdür (40 yıl proje ömrü).<br />

• Türkiye’nin uzun zamandan beri süregelen<br />

siyaseti, ülkenin doğusundaki her tedarikçinin<br />

Avrupa pazarına ulaşmasında “enerji köprüsü”<br />

olmayı vaat etmiş ve sözünde de titizlikle<br />

durmuştur.<br />

• Türkiye, Doğu Akdeniz ülkeleri için farklı bir<br />

siyaset uygulamamalıdır.<br />

• Türkiye, Doğu Akdeniz’de Türkiyesiz bir<br />

çıkış senaryosuna izin vermemelidir.<br />

• Türkiyesiz bir çıkış senaryosunun hayata<br />

geçirilmesi, Türkiye’ye, sadece bir doğal gaz<br />

boru hattının geçip geçmemesiyle ilgili ticari<br />

çıkar kaybından çok çok fazlasını getirecektir.<br />

• Türkiye’nin bir an önce Doğu Akdeniz’de<br />

kendi sularında da doğal gaz araması ve<br />

bulması şarttır. Kendi enerjisini kendi üreten<br />

Türkiye elbette birinci öncelikte olmalıdır.<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 11

ETKİNLİK<br />

İstanbul’da <strong>Hazar</strong> Zirvesi<br />

Üçüncüsü gelecek ay İstanbul’da düzenlenecek olan <strong>Hazar</strong> Forumu’nda<br />

bölgedeki enerji kaynakları, ekonomik çeşitlilik, ulaştırma projeleri ve güvenlik<br />

ile ilgili sorunlar ele alınıyor.<br />

<strong>Hazar</strong> Strateji Enstitüsü (HA-<br />

SEN) ilki geçen yıl İstanbul’da,<br />

ikincisi ise geçtiğimiz Eylül<br />

ayında New York’ta gerçekleştirilen<br />

<strong>Hazar</strong> Forumu’nun üçüncüsünü İstanbul’daki<br />

Çırağan Sarayı’nda düzenliyor.<br />

4-5 Aralık <strong>2013</strong> tarihinde gerçekleşecek<br />

Forum, dünya genelinde akademi,<br />

siyaset ve iş dünyası, sivil toplum<br />

kuruluşlarından değerli temsilciler ve<br />

basın mensuplarını bir araya getirecek.<br />

Forum, katılımcılar arasında ortaklık<br />

ilişkilerinin geliştirilmesi için de eşsiz<br />

bir fırsat sunacak.<br />

HAZAR FORUMU İSTANBUL<br />

<strong>2013</strong>’ÜN TEMASI: “HAZAR’IN<br />

TANIMLANMASI”<br />

<strong>Hazar</strong> Bölgesi ve Avrasya, sahip oldukları<br />

enerji rezervleri ve engin ulaştırma<br />

koridorları ile tüm ilgiyi üzerine<br />

çekiyor. Tarih boyunca farklı medeniyetlerin<br />

bir araya gelmesi, ekonomik<br />

etkileşimler ve zengin doğal kaynaklar<br />

bakımından önemli bir konumda bulunan<br />

<strong>Hazar</strong> Bölgesi, değişmekte olan<br />

küresel siyaset ve ekonomi gündeminde<br />

tekrar yer almaya başladı. Enerji ve<br />

ulaştırma alanındaki uluslararası yatırımcılara<br />

ve tüketicilere sunabilecekleri<br />

eşsiz fırsatlar hakkında farkındalık<br />

düzeyi artan küresel güçler, bölgeye<br />

daha fazla ilgi gösteriyor. Forum’da<br />

<strong>Hazar</strong>’ın tanımında enerji ve ulaştırma<br />

konuları iki temel unsur olarak<br />

değerlendirilecek. Forumda bölgedeki<br />

enerji kaynakları, ekonomik çeşitlilik,<br />

ulaştırma projeleri ve güvenlik ile ilgili<br />

sorunlar ele alınacak. <strong>Hazar</strong>’ın yeniden<br />

tanımlanması için gelecek odaklı bir<br />

vizyonun benimsenmesi, hem bölge ülkeleri<br />

hem de diğer ülkeler için faydalı<br />

sonuçlar doğuracak. <strong>Hazar</strong> Bölgesi’nin<br />

geleceğinin şekillendirilmesi sürecinde<br />

bu tür bir vizyonun belirlenmesine<br />

yönelik fırsatların değerlendirilmesi ve<br />

sorunların üstesinden gelebilmek için<br />

izlenmesi gereken yolların çizilmesi,<br />

Forum’un odak noktasını oluşturuyor.<br />

İlki geçen yıl düzenlenen <strong>Hazar</strong><br />

Forumu’nun ikincisi geçtiğimiz Eylül<br />

ayında New York’ta gerçekleşmişti.<br />

Forum’a 8 Dışişleri Bakanı, 3 Başbakan<br />

Yardımcısı, 3 Dışişleri Bakanı Yardımcısı,<br />

enerji sektörü, akademi, medya ve<br />

iş dünyasından 600 temsilci katılmıştı.<br />

“Avrupa Enerji Güvenliği ve Güney Gaz<br />

Koridoru” temalı forumun moderatörlüğünü<br />

ise Amerikan CBS televizyonunun<br />

dünyaca ünlü ismi Charlie Rose<br />

üstlenmişti.<br />

<strong>12</strong>

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 13

HABER<br />

Enerjinin geleceği<br />

Ankara’da masaya<br />

yatırıldı<br />

6. EIF /<br />

Uluslararası<br />

Enerji Kongresi<br />

24-25 Ekim<br />

tarihlerinde<br />

Ankara’da<br />

gerçekleştirildi.<br />

MERVE DAMCI<br />

EMİN EMRAH DANIŞ<br />

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner<br />

Yıldız, Büyükelçi Mithat Rende, Uluslararası<br />

Enerji Ajansı Baş Ekonomisti<br />

Dr. Fatih Birol ve Akkuyu NGS A.Ş. Genel<br />

Müdürü Alexander Superfin’in de aralarında<br />

olduğu kongreye kamu ve özel kesimden<br />

enerji sektörünün önde gelen isimleri katıldı.<br />

Etkinlikte konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar<br />

Bakanı Taner Yıldız, Uluslararası Enerji<br />

Ajansı’nın (IEA) iki yılda bir yapılan Bakanlar<br />

Konseyi toplantısına Türkiye’nin Başkanlık<br />

edeceğini söyledi.<br />

Yıldız, Türkiye’nin son dönemde dünya enerji<br />

sektöründe önemli organizasyonlara ev sahipliği<br />

yapmaya başladığını, 2016 ve 2017 yıllarında<br />

da iki önemli organizasyona ev sahipliği<br />

yapacağını ifade etti. Yıldız, konuşmasında<br />

Türkiye’de kurulan 1000 adet rüzgar gülü ile<br />

yıllık 500 milyon dolar daha az doğal gaz ithal<br />

edildiğini ve Türkiye’nin bunu 7 katına çıkaracak<br />

bir potansiyeli olduğunu söyledi.<br />

Büyükelçi Mithat Rende ise Türkiye’nin enerjide<br />

uluslararası alanda söz sahibi bir ülke<br />

haline geldiğinin altını çizdi. Rende konuşmasına<br />

şöyle devam etti: “Küresel enerji pazarları<br />

büyük bir değişim içerisinde, dünya enerji<br />

haritası değişiyor. Ortadoğu ve Afrika’daki<br />

jeopolitik gelişmeler enerji arz güvenliğinin<br />

önemini bir kez daha gösterdi. Arz güvenliğinin<br />

sağlanmasında global çözümler üretilmeli.<br />

Türkiye mevcut ve yeni hatlar nedeniyle<br />

önemini koruyacak.”<br />

Kongrede konuşan isimlerden Akkuyu NGS<br />

A.Ş. Genel Müdürü Alexander Superfin, Akkuyu<br />

Nükleer Güç Santrali (NGS) ve kurulum<br />

sürecindeki son duruma ilişkin değerlendirmelerde<br />

bulundu. Superfin, “Tüm inşaatın<br />

yüzde 90’ını, montaj çalışmalarının yüzde<br />

50’sini Türk müteahhitler yapacak. Ekipmanların<br />

yüzde 20’si Türk tedarikçiler tarafından<br />

üretilecek. Bütün bu rakamlar çok büyük<br />

rakamlardır. Projenin geneline Türk tarafının<br />

14

1<br />

2<br />

1. 6. Uluslararası Enerji<br />

Kongresi’ne enerji sektörünün<br />

önde gelen isimleri katıldı.<br />

2. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı<br />

Taner Yıldız, Türkiye’de kurulan<br />

1000 adet rüzgar gülü ile yıllık<br />

500 milyon dolar daha az doğal<br />

gaz ithal edildiğini dile getirdi.<br />

3. Taner Yıldız, İstanbul<br />

Teknik Üniversitesi (İTÜ)<br />

öğrencilerinin tasarladığı<br />

“ARIBA 6” isimli güneş enerjili<br />

arabayı ziyaretçilere tanıttı.<br />

katkısı, Türk üreticilerin, müteahhitlerin,<br />

tedarikçilerin katkısı yüzde 35-40’a ulaşabilecek.<br />

Bu da 6-7 milyar dolarlık bir katkı anlamına<br />

geliyor. Bu, Türk ekonomisine oldukça<br />

büyük bir katkı. Tabii Rus ekonomisine de<br />

bir katkısı var. Bunun yanında yaklaşık 10<br />

bin inşaat personelinin santral yapımında<br />

çalışmasını öngörüyoruz. Ayrıca tesis ve civarında<br />

10 binlerce ilave istihdam oluşacak”<br />

diye konuştu.<br />

“Dünya enerji görünümü çok<br />

hızlı bir dönüşüm süreci<br />

içinde”<br />

Kongrenin önemli konuşmacılarından bir<br />

diğeri ise Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti<br />

Fatih Birol’du. Birol, konuşmasında<br />

dünya enerji görümünde çok hızlı bir değişim<br />

süreci olduğunu, bu değişimin çok önemli<br />

ekonomik ve jeopolitik sonuçlarının olacağını<br />

söyledi.<br />

3<br />

Birol, konuşmasına şöyle devam etti: “Enerji<br />

fiyatları her ülke için önemli. Ülkelerin rekabet<br />

gücünde farklılıklara yol açıyor. Dünya<br />

enerji görünümündeki değişim rekabet ve<br />

jeopolitik açılardan önemli. Son 3 yılın dünya<br />

enerji fiyatları ortalaması 100 doların üstünde.<br />

Bu durum zaten kırılgan olan dünya ekonomisinin<br />

toparlanma sürecine zarar veriyor.<br />

Dünya gaz piyasalarına baktığımızda belli bir<br />

ticaret var. Yeni ülke ve ihracatçıların ortaya<br />

çıkması ile bu ticaret artacak. Bu durum bazı<br />

ülkelerin işine geliyor, bazılarının ise işine<br />

gelmiyor. Rusya, dünyanın en büyük gaz ihracatçısı<br />

fakat ABD kaynaklı kaya gazındaki<br />

gelişmeler Rusya’nın stratejilerini gözden<br />

geçirmesini gerekli kılıyor. Bu durum Türkiye<br />

gibi ithalatçı ülkeler için fırsatları beraberinde<br />

getirecek.”<br />

FATİH Birol,<br />

konuşmasında<br />

dünya enerji<br />

görümünde çok<br />

hızlı bir değişim<br />

süreci olduğunu, bu<br />

değişimin çok<br />

önemli ekonomik ve<br />

jeopolitik<br />

sonuçlarının<br />

olacağını söyledi.<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 15

KAPAK<br />

AZERBAYCAN’IN SEÇİMİ:<br />

3. KEZ<br />

ALİYEV<br />

16

Azerbaycan’da halk Cumhurbaşkanı seçimi için sandık<br />

başına gitti. Oyların yüzde 85’e yakınını alan İlham Aliyev 3.<br />

kez Cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. Aliyev taraftarları<br />

ilk sonuçların açıklanmasının ardından kutlama için<br />

sokaklara döküldü.<br />

SELİN ŞEN SALTAŞ<br />

Seçim sonuçlarında özellikle<br />

ülkenin son 10 yılda aldığı<br />

mesafenin etkili olduğu belirtiliyor.<br />

Uzmanlara göre, ekonomik<br />

boyutta ilerleme gösteren ve<br />

bunun sonucunda uluslararası arenada<br />

güçlenen Azerbaycan, devletin temellerini de<br />

oturtma noktasında oldukça iyi bir performans<br />

gösterdi.<br />

İlham Aliyev döneminde Azerbaycan BM<br />

Güvenlik Konseyi’ne geçici üye olarak girdi ve<br />

bu yıl konseyin geçici başkanlığını üstlendi.<br />

Bu atılımların Aliyev’e puan kazandırdığını<br />

belirten uzmanlar ekonomide sağlanan gelişmenin<br />

de halkın refah düzeyini arttırdığının,<br />

enerji eksenli politikalarda büyük başarı sağlandığının<br />

altını çiziyor. Verilere bakıldığında<br />

ülkede ekonomik anlamda ciddi gelişmeler<br />

yaşandığı görülüyor.<br />

Son 10 yılda ülke ekonomisinin 3 katına<br />

çıkması, yoksulluk oranının yüzde 44’ten<br />

yüzde 4’e inmesi ve Azerbaycan para birimi<br />

Manat’ın dünyanın 5. değerli para birimi<br />

haline gelmesi ilk etapta öne çıkan gelişmeler<br />

olarak sıralanıyor.<br />

Demokratik ve şeffaf seçim<br />

süreci<br />

Çok sayıda ülkeden heyetin yakından izlediği<br />

seçimlerin demokratik ve şeffaf bir ortamda<br />

geçtiği belirtiliyor. Seçimleri izlemek üzere<br />

Türkiye’den de 35 kişilik bir heyet gitti. Farklı<br />

noktalarda gözlemler yapan grup “olgun bir<br />

seçim” olduğu görüşünde.<br />

Grupta bulunan Azerbaycan-Türkiye Dostluk<br />

Grubu Başkanı Necdet Ünüvar “Seçimler çok<br />

yoğun geçti. Demokratik ve olgun bir seçim<br />

oldu ve bizim gözlemlediğimiz kadarıyla şeffaf<br />

bir seçim oldu. <strong>Sayı</strong>n İlham Aliyev üçüncü<br />

kez Azerbaycan Cumhurbaşkanı oldu. Bildiğimiz<br />

gibi Azerbaycan ve Türkiye ilişkilerinin<br />

zirveye çıktığı bir dönem. Türkiye-Azerbaycan<br />

ilişkileri bölgeyi ve dünyayı çok yakından<br />

ilgilendiriyor çünkü iki ülke birbiriyle çok<br />

yakın işbirliği içerisinde. Azerbaycan petrolü,<br />

doğal gazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya ve<br />

dünyanın farklı noktalarına gidiyor. Gerçekten<br />

dünyanın enerji güvenliği açısından<br />

Türkiye–Azerbaycan ilişkileri son derece<br />

önemli. Dolayısıyla yeni dönemde inşallah bu<br />

ivme daha da yükselir ve bundan her iki ülke<br />

ve dünya kazançlı çıkar” dedi.<br />

Seçimleri izleyen heyette bulunan bir diğer<br />

isim olan AK Parti İstanbul Milletvekili<br />

Mihrimah Belma Satır ise “Demokrasilerde<br />

seçimler çok önemlidir. Seçime katılım oranı<br />

ve seçim sürecinin sağlıklı ve şaibesiz geçmesi<br />

çok önemli. İzlediğimiz seçimlerde de sürecin<br />

son derecede şeffaf, demokratik ve katılım<br />

oranın yüksek olduğunu gördük. Dostluk<br />

Grubu Başkanımızla beraber seçim alanlarını<br />

gezdik. Halkın katılımı çok iyiydi, seçim sistemi<br />

çok iyiydi. Özellikle katılımda gençlerin<br />

fazla olması dikkatimizi çekti. Bundan sonra<br />

da Türkiye ve Azerbaycan arasındaki gerek<br />

siyasi, gerek ticari ilişkilerin çok daha artarak<br />

devam edeceğini ümit ediyorum. Seçimin<br />

Azerbaycan halkına ve bölge halklarına hayırlı<br />

olmasını diliyorum” dedi.<br />

Aliyev: “Kalkınmamız devam<br />

edecek, halkın refah düzeyi<br />

artacak”<br />

Azerbaycan Merkezi Seçim Kurulu tarafından<br />

yapılan ilk açıklamanın ardından halka<br />

seslenen İlham Aliyev, Azerbaycan’ın kalkınmasının<br />

devam edeceğini, ülkenin çıkarlarını<br />

korumaya devam edeceğini ve halkın sosyal<br />

refah düzeyinin daha da artacağını söyledi.<br />

Büyük itimat göstererek kendisini yeniden<br />

Cumhurbaşkanı seçen Azerbaycan halkına<br />

teşekkürlerini ileten Aliyev, bundan sonra da<br />

halka liyakatli bir şekilde hizmet edeceğini ve<br />

her zaman ülkenin çıkarlarını savunacağını<br />

vurguladı.<br />

Seçimlerin demokratik ve şeffaf şekilde<br />

gerçekleştirildiğini ve halkın iradesini ortaya<br />

koyduğunu söyleyen Aliyev, seçimleri “demokrasinin<br />

zaferi” olarak niteledi. Azerbaycan’da<br />

düşünce, basın, siyaset, din ve vicdan özgür-<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 17

KAPAK<br />

1<br />

1. İlham Aliyev seçim zaferini<br />

Milli Meclis’te sade bir<br />

törenle kutladı.<br />

2. İlham Aliyev önderliğinde<br />

Azerbaycan 2003 yılından bu<br />

yana 130 milyar dolar yatırım<br />

yaparak ciddi ekonomik<br />

mesafe kat etti.<br />

3. Seçim sonuçlarının<br />

açıklanmasıyla birlikte<br />

Azerbaycan halkı Aliyev’in<br />

zaferini kutlamak üzere<br />

sokaklara döküldü.<br />

lüklerinin temin edildiğini ifade eden Aliyev,<br />

tüm inanç kesimleri ve azınlıkların ülkede<br />

barış içerisinde bir aile olarak yaşadığını<br />

hatırlattı.<br />

Ülkede bütün süreçlerin iyi yönde olduğuna<br />

dikkati çeken Cumhurbaşkanı Aliyev, halkın,<br />

son 10 yılda yapılan işleri değerlendirerek seçim<br />

yaptığını kaydetti. İktidarda olduğu son<br />

10 yılda devletçiliğin temellerini güçlendirdiklerini<br />

söyleyen Aliyev, Azerbaycan’ın güçlü<br />

ve bağımsız politika yürüten bir devlet olduğunu,<br />

güçlü ideolojik temele dayandıklarını,<br />

bu temelin de “Azerbaycancılık” mefkûresi<br />

olduğunu vurguladı.<br />

Bütün alanlarda ilerleme kaydettiklerini söyleyen<br />

Aliyev, uluslararası konuların çözülmesinde<br />

de Azerbaycan’ın dünya çapında önemli<br />

bir ülke haline geldiğini ifade ederek, ülkenin<br />

2 yıl önce BM Güvenlik Konseyi’ne geçici üye<br />

olmasına ve bu gün bu kuruma başkanlık<br />

yapmasına atıfta bulundu. İktidarı döneminde<br />

gerçekleştirilen ekonomik atılımlardan da<br />

bahseden Aliyev, son 10 yılda ekonominin 3,4<br />

oranında arttığını, yoksulluk düzeyinin 10 kat<br />

azaldığını bunun da yürütülen ekonomik ve<br />

sosyal politikalar sonucunda gerçekleştiğini<br />

söyledi. Kazanılan ekonomik gücün, ülke<br />

çıkarlarını uluslararası arenada savunmak<br />

için olanak sağladığını belirten Aliyev,<br />

Azerbaycan’ın günümüzde hem bölgesel hem<br />

de küresel sorunların çözülmesinde önemli<br />

rol aldığını ve bu rolün daha da artacağını<br />

kaydetti.<br />

Elde edilen başarılarda esas payın Azerbaycan<br />

halkına ait olduğunu söyleyen<br />

Aliyev, bütün girişimlerinin halk tarafından<br />

desteklendiği için başarılı olduğunu<br />

ifade etti. Azerbaycan’da yürütülen enerji<br />

politikasına da değinen Aliyev, bu politikanın<br />

hem bölge hem de dünya için büyük önem<br />

taşıdığını vurgulayarak, Azerbaycan’ın rızası<br />

olmaksızın bölgede hiçbir siyasi veya ekonomik<br />

girişimin başarılı olmasının mümkün<br />

olmadığını belirtti.<br />

Bunun, bağımsız Azerbaycan’ın başarısı<br />

olduğunun altını çizen Cumhurbaşkanı<br />

Aliyev, kendisine verilen oyların, bağımsızlığa,<br />

özgürlüğe ve mutlu geleceğe verilmiş<br />

oylar olduğunu vurguladı. İktidarı boyunca<br />

bağımsız politika yürüttüklerini söyleyen<br />

18

2 3<br />

politika konusunda ilerleyeceğini ifade eden<br />

Cumhurbaşkanı Aliyev, konuşmasını şöyle<br />

tamamladı:<br />

Aliyev: “Benim için öncelikli konu ülkemin ve<br />

halkımın çıkarlarıdır. Bu çıkarların korunması<br />

için halk ve iktidar arasında birlik olması<br />

başlıca şarttır. Yaptığım bütün işlerde halkın<br />

desteğine güvendim ve bu destek olmasaydı<br />

hiçbir iş yapamazdım. Gelecek konusunda<br />

da çok iyimseriz. Son on yıldaki başarılarımız<br />

inancımızı daha da artırıyor. Önümüzdeki<br />

yıllarda yürüteceğimiz politika bellidir. Azerbaycan,<br />

bundan sonra da kalkınma yolunda<br />

ilerleyecek” dedi.<br />

“Reformlara devam” mesajı<br />

Yapacağı reform ve yeniliklerden de bahseden<br />

Aliyev, demokrasinin yaygınlaştırılması<br />

yönünde politika yürütüleceğini, yolsuzluk ve<br />

rüşvetle şiddetli şekilde mücadele edileceğini<br />

vurguladı. Sosyal konulara da çok<br />

önem verdiklerini ifade eden İlham Aliyev,<br />

Azerbaycan’ın sosyal devlet olduğunu, yürüttükleri<br />

politikanın merkezinde vatandaşın<br />

geçimi, sorunları, güvenliği ve mutluluğu<br />

olduğunu söyledi.<br />

Önümüzdeki yıllarda Azerbaycan’ın hem<br />

ekonomik, sosyal politikalar hem de dış<br />

SEÇİM SONUÇLARI<br />

muhalefet için<br />

hezimet oldu.<br />

uzmanlar ülke<br />

ekonomisinde<br />

yaşanan büyük<br />

ivmenin, bu<br />

sonuçlarda etkili<br />

olduğu görüşünde.<br />

“Gelecek kalkınmamız konusunda hiçbir<br />

şüphem yok. Azerbaycan bundan sonra da<br />

inançlı bir şekilde kalkınma devrini yaşayacak.<br />

Cumhurbaşkanı olarak ülkenin ulusal<br />

çıkarlarını savunacağım, halkın sosyal refah<br />

düzeyinin daha da iyileşmesini temin edeceğim.<br />

Bana verdiğiniz destek için teşekkür<br />

ederim. Birlikte daha çok büyük zaferlere<br />

imza atacağız. Yaşasın Bağımsız Azerbaycan<br />

Cumhuriyeti.”<br />

Muhalefet için hezimet<br />

Aliyev döneminin enerji stratejileri ve ekonomi<br />

politikalarıyla bölgede ülkenin yıldızının<br />

parladığı ifade ediliyor. Tüm bu gelişmelere<br />

paralel olarak rakiplerinin Aliyev karşısında<br />

pek varlık gösteremediği de görülüyor.<br />

Azerbaycan halkının seçimlerde istikrara<br />

ve yaşam kalitesindeki artışa oy verdiği<br />

görüşünde birleşen uzmanlar, petrolden elde<br />

edilen gelirin halkın yaşantısına da yansıdığını<br />

belirtiyor. Bu yükselen ivmenin devam<br />

etmesi arzusunu taşıyan halkın bu nedenle<br />

bir dönem daha Aliyev’i iş başına taşırken<br />

muhalefet için ise sonuçların hezimet olduğu<br />

görüşü hakim.<br />

Öyle ki Merkezi Seçim Kurulu’nun açıkladığı<br />

rakamlara göre, Aliyev’in en yakın rakibi<br />

Cemil Hasanlı oyların yalnızca yüzde 5.53’ini<br />

alabildi. Onu, yüzde 2.40 ile İkbal Agazade ve<br />

yüzde 1,99 ile Kudret Hasanguliyev takip etti.<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 19

KAPAK<br />

HASEN UZMANLARINDAN SEÇİM DEĞERLENDİRMESİ<br />

İlham Aliyev’in seçimlerde elde ettiği<br />

başarının ardında ekonominin<br />

çok büyük bir rolü var. Azerbaycan<br />

ekonomisinin son 10 yılına baktığımızda,<br />

özellikle 2002-2003 yılından<br />

sonraki süreçte ciddi bir biçimde ilerleme<br />

kaydettiğini görüyoruz. Bazı temel<br />

rakamlar açısından baktığımızda<br />

2001 yılının sonunda Azerbaycan’da<br />

kişi başına düşen GSYH 700 dolar<br />

seviyelerindeyken bugün bu rakamın<br />

7000 dolar seviyelerine yaklaştığını<br />

görüyoruz. Yani son 10 yılda 10 kata<br />

yakın bir artış gerçekleştirilmiş oldu.<br />

Azerbaycan, petrol ve doğal gaz<br />

kaynakları açısından zengin bir ülke.<br />

2002 yılından sonra dünyada genel<br />

olarak enerji fiyatlarında ciddi bir<br />

ivme gördük. 2002 yılında 25 dolar<br />

seviyelerinde olan petrolün varil<br />

fiyatı bugün 110 dolar seviyelerinde<br />

seyrediyor. 2006 yılından itibaren<br />

Bakü–Tiflis–Ceyhan petrol boru<br />

hattıyla Azerbaycan, petrol kaynaklarını<br />

daha ciddi bir biçimde değerlendirme<br />

imkanı buldu. Bu da ülkenin<br />

zenginleşmesini, ekonomik gücünün<br />

artması sonucunu beraberinde getirmiş<br />

oldu. Yine birkaç temel ekonomik<br />

parametre açısından baktığımızda<br />

2000’li yılların başında yüzde 10’ların<br />

üstünde olan işsizlik oranı bugün<br />

yüzde 5’lere kadar gerilemiş durumda<br />

Azerbaycan’ın para birimi Manat<br />

bugün dünyadaki en değerli 5 para<br />

biriminden bir tanesi. Bu da halkın<br />

satın alma gücünü arttıran bir faktör<br />

olarak karşımıza çıkıyor. Yine bütün<br />

bu ekonomik büyümenin yanı sıra<br />

Azerbaycan’ın enflasyonu da belli bir<br />

seviyede koruyabilmiş olması, ekonomik<br />

büyümenin halka biraz daha<br />

yansıması sonucunu getirdi.<br />

Dr. Fatih Macit<br />

HASEN Uzmanı<br />

Bölge ülkeleriyle karşılaştırdığımızda,<br />

Türkmenistan, Kazakistan, Rusya<br />

bunlar hep doğal kaynak zengini<br />

ülkeler. Ekonomileri ciddi anlamda<br />

petrol ve doğal gaz gelirlerine bağlı<br />

durumda. Azerbaycan için bu oran<br />

yüzde 50’lere kadar çıkıyor. Petrol ve<br />

doğal gaz gelirlerinin toplam GSYH<br />

içindeki payı yüzde 50’lere varıyor.<br />

Burada 2 şey çok büyük önem arz ediyor.<br />

Bir tanesi petrol dışı sektörlerin<br />

gelişmesi… Dünyada belki önümüzde<br />

en az 30-40 yıl boyunca petrol ve<br />

doğal gaz önemini koruyacak. Ancak<br />

daha sonraki döneme hazırlıklı olmak<br />

için petrol dışı sektörlerin geliştirilmesi<br />

gerekiyor ki Azerbaycan’ın bu<br />

anlamda potansiyeli var. İkinci bir<br />

konu ise ülkedeki beşeri sermayenin<br />

güçlendirilmesi olarak karşımıza<br />

çıkıyor.<br />

İlham Aliyev döneminde Azerbaycan<br />

bu iki konuda bölge ülkelerine kıyasla<br />

daha lider bir rol üstlendi. Mesela<br />

bu yılın ekonomik büyümesinde,<br />

petrol dışı sektörlerin çok büyük bir<br />

yeri olacak Azerbaycan ekonomisinde.<br />

Azerbaycan petrolden ve doğal<br />

gazdan elde ettiği kaynakların akıllı<br />

bir şekilde değerlendirilmesi anlamında<br />

da bence çok büyük bir öncü rol<br />

üstlendi. Binlerce Azerbaycanlı genç,<br />

“GÜNEY GAZ KORİDORU’NUN<br />

FAALİYETE GEÇMESİ,<br />

AZERBAYCAN İLE TÜRKİYE’NİN<br />

REEL POLİTİKTE<br />

ORTAKLIKLARINI DAHA ÇOK<br />

GÜÇLENDİRECEK.”<br />

başka ülkelere eğitim için gönderildi.<br />

Bütün bunlar, ülkenin beşeri sermayesinin<br />

güçlenmesi ve ileride üretim<br />

altyapısının sağlanması açısından<br />

büyük önem arz ediyor.<br />

Azerbaycan’ı bölgedeki diğer<br />

ülkelerden ayıran önemli bir nokta<br />

Azerbaycan’ın artık bölgede enerji<br />

anlamında oyun kurucu rolünü<br />

üstlenmiş olması. TANAP ve TAP<br />

projeleri 90’ların başından beri<br />

konuşulan Güney Gaz Koridoru’nun<br />

ete kemiğe bürünmesi anlamına<br />

geliyor bizim için. 90’ların başında<br />

konuşulmaya başlanan Güney Gaz<br />

Koridoru’nun ana amacı <strong>Hazar</strong><br />

Bölgesi’ndeki ve Ortadoğu’daki doğal<br />

gaz kaynaklarının Avrupa’ya ulaştırılması<br />

ve Avrupa için enerji arz<br />

çeşitliliğinin oluşturulmasıydı. Bu<br />

kapsamda, Azerbaycan ve Türkiye’nin<br />

önderliğinde önce TANAP, ardından<br />

TAP ile birlikte Avrupa pazarlarına<br />

Güney Gaz Koridoru’ndan ilk defa<br />

somut bir şekilde gaz akışı başlamış<br />

olacak. Dolayısıyla bu noktada bence,<br />

Azerbaycan’ın bir oyun kurucu olarak<br />

kendi enerji politikalarını kendi milli<br />

menfaatlerine fayda getirecek şekilde<br />

şekillendirmesi önem kazanıyor. Bu<br />

tabii Türkiye ile ilişkiler açısından<br />

da büyük önem arz ediyor. Çünkü<br />

biz yıllarca iki millet bir devlet dedik<br />

ama bu söylemler aslında biraz daha<br />

reel politiğe dönüşmeye başlıyor.<br />

Türkiye ciddi anlamda cari açığı olan<br />

bir ülke, yabancı tasarruflara bağlı<br />

olan bir ülke ve bu yabancı tasarrufların<br />

büyük bir çoğunluğu kısa vadeli<br />

sıcak para şeklinde gelmiş oluyor.<br />

Türkiye’nin bu anlamda doğrudan<br />

yatırım çekebilmesi gerekiyor ve<br />

doğrudan yatırım anlamında da son<br />

yıllarda Azerbaycan’ın Türkiye’deki<br />

yatırımları çok büyük önem arz ediyor.<br />

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi<br />

SOCAR, 2019 itibariyle yaklaşık 20<br />

milyar dolarlık yatırımla Türkiye’deki<br />

en büyük doğrudan yatırımcı olacak.<br />

Bütün bunlar Azerbaycan’daki bu<br />

siyasi istikrarın devam etmesi, ekonomik<br />

gelişmelerin devam etmesi, hem<br />

Türkiye hem de Azerbaycan açısından<br />

önemli.<br />

20

Türk dünyasında Sovyetler<br />

Birliği sonrası ikinci 20 yılı<br />

yaşıyoruz. Birinci 20 yılda,<br />

yani 1991’de başlayıp 2011’e kadar<br />

gelen dönemde genelde Sovyetler<br />

Birliği’nden gelen yapılar ve yeni<br />

rejim arayışları ekseninde geçti.<br />

Azerbaycan bu süreçte kendi dış ve<br />

iç politikasını oturtmayı başardı ve<br />

buna paralel olarak kendi ekonomi<br />

ve siyasi denklemini belli bir noktaya<br />

getirdi. İlham Aliyev’in liderliğinde<br />

Azerbaycan ekonomisi, kişi başına<br />

düşen milli gelirin 3 katına çıktığı bir<br />

müreffehlik noktasına geldi.<br />

Burada halkın, bölge güven ve<br />

istikrarını destekleyen unsuru tercih<br />

ettiğini görüyoruz. İlham Aliyev ile<br />

beraber Azerbaycan güven ve istikrar<br />

noktasında kendini ispatlamış bir<br />

ülke haline geldi. Gerek demokrasi<br />

gerekse halk eksenli politikalarda<br />

Azerbaycan açık ara önde gidiyor. Siyasi<br />

yapılanma açısından da oluşumlarını<br />

tamamlıyor. Siyasi yapılanmaya<br />

paralel olarak ekonomik ve güven eksenli<br />

süreçleri oturttuğunu ve bunun<br />

da sonuçlarını aldığını görüyoruz.<br />

Azerbaycan, 3. İlham Aliyev dönemiyle<br />

beraber ekonomisini ciddi<br />

bir şekilde oturtmuş, doğal gaz ve<br />

petrole bağlı ekonominin yanında,<br />

ekonomide çoğulculuğa doğru<br />

giden bir ülke tablosu çiziyor. Seçim<br />

süreçleri açısından baktığınızda<br />

halkın yönetimde söz sahibi olma ve<br />

belirleyici güç yetkilerini Azerbaycan<br />

ekonomisinde, siyasetinde, kültür<br />

hayatındaki dokularda da görüyor ve<br />

bunu ülkenin yeni bir evreye geçtiğinin<br />

sinyali olarak değerlendiriyorum.<br />

Doç. Dr. Bekir Günay<br />

HASEN Uzmanı<br />

<strong>Hazar</strong> Bölgesi, petrol ve doğal gaz ile<br />

beraber uluslararası güç denklemi<br />

açısından dikkat çeken alanlar haline<br />

geldi. Bu alanlar aynı zamanda<br />

çatışma ve güvenlik tartışmalarını da<br />

beraberinde getirdi. Bunun benzerini<br />

1917-24 yılları arasında Azerbaycan’ın<br />

yaşadığını görüyoruz. Ciddi bir<br />

şekilde petrolle beraber gelen bir<br />

zenginlik... Buna paralel olarak<br />

Mehmet Emin Resulzade döneminde,<br />

1924’te Sovyetler Birliği olarak<br />

Rusya’nın bölgeye geri dönüşü…<br />

Bunu engellemenin yolu ise buradaki<br />

zenginliklerden ortak menfaat<br />

alanları oluşturmaktı. İşte Haydar<br />

Aliyev ile beraber bu süreç başladı.<br />

Türkiye–Azerbaycan ilişkilerinde de<br />

“Tek millet iki devlet” mantığından<br />

hareketle, karşılıklı çıkarı baz alan<br />

bir kazan-kazan süreci ortaya çıktı.<br />

Bakü–Tiflis–Ceyhan hattı bütün risklere<br />

rağmen son derece başarılı oldu.<br />

Burada ana aktörlerin de işin içine<br />

katılması gerekiyordu. Uluslararası<br />

şirketler de bu süreçte işin içine girdi<br />

ki, siyasi sorunlar ve güven problemleri<br />

de buna paralel olarak çözülmüş<br />

oldu. Bu konuda Haydar Aliyev ile<br />

başlayan çabaların İlham Aliyev ile<br />

devam ettiğini görüyoruz.<br />

Bakü–Tiflis–Ceyhan’dan akış başladığı<br />

andan itibaren bölgede ekonomik<br />

canlanma da oluşmaya başladı. İkinci<br />

aşmada TANAP Projesi ile konu daha<br />

da ivme kazanıyor. Azerbaycan’da<br />

petrolün getirdiği ekonomik girdiler<br />

müreffehlik olarak halka yansıtılmaya<br />

çalışılıyor. Bu arada diğer ülkelere<br />

de yatırım alanı oluşturulmaya çalışılıyor.<br />

Gerek Gürcistan’da gerekse<br />

Türkiye’deki Azerbaycan yatırımları<br />

açısından baktığımızda, bölgeye ve<br />

sahaya bir ekonomik oyuncu olarak<br />

giren ama bunu siyasi güvenlik şemsiyelerinde<br />

oluşturmaya çalışan bir<br />

Azerbaycan karşımıza çıkıyor.<br />

Türkiye ekonomik ve siyasi olarak<br />

dünyanın en önemli ülkelerinden<br />

birisi. Ancak aynı zamanda enerjide<br />

dışarıya bağımlı. <strong>Hazar</strong> enerjisi ile<br />

Türkiye’nin siyasi enerjisi buluşmaya<br />

başladığı andan itibaren ciddi ivme<br />

yapacak olan bir yapıya doğru gidiyoruz.<br />

Şu an ikinci 20 yıllık süreçte<br />

Azerbaycan, Türkiye üstünde bu<br />

noktada ciddi bir atılıma doğru gidiyor.<br />

Yunanistan, Arnavutluk ve İtalya<br />

ayağıyla, yani TAP’ın geçtiği ülkeler<br />

açısından baktığınızda, getireceği<br />

artı değerlerin de önemli olduğunu<br />

görüyoruz.<br />

Azerbaycan’da dış siyasette “görünürlük”<br />

politikası izleniyor. Şu anda<br />

bu görünürlük daha belirgin hale<br />

gelmeye başlıyor. Çünkü ülke ekonomik<br />

olarak belli bir noktaya gelmeye<br />

başladı. Ekonomik canlanmayla birlikte<br />

istikrar da sağlandı, bu noktada<br />

güvenlik de oturtulmaya başlandı.<br />

Şu anda Azerbaycan’ın bölgesel<br />

aktörlüğe doğru kendini göstermeye<br />

başladığını görüyoruz. Uluslararası<br />

toplantılara ev sahipliği yapılması da<br />

görünürlüğü arttıran bir başka etken.<br />

Hiç kuşkusuz Bakü’de düzenlenen<br />

Eurovision Şarkı Yarışması ve BM<br />

Dönem Başkanlığı’nı üstlenerek uluslararası<br />

bir organizasyonda kendisini<br />

göstermesi de önemli bir adımdı.<br />

Bu bence yeni bir evre… Bunun bir<br />

sonraki aşaması bölgede belirleyici<br />

güç olma aşamasıdır. Azerbaycan’ın<br />

ufuk çizgisine baktığımızda bölgenin<br />

gelişen bir yıldızı olduğu analizini<br />

yapabiliriz.<br />

“ÖNÜMÜZDEKİ 20 YILLIK<br />

SÜREÇTE HAZAR ENERJİSİ İLE<br />

TÜRKİYE’NİN SİYASİ ENERJİSİ<br />

BİRLEŞİNCE CİDDİ BİR ATILIMA<br />

DOĞRU GİDİYOR OLACAĞIZ.”<br />

www.hazarworld.com<br />

KASIM <strong>2013</strong> SAYI <strong>12</strong> 21

DİPLOMASİ AKADEMİSİ<br />

Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın<br />

ORTADOĞU’DA<br />

KURTLARLA DANS<br />

Ortadoğu bölgesinin güç dengelerinde, Libya krizinin<br />

aksine, askeri kuvvet kullanılmaksızın Rusya<br />

ve ABD’nin Suriye’nin kimyasal silah stoklarının<br />

imhası yolunda ortak mutabakat sağlamaları ile<br />

yeni bir süreç başladı. Türkiye sınırını ihlal eden Suriye helikopterinin<br />

düşürülmesi ve Lübnan’da Hizbullah tarafından<br />

rehin alınan iki Türk pilotun geri iadesi, kaygan zemindeki<br />

endişelerin haklılığını ortaya koyuyor. İran’da Haziran ayında<br />

yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin seçilmesi, dış politikadaki<br />

gerginliklerini azaltarak İran halkının ekonomik<br />

hayatını düzeltmeyi amaçlayan pragmatik bir yönetim modeli<br />

izlenimlerini güçlendirdi. İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Hasan<br />

Ruhani, ülkesinin “asla nükleer silah yapmayacağı” açıklamasına<br />

ilaveten, ülkede tutuklu bulunan 11 siyasi mahkûmun<br />

serbest bırakıldığını belirtti. BM Genel Kurulu toplantısında<br />

ise Amerika ile İran Dışişleri Bakanları bir araya geldi. John<br />

Kerry, nükleer programı konusunda İran ile diplomasi penceresinin<br />

“aralandığını” ancak, İsrail’in güvenliğine önem<br />

vereceklerini söyledi. Müteakiben, tarafların liderlerinin<br />

telefon görüşmesi; geçmişteki diyalog beklentilerinden farklı<br />

yorumları dünya gündemine taşıdı. Gerçekten, Başkan Obama<br />

ve Cumhurbaşkanı Ruhani arasında gerçekleşen telefon<br />

görüşmesi, iki ülke arasında 34 yılı aşkın süredir ilk defa tanık<br />

olunan en üst düzey temas oldu. ABD Başkanı Barack Obama;<br />

1979’dan bugüne ABD ve İran devlet başkanlarının ilk telefon<br />

görüşmesi olmasının mevcut “derin güven bunalımını” ortaya<br />

koyduğunun altını çizerek, ilerlemenin önünde önemli engeller<br />

olacağını ve başarının garanti edilemeyeceğini, buna rağmen,<br />

“kapsamlı bir çözüme ulaşabileceklerini” dile getirdi. Tahran<br />

ile Washington arasında 34 yıldır işlevsiz olan ilişkinin gelişmesi<br />

yönünde beklentilerin artması, taraflar arasındaki kronik<br />

gerginliğin tedricen azaldığı izlenimlerini veriyor.<br />

ORTADOĞU’DA YAZ BİTERKEN YENİ<br />

KONJONKTÜREL GELİŞMELER<br />

Peki, İran bir yandan ABD diğer yandan AB ve BM nükleer<br />

silah denetçileri ile yürüttüğü müzakerelerde geri adım atmaya<br />

ve Batı’nın talep ettiği nükleer silahlara sahip olmayacağı<br />

yönünde garanti vermeye hazır mı? Uluslararası toplumun<br />

dikkatini çeken bu yakınlaşma uzun vadede uzlaşma ve diyalog<br />

kapılarının aralanmasını sağlayabilecek uzun soluklu bir<br />

ivme sergileyebilir mi? Esad yönetimindeki Suriye Ordusu’nun<br />

envanterindeki kitle imha silahları (WMD) hakkında Batı’nın<br />

Главная цель нашего профессионального персонала и высокотехничного оборудования – удовлетворение запросов наших клиентов

ÖNAY BAHÇE Ticaret Ltd. Kuzey Kıbrıs

Uzman Ekibimiz ile HerTürlü Araç Tamiri itina ile yapılır

Satış

Noktası

Lefkoşa Sanayi Bölgesi 10. Sok. No:56 Lefkoşa 0533 840 69 41

igasteРоссия

Hayata dair ne varsa...

Всё о жизни...

AYLIK TÜRKÇE-RUSÇA GAZETE

eğitim, kültür, iş dünyası Oбразование , культура, бизнес Bigaste

Россия

Kuzey Kıbrıs’ın Gündeminin Nabzını Tutan gazetesi

10000 adet basılan gazetemizin 1500 adeti her ay Haberal Kıbrıslı ile birlikte sizlerle buluşuyor.

3.00

(KDV dahil) / sayı - 35

T&amp;T Havalimanı Genel Müdürü

Serhat Özçelik

Ercan Havalimanı’ndaki değişimi, Ercan’ın yeni yüzünü sizler için anlattı. 2013 yılında başlayan değişimin sonlarına doğru yeni havalimanı inşasına başlayan T&amp;T Havalimanı İşletmeciliği’nin genel Müdürü Serhat Özçelik, son günlerde spekülasyonlara

sebep olan yeni havalimanı inşasından havalimanında oluşturulacak olan Yolcu Hakkı birimine kadar birçok konuda gazetemize açıklamalarda bulundu.

Генеральный директор строительнопромышленной торговой компании по управлению аэропортами ООО T&amp;T

Серхат Озчелик

LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543

Приступивший к строительству нового аэропорта на заключительном этапе начавшихся в 2013 году перемен генеральный директор Т &amp; Т Управления Аэропортами Серхат

Озчелик рассказал нашей газете о разных вопросах - от недавних спекуляций, связанных со строительством нового аэропорта, и до организации Отдела по правам пассажиров.

“Bağımsız olarak aydınlatılan OLED pikselleri sayesinde daha önce hiç görmediğiniz canlılıkta bir siyah ve en doğal renkleri LG OLED TV’de deneyimleyin!”

sayfa 8-13

Mükemmel

Siyah

Mükemmel LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543

Renkler

LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE

LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ

LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ

LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE (0392) 444 6 543 LG BRAND SHOP TÜRK OCAĞI SPOR KLUBÜ YANI GİRNE

er e. ..

e t k i l r i Sevdikleriniz ile B

l e n e S u tl u M e Nic

Ömer Faydalı Sok. No:16 Karaoğlanoğlu Girne Rezervasyon 0 392 822 38 44 İmtiyaz Sahibi Esra Dağlar EditörGrafik Tasarım Ayşegül Tunçer

Yazı İşleri Müdürü Esra Dağlar Fotoğraflar Eray DİZMAN Asiye Z. Dağlar

Reklam Danışmanı Derviş Eroğlu 0 533 885 22 11

Bigaste Россия İletişim Melek KAYA

0 533 832 30 21

Bigaste Россия BİDERGİ TASARIM yayımıdır.

haberler- Новости

Turizm Bakanlığı turizme katkıda bulunan acentelere ödül verdi Turizm Bakanlığı 1 Ocak - 30 Kasım 2015 tarihleri arası Kuzey Kıbrıs’a turist getiren turizm acentelerini onurlandırma gecesi düzenledi. Düzenlenen geceye, Meclis Başkanı Sibel Siber, Başbakan Ömer Kalyoncu, Ulaştırma Bakanı Tahsin Ertuğruloğlu, Turizm Bakanı Faiz Sucuoğlu, Kıbrıs Türk Seyahat Acenteleri Birliği üyeleri ve tüm turizm sektörü katıldı. Lefkoşa Bedesten’de düzenlenen kokteylli etkinlikte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne turist getiren acentelere teşekkür plaketi verilirken, en çok turist getiren ilk

beş acente de açıklandı. Akgünler Turizm, ülkeye en çok turist getiren acente olurken, ikinci Tursan Turizm, üçüncü, Northern Travel, dördüncü MTS Tur ve beşinci acente ise Maestro DMC oldu. Gecede plaket alan diğer acenteler ise şöyle; Akmina Travel, All Year Cyprus Travel, Antey Tourism, Bellapais Travel, Blue Line Tourism, Cyprus Xp Travel, Demtur Travel, Kaleidoskop Turizm, Kösezade Turizm, Micemania Travel, Örnek Turizm, Puzzle Travel, Saro Tourism, Side Turizm, Unique Cyprus Travel, Travelplan Tourism, Tursem Turizm, Travelyum Tours ve Wintersun Golf Travel.

sayı 35- Bigaste Россия

-3-

haberler- Новости

2015 GİRNE KENT KURULTAYI’NDA 10 KOMİTE SUNUM GERÇEKLEŞTİRDİ 2015 Girne Kent Kurultayı’nda 14 komitenin 10’u, bir yıl içerisinde gerçekleştirdikleri toplantılar sonucu hazırladıkları raporlarını Girne Belediyesi’ne sundu. Güngördü, komite raporlarında yerel yönetimleri aşan konuları merkezi hükümete taşıyacaklarını, hedefin halkla el ele vererek daha yaşanılabilir bir kent olduğunu, halkın gönüllü olarak irade koyduğu ve toplantılar yaptığı bu bir yıllık süreci düzenlenen takip kurultayında izlemenin gurur verici olduğunu belirterek, katılımdan memnun olduğunu söyledi.

İmar Planı ve Girne’deki çok katlı binalarla ilgili bir yılda sonuç alınamadığına işaret ederek, bunu merkezi hükümete bağlayan Güngördü, Girne’deki kanalizasyon arıtma tesisinde ciddi bir kapasite artırmaya gidileceğini söyleyerek, hedefin 80 bin kişilik arıtma sistemi olduğunu bunun içinse mühendislerin 7 MİLYON Euro’dan bahsettiğini belirtti. Bunun yanında Girne Belediyesi’nin KKTC’de Ulaşım Master Planı’na sahip tek belediye olduğuna da dikkat çeken Güngördü, master planın sunumunun Girne Kent Kurultayı’nda gerçekleştirildiğini belirtti.

İkinci bahar üyeleri yeni yılı kutladı Girne Belediyesi, İkinci Bahar Projesi’nden hizmet alan üyelerine yeni yıl yemeği düzenledi.

Etkinlikte konuşan Girne Belediye Başkanı Nidai Güngördü, yaklaşan yeni yıl nedeniyle Girne’de yaşayan vatandaşlara yönelik çeşitli etkinlikler düzenlediklerini Girne Belediyesi, yaklaşan yeni yıl belirterek, bu kapsamda nedeniyle, belediyenin İkinci Bahar Girne Belediyesi İkinci Bahar Projesi’nden hizmet alan üyelerine Projesi’nden hizmet alan üyelerle bir araya geldiklerini söyledi. yeni yıl yemeği düzenledi. Dome Hotel’de yer alan etkinliğe, Girne Belediye Başkanı Nidai Güngördü, Nidai Güngördü, İkinci Bahar üyelerinin 2016 yılına mutlu bir belediye meclis üyeleri ile ikinci şekilde girmelerini sağlamak bahar projesinden hizmet alan istediklerine işaret ederek, etkinliğe yaklaşık 600 üye katıldı. katılan üyelerin yeni yılını kutladı. Güngördü, yeni yılın ülkeye ve Etkinlikte, Girne Belediyesi Halk dünyaya barış, huzur ve sağlık Dansları Ekibi folklor gösterisi getirmesi dileğinde bulundu. sergiledi. Canlı müziğin de yer aldığı etkinlikte, İkinci Bahar

-4-

Bigaste Россия - sayı 35

Üyeleri sahneye çıkıp dans etti.

n ı n ı l ı y 6 1 0 “2 m e h e z i m hem ülke m ü t i k a d a de düny k ı l ğ a s , ş ı r a insanlara b rmesini i t e g r u z u h ve dileriz.” kanı e Baş Girne Belediy dü Nidai Güngör leri e y Ü s li c e M e ve Belediy

“Желаем, чт обы 2016 год при нёс мир, здоров ье и покой нашим соотечестве нникам и людям все й Земли.” Глава муниц ипалит ета Гирнэ Нидаи Гюнгё р д юич муниципаль ного меджллеины са

N e x t

D i m e n s i o n

C O S M O c e u t i c a l s

Yaş sadece bir rakamdan ibarettir Возраст – это просто цифры

ЦЕНА КРЕМА REJUVEL, 50 МЛ - 149 $, АНАЛОГИЧНА АМЕРИКАНСКОЙ

Mountain View Otel’de Muhteşem Christmas Kutlaması

röportaj - интервью

sayı 35- Bigaste Россия

-7-

röportaj - интервью

T&amp;T Havalimanı İşletmeciliği İnşaat Sanayi ve Ticaret. Ltd Genel Müdürü

Serhat Özçelik

“T&amp;T olarak tek hedefimiz Ercan Havalimanı’nın, gözde havalimanları arasında yer almasını sağlayarak dünya standartlarında bir havalimanı haline getirmektir.” Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin değişen yüzü Ercan Havalimanı adamıza gelen turistleri tüm misafirperverliğiyle karşılamaya devam ediyor. 2013 yılında başlayan değişimin sonlarına doğru yeni havalimanı inşasına başlayan T&amp;T Havalimanı İşletmeciliği’nin genel Müdürü Serhat Özçelik, son günlerde spekülasyonlara sebep olan yeni havalimanı inşasından havalimanında oluşturulacak olan Yolcu Hakkı birimine kadar birçok konuda gazetemize açıklamalarda bulundu. Gelin Ercan Havalimanı’ndaki değişimi, Ercan’ın yeni yüzünü ve kalitesini Sn. Özçelik’ten dinleyelim... Havacılık sektörü ve diğer sektörlerde üst düzey yönetici olarak birçok firmada görev aldınız. Havalimanı işletmeciliğindeki tecrübeleriniz ve alanında uzman ekibinizle yola çıkarak Ercan Havaalanı’nı baştan yarattınız. Kendinizden bahseder misiniz? 1965 yılı İstanbul doğumluyum. İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Bölümü’nden mezun olduktan sonra Amerika’da Baldwin Wallace College ve Case Western Reserve University’de Uluslararası -8-

Bigaste Россия - sayı 35

İşletmecilik ve Finans alanında yüksek lisans yaptım. Arkasından bir dönem Amerika’da, Rusya’da, Özbekistan, Kazakistan, Azerbaycan gibi ülkelerde Çukurova Holding bünyesinde üst düzey yönetici olarak görev yaptım. Uzun yıllar Rusya, Amerika, Afrika, Avrupa’yı yani dünyayı dolaştım. Sadece Avusturalya’da bulunmadım kıta olarak, bunun dışında büyük bir coğrafyada inşaat, otomotiv, telekomunikasyon gibi konularda aynı holding bünyesine 10’un üzerinde firmanın yönetiminde bulundum. Kısa bir dönem kendi işlerimle ilgilendim. Daha sonra Günay İnşaat bünyesinde profesyonel iş hayatıma döndüm. Günay İnşaat, Terminal Yapı’nın da sahibi olan gruptur. T&amp;T’nin de ortaklarındandır. Havalimanı inşaatları ile ilgili olarak Orta Asya’da Özbekistan Taşkent Havalimanı’nda ve Libya gibi ülkelerde farklı havalimanlarının inşası ve yönetimlerinde görev yaptım. Çelebi Havacılık Holding’te Yeni Yatırımlar Koordinatörlüğü görevinde bulundum. Bu görevleri yaptığım esnada Amerika, Asya, Afrika’da yaşadım. Buraya gelmeden önce TAV Holding bünyesindeki TAV G’de 5 yıl yönetim kurulu üyeliğinde bulundum. 3 yıl önce 2013 yılı başında Ercan Havalimanı yönetimine geldim. O günden beri KKTC’ye hizmet vermek için havacılık konusunda uzman çalışma arkadaşlarımla birlikte 7/24 çalışıyorum. Ekibimde hem Türkiye Devlet Havalimanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nde hem de Türkiye’deki farklı havalimanlarında yönetici pozisyonlarında bulunmuş, pazarın koşullarını bilen ve sıkıntılı bir operasyonu doğru şekilde yönetecek başarılı çalışma arkadaşlarım var.

Ercan Havalimanı, T&amp;T ile birlikte dünya standartlarına uygun bir havaalanı olarak

Генеральный директор строительно-промышленной торговой компании по управлению аэропортами ООО T&amp;T

Серхат Озчелик

Меняющийся облик Турецкой Республики Северного Кипра аэропорт Эрджан продолжает со всей гостеприимностью приветствовать туристов, приезжающих на наш остров. Приступивший к строительству нового аэропорта на заключительном этапе начавшихся в 2013 году перемен генеральный директор Т &amp; Т Управления Аэропортами Серхат Озчелик рассказал

нашей газете о разных вопросах - от недавних спекуляций, связанных со строительством нового аэропорта, и до организации Отдела по правам пассажиров. Давайте же послушаем от г-на Озчелика об изменениях, произошедших в аэропорту Эрджан, о новом облике и качестве Эрджана... Вы работали на высших руководительских

röportaj - интервью hizmet vermeye başladı. Bize Ercan Havaalanı’ndaki yeniliklerden bahsedebilir misiniz? 2013 yılında adaya geldiğimde son derece karanlık bir terminal binasına girmiştim. Bugün pırıl pırıl, çiçekli temiz bir havalimanı ile karşılaşıyorsunuz. Özelleştirmeden önceki dönem ile özelleştirmeden sonraki dönemin herkes için çok açık ve net olduğu inancındayım.

“Ercan Havalimanı, hizmet kalitesinden havalimanı temizliğine, pasaport kuyruklarından bagaj almanıza kadar tüm operasyon alanlarında iyi bir noktaya geldi.” İş akışı ile ilgili yapılan düzenlemenin hepsi ihtiyaçtandı. Uluslararası havalimanı

ölçeklendirmelerine göre, Ercan Havalimanı’nı kendi standartlarındaki dünya havalimanları içersinde butik bir havalimanı konseptinde çalışan bir işletmeye döndürmeye çalıştık. Aynı zamanda alt yapının verdiği kısıtlamaları en iyi şekilde kullanarak yolcularımızın görmediği ama yapılandırılması zorunluluk haline gelmiş olan tüm alt yapıyı değiştirdik. Ayrıca Ercan Havalimanı’nda sadece terminal binasında değil; pistimiz, taksi yollarımız ve apronumuz ile ilgili olarak birçok çalışma yaptık. Benzer havalimanı ihalelerinde işletmeci firma yalnızca terminal binasından sorumludur. Ancak biz tüm bu bahsettiğim alanlardan sorumluyuz. Yeniliklerimiz ve çalışmalarımız devam ediyor. Hedefimizde yeni havalimanı binasının tamamlanması var. 19 ülkenin 40 destinasyonuna uçuş yapılan havaalanımızın sizden önceki ve şu andaki yolcu kapasitesini öğrenebilir miyiz?

должностях как в компаниях авиационной отрасли, так и других отраслей. Используя свой опыт в управлении аэропортами и сотрудничая с командой специалистов своего дела, Вы заново создали аэропорт Эрджан. Расскажите о себе, пожалуйста. Я родился в Стамбуле в 1965 году. После окончания факультета делового администрирования в университете Измира им. 9-го сентября, я получил степень магистра в области международного бизнеса и финансов в колледже Болдуина Уоллеса и университете Кейс Вестерн Резерв в Соединенных Штатах. После этого я проработал некоторое время на должности руководителя в холдинге Чукурова в Америке, России, Узбекистане, Казахстане, Азербайджане. За долгие годы я побывал в России, Америке, Африке, Европе, то есть объездил весь мир. Единственный материк, на котором я не побывал, – это Австралия, а так я работал в качестве руководителя более чем 10 строительных, машиностроительных, телекоммуникационных компаний холдинга по всему миру. На протяжении короткого времени я занимался личным бизнесом. Затем вернулся к своей профессии в строительной компании Günay İnşaat. «Гюнай Иншаат» - это группа, которая владеет компанией Terminal Yapı. Одновременно они являются партнёрами T&amp;T. На строительстве и управлении аэропортов я работал в разных странах, например, на строительствах Ташкентского аэропорта в Узбекистане, в Средней Азии, и в Ливии. Я проработал в должности координатора новых инвестиций в холдинге «Челеби Хаваджилик» (Çelebi Havacılık Holding). Исполняя эти обязанности, я пожил в Америке, Азии, Африке. Перед приездом сюда я на протяжении 5 лет являлся членом совета директоров TAV G, который входит в состав холдинга TAV Holding. Три года тому назад, в самом начале 2013, я пришёл в управление аэропорта Эрджан. С тех пор, вместе с коллегами-специалистами в области авиации, я работаю в режиме 7/24 на благо ТРСК. В моей команде есть сотрудники, проработавшие и в Генеральной дирекции управления государственными аэропортами Турции, и на различных руководящих должностях в аэропортах Турции, которые знают конъюнктуру рынка и могут правильно управлять проблемными операциями.

Вместе с T&amp;T аэропорт Эрджан начал обслуживание как аэропорт, соответствующий мировым стандартам. Расскажите нам, пожалуйста, о нововведениях

в Эрджане. Прилетев на остров в 2013, я вошёл в невероятно мрачное здание терминала. А сегодня вы видите светлый, чистый, озеленённый аэропорт. Я уверен, что состояние, в котором находился Эрджан в период до и после приватизации понятно для всех. Аэропорт Эрджан поднялся на хороший уровень во всех сферах предоставляемых им услуг – от качества обслуживания и чистоты, до очередей на паспортный контроль и получения багажа. Все изменения, связанные с течением работ, были продиктованы необходимостью. Если применять классификацию международных аэропортов, то мы постарались превратить Эрджан в предприятие, работающее в концепции «бутик-аэропорт» среди аналогичных аэропортов мира. В то же время, использовав наилучшим образом инфраструктурные ограничения, мы полностью поменяли всю незаметную для пассажиров инфраструктуру, измененить которую было просто необходимо. Кроме того, мы не просто работали над зданием терминала аэропорта Эрджан, но и провели немало работ на взлётнопосадочной полосе, рулёжной дорожке и самолётной стоянке. В подобных аэропортовых тендерах управляющая компания несёт ответственность только за здание терминала. Но мы ответственны за все те сферы, которые я упомянул. Наши инновации и работы продолжаются. В наших планах завершить строительство нового здания аэропорта.

А можно узнать пассажировместительность аэропорта, из которого проводятся полёты в 40 пунктов назначения 19 стран, до вас и сейчас? Здание терминала аэропорта имеет площадь 20 тысяч квадратных метров. В плане дизайна аэропорт Эрджан спроектирован так, чтобы обслуживать 800000 пассажиров, но на сегодняшний день в общей сложности мы обслуживаем в нашем здании 3,5 миллиона отбывающих и прибывающих пассажиров. Мы приняли эту должность при пассажировместительности в 2 миллиона 500 тысяч человек. В конце 2013 года она уже составляла 2 миллиона 832 тысячи, в конце 2014 – 3 миллиона 210 тысяч, а сейчас мы планируем закрыть этот год на отметке 3 миллиона 500 тысяч. Для нашего острова это огромная цифра. Мы наблюдаем повторное посещение острова раньше уже приезжавшими туристами. Мы считаем, что у нашего острова невероятно большой потенциал, и инвестирование должно продолжаться. В этом контексте прежде всего мы поддерживаем деятельность туристических компаний,

sayı 35- Bigaste Россия

-9-

röportaj - интервью пространство ТРСК одним из самых безопасных.

В течении полутора лет после того, как управление перешло к вам, Вы получили международные сертификаты качества ISO 9001, ISO 10002, ISO 14001, ISO 18001. Это – большое достижение в такие короткие сроки. Что является секретом успеха Вашей деловой жизни?

Havalimanımızın terminal binası 20 bin metre karedir. Ercan Havalimanı dizayn olarak 800.000 bin yolcuya hizmet vermek üzere tasarlanmıştır fakat şu anda biz bu terminalde gelen ve giden yolcu olarak toplam 3,5 milyon yolcuya hizmet veriyoruz.

“2 milyon 500 bin yolcuda görevi aldık. 2013 yılı sonunda 2 milyon 832 bin, 2014 yılı sonunda 3 milyon 210 bin derken bu sene 3 milyon 500 bin yolcu olarak yılı kapatmayı hedefliyoruz.” Bu da adamız için büyük bir sayı. Adamıza gelen turistin yeniden geldiğini gözlemliyoruz. Adamızda son derece büyük bir potansiyel olduğu ve yatırımların devam etmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu çerçevede başta Incoming yapan turizm firmaları olmak üzere otellerin, üniversitelerin değerli çalışmalarını destekliyoruz.

Havaalanları, gelen turistin ülke ile ilgili ilk izlenimi kazandıkları yerdir. Bu bağlamda Ercan Havaalanı için Kuzey Kıbrıs’ın dünyaya açılan penceresi diyebiliriz. Ercan Havaalanı yeni terminal binası çalışmalarından bize bahsedebilir misiniz? - 10 - Bigaste Россия - sayı 35

Şu anda toplam 170 bin metre karelik yeni havalimanı inşaatımıza başladık. Yeni terminal binası yaklaşık 107 bin metre kare olacak. Dolayısıyla mevcut terminalde verdiğimiz hizmet kalitesinde de fark olacak. Yeni havalimanımıza şu andaki pistimize paralel 3200 metre uzunluğunda yeni bir pist inşa ediyoruz. Bu pisti inşa ettikten sonra mevcuttaki pisti de 2755 metreden 3200 metreye çıkartacağız. Bunun yanında yeni bir apron inşa ediyoruz. Bu apron 18 uçak kapasiteli ve 8 körük ile 9 uçağa hizmet verebilecek. Uçak park kapasitemiz bu inşaattan sonra 24 uçaklık bir kapasiteye ulaşacak. Toplam yolcu kapasitemiz 5.000.000 yolcuya ulaşacak. Son derece modern, tüm güvenlik unsurlarının maksimum olduğu, rahat ulaşımı olan bir havalimanı inşa ediyoruz. Ayrıca adamızın kültürel ve yapısal özelliklerini binanın mimarisinde kullanmayı hedefledik. Örneğin, Kıbrıs’ın olmazsa olmaz zeytin ağacını ön plana çıkartarak iç mimaride zeytin ağacı motifini kullandık.

“Yeni havalimanı terminal binasına, yer altından 530 metrelik üç gidiş ve üç geliş şeritli bir tünelle ulaşılacak. Adaya yakışır, ada insanımıza yakışır en son standartları bulunduran bir

занимающихся привозом туристов, а также работу отелей и университетов.

Аэропот Эрджан, который был включён в проект «Смарт» (Smart), превратился в аэропорт с самым высоким уровнем системы безопасности полётов. Вы не могли бы нам рассказать о проекте Smart? После того, как был запущен проект «ATS/ATC hizmetleri SMART», воздушное пространство Турции, разделённое до этого на два РПИ (района полётной информации) АНКАРУ И СТАМБУЛ, начало контролироваться из единственного центра (АСС) в здании Управления воздушным движением Турции (THTKM). С проектом SMART, благодаря спутниковому обеспечению (VSAT), состоящей из наземных цифровых линий (IP-MPLS-VPN) сети передачи голоса и радиолокационных данных (сеть передачи данных), в чрезвычайных случаях каждый из центров контроля приближения (APP) сможет функционировать в качестве резервного для подстраховки другого. При такой конфигурации техническая инфраструктура системы контроля воздушного движения Турции и ТРСК приобрела структуру, которая на данный момент используется лишь в нескольких странах, а повышение надёжности сможет отвечать потребностям аэронавигационного обслуживания на будущие 20-30 лет. Мы позитивно расцениваем все важные работы, проводимые нашим Управлением гражданской авиации по этому вопросу совместно с Турцией. Я хотел бы сказать, что эти ценные усилия сделали воздушное

Я бы сказал, спланированная и правильная работа с хорошей командой. Наша команда состоит из специалистов в своей области. Таким образом, каждый работает скоординированно и целенаправленно на устранение проблем в своей индивидуальной профессиональной сфере. Конечно, надо сказать, что мы обязаны координировать нашу деятельность со многими государственными ведомствами. Я хотел бы подчеркнуть огромную помощь, оказанную, во-первых, нашим министром транспорта г-ном Тахсином Эртугрулоглу и должностными лицами из министерства, начальником Гражданской авиации г-ном Мустафой Софи и сотрудниками Отдела гражданской авиации. Кроме того, мы очень плодотворно сотрудничаем с Главным управлением комитета безопасности, Таможенным управлением, Министерством здравоохранения и муниципалитетом Деирменлик. Я хотел бы поблагодарить их всех за ценный вклад в развитие авиационного сектора нашего острова.

Аэропорты являются местами первых впечатлений о стране для приезжающих туристов. В этом плане мы можем сказать, что аэропорт Эрджан – это окно Северного Кипра, открывающееся в мир. Не могли бы Вы рассказать нам о работах над новым терминалом аэропорта Эрджан? На данный момент мы начали строительство нового аэропорта общей площадью 170 тысяч квадратных метров. Здание нового терминала будет занимать 107 тысяч квадратных метров. Поэтому предоставляемые в существующем терминале услуги будут отличаться по качеству. В новом аэропорту параллельно действующей взлётно-посадочной полосе мы строим ещё одну длиной 3200 метров. После окончания прокладки новой полосы, старая взлётно-посадочная полоса будет также продлена с 2755 до 3200 метров. Помимо этого, мы строим новую самолётную стоянку. Эта стоянка, вместительностью 18 самолётов, сможет обслуживать 9 самолётов с помощью 8 телетрапов. После окончания строительства

röportaj - интервью havalimanımız olacak.” Şu andaki tek hedefimiz bu inşaatın tamamlanması ve yeni binamızı, yeni pistimizi kullanmak.

Ercan Havaalanı, Smart Projesi’ne dahil edilerek en üst seviyeli uçuş güvenlik sistemine sahip olan havaalanı haline geldi. Smart Projesi’nden bize biraz bahsedebilir misiniz? ANKARA ve İSTANBUL olarak iki ayrı FIR (Flight Information Region/ Uçuş Bilgi Bölgesi) olarak bölünmüş olan Türk Hava Sahası ,” ATS/ATC hizmetleri SMART” projesinin hayata geçirilmesi ile birlikte, Türkiye Hava Trafik Kontrol Merkezi (THTKM) binasındaki tek bir (ACC) merkezden idare edilmeye başlandı. SMART projesiyle birlikte uydu destekli (VSAT) , karasal dijital hatlardan oluşan (IP-MPLS-VPN) ses ve radar veri ağı (data network) sayesinde acil durumlarda yaklaşma (APP) kontrol merkezlerinden her biri diğerinin yedeği olarak görev yapabilmektedir. Bu konfigürasyon sayesinde Türkiye’nin ve KKTC’nin hava trafik kontrol teknik altyapısı, halen pek az ülkenin sahip olduğu bir yapıya kavuşarak, güvenilirliği artarak gelecek 20-30 senelik hava seyrüsefer hizmetlerinin ihtiyacını karşılayacaktır. Sivil Havacılık Müdürlüğü’müzün bu konuda Türkiye ile birlikte yürüttüğü değerli çalışmaları pozitif bir şekilde değerlendirmekteyiz. Bu değerli çalışmalar neticesinde KKTC havasahasının da son derece güvenli bir hale geldiğini söylemek isterim.

İşletmeyi devraldıktan sonraki bir buçuk yıl içerisinde ISO 9001, ISO 10002, ISO 14001, ISO 18001 uluslararası kalite belgelerini aldınız. Bunlar kısa sürede yakalanmış büyük başarılar. İş hayatınızdaki başarınızın sırrı nedir? İyi bir ekiple planlı ve düzgün çalışmak diyebilirim. Ekibimizdeki herkes kendi konusunda uzman kişilerden oluşmaktadır. Dolayısıyla herkes uzmanlık alanındaki sıkıntıları koordineli bir şekilde gidermeye odaklı çalışmaktadır. Tabi bunları söylerken birçok devlet kurumuyla koordineli çalışmak durumundayız. Başta Sn. Ulaştırma Bakanımız Tahsin Ertuğruloğlu olmak üzere Ulaştırma Bakanlığı yetkililerinin ve Sivil Havacılık Müdürü Sn. Mustafa Sofi’nin ve Sivil Havacılık yetkililerinin de bize son derece büyük

katkıları olduğunun altını çizmek istiyorum. Ayrıca Emniyet Genel Müdürlüğü, Gümrük Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı ve Değirmenlik Belediyesi ile çok değerli çalışmalar yapmaktayız. Adamızın havacılık sektörüne yapmış oldukları değerli katkıları için kendilerine teşekkür etmek isterim.

Ercan Havaalanı, %90 yerel kaynakları kullanarak ülkemize sosyal ve ekonomik açıdan büyük bir ekonomik katkı sağlıyor. Ayrıca KKTC vatandaşlarına da büyük istihdam sağlıyorsunuz. Konu ile ilgili neler söylemek istersiniz? Sizin de söylediğiniz gibi çalışanlarımızın %90’ı KKTC vatandaşıdır. Turizm sektöründeki birçok firmadan KKTC’de, KKTC vatandaşı bulamadıkları için yerel istihdam yapamadıklarını biliyoruz. Havalimanları 7 gün 24 saat çalışan kendi iç dinamikleri olan çok fazla etkileşim grubu ile çalıştığınız bir organizasyondur.

вместительность авиапарка достигнет 24 самолётов. Общая пассажировместительность вырастет до 5000000 человек. Мы строим чрезвычайно современный аэропорт с максимальным количеством элементов безопасности, с удобной транспортировкой. Мы также намерены использовать культурные и структурные особенности нашего острова в архитектуре здания. Например, мы выдвинули на передний

план неотъемлемый атрибут Кипра – оливковое дерево, использовав его орнамент в оформлении интерьера. К новому зданию терминала аэропорта можно будет подъехать по подземному 6-полосному тоннелю длиной в 530 метров. Это будет аэропорт, построенный в соответствии с самыми новейшими

острова. В данный момент наша единственная цель заключается в том, чтобы завершить строительство нового здания и использовать нашу новую взлётно-посадочную полосу.

Тот факт, что на оставшихся этапах проекта аэропорта Эрджан будет производиться вырезка деревьев, вызвал реакцию неравнодушных к окружающей среде граждан. Вы сделали заявление по этому вопросу в прессрелизе. Вы подчеркнули, что часть деревьев будут заново посажены, а около 29 000 деревьев сохранены в целости. Можете ли Вы кратко повторить ваш комментарий по этому вопросу для наших читателей? Я хотел бы особенно подчеркнуть то, что все мы люди этой земли. Я лично против вырубки деревьев. Тем не менее, других альтернатив, кроме этой, на территории проекта у нас нет. Для того, чтобы заполучить для страны и туризма эту крупную инвестицию, мы обязаны это сделать. Ещё до того, как возник вопрос

“Havalimanları çalışma koşulları ve birçok sosyal sebepten dolayı çalışanlar için bir cazibe merkezi konumundadır.” Bu sebeple KKTC vatandaşlarının yoğun iş başvurularını değerlendirdik ve havalimanı olarak KKTC vatandaşlarına büyük bir istihdam sağladık. Yeni

havalimanı inşaatı bittiğinde daha da fazla işe alım söz konusu olacaktır. Şu anda mevcutta fiziksel engelli bir ekip arkadaşımız yok ancak engelli vatandaşlarımızdan gelecek olan başvuruları da değerlendirebileceğimizi sizin vasıtanızla dile getirmek isterim. Ayrıca bu çalışmalarımızı yaparken adamızdaki sivil havacılık kuruluşlarını desteklemek için faaliyetler gösteriyoruz. Özellikle uçuş okulunun olması önceliklerimiz arasında. Girne Amerikan Üniversitesi’nin bu konuda çalışmaları var. Onları destekliyoruz. Ayrıca Akdeniz Karpaz Üniversitesi’nin havacılık birimleri ile ilgili çalışmalarına destek veriyoruz. Havacılık alanı ile ilgili eğitim alan üniversite öğrencilerine teknik bilgilerini pratiğe aktarmaları ve günlük havalimanı yaşantısının ne olduğunu görmeleri, konularına daha vakıf olabilmeleri için son iki yıldır yaz aylarında staj imkanı sağlıyoruz. Ekonomik olarak sağladığımız istihdam

стандартами, достойный нашего острова, достойный людей нашего

с вырубкой деревьев, без всякого

sayı 35- Bigaste Россия

- 11 -

röportaj - интервью бы вы хотели сказать по этому поводу?

olanaklarına ilaveten havalimanının tüm satın alma işlemlerini KKTC de kurulu firmalardan sağlıyoruz ki bunun da ekonomiye direkt olarak pozitif etki sağladığı kanaatindeyim.

Как Вы сами сказали, 90% наших

Hizmet kalitenizi arttırmak ve yolcuların mağduriyetin en aza indirmek için yeni bir çalışma içerisine girdiniz. Artık Ercan Havalimanı’nda 7/24 Yolcu Hakları biriminden yolcular sıkıntılarını dile getirerek en kısa sürede çözüm bulabilecekler... Sn. Ulaştırma Bakanımız Tahsin Ertuğruloğlu’nun öncülüğünde Sivil Havacılık ile birlikte yolcu hakları ile ilgili yolcularımızın haklarını arayabileceği bir birim

oluşturuluyor. Özelleştirmeden önce havalimanında muhattabınız yoktu. Bugün havalimanında 7 gün 24 saat muhattabınız var. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü ICAO’nun kuralları açıktır. Bir uçak rötar yaptığında, seferi iptal olduğunda, yolcu hakları kurallar ile

belirlenmiştir. Biz işletmeyi aldığımız günden beri havayolları ile yaptığımız görüşmeler ve protokoller çerçevesinde Ercan Havalimanı’nda yolcuların mağduriyetini en aza indirecek her türlü çalışmayı Sivil Havacılık Müdürlüğü ve Havayolları ile birlikte koordine ederek ve gerekli kontrolleri yaparak yolcularımızın memnuniyeti için elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Kıbrıs’ta Ercan Havalimanı’nda uçakların teknik sebepler ve belirli dönemlerde sis olması dışında rötara sebep olacak geçikmesi yoktur ancak gittiğiniz ve geldiğiniz destinasyonlardaki hava koşullarının karlı, buzlu, fırtınalı olmalarından dolayı rötarlar özellikle kış aylarında kaçınılmaz oluyor. İşte bu noktada bize düşen görev yolcumuzun mağduriyetini ortadan kaldırmak için gerekli koordinasyonu sağlamak ve kendilerine yardımcı olmaktır.

T&amp;T olarak hedefleriniz nelerdir? T&amp;T olarak tek hedefimiz Ercan Havalimanı’nı, uluslararası saygın havalimanları arasında yer almasını sağlayacak dünya standartlarında güvenlik ve yolcu rahatlığı ön plana çıkarılmış bir havalimanı haline getirmektir. Bunlara ek olarak adamızın uluslararası direk uçuşlara açılması için uluslararası organizasyonlarla yurt içinde ve yurtdışında çalışmalarımız devam ediyor. - 12 -

Bigaste Россия - sayı 35

Ercan Havaalanı Projesi’nde kalan etapların çalışmalarında kesilecek olan ağaçlar çevreye karşı duyarlı olan vatandaşlarımız tarafından tepki çekti. Yaptığınız basın açıklamasında bu konuya bir açıklama getirdiniz. Ağaçların bir bölümünün yeniden dikileceğinin ve 29.000’e yakın ağacın korunacağının altını çizdiniz. Okuyucularımız için konu ile ilgili açıklamanızı kısaca yineleyebilir misiniz? Özellikle şunun altını çok net çizmek istiyorum ki hepimiz bu dünyanın insanıyız. Ağaç kesimine bende şahsi olarak karşıyım. Ancak yapılacak olan proje alanında bunun dışında hiçbir alternatifimiz yok. Bu büyük yatırımı ülkemize ve turizme kazandırmak için bunu yapmak zorundayız. Biz daha ağaç kesme konusu ortaya çıkmadan, hiçbir planlama yapmaksızın 2014 yılında Yeşilırmak’taki yanan ormanın

планирования, мы провели работы по посадке деревьев на месте лесного пожара в Ешильырмак совместно с Министерством окружающей среды и природных ресурсов ТРСК в 2014 году. Мы не передали эти факты в средства массовой информации до настоящего времени. Сегодня заявленные некоторыми лицами в прессе цифры противоречат истине; вырубаемые деревья и кустарники не превышают 4 см в диаметре, а их количество составляет около 8000. Все крупные деревья, такие как оливковые, взяты под охрану и перевезены нами на места, указанные министерством. В то же время около 30 тысяч деревьев ожидают перевозки на новое место, которое определит министерство. И мы сделаем это не потому, что обязаны, а с большим удовольствием и любовью. Чтобы сделать наш зелёный и красивый остров ещё прекраснее.

Используя на 90% местные ресурсы, аэропорт Эрджан делает большой вклад в социальную и экономическую сферы нашей страны. Кроме этого, вы предоставляете огромное количество рабочих мест для граждан ТРСК. Что

сотрудников – граждане ТРСК. От многих компаний из сферы туризма мы слышали, что они не могут предоставить рабочие места для жителей ТРСК просто потому, что не могут найти специалистовграждан ТРСК. Аэропорты являются организациями, работающими в режиме 7 дней в неделю круглосуточно. Такая внутренняя динамика предполагает сотрудничество многих групп взаимодействия. Изза определённых условий труда и многочисленных социальных причин аэропорты являются центром притяжения рабочей силы. Поэтому мы рассмотрели многочисленные заявления граждан ТРСК о трудоустройстве и предоставили для граждан ТРСК огромное количество рабочих мест в аэропорту. После окончания строительства нового аэропорта будет предоставлено ещё большее количество рабочих мест. На данный момент у нас в коллективе нет ни одного сотрудника-инвалида, и я хотел бы с вашей помощью объявить, что мы сможем рассмотреть заявки и от граждан с ограниченными физическими возможностями. Одновременно с осуществлением данных работ мы проводим мероприятия по содействию организациям гражданской авиации нашего острова. Одним из главных наших приоритетов является создание лётной школы. Американский Университет Гирнэ работает по этому вопросу. Мы поддерживаем их. Мы также поддерживаем работы, связанные с авиационными отделениями Средиземноморского Университета Карпас. Последние два года на протяжении лета мы предоставляем студентам, получающим авиационное образование, возможность стажировки, чтобы помочь им воплотить на практике технические знания, овладеть предметом в полной мере и показать повседневную жизнь аэропорта. В экономическом плане, кроме предоставления нами возможностей для трудоустройства, мы производим все закупки у компаний, действующих на территории ТРСК, и я уверен, что это является непосредственным положительным влиянием на экономику страны.

Вы проявляете чувствительность к социальным вопросам непривычным для нас образом, устраивая в аэропорту Эрджан художественные выставки, танцевальные выступления, донорские мероприятия, а в прошедшие дни было проведено мероприятие по привлечению внимания общественности к проблемам

röportaj - интервью yapıyoruz.

“Havalimanını engelli misafirlerimiz için engelsiz hale getirmeye çalıştık. Havalimanımızda düzgün şekilde ve engelsiz yararlanabilecekleri şekilde hizmet veriyoruz. Havalimanımıza geldiklerinde onları özel şekilde ağırlıyoruz. ” ağaçlandırılması adına KKTC Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı ile birlikte ağaçlandırma çalışmaları yaptık. Biz bunları bugüne kadar basına aktarmadık. Şu anda basında farklı kişiler tarafından beyan edilen sayının tamamının aksine kesilen ağaç ve çalılıklar yaklaşık 4 cm çapındadır ve sayıları 8.000 civarındadır. İçerdeki zeytin ağacı gibi büyük ağaçların hepsi koruma altına alınmış ve bakanlığın bize gösterdiği yerlere nakledilmiştir.

“Aynı zamanda 30 bine yakın ağaç dikmek için de bakanlığın bize yer göstermesini bekliyoruz.” Bunu da zorunluluktan değil büyük bir keyifle ve sevgiyle yapacağız. Yeşil ve güzel adamızı daha da güzelleştirmek için yapacağız.

Ercan Havalimanı’nda görmeye alışık olmadığımız şekilde resim sergisi, dans gösterileri, kan verme ve geçtiğimiz günlerde Meme Kanseri Farkındalık Etkinliği gibi sosyal konulardaki duyarlılığınızı gösteriyorsunuz. Bu proje ve etkinliklerin devamı gelecek mi? Bu etkinliklerimiz ve duyarlılıklarımız tabi ki devam edecek. Çünkü biz bulunduğumuz toplum içerisinde yaşıyoruz. Bizi toplumdan ayrı tutmak mümkün değil. Özellikle engelli vatandaşlarımızı etkinliklerle desteklemek için elimizden geleni

İçerde rampalar ve asansörler yardımıyla rahatça hareket edebiliyorlar üstelik ihtiyaç duyduklarında uçaklarına kadar yanlarında oluyoruz. Yolculuk stresini minimize etmek ve güzel bir terminal deneyimi yaşatmak için sanatsal faaliyetleri desteklemeye devam edeceğiz.

Kendinize zaman ayırabiliyor musunuz? İşimi kendime ayırmış olduğum zamanlara dahil ediyorum. Bu işi sevmeden yapamazsınız. Bu kadar yoğun bir tempoda ancak bu işi benimseyerek yapabilirsiniz. Her gün her saat telefonum açık ve sürekli ulaşılabilir durumdayım. Her gece yatmadan önce muhakkak kitap okurum, hatta 3-4 kitabı aynı anda okuduğum zamanlar bile oluyor. Evliyim, bir kızım ve bir oğlum var. Eşim Olga doktordur, ihtisasını Jinekoloji alanında yapmıştır.. Oğlum Djamal, Girne Amerikan Universitesi’nde pilotaj okuyor. Geçtiğimiz ay içerisinde PPL Pilot lisansını aldı. Uluslarası alanda ITF/junior ve KKTC nin başarılı tenisçilerinden biri aynı zamanda. Şu anda da ATPL’ini almak için çalışıyor. Kızım Derya da Girne English School’da 7. sınıfta okuyor.

Son olarak neler söylemek istersiniz? Biz adaya hizmet için geldik. Havalimanının sahibi değil havalimanının hizmetkarları olarak çalışıyoruz. Şahsım ve ekibimle birlikte işimizi en iyi şekilde yapmak, güzel adamıza maksimum hizmet sağlamak için büyük emek sarf ediyoruz.

рака молочной железы. Будут ли продолжаться такие проекты и мероприятия? Конечно же, мы будем продолжать эти мероприятия, проявляя нашу чувствительность и заботу. Потому что мы живем в том же обществе, где и работаем. Нас нельзя отделять от общества. В частности, мы делаем всё возможное, чтобы с помощью мероприятий поддержать наших инвалидов. Мы постарались сделать аэропорт доступным для наших гостей с ограниченными физическими возможностями. В аэропорту мы предоставляем для них услуги таким образом, чтобы они могли воспользоваться ими правильно и беспрепятственно. Когда такие пассажиры приезжают в аэропорт, мы принимаем их особым образом. Внутри они легко могут передвигаться с помощью пандусов и лифтов, а если есть надобность, то мы сопровождаем их до самого самолёта. Мы продолжим оказывать поддержку художественным мероприятиям в аэропорту, чтобы свести к минимуму стресс во время путешествий и подарить посетителям прекрасные ощущения от использования нашего терминала.

Вы начали работать над повышением качества обслуживания и сведением к минимуму неудобств для пассажиров. Отныне пассажиры могут разрешить все свои вопросы в самые кратчайшие сроки, рассказав о своих проблемах в Отделе прав пассажиров 7/24 аэропорта Эрджан. Под руководством нашего министра транспорта г-на Тахсина Эртугрулоглу и совместно с Гражданской авиацией создаётся Отдел по правам пассажиров, где наши пассажиры смогут добиваться своих прав. До приватизации у вас было не к кому обратиться в аэропорту. Сегодня же 24 часа в сутки и 7 дней в неделю здесь присутствует коммуникант. Правила Международной организации гражданской авиации ICAO ясны. При задержке рейса, при отмене рейса права пассажиров определяются этими правилами. Со времени вступления в управление этим предприятием мы предпринимаем все возможные меры для сведения к минимуму неудобств и ущемления прав пассажиров аэропорта Эрджан в рамках переговоров и протоколов с авиалиниями, координируя наши действия и проводя необходимые проверки совместно с Управлением гражданской авиации; мы стараемся сделать все от нас зависящее, чтобы удовлетворить наших пассажиров. На Кипре в аэропорту Эрджан кроме

технических проблем с самолётами и, в определённые периоды, тумана, других причин для задержки рейсов не существует, но из-за погодных условий в пунктах вылета или местах назначения, например, снег, гололёд или буря, задержка полётов неизбежна, особенно в зимний период. Именно в этом случае нашей обязанностью является обеспечение координации для устранения неудобств для пассажиров и оказания им помощи.

Какие цели у T&amp;T? Единственная цель Т &amp; Т - вынести на первый план уровень безопасности и комфорта пассажиров, которые помогут аэропорту Эрджан встать в один ряд с престижными аэропортами мирового класса. Кроме того, продолжаются работы совместно с международными организациями в стране и за рубежом по подготовке аэропорта к прямым международным рейсам на наш остров.

Вам удаётся найти время для себя? Я включаю свою работу в промежутки

времени, отведённые для себя лично. Вы не сможете заниматься этим делом, если вы его не любите. При таком занятом графике вы сможете делать свою работу только при условии, что вы отождествляете себя с ней. Ежедневно мой телефон включён и я постоянно доступен. Каждый вечер перед сном я обязательно читаю книгу; бывает даже, что одновременно я читаю 3-4 книги. Я женат, у меня дочь и сын. Жена Ольга – врач, по профилю -гинеколог. Сын Джамал

изучает пилотаж в Американском Университете Гирнэ. В прошлом месяце он получил лицензию частного пилота (PPL). В то же время, он является одним из самых успешных теннисистов Международной федерации тенниса среди юниоров и ТРСК. Сейчас он старается получить лицензию пилота транспортной авиации (ATPL). Моя дочь Дерья учится в 7-м классе Английской Школы Кирении (The English School of Kyrenia).

Что бы Вы хотели сказать в заключение? Мы приехали на остров, чтобы обслуживать. Мы работаем не как владельцы аэропорта, а как его слуги. Моя команда и я лично прикладываем невероятные усилия для того, чтобы исполнить свою работу наилучшим образом и предоставить нашему прекрасному острову максимум услуг.

sayı 35- Bigaste Россия

- 13 -

Помощь в получении водительских прав ТРСК для владельцев прав любых зарубежных стран. Предоставляются услуги нотариуса.

Duş-Küvet Kabinleri ve Tüm Banyo Aksesuarları

SHOWER SCREENS

Душевые и ванные кабины и все виды аксессуаров для ванных комнат

DERYA A. denizden

BALIKÇILIK

sofranıza gelen lezzet...

Рыбный Магазин

Здоровье с Моря на Вашем Столе

0 392 815 83 05 - 0533 857 56 02 Uğur Mumcu Cad.No 3-4 Karakum / Girne [email protected]

HERCULES

GYM Ekim’de Hizmetinizde

6 ve12 Aylık Aboneliklerde

İNDİRİM

СКИДКА на 6 и 12 месяцев подписки Personal Training Sporcu diyeti Uygulamaları Vücut Yağ Ölçümü

Yolcu Sok. No: 18/B Yenikent / LEFKOŞA 0 533 830 77 70 - 0 533 853 13 14 Tel: 0 392 223 93 10 Fax: 0 392 223 94 10

Hafta içi 7:00- 22:00 Cumartesi 8:00 - 20:00 / Pazar: 13:00 - 19:00 Öğretmenler Evi karşısı Bektaş Market Altı GİRNE - 05488583939

Предоставляется персональный тренинг. Составление программы диетического питания спортсмена. Измерение уровня жира в организме.

röportaj - интервью

Hayallerin Gerçek

Olduğu Şehir

TATLISU

özellikle turistlerin büyük Doğal güzellikleri, tarihi ilgisini çekti. Bu projeye nasıl un değirmenleri, harnup karar verdiniz? ambarları, Çiftlikdüzü yerleşim yeri (MÖ 8200) Türkiye’deki Minia Türk müzesini gezerken böyle bir yatırımın ve Minia Kıbrıs ile bölgemize turisti çekmek ve adamızın ada genelindeki tarihi güzelliklerini bir araya toplamak yerlerin minyatürlerini için güzel bir proje olacağı kanısına vardım. Araştırmalarıma devam bir araya toplayan ederken Çorum’daki bir festivale Tatlısu Belediyesi, davet edildim. Orada bir heykeltıraş Cittaslow (Sakin Şehir) sanatçısı Uğur Özşengül ile tanıştım ve 8 aylık bir süre içerisinde projemizi olma yolunda emin dönüştürdük. Eserlerin hepsi adımlarla yürüyor. Yaptığı gerçeğe 15 kişilik büyük bir ekibin emeği ile yatırımlar ile adamızı ve hayat buldu. Tüm eserlerimiz birebir Tatlısu bölgesini tanıtmayı orjinaline ve ölçeğine uygun şekilde Panagia Pegaminniotissa hedefleyen Tatlısu Belediye yapıldı. kilisesi avlusunda bulunan Minia Başkanı Hayri Orçan ile Kıbrıs ile bölgemizi kalkındıracak ve bölgemize turist çekecek büyük bir keyifle okuyacağınız bir projeyi hayata geçirdik. Bu proje eski röportaj gerçekleştirdik. bir kilisenin bahçesinde hayat buldu Hayri Bey, bu güzel bölgenin uzun yıllardır Belediye Başkanlığı’nı yapıyorsunuz. Sizi biraz tanıyabilir miyiz? 1965 Kahramanmaraş doğumluyum. 1976 yılında ailem ile birlikte KKTC’ye gelerek Tatlısu’ya yerleştik. Ortaokul ve lise eğitimimi burada tamamladıktan sonra Üniversite eğitimim için Türkiye’ye gittim. Şanlıurfa Ziraat Fakültesi’nden ziraat mühendisi olarak mezun olduktan sonra askerliğimi tamamladım. 1989 yılında 1994 yılına kadar bölgemizde serbest ziraat mühendisi olarak görev yaptım. Daha sonra 1994 yılında Başbakanlık Halkla İlişkiler Danışmanı olarak bürokrasi serüvenim başladı. 1996 yılında Tarım Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü, 2001 yılı Sağlık Bakanlığı Özel Kalem Müdürlüğü yaptım. Halkımızın talebi üzerine 2002 Haziran ayında Tatlısu Belediyesi Belediye Başkanlığı görevine getirildim. O günden bugüne de bölge halkımızın bana güveni ve desteği ile belediye başkanlığı görevimi layıkıyla yerine getirmeye çalışmaktayım.

Hayri Bey, Minia Kıbrıs - 16 -

Bigaste Россия - sayı 35

ve hem tarihi değerimize sahip çıktık hem de ülkemizdeki tarihi yerlerinin minyatürlerini birebir çalışarak adamızda bir ilke imza attık.

Projemizi hayata geçirirken Lüzinyan, Venedik, Bizans ve Osmanlı eserlerinin her birinden birer örnek koymaya özen gösterdik. Kendi bölgemizin değerlerinin de minyatürlerini yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. Şimdi St. Hilarion, Lala Mustafa Paşa Camii, Lefke Soli Harabeleri gibi değerlerimizi aynı zamanda Kıbrıs’ın 50 yıl öncesindeki yaşantısını da anlatan eserler ile projemizi büyütmeyi hedeflemekteyiz.

Tatlısu, hızla gelişen ve ekibiniz ile birlikte hayata geçirdiğiniz projelerle adamızın gözde turistik mekanlarından olmaya aday kentlerinden birisi. Bu bağlamda belediye olarak ne gibi çalışmalarınız oldu öğrenebilir miyiz? Düzenlediğimiz festivaller, Minia Kıbrıs projesi, Gençlere yönelik halk dansları ekibi, spor kulübünün kurulması ve branşlarının arttırılması...

Город, где сбываются мечты ТАТЛЫСУ тех пор, благодаря доверию и Природные красоты, поддержке местного населения, исторические мельницы, я с достоинством и уважением амбары для кэроба исполняю обязанности главы муниципалитета. (плодов рожковых деревьев), первое Как Вы решили поселение Чифтликдюзю организовать проект «Minia (Çiftlikdüzü) 8200 до Kıbrıs»? н.э. и Миниакипр Гуляя по музею Миниатюрк (парк муниципалитет Татлысу миниатюр) в Турции, я пришёл к выводу, что инвестирование в уверенными шагами такой прекрасный проект поможет следует к Ситтаслоу привлечь туристов в наш район, (Медленному городу)... а с помощью этого проекта мы

Можно узнать Вас поближе? Я родился в 1965 году в Кахраманмараше (Турция). Приехав с семьёй на Северный Кипр в 1976, мы поселились в районе Татлысу. Окончив здесь среднюю школу и лицей, я поехал в Турцию получать высшее образование. Я окончил факультет Сельскохозяйственной инженерии и с 1989 по 1994 год проработал агротехником в нашем районе. В 1994 году началась моя карьера чиновника в качестве советника по связям с общественностью при кабинете премьер-министра. В 1996 я работал на должности главного управляющего в Министерстве сельского хозяйства, а в 2001 я занимал ту же должность в Министерстве здравоохранения. В июне 2002 я стал мэром муниципалитета Татлысу. С

сможем собрать в одном месте все достопримечательности и прелести нашего острова. Все экспонаты были изготовлены в точности с оригиналами. На территории церкви Панагия Пегаминниотисса мы воплотили в жизнь проект «Миниакипр», который поможет нам в развитии региона и привлечении сюда туристов.

Кроме того, скоро закончится организация первого на острове Центра естествознания (Doğa Bilgi Merkezi). В церкви, расположенной рядом с Миниакипр, после проведения реставрационных работ будут представлены экспонаты эндемичных видов растений и животных нашего региона. Помимо этого, первое на острове историческое поселение Чифтликдюзю находится именно в нашем районе.

röportaj - интервью Halk Eğitim merkezi kurarak kendi kültürümüzü yaşatmak ve evdeki iş gücünü ekonomiye kazandırmak çalışmalarımızın arasında yer alıyor. Halk eğitim merkezlerimizde profesyonel anlamda bizim sağladığımız bir eğitmen ile kadınlarımız hem kendilerini geliştiriyorlar hem de bundan maddi olarak kazanç sağlıyorlar. Sadece el sanatlarını değil, Kıbrıs’ın yemek kültürünün macun, zeytinyağı, pekmez üretimi gibi lezzetlerimizi de öğretiyoruz. Tatlısu Belediyesi olarak tarihi eserlerin restorasyonlarına çok önem veriyoruz. Gerek fonları kullanarak gerekse kendi imkanlarımız ile tarihi değerlerimizi turizme ve bölgemize kazandırmak için elimizden geleni yapıyoruz. Restorasyon yapacağımız tarihi yerlerimizin içinde çeşmemiz var, kilisemiz, eski bir un değirmenimiz var. Zambak Tatil Köyü ile belediyemiz bünyesinde bir konaklama hizmeti vererek ekonomik olarak katkıda bulunduk. Harnup, adamız ve bölgemiz için büyük bir önem taşıyor. Uluslararası Harnup Festivali’ni düzenliyoruz. Bölgemizde Harnup içeren normal ekmek, tost ekmeği, sandviç ekmeği yapıyoruz. Harnup, vücudun ihtiyacı olan tüm vitamin ve mineralleri içeriyor. Festivalimizde hem elişleri hem de ürettiğimiz ürünleri satışa sunuyoruz. Festival kapsamında birçok etkinlik ile hem ada halkımızı hem de dünya üzerinden gelen misafirlerimizi ve turistlerimizi ağırlamaktan büyük mutluluk duyuyoruz. Festival kapsamında gerçekleştirdiğimiz yarışmalar ve gösteriler büyük ilgi görüyor. Bu yıl onuncusu düzenlenen festivalimizde dünyada üçüncü kez gerçekleştirilen uluslararası plaj güreşleri müsabakasını düzenledik. Kumda yapılan güreş müsabakamızın birincisi Brezilya’da ikincisi Türkiye ve üçüncüsü ise ülkemizde yapıldı. Her yıl bu yarış için sporcuları festivalimize davet ediyoruz.. Halk dansları gösterilerimize bu yıl

Etopya’dan, Mısır’dan, Ukrayna’dan, Slovenya’dan Kazakistan’dan festivalimize katılan halk dansları ekipleri vardı. Yarışmalarımız, sportif etkinliklerimiz ile dolu dolu bir festival gerçekleştirdik.

Cittaslow yani sakin şehir olmak yolunda emin adımlar ile ilerliyorsunuz. Bu konu ile ilgili çalışmalarınız var mı? Bence belediyecilik sadece kaldırım, Bölgemizi Türkiye’deki Şirince köyü gibi yaşayan bir turistik bölge haline getirmeyi hedefliyorum. Aktunç Mahallesi’ndeki binaların tüm dış cephelerinin tamir ve restorasyonlarının yapılması ve dileyen vatandaşlarımızın evlerinin bir odasını pansiyona çevirmesi için de teşviklerde bulunacağız. Her bina beyaz renk olacak ancak balkonlardan pencerelerden sarkan çiçekler ile kapı ve pencerelerde rengârenk bir ahenk yakalamayı hedefliyorum.

Hayata geçirdiğiniz diğer projelerinizden bahsedebilir misiniz? Belediye başkanlığı milletvekilliğinden çok farklı bir meslektir. Belediye Başkanı iken bölgeniz için birçok şeyi yapabilirsiniz. Bende görece geldiğim günden bugüne kadar elimden geleni yaptım. Ben bir orkestra şefiyim diyebilirim. Bu başarı bir ekibin başarısıdır. Memurlarımızdan işçiye kadar herkes görevini en iyi şekilde yapar. Halkımız, muhtarımız çalışanlarımız ile büyük bir aile olarak projelerimizi hayata geçiriyoruz. Bir yıl içerisinde seçim vaatlerimizin %70’ini bitirdik. Geri kalan kısmını da Mart-Nisan ayında bitirmiş olacağız. Kıbrıs’ın en uzun ve en güzel yürüyüş parkuruna sahibiz. 9 km’lik parkurumuz belediyemizin olduğu yerden başlar ve bölgemizin en yüksek zirvesine kadar devam eder. 7-8 senelik bir mücadelenin sonucunda bölgemize Fifa standartlarında bir futbol

Можно узнать, что Ваш муниципалитет сделал для развития туризма? Организация фестивалей, проект «Миниакипр», группа фольклорного танца для молодёжи, открытие спортивного клуба и расширение его направлений. Открытие Центра народного образования стало ещё одной из наших работ, направленных на сохранение нашей культуры и привлечение домашней рабочей силы на пользу экономики. Наш муниципалитет создал первую на острове секцию дзю-до, у нас даже есть борцовская команда. При нашем муниципалитете работает и хор. Наш муниципалитет Татлысу придаёт огромное значение реставрации исторических памятников. База отдыха «Zambak Tatil Köyü» принадлежит нашему муниципалитету и приносит доход. Рожковое дерево (кэроб) играет важную роль как для нашего региона, так и для всего острова. Для того, чтобы показать местному населению и туристам его реальную значимость и ознакомить с

разнообразными блюдами, приготовленными из продуктов этого дерева, мы организовываем Международные фестивали кэроба. В нашем регионе обычный хлеб, а также хлеб для тостов и сэндвичей выпекается с добавлением плодов рожкового дерева. На фестивале, который в этом году отметил своё десятилетие, были организованы международные состязания по пляжной борьбе (третий раз во всём мире). А показательные выступления фольклорных танцевальных коллективов в рамках фестиваля прошли с участием групп из Эфиопии, Египта, Украины, Словении и Казахстана. В общем и целом, наш фестиваль, включавший соревнования, конкурсы, спортивные мероприятия, прошёл невероятно весело и насыщенно.

Вы уверенно продвигаетесь к превращению в Ситтаслоу – «медленный город» ... Я поставил своей целью превратить наш регион в туристический центр, на подобии деревни Шириндже в Турции. Мы всеми силами будем поощрять реставрацию фасадов центральных зданий, а также помогать желающим в превращении одной из комнат их домов в пансион.

В чём, по-вашему, заключается муниципальная деятельность? По-моему, работа

sayı 35- Bigaste Россия

- 17 -

röportaj - интервью sahası kazandırdık. Sahamızı 17 Nisan 2015 tarihinde halkımızın hizmetine açtık. Bölgemizde kros alanları, kum havuzu ve konaklama imkanı olan bir tesisimiz var. Akova, Gençlik Gücü futbol takımı kampını bizde yaptı. Bölgemizi, sportif taleplere cevap verebilecek altyapısıyla takımlarımıza kamp alanı haline getirmeyi planlıyoruz.

Sizce belediyecilik nedir? Bence belediyecilik sadece kaldırım, kanalizasyon gibi işlerle değil aynı zamanda vatandaşın doğumundan ölümüne kadar tüm yaşamında, her alanda hizmet veren bir sosyal bir kurumdur.. Belediyecilik sadece rutinde belediye işi olmadığı sosyal belediyecilik anlamında da çalışmalar yaparak vatandaşına hayatına dokunması gerektiğine inanıyorumBelediye başkanı olarak önceliğim her zaman seçimlerde vadettiğim bölgemizdeki projelerimizi tamamlamak ve bölgemizi kalkındırmak adına yeni projeleri hayata geçirmektir. Biz her projemizi 3 yıl içerisinde tamamlarız ve son yılımızda da yeni projelerimizi şekillendiririz. Amacımız 2017 yılının sonuna geldiğimizde Tatlısu turistin uğramadan ülkesine geri dönmeyeceği bir yer olmasını hedefliyorum. Biz 5 kişilik belediyeyi 45 kişilik büyük bir belediyeye dönüştürdük. Borçsuz bir şekilde de yatırımlarına devam eden ve projelerini bitiren bir sosyal bir belediyeyiz.

Sosyal belediyecilik nedir? Bu bağlamda belediye olarak ne gibi çalışmalarınız oldu öğrenebilir miyiz? Sosyal belediyeciliği vatandaşın sosyal, kültürel ve sanatsal anlamdaki yaşam kalitesinin yükseltilmesi, muhtaç durumda olan yaşlılara ve kimsesizlere sahip çıkacak ve yaşam kalitelerini yükseltecek bir kavram olarak tanımlayabiliriz. Bu bağlamda sosyal, kültürel, ekonomik ve eğitim alanında belediye olarak yaşam kalitesini yükseltmeyi hedefleyen yeni projelerle halkımıza hizmet vermeye devam ediyoruz. Zambak Tatil Köyü sosyal belediyecilik hizmetinin en büyük örneklerinden biridir. Sosyal belediyeciliğin yanında tarihi eserlerin restorasyonlarına da çok önem veriyoruz gerek fonları kullanarak gerekse kendi imkanlarımız ile tarihi değerlerimizi turizme ve bölgemize kazandırmak için elimizden geleni yapıyoruz. Restorasyon yapacağımız tarihi yerlerimizin içinde çeşmemiz var, kilisemiz, eski bir un değirmenimiz var. Minia Kıbrıs ile de bölgemizi kalkındıracak ve bölgemize turist çekecek büyük bir projeyi hayata geçirdik. Bu proje eski - 18 -

Bigaste Россия - sayı 35

bir kilisenin bahçesinde hayat buldu hem tarihi değerimizi sahip çıktık hem de ülkemizdeki tarihi yerlerin minyatürlerini birebir çalışarak adamızda bir ilke imza attık. İçme suyumuzu kendimiz üretiyoruz. İlerleyen aylarda tam otomatik dolum tesisimizi hayata geçireceğiz ve dışarıya satmaya başlayacağız. Yurt dışı kültür gezilerimiz var. Her yıl anneler günü sebebi ile Mayıs ayının birinci haftasında Türkiye’nin bir bölgesine gençleri ve yaşlıları için kültür gezileri düzenliyoruz. Adamızda bir ilk olacak Doğa Bilgi Merkezimiz de yakında bitecek. Minia Kıbrıs’ın yanında bulunan kiliseyi düzenleyerek bölgemizdeki endemik bitkileri ve hayvanları tanıtacağımız. Ayrıca bölgemizde Kıbrıs’ın ilk yerleşim yeri olan Çiftlikdüzü yerleşim yeri var. Bu alan ile ilgili çalışmalarımız da devam etmektedir. İlk olarak orada çıkan kalıntılara göre birebir oranlar ile örnek bir ev de yaptırdık. Cüce fil fosilleri, su aygırı fosilleri bulundu bunları da Doğa Bilgi Merkezi’mizde sergilemekteyiz. Dünyanın sayılı bisiklet yolları arasında gösterilecek bir bisiklet yolunu gerçekleştireceğim. Sahilde deniz kenarında bisiklet sürebileceğiniz tek bisiklet parkuru bölgemizde bulunmaktadır. Gruplar halinde bölgemize turist getirmeyi hedefliyorum. Biz belediye olarak öncüyüz. Gerisi halkımıza ve bölgemize yatırım yapacak olan yatırımcılarımızın destekleri ile olacak.

Son olarak neler söylemek istersiniz? Herkesi Tatlısu’ya davet ediyorum. Bölgemizdeki tarihi ve turistik güzellikleri gelin yerinde görün.

муниципалитета не сводится только к тротуарам и канализационным работам; муниципалитет – это социальный институт, который предлагает услуги гражданам на протяжении всей их жизни – от рождения и до самой смерти. Муниципальная деятельность – это не просто рутинные работы; мне кажется, что она должна быть направлена на улучшение социальной жизни граждан.

Что такое социальная муниципальная деятельность? Социальная муниципальная деятельность может быть определена как поддержка инициатив, направленных на развитие экономики региона, то есть муниципальная деятельность, непосредственно влияющая на экономику. В этом

плане мы, как муниципалитет, продолжаем предоставлять наши услуги путём проектов, которые нацелены на улучшение общественной, культурной, экономической и образовательной сфер в нашем регионе. Мы превратили муниципалитет с 5 сотрудниками в мэрию, где работают 45 человек. Кроме того, наш муниципалитет не имеет финансовых задолженностей, продолжая инвестирование и успешно доводя все проекты до конца.

Что бы Вы сказали в заключение? Я приглашаю всех посетить Татлысу. Приезжайте к нам полюбоваться историческими и туристическими красотами нашего региона.

Y u ı l l t l a u r M

Yeni Yıl Hediyelerimizi DENİZ PLAZA’dan Almak İçin 1’den çok Nedenimiz Var!

röportaj - интервью

Yeşil İle Mavinin Buluştuğu Nokta

ZAMBAK TATİL KÖYÜ Göz alabildiğine deniz manzarasına karşı konumlandırılmış Zambak Tatil Köyü, Tatlısu Belediyesi’ne ait muhteşem bir tatil mekanı… Ahşaptan yapılmış olan yan yana dizilmiş bungalovlarda her sabah deniz kokusuyla uyanmak, kumsalda yürüyebilme keyfini yaşamak ve Kıbrıs’ın muhteşem güzelliklerine tanıklık etmek isteyenler geç kalmadınız. Güneşin tadını çıkarmak ve ekim ayında denize girmenin keyfini sürmek için Zambak Tatil Köyü sizleri bekliyor. Kaplıca Zambak Tatil Köyü şehirden uzak, doğa ile iç içe muhteşem bir tatil yeri. Zambak Tatil Köyü’nü bize anlatabilir misiniz? Zambak Tatil Köyü 1984 yıllarında belediye tarafından çalıştırılan küçük bir sahil büfesiydi. 2000’li yıllara girdiğimizde Sayın Belediye Başkanımız Hayri Orçan ile - 20 -

Bigaste Россия - sayı 35

birlikte önce restoran ve 5 adet prefabrik bungalov eklenerek tatil köyüne dönüştürüldü. Şu anda 15 adeti 1+1 ve 5 adeti aile süiti olarak 2+1 odaya sahip konaklama yerleri olan denize sıfır muhteşem bir tatil köyüyüz. Zambak Tatil Köyü doğanın içinde saklanmış bir mesire yeridir. Tatil için bizi seçerseniz denizin üzerinde kurulu iskelesi, yeşili, kum zambakları, deniz kaplumbağaları ile kendinizi

bir belgeselin içinde bulacaksınız. Balık tutmanın keyfini sürerken sabahları dalga sesleriyle uyanacaksınız. Merdivenlerden indiğinizde Akdeniz’in en berrak denizine girecek, adanın en güzel gün batımını izleyeceksiniz. Tatil köyümüzde Kavak, Harnup, Tavşan Kulağı, Sandal, Zeytin gibi isimlerle her bungalovun kendine özel bir ismi vardır. Yoğurdumuzu kendimiz yapıyoruz,

kendi yetiştirdiğimiz kabaklardan Kabak çiçeği dolmamız, harnup ekmeğimiz ile biz doğa ile iç içe, organik hayatı destekleyen bir işletmeyiz. Bu sene dört kaplumbağa yuvamız vardı. İki yuvadan 30-35 yavrumuzun denize ulaşmasında yardımcı olduk.

Doğa ile birleşmiş bu güzel mesire yerinin ismi neden

röportaj - интервью Zambak Tatil Köyü? Kaplıca Zambak Tatil Köyü adını, bölgemizde yetişen ve adamızın ender epidermik bitkilerinden olan Kum Zambakları’ndan almaktadır. Kumda yetişen bu zambaklar koruma altına alınmıştır. Eylül Ekim döneminde 1 hafta 10 gün yaşayan bu zambakların kumda olması büyük ilgi görmektedir. Biz gerek yapılarımız gerekse çevremize verdiğimiz değer ile misafirlerimize muhteşem bir tatil sunuyoruz.

Zambak Tatil Köyü’nün aktivite ve yeniliklerine bu yıl sentetik çimden futbol sahanızı da ekleyerek adadaki futbol kampı soruna bir alternatif yarattınız. Neler söylemek istersiniz? Bu yıl sentetik sahamızın bitmesiyle birlikte spor kulüplerimize de kapılarımızı açtık. Müşteri portföyümüzü genişlettik. Kulüplerimiz Antalya’ya gidecekleri para ile bize gelip huzurlu bir kamp süreci geçirebiliyorlar. 3-4 futbol takımımız ile anlaşmalarımızı yaptık. Kıbrıs’ın ilk ve tek kamp alanına sahip olan tatil köyü olmaktan gurur duyuyoruz. Türkiye’den de kampa gelen futbol takımlarımız var. Geçtiğimiz aylarda Lefkoşa Gençlik Gücü futbol takımını ağırladık. Devamının geleceğinden umutluyuz.

Sadece yaz aylarında değil sonbahar ve kış aylarında da hizmet veriyorsunuz. Ne gibi etkinlikleriniz oluyor? Kış aylarında genellikle yürüyüş gruplarımız geliyor. Bu sene

Baraka grubu geldi onlara 30 çadır kurduk. Üzerine geniş bir tente yaptık. Şubat ayında İstanbul’dan her yıl gelen bir grubumuz var. Köyümüzdeki iki parkur için geliyorlar. Doğa sporlarına uygun olan köyümüze her yıl yurt dışı ve yurt içi birçok misafir geliyor. Geçtiğimiz günlerde büyük bir acente ile anlaştık. Necmettin Erbakan’ın oğlu Fatih Erbakan’ın da konuşmacı olarak geldiği 60 kişilik bir grubumuz var. Ayrıca Zambak Tatil Köyü olarak iç turizme önem veren tatil yerlerinden birisiyiz. Farklı yerlerden meditasyon, kişisel gelişim grupları, adamızdaki kurum ve kuruluşlar, derneklerde tatil için bizi seçiyorlar. Misafirlerimizin %80’i yerli turisttir. Lefkoşa ağırlıklı olmak üzere dönem dönem Güney Kıbrıs’tan tatile gelenler misafirlerimiz de var.

Tatil köyünüzde verdiğiniz hizmetler nelerdir? Öncelikle çağımızın en büyük gereksinimi olan kablosuz internetimiz var. Odalarımızda mini buzdolabı, klima, su ısıtıcısı, kettle, türk kahvesi makinesi ve oda kapasitesine göre tabak ve çatal bıçak takımı bulunuyor. Yemek yapmak için herhangi bir ocak yok. Yemeklerimizi restoranımızda ya da mangal alanımızda yapabilirsiniz. Restoranımızda kışın 200-250 kişiye yaz dönemlerinde ise 600 kişiye hizmet verebilecek kapasitedeyiz. Sahilde beach barımızda snack ve yemek olarak hizmet vermeye başladık. Bu yıl açık alan fitness, plaj voleybolu alanımız ve çocuk parkımızı da misafirlerimizin hizmetine açtık. Kış dönemi için piknik alanımızı tadilata aldık.

Mangalımız ve masalarımızı piknik yapmak isteyenler için hazırladık. Piknik alanımızı ışıklandırdık. Tuvaletlerimiz masalarımız ile hafta sonları, geceleri de mangal yapabilme imkanı sağladık. Sadece denize girip çıkan misafirlerimizden ücret talep etmiyoruz. Şezlong ve duş kullananlardan ücret talep ediliyor.

Zambak Tatil Köyü’ nün İşletme Müdürüsünüz. Sizi tanıyabilir miyiz? Ben Hüseyin Kaygaz. 1 Eylül 1977 Tatlısu doğumluyum. Lise eğitimimi Lefkoşa Türk Lisesi Sosyal Bilimler Edebiyat Bölümü tamamladıktan sonra 1994 yılında devlete ait otel – turizm eğitimi sonrası hazırlık DAU, bölümüm olan Otelcilik İşletmeciliği Yakın Doğu Üniversitesi ‘nde tamamladım. Turizm Otelcilik mastırı yaptıktan sonra askerlik ve iş hayatına atıldım. 11 yıl Dome Otel’de çalıştıktan sonra yolumuz Zambak Tatil Köyü ile kesişti.

Sektörün en büyük sıkıntısı nedir? Sektörümüzün en büyük sıkıntısı kalifiye eleman sıkıntısı diyebilirim. Bu sıkıntıyı aşmak için ocak ve şubat aylarında 3 günlüğüne ortaokul, lise ve üniversite öğrencilerine hızlı bir kurs vermeyi hedefliyoruz. Memnun kaldığımız arkadaşlarımızı mayıs-haziran aylarına kadar hafta sonları eğitimlerine devam ettirip sezonda bu sorunu aşabileceğimize inanıyorum.

futbol takımlarını daha iyi ağırlayabileceğimiz ama daha çok otel tarzına yakın olacak olan bir yapılandırma içine gireceğiz. Hem bungalov hem otel olarak hizmet vermeye devam edeceğiz. En azından 4 takımı yani 100 kişiyi ağırlayabilmemiz gerekiyor.

Buraya tatile gelmek isteyenler size nereden ulaşabilir? Yılın 365 günü , 7/24 hizmet veriyoruz. Huzurlu ve doğa ile iç içe muhteşem bir tatil için bize tatil@zambaktatilkoy. com’dan ve 0 533 869 22 33 nolu numaradan ulaşarak rezervasyon yaptırabilirsiniz.

Son olarak neler söylemek istersiniz? Gruplara özel indirimlerimiz var. Kalitemizi, hizmetimizi, güvenirliğimizi halkımıza ve kurum kuruluşlara özel şirketlere duyurmak ve kendimizi tanıtmak için elimizden geleni yapıyoruz. Oda kahvaltı kişi başı 65 TL, yarım pansiyon 75 TL, tam pansiyon 100 TL’den başlayan fiyatlar ile hizmet veriyoruz. Yeşil ile mavinin buluştuğu noktada sizleri bekliyoruz.

Tatil köyünüz ile ilgili yeni projeleriniz var mı? Daha fazla misafir ağırlamak adına 5 adet villa daha eklemeyi düşünüyoruz. Gelecek olan

sayı 35- Bigaste Россия

- 21 -

haberler- Новости

AKINLAR LTD.

TUTAB Genel Kurul Toplantısı Gerçekleşti

Kuzey Kıbrıs Turizm ve Tanıtma Platformu Birliği 2016 yılı öncesinde bir araya geldi. Sancar Cad. Cad. 48/D Girne Tel: 0 392 815 10 07 - 0 533 861 43 06 [email protected]

Еженедельный и

Haftalık, Aylık ежемесячный уход за садом Bahçe Bakımı / Ландшафтный дизайн BahçePeyzaj сада Sulama Sistemleri Поливочные системы Опрыскивание растений İlaçlama Продажа саженцев Fidan Satışı Готовая земля Hazır Toprak / Удобрения Gübre Прессованные дрова Комнатные растения Saksı Çiçekleri Все виды фруктовых Her türlü Meyve саженцев fidanı Сервис доставки объёмных заказов на дом или по месту работы.

Girne ALSANCAK Sait Tel: 0 533 867 21 64 [email protected] Özcan Tel: 0 533 878 58 08

- 22 -

Bigaste Россия - sayı 35

Birliğin faaliyetleri hakkındaki değerlendirmelerin yapıldığı toplantıda TUTAB’ın 2016 yılı için hazırlıkları ile ilgili planlamalar da yapıldı. KKTC tanıtımına katkı sağlamak ve bu amaca yönelik projeler üretmeyi misyon edinerek yola çıkan TUTAB, ülkemizin tanıtımına katkı koymak amacıyla diğer turizm örgütleri ile işbirliği içinde çalışmalarına devam etmekte.

e

tatl覺 salonu

815 31 26- O 542 850 66 55 Cengiz Ha!覺 Sokak No: 5 GIRNE

815 88 43 - O 533 846 66 55 襤skenderun Cad. No:58/A Karakum GIRNE