Boğazda Acılık Hissi

Birtakım enfeksiyonlar ile beraber günlük yaşam içerisinde gerçekleştirilen alışkanlıklar nedeniyle, ağızda acılık hissi meydana gelmektedir. Bu durumu zaman içerisinde çok daha ciddi boyutlara ulaşabilir ve rahatsızlık verebilir.

Ağız Acılığı Neden Olur?

 En çok karşılaşılan enfeksiyon çeşitleri arasında viral enfeksiyon gelmektedir. Bu bağlamda enfeksiyon ağız acılığına sebep olabilmektedir. Aynı zamanda ağız mantarı da yine bu acıya neden olan problemler arasında yer alıyor. Tabii aşırı sigara kullanımı yine ağız acılığı getiren sebepler içerisinde yer almaktadır. Buna ek olarak yoğun alkol tüketimi, ağız acılığını tetikleyen en önemli hususlar içerisinde bulunuyor. O yüzden bu zararlı unsurlara dikkat etmek ve mümkün olduğu kadar düşürmek önemlidir. Mantar ve enfeksiyon gibi sorunlara karşı ise uzman bir doktora görünmek gerekir.

Ağızda Acılık Olmasının Sebepleri

 Birtakım sebeplerden dolayı ortaya çıkan ağızda acılık hissi, zaman içerisinde daha rahatsız edici bir boyuta ulaşabilmektedir. Bunun hem hastalık hem de alışkanlık yüzünden birçok değişik sebebi olduğunu söylemek mümkün.

 - Bazı viral enfeksiyon çeşitleri

 - Ağızda mantar durumu

 - Yoğun sigara kullanımı

 - Aşırı alkol tüketimi

 - Diş ve diş etlerinde meydana gelen problemler

 - Çinko eksikliği

 - Demir eksikliği

 - Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri

 - Kişinin yaşadığı birtakım alerjiler

 Genel olarak bu sorunlardan bir tanesi ya da birden fazlası aynı zamanda ortaya çıkması ile beraber ağızda acılık sorununu meydana getirebilir. Böyle durumlara karşı mutlaka alışkanlıklardan uzak durmak, sağlıklı beslenmek ya da uzman bir doktora görünmek oldukça önemlidir.

Bir hastalıktan çok bazı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerden biri olan boğaz yanması, her yaştan bireyde görülebilen bir rahatsızlıktır. Boğaz yanması, özellikle bahar ve kış aylarında yaşanan mevsim değişiklikleri ve soğuk havaya bağlı olarak görülen gribal enfeksiyon ve üst solunum yolu hastalıklarının yaygın olarak görülen belirtileri arasında yer alır. Bununla birlikte, farklı hastalıklara bağlı olarak da ortaya çıkabilen boğaz yanmasının önüne geçebilmek için öncelikle bu durumun altında yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekir.

Boğaz Yanması Nedir?

Asit, gastrik diğer sıvılar ve mukusun boğazla doğrudan temas etmesi, boğaz yanmasına sebep olabilir. Genel olarak tek başına ortaya çıkmayan ve bir hastalığın belirtisi olarak kendini gösteren boğaz yanması bazı durumlarda hafif seyrederken, bazı durumlarda ilaç tedavisi gerektirebilir.

Boğaz yanması ve öksürük, çoğu viral ve bakteriyel enfeksiyon hastalığıyla birlikte kendini gösteren belirtiler arasında yer alır. Bu belirtilere çoğu zaman boğaz kuruluğu, boğaz ağrısı, yutkunmada zorluk, sesin değişmesi ve kısılması, kaşıntı hissi, halsizlik ve bazı durumlarda ateş eşlik edebilir. Özellikle antibiyotik tedavisi gerektiren bakteri kaynaklı hastalıklarda boğaz yanması; yüksek ateş, kulak ağrısı, boğaz şişliği, ağız kokusu ve geniz akıntısı gibi belirtilerle birlikte gözlemlenir.

Enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, mide ve boğaz yanması da birbiriyle ilişkili olduğundan, bazı mide rahatsızlıkları da mide yanmasına sebep olabilir. Özellikle mide reflüsünün en yaygın görülen belirtileri arasında boğaz (geniz) yanması da yer alır.

Boğaz Yanması Nasıl Geçer?

Özellikle şiddetli tahriş ve yanma hissinden rahatsız olan hastalar, boğaz yanması nasıl geçer gibi sorulara yanıt arar. Boğaz yanması, eşlik ettiği hastalığa göre tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Yanmanın altında yatan hastalık tedavi edildiğinde boğaz yanmasının da geçeceği söylenebilir.

Bu anlamda öncelikle yanmanın nedeninin tespit edilmesi gerekir. Boğaz yanmasının nedeni çoğunlukla bakteri veya virüs kaynaklı enfeksiyon hastalıklarıdır. Bakteri kaynaklı enfeksiyonların tedavisinde genel olarak antibiyotik ve penisilin tedavisi uygulanır. Özellikle kronik hale gelen durumlarda ilaç tedavisi büyük önem taşır.

Bununla birlikte, viral enfeksiyonlar başta olmak üzere çevresel faktörlere ve beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak gelişen boğaz yanmasında antibiyotik tedavisi uygulanması tavsiye edilmez. Bu durumda, yanma hissine neden olan hastalığın tedavisinde daha çok evde doğal tedavi yöntemleri uygulanabilir. Aynı zamanda, hastanın hayat tarzında yapacağı değişiklikler de oldukça önemlidir.

Özellikle sigara ve tütün ürünlerinin kullanımından kaynaklanan boğaz yanmasında sigaranın azaltılması veya tamamen bırakılması önerilir. Aynı şekilde, herhangi bir yiyecek ya da içeceğin aşırı tüketimine bağlı olarak gelişen boğaz yanması vakalarında da yeme düzeninde yapılacak değişiklik tedavi için yeterli olacaktır.

Bazı durumlarda ise boğaz yanması alerjik reaksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkar. Özellikle alerjik rinite neden olan faktörün bulunması için hastanede alerji testi yapılması gerekir. Alerjinin nedeni tespit edildikten sonra, hastanın bu alerjenle teması kesilerek kolaylıkla boğaz yanmasının önüne geçilebilir.

Boğaz Yanması Nedenleri

Boğaz bölgesinde günlük hayatı olumsuz yönde etkileyen ve rahatsızlık veren yanma hissi, yukarıda da belirtildiği gibi pek çok hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabilir. Virüs ve bakteri kaynaklı enfeksiyon hastalıklarının yanı sıra, başka hastalıklar da boğaz yanmasına sebep olabilir. Boğaz yanmasına sebep olan rahatsızlıklar şu şekildedir:

• Farenjit
• Bademcik iltihabı
• Grip
• Soğuk algınlığı
• Zatürre
• Bronşit
• Larenjit
• Gastroözofageal reflü (GÖRH)
• Alerjik rinit
• Özofajit
• Tonsilit (Bademcik iltihabı)
• Sinüzit
• Alerjik reaksiyonlar
• Yanan ağız sendromu

Üst solunum yolu enfeksiyonu hastalıkları, akciğer, bronşlar, nefes borusu ve boğazı olumsuz yönde etkiler. Bu hastalıklarda, boğaz ağrısı ve şişlikle birlikte en sık görülen belirtilerden birisi de boğaz yanmasıdır. Enfeksiyon, boğazın tahriş olmasına ve dolayısıyla yanma hissine neden olur.

Farenjit, boğazda yanma belirtisiyle kendini gösteren hastalıkların başında yer alır. Yutak iltihabı anlamına gelen farenjit, özellikle hava sıcaklığının düşük olduğu kış aylarında daha sık görülen bir rahatsızlıktır. Soğuk havalarda bağışıklık sistemi zayıflar ve buna bağlı olarak enfeksiyon hastalıklarının görülme sıklığı artar. Bu hastalıklardan biri olan farenjit, akut ve kronik olarak ikiye ayrılır.  Farenjit, virüs veya bakteri kaynaklı olabilir.

Bademcik iltihaplanması olarak da bilinen tonsilit, çoğu zaman farenjitle birlikte ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Genel anlamda viral enfeksiyon hastalıkları arasında sayılan tonsilit nadiren de olsa bakteri kaynaklı olabilir. Tonsilit de farenjit gibi akut ya da kronik seyreder. Yemek borusu iltihabı olarak adlandırılan özofajitte ise göğüs ağrısına boğaz yanması eşlik eder.

Boğaz yanması, aynı zamanda gastroözofageal reflünün en yaygın görülen belirtilerinden biridir. Bu hastalıkta midede bulunan asit ve mukus yemek borusundan yukarı çıkar ve daha sonrasında tekrar mideye döner. Bu asidin sürekli olarak boğaza temas etmesi sonucu boğaz tahriş olur ve bu durum da boğaz yanmasına neden olabilir. Reflünün nedenleri arasında aşırı kilo, aşırı baharatlı gıdalar ve kafeinli içecekler tüketmek, çok yağlı beslenmek, aşırı çikolata tüketmek ve hamilelik gibi nedenler bulunur.

Özellikle bahar aylarında görülen alerjik rinit ise polene bağlı olarak ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Polenler nedeniyle burun içinde bulunan mukoza iltihaplanabilir ya da mukozada ödem oluşumu görülebilir. Burun akıntısı ve tıkanıklığıyla birlikte, boğaz yanması alerjik rinitin en sık görülen belirtileri arasında yer alır.

Bu hastalıkların yanı sıra bazı başka nedenlere bağlı olarak da boğaz yanması görülebilir. Bu nedenler şu şekildedir:

• Gün içerisinde uzun süre boyunca yüksek sesle konuşmak
• Sigara ve tütün ürünleri kullanmak
• Çok soğuk ya da çok sıcak yiyecek-içecek tüketmek
• Aşırı baharat tüketmek
• Hamilelik
• Uzun süre boyunca yeterli nemin olmadığı ortamlarda bulunmak
• Aşırı miktarda alkol tüketmek

Özelikle boğazda tahrişe neden olan tütün ürünleri ve elektronik sigara boğaz yanması rahatsızlığına neden olan maddeler arasında yer alır. Sigara içerken boğaz yanması ise genel olarak yüksek nikotin seviyesine bağlı olarak ortaya çıkar. Genellikle öksürükle birlikte görülen boğaz yanması, sigara kullanan kişilerde az su tüketimine bağlı olarak da görülebilir.

Boğaz (Geniz) Yanmasına Ne İyi Gelir?

Boğaz yanması, altında yatan hastalığa göre tedavisi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Bakteri kaynaklı boğaz yanmasında çoğu durumda antibiyotik tedavisi gerekse de viral enfeksiyon veya çevresel faktörlere bağlı olarak görülen boğaz yanması vakalarında evde uygulanabilecek doğal tedavi yöntemleriyle iyileşme sağlanabilir.

Boğaz yanmasıyla birlikte en sık görülen belirtiler, öksürük ve boğazda ağrıdır. Boğaz yanması ve öksürüğe iyi gelen evde uygulanabilecek doğal tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:

• Tuzlu suyla gargara yapmak
• Çok sıcak ve soğuk içeceklerden uzak durmak
• Aşırı acı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durmak
• Nane, papatya, zencefil, ıhlamur gibi bitki çayları tüketmek

Tuzlu suyla gargara aynı zamanda kustuktan sonra boğaz yanması görülen durumlarda da uygulanabilen bir yöntemdir.

Reflü nedeniyle ortaya çıkan boğaz yanması için yapılabilecekler ise şu şekildedir:

• Çok yağlı yiyeceklerden uzak durmak
• Kafein içeren kola ve kahveden uzak durmak
• Yatarken yastığı yüksek pozisyonda konumlandırmak
• Vücudu çok sıkan kıyafetler giymemek

Gebelikte Boğaz Yanması

Gebelikte boğaz yanması, hamile kadınlarda sıklıkla karşılaşılan bir rahatsızlıktır. Hamileliğe bağlı olarak görülen beslenme alışkanlıklarındaki değişiklikler sindirim sistemini etkileyerek bağırsak ve mide hareketlerinde değişikliklere sebep olur. Buna bağlı olarak ortaya çıkan mide yanması ise çoğu durumda yemek borusu ve boğazın tahriş olmasına, dolayısıyla boğazda yanmaya neden olur.

Özellikle hamileliğin son dönemlerinde midede artan baskı nedeniyle, mide asidi ve gastrik sıvılar yemek borusundan yukarı çıkabilir. Bazı vakalarda, bu durum, reflü başlangıcının bir habercisi olabilirken, bazı durumlarda ise bu durumun çocuk doğduktan sonra ortadan kalktığı söylenebilir.

Hamilelikte boğaz yanması hormon değişimlerine bağlı olarak da ortaya çıkabilir. Hamilelikte görülen hormon değişimleri, beslenme alışkanlıklarında da birtakım değişikliklere neden olur. Bu bağlamda, gün içerisinde fazla miktarda çikolata tüketmek; aşırı baharatlı, tuzlu, acı ve yağlı yiyecekler tüketmek ve tek öğünde çok fazla yemek yemek gibi durumlar boğaz yanmasına sebep olabilir. Ayrıca, hamile kadınlarda sabahları boğaz yanması görülmesi de yaygın bir durumdur.

Hamileliğin sebep olduğu hormonal değişiklikler, anne adaylarının ruh halini de etkiler. Buna bağlı olarak ortaya çıkabilecek stres ve depresyon gibi duygu-durum bozuklukları da dolaylı yoldan boğaz yanmasına sebep olabilir.

Boğaz reflüsü nedir?

Boğaz reflüsü, midede üretilen asidin yemek borusuna çıkarak boğaza ulaştığı bir durumdur. Boğaz reflüsü belirtileri boğaz ağrısı ve tahriş olmuş bir gırtlağı (ses kutusu) içerir. Tedaviler çoğunlukla yaşam tarzı değişikliklerinden oluşur.

Boğaz reflüsü kimlerde görülür?

Boğaz reflüsü herkeste görülebilir, ancak insanlar yaşlandıkça görülme sıklığı artar. Aşağıdaki gruplarda boğaz reflüsü daha yaygın gözlenmektedir:

• Kötü beslenme alışkanlıkları olan kişiler
• Sürekli sıkı ve dar kıyafet giyen kişiler
• Fazla kilolu bireyler
• Aşırı gergin ve stresli kişiler

Boğaz reflüsü neden olur?

Boğaz reflüsüne boğaza ulaşan mide asidi neden olur. Yutkunduğunuzda yiyecekler boğazınızdan geçer ve yemek borunuzdan midenize ulaşır. Alt özofagus sfinkteri adı verilen bir kas, yemek borusu ile mide arasındaki açıklığı kontrol eder. Yiyecekleri yuttuğunuz zamanlar dışında kas sıkıca kapalı kalır.

Bu kas kapanmadığında, midenin asit içeren içeriği yemek borusuna geri gidebilir. Bu geriye doğru harekete reflü adı verilir.

Boğaz reflüsü belirtileri nelerdir?

Boğaz reflüsü belirtileri aşağıdakileri içerir:

• Boğaz ağrısı
• Hafif ses kısıklığı
• Boğazda yumru hissi
• Boğazı temizleme ihtiyacı
• Boğazda mukus yapışması ve/veya burundan akıntı hissi
• Kronik (uzun süreli) öksürük
• Yutma güçlüğü
• Kırmızı, şişmiş veya tahriş olmuş gırtlak 

Boğaz Reflüsü Tanısı Nasıl Konulur?

Boğaz reflüsü genellikle hastanın boğazında ve gırtlağının arkasındaki tahriş veya şişlik semptomlarına göre teşhis edilir. Çoğu durumda, tanı koymak için herhangi bir teste gerek yoktur.

Test gerekiyorsa, yaygın olarak kullanılan üç test yutma testi; bir endoskop aracılığıyla mide ve yemek borusuna doğrudan bir bakılması ve; özofagus pH testidir.

• Bir yutma testinde hasta, yemek borusu, mide ve bağırsağı kaplayan ve röntgende ana hatları çizilen baryum adı verilen özel bir sıvıyı yutar. Bu, doktorun yiyeceklerin ağızdan yemek borusuna geçerken hareketini görmesini sağlar.
• Doktor ayrıca midenin ve yemek borusunun içini, ucunda bir kamera bulunan uzun ince bir tüp olan endoskop ile görüntüleyebilir.
• Yemek borusu pH testi, yemek borusundaki pH'ı (asit seviyesi) ölçer ve kaydeder. Ucunda asidi algılayan bir cihaz bulunan ince, küçük bir tüp, burundan, yemek borusundan aşağı doğru nazikçe geçirilir ve alt yemek borusu sfinkterinin yukarısına yerleştirilir. Tüp yüzün yan tarafına bantla sabitlenir. Burundan çıkan tüpün ucu, kemere veya omuza takılan portatif bir kayıt cihazına takılır. 

Boğaz reflüsü nasıl tedavi edilir?

Çoğu boğaz reflüsü vakası tıbbi bakıma ihtiyaç duymaz ve aşağıdakiler dahil yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altında tutulabilir:

• Hafif bir beslenme (düşük asit seviyeleri, düşük yağ, baharatsız yiyecekler).
• Sık, küçük öğünler tüketmek
• Kilo vermek.
• Alkol, tütün ve kafein kullanımından kaçınmak
• Yatmadan önce 2 saatten az yemek yememek
• Uyumadan önce yastığı yükselterek, başınızı ve vücudunuzun üst kısmını desteklemeye yardımcı olmak ve mide asidinin boğazda birikmesini önlemek.
• Boğazınızı temizlemekten kaçınmak

Çok şiddetli boğaz reflüsü vakalarında, tedavi olarak cerrahi önerilebilir.

Boğaz reflüsü tedavi edilmezse ne olabilir?

Tedavi edilmezse, boğaz reflüsü şunlara yol açabilir:

• Boğaz ağrısı
• Kronik öksürük
• Ses teli kıvrımların şişmesi
• Ses kıvrımlarında ülserler (açık yaralar)
• Boğazda granülom (kitle) oluşumu
• Astım, amfizem ve bronşitin kötüleşmesi

Tedavi edilmeyen boğaz reflüsü, gırtlak kanserinin gelişmesinde de rol oynayabilir.

Boğaz reflüsü önlenebilir mi?

Boğaz reflüsü geliştirme riskinizi azaltmak için aşağıdakilerden kaçının:

• Asitli, baharatlı ve yağlı yiyecekler
• Alkol
• Tütün
• Kafein içeren içecekler (çay, kahve, soda vb.)
• Çikolata
• Nane veya nane aromalı yiyecekler

Boğaz reflüsünü önlemeye yardımcı olmak için yapabileceğiniz diğer şeyler:

• Sıkı veya dar giysiler giymeyin.
• Aşırı stresten kaçının. Stres seviyelerini yönetmeye veya azaltmaya yardımcı olmanın yollarını öğrenin.
• Sağlıklı bir kiloyu koruduğunuzdan emin olun.
• Yatmadan önceki 2 saat yemek yemekten kaçının.

Boğaz Reflüsü Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Hakkında Bizimle İletişime Geçin