Radyoaktif Kirlilik Nasıl Önlenir
kaynağı değiştir]
Radyoaktif kirlenmenin insanlara veya çevreye tehlikeleri radyoaktif kirleticinin doğasına, kirlenme seviyesine ve kirlenme yayılmasının kapsamına bağlıdır. Radyoaktif kirlenmenin düşük seviyeleri daha az risk arz eder fakat hala radyasyon cihazları tarafından saptanabilir. Kirlenen bölge hakkında bir anket veya harita yapıldıysa rastgele örnek alınan yerler aktiviteleri (becquerel veya curies birimleri ile ) ile belirtilmelidir. Düşük seviyeler bir parıldama sayacı kullanılarak sayı/dakika şeklinde rapor edilebilir.
Kısa yarı ömürlü izotoplarlardan kaynaklı düşük seviye kirlenme durumunda, en iyi hareket tarzı maddenin doğal olarak bozulmasına izin vermek olabilir. Uzun süre var olan izotoplar temizlenerek düzgün şekilde yok edilebilir çünkü düşük seviye bir radyasyon bile uzun süre maruz kalındığında hayati tehlike arz edebilir.
Yüksek seviyeli kirlenme[değiştir kaynağı değiştir]
Kirlenmenin yüksek seviyeleri insanlar ve çevreye karşı büyük riskler barındırır. İnsanlar büyük radyoaktif maddeler içeren kazalar sonrası kirlenmenin yayılmasından hem içten hem dıştan potansiyel olarak öldürücü radyasyon seviyelerine maruz kalabilir. Harici maruz kalmaların biyolojik etkileri x- ışını makineleri gibi radyoaktif madde içermeyen harici radyasyon kaynaklarında olan etkilere benzer ve absorbe edilen doza bağlıdır.
Radyoaktif kirlenme yerinde ölçüldüğü veya haritalandırıldığı zaman radyasyon kaynağı olarak görünen her nokta aşırı derecede kirlenmiş olmaya yatkındır. Yüksek kirlilikte bir yer konuşma diliyle “sıcak bölge” olarak adlandırılır. Kirlenen yerin bir haritasında sıcak bölgeler “temas” dozu oranlarıyla mSv/h şeklinde gösterilebilir. Kirlenmeye maruz kalmış bir tesiste sıcak bölgeler bir işaretle belirlenebilir ve radyoaktif yonca sembolü bulunan şeritlerle etrafı çevrilebilir.
Kirlenmeden doğan risk iyonlaşan radyasyonun emisyonudur. Karşılaşılacak olan ana radyasyonlar alfa, beta ve gamadır ancak bunlar çok farklı karakterlere sahiptir. Geniş farklar içeren delme güçleri ve radyasyon etkilerine sahiptirler ve eşlik eden diyagram basit terimlerle bu radyasyonların nüfuzlarını gösterir. Bu radyasyonların farklı iyonlaşma etkilerinin anlaşılması için ve ağırlaştırılma faktörlerinin işlenmesi için makaleye bakınız - absorbed dose
Radyasyon izlemesi radaysyon maruziyetinin değerlendirmesi ya da kontrolüyle ilgili sebeplerden radyasyonun dozunun veya radyonüklid kirlenmesinin ölçülmesi ve sonuçların yorumlanmasını içerir. Farklı radyonüklidler, çevresel ortam ve tesis türleri için çevresel radyasyon izleme sistemleri ve programlarının tasarım ve operasyonunun methodolojik ve teknik detayları IAEA Güvenlik Standartları Serisi No. RS—G[11] de ve IAEA Güvenlik Raporları Serisi No’ te verilmiştir.[12]
Kirlenmenin Sağlığa Etkileri[değiştir Çevre kirliliği nedir? Sebepleri nelerdir? Nasıl önlenir?
İçinde yaşadığımız evren bir döngü içinde işleyen unsurlarla birlikte varlığını sürdürmektedir. Her bir unsur kendi içinde kendi düzeni ile işler, çevre de bu unsurların başında gelir. İnsan yaşadığı çevrenin düzenini bilmeli ve bu düzene uygun şekilde hareket etmelidir. Ne yazık bu basit kurala biz insanlar çoğu zaman uymayı başaramıyoruz. İnsanların kendi yaşadığı doğaya verdiği her türlü zarar çevre kirliliğini oluşturur. Fabrikalardan salınan atıklardan kişisel bakımda kullandığımız basit deodorantlara, uçak veya arabalardan çıkan gazlardan küçük plastik poşetlere kadar birçok şey çevre kirliliği oluşturmaktadır.
Çevre Kirliliğinin Sebepleri
Çevre kirliliği kavramı geniş bir alanı kapsamaktadır. Basit şekliyle doğaya zarar veren her şey çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Bu sebeplerden en dikkat çekici olanları ise şu şekildedir:
- Fabrikaların atıklarını sınırlandırmaması
- Çöplerin doğada bırakılması
- Gereksiz sesli uyaran kullanımı
- Evsel ve tıbbi atıkların geri dönüştürülmemesi
- Doğada çözünmeyen plastiklerin gereğinden fazla kullanımı
- Kontrolsüz ağaç kesimi ve doğal yaşamın tahrip edilmesi
- Sera gazı yayan aletlerin kullanımının yaygın olması
- Kimyasal içerikli ürünlerin fazla kullanılması
- Radyasyon yayan teknolojik cihazların fazla kullanımı
- Gereğinden fazla ışıklandırma yapılması
- Nükleer enerji santrallerinin denetlenmemesi
Çevre Kirliliğinin Çeşitleri
Yaşam alanlarımızı tahrip eden çevre kirliliği türlerine göre ayrılmaktadır. Bunlar:
- Hava kirliliği: Fabrikalardan çıkan, araçların egzozlarından salınan zehirli gazlarla birlikte ısınmak için kullanılan yakıtların kontrolsüz şekilde doğaya salınması ile oluşan çevre kirliliği türüdür.
- Gürültü kirliliği: Gereksiz yerde sesli uyaranların kullanılması ve daha çok araç motorlarının rahatsızlık verici seslerin, havai fişek gibi patlayıcı maddelerin ve buna benzer birçok unsurun çıkardığı, doğada yaşayan tüm canlıları rahatsız eden çevre kirliliği çeşididir.
- Su kirliliği: Sanayi atıklarının ve kanalizasyon atıklarının denizlere salınması sonucu ortaya çıkan kirliliktir. Bu kirlilik bir tek denizlerde yaşayan canlıları değil tüm doğal dengeyi olumsuz şekilde etkilemektedir.
- Toprak kirliliği: Atıkların geri dönüştürülmemesi ve olduğu gibi doğaya salınmasıyla ortaya çıkan çevre kirliliği türüdür. Toprak kirliliği, canlı hayatına zarar vermekle birlikte toprakta yetişen besinler aracılığıyla direkt olarak vücudumuza girmesi nedeniyle özellikle insan yaşamını ciddi şekilde tehlikeye sokmaktadır.
- Radyoaktif kirlilik: Nükleer enerji santrallerinin sebep olduğu çevre kirliliği türüdür. Bu kirliliğin artmasında silah fabrikalarındaki artış ve bu alanlarda yapılan çalışmaların da payı büyüktür. Radyoaktif kirliliğin sonuçları ağır olabilir, bu nedenle tedavisi olmayan hastalıkların ortaya çıktığı da söylenebilir.
Çevre Kirliliği Nasıl Önlenir?
İçinde yaşadığımız çevreye zarar vermek tıpkı yaşamsal verilerini tamamlamadan yumurtasını kırmaya çalışan bir civcivin yaptığı şeye benzer kırılan yumurta civcivin sonu olacaktır, bozulan çevre de insanlığın sonunu getirmektedir. Bu nedenle her birey, içinde yaşadığı çevreye karşı sağduyulu olmalı ve kirliliğe sebep olacak her türlü davranıştan uzak durmalıdır. Kirliliğin önlenmesi için birey ve kurumlara düşen görevler şöyle sıralanabilir:
- Evsel atıkların geri dönüşüme uygun şekilde gruplandırılması
- Atık yağların toprak ve suya karışmasının önlenmesi
- Radyasyon yaymakta olan cihazların kullanımının azaltılması
- Beyaz eşyalarda sera gazı salınımı minimum olan ürünlerin tercih edilmesi
- Plastik kullanımını azaltmak, plastik yerine cam şişe ve bez torba tercih etmek
- Deodorant kullanımının azaltılması
- Fabrikalardan çıkan atıkların ve gazların sınırlandırılması
- Yakıt ile çalışan araçlar yerine elektrik ile çalışan araçların tercih edilmesi
- Sesli uyaranların sadece gerekli yerlerde kullanılması
- Doğanın bilinçsizce tahrip edilmesinin engellenmesi
- Doğal yaşamın desteklenmesi
nest...
Çevre kirliliği nedir? Sebepleri nelerdir? Nasıl önlenir?
İçinde yaşadığımız evren bir döngü içinde işleyen unsurlarla birlikte varlığını sürdürmektedir. Her bir unsur kendi içinde kendi düzeni ile işler, çevre de bu unsurların başında gelir. İnsan yaşadığı çevrenin düzenini bilmeli ve bu düzene uygun şekilde hareket etmelidir. Ne yazık bu basit kurala biz insanlar çoğu zaman uymayı başaramıyoruz. İnsanların kendi yaşadığı doğaya verdiği her türlü zarar çevre kirliliğini oluşturur. Fabrikalardan salınan atıklardan kişisel bakımda kullandığımız basit deodorantlara, uçak veya arabalardan çıkan gazlardan küçük plastik poşetlere kadar birçok şey çevre kirliliği oluşturmaktadır.
Çevre Kirliliğinin Sebepleri
Çevre kirliliği kavramı geniş bir alanı kapsamaktadır. Basit şekliyle doğaya zarar veren her şey çevre kirliliğine sebep olmaktadır. Bu sebeplerden en dikkat çekici olanları ise şu şekildedir:
- Fabrikaların atıklarını sınırlandırmaması
- Çöplerin doğada bırakılması
- Gereksiz sesli uyaran kullanımı
- Evsel ve tıbbi atıkların geri dönüştürülmemesi
- Doğada çözünmeyen plastiklerin gereğinden fazla kullanımı
- Kontrolsüz ağaç kesimi ve doğal yaşamın tahrip edilmesi
- Sera gazı yayan aletlerin kullanımının yaygın olması
- Kimyasal içerikli ürünlerin fazla kullanılması
- Radyasyon yayan teknolojik cihazların fazla kullanımı
- Gereğinden fazla ışıklandırma yapılması
- Nükleer enerji santrallerinin denetlenmemesi
Çevre Kirliliğinin Çeşitleri
Yaşam alanlarımızı tahrip eden çevre kirliliği türlerine göre ayrılmaktadır. Bunlar:
- Hava kirliliği: Fabrikalardan çıkan, araçların egzozlarından salınan zehirli gazlarla birlikte ısınmak için kullanılan yakıtların kontrolsüz şekilde doğaya salınması ile oluşan çevre kirliliği türüdür.
- Gürültü kirliliği: Gereksiz yerde sesli uyaranların kullanılması ve daha çok araç motorlarının rahatsızlık verici seslerin, havai fişek gibi patlayıcı maddelerin ve buna benzer birçok unsurun çıkardığı, doğada yaşayan tüm canlıları rahatsız eden çevre kirliliği çeşididir.
- Su kirliliği: Sanayi atıklarının ve kanalizasyon atıklarının denizlere salınması sonucu ortaya çıkan kirliliktir. Bu kirlilik bir tek denizlerde yaşayan canlıları değil tüm doğal dengeyi olumsuz şekilde etkilemektedir.
- Toprak kirliliği: Atıkların geri dönüştürülmemesi ve olduğu gibi doğaya salınmasıyla ortaya çıkan çevre kirliliği türüdür. Toprak kirliliği, canlı hayatına zarar vermekle birlikte toprakta yetişen besinler aracılığıyla direkt olarak vücudumuza girmesi nedeniyle özellikle insan yaşamını ciddi şekilde tehlikeye sokmaktadır.
- Radyoaktif kirlilik: Nükleer enerji santrallerinin sebep olduğu çevre kirliliği türüdür. Bu kirliliğin artmasında silah fabrikalarındaki artış ve bu alanlarda yapılan çalışmaların da payı büyüktür. Radyoaktif kirliliğin sonuçları ağır olabilir, bu nedenle tedavisi olmayan hastalıkların ortaya çıktığı da söylenebilir.
Çevre Kirliliği Nasıl Önlenir?
İçinde yaşadığımız çevreye zarar vermek tıpkı yaşamsal verilerini tamamlamadan yumurtasını kırmaya çalışan bir civcivin yaptığı şeye benzer kırılan yumurta civcivin sonu olacaktır, bozulan çevre de insanlığın sonunu getirmektedir. Bu nedenle her birey, içinde yaşadığı çevreye karşı sağduyulu olmalı ve kirliliğe sebep olacak her türlü davranıştan uzak durmalıdır. Kirliliğin önlenmesi için birey ve kurumlara düşen görevler şöyle sıralanabilir:
- Evsel atıkların geri dönüşüme uygun şekilde gruplandırılması
- Atık yağların toprak ve suya karışmasının önlenmesi
- Radyasyon yaymakta olan cihazların kullanımının azaltılması
- Beyaz eşyalarda sera gazı salınımı minimum olan ürünlerin tercih edilmesi
- Plastik kullanımını azaltmak, plastik yerine cam şişe ve bez torba tercih etmek
- Deodorant kullanımının azaltılması
- Fabrikalardan çıkan atıkların ve gazların sınırlandırılması
- Yakıt ile çalışan araçlar yerine elektrik ile çalışan araçların tercih edilmesi
- Sesli uyaranların sadece gerekli yerlerde kullanılması
- Doğanın bilinçsizce tahrip edilmesinin engellenmesi
- Doğal yaşamın desteklenmesi