Ramazanda Yapılacak Ibadetler

Ramazan'da yapılacak ibadetler hakkında bilgiler Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yayımlanmıştır. Birçok vatandaş ilk teravih namazı sonrası tutulacak ilk oruç ile ramazana başlayacak. ramazanda yapılacak ibadetler, okunacak dua, sure ve çekilecek zikir ile tespihler arama motorlarında sorgulanmaya başlandı. İşte, ramazanın ilk günü yapılacak ibadetler...

RAMAZAN'IN İLK GÜNÜ HANGİ İBADETLER YAPILIR?

Ramazan ayının ilk günü oruç tutulup Fetih Suresi okunmalı, İslam dininin kutsal kitabı Kur’an-ı Kerim okunmalıdır. Ramazan'da bolca dua edilmeli, zekat ve fitre verilmelidir.

RAMAZAN İBADETLERİ

İslam inancında ramazanın ilk günü Fetih suresi okumak, ferahlığın başlamasında ve sıkıntıların ya da zorlukların sona ermesinde etkili olmaktadır.

Ramazan ayında Müslümanların yapabileceği çeşitli ve pek çok ibadet bulunmaktadır.

İşte Ramazan ayında yapılması gereken ibadetler:

Ramazan ayında ilk yapılması gereken ibadet oruç tutmaktır.

Ramazan ayı boyunca teravih namazı kılmak,

Kuran okuyup, bol bol dua etmek,

Namazları toplu olarak cemaatle kılmak,

iftar etmek ve toplu olarak iftar ettirmek,

Sahur yapmak,

İnsanlara iftarda ikramlar etmek, ihsan etmek.

Bol bol Kelime-i Tevhid söylemek,

Ramazan umresi yapmak,

Sabır dilemek,

Af dilemek.

RAMAZAN'DA OKUNACAK DU VE SURELER

22 Mart 2023 Çarşamba akşamı kılınacak ilk teravih ve gecesinde kalkılacak sahur ile birlikte 23 Mart 2023 Perşembe günü ilk oruçlar tutulacak. Ramazan ayının ilk günü okunacak sureler ya da yapılacak ibadetlerin başında Fetih suresi gelir. Ramazan ayında okunacak dualardan bazıları şu şekilde:

"Allahım beni bağış la, bana merhamet et, rızanı kazandıracak işler yaptır, bana afiyet ve ha yırlı rızk ver." (Müslim, "Zikir", 35)

"Ey Rabbim! Beni; bana, anne ve babama verdiğin nimetlere şükretmeye ve razı olacağın iyi ameller işlemeye sevk et. Beni rahmetinle iyi kullarının arasına kat." (Neml Suresi, 19. ayet)

Ey Allahım! Bizi ve bizden önce gelip geçmiş imanlı kardeşlerimizi bağışla. Kalplerimizde, iman edenlere karşı hiçbir kin bırakma! Ey Allahım! Şüphesiz ki sen çok şefkatli, çok merhametlisin. (Haşir Suresi, 10. ayet)

“Allahumme habbib ileyye fih’ il- ihsan, ve kerrih ileyye fih’ il- fusuge ve’l- isyan, ve harrim aleyye fih’ is- sehate ve’n- niran, bi- avnike ya ğiyas’ el- musteğisin.”

Türkçesi

“Allah’ım! Bu günde iyilik ve ihsanı bana sevdir; fısk ve günahtan beni nefret ettir; gazabını ve cehennem ateşini bana haram kıl; yardımınla ey imdat isteyenlerin imdadı! Amin.”

“Allahummec’ al siyami fihi siyam’ es ve giyami fihi giyam’ el gaimin ve nebbihni an nevmet’ il- ğafilin ve heb li curmi fihi ya ilah’ el- alemin ve’ fu anni ya afiyen an’ il- mucrimin.”

Türkçesi

“Allah’ım! Bu günde tuttuğum orucu gerçek oruç tutanların orucu gibi ve ibadetimi gerçek ibadet edenlerin ibadeti gibi kıl; bu günde beni gafillerin uykusundan uyandır; suçumu bugün de bağışla; ey alemlerin ilahı! Affet beni, ey suçları affeden Rabbim! Amin.”

RAMAZAN AYINDA ÇEKİLECEK ZİKİR VE TESBİHLER

Ramazan ayının ilk 10 günü arasında günde 100 defa 'Ey iman edenlerin en merhametlisi' anlamına gelen "Ya Erhamerrahimin" tesbihi çekilir.

Ramazanın 11 ve 20. günleri arasında günde 100 kez 'Ey günahları bağışlayan' anlamına gelen "Ya Gaffarez Zünü" tesbihi çekilir.

Ramazan ayının geriye kalan günlerinde ise yine 100 kez 'Ey iyileri koruyan' anlamına gelen "Ya Atikarrikab" tesbihi çekilir.

ANASAYFAYA DÖNMEK İÇİN TIKLAYINIZ

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V) "Ramazan ayı girince Cennet kapıları açılır, Cehennemin kapıları kapanır ve meredei şeyâtîn zincire vurulur."(Buhari, Savm, 5) ifadelerini kullanmıştır. Bu sebeple Ramazan ayında bol bol ibadet etmeli ve kapıları sonuna kadar açılan cennete girmeye çalışmak gerekir. On bir ayın sultanı olarak bilinen Ramazan ayında yapmış olduğumuz ibadetlerin sevapları çoktur. Aslında her zaman gözetip yapmamız gereken ibadetler bu ay ayrı bir sevap kazandırır.

İnsanın nefsini terbiye etmesini sağlayan Ramazan ayı, bolluk ve bereketinin yanı sıra manevi huzuruyla da dikkat çekmektedir. Ramazan-ı Şerifte sadece oruç tutmak, ibadetleri yarım bırakmak demektir. Bu nedenle Ramazan ayı boyunca bol bol ibadet etmeli ve Allah'ı anmak gerekir.

On bir ayın sultanı olan Ramazan'ın gelmesiyle birlikte oluşan sevinç Müslümanları daha çok ibadet etmeye yöneltmektedir. Bu sebeple Müslümanlar, Ramazan ayında hangi ibadetlerin yapılacağını merak etmektedir. Ramazan ayında yapılacak birçok ibadet vardır. İşte, Ramazanda yapılması gereken ibadetler...

1. Oruç Tutmak

Oruç tutmak insanın nefsini terbiye etmesine, sabahtan akşama kadar aç ve susuz kalarak Allah'ın emirlerini her şeyden üstün olduğunu göstermeye yardımcı olmaktadır. Bu sebeple oruç tutmak sadece aç ve susuz kalmak değil, aynı zamanda insanın bedenini ve ruhunu arındırmasına yaramaktadır. Müslümanlar, oruç tutarak sabır göstermeyi öğrenmektedir.

Oruç tutmak, birliktelik ve dayanışma duygularını güçlendirir. Ramazan ayı boyunca tutulan oruç, Müslümanları bir araya getirir ve aynı zamanda fakirlerin, ihtiyaç sahiplerinin yanında olma kültürünü de destekler. Aynı zamanda oruç tutmak, sağlık açısından da faydalıdır. Vücut, gün boyunca yemek ve içmekten uzak kaldığından, kendini onarma sürecine girer ve toksinlerden arınır.

Kısacası hem beden hem de ruh için oldukça faydalı olan Oruç, insanı Rabbine daha da yakınlaştıran ve sakinlik veren bir ibadettir. Bu sebeple bu mübarek ayda kötü sözlerden kaçınmalı, iftiraya ve küfre girilmemelidir. İbadetlerimizi sağlam bir temel üzerine inşa ederek Allah'ın sevgisini kazanmak gerekir.

2. Kuran-ı Kerim Okumak

Kuran-ı Kerim'in ilk kez Hz. Muhammed'e vahyedildiği Ramazan ayında, Kur'an-ı Kerim okumak binlerce sevap kazandırır. Kur'an okumanın en önemli faydası, insanın Allah'ı daha iyi anlamasına ve O'na daha yakınlaşmasına yardımcı olmasıdır. Kur'an, insanın manevi hayatını güçlendirir, ona doğru yolu gösterir ve hayatın anlamını keşfetmesine yardımcı olur.

Kur'an okumak insanın zihinsel ve ruhsal sağlığına olumlu etkilerde bulunur. Kur'an, insanın zihnini ve ruhunu besler, onu stresten ve kaygıdan arındırır. Ayrıca, Kur'an okuyan insanlar, iç huzuru daha kolay bulur ve depresyon gibi ruhsal problemlerle daha iyi başa çıkabilirler. Bu sebeple Ramazan ayı boyunca bol bol kuran okumalı ve mukabelelere giderek de dinlemek gerekir.

3. Namaz Kılmak

Namaz, İslam dininin en önemli ibadetlerinden biridir ve Müslümanlar için hayatın merkezinde yer alır. Ramazan ayı boyunca da namaz kılmak oldukça önemlidir. Namaz, insanın Allah ile iletişim kurmasını sağlar. Namaz kılmak insanın Allah'ı hatırlamasına ve O'na yakınlaşmasına yardımcı olur. Namaz kılmak, insanın manevi hayatını güçlendirir ve onu daha olgun bir Müslüman yapar.

Namaz, insanı kötülüklerden korur. Namaz kılan bir insan, düzenli olarak günahlarından arınır ve günah işlemekten kaçınır. Aynı zamanda, namaz, insanın vicdanını ve ahlakını da güçlendirir. Bu nedenle, namaz, insanın hem manevi hem de ahlaki gelişimine yardımcı olur. Büyük şeytanların zincire vurulduğu Ramazan ayında namaz kılmak insana hem ayrı bir huzur verir hem de daha çok sevap kazandırır. Ayrıca düzenli namaz kılmak isteyenler içinde oldukça Ramazan ayı güzel bir fırsattır.

4. Dua Etmek

Semanın kapılarının sonuna kadar açık olduğu bu ayda sürekli dua etmek gerekir. Allah bu ayda kulunun istediği bütün hayırlı duaları gerçekleştirir. Bu nedenle Ramazan ayında çokça tövbe etmek, af dilemek ve istekte bulunmak gerekir. Özellikle iftar vakti oruçlu olan kişinin ettiği tüm duaların kabul olunacağı söylenmiştir. Ayrıca Ramazan ayının son 10 gününde saklı olan Kadir gecesinin tam olarak günü bilinmediğinden sürekli duada bulunmak gerekir. Bu sayede edilen duaların Kadir gecesine denk gelme olasılığı artacaktır.

5. Teravih Namazı Kılmak

Peygamber efendimiz, ''Teravih namazını sünnet kıldım. Kim, faziletine inanarak ve alacağı mükâfatı Allah’dan (cc) umarak orucunu tutup, gece ibadetini yaparsa, anasından doğduğu gün gibi günahlarından kurtulur.” (Nesai) buyurmuştur. Bundan dolayı Ramazan boyunca cemaat ile kılınan Teravih namazı, insanın daha çok sevap kazanmasına sebep olmaktadır. Ayrıca Ramazan ayı boyunca kılınan her teravih namazı için gününe özel sevap yazılmaktadır. Allah'ın rızasını kazanmak isteyen Müslümanlar Ramazan ayında teravih namazını aksakmamaları gerekir.

6. Umre Yapmak

Eğer maddi durumunuz elverişli ise Ramazan ayını Umre yaparak geçirmek, oldukça büyük sevaptır. İnsanın nefsinden tamamen arınmasına yardımcı olacak olan Ramazan umresi, normal günlerde yapılan umrelere göre kat kat daha fazla sevap kazandırarak, kişiyi yeniden doğmuş gibi günahlarından arındırmaktadır. Bu sebeple Ramazan ayı boyunca Peygamber Efendimizin ayak bastığı kutsal topraklarda bulunmak insana ayrı bir maneviyat verecek ve daha fazla ibadete teşvik edecektir.

7. Durumu Olmayanlar İçin İftar Vermek

Ramazan ayının en önemli gelenekleri arasında bulunan iftar vermek, paylaşma ve kardeşlik duygusunu kazandırmaktadır. Özellikle durumu olmayan insanlara verilen iftar, kişiye çok büyük sevaplar kazandırır. Ayrıca peygamber efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V) “Kim bir Müslüman kardeşine iftar vakti yemek yedirirse, onun sevabı kadar da kendisine sevap yazılır. Yemek yedirdiği kimselerin sevabından da hiçbir şey eksilmez.” (Tirmizî, Savm: 82; İbni Mâce, Sıyam: 40) buyurarak Müslümanları, iftar vermeye teşvik etmiştir.

8. Sadaka Vermek

Ramazan ayı, sadaka vermenin ve paylaşmanın önemini vurgulayan bir aydır. Bu ayda Müslümanlar, Allah'ın kendilerine verdiği nimetleri diğer insanlarla paylaşmak ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmek için çaba göstermelidir.

Sadaka vermenin ve paylaşmanın önemi, Kur'an-ı Kerim'de ve Hz. Muhammed'in hadislerinde sık sık vurgulanır. Kur'an'da "Allah, hayra harcanan her şeyi bilir" (Bakara Suresi, 2: 270) ayetiyle, Allah'ın insanların verdiği sadakaları bilip ödüllendireceği belirtilir. Hz. Muhammed de "Sadaka vermeyi alışkanlık haline getirin, çünkü sadaka, günahları siler ve insanı kötülüklerden korur" (Tirmizi, Zekat 1) hadisiyle, sadaka vermenin insanın manevi hayatını güçlendirip, günahlardan koruduğunu söyler.

Sadaka vermenin ve paylaşmanın önemi, sadece manevi açıdan değil, aynı zamanda toplumsal açıdan da büyük bir önem taşır. İnsanlar arasında dayanışmayı artırır, fakir ve ihtiyaç sahibi insanların hayatlarını kolaylaştırır ve adaletli bir toplumun oluşumuna katkı sağlar.

9. Mukabele Dinlemek

Mukabele Ramazan ayı boyunca toplanıp hatim yapmaktadır. Toplanan kişiler okunan Kuran-ı Kerimi dinler, okur ve takip eder. Bu sayede toplu bir şekilde hatim yapılmış olur. Ramazan atı boyunca mukabeleye gitmek oldukça büyük sevaptır. Kuran-ı Kerim'in okunduğu bu yerler insana huzur verirken aynı zamanda sadece Allah ile meşgul olmayı sağlar. Bu sayede hem Kuran okuma ve dinlemenin sevabı alınırken hem de günah işlemeden saatlerin geçmesine yardımcı olur. Ayrıca mukabelede toplu dua edildiğinden dolayı orada yapılan dualar daha sevap ve kabul olması daha yüksek ihtimaldir. Bu sebeple Ramazan ayında yapılan ibadetler arasında bulunan mukabele dinlemek, kaçırılmaması gereken ibadettir.

10. Zikir Çekmek

Ramazan ayı, Müslümanlar için manevi bir yenilenme ve kendini arındırma zamanıdır. Bu süreçte, ibadetlerimize daha fazla önem verir, kötü alışkanlıklarımızdan vazgeçer ve daha fazla dua ederiz. Bu nedenle, zikir çekmek Ramazan ayının en önemli ibadetlerden biridir.

Zikir çekmek, Allah'ı hatırlama ve O'na yakınlaşma amacı taşır. Yüce Allah, Kur'an'da "Beni anın ki, bende sizi anayım" şeklinde bizlere seslenmiştir. Zikir, Allah'ın adını anarak ve O'na hamd ederek yapılan bir ibadettir.

Ramazan ayında zikir çekerek Allah'ı daha iyi tanırız ve O'na daha fazla yakınlaşırız. Zikir çekmek, Allah'a olan inancımızı güçlendirir, kalbimize huzur ve mutluluk verir. Ayrıca zikir, stresi azaltır, sıkıntıları giderir ve ruhsal sağlığımızı korur.

Peygamber efendimizin en faziletli zikir diye adlandırdığı '' La ilahe illallah'' Ramazan ayı boyunca bolca çekilmelidir. Ayrıca yine en faziletli dua olarak bilinen '' Elhamdülillah'' bol bol zikredilerek sevap kazanılmalıdır.

Kaç tane farz ibadet vardır?

Beş tane farz ibadet vardır: Namaz, oruç, zekat, hac, ve şehadet getirmek.

Ramazan ayında hangi ibadetler sünnet olarak kabul edilir?

Ramazan ayında sünnet olarak kabul edilen ibadetler arasında teravih namazı, sahur, Kur'an okumak, sadaka vermek, zikir ve dua etmek yer alır.

Ramazan ayında oruç tutmak zorunlu mudur?

Evet, Ramazan ayında Müslümanlar için oruç tutmak farzdır.

Ramazan ayında teravih namazı kaç rekattır?

Teravih namazı 20 bir rekattır. 10 rekat yatsı namazı, dört rekat teravih namazı ve 3 rekat vitir namazı kılınmaktadır.

Ramazan ayında yapılan sadakaların sevabı normal zamanlardaki sadakalardan farklı mıdır?

Evet, Ramazan ayında yapılan sadakaların sevabı normal zamanlardaki sadakalardan daha fazladır. Allah Ramazan ayında zorda olanın yardımına koşan kişileri daha çok sevmektedir.

Ramazan ayında hangi ibadetlerden kaçınılmalıdır?

Ramazan ayında yalan söylemek, iftira atmak, kavga etmek, kötü söz söylemek ve başkalarını incitecek davranışlarda bulunmaktan kaçınılmalıdır.

Ramazanda hangi zikirler yapılır?

Ramazanın 10. gününe kadar '' Ya Erhamerrahimin (Ey iman edenlerin en merhametlisi)'', 11. ve 20. günü arasında ''Ya Gaffarez Zünüb (Ey günahları bağışlayan)'', 21. ve 30. gün arasında ise ''Ya Atikarrikab (Ey iyileri koruyan)'' zikirlerini çekmek çok sevaptır.

Ramazan'a özgü mal ile yapılan ibadete ne denir?

Durumu olmayanların ihtiyacını gidermek için verilen maddi ibadete, fitre denmektedir.

Ramazan’da yapılacak zikirler ve ibadetleri sizler için liste halinde düzenledik. Fakat bu ibadetleri sadece Ramazan ayında değil, elimizden geldiğince hayatımızın her döneminde gerçekleştirmeye çalışmamız gerektiğini unutmamalıyız. Ramazan’da yapılması tavsiye edilen ibadetler...

Bu mübârek Ramazan ayında gönlünü Allâh’a, bedenini ibadete vererek, oruç, terâvih, Kur’ân-ı Kerîm, zikir, istiğfar, fitre, zekât, şefkat ve merhamet dolu hizmet ve fedakârlıklarla vakitlerini güzelce ihyâ edenler, bütün bir yıl bunun bereketine nâil olurlar.

Fakat bu mübârek zamana bîgâne kalarak ilâhî rahmetten uzaklaşanlar, yine bütün bir yıl, bu ayrılık ve duyarsızlığın hüsrânına dûçâr olurlar.

Nitekim Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur:

“Cebrâîl (a.s.) bana göründü ve; «Ramazân’a erişip de günahları affedilmeyen kimse rahmetten uzak olsun!» dedi. Ben de «Âmîn!» dedim…” (Hâkim, IV, 170/7256; Tirmizî, Deavât, 100/3545)

Kur’ân Okumak ve Hatim Yapmak

Ramazân-ı Şerîf, Kur’ân’ın-ı Kerim'in nâzil olduğu aydır. Bu ayda Kur'ân-ı Kerim ile ilişkimiz artırmalı ve en az bir mukabeke okumaya gayret etmeliyiz. Kuran okumayı bilmiyorsak bu ayı fırsat bilerek öğrenmeye gayret ettmeli, camiilerde mukabele programlarına iştirak etmeliyiz.

Nitekim Cenâb-ı Hak buyurur:

“Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur’ân’ın indirildiği aydır. Öyle ise sizden Ramazan ayını idrâk edenler, onda oruç tutsun…” (el-Bakara, 185)

Âyet-i kerîmede Kur’ân’ın Ramazan’da indirildiği ve onun hak ile bâtılı, hayır ile şerri, iyi ile kötüyü birbirinden ayırt edecek hikmet ve hakîkat nurlarıyla dolu bir kitap olduğu bildirildikten sonra, bu mübârek aya kavuşanların Kur’ân terbiyesi altında oruç tutmakla mükellef oldukları beyân edilmektedir.

Bu bakımdan Kur’ân ile Ramazan arasındaki derin yakınlık ve ince irtibâtın çok iyi idrâk edilmesi îcâb eder.

Peygamber Efendimiz, bilhassa Ramazan ayında Kur’ân-ı Kerîm’e daha fazla ehemmiyet verirdi. Dostu Cebrâil (a.s.) ile bu ayda her gece Kur’ân-ı Kerîm’i mukàbele ederlerdi. Vefâtından önceki Ramazan’da ise bu mukàbeleyi iki kere yapmışlardı. (Bkz. Müslim, Fedâil 50.) Resûlullah,Kur’ân-ı Kerîm’i, Cebrâil’den (a.s.) sonra bâzı sahâbîleriyle de mukàbele ederdi. (Ahmed, I, 405)

Yine İbni Mesut’tan (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah şöyle buyurdu:

“Kim Kur’ân-ı Kerîm’den bir harf okursa, onun için bir iyilik sevabı vardır. Her bir iyiliğin karşılığı da on sevaptır. Ben, elif lâm mîm bir harftir demiyorum; bilâkis elif bir harftir, lâm bir harftir, mîm de bir harftir.”(Tirmizî, Fezâilü’l-Kur’ân 16)

Sahur Yapmak

Ramazan ayıda mümkün olduğu kadar sahur yapmaya gayret etmeliyiz. Sahurların yüksek fazîlet ve kıymeti hakkında Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuşlardır:

“Bir yudum su ile dahî olsa sahur yapınız.” (Abdurrazzâk, Mu sannef, IV, 227/7599)

“Sahur yemeği yiyin, zîrâ sahurda bereket vardır.”(Buhârî, Savm, 20)

Faziletine İnanarak Oruç Tutmak

Ramazân-ı Şerîf’in lâyıkıyla ihyâsı yolunda en çok dikkat edilecek husus, şüphesiz ki oruç ibâdetidir. Oruç, bize dünyânın fânî nîmetleri elinden alınacak bir âhiret yolcusu olduğumuzu hatırlatır.

Resûlullah Efendimiz buyurmuşlardır:

“Oruç tutunuz ki, (madden ve mânen) sıhhat bulasınız!” (Heysemî, 203 III, 179)

Cenâb-ı Hak buyurur:

“Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur’ân’ın indirildiği aydır. Öyle ise sizden Ramazan ayını idrâk edenler, onda oruç tutsun…” (el-Bakara, 185)

İslamın beş şartından biri olan oruç hakkında İbni Ömer’den (r.a.) rivayet edildiğine göre, Resûlullah şöyle buyurdu:

“İslâm beş temel üzerine bina kılınmıştır: Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Resulü olduğuna şahitlik etmek. Namazı dosdoğru kılmak, zekâtı hakkıyla vermek, Allah’ın evi Kâbe’yi haccetmek ve Ramazan orucunu tutmak.”(Buhârî, Îmân 1, 2, Tefsîru sûre(2) 30; Müslim, Îmân 19-22)

Yine Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resûlullah şöyle buyurdu:

“Kim, faziletine inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa, geçmiş günahları bağışlanır.”(Buhârî, Îmân 28, Savm 6)

Oruç Tutarken Tüm Uzuvlarımızı Haramlardan Korumak

Yalnızca mideyi aç bırakmakla kâmil mânâda oruç tutulmuş olmaz. Makbul bir oruç, bedendeki bütün uzuvların, bilhassa da gözün, kulağın ve dilin haram ve şüphelilerden muhâfaza edilerek nefsin dizginlenmesini gerektirir. Ancak böyle bir oruç, kul için Cehennemʼe kalkan olur.

Oruçluyken sabırla aşılması gereken bu imtihanlardan biri, hadîs-i şerîfte şöyle ifade buyrulur:

“Hiçbiriniz oruçlu olduğu gün çirkin söz söylemesin ve kimse ile çekişmesin. Eğer biri kendisine söver veya çatarsa «ben oruçluyum» desin.” (Buhârî, Savm, 9)

Resûlullah’ın âzatlısı Ubeyd (r.a.) şöyle anlatır:

İki kadın oruç tutuyorlardı. Öğle üzeri bir kimse gelerek dedi ki:

“–Yâ Resûlallah! Şurada iki kadın var, oruç tutuyorlar. Nere deyse susuzluktan ölecekler. (Müsâade buyurun da oruçlarını bozsunlar.)” dedi.

Allah Resûlü ondan yüz çevirdi, cevap vermedi. Gelen kimse sözünü tekrar etti:

“–Yâ Nebiyyallâh! Vallâhi neredeyse ölecekler!” dedi. Efendimiz:

“–Çağır onları!” buyurdu. Kadınlar geldiler. Efendimiz bir kap istedi. Kadınlardan birine vererek:

“–İçindekileri çıkar!” dedi. Kadın, kabın yarısını dolduracak şekilde kan, cerahat ve et kustu. Diğerine de aynı şekilde emir buyurunca, o da kabı dolduruncaya kadar kan ve taze et çıkardı. Bunun üzerine Resûlullah:

“–Bunlar, Allâh’ın helâl kıldığı şeylerden kendilerini tuttular, onlara karşı oruçlu oldular; haram kıldığı şeylerle de oruçlarını açtılar. Birbirinin yanına oturup, insanların etlerini yemeye (gıybet etmeye) başladılar.”buyurdu. (Ahmed, V, 431; Heysemî, III, 171)

İftar İçin Acele Etmek ve İftar Vermeye Gayret Etmek

İftar açarken acele etmek gerekir. Nitekim Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resûlullah şöyle buyurmuştur:

“Allah Teâlâ şöyle buyurdu: Kullarımın bana en sevgili olanı, oruç açmakta acele davranandır.”(Tirmizî, Savm 13)

Ramazanda bir oruluyu iftar ettirmenin ecri büyüktür. İftarı verme hususunda Zeyd İbni Hâlid el-Cühenî’den rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurdu:

“Kim bir oruçluyu iftar ettirirse, oruçlu kadar sevap kazanır. Oruçlunun sevabından da hiçbir şey eksilmez.”(Tirmizî, Savm 82)

Yine başka bir hadîs-i şerîfte buyrulur:

“Kim bu ayda bir oruçluya iftar verirse, bu onun günahlarının bağışlanmasına, Cehennem azâbından kurtulmasına ve kendi mükâfatından hiçbir şey eksilmeden bir oruç tutma sevâbına daha nâil olmasına vesîle olur.” Bunu işiten sahâbîler:

“–Ey Allâh’ın Elçisi! Hepimiz bir oruçluyu doyuracak kadar yiyeceğe sahip değiliz.” dediler. Resûlullah Efendimiz bunun üzerine:

“–Kim bir oruçluyu bir hurma ile veya içecek su ile veya tadımlık bir süt ile iftar ettirirse, Allah ona bu sevâbı verir.” buyurdu. (Ali el-Müttakî, VIII, 477/23714)

Teravih Namazı Kılmak

Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resûlullah şöyle buyurdu:

“Kim Ramazan’ın faziletine inanarak ve sevabını Allah’tan bekleyerek terâvih namazını kılarsa, geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Îmân 37 ; Müslim, Müsâfirîn 173, 174.)

Peygamber Efendimiz buyurur:

“Allâh Teâlâ Ramazan’da orucu farz kıldı, ben de (terâvîh) namazını sünnet kıldım.” (İbn-i Mâce, Salât, 173)

İhlası Muhafaza Etmek

Mânevî bir lutuf mevsimi olan Ramazân-ı Şerîf’te bilhassa rûhâniyetimizi seviyelendirmeye gayret etmemiz îcâb eder. Bu hususta yeğâne geçer akçe de; “ihlâs”tır. İbâdetlerin kemâlini artıran; kalp temizliği, niyet berraklığı ve samîmiyettir. Nefsânî menfaat düşüncelerinin karıştığı, Hak rızâsından gayrı gâyelerin ortak edildiği ibâdetlerden bir hayır umulamaz Nitekim bir hadîs-i şerîfte şöyle buyrulur:

“Nice oruç tutanlar vardır ki, orucundan kendisine kuru bir açlıktan başka bir şey kalmaz! Geceleri nice namaz (terâvih ve teheccüd) kılanlar vardır ki, namazlarından kendilerine kalan, yalnız uykusuzluktur.”(İbn-i Mâce, Sıyâm, 21)

Cemaatle Namaza Daha Çok Dikkat Etmek

Beş vakit namaz her Müslüman üzerine farzdır. Fakat namazları cemaatle kılma hususunda gerekli itina gösterilememektedir. Fakat cemaatle namazının ehemmiyetine dair birçok hadis-i şerif vardır. Bizler de Ramazan-ı Şerif’te cemaatle namaz hassasiyetimizi daha çok artırmalı tüm namazlarımızı cemaatle kılmaya gayret etmeliyiz.

Peygamber Efendimiz’in, namazı cemaatle kılmaya teşvîk eden hadîs-i şerîflerinden bâzıları şöyledir:

“Cemaatle kılınan namaz, kiflinin yalnız kıldığı namazdan yirmi yedi derece daha fazîletlidir.” (Buhârî, Ezân, 30)

“Kim, sabah-akflam câmiye gider gelirse, her gidip gelişinde Allâh Teâlâ, o kimseye cennetteki ikrâmını hazırlar.” (Buhârî, Ezân, 37)

Allâh Resûlü, cemaate devam husûsunda ihmalkârlık gösterenlere karşı son derece tâvizsiz davranmıştır. Nitekim bir gün:

“Kim, müezzini işitir ve kendini engelleyen bir özrü olmadığı hâlde cemaate gitmezse, münferiden kıldığı namaz (kâmil bir namaz olarak) kabûl edilmez.”buyurmuştu. Ashâb-ı Kirâm:

“–(Ey Allâh’ın Resûlü!) Özür nedir?”dediler. Efendimiz:

“–Tehlike korkusu veya hastalıktır.”buyurdu. (Ebû Dâvûd, Salât, 46/551)

Teheccüt Namazı Kılmak

Allâh Teâlâ, teheccüd namazını Peygamber Efendimiz’e husûsî olarak farz kılmıştır. Bizler de Ramazan-ı Şerif içerisinde sahura kalktığımızda en az 2 rekat teheccüd namazı kılmaya gayret etmeliyiz. Nitekim âyet-i kerîmede şöyle buyrulur: “Gecenin bir kısmında da sâdece sana mahsus bir fazlalık olmak üzere Kur’ân ile teheccüd namazı kıl. Umulur ki Rabbin seni Makâm-ı Mahmûda eriştirir.” (el-İsrâ 17/79)

Teheccüd namazı ile ilgili Resûlullâh buyurdular:

“Gece namazına devam ediniz. Zira bu sizden önceki salihlerin ibadetidir. Çünkü gece ibadeti, Allah’a yakınlık günahlara kefaret olup insanı bedeni hastalıklardan korur ve günahlardan uzaklaştırır.”(Tirmizi, Deavât, 101)

“…Farzlar dışında en faziletli namaz, gece namazıdır.” (Müslim, Sıyâm, 203)

Yine Allah Resûlü buyururlar ki:

“Cebrâîl (a.s) geldi ve şöyle dedi: «…Hiç şüphe yok ki, mü’minin şerefi (değeri) teheccüd namazındadır...»”(Cem’u’l-Fevâid, I. 335)

Dua Etmek

İbâdetlerin özü olan duâ da, kulun benliğinden sıyrılarak Rabbine sığınmasıdır. Allâh ile kul arasında en mühim bir mânevî bağ durumundadır. Bu bağı koparanlar, Hak katındaki değerlerini de zâyi etmiş olurlar. Ramazan ayında bilhassa gecelerde ve oruçlu iken rabbimize yalvarmalı ve ona sığınmalıyız.

Nitekim âyet-i kerîmede buyrulur:

“(Resûlüm!) De ki: Sizin (kulluk ve) yalvarmanız olmasa, Rabbim size ne diye değer versin?!..” (el-Furkân, 77)

Tevbe ve İstiğfar Etmek

Ramaza ayı af ve mağfiret ayıdır. Ramazân-ı Şerîf’i lâyıkıyla ihyâ edenler, sayısız nîmetlere nâil olurlar. Ona duyarsız kalanlar ise, dehşetli bir mahrûmiyete dûçâr olurlar. Zîrâ hadîs-i şerîfte Peygamber Efendimiz şöyle buyurur:

“Cebrâîl (a.s.) bana göründü ve; «Ramazan’a erişip de günahları affedilmeyen kimse rahmetten uzak olsun!» dedi. Ben de «Âmîn!» dedim…”(Hâkim, IV, 170/7256; Tirmizî, Deavât, 100/3545)

Yine Hazret-i Peygamber: “Ben, günde yüz kere istiğfâr ederim…” (Müslim, Zikir, 42) buyurmuşlardır.

Salat-u Selamı Çoğaltmak

Ahirette Peygamber Efendimiz’e yakın olmak için her daim salavat getirmelidir. Ramaza-ı Şerif’te salavatlarımızı çoğaltabiliriz. Nitekim Ayet-i kerîmede buyrulur:

“Şüphesiz ki Allâh ve melekleri, Peygamber’e çokça salât ederler. Ey müminler! Siz de O’na salevât getirin ve tam bir teslimiyetle selâm verin!” (el-Ahzâb, 56)

Abdullah bin Mesut Hazretlerinden rivâyet edildiğine göre Resûlullah şöyle buyurmuştur:

“Kıyâmet günü insanların bana en yakın olanı, bana en çok salât ü selâm getirenidir.” (Tirmizî, Vitir, 21/484)

Allah Teâla’yı Daha Çok Zikretmek

Ramazan Ayında Rabbimizi zikretmeye daha çok önem verilmelidir. Âyet-i kerîmede buyrulur:

“Kendi kendine, yalvararak ve ürpererek, yüksek olmayan bir sesle, sabah-akşam Rabbini an. Gâfillerden olma!” (el- A’râf, 205)

Bu konuda Allâh Resûlü şöyle buyurur:

“Allâh’ı sevmenin alâmeti, Allâh Teâlâ’yı zikretmeyi sevmektir.” (Suyûtî, el-Câmiu’s-Sağîr, II, 52)

Son On Gün İtikafa Girmek

Ramazan’ın son on gününde dünya işleriyle ilgiyi kesip camiye kapanarak ibadetle uğraşmaya denir. Peygamber Efendimizin de son on günde itifkafa girdiğine dair bir çok hadis-i şerif mevcuttur.

Hz. Ayşe’den rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber, vefat edinceye kadar Ramazan’ın son on gününde itikâfa girmiştir. Vefatından sonra eşleri itikâfa girmeye devam ettiler. (Buhârî, İ’tikâf 1; Müslim, İ’tikâf 5.)

Yine Hazret-i Ayşe anlatıyor:

“Resûlullah Ramazan ayında ibâdet husûsunda diğer aylarda görülmeyen bir gayret içerisinde olurdu. Ramazan’ın son on gününde ise kendisini çok daha fazla ibâdete verirdi. Bu günlerde geceyi ihyâ eder, âilesini uyandırır ve izârını bağlardı. (Yâni ibâdet için hazırlıklarını tamamlar ve büyük bir azimle Hakk’a yönelirdi.)” (Buhârî, Fadlu Leyleti’l-Kadr, 5; Müslim, İ’tikâf, 8)

Kadir Gecesini Aramak

Kadir gecesi, Cenâb-ı Hakk’ın, ümmetler içinde sadece ümmet-i Muhammed’e müstesnâ bir ikrâmı olarak lutfettiği, en zengin mânevî hazinelerden biridir. Onun ihtişam ve azameti, kıymet ve ehemmiyeti, müstakil bir sûre-i celîle ve birçok hadîs-i şerîflerle müjdelenmiştir.

Rabbimiz bu gecenin şânını şöyle beyan buyurur:

“Biz onu (Kur’ân’ı) Kadir gecesinde indirdik. Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır. O gecede, Rablerinin izniyle melekler ve Rûh (Cebrâil), her iş için iner dururlar. O gece, esenlik doludur. Tâ fecrin doğuşuna kadar.” (el-Kadr, 1-5)

Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurdu:

“Faziletine inanarak ve karşılığını Allah’tan bekleyerek Kadir gecesini değerlendiren kişinin geçmiş günahları bağışlanır.”(Buhârî, Îmân 25, 27, 28, 35, Savm 6, Terâvih 1, Leyletü’l-kadr 1; Müslim, Müsâfirîn 173-176.)

Zekat Vermek

Zekât, belli bir miktarın üzerinde mala sahip olan zenginlerin, hicrî takvime göre senede bir defa mallarından % 2,5 nisbetinde Allah için vermeleridir. Zekât; fakirlere, yoksullara, zekât toplayan memurlara, gönülleri İslâm’a ısındırılacak olan kimselere, hürriyetlerini satın almaya çalışan kölelere, borçlulara, Allah yolunda çalışanlara ve yolda kalanlara verilir. (et-Tevbe, 60) Zekat vermek Ramazan ayına mahsus değildir. Ramazan ayının haricinde her hangi bir ayda da zekat verilir. Ancak Ramazan ayı ibadetlerin ve amellerin katlandığı bir ay olduğundan fakir fukarayı gözeterek daha fazla sevap alabilmek için genellikle zekatlar Ramazan ayında verilmesi uygun görülmüştür.

Fitre Vermek

Ramazan Bayramı’na yetişen ve temel ihtiyaçlarının dışında belli bir miktar mala sahip olan Müslümanların kendileri ve velâyetleri altındaki kişiler için yerine getirmekle yükümlü bulundukları mâlî ibadete fitre denir. Ramazan ayı içinde fitreleri vermek gerekir.

Abdullah İbn Ömer’den (r.a.) şöyle dediği nakledilmiştir:

“Hz. Peygamber fıtır sadakasını (fitreyi) köle, erkek, kadın, küçük ve büyüklere farz kılmış ve insanlar (bayram) namazına çıkmadan önce verilmesini emretmiştir.” (Buhârî, Zekât, 76; Müslim, Zekât, 12 .)

Sadaka ve İnfakları Çoğaltmak

Amellerin ecrinin katlandığı Ramazan ayı içerisinde zekat ve fitrelerden ayrı olarak bolca fakir fukaraya sadaka vermeli ve indak etmek gerekir.

Zira âyet-i kerîmede Cenâb-ı Hak şöyle buyurmaktadır:

“O (takvâ sahipleri) ki, bollukta da darlıkta da Allah için infâk ederler (harcarlar)…” (Âl-i İmrân, 134)

Ebû Hüreyre’den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resûlullah şöyle buyurdu:

“Sadaka vermek malı eksiltmez. Kul başkalarının hatalarını bağışladıkca Allah da onun şerefini arttırır. Kim Allah için alçak gönüllü davranırsa, Allah da onu yükseltir.” (Müslim, Birr 69. Ayrıca bk. Tirmizî, Birr 82)

Ramazan Umresi Yapmak

İmkanı olanlar için Ramazan ayı içerisinde umre yapmak çok faziletlidir. Nitekim Abdullah İbni Abbâs’tan rivayet edildiğine göre Hz. Peygamber şöyle buyurdu:

“Ramazan ayında yapılan umre, tam bir hac sayılır, yahut da benimle birlikte yapılmış bir haccın yerini tutar.” (Buhârî, Umre 4)

Bayram Gecelerini İhyâ Etmek

Bayram gün ve geceleri de ince ruhların kavrayabileceği, derin ve duygulu gönüllerin sezebileceği nûrânî tecellîlerle doludur.

Hadîs-i şerîfte buyrulur:“Ramazan ve Kurban Bayramı gecelerini, sevâbını Allah’tan umarak ibâdetle ihyâ edenlerin kalbi, -bütün kalplerin öldüğü günde- ölmeyecektir.”(İbn-i Mâce, Sıyâm, 68)

Ramazan Ayının Önemi Nedir?

Rabbimiz, kullarının ebedî saâdeti için; hayat takviminde, ilâhî rahmet, af ve mağfiretin âdeta tuğyân ettiği birtakım mânevî kazanç mevsimleri tâyin buyurmuştur. Bu mevsimlerin en bereketlisi, hiç şüphesiz ki Ramazân-ı Şerîf’tir. Zîrâ:

• Hidâyet rehberimiz Kur’ân-ı Kerîm, bu mübârek ayda indirilmiştir.
• Müstesnâ bir rûhî olgunluk vesîlesi olan oruç ibâdeti, bu aya mahsus bir farz kılınmıştır.
• Bin aydan hayırlı olan Kadir Gecesi, Ramazan geceleri içinde lutfedil miştir.
• Bu ayın geceleri; iftar, terâvih ve sahurlarla bereketlendirilmiştir.
• Çeşitli ihtiyaç ve mahrûmiyetler içinde kıvranan muzdarip gönüller, en çok bu ayın gelişiyle ümit ve sevince gark olurlar. Zîrâ zekât, sadaka ve infak gibi ibâdetler, tebessümü unutmuş nice yüzleri bilhassa bu ayda sürûra kavuşturur.
• Bu ayda ulvîliklerin ve cennetlerin kapıları açılır.
• Günahlardan korunmak, kötülüklerden el çekmek sûretiyle cehennem kapıları kapanır.
• Şerler ve şeytanlar da, kâmil mü’minlerin takvâ zincirleriyle bağlanır.

Böylece mü’minlere ebedî saâdet kapılarını açan Ramazan; bütün bir ümmetin ikbal kapılarını da aralar.

İslam ve İhsan