Gece Öksürüğü Nedeni
Öksürük Nedir?
Hayatımızı aniden zorlaştırabilen öksürük, aslında solunum yollarını temizlemeyi amaçlayan bir reflekstir. Ancak oldukça rahatsız edici olabilir, ayrıca hastalığın çevremizdekilere bulaşmasına da neden olur. Çünkü bir öksürükle çevremize 1,5 litre kadar hava püskürtürüz. Püskürttüğümüz bu havada adet tükürük damlacığı bulunabilir. Bu damlacıklar içlerindeki bakteri, virüsler ve diğer yabancı etmenlerle birlikte saatte 80 km’ye kadar çıkan bir hızla çevremize yayılır. Böylece yayılan bakteri, virüsle veya diğer yabancı etmenler hastalığı çevremizdekilere taşımaya yardımcı olabilir.
Doğru Öksür, Çevreni Koru!
Hastalığı çevremizdekilere bulaştırmamak için doğru şekilde öksürmek çok önemlidir:
- Öksürürken ağzınızı ve burnunuzu mendille veya dirseğinizin içiyle kapatın.
- Mendil kullandıysanız, öksürdüğünüz mendili çöpe atın ve hemen ellerinizi yıkayın.
Öksürüğünüzü Dinleyin!
Öksürükler temel olarak 2 sınıfa ayırabiliriz. Bunlardan biri üç haftadan kısa süren ani (akut), diğeri ise 8 haftadan uzun süren müzmin (kronik) öksürüktür. Bu sebeple öksürüğünüzü tanımak için onu dinlemek, süresi ve seyrini bir sağlık meslek mensubu ile takip etmek en iyi yol olabilir. Öksürüğünüzün seyri ile ilgili tüm soruları cevapladığınızda aşağıdaki öksürük tipleriyle karşılaştırabilirsiniz.
Öksürük Tipleri Nelerdir?
A. Süresine Göre:
Akut yani üç haftadan kısa süren öksürük genellikle üst ya da alt solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanır. Akut öksürük grip, soğuk algınlığı, farenjit, bahar alerjisi, bronşit, zatürre, boğmaca hastalığı, tahriş edici madde solumak, akut sinüzit sebepleriyle ortaya çıkabilir. Bu tip bir öksürükle karşı karşıya iseniz, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.
Kronik öksürük 8 haftadan uzun süren ve nedeni bilinmeyen öksürük olarak bilinmektedir. Sigara kullanımı, geniz akıntısı, mukoza tabakasında kuruluk, astım, solunum yolu alerjileri, bazı ilaçlar, KOAH, tüberküloz, akciğer kanseri kronik öksürüğe neden olabilecek durumlardan bazılarıdır. Çoğu durumda, öksürükte altta yatan ciddi bir hastalık saptanmaz fakat kronik öksürük gibi uzun süre devam eden öksürüklerde daha dikkatli olunması gerekmektedir. Uzun süren öksürükle karşı karşıya iseniz, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.
B. Tipine Göre:
Kuru öksürük, ciddi artış gösterdiği zaman özellikle gece yaşanıyorsa hayat kalitesini olumsuz etkileyebilir. Genellikle balgam üretimi olmayan öksürük olarak tanımlanan bu vaka, astım gibi durumlarda nadiren balgam üretimiyle de kendini gösterebilir. Kuru öksürükle birlikte göğüste ağrı, yanma ve yutma güçlüğü gibi belirtileri de vardır. Kuru öksürüğe yol açan yaygın nedenler astım, viral üst solunum yolu enfeksiyonları, çevresel tahriş edici maddeler, geniz akıntısı ve boğmaca hastalığı olabilir. Bu tip bir öksürükle karşı karşıya iseniz, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.
Soğuk algınlığı ve gribin neden olabileceği, balgamlı öksürük, balgam üretimi görülen öksürük olarak tanımlanır. Boğazda bir şey sıkışmış gibi bir hisse neden olur. Balgamlı öksürüğe neden olan diğer etmenler bronşit, zatürre, kronik obstrüktif akciğer hastalıkları olabilir. But tip bir öksürükle karşı karşıya iseniz, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.
Öksürük Neden Olur?
Öksürük genellikle virüslerden kaynaklanabilir. Akut ya da kronik öksürük farklı nedenlerle ortaya çıkar. Akut yani 3 haftadan daha kısa süren öksürük genellikle üst yada alt solunum yolu enfeksiyonundan kaynaklanabilir.
Üst ve alt solunum yollarını etkileyerek öksürüğe neden olabilen durumları bazılar aşağıda sıralanmıştır;
Akut Öksürüğe neden olabilen durumlar
- Grip
- Akut Sinüzit
- Soğuk Algınlığı
- Farenjit
- Bahar Alerjisi
- Bronşit
- Zatürre
- Boğmaca
- Tahriş edici madde solumak
Kronik öksürüğe neden olabilen durumlardan bazıları şunları içerir;
- Sigara kullanımı
- Geniz akıntısı
- Solunum yollarını döşeyen mukoza tabakasında kuruluk
- Gastroözofageal reflü hastalığı
- Astım
- Solunum yolu alerjileri
- Bazı ilaçlar (Örneğin ACE inhibitörleri)
- Kistik Fibrozis
- KOAH
- Üst solunum yolu ve yutma kaslarının kaslarının koordinasyonunu zayıflatan parkinsonizim gibi nörümüsküler hastalıklar
- Tüberküloz
- Akciğer mantar enfeksiyonları
- Akciğer embolisi
- Akciğer kanseri
Öksürükten Nasıl Etkileniriz?
Uzun süren şiddetli öksürük çoğu zaman vücudunuzu bitkin düşürebilir. Böylece günlük rutininizi bozabilir.
Özellikle gece gelen öksürüklerle bozulan uyku düzeniniz günlük hayatınızı sekteye uğratabilir. Bu yüzden okul veya işinizde sürekli bir yorgunluk, uykusuzluk ve verimsizlik hissedebilirsiniz. Ailenizle veya arkadaşlarınızla birlikteyken gelen ani öksürükler yüzünden bazen konuşmakta bile güçlük çekebilirsiniz.
Tüm bu durumların önüne geçmek için öksürük iyice şiddetlenmeden önce önlem almanız, öksürüğünüzü takip etmeniz sağlığınız için iyi olacaktır. Bu tip bir öksürükle karşı karşıya iseniz, mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir.
Çocuklarda Öksürük
Pek çok etken yetişkinlerdeki gibi, çocuklarda da öksürüğe neden olabilir. Bu sebeple beslenme düzeni de çocukları öksürükten korumada önemli bir etmendir. Yeterli ve kaliteli çocukların bağışıklık sistemi güçlenir, bakteri ve virüslere karşı dirençli hale gelerek öksürükten kısa sürede kurtulabilirler.
Çocuklarda Öksürüğe İyi Gelen Destekleyici İçerik: Bal
İlk destekleyici içerik olarak akıllara bal gelmektedir. Bir yaşın üzerindeki çocuklara bal verilerek özellikle gece öksürüklerinin etkisi azaltılması amaçlanır. Bal, nadiren de olsa alerjik reaksiyona neden olabilir, bu nedenle çocuklarda kullanmadan önce hekiminize danışmanız önerilir.
Öksürük Tedavisinde Kekiğin Önemi
Bal dışında öküsürük tedavisi için kullanabileceğiniz bir diğer destekleyici ise kekiktir. Kekik yapraklarındaki flavonoid adı verilen bileşik, antioksidan etki gösterir.
Öksürüğün Etkili Çözümü
Kendinizi ve sevdiklerinizi öksürükten korumak için doğru adımları attığınızdan emin misiniz? Bazen ne yaparsanız yapın, zamansız gelen öksürük bir türlü peşinizi bırakmaz. Bu yetmiyormuş gibi bir de uykusuzluk, yorgunluk ve iş yerinde verimsizlik gibi can sıkıcı durumlar öksürükle birlikte hayatınıza girer. “Bu öksürük nasıl geçer?” sorusu kafanızın içinde dönüp durur ama endişelenmeyin doğru adımlarla öksürüğü yenmek mümkün.
Böyle durumlarda bolca su tüketmek, düzenli uyku ve sporla vücudu dinç tutmak, havasız ve tozlu ortamlardan uzak durmak, doğal gıdalarla düzenli beslenerek bağışıklık sistemini desteklemek öksürüğe karşı ev ortamında alabileceğiniz basit önlemlerden bazılarıdır.
Öksürükten korunmanın bir başka önemli yolu da hijyendir. Bakteri ve virüslerden korunmak için gün içerisinde sık sık eller yıkanmalı ve vücut temizliğine çok dikkat edilmelidir. Özellikle toplu taşımalara, kabalık ortamlarda ekstra dikkat edilmeli ve mutlaka bu ortamlardan çıktıktan sonra eller yıkanmalıdır.
Ne kadar önlem alıp hijyen kurallarına dikkat etseniz de bazen öksürük sizi aniden yakalayabilir.. İşte böyle durumlarda, her an elinizin altında bulunması gereken doğal içeriğe sahip bir üründen yardım almanız gerekebilir.
Bisolnatur özellikle üst solunum yolları ile ilişkili öksürüklerin (kuru ve balgamlı öksürük) giderilmesinde kullanılan bir tıbbi cihazdır.
Bisolnatur tahriş olan mukoza üzerinde iki farklı şekilde mekanik etki sergiler.
- Mukusun nemlenmesini destekleyerek fizyolojik olarak atilmasını kolaylaştırır.
- Mukoza üzerinde bir “film” oluşturarak tahriş eden dış etkenler ile temasını engeller.
Yayınlama Tarihi:
Son güncellenme Tarihi:
&#;ks&#;r&#;k şekli hastalığı ele veriyor! Hangi &#;ks&#;r&#;k ne anlama geliyor?
Sağlık
Kaynak: DHA / Fotoğraf: Alamy
Haber Giriş: - Son Güncelleme:
Kişinin günlük hayatını olumsuz etkileyen öksürüğün, hiç tahmin edilmeyen hastalıkların belirtisi olabileceğine dikkat çeken ve öksürük türlerini açıklayan Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Sütçü, “Öksürüğün gün içinde ortaya çıkış saatleri hastalıkları ayırmada yardımcı olur. Gece yatınca başlayan öksürük, kalp yetmezliği açısından uyarıcıdır. Gece veya sabah saatlerinde görülen öksürük ise sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında sık görülür” dedi.
Öksürük, uzmanlar tarafından akciğer enfeksiyonlardan koruyan zararlı maddelerin ve mukusun atılmasını sağlayan vücudun en önemli doğal savunma mekanizmalarından biri olarak kabul ediliyor. Öksürüğün hava yollarındaki yabancı maddeleri temizlemeye yönelik ani ve patlayıcı bir manevra olduğunu ifade eden Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Murat Sütçü, “Öksürük sırasında saatte yaklaşık km hıza ulaşabilen kısa süreli hava akımı oluşur” dedi. Doç. Dr. Sütçü, öksürük şeklinin hastalıkların ipucunu verdiğini belirterek uyarılarda bulundu.
Farklı nedenlere bağlı ortaya çıkıyor
Toz, alerjen, kirlilik veya duman gibi tahriş edici ajanların, üst ve alt solunum yollarına girdiğinde beyne mesaj gönderen sinirleri uyardığını söyleyen Doç. Dr. Murat Sütçü şunları söyledi: “Böylece merkezi sinir sistemi onların varlığından haberdar edilir. Uyarıyı alan beyin, göğüs ve karın kaslarına ilgili maddeyi uzaklaştırması için emir verir. Kaslar kasılarak akciğerlerdeki havayı öksürük yoluyla ani bir şekilde dışarı atar. Ara sıra görülen öksürük normal ve sağlıklı bir durumdur. Öksürük farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Çocuklarda solunum yolu enfeksiyonları, reflü, astım, alerjik rinit gibi atopik hastalıklar ve pasif sigara içiciliği, en sık öksürüğe yol açan durumlardır. Bu durumlar farklı öksürük tiplerine yol açar.”
Kuru ve balgamlı öksürüğün sebebi nedir?
“Öksürüğü niteliğine göre kuru ve balgamlı öksürük olarak ayırabiliriz” diyen Doç. Dr. Murat Sütçü kuru öksürüğün, irritasyona (tahriş) bağlı olup postnazal akıntı, sigara, ilaçlar, reflü, astım, viral üst solunum yolu hastalıkları, plevra hastalıkları, kronik akciğer hastalıkları ve dış kulak yolu enfeksiyonlarına bağlı oluştuğunu belirtti.
Gece saatlerinde başlarsa…
Balgamlı öksürüğün ise iltihaba bağlı olduğunun altını çizen Doç. Dr. Murat Sütçü zatürre, akciğer apsesi, verem, bronşiektazi, kronik bronşit ve akciğer kanserlerinin buna neden olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Murat Sütçü şu bilgileri verdi: “Mukus, solunum yollarını nemli tutmak ve akciğerleri tahriş edici maddelerden korumak gibi vücut için yararlı birçok işlevi yerine getirir. Fakat balgamlı öksürükte solunum sisteminde aşırı bir mukus üretimi söz konusudur. Öksürüğün gün içinde ortaya çıkış saatleri de hastalıkları ayırmada bize yardımcıdır. Gece olan, soğuk ve egzersiz ile tetiklenen öksürük daha çok astım ve alerjik rinit gibi atopik hastalıkları düşündürür. Gece yatarken ya da yemekle artan öksürük ise reflü hastalığı için tipiktir. Gece yatınca başlayan öksürük, kalp yetmezliği açısından uyarıcıdır. Gece veya sabah saatlerinde görülen öksürük ise sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarında sık görülür. Sabahları sık görülen ve balgamlı olan öksürük ise pasif sigara içiciliği ile ilişkilendirilmiştir.”
3 haftadan uzun sürüyorsa dikkat!
Sürenin öksürüğün tipi açısından önemli olduğunu ifade eden Doç. Dr. Murat Sütçü, “Akut öksürük, 3 haftadan az süren öksürük olarak tanımlanır ve daha çok üst solunum yolu hastalıklarında görülür. Küçük çocuklarda ani gelişen morarma, nefes alamama gibi yakınmalar olduğu takdirde yabancı cisim aspirasyonu düşünülmelidir. Süre haftaya çıkarsa uzamış (subakut) öksürükten bahsedilir ve altta yatan ciddi olabilecek hastalıklar açısından uyarıcı olmalıdır. Bu durumda öksürüğün nedeninin araştırılması ve beraberinde eşlik eden bulgular açısından iyi bir hasta öyküsü ve fizik muayenesi gerekir. Eğer öksürük 8 hafta boyunca devam ediyorsa inatçı (kronik) bir öksürük mevcuttur. Çocuklarda kronik öksürüğün en sık nedeni soğuk-kirli hava, nem ve virüslerin tetiklediği astımdır. Çocuklardaki öksürükte yüzde 10 gibi önemli bir oranda pasif sigara içiciliği de yer tutar. Testlerinde anormallik ve klinik bulgular olmadığında tüm diğer öksürük nedenleri ekarte edilerek tanı konulan ‘psikojenik öksürük’ bir diğer nedendir. Tipik şekli boğazı temizleme istemi ile havlama ya da klakson sesine benzer bir ses çıkarma şeklindedir. Uyurken görülmemesi önemli bir bulgudur” diye konuştu.
Nedeni ortadan kaldırmak tedavi için önemli
Doç. Dr. Murat Sütçü, öksürük tedavisindeki amacın hastanın kendini daha iyi hissetmesini ve yaşam konforunu sağlamak olduğunu belirterek şunları söyledi: “Öncelikle öksürüğe neden olan durum ortadan kaldırılmalı veya tedavi edilmelidir. Çocuklarda kullanılan öksürük ve soğuk algınlığı ilaçlarının etkinliği ve güvenilirliği tartışmalıdır. Özellikle 6 yaş altında bu ilaçların kullanılması kalp, solunum ve merkezi siniri sistemi üzerine olumsuz etkilere neden olmaktadır. Tedavi esnasında çocuğun rahatlamasını sağlamak için sıvı alımının artırılması, bal (1 yaş üzerinde) ve doktorunuz tarafından tavsiye edilen bitkisel ürünler kullanılabilir.”