Karışımları Ayırma Teknikleri

konulu sunumlar: "KARIŞIMLARI AYIRMA YÖNTEMLERİ"— Sunum transkripti:

1

2 KARIŞIMLARI AYIRMA YÖNTEMLERİ
Karışım halindeki maddeleri bazen ayırmamız gerekir. Karışımları tekrar kendisini oluşturan maddelere dönüştürmek için farklı yöntemler uygulanır. Bunlardan bazıları;BuharlaştırmaSüzmeMıknatısla ayırmaYüzdürmeDinlendirmeKarışımları ayırırken hangi yöntemin kullanılacağı karışımı oluşturan maddelerin özellikleri belirler.

3 1. Buharlaştırma İle Ayırma Yöntemi
Sıvıların içinde çözünmüş katıları ayırmak için buharlaştırma ile ayırma yöntemini kullanırıseafoodplus.info-tuz, su-şeker, çay-şeker gibi karışımları buharlaştırma yöntemi ile ayıseafoodplus.infoıca günlük yaşamımızda tükettiğimiz reçel, salça, pekmez gibi ürünler buharlaştırma sonucu elde edilir.

4 2. Süzme YöntemiSıvıların içinde çözünmemiş katıları ayırmak için süzme yöntemini kullanırız.Örneğin; günlük yaşamımızda çayımızın içinde yüzen çay yapraklarını, makarnanın suyunu, haşladığımız sebzeleri suyundan ayırırken süzme yöntemini kullanırıseafoodplus.infoıca; evlerimizde kullandığımız lavabolarda deliklerinin katı maddelerle tıkanmaması için süzgeç bulunur.

5 3. Mıknatıs ile Ayırma Yöntemi
İçinde demir, nikel, kobalt gibi maddelerin olduğu karışımları ayırmak için bu yöntemi kullanırıseafoodplus.info kaba koyduğumuz metal ataş ile tebeşir parçalarını ayırmada bu yöntemi kullanırıseafoodplus.infoğın ya da kumun içine dökülen toplu iğnelerimizi bu yöntemle rahatlıkla toplayabiliriz.

6 4. Yüzdürme YöntemiOdun talaşı ve mercimek karışımı su dolu kaba boşaltıldığında ,odun talaşı su yüzeyine çıkarken mercimek su dibine batar. Böylelikle odun talaşı ile mercimek ayrışırlar.

7 5. Dinlendirme YöntemiKatı-sıvı karışımları dinlendirildiğinde yani bir süre bekletildiğinde, katıların sıvı dibine çökmesi sağseafoodplus.info miktar kum - su karışımını dinlendirirsek su içindeki kum tanecikleri dibe çöker. Sirke dinlendirildiğinde ise dibinde tortu oluşur.

8 SON!!!!

Günlük yaşamımızda karışımları ayırmaya ihtiyaç duyarız. Evde yemek yaparken pirinç ve makarnayı haşladığımız sudan ayırırırız. İnşaatlarda kum ile içindeki çakıl taşının ayrılması gerekir. Geri dönüşüm fabrikalarında, demirden yapılmış metaller ile plastik ve alüminyum atıkların ayrılması için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Karışımları ayırmak için birçok yöntem kullanılmaktadır. Eleme, süzme mıknatısla ayırma yöntemleri bunlardan bazılarıdır.

• Süzme yöntemi
• Eleme yöntemi
• Mıknatısla ayırma yöntemi
• Yüzdürme yöntemi
• Buharlaştırma yöntemi
• Damıtma yöntemi
• Dinlendirme yöntemi
• Ayırma hunisi ile ayırma yöntemi

Farklı büyüklükteki katı maddelerden oluşan karışımları ayırmak için eleme yöntemi kullanılır. Eleme yönteminde elek kullanılır. Tahılları kabuklarından eleme yöntemiyle ayırabiliriz.

Süzme yöntemi ile katı, sıvı karışımları birbirinden ayırabiliriz. Bu yöntemde süzgeç kullanılır. Pilav yaparken su ile pirinç süzme yöntemleri ile birbirinden ayrılır. Bardağımıza çay dökerken süzgeç kullanırız.

Karışımı oluşturan maddelerin en az birinin yapısında demir, nikel, kobalttan yapılmış madde varsa mıknatısla ayırma yöntemini kullanırız. Demir tozu, talaş karışımını mıknatısla ayırma yöntemini kullanarak ayırabiliriz.

Karışımları ayırmada kullanılan altı temel yöntem vardır. Bunlar;

• Süzme
• Mıknatısla ayırma
• Buharlaştırma
• Eleme
• Yüzdürme
• Dinlendirme

1- Süzme: Suda çözünmeyen katı maddelerin suyla oluşturduğu karışımlar süzme yöntemiyle ayrılabilir. Bulanık sıvılar içindeki katı tanecikler bir süzgeçten ya da kum tabakasından geçirilerek ayrıştırılır. Yukarıdaki örnekleri süzme metodu ile ayırabilirken, şekerli su ya da tuzlu suyu süzerek ayıramayız. Çünkü; suyun içersinde tuz ya da şeker çözünmüşlerdir.

2- Mıknatısla Ayırma: Mıknatıs tarafından çekilebilen demir,nikel,kobalt gibi maddelerle yapılan karışımları ayırmada mıknatıs kullanılabilir. Demir tozu ile kumu, nikel ile tuz…gibi karışımları bu yöntemle ayırabiliriz.

3- Buharlaştırma: Suyla, tuz, kum, demir tozu gibi maddelerin oluşturduğu karışımları buharlaştırma yöntemiyle ayırabiliriz.

4- Eleme: Elek ya da süzgeç adı verilen alet yardımıyla farklı boyutlardaki katı taneleri birbirlerinden ayrılabilir. Kum ile çakılı, unun içindeki kepeği, kuru çayın içindeki tozu eleyerek birbirlerinden ayırabiliriz.

5- Yüzdürme: Odun talaşı ve mercimek karışımı su dolu kaba boşaltıldığında , odun talaşı su yüzeyine çıkarken mercimek su dibine batar. Böylelikle odun talaşı ile mercimek ayrışırlar.

6- Dinlendirme: Katı-sıvı karışımları dinlendirildiğinde yani bir süre bekletildiğinde, katıların sıvı dibine çökmesi sağlanabilir. Bir miktar kum-su karışımını dinlendirirsek su içindeki kum tanecikleri dibe çöker. Sirke dinlendirildiğinde ise dibinde tortu oluşur.