Ferritini Yükseltmek Için Ne Yapmalı

Demirin normal değerinden yüksek veya az çıkması bazı sağlık problemlerine sebep olabilmektedir. Bu durumda mutlaka bir doktora danışılması gerekmektedir.

Demir Yüksekliği Neden Olur?

Kırmızı kan hücreleri tarafından kullanılan demir vücut için gerekli bir mineral olmaktadır. Özellikle kana kırmızı rengini veren hemoglobin hücrelerinde bulunan proteinin de önemli parçalarından birisidir. Vücutta normal değerden daha fazla demir bulunması demir yüksekliğine sebep olmaktadır. Demir yüksekliğinin nedenleri şunlardır:

 - Demir yüksekliğinin nedenlerinden birisi kan hastalığıdır. Kan hastalığı olan anemi, vücut içerisinde demir miktarını yükseltmektedir. Yüksek miktarda demirin olması da dengelerin bozulmasına sebep olmaktadır.

 - Kan naklinin çok sık yapılması kandaki demir miktarını arttırmaktadır. Demirin bu şekilde yükselmesi ise flebotomi tedavisi uygulanması gerekir.

 - Kalıtsal hemokromatozis vücut içerisindeki demirin yükselmesine neden olmaktadır. 

 - Demirin yükselmesinin diğer bir nedeni de demir ilaçlarının bilinçsiz kullanılmasıdır. Demir ilaçlarının gereğinden fazla kullanılması kandaki demir miktarını arttırmaktadır. Bu nedenle doktor önerisi olmadan bu ilaçlar kullanılmamalıdır.

Demir Yüksekliği Nasıl Geçer?

Demir yüksekliğinin oluşması durumunda mutlaka tedavi edilmesi gerekir. Bu tedavi fazla demir miktarının vücuttan uzaklaştırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca demir birikimine bağlı olarak gelişen organ hasarının da önüne geçilmesi sebebiyle bu tedavi uygulanır. Demir yüksekliği için şu yöntemler izlenmektedir:

- Vücuttan kanı geri alma işlemi olan Terapötik Filebotomi işlemi uygulanır. Toplardamara iğne sokularak steril bir torba kan alınır. Bu işlem düzenli olarak yapılır ise demir normal seviyeye düşecektir.

 - Diğer bir yöntem ise demir kolasyon tedavisidir. Bu tedavide amaç vücuttaki fazla demirin alınmasıdır. Burada ilaç ağız yolu ile alınır ve demir kolasyon tedavisi ilaçları kullanılır.

 - Demir seviyesinin azaltmada en önemli etken diyet değişikliğidir. Demir hapları, demir iğneleri gibi demir içeren tüm ilaçlar kesilir ve C vitamini alımı sınırlandırılır. 

Ferittin Yüksekliği Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Demirin düşük olması bazı sıkıntılara yol açsa da demirin yüksek olması da bazı hastalıklara sebep olmaktadır. Bu nedenle demirin yükselmesi durumunda bir uzman doktora danışılması gerekmektedir. Demir yüksekliğinin sebep olabileceği hastalıklardan bazıları ise şunlardır:

- Demir toksisitesi

- Demir zehirlenmeleri

- Kalıtsal hemokromatoz

- Hemokromatozis

Ferritin eksikliği vücutta demir mineralinin depolanmasını sağlayan ferritin proteininin eksikliğidir. Demir eksikliği olduğunda görülür.

Ferritin Nedir?

Ferritin, demir mineralinin depolanmasını sağlayan ve demirin gerektiğinde vücuda salınımını yapan bir proteindir. Vücutta demir eksikliğinin olup olmadığına ferritin değerlerine bakılarak karar verilir. Ferritin eksikliği görülüyorsa demir eksikliği vardır demektir. Demir eksikliği de halk dilinde kansızlık olarak bilinir. Bazı nedenlerden dolayı ferritinin düzeyi azalır ya da artabilir. Kan testleriyle bunu anlamak mümkündür.

Ferritin Eksikliği Nedenleri Nelerdir?

• Aşırı adet kanaması
• Demir eksikliği
• Aşırı sigara kullanımı
• Kan kaybı
• Kronik hastalıklar
• Demir minerali içeren besinlerin tüketilmemesi
• Demir emiliminde ya da depolanmasında oluşan bozukluklar
• Yetersiz beslenme
• Sindirim sistemi hastalıkları
• Çölyak hastalığı
• Alkol kullanımı
• Aşırı çay ve kahve tüketimi
• C vitamini eksikliği

Ferritin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

• Düşük enerji
• Saç dökülmesi
• Baş dönmesi
• Kronik baş ağrıları
• Bacak ağrıları
• Anksiyete ve depresyon gibi psikiyatrik sorunlar
• Kulak çınlaması
• Cilt rengindeki solma
• Nedeni bilinmeyen zayıflık
• Çabuk yorulma
• Agresiflik hali
• Tırnaklarda hassasiyet ve kırılma
• Nedeni bilinmeyen yorgunluk
• Nefes darlığı
• Cilt kuruluğu

Ferritin eksikliğinin belirtilerindendir. Bu belirtiler gözlemlendiğinde bir uzmana danışılmalıdır.

Ferritin Eksikliği Tedavisi Nasıldır?

Kan testi sonucunda ferritin değerlerinin altında olduğu tespit edildiğinde ferritin eksikliği tanısı konulur. Belirtiler can sıkıcı olabilir ve normal değerlerine gelmesi için tedavi uygulanabilir. Demir hapları, kan yapıcı şuruplar ve vitamin takviyeleriyle ferritin eksikliği giderilebilir. Bazen sadece vitamin almak yeterli olmaz bu durumda da hastanın beslenmesine de dikkat etmesi kan yapıcı besinler, demir minerali içeren gıdalar tüketmesi önerilir. Hastanın eğer kan kaybetmesine neden olan bir hastalığı ya da kanaması varsa bunlarında tedavisiyle ferritin değerlerinin normal seviyesine gelmesi beklenir. Ferritin eksikliği çok ilerlediği zaman ise hastaya kan nakli yapılması düşünülebilir.

Ferritin Eksikliğinin Giderilmesi ve Önlenmesi İçin Ne Yapılmalıdır?

• Demir yapıcı besinler tüketilmeli, özellikle kırmızı et tüketimi artırılmalıdır.
• Yemeklerin hemen ardından çay, kahve tüketilmemelidir. Yemeklerden en az iki saat sonra tüketilmesinde sakınca yoktur.
• Ağır ve doktor kontrolü olmadan diyet uygulanmamalıdır.
• Vegan veya vejetaryen beslenme şekli uygulanıyorsa besin takviyeleri mutlaka alınmalıdır.
• C vitamini içeren besinler tüketilmelidir.
• Aşırı adet kanaması tedavi edilmelidir.
• Sigara ve alkol kullanılmamalıdır.

Demirin depolanmasında ve salınımında sorumlu olan ferritin protein miktarının veya normal değerlerin altında olması vücutta yer alan demir depolarının boş olduğu anlamına gelmektedir. Demir eksikliği halk arasında kansızlık olarak da bilinir.

 Demir kırmızı kan hücrelerinin akciğerden aldığı oksijeni dokulara ulaştırmaktadır. Bu nedenle vücutta az olması alyuvar üretimini de etkilemektedir. Buna göre de demir eksikliği anemisi ortaya çıkmaktadır. 

 Ferritin düşüklüğü yapılan laboratuvar tetkiklerinde ortaya çıkmaktadır. Ferritin normal değerlerinin altında çıkması durumunda ferritin düşüklüğü ortaya çıkar. Bu sonuç demir depolarının seviyesinin düşük olduğunu göstermektedir. Ferritin değerinin düşük çıkması da bazı hastalıkların habercisi olabilir. Bu nedenle ilk olarak demir depolarının neden düştüğü araştırılır ve demir eksikliğinin giderilmesi sağlanır. 

 Ferritin değerinin yükseltilmesi hekim önerileri doğrultusunda yapılmaktadır. Hekimler tarafından verilen şurup, damla, kapsül gibi farklı formlarda olan demir takviyeleri ile ferritin değeri yükseltilebilir. Bunun dışında direkt olarak damardan demir takviyesi ile de ferritin değeri yükseltilebilir. 

 Fakat bazı durumlarda demir takviyesi de yetersiz kalabilir. B durumda doktorlar hastalardan diyet uygulaması istemektedir. Bu diyet özellikle C ve B12 vitamini bakımından zengin beslenme içermektedir. Mayalı ekmek tüketimi, kuru baklagil, yumurta, kırmızı et, balık, yeşillik, susam, pekmez, fındık, üzüm, kayısı ve dut tüketiminin arttırılması da ferritin değerinin yükselmesini sağlamaktadır.