Iyi Ki Doğdun Dilan Şarkısı Indir
kaynağı değiştir]
17 Kasım 1973 tarihinde Coşkun Sapmaz'la 6 gün süren bir evlilik yapan Ajda Pekkan[85] ikinci nişanlılığını 1979'da İzmir Fuarı'nda gazeteci Erol Yaraş ile birlikte yapmıştır. Çiftin nişan yüzüklerini Metin Akpınar ile Zeki Alasya takmıştır.[86] 1984 yılında, Ali Bars ile 6 yıl süren bir evlilik yaptı. Pekkan, çocuk sahibi olmama kararından en büyük pişmanlığı olarak bahsediyor.[87] Kariyerine odaklanmak istediği için, hamileliklerinden altısı kürtajla sonuçlandı.[88] Uluslararası pek çok ülkede konserler veren Ajda Pekkan, Türkçenin yanı sıra İngilizce, Fransızca, İtalyanca,[89]Arapça ve Japonca[90] olmak üzere pek çok dilde şarkılar söylemiştir.
Çamlıca Kız Lisesinden eğitimini tamamlamadan[91] ayrılan Ajda Pekkan erken müzik ve sinema kariyerinde müzik üzerine sonraları Leyla Demiriş'ten şan dersleri almıştır.[92]
Diskografi[değiştir kaynağı değiştir]
1960'larda birçok sinema filminde oynayan Ajda Pekkan yenilikçi fiziği, dönemin Türkiye şartlarına yeni tarzı, çekiciliği yüzünden dönemin erkek egemen dergileri tarafından eleştirilmiş, sinema kariyerinin henüz ikinci yılında "Bikini" adlı dergide kendi el yazısıyla yayımlanan "Putları Yıkıyorum" manşetli sansasyonel haber yayınlamıştır.[62]
Şarkılarıyla[63] ve yenilikçi tarzıyla[63] adından söz ettiren sanatçı giyim tarzı ve uğraşlarıyla çok konuşulmuştur. Bir röportajında "Tesettür giysileri tasarlar mısınız?" sorusuna "Bugüne kadar nasıl göründüysem, onu yaparım. Asker kızı olarak tarzımdan farklı bir şey yapamam. Ben Türkiye'yim, polemiklere girmem."[64] demiş, Ajda Pekkan'ın feminist duruşu biyografisinin anlatıldığı Hür Doğdum Hür Yaşarım kitabında da irdelenmiştir. Yine başka bir röportajında da feminizm üzerine şöyle demiştir:
| ‘‘Bir zamanlar kadınlar benimle hop oturup hop kalkıyordu. Yaşasın, erkeklere ölüm, hepsine ölüm, arkanı dön çık, küt, tekme falan... Seveceğim gezeceğim, ne istersem onu yapacağım, sen çocukları hafta sonu bana gönder, ev bende kalsın, arsa sende kalsın gibisinden bir tavır vardı o şarkılarda. Hoş Gör Sen ile hafif bir erime durumları var. Neticede artık dedim ki 'Biraz da geyşa kadın ruhunu taşıyayım ki insanlar biraz rahatlasınlar!' Aslında klibi de geyşa kılığında yapmalıydık.’’[65] |
Aile içi şiddet, kadın düşmanlığı, okuma yazma, ayrımcılık gibi toplumsal konularda söylemleri ve aktiviteleri olan Ajda Pekkan; "kadına şiddet"i konu edinen bir projenin de şarkısını seslendirmiştir.[66]Hürriyet gazetesinin 2013 yılında hazırladığı özgürlük temalı televizyon reklamı "Hürriyet Benim"in reklam şarkısını seslendirmiştir.[67]
Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı'na gelir elde etme amacıyla çeşitli sanatçıların yer aldığı albüm Güldünya Şarkıları'nda "Kadın Dediğin" şarkısını seslendirmiş, albüm tanıtımı konserinde sanatçı Aynur ile 2005 yılında mahkeme kararıyla yasaklanan "Keçe Kurdan" şarkısını seslendirerek[68]60. Türkiye Hükûmeti tarafından başlatılan demokratik açılıma ilk desteğini[69] vermiştir.
Türk pop müziğinin saygıdeğer isimlerinden görülen Ajda Pekkan'ın bu sıfatla birlikte sanat dünyasındaki pek çok isimle de hatırı sayılır ilişkileri vardır. Güldünya Şarkıları projesi kapsamında Bakırköy Kadın Tutukevi'ni ziyaret eden Pekkan, orada tutuklu bulunan Deniz Seki'ye destek vermiştir.[70]
Sezen Aksu'yla da gönül dostluğu bulunan Pekkan, çok sık olmasa da Nilüfer ve Nükhet Duru'yla arkadaşlıkları bilinmektedir. Sertab Erener,[71]Funda Arar ve Bengü[72] gibi isimleri beğenen,[kaynak belirtilmeli]Hande Yener ve İzel gibi isimlerin eski şarkılarına benzer tarzda şarkılar okuyan[73] Ajda Pekkan, dönemin korsan ve repertuvar sıkıntısına rağmen yeni isimlerle çalışmıştır.
Ajda Pekkan, Türkiye'de LGBT topluluk tarafından popüler kültürde gey ikonlarından biri olarak[74] kabul edilir. Ayrıca Kaos GL takipçileri tarafından 2007'de yapılan ankette[75] 2. sırada 'Türkiye'nin gey ikonu' seçilmiştir.
Hayvan haklarıyla ilgili projelere de destek veren[76] ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hayvanseverler ile[77] Şubat 2011'de yaptığı toplantıya da katılan Ajda Pekkan'ın[78]Beyaz isimli bir kedisi ve Apple[79] isimli bir köpeği ile bakımını üstlendiği birçok sokak hayvanı da vardır.[80] Yine Ajda Pekkan 7 Mayıs 2013 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine ziyarette bulunarak hayvan haklarına dikkat çekmiştir.[81]
Pekkan, Ağustos 2011'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve bir grup sanatçı ile Somali'yi ziyaret etti.[82] Aynı yılın Ekim ayında İstanbul'da Somalililer için bir yardım konseri verdi.[83] Nisan 2018'de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve sanatçılarla birlikte Zeytin Dalı Harekâtı'nda görev alan Türk askerlerini Hatay'da ziyaret etti.[84] 29 Ekim 2022'de Kuruçeşme Arena'da verdiği konserden iki gün sonra evinde düşerek kalça kemiğini kıran Pekkan, 21 Aralık 2022 tarihine kadar ekranlardan ve sahnelerden uzak kalarak evinde dinlenmeye çekilmiştir. 21 Aralık 2022 tarihinde ise Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne Müzik alanında layık görülmüştür. Sanatçıya ödülü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından takdim edilmiştir. 31 Aralık 2022 gecesi 2 ay sonra ilk kez konser veren Ajda Pekkan, 2023 yılına rekor bir ücret alarak hayranlarıyla beraber sahnede girmiştir.
Özel hayatı[değiştir kaynağı değiştir]
Kendisi gibi ses sanatçısı kardeşi Semiramis Pekkan'ın desteğiyle[9] 1961 yılında gece kulübü "Çatı"nın sahibi olan şarkıcı İlham Gencer'e ulaşan[10] Ajda Pekkan, seslendirdiği Mina'nın "Il Cielo In Una Stanza" şarkısıyla[11] müzik çalışmalarına başlamış, Los Çatikos müzik topluluğu eşliğinde bir müddet sahne çalışması yapmıştır. Yine 1963 yılında Ses dergisinin açtığı "Ses Sinema Artisti Yarışması"na katılan Ajda Pekkan,[11]Ediz Hun'un erkekler dalında birinci, Hülya Koçyiğit'in ikinci olduğu yarışmanın kadınlar kategorisinde birinci olmuştur.[12] Ses dergisinin yarışmasında birinci olması, yenilikçi ve dikkat çeken fiziği[13] ile ilgi toplamıştır. Aynı yıl Öztürk Serengil ile başrolde oynadığı Adanalı Tayfur ilk sinema filmidir. Adanalı Tayfur'da seslendirdiği "Göz Göz Değdi Bana" şarkısı, arka yüzünde Öztürk Serengil'in seslendirdiği Abidik Gubidik Twist şarkısıyla birlikte 45'lik olarak yayınlandı.
Sanat kariyerine sinema oyunculuğuyla giriş yapan Ajda Pekkan, 1964'te B-yüzü olarak yayınlanan ilk kaydı Göz Göz Değdi Bana'nın ardından ilk 45'liği Her Yerde Kar Var'ın beğenilmesi üzerine müzik hayatına atıldı.
Sinemaya adım atmadan önce tanıştığı Fecri Ebcioğlu, sinema yıllarında da Pekkan'a yardımcı olmuş ve 1965 yılında, Pekkan'a ait ilk plağı olan Her Yerde Kar Var plağında Ebcioğlu'nun aranjmanlarını seslendirmiştir. Ajda Pekkan, Ebcioğlu'nun yabancı şarkılar üzerine Türkçe sözler yazarak Türk müziğine kazandırdığı "aranjman" tarzı şarkılar söyleyen, Salvatore Adamo'nun şarkısını Fransız aksanıyla söyleyerek ilgiyle karşılanmış[14] Ajda Pekkan'ın peş peşe yayınlanan plaklarının ardından 1967 yılında çıkardığı İki Yabancı 45'liği ile aranjman dalında satış rekoru kırdı. Dünya Dönüyor, Saklanbaç, Boş Sokak, Boşvermişim Dünyaya ve Üç Kalp gibi üst üste plaklar yapan sanatçı, 1968'de Atina'da düzenlenen Uluslararası Apollonia Müzik Festivali'nde "Özleyiş", sonraki sene aynı festivalde "Perhaps One Day" şarkılarını seslendirmiştir. "Ve Ben Şimdi" şarkısıyla Barselona'daki "Akdeniz Şarkıları Festivali"nde Türkiye'yi temsil etmiş, şarkıları pek çok filmde fon müziği olarak kullanılmıştır. Zeki Müren ile gazino programları yapmıştır.[15]
Ajda Pekkan'ın seslendirdiği şarkıların kayıtları Philips firmasının desteği ile Fransa'daki stüdyolarda gerçekleştirilmiş, Fikret Şeneş'in sözlerini yazdığı şarkılarla kariyerini sürdürmüştür. 1970 yılında yayınlanan Sensiz Yıllarda ve Yağmur plaklarıyla Ajda Pekkan başarılı bir çıkış yaparken, 45'likler iyi bir satış yakalamış ve yıl sonu listelerinde yer almıştır.[kaynak belirtilmeli] Üst üste gelen hit plakları ve giyimi ile Ajda Pekkan ilgi görmüştür.[kaynak belirtilmeli]
İstanbul Plak'a 1972 yılında geçiş yapan[16] sanatçı, bu firmadan ilk plağıyla beklenen başarıyı yakalayamazken,[kaynak belirtilmeli] arabesk şarkılar içeren ikinci plağı Dert Bende Derman Sende ile satış rekorları kırmıştır.[17] Ajda Pekkan, "Dert Bende Derman Sende" adlı şarkısını 1993'teki eski şarkılarından derlediği toplama albümü Hoşgör Sen'de yayınlamıştır. Aynı şarkıyı 1996'daki stüdyo albümü Ajda Pekkan 1996'da da yeniden seslendirmiş, 1973 yılına gelindiğinde ise Ajda Pekkan söyleme seslendirme taraftarı olmamasına karşın[18]Fikret Şeneş'in ısrarıyla Kimler Geldi Kimler Geçti 45'liğini piyasaya sürmüş, bu plağında Kaderimin Oyunu'nun B yüzünde yer alan "Kimler Geldi Kimler Geçti" ile ses getirmiş, plak 65 bin satmıştır.[11] Aynı yıl Tanrı Misafiri ve ertesi yıl Sana Neler Edeceğim'i yayınlamıştır. Ancak sanatçı büyük başarısını aranjörlüğünü Norayr Demirci'nin yaptığı ve 1975'te yayınlanan Hoşgör Sen ile yakalamıştır.
Ajda Pekkan, 1972'de İstanbul Plak'tan çıkan 45'likleri hariç diğer tüm 45'liklerinde yer alan şarkılarını Temmuz 1975'te yayınlanan ilk derleme albümü Ajda'da topladı. Albümde "Erkek Adın" adında yeni bir şarkı da bulunmaktadır. Albüm ilgi görmüştür. Albümde yer alan "Palavra Palavra" adlı şarkıya Cüneyt Türel düet yapmıştır.[19]
1977-1988: Süperstar serisi ve Eurovision[değiştir kaynağı değiştir]
1960'larda birçok sinema filminde oynayan Ajda Pekkan yenilikçi fiziği, dönemin Türkiye şartlarına yeni tarzı, çekiciliği yüzünden dönemin erkek egemen dergileri tarafından eleştirilmiş, sinema kariyerinin henüz ikinci yılında "Bikini" adlı dergide kendi el yazısıyla yayımlanan "Putları Yıkıyorum" manşetli sansasyonel haber yayınlamıştır.[62]
Şarkılarıyla[63] ve yenilikçi tarzıyla[63] adından söz ettiren sanatçı giyim tarzı ve uğraşlarıyla çok konuşulmuştur. Bir röportajında "Tesettür giysileri tasarlar mısınız?" sorusuna "Bugüne kadar nasıl göründüysem, onu yaparım. Asker kızı olarak tarzımdan farklı bir şey yapamam. Ben Türkiye'yim, polemiklere girmem."[64] demiş, Ajda Pekkan'ın feminist duruşu biyografisinin anlatıldığı Hür Doğdum Hür Yaşarım kitabında da irdelenmiştir. Yine başka bir röportajında da feminizm üzerine şöyle demiştir:
| ‘‘Bir zamanlar kadınlar benimle hop oturup hop kalkıyordu. Yaşasın, erkeklere ölüm, hepsine ölüm, arkanı dön çık, küt, tekme falan... Seveceğim gezeceğim, ne istersem onu yapacağım, sen çocukları hafta sonu bana gönder, ev bende kalsın, arsa sende kalsın gibisinden bir tavır vardı o şarkılarda. Hoş Gör Sen ile hafif bir erime durumları var. Neticede artık dedim ki 'Biraz da geyşa kadın ruhunu taşıyayım ki insanlar biraz rahatlasınlar!' Aslında klibi de geyşa kılığında yapmalıydık.’’[65] |
Aile içi şiddet, kadın düşmanlığı, okuma yazma, ayrımcılık gibi toplumsal konularda söylemleri ve aktiviteleri olan Ajda Pekkan; "kadına şiddet"i konu edinen bir projenin de şarkısını seslendirmiştir.[66]Hürriyet gazetesinin 2013 yılında hazırladığı özgürlük temalı televizyon reklamı "Hürriyet Benim"in reklam şarkısını seslendirmiştir.[67]
Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı'na gelir elde etme amacıyla çeşitli sanatçıların yer aldığı albüm Güldünya Şarkıları'nda "Kadın Dediğin" şarkısını seslendirmiş, albüm tanıtımı konserinde sanatçı Aynur ile 2005 yılında mahkeme kararıyla yasaklanan "Keçe Kurdan" şarkısını seslendirerek[68]60. Türkiye Hükûmeti tarafından başlatılan demokratik açılıma ilk desteğini[69] vermiştir.
Türk pop müziğinin saygıdeğer isimlerinden görülen Ajda Pekkan'ın bu sıfatla birlikte sanat dünyasındaki pek çok isimle de hatırı sayılır ilişkileri vardır. Güldünya Şarkıları projesi kapsamında Bakırköy Kadın Tutukevi'ni ziyaret eden Pekkan, orada tutuklu bulunan Deniz Seki'ye destek vermiştir.[70]
Sezen Aksu'yla da gönül dostluğu bulunan Pekkan, çok sık olmasa da Nilüfer ve Nükhet Duru'yla arkadaşlıkları bilinmektedir. Sertab Erener,[71]Funda Arar ve Bengü[72] gibi isimleri beğenen,[kaynak belirtilmeli]Hande Yener ve İzel gibi isimlerin eski şarkılarına benzer tarzda şarkılar okuyan[73] Ajda Pekkan, dönemin korsan ve repertuvar sıkıntısına rağmen yeni isimlerle çalışmıştır.
Ajda Pekkan, Türkiye'de LGBT topluluk tarafından popüler kültürde gey ikonlarından biri olarak[74] kabul edilir. Ayrıca Kaos GL takipçileri tarafından 2007'de yapılan ankette[75] 2. sırada 'Türkiye'nin gey ikonu' seçilmiştir.
Hayvan haklarıyla ilgili projelere de destek veren[76] ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hayvanseverler ile[77] Şubat 2011'de yaptığı toplantıya da katılan Ajda Pekkan'ın[78]Beyaz isimli bir kedisi ve Apple[79] isimli bir köpeği ile bakımını üstlendiği birçok sokak hayvanı da vardır.[80] Yine Ajda Pekkan 7 Mayıs 2013 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisine ziyarette bulunarak hayvan haklarına dikkat çekmiştir.[81]
Pekkan, Ağustos 2011'de Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve bir grup sanatçı ile Somali'yi ziyaret etti.[82] Aynı yılın Ekim ayında İstanbul'da Somalililer için bir yardım konseri verdi.[83] Nisan 2018'de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve sanatçılarla birlikte Zeytin Dalı Harekâtı'nda görev alan Türk askerlerini Hatay'da ziyaret etti.[84] 29 Ekim 2022'de Kuruçeşme Arena'da verdiği konserden iki gün sonra evinde düşerek kalça kemiğini kıran Pekkan, 21 Aralık 2022 tarihine kadar ekranlardan ve sahnelerden uzak kalarak evinde dinlenmeye çekilmiştir. 21 Aralık 2022 tarihinde ise Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'ne Müzik alanında layık görülmüştür. Sanatçıya ödülü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından takdim edilmiştir. 31 Aralık 2022 gecesi 2 ay sonra ilk kez konser veren Ajda Pekkan, 2023 yılına rekor bir ücret alarak hayranlarıyla beraber sahnede girmiştir.