Klasisizm Akımı Özellikleri

Klasisizmin Akımının Özellikleri Klasisizmin Temsilcileri  Akıl ve sağduyu en önemli ölçüttür.  Boileau (şiir)  Hayaller ve duygusallık akıl yolu ile  La Fontaine (fabl) denetim altına alınır. Aklın  Racine, Corneille (trajedi) denetiminden geçmeyen hiçbir duygu  Moliere (komedi) eserde yer alamaz.  Madame de La Fayette (roman)  La Bruyere (karakterleriyle)  Sanatçının görevi, tabiatı akla uygun bir  Bossuet (hitabet) biçimde taklit etmektir. Tabiatı taklit etmek, insanın değişmeyen, “akıl, irade” Türk edebiyatında klasisizmin temsilcileri: gibi asli öğelerini anlatmaktır. Türk edebiyatı Batı’ya açıldığında klasisizm  Konu önemli değildir; önemli olan, dönemi kapandığından, bu akımın etkisi Türk konunun işleniş biçimidir, anlatımdır. Bu edebiyatında fazla görülmez. Yine de Şinasi Ahmet yüzden, anlatımda mükemmellik Vefik Paşa ve Direktör Ali Bey klasisizmin amaçlanır. edebiyatımızdaki temsilcileri olarak sayılabilir.  Anlatımda sokak dili değil, seçkin Şinasi’nin “Şair Evlenmesi” adlı tiyatrosu, La çevrelerin dili yalın bir biçimde Fontaine’den yaptığı çeviriler ile Ahmet Vefik kullanılmıştır. Paşa’nın Moliere’den yaptığı çeviriler klasisizmin  Az sözle çok şey anlatmak etkisinde ortaya konmuş yapıtlardır. hedeflenmiştir. Realizmin Akımının Özellikleri  Sanatta sıkı kuralların bulunması ve bunlara uyulması gerektiğine inanan  Gerçekler ön plandadır. Realist klasikler, “üç birlik” (yer-zaman-olay) sanatçılar, eserlerinde yaşamın kuralının doğmasına neden olmuşlardır. gerçeklerini dile getirir.  Kahramanlarını hep soylu tabakadan  Yalnızca yaşananın anlatılmasına yönelen gerçekçiler, olaylar ve kişiler karşısında seçen klasikler, eserlerinde kaba ve tarafsız davranırlar. Eserlerine kendi çirkin sözlere de yer vermezler. duygu, düşünce ve yorumlarını  Klasisizmde genellikle din dışı konulara katmazlar. Çünkü realizmde doğayı ilgi duyulmuştur. olduğu gibi kopya etmek esastır.  Klasik sanatçılar, konularını çoğunlukla  Gerçekler anlatılırken kişilerin tarihten, hatta mitolojiden seçerler. psikolojileri, onların kişiliklerini Çünkü Yunan ve Latin edebiyatının etkileyen çevrelerinin tanıtımı, içinde bulundukları ortam ayrıntılarıyla verilir. etkisindedirler. Onun için de betimleme, realist  İnsanların her zaman, her yerde, her yazarlarda en önemli anlatım biçimi toplumda aynı duygu ve düşüncede olarak dikkat çeker. oldukları kabul edilir. Onun için klasik  Realizmde, gerçek hayatın anlatılması sanatçılar eserlerinde değişmez tipler esas olduğu için realistlerin eserlerinde yaratırlar. toplumun sıradan kişilerine rastlanır.  Tiyatro (trajedi) ve şiir önem kazanır, Eserlerinde daha çok yaşamın olağan olaylarına yönelen gerçekçiler, çok basit roman geri plana itilir. bir konuyu bile ele alırlar.   Realist yazarların okuyucuyu eğitme Natüralizmin Akımının Özellikleri gibi bir amaçları yoktur; onlar gözlem, araştırma ve belgelere dayanarak,  Natüralistler, pozitif bilimlerle sanatı yaşananı nesnel bir şekilde aktarmayı birleştirmeye çalışır. Pozitivist amaçlarlar. kurallara dayanarak doğayı taklit etme  Realizmde biçim güzelliğine önem çabası içindedirler. verilir, dilde ve anlatımda süsten,  Naturalist sanatçılar, insanın fizyolojik özentiden kaçınılır. Çünkü sanatı, klasik özellikleri üzerinde durur; insanı ve romantik akımların yapaylığından soyaçekim ve genetik özellikleriyle ele kurtarmak amaçlanır. alırlar. Çünkü kişinin sahip olduğu  Realizmde roman ve hikâye ön plana erdemlerin soylarından geldiğine çıkmıştır. inanırlar.  İnsan psikolojisiyle fizyolojisini Realizmin Temsilcileri birbirine bağlı kabul eden natüralistler, eserlerinde kahramanların fiziksel  Stendhal özelliklerini çok ayrıntılı olarak verirler.  Honore de Balzac Buna bağlı olarak da betimleme, doğalcı  G. Flaubert eserlerin en önemli anlatım biçimi olarak  E. Hemingway dikkat çeker.  Natüralistler, sosyal çevrenin insan  J. Steinbeck üzerinde yaptığı etkileri de  Charles Dickens derinlemesine araştırmışlar, bir  Lev Tolstoy anlamda kendilerini bilim adamı, toplumu  Dostoyevski laboratuar, insanı da deneme, inceleme o Çehov aracı olarak ele almışlardır.  Gogol  Natüralist yazarlar, insanı belli  M. Gorki koşulların içinde kabul edip onun duygu ve düşünce dünyasını, yetiştiği doğal ve Türk edebiyatında realizmin temsilcileri: toplumsal çevrenin etkisi doğrultusunda çizerler. Onların eserlerinde insan,  Recaizade Mahmut Ekrem (Araba kendi yazgısını biçimlendirici, çevre Sevdası) üzerinde değiştirici bir güç taşımaz.  Sami paşazade Sezai (Sergüzeşt)  Natüralizmde toplumsal nedenler bir yana bırakılır, yalnızca yaşananlar  Nabizade Nazım (Karabibik) nesnel bir biçimde aktarılır.  Halit Ziya Uşaklıgil (Mai ve Siyah, Aşk-ı  Realistlerdeki biçim güzelliği, üslup Memnu, Kırık Hayatlar) kaygısı natüralistlerde yoktur. Fakat  Yakup Kadri Karaosmanoğlu (Kiralık natüralistler de halkın kolayca Konak, Yaban…) anlayabileceği yalın ve anlaşılır bir dil  Memduh Şevket Esendal (Ayaşlı ve kullanırlar. Kiracıları)  Tiyatroda, kostüm ve dekora önem veren natüralistlerin eserlerine genel  Reşat Nuri Güntekin (Romanlarıyla) olarak bir kötümserlik havası hakimdir.  Refik Halit Karay (Romanları ve hikâyeleriyle) Natüralizmin Temsilcileri  Sait Faik Abasıyanık (Roman ve hikâyeleriyle)  Emile Zola  Alphonse Daudet  Guy de Maupassant Türk edebiyatında natüralizmin temsilcileri:  Alfrede de Musset  Voltaire Türk edebiyatında bu akımın ilk izleri Tanzimat  Lord Byron dönemi sanatçısı Nabizade Nazım’da görülür.  Chateaubriand Edebiyatımızda natüralizm akımına en yakın  Puşkin eserleri veren sanatçı Hüseyin Rahmi Gürpınar’dır. Ancak Gürpınar, eserlerinde Türk edebiyatında romantizmin temsilcileri: sosyal eleştiriye yer vermesi yönünden natüralistlerden ayrılır.  Tanzimat edebiyatı dönemindeki ürünlerin çoğunluğu Romantizmin Romantizmin Akımının Özellikleri etkisiyle kaleme alınmıştır.  Namık Kemal (Roman ve tiyatrolarıyla)  Duygu ve coşku önem kazanır.  Ahmet Mithat (İlk romanlarıyla)  Birey, öznellik, akıl dişilik, düş gücü,  Recaizade Mahmut Ekrem (Şiirleriyle) kişisellik ön plana alınmıştır.  Abdülhak Hamit (Tiyatrolarıyla)  Romantik sanatçılar, eserlerinde  Ziya Paşa (Şiirleriyle) kişiliklerini gizlemezler, olaylarla ilgili görüşlerini açıkça ortaya koyarlar.  Seçilen kahramanlar ya çok iyi ya da çok kötüdür ve romanlarda iyi-kötü çatışması vardır. Ayrıca romantizmde her sınıftan insan eserlerde kendine yer bulur.  Aşk, ölüm, tabiat, belli başlı konular olarak dikkat çeker.  Romantikler, edebiyat dilindeki kalıplaşmış kelimeler yerine, günlük konuşma dilini kullanmayı benimserler. Bu yüzden romantizmde klasisizme göre daha sade bir dil göze çarpar.  Romantikler, her sınıftan insanı da eserlerine konu olarak almışlardır.  Klasiklerin önemsemediği din duygusuna geniş yer veren romantiklerin kahramanlarının çoğu dindardır.  Romantizmde ilk eserler tiyatro alanında verilir, ancak daha sonra roman ön plana çıkar.  Romantik tiyatroda, klasik tiyatroda bulunan zaman ve yer birliği kaldırılmıştır. Romantizmin Temsilcileri  Vıctor Hugo  J.J. Rousseau  Goethe  Schiller  Lamartine  Aleksandre Dumas Namık Kemal  Tercüme Odası'na girdikten sonra Şinasi ile tanışıp Batı edebiyatına Namık Kemal, 21 Aralık 1840 tarihinde dünyaya yönelmiştir. gelmiş ve günümüzde hala sunduğu edebi  Anayasa hazırlamak ve parlementer eserler okunmaya devam edilen bir Türk yönetim sistemi getirmek amacıyla şairidir. Babasının isminin Yenişehirli Mustafa kurulan gizli bir dernek olan Yeni Asım Bey ve annesinin isminin de Fatma Zehra Osmanlılar Cemiyeti'nin kurucuları Hanım olduğu bilinmektedir. Annesinin babası arasında yer almıştır. olan Abdülatif Paşa dönemin Tekirdağ valiliği  Siyasi olarak Osmanlıcılık düşüncesini görevini yapmakta iken Namık Kemal’de benimsemiştir. dedesinin yanında annesiyle birlikte yaşamını  ''Sanat toplum içindir'' anlayışıyla sürdürmekteydi. edebiyatı halkı eğitmede araç olarak Dedesinin tahini Afyon’a çıkmasının ardından görmüştür. toplu bir şekilde Afyon’a göç eden Namık  En gür sesli şair, vatan şairi olarak Kemal’in ailesinden kısa bir süre sonra annesi tanınmıştır. vefat edecektir. Annesinin ölümüyle birlikte  Romantizm akımından etkilenmiştir. uzunca bir süre dedesiyle yaşayan Namık  Çoğunlukla aruzu kullanmış birkaç şiirini Kemal, yine dedesinin peşinden Kars’a heceyle yazmıştır. gitmesiyle birlikte burada edebiyata olan  Eski edebiyatı eleştirmiş yeni edebiyatı tutkusunda etkisiyle birlikte aruz ve hece savunmuştur. vezinlerini öğrendi. Öğrendiği aruz ve hece  İlk tarihi roman olan Cezmi'yi vezinlerini uygulamaya başlayan Namık Kemal yazmıştır. öğrendiklerini Sofya’da yaşadığı yıllarda iyice  İlk edebi roman olan İntibah'ı pekiştirdi. Namık Kemal dönemin hükümetine yazmıştır. karşı çıkarak Genç Osmanlılar adındaki bir Namık Kemal'in Eserleri grubun gizli kuruculuğunu da üstlenmiş oldu.  Roman Çıkarttıkları gazeteler ile dönemin hükümetini  İntibaCezmi eleştirmeye başlayan Namık Kemal, bir dönem  Oyun siyasetten uzak kalıp mizah dergisi yazmaya  Celaleddin HarzemşahVatan Yahut başlasa da hükümetin değişmesi sonucu yeniden SilistreAkif BeyZavallı ÇocukKara Bela siyasi konularda hükümeti eleştiren yazılar  Eleştiri yazmaya başladı. Bunun ardından da  Tahrib-i HarabatTakipRenan İstanbul’dan Gelibolu’ya sürgün edilmesi kararı Müdafaanamesi alındı. Namık Kemal 2 Aralık 1888 yılında hayatını kaybetti. Samipaşazade Sezai Namık Kemal'in Edebi Kişiliği ve Eserlerinin Samipaşazade Sezai 1859 yılında dünyaya Özellikleri gelmiştir. Babasının dönemin Eğitim bakanı olduğu bilinmekle birlikte babasının ismi ise  Tanzimat Edebiyatının en önemli Abdurrahman Sami Paşa’dır. Annesi, düşünce,sanat ve siyaset adamıdır. Abdurrahman Sami Paşa’nın ikinci karısı olan 1850’de Güney Arnavutluk’ta doğan Dilarayiş Hanım’dır. Şemsettin Sami, ortaöğrenimini bugünkü Yunanistan sınırları içinde kalan Yanya’da Samipaşazade Sezai’nin dil bilgisinin oldukça iyi tamamladı. Eski ve yeni Yunanca, Fransızca olduğu ve birçok yabancı dil bildiği de ve İtalyancanın yanı sıra Türkçe, Arapça ve bilinmektedir. Samipaşazade’nin bildiği diller Farsça öğrendi. Aile geleneği doğrultusunda Bektaşi tekkesine devam arasında Farsça, Arapça, Fransızca, Almanca etti. 1871 ‘de İstanbul’a geldi. Matbuat ve babasının işi gereği gittiği Paris’te öğrendiği Kalemi’nde memur olarak göreve başladı. İngilizce olduğu da hayatı hakkında bilinen Memurluk yaparken bir yandan da ilk telif noktalar arasındadır. Eğitiminin büyük bir eseri olan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı çoğunluğunu eve gelmekte olan özel hocalarla romanını 1872-1873 yıllarında parça parça yapan Samipaşazade’nin eğitim düzeyi oldukça yayımladı. iyidir. Tanzimat edebiyatı şiir geleneğini benimsemiş ve eserlerini bu doğrultuda Ebüzziya Tevfik’in çıkardığı Sirac ve Hadika hazırlamış olan Samipaşazade yirmi yaşına gazetelerinde çalıştı. Vatan Yahut Silistre kadar resmi olarak çalışmamıştır. Hayatının bu eserinin etkisiyle meydana gelen olaylar dönemine kadar kendini edebiyat anlamında esnasında bu gazete Yeni Osmanlılar lehine geliştirmeye adamıştır. Evkaf Nezareti neşriyatta bulunduğu için kapatıldı. 1874’te Mektubi Kalemi’ne memur olarak girerek Fransızcadan çevirdiği İhtiyar Onbaşı adlı trajedisinin sahnede kazandığı başarı üzerine, hayatının ilk iş deneyimini yaşamıştır. Arnavut sorunlarını ele alan Besa adlı oyunu Babasının ölümüyle birlikte Londra Elçiliği Gedikpaşa Tiyatrosu’nda sahnelendi. 1874’te İkinci Kâtipliğine atandı fakat buradaki vilayet gazetesini yönetmek üzere Trablusgarp’a gitti. Dokuz ay orada kaldı. Bu kurallara uymadığından dolayı İstanbul’a tekrar görevinden önce bir İtalya seyahati yaptı. döndü. Samipaşazade eserlerinde Namık İstanbul’a döndükten sonra, 1876’da Mihran Kemal’i örnek alarak bu yönde ilerleme Efendi Nakkaşyan’la ile birlikte Sabah göstermiştir. Hayatı boyunca birçok şiir ve gazetesini yayımlamaya başladı. Bu gazete kısa oyun yazısı ortaya koyan Samipaşazade Sezai zamanda büyük bir popülerlik kazanarak Türk 26 Nisan 1936 tarihinde vefat etmiştir. basınında o zamana kadar görülmemiş bir tiraja kavuştu. Samipaşazade Sezai'nin Eserleri: 1877’de bir süre Rodos Valisi Sava Paşa’nın  Roman: mühürdarlığı görevinde bulundu. Dönüşünde,  Sergüzeşt (1889) daha önce Sabah’ta yazdığı “Şundan Bundan” başlıklı köşesini Tercüman-ı Şark gazetesinde  Öykü: sürdürdü. 1880’te Abdülhamit’in isteği üzerine  Küçük Şeyler (1892) saraya alınarak mabeynde kurulan Teftiş-i  Oyun: Askeri Komisyonu’nun kâtipliğine getirildi.  Şir (1879) Ölümüne kadar koruduğu bu görev, onun  Sohbet – Anı – Eleştiri: ekonomik rahatlığa kavuşarak kitapları  Rumuzu'l- Edeb (1900) üzerinde çalışmasına imkân sağladı.  İclal (1923) Kısaca özetleyecek olursak; Şemsettin Sami (1850-1904)  Dil, sözlük, ansiklopedi ve çeviri alanlarında yaptığı çalışmalarla tanınmıştır.   Dilci olarak üne kavuşan yazar, romanı dolayısıyla bitirdiği okulda öğretim üyesi olarak ve tiyatrolarıyla bu türlerin gelişmesine çalışmaya başlamış, “keşif ve araştırma” katkıda bulunmasına rağmen, Türk yapmak üzere Suriye’de görevlendirilmiştir. 1890’da İstanbul’a dönmüş, kısa bir süre sonra edebiyatında tiyatro ve roman yazarı kemik veremi hastalığına yakalanmıştır. olarak tanınmaz. Haydarpaşa Hastanesi’nde iki yıl kadar tedavi  Türk dilinin sadeleşmesi yolunda önemli gördüyse de iyileşememiştir; 6 Ağustos çabaları olan yazarın, dilin nasıl 1893’te vefat etmiştir. sadeleştirilebileceği konusundaki düşünceleri kendisinden sonrakiler Kısaca özetleyecek olursak; tarafından örnek alınmıştır.  Orhun Yazıtları ve Kutadgu Bilig  Edebiyata şiirle başlayan sanatçı, roman üzerinde çalışmalar yapmıştır. Bu ve öyküleriyle tanınır. eserleri Türkiye Türkçesine çevirmiştir.  Natüralizm ve realizmden etkilenen  Türk edebiyatında ilk yerli roman olan sanatçı, bu anlayışta başarılı Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat’ı yazmıştır. denilebilecek eserler vermiştir.  Roman ve hikâyenin konularını İstanbul 1872’de yazılan bu roman türünün ilk dışına çıkarmış, ilk kez köy yaşamını ve örneği olmasının ötesinde edebiyat insanını konu edinmiştir. değeri taşımaz.  Eserleri  Sabah ve Tercüman-ı Şark adlı  Roman: Karabibik, Zehra gazeteleri çıkarmıştır. Ayrıca Aile ve  Öykü: Yadigârlarım, Haspa, Hala Güzel, Hafta dergilerini çıkarmıştır. Sevda, Zavallı Kız, Bir Hatıra  Robinson Crusoe ve Sefiller adlı  Şiir: Heves Ettim çevirileriyle roman türünün ünlü Ahmet Mithat Efendi (1844-1912) örneklerini tanıtmıştır. Babasının ölümü üzerine çocuk yaşta çalışmaya Eserleri: başlayan sanatçı 1854 yılında ağabeyinin görevi dolayısıyla bulunduğu Vidin’e gitmiş ve orada  Roman: Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat öğrenim görmüştür. 1863 yılında Niş  Sözlük: Kamus-ı Türkî (ilk Türkçe Rüştiyesini bitirerek Rusçuk’a bir devlet sözlük), Kamus-ı Arabî, Kamus-ı dairesine memur olarak atanmıştır. Çalıştığı Fransevî dönemde Fransızcayı öğrenmiş ve bu nedenle  Ansiklopedi: Kamusü’l Âlâm Tuna Valisi Mithat Paşa’nın takdirini  Tiyatro: Seydi Yahya, Besa yahut kazanmıştır. Bunun üzerine asıl adı olan Ahdevefa, Gave Ahmet’in yanına Mithat da eklenerek, bu şekilde anılmaya başlanmıştır. 1871 yılında  Çeviri: Sefiller, Robinson Crusoe ailevî sebeplerden dönmek zorunda kaldığı İstanbul’da kendi matbaasını kurmuş ve Nabizade Nazım (1862-1893) eserlerini basmıştır. Bu dönemde edebiyatımızın ilk hikâye koleksiyonu olan Letaif-i Rivayat adlı eseri yazmıştır. Kendi 1862 yılında İstanbul’da doğan sanatçının, bastığı eserlerinin yanı sıra gazetelerde de otobiyografik yapıtı Yadigarlarım’da anlattığı yazıları çıkmıştır.1873 yılında kendine ait kadarıyla çocukluğu ve ilk gençliği sıkıntılarla Dağarcık mecmuasında yazdığı yazılar ve Yeni geçmiştir. Kara Askeri Mühendis Okulu’nu Osmanlılarla yakınlığı nedeni ile Rodos’a bitirmiş ve 1884’te topçu üsteğmen olarak sürülmüştür. Abdülaziz’in ölmesi üzerine mezun olmuştur. Başarılı bir öğrenci olması İstanbul’a geri dönmesine izin verilmiştir. Bu  Romantizm akımının etkisinde kalmıştır. dönemde yazdığı ve sürgüne kadarki hayatı ile  Öykü ve romanlarında meddah sürgün yıllarını anlattığı Menfa adlı eserinde tekniğinden yararlanmıştır. Yeni Osmanlıları eleştirmiş, Üss-i İnkılab adlı  Türk edebiyatında ilk öykü örneklerini eserinde de II.Abdülhamid’in siyasetini överek vermiştir. (Letaifi-Rivayet) yeni sultanın takdirini kazanmıştır. 1878’de  Gazetecilik yönü de vardır. Tercüman-ı çıkarmaya başladığı Tercüman-ı Hakikat Hakikat, Bedir, Devir gazetelerini gazetesi Osmanlı basın tarihinin en uzun çıkarmıştır. Dağarcık ve Kırkambar adlı ömürlü ve etkili yayınlarından biridir. Emekliliği dergileri de çıkarmıştır. sırasında Darülfünun’da öğretmenlik yapmış ve  Servetifünun yazarlarını eleştirerek daha sonra Darüşşafaka’ya geçmiştir. onlara Dekadanlar (soysuzlaşmış) adını Öğretmenlik görevi esnasında burada hayatını takmıştır. kaybetmiştir.  Evinde kurduğu küçük bir matbaada eserlerini basmıştır. Kısaca özetleyecek olursak;  “Esrar-ı Cinayet” adlı romanı edebiyatımızda ilk polisiye roman  Tanzimat Edebiyatının her iki sayılır. döneminde yer almıştır. Sanat anlayışı bakımından birinci döneme yakındır. Eserleri  Tanzimat Edebiyatında halk üzerinde en çok etkili olan sanatçıdır. Halka okuma  Romanları: Felatun Bey ile Rakım alışkanlığı kazandırmaya çalışmıştır. Efendi, Dünyaya İkinci Geliş, Hasan Bunda başarılı olmuştur. “Sanat toplum Mellah, Hüseyin Fellah (İlk macera içindir.” anlayışını benimsemiştir. romanları), Paris’te Bir Türk, Henüz On  Eserleriyle toplum için “hace-i evvel” Yedi Yaşında (Kadın sorununu anlatan ilk olmuştur. Türk edebiyatında onun kadar roman), Amiral Bing, Dürdâne Hanım, eser veren başka bir sanatçı yoktur; bu Esrâr-ı Cinâyât (İlk polisiye roman), nedenle “yazı makinesi” olarak tanınır. Fennî Bir Roman yâhud Amerika  Ahmet Mithat’a göre; edebiyat Doktorları, Rikalda yâhut Amerika’da bilginlerin daha önce araştırıp Vahşet Âlemi, Aleksandr Stradella, bulduklarını halka yayan bir araçtan Şeytankaya Tılsımı, Hikmet-i Peder, başka bir şey değildir. Eserlerinde Jön Türkler. halkın anlayabileceği sade bir dil  Öyküleri: Letâif-i Rivayet (ilk hikâye kullanmıştır. kitabı), Kıssadan Hisse.  Roman, makale, öykü, anı, tiyatro, gezi,  Gezi: Avrupa’da Bir Cevelan (İlk modern tarih, hukuk, felsefe, coğrafya, ziraat, gezi yazısı). iktisat gibi birçok alanda eser  Diğer Eserleri: Üss-i İnkılâp ve vermiştir. Zübdetül Hakayık, Müdafaa, İstibşar,  Romanları teknik açıdan kusurludur. Beşair, Nizaı İlmü Din, Şopenhavr’ın Olayın akışını kesip araya girerek bilgi Hikmet-i Cedidesi. verir; gereksiz açıklamalar yapar. Tarih,  Otobiyografi: Menfa. polisiye, macera, aşk, yanlış Batılılaşma  Tiyatro: Çengi, Çerkez Özdenler, ve cariyelik gibi birçok konuda roman Açıkbaş, Eyvah. yazmıştır. Romanların isimleri bile konuları hakkında bilgi vermiştir. HALİT ZİYA UŞAKLIGİL Olaylar bazen yazarın hiç görmediği yerlerde geçer. Halit Ziya Uşaklıgil 1866 senesinde İstanbul  “Halk için roman” çığırını Eyüp’te doğmuştur. Öğrenimine ilk olarak edebiyatımızda o açmıştır. mahalle mektebi ve askeri rüştiyesinde başladı. Babasının işlerinin kötü gitmesi nedeniyle  Mensur Şiir: Mezardan Sesler ve annesiyle İzmir’e dedesinin yanına gitti. İzmir Mensur Şiirler Rüştiyesi’nde öğrenimine devam etmeye başladı. Babası ise işleri yoluna koyduktan sonra İzmir’e geldi. Frenk Mahallesi’nde Mehmet Rauf (1875-1931) avukatın yanında çalışmaya başladıktan sonra yeni teklifleri de değerlendirmeye başladı. Servetifünun romanının bir diğer önemli ismi İzmir’de Rüşdiye öğretmenliği yaptı. Osmanlı olan Mehmet Rauf, 1875 yılında İstanbul’da bankasında da çalıştıktan sonra İstanbul’a Reji doğar. Edebiyata ilgisi küçük yaşta başlayan Genel Müdürlüğü’nde başkatip olarak görev sanatçı, 1896 yılından sonra Servetifünun aldı. İstanbul’daki görevi süresince Edebiyatına katılmış ve burada küçük Servetifünun’a da katıldı. Darülfünunda Batı hikâyeler, mensur şiirler ve makaleler yazarak Edebiyatı dersleri vermesinin ardından Mabeyn yazı hayatına başlamıştır. başkatibi oldu. 1909 yılında başkatiplik görevinden ayrılarak tüm zamanını edebiyata Kısaca özetleyecek olursak; verdi. 23 Mayıs 1945 yılında İstanbul’da hayatı son buldu.  Halit Ziya’dan sonra Servetifünun romanının en önemli ismidir.  Eserlerinde Servetifünun anlayışına Halit Ziya Uşaklıgil Edebi Kişiliği uygun romantik aşkları, duyguları, hayalleri, kişilerin iç dünyasını, hüzün ve İzmir’deki yaşamını İstanbul’a taşımasıyla karamsarlık konularını işlemiştir. birlikte Servetifünun’da çalışan Uşaklıgil, Eserlerinde toplumsal konulara yer topluluğun edebiyat anlayışını benimsedi. vermemiştir. Eserlerinde bireysel konulara yer vermiştir.  Romanlarında, psikolojik tahlillere önem Özellikle aşk konularını işleyen Halit Ziya, vermiş ve bunda başarılı olmuştur. realist akımıyla yazmıştır. Olay örgüsü, çevre Çevre ve kişi betimlemelerine pek önem anlatımları, konuyu ele alışı bakımından vermemiştir. eserlerinde realizm akımına rastlanır. Mekan  Halit Ziya’nın etkisinde kalan yazar, olarak eserlerinde İstanbul’a yer verdi. Dönem gerek roman tekniği gerek dil ve ve Servetifünun topluluğunda da nesirlerinde anlatımının sağlamlığı bakımından onun ağır ve süslü dil kullandı. kadar başarılı olamamışsa da daha sade bir dil kullanmıştır.  Roman ve öykülerinde kendi hayatından Eserleri kesitler vardır. Eserlerindeki kahramanlar aracılığıyla duygu ve düşüncelerini anlatmıştır.  Romanları: Mai ve Siyah, Kırık Hayatlar,  Realizm ve natüralizmden etkilense de Aşk-ı Memnun, Bir Ölünün Defteri, aşk, sevgi konularını işlediği için Sefile eserlerinde romantizmin de etkisi  Hikâyeleri: Aşka Dair, Heyhat, Onu vardır. Beklerken, Hepsinde Acı, Kadın Pençesi,  Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı Bir İzdivacın Tarih-i Muaşakası, Bir sayılan “Eylül” en ünlü romanıdır. Yazın Tarihi, İzmir Hikayeleri  Tiyatro: Fare, Kabus, Demirhane Eserleri Müdürü, Füruzan  Hatıra: Saray ve Ötesi, Kırk Yıl, Bir Acı  Roman: Eylül, Ferda-yı Garam, Genç Kız Hikaye Kalbi, Karanfil ve Yasemin, Define,  Böğürtlen, Halas, Kan Damlası, Son İmparatorluk ve ümmetçilikten ''milli devlete, Yıldız Batılı yaşam tarzına'' geçişte yaşanan ''Doğu-  Öykü: Kadın İsterse, Âşıkane, Bir Aşkın Batı, eski-yeni çatışması, sosyal sancılar'' Tarihi, Son Emel, İhtizar, Pervaneler yazarın eserlerinde işlediği başlıca temalardır. Gibi  Mensur Şiir: Siyah İnciler Türk sosyal yaşamının meselelerini tarihsel bir  Tiyatro: Sansar, Pençe, Cidal akış içinde, kronolijik bir sıra gözeterek ele almış, bu yönüyle nehir romanı dizisi Yakup Kadri Karaosmanoğlu oluşturmuştur. 27 Mart 1889’da Kahire’de doğan Yakup Kadri Karaosmanoğlu 13 Aralık 1974’te Ankara’da Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Eserleri ölmüştür.  Roman:  Kiralık Konak (1922)Nur Baba Sanat hayatına Fecriati'de başlamış, daha (1922)Hüküm Gecesi (1927)Sodom ve sonra Milli Edebiyat akımını benimsemiştir. Gomore (1928)Yaban (1932)Ankara Cumhuriyet'in ilanından sonra da eser (1934)Bir Sürgün vermiştir.  (1937)Panaroma (2 cilt, 1953)Hep O Şarkı (1956) Türk edebiyatının en önemli  Hikâye (Öykü): romancılarındandır.  Bir Serencam (1914)Rahmet (1923)Milli Bir ara Yahya Kemal ile birlikte ''Nev Savaş Hikâyeleri (1947) Yünanilik''adı verilen Yunan-Latin kaynaklarına  Mensur Şiir: ve mistisizme yönelmiştir.  Erenlerin Bağından (1938)Okun Ucundan (1940) Mütareke Dönemi'nde yazdığı hikaye ve  Tiyatro: makaleleriyle Kurtuluş Savaşı'nı  Nirvana (1909)Veda (1909)Sağanak desteklemiştir. (1929)Mağara (1934) Gerek roman tekniği gerekse dil bakımından  Hatıra (Anı): kuvvetli bir sanatçıdır.  Zoraki Diplomat (1955)Anamın Kitabı (1957)Vatan Yolunda (1958)Politikada Gözlem yeteneği güçlü olan sanatçı realizmden 45 Yıl (1968)Gençlik ve Edebiyat etkilenmiştir. Hatıraları (1969) Daha çok içinde yaşadığı toplumun sorunlarına  Monografi: değinen sanatçı; Anadolucu, devletçi,  Ahmet Haşim (1934)Atatürk (1946) Atatürkçü, mücadeleci ve devrimci bir görüşe  Makale-Deneme:İzmir'den Bursa'ya sahiptir. (1922, Halide Edip, Falih Rıfkı Atay ve Mehmet Asım Us ile birlikte)Kadınlık ve Romanlarında başarılı tip ve karaktere yer Kadınlarımız (1923)Seçme Yazılar veren sanatçı, Türk toplumunun çürüyen, (1928)Ergenekon (iki cilt, 1929) yozlaşan ve milli değerleri yok eden yanlarına eleştirel bir tutumla yaklaşmıştır. HALİDE EDİP ADIVAR Halide Edip Adıvar 1884 yılında doğmuştur. Halide Onbaşı olarak da bilinen Adıvar  siyasetçi, akademisyen, Türk yazar ve AHMET HİKMET MÜFTÜOĞLU öğretmendir. Atatürk ve Cumhuriyet Halk 3 Haziran 1870 yılında İstanbul’da hayata Fırkası ile arasında siyasal görüş ayrılı oldu. gözlerini açmıştır. Babası şair olan Yahya Sezai Adnan Adıvar kocasıyla 1917 yılında evlenmiş Efendi’dir. Ailesi o döneme ait ulema ve Türkiye’den ayrılmıştır. 1939 yılına kadar sınıfındandır. Babasını küçük yaşta Türkiye dışında yaşadı. Amerika ve Hindistan’a kaybetmiştir ve ağabeyi tarafından konferans vermesi için çağırılmıştır. Halide büyütülmüştür. İlk eğitimini Soğukçeşme Edip Adıvar 1939 yılında İstanbul’a dönmüş ve Askeri Rüştiyesi’nde almıştır daha sonrasında, 1940 yılında İstanbul Üniversitesi İngiliz Galatasaray Sultanisi’ne devam etmiştir. Filolojisi Kürsüsü başkanı olmuştur. Demokrat Öğrenim hayatında Tevfik Fikret ile Parti’den 1950 yılında bağımsız milletvekili tanışmıştır. Bu dönem edebiyatla ilgilenmeye seçilmiş ve 1954 yılında istifa etmiştir. 1964 başlamıştır ve ilk eserini lisedeyken yazmıştır yılındaysa vefat etmiştir. (Leyla Yahut Bir Mecnun’un İntikamı). Halide Edip Adıvar Edebi Kişiliği Öğretmenlik yapmıştır. Çeviri eserleri mevcuttur. 1927 yılında İstanbul’da karaciğer Halide Edip Adıvar neredeyse her anlatı türünde eser vermiştir. Ateşten Gömlek, kanseri sebebiyle hayata veda etmiştir ve Sinekli Bakkal, Vurun Kahpeye isimli romanları Maçka Mezarlığına defnedilmiştir. en ünlüleridir. Cumhuriyet dönemi Edebi Kişiliği edebiyatçısıdır. Gerçekçi roman geleneğini benimsemiş ve öncülerinden biri olmuştur. Serveti Fünun döneminde yayınladığı Eserlerindeki konularda kadın meseleleri, milli eserlerinde oldukça karmaşık ve süslü bir dil mücadele ve yaşadığı toplumu her şeyiyle ele almıştır. Yapıtlarındaki olaylar ve kişiler kullanmıştır ve eserleri anlaşılmaz konumdadır. birbirinin devamı niteliğini taşımıştır. Bu Sonrasında Türkçülük ve Yeni Lisan akımına nedenle ırmak roman olarak nitelendirilir. dahil olarak dilini büyük ölçüde Romanlarında sade dil kullanmıştır. sadeleştirmiştir. Bu zamandan itibaren dili en Eserleri: iyi şekilde kullanmıştır. II. Meşrutiyet sonrası, o zamanın gereğinin dışına çıkamayarak  Romanları: Handan, Mev’ud Hüküm, Ateşten Milli Edebiyat akımına uymuştur. Milli duyguları Gömlek, Vurun Kahpeye, Sonsuz Panayır. güçlü yazarlarımızdandır. Döner Ayna, Sinekli Bakkal, Yeni Turan, Kalp Ağrısı, Akile Hanım Sokağı, Hayat Parçaları, Eserleri Çaresaz, Sevda Sokağı Komedyası başlıca Çağlayanlar, Gönül Hanım, Haristan ve Gülistan, romanlarıdır. Leyla Yahut Bir Mecnunun İntikamı, Bir  Hikâyeleri: İzmir’den Bursa’ya, Harap Tesadüf, Beliren Simalar, Bir Safha-i Kalb, Bir Mabetler, Kubbede Kalan Hoş Seda, Dağa Damla Kan, Alparslan, Silinmiş Çehreler, Çıkan Kurt Patates, Tuvalet Yahud Letafet-i Aza  Anıları: Mor Salkımlı Ev, Türkün Ateşle (tercüme) , Bir Riyazinin Muaşakası Yahud İmtihanı Kamil (tercüme).  Oyunları: Maske ve Ruh, Kenan Çobanları REŞAT NURİ GÜNTEKİN  Roman: Dudaktan Kalbe (1925),Yeşil Gece (1928), Acımak (1928), Gizli El Ünlü yazarlarımızdan olan Reşat Nuri Güntekin (1922), Damga (1924), Çalıkuşu (1922), 25 Kasım 1889 tarihinde doğmuştur. Yaprak Dökümü (1930), Kavak Yelleri Cumhuriyet Dönemi edebiyatının en önemli (1961) eserlerinden birisi olan Çalıkuşu, Yeşil Gece,  Hikâye: Eski Ahbap (1919), Olağan İşler Anadolu Notları gibi eserlerin yazarıdır. (1930), Aşk Mektupları, Tanrı Misafiri Roman, öykü ve oyun yazarıdır. Müfettişlik (1927), Sönmüş Yıldızlar (1923), Leyla görevi nedeni ile Anadolu’yu dolaşarak oradaki ile Mecnun (1930) insanları yakından tanıma fırsatı da bulmuştur.  Oyunları: Eski Rüya (1922), Taş Parçası Eserlerinde genellikle Anadolu’daki insanların (1927), İstiklal (1933) yaşamı ve toplumsal sorunları ele almıştır. Bu şekilde insan ve çevre ilişkisini de yansıtmıştır. 1927 yılına kadar Bursa ve İstanbul’da birçok okulda Fransızca ve Türkçe öğretmenliği ve müdürlük yapmıştır. 1927 yılında Erenköy Lisesinden yeni mezun olan Hadiye Hanım ile evlenmiştir. Öğretmenlik mesleğinin yanında Halit Ziya Uşaklıgil’in eserlerinden aldığı ilham ile hikâye yazmaya başlamıştır. Daha sonrasında ise tiyatro edebiyatını benimseyerek tiyatroya atılmaya karar vermiştir. 1939 yılında Çanakkale milletvekili olarak TBMM’de yer almıştır. Reşat Nuri Güntekin Edebi Kişiliği Yazım yaşamına 1918 yılında başlamıştır. “Harabelerin Çiçeği” adlı romanını Cemal Nimet takma adıyla yazmıştır. Aynı zamanda “Eski Ahbap” romanını da aynı anda yazmıştır. Onu asıl ünlü yapan eseri ise “Çalıkuşu” romanı olmuştur. Bu romanda genel itibari ile Anadolu’da yaşamayı seçen bir idealist Türk kadını vardır. Bu romanını İstanbul Kızı adıyla oyun olarak yazmıştır. İlk dönemde yazdığı romanlarda devletin toplumsal sorunlarını ele almıştır. Daha sonrasında ise duygusal eserler ortaya koymuştur. “Yaprak Dökümü”, “Dudaktan Kalbe”, “Akşam Güneşi” gibi romanları bu tarzda eserlerdir. Eserleri