Ruhsat Gerektirmeyen Tabanca

Ülkemizin sosyal bir yarası olan “silah” kavramı gün geçtikçe ciddiyetini arttıran bir konu olmasına rağmen ülkemizde konuyla ilgili olarak fazla çalışma yapılmamıştır. Ruhsatsız silah satın alma, bulundurma, taşıma,  kullanma suçu ile ilgili getirilen yasal düzenlemelerle silah sahibi olmanın belirli şartlara bağlanması ve yasa dışı silah edinimindeki artışın ve bilinçsiz silah kullanımının engellenmesi amaçlanmakla birlikte bilinçsiz olarak ruhsatsız silah satın alma, bulundurma, taşıma,  kullanma suçunun oluşması neticesinde meydana gelen vahşetlerle karşı karşıya kalmaktayız. Silahlanmadaki artış nedeniyle silah kullanımının yasal sınırları 6136 sayılı yasa ile çizilmeye çalışılmıştır.

Ateşli silahlarla mermilerinin, bıçaklarla saldırı ve savunmada kullanmak üzere özel olarak yapılmış bulunan diğer aletlerin ülkeye sokulması, yapılması, satılması, satın alınması, taşınması ya da bulundurulmasına ilişkin düzenlemeler 6136 sayılı yasa ile 15 Ağustos 1953 tarihinde yürürlüğe girerek mevzuatımızda yerini almıştır. Bu yasa ile suçta kullanılma şartı aranmaksızın belirtilen silahların imali, satılması, satın alınması, ülkeye sokulması, nakledilmesi, bulundurulması, taşınması yasaklanarak suç sayılmıştır. Buna göre;

• Uzun ve kısa namlulu ateşli silahlar ve mermileri, (tabanca, tüfek vb.)
• Yivli av tüfekleri ve mermileri
• Bıçak ve salt saldırı ve savunma kullanılmak üzere özel olarak yapılmış suç aletleri 6136 sayılı kanun kapsamındadır. (kama, hançer, sustalı çakı, pala, kılıç, süngü, topuz, boğma teli ve özel nitelikteki aletler 4. Md de gösterilmiştir.)

Yargıtay içtihatlarına göre tabancanın bu kapsamda sayılması yivli olmasına bağlıdır. Ayrıca suçta kullanılan silahın 6136 sayılı kanun kapsamında değerlendirilebilmesi için namlu uzunluğunun fişek yatağı hariç 30 cm ve tüm uzunluğunun da 50 cm.yi geçmemesi gerekir. Ev gereçlerinden olmayan, tıp, tarım için kullanılmayan ve bir meslek ve sanatın icrası için gerekli olmayıp saldırı ve savunma için elverişli olan ve özel olarak üretilen kesici, delici, bereleyici aletler bu kapsamda değerlendirilebilir. Yasada benzeri aletler denmiş ve bunlar neler olabileceği tek tek sayılmamıştır. Örneğin Yargıtay bir kararında “balta”yı da silah olarak kabul etmiştir.

Ateşli Silahlar Kanununa Muhalefet Suçu

Makalemizin konusu olarak ateşli silah satın alınması, bulundurulması, taşınması ve kullanılması suçu 6136 sayılı yasanın 13. Maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan veya taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur. Madde metninden anlaşıldığı üzere ateşli silah ve mermilerinin ruhsatsız olarak satın alınması, bulundurulması, taşınması yeterlidir. Getirilen yasal düzenlemeyle bilinçsizce ve ihtiyaç olmadığı halde yapılan silahlanmanın önlenerek, iç barışın sağlanması, toplumsal huzurun temin edilmesi amaçlanmıştır. Suç seçimlik hareketli bir suç olup kanun kapsamındaki ateşli silah ve mermilerini ruhsatsız ve yetkisiz olarak bulundurmak, taşımak, satın almak fiillerinden birinin gerçekleştirilmesiyle oluşur.

Ruhsatsız Silah Satın Alma Suçu

Ruhsatsız silah satın alma suçunda suçun oluşması bakımından silahın hangi amaçla alındığı önemlidir. Zira eylem, silah ve mermileri yurda sokmak, yurda sokmaya kalkışmak, nakletmek (bir nevi kaçakçılık) amaçlarıyla gerçekleştirildiyse aynı yasa 12. Maddesindeki suç oluşacak eğer kişisel ihtiyaç nedeniyle bulundurma veya taşımaya yönelik gerçekleştirildiyse 13. Madde kapsamına girecektir. Yani 13. Maddenin uygulanması için bireysellik olgusunun bulunması gerekir. Aynı şekilde yurt dışından kişisel gereksinim için satın alınmış ve yurda sokulmuş olan silah açısından –Yargıtay uygulamasına göre-  kişisel gereksinim açısından alınan tek bir silah ya da az sayıda mermi bakımından 12. Madde değil de 13. Maddenin uygulanacağı kabul edilmiştir. Kanunda satmak veya satmaya aracılık etmek fiilleri cezalandırılmasa da bireysel satış ya da elden çıkarmalarda da 13. Madde uygulanmaktadır. Her ihtimalde söz konusu silahın ruhsatsız olması gerekmektedir.

Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu

Ruhsatsız silah taşıma suçunda taşıma, suça konu silah ve mermilerin kişilerin yanlarında gezdirilmesidir. Failde taşıma kastının var olması gerekir. Bu da az çok devamlılık gerektiren bir süreci kapsamalıdır. Yargıtay failin silahı başka bir maksatla geçici süre taşımasında taşıma kastının varlığını kabul etmemiştir. Yani bulundurma ve taşıma fiilleri açısından temadi aranmaktadır. Bu fiilin gerçekleşmesi içinde söz konusu silahın ruhsatsız olması gerekmektedir.

Ruhsatsız Silah Bulundurma Suçu

Ruhsatsız silah bulundurma ;  suça konu silah ve mermilerin taşınmasından ziyade devamlı surette bir yerde tutma durumu söz konusudur. Bulundurma fiili 6136 sayılı yasaya aykırı olarak evde veya işyerinde gerçekleştirilirse suç oluşur.  Ateşli silahlarda olduğu gibi mermiler bakımından da satın alma, taşıma, bulundurma fiilleri bakımından 12. Veya 13. Maddenin uygulanmasında failin hangi amaçla hareket ettiği önem taşımaktadır. Yargıtay sayısal olarak 25 adet mermiyi ülkede yaymaya uygun görmemekte 13 kapsamında değerlendirmektedir.

Suça konu eşyanın niteliği önem arz etmektedir. 13. Maddenin uygulanması için suça konu silah ve mermilerin 6136 sayılı kanun kapsamına girip girmediği, atış yeteneğine sahip olup olmadığı ve düzgün şekilde patlayıp patlamadığı araştırılmaktadır. Yargıtay bu tespitleri yaparken bilirkişi görüşünden faydalanmaktadır. Ayrıca silahtaki arızanın kolayca giderilip giderilemeyeceği üzerinde de durulmaktadır.  Yargıtay’a göre arızalı tabancanın arızasının basit bir tamirle giderilmesi mümkünse ya da yayı, iğnesi olmayan silahlara bunlar kolayca takılabileceğinden söz konusu silahlar yasa kapsamında değerlendirilecektir. Aletli onarım gerektirmeyen arızalar basittir. Mermiler bakımından da patlatılmak suretiyle atışa elverişli olup olmadıklarının saptanması gerekir. Çünkü mermiler bakımından suçun oluşması için mutlaka patlatılması gerekir. Salt boş kovan bulundurmak suçu oluşturmaz.

Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Ruhsat

1-) Silah Bulundurma Ruhsatı; ateşli silah bulundurmalarına izin verilen kişiler adına düzenlenir. Kural ruhsat almaya engel hali bulunmayan 21 yaşını doldurmuş her Türk vatandaşının bulundurmak amacıyla silah satın almak hakkına sahip olmasıdır. Bulundurma eylemi mesken veya iş yerinde gerçekleştirilebilir. Bu iki durum dışında bulundurma ruhsatı verilmez. Aynı şekilde her ikisi için ayrı ayrı bulundurma ruhsatı verilmez. ruhsat neye göre düzenlendiyse silah da ona göre bulundurulmalıdır. Bulundurma ruhsatı kişiye taşıma hakkı vermez. Bulundurma ruhsatlı silahların atış poligonu da dâhil bir yerden başka bir yere nakli için mülki amirden izin alınması gerekir. Nakil amacıyla üzerinde silah bulunduran ya da aracında taşıyan kimse silah nakil belgesi sahibi değilse sorumluluğu doğar. Görüldüğü üzere taşıt işyeri veya mesken kavramları içinde yer almaz. Bulundurma ruhsatına haiz kimsenin aracında, torpidosunda bulundurması ruhsatsız silah taşımak anlamına gelir. Bu silahın herhalde olduğu gibi kullanıma elverişli olması gerekmektedir.

2-) Taşıma Ruhsatı; ateşli silah taşımalarına izin verilen kişiler adına düzenlenen belgedir. 6136 sayılı kanun 7. Maddesinde her yerde silah taşıma yetkisine sahip olan kişiler belirlenmiştir. Bunların kimliklerine silahları işlenir, işlenmediyse valilikçe ayrıca taşıma ruhsatı verilir. Bu ruhsat sahibine her zaman ve her yerde silah taşıma yetkisi verse de bazı istisnaları bulunur. Örneğin (6136 sayılı kanun ek 1. Md) duruşmalarda, psikiyatri kliniklerinde, öğrencilerin toplu olarak oturduğu yurtlarda, eğitim öğretim kurumlarında, izinli veya izinsiz toplantı ve gösteri yürüyüşlerinde, TBMM ana binalarında vs ruhsatlı silahlar ile bunların mermilerinin bulundurulması yasaklanmıştır.

Taşıma ve bulundurma ruhsatının süresi 5 yıldır. Sürenin bitiminden 1 ay içinde idarenin ruhsat sahibine tebliğ işlemlerine başlaması gerekir. Tebligattan itibaren 6 ay için ruhsatlarını yenilemeyenlerin ruhsatı iptal edilir. Aykırı davranış ise suçtur ve idare durumu savcılığa ihbar etmelidir. Bu ruhsatların sahipleri ateşli silahları belirli kısıtlamalar dâhilinde kullanmaktadır. Örneğin bu silahlar hiçbir şekilde saldırı amacına yönelik olarak, amaçsız şekilde etrafa ateş ederek kullanılamaz. Kişi hangi gerekçe ve amaçla ruhsatı aldıysa bu çerçevede silah kullanma yetkisine sahiptir. Ruhsat sahibi kişiler silahlarını, ruhsat alabilme şartlarını sağlayan kişilere satış veya bağışlama yoluyla devredebilir.

Ruhsatsız Silah Satın Alma, Bulundurma, Taşıma,  Kullanma Suçu Cezası

Maddede düzenlene ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alma, taşıma, bulundurma eylemleri gerçekleştiren fail hakkında öngörülen yaptırım bir yıldan 3 yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adli para cezasıdır. Ruhsata bağlı olmayan silah bir suçta kullanılmasa bile kendiliğinden suç oluşturduğundan müsaderesine karar verilir. Aynı şekilde ruhsatlı silahın yasaklanan yerlerde kullanılması halinde de müsadere edilir. Silahların ve mermilerin taşınmasında kullanılan araçların müsaderesine karar verilmesi ise, aracın sayısal açıdan söz konusu silah ya da mermilerin taşınması yönünden nesnel olarak gerekli olup olmadığının tespitine bağlıdır. Görevli mahkeme asliye ceza mahkemesidir.

Ruhsatsız Silah Satın Alma, Bulundurma, Taşıma,  Kullanma Suçu Nitelikli Halleri

1-) Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu sayılanların benzerleri olması ya da silah veya mermilerin sayı veya nitelik bakımından vahim olması halinde beş yıldan sekiz yıla kadar hapis ve beş yüz günden beş bin güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Nitelik bakımından vahamet tespit edilirken silahın atış gücü, etki mesafesi ve teknik özellikleri göz önüne alınır. Mermiler açısından nitelikte vahamet kabul edilmemekte, yalnızca sayısal vahamet söz konusu olmaktadır. Sayısal vahamet silahın veya mermilerinin kişisel ihtiyacın üzerinde olup olmadığına göre somut olayda ayrıca belirlenir. Vahamet durumu kişisel gereksinimin çok üstünde korku ve endişe verecek miktardır. Yargıtay uygulaması yönünden 5000 adetten fazla mermi sayısal vahamet kabul edilir ve 13/2 ye göre cezalandırma yoluna gidilir.

2-) Ateşli silahın tüfek veya seri ateşli kısa sürede çok sayıda ve etkili biçimde mermi atabilen tam otomatik veya dürbünlü tabanca veya bu sayılanların benzerleri dışında kalan silahlardan olması, sayısal olarak bir tane olması ve mutat sayıdaki mermilerinin ev veya işyerinde bulundurulması halinde bir yıldan iki yıla kadar hapis ve yirmi beş günden yüz güne kadar adli para cezasına hükmolunur. Cezayı hafifleten nitelikli hallerden biridir. Bu fıkranın uygulanabilmesi için silahın tek olması ve mutat sayıda mermi bulundurulması gerekir. Silah sayısı iki olursa duruma göre 1. Veya 2. Fıkra uygulanacaktır. Merminin mutat sayıda olması ise kişisel ihtiyacı karşılayacak miktarda olmasıdır. Yargıtay 31 adet mermiden az miktardaki mermiyi “pek az sayıda”  bu sayıdan 250 adete kadar olan mermileri “mutat” sayıda, bu sayıdan vahamet derecesine varıncaya kadar sayıdaki mermiyi “mutat üstü” sayıda görmektedir. Aynı zamanda silahın sayılan silahlar dışında kalması ve ev veya işyerinde bulundurulması gerekmektedir.

3-) Ateşli silahlara ait mermilerin pek az sayıda bulundurulmasının veya taşınmasının mahkemece vahim olarak takdir edilmemesi durumunda hükmolunacak ceza altı aya kadar hapis ve yüz güne kadar adlî para cezasıdır.”Pek az” niteliği de daha az cezayı gerektiren bir hal olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu hüküm yalnızca mermiler açısından geçerlidir. Mermilerle birlikte silah da taşınıyorsa bu fıkra uygulanmaz. Pek az’ın sayısal olarak hangi miktara karşılık geldiğinin takdiri hâkimdedir. Daha önce de belirtildiği üzere Yargıtay uygulamasında 31 adet mermiye kadar sayının pek hafif olarak kabul edilmektedir.

Av. Tuğsan YILMAZ

Ceza Hukuku alanındaki diğer yazılarımızın tamamına buradan erişebilirsiniz. Makalelerimiz ile ilgili içerikler bakımından ise belirtmiş olduğumuz yasal uyarıbölümüne de göz atmanızı öneririz.

Aşağıda rastgele belirlenen yazılarımıza da göz atabilirsiniz.

Silah Kaçakçılığı Suçu

İfade nasıl verilir?

Ağır Ceza Davaları

Adam Kaçırma Suçu

Ceza Avukatı ve Ceza Davası Süreci

T.C. İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

WEB SİTESİ GİZLİLİK VE ÇEREZ POLİTİKASI

T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından işletilen www.icisleri.gov.tr web sitesini ziyaret edenlerin kişisel verilerini 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu uyarınca işlemekte ve gizliliğini korumaktayız. Bu Web Sitesi Gizlilik ve Çerez Politikası ile ziyaretçilerin kişisel verilerinin işlenmesi, çerez politikası ve internet sitesi gizlilik ilkeleri belirlenmektedir.

Çerezler (cookies), küçük bilgileri saklayan küçük metin dosyalarıdır. Çerezler, ziyaret ettiğiniz internet siteleri tarafından, tarayıcılar aracılığıyla cihazınıza veya ağ sunucusuna depolanır. İnternet sitesi tarayıcınıza yüklendiğinde, çerezler cihazınızda saklanır. Çerezler, internet sitesinin düzgün çalışmasını, daha güvenli hale getirilmesini, daha iyi kullanıcı deneyimi sunmasını sağlar. Oturum ve yerel depolama alanları da çerezlerle aynı amaç için kullanılır. İnternet sitemizde çerez bulunmamakta, oturum ve yerel depolama alanları çalışmaktadır.

Web sitemizin ziyaretçiler tarafından en verimli şekilde faydalanılması için çerezler kullanılmaktadır. Çerezler tercih edilmemesi halinde tarayıcı ayarlarından silinebilir ya da engellenebilir. Ancak bu web sitemizin performansını olumsuz etkileyebilir. Ziyaretçi tarayıcıdan çerez ayarlarını değiştirmediği sürece bu sitede çerez kullanımını kabul ettiği varsayılır.

1.Kişisel Verilerin İşlenme Amacı

Web sitemizi ziyaret etmeniz dolayısıyla elde edilen kişisel verileriniz aşağıda sıralanan amaçlarla T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından Kanun’un 5. ve 6. maddelerine uygun olarak işlenmektedir:

• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülen ticari faaliyetlerin yürütülmesi için gerekli çalışmaların yapılması ve buna bağlı iş süreçlerinin gerçekleştirilmesi,
• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından sunulan ürün ve hizmetlerden ilgili kişileri faydalandırmak için gerekli çalışmaların yapılması ve ilgili iş süreçlerinin gerçekleştirilmesi,
• T.C. İçişleri Bakanlığı tarafından sunulan ürün ve hizmetlerin ilgili kişilerin beğeni, kullanım alışkanlıkları ve ihtiyaçlarına göre özelleştirilerek ilgili kişilere önerilmesi ve tanıtılması.

2.Kişisel Verilerin Aktarıldığı Taraflar ve Aktarım Amacı

Web sitemizi ziyaret etmeniz dolayısıyla elde edilen kişisel verileriniz, kişisel verilerinizin işlenme amaçları doğrultusunda, iş ortaklarımıza, tedarikçilerimize kanunen yetkili kamu kurumlarına ve özel kişilere Kanun’un 8. ve 9. maddelerinde belirtilen kişisel veri işleme şartları ve amaçları kapsamında aktarılabilmektedir.

3.Kişisel Verilerin Toplanma Yöntemi

Çerezler, ziyaret edilen internet siteleri tarafından tarayıcılar aracılığıyla cihaza veya ağ sunucusuna depolanan küçük metin dosyalarıdır. Web sitemiz ziyaret edildiğinde, kişisel verilerin saklanması için herhangi bir çerez kullanılmamaktadır.

4.Çerezleri Kullanım Amacı

Web sitemiz birinci ve üçüncü taraf çerezleri kullanır. Birinci taraf çerezleri çoğunlukla web sitesinin doğru şekilde çalışması için gereklidir, kişisel verilerinizi tutmazlar. Üçüncü taraf çerezleri, web sitemizin performansını, etkileşimini, güvenliğini, reklamları ve sonucunda daha iyi bir hizmet sunmak için kullanılır. Kullanıcı deneyimi ve web sitemizle gelecekteki etkileşimleri hızlandırmaya yardımcı olur. Bu kapsamda çerezler;

İşlevsel:Bunlar, web sitemizdeki bazı önemli olmayan işlevlere yardımcı olan çerezlerdir. Bu işlevler arasında videolar gibi içerik yerleştirme veya web sitesindeki içerikleri sosyal medya platformlarında paylaşma yer alır.

Teknik olarak web sitemizde kullanılan çerez türleri aşağıdaki tabloda gösterilmektedir.

Web sitemizde çerez kullanılmasının başlıca amaçları aşağıda sıralanmaktadır:

• • İnternet sitesinin işlevselliğini ve performansını arttırmak yoluyla sizlere sunulan hizmetleri geliştirmek,

5.Çerez Tercihlerini Kontrol Etme

Farklı tarayıcılar web siteleri tarafından kullanılan çerezleri engellemek ve silmek için farklı yöntemler sunar. Çerezleri engellemek / silmek için tarayıcı ayarları değiştirilmelidir. Tanımlama bilgilerinin nasıl yönetileceği ve silineceği hakkında daha fazla bilgi edinmek için www.allaboutcookies.org adresini ziyaret edilebilir. Ziyaretçi, tarayıcı ayarlarını değiştirerek çerezlere ilişkin tercihlerini kişiselleştirme imkânına sahiptir.  

6.Veri Sahiplerinin Hakları

Kanunun “ilgili kişinin haklarını düzenleyen” 11. maddesi kapsamındaki talepleri, Politika’da düzenlendiği şekilde, ayrıntısını Başvuru Formunu’nu Bakanlığımıza ileterek yapabilir. Talebin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde başvuruları ücretsiz olarak sonuçlandırılır; ancak işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi halinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından belirlenecek tarifeye göre ücret talep edilebilir.