6 Sınıf Sesin Yayılması Konu Anlatımı
6. SINIF 6.Sınıf 5.Ünite 1.Bölüm Sesin Yayılması Konu Anlatımı
Günlük hayatımızda birçok ses ile etkileşir ve bu sesleri işitiriz. Tahta bir masaya ya da boş bir tenekeye vurduğumuzda ses çıkar. Konuşurken veya herhangi bir müzik aleti çalarken çevremize farklı sesler yayarız. Çevremizdeki canlı ve cansız tüm varlıklardan çıkan bu sesler, titreşimler sonucu meydana gelir. Titreşim sonucu oluşan ses, bir enerji türüdür ve dalgalar hâlinde her yöne yayılır.
Ses, bulunduğu ortamlarda yer alan madde taneciklerini titreştirerek yayılır. Bu yüzden sesin ya-yılması için katı, sıvı veya gaz gibi maddesel ortamlar gereklidir. Havası boşaltılmış kapalı bir kap veya uzay boşluğu gibi maddesel olmayan ortamlarda yani boşlukta ses yayılmaz.
1. Sesin Katılarda Yayılması
Sesin katı ortamlarda yayılmasına günlük yaşantımızdan birçok örnek verebiliriz. Bunlar;
A) Tren raylarındaki sesler
Tren rayına kulağımızı dayadığımızda trenin sesini daha rahat duyarız.
B) Yan odadan duyulan sesler
Yan odada konuşan ya da mutfaktan seslenen annenizin sesini odanızın kapısı kapalı olmasına rağmen duymuşsunuzdur.
2. Sesin Sıvılarda Yayılması
A) Gemilerde kullanılan sonar cihazı
Bir sonar cihazı sudan aşağıya doğru ses dalgaları gönderir. Bu ses dalgaları balık, bitki örtüsü veya zemindeki nesnelere çarptığında, yüzeye geri yansır. Üretilen ses dalgasının yansıyıp geri dönene kadar geçen süre ile sesin ortamdaki hareket hızının bilinmesiyle mesafe hesaplanır.
B) Su içerisinde birbirine vurduğumuz kaşıkların sesini işitebilmemiz
Su içerisinde birbirine vurduğumuz kaşıkların sesini suyun içinde olmamamıza rağmen duyarız.
3. Sesin Gazlarda Yayılması
A) Konuşmaları duyabilmemiz
İnsanların dışarıda birbirleriyle konuşmaları sesin havada yayılması ile gerçekleşmektedir.
B) Yıldırım ve şimşek olayı
Gökyüzünde şimşek veya yıldırım olayı gerçekleştiğinde meydana gelen ses her taraftan duyulur. Bu durum da sesin hava (gaz) ortamında yayıldığının bir kanıtıdır.
6. Sınıf Fen Bilgisi Sesin Yayılması konu anlatımı
Haberin DevamıGün içerisinde birçok farklı ses ile etkin halde olur ve bu sesleri kulaklarımız ile duyarız. Örneğin cam bir bardağa ya da tahta bir kapıya vurduğumuz zaman farklı sesler çıkar. Ancak bu sesler değişik biçimlerde yayılır ve kulağımıza gelir. Canlı veya cansız varlıklardan çıkan bütün sesler titreşim sayesinde yayılır ve kulağımıza gelir.
Sesin Yayılması
Sesin yayılması titreşim aracılığı ile gerçekleşir. Titreşim sonucu oluşan bu ses bir tür enerji çeşididir. Dalgalar halinde yayılır ve her yöne doğru hareket eder. Böylece biz de farklı canlı ve cansız varlıklardan çıkan sesleri dalga şeklinde yayılan titreşim vasıtasıyla duyarız.
Örnek: Şimdi buna bir örnek verecek olursak suya atılan bir taşı gösterebiliriz. Eğer suya bir taş atar isek o zaman dalgalar oluşur ve yuvarlak şekilde dalgalar etrafa yayılır. İşte ses de aynı şekilde yayılır ve her yöne doğru harekete geçer. Böylece bir ortam içerisinde nerede olursak olalım o sesi duyarız.
Haberin DevamıMaddeler üzerinde ses yayılımı: Ses bulunduğu ortamda yayılarak maddelere çarpmak suretiyle iletişim oluşturur ve bu şekilde kulağımıza gelir. Bu sebepten dolayı sesin yayılabilmesi için mutlaka katı sıvı ve gaz maddelerin bulunması gerekmektedir. Diğer bir deyişle maddesel olmayan ortamlarda ses yayılmaz. Örneğin uzay boşluğunda ya da hava olmayan boş bir kap içerisinde ses yayılmaz. Çünkü sesin yayılabilmesi için bir maddeye ve havaya ihtiyacı vardır.
Katı ya da sıvı ve gaz üzerinden sesin titreşim vasıtasıyla hava yolu üzerinden yayılmasına birçok örnek vermek mümkündür. Burada önemli olan bir gaz ortamı olan havanın alanda bulunmasıdır.
Not: Sınıfta pencere ve kapılar kapalı olduğu halde bahçedeki öğrencilerin seslerini duyarız. Bunun nedeni ise titreşimle gelen seslerin kapı veya pencere ile duvar gibi yerlerden geçebilmesidir. Yani bu tür katı cisimlerden ses geçer ve kulağımıza gelir.
Örnek: Örneğin bir derenin yanından geçerken su içindeki kurbağanın sesini duyabiliriz. Bunun nedeni ise ses titreşim yolu ile aynı zamanda suyu kullanarak kulağımıza gelebilmektedir. Çünkü su bir maddedir ve ses titreşimleri su üzerinde hareket ederek havaya karışır. Böylece kulağımıza gelir.
Haberin DevamıSu altındaki canlıların ses yayılımı: Özellikle yunus ve balina gibi pek çok deniz canlısı su altında birbirlerini duyabilirler. Yani su içerisinde ses çıkartarak birbirleri ile iletişim kurarlar. Üstelik bunu çok uzak mesafelerden bile rahatlıkla yapabilmektedirler. Bunun nedeni ise su içerisinde titreşim vasıtası ile sesin yayılım göstermesidir. Böylece deniz canlıları birbirinden haberdar olur ve bu şekilde iletişim kurma şansı elde ederler.
Sesin kulağımıza az ya da çok gelmesi: Belli başta başlı unsurlara bağlı olarak ses kulağımıza az ya da çok gelebilmektedir.
- Sesin kaynağının bizden uzak ya da yakın olması.
- Yine sesin kaynağının az ya da çok çıkması.
Haberin Devamı - Ses ile aramızda bazı katı cisimlerin bulunması.
- Sesin değişik ses kaynaklarından çıkmış olması.
Bu gibi farklı sebeplerden dolayı ses kulağımıza az veya çok gelebilmektedir. Aynı zamanda cisimlerin cinsine bağlı olarak da ses farklılık gösterir. Mesela bazı maddeler sesin daha fazla çıkmasın ve yankılanmasına sebebiyet verebilir. Kısacası sesin yayılımı bu şekilde gerçekleşir. Siz de etrafınızdaki seslere dikkat ederek nasıl yayıldığını inceleyebilirsiniz.
6.Sınıf 5.Ünite 1.Bölüm Sesin Yayılması Konu Anlatımı
Günlük hayatımızda birçok ses ile etkileşir ve bu sesleri işitiriz. Tahta bir masaya ya da boş bir tenekeye vurduğumuzda ses çıkar. Konuşurken veya herhangi bir müzik aleti çalarken çevremize farklı sesler yayarız. Çevremizdeki canlı ve cansız tüm varlıklardan çıkan bu sesler, titreşimler sonucu meydana gelir. Titreşim sonucu oluşan ses, bir enerji türüdür ve dalgalar hâlinde her yöne yayılır.
Ses, bulunduğu ortamlarda yer alan madde taneciklerini titreştirerek yayılır. Bu yüzden sesin ya-yılması için katı, sıvı veya gaz gibi maddesel ortamlar gereklidir. Havası boşaltılmış kapalı bir kap veya uzay boşluğu gibi maddesel olmayan ortamlarda yani boşlukta ses yayılmaz.
1. Sesin Katılarda Yayılması
Sesin katı ortamlarda yayılmasına günlük yaşantımızdan birçok örnek verebiliriz. Bunlar;
A) Tren raylarındaki sesler
Tren rayına kulağımızı dayadığımızda trenin sesini daha rahat duyarız.
B) Yan odadan duyulan sesler
Yan odada konuşan ya da mutfaktan seslenen annenizin sesini odanızın kapısı kapalı olmasına rağmen duymuşsunuzdur.
2. Sesin Sıvılarda Yayılması
A) Gemilerde kullanılan sonar cihazı
Bir sonar cihazı sudan aşağıya doğru ses dalgaları gönderir. Bu ses dalgaları balık, bitki örtüsü veya zemindeki nesnelere çarptığında, yüzeye geri yansır. Üretilen ses dalgasının yansıyıp geri dönene kadar geçen süre ile sesin ortamdaki hareket hızının bilinmesiyle mesafe hesaplanır.
B) Su içerisinde birbirine vurduğumuz kaşıkların sesini işitebilmemiz
Su içerisinde birbirine vurduğumuz kaşıkların sesini suyun içinde olmamamıza rağmen duyarız.
3. Sesin Gazlarda Yayılması
A) Konuşmaları duyabilmemiz
İnsanların dışarıda birbirleriyle konuşmaları sesin havada yayılması ile gerçekleşmektedir.
B) Yıldırım ve şimşek olayı
Gökyüzünde şimşek veya yıldırım olayı gerçekleştiğinde meydana gelen ses her taraftan duyulur. Bu durum da sesin hava (gaz) ortamında yayıldığının bir kanıtıdır.
6. Sınıf Fen Bilgisi Sesin Yayılması konu anlatımı
Gün içerisinde birçok farklı ses ile etkin halde olur ve bu sesleri kulaklarımız ile duyarız. Örneğin cam bir bardağa ya da tahta bir kapıya vurduğumuz zaman farklı sesler çıkar. Ancak bu sesler değişik biçimlerde yayılır ve kulağımıza gelir. Canlı veya cansız varlıklardan çıkan bütün sesler titreşim sayesinde yayılır ve kulağımıza gelir.
Sesin Yayılması
Sesin yayılması titreşim aracılığı ile gerçekleşir. Titreşim sonucu oluşan bu ses bir tür enerji çeşididir. Dalgalar halinde yayılır ve her yöne doğru hareket eder. Böylece biz de farklı canlı ve cansız varlıklardan çıkan sesleri dalga şeklinde yayılan titreşim vasıtasıyla duyarız.
Örnek: Şimdi buna bir örnek verecek olursak suya atılan bir taşı gösterebiliriz. Eğer suya bir taş atar isek o zaman dalgalar oluşur ve yuvarlak şekilde dalgalar etrafa yayılır. İşte ses de aynı şekilde yayılır ve her yöne doğru harekete geçer. Böylece bir ortam içerisinde nerede olursak olalım o sesi duyarız.
Maddeler üzerinde ses yayılımı: Ses bulunduğu ortamda yayılarak maddelere çarpmak suretiyle iletişim oluşturur ve bu şekilde kulağımıza gelir. Bu sebepten dolayı sesin yayılabilmesi için mutlaka katı sıvı ve gaz maddelerin bulunması gerekmektedir. Diğer bir deyişle maddesel olmayan ortamlarda ses yayılmaz. Örneğin uzay boşluğunda ya da hava olmayan boş bir kap içerisinde ses yayılmaz. Çünkü sesin yayılabilmesi için bir maddeye ve havaya ihtiyacı vardır.
Katı ya da sıvı ve gaz üzerinden sesin titreşim vasıtasıyla hava yolu üzerinden yayılmasına birçok örnek vermek mümkündür. Burada önemli olan bir gaz ortamı olan havanın alanda bulunmasıdır.
Not: Sınıfta pencere ve kapılar kapalı olduğu halde bahçedeki öğrencilerin seslerini duyarız. Bunun nedeni ise titreşimle gelen seslerin kapı veya pencere ile duvar gibi yerlerden geçebilmesidir. Yani bu tür katı cisimlerden ses geçer ve kulağımıza gelir.
Örnek: Örneğin bir derenin yanından geçerken su içindeki kurbağanın sesini duyabiliriz. Bunun nedeni ise ses titreşim yolu ile aynı zamanda suyu kullanarak kulağımıza gelebilmektedir. Çünkü su bir maddedir ve ses titreşimleri su üzerinde hareket ederek havaya karışır. Böylece kulağımıza gelir.
Su altındaki canlıların ses yayılımı: Özellikle yunus ve balina gibi pek çok deniz canlısı su altında birbirlerini duyabilirler. Yani su içerisinde ses çıkartarak birbirleri ile iletişim kurarlar. Üstelik bunu çok uzak mesafelerden bile rahatlıkla yapabilmektedirler. Bunun nedeni ise su içerisinde titreşim vasıtası ile sesin yayılım göstermesidir. Böylece deniz canlıları birbirinden haberdar olur ve bu şekilde iletişim kurma şansı elde ederler.
Sesin kulağımıza az ya da çok gelmesi: Belli başta başlı unsurlara bağlı olarak ses kulağımıza az ya da çok gelebilmektedir.
- Sesin kaynağının bizden uzak ya da yakın olması.
- Yine sesin kaynağının az ya da çok çıkması.
- Ses ile aramızda bazı katı cisimlerin bulunması.
- Sesin değişik ses kaynaklarından çıkmış olması.
Bu gibi farklı sebeplerden dolayı ses kulağımıza az veya çok gelebilmektedir. Aynı zamanda cisimlerin cinsine bağlı olarak da ses farklılık gösterir. Mesela bazı maddeler sesin daha fazla çıkmasın ve yankılanmasına sebebiyet verebilir. Kısacası sesin yayılımı bu şekilde gerçekleşir. Siz de etrafınızdaki seslere dikkat ederek nasıl yayıldığını inceleyebilirsiniz.