Bm Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları
kaynağı değiştir]
Dayanıklı altyapılar tesis etmek, kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmeyi desteklemek ve yenilikçiliği güçlendirmek. Dünya nüfusunun yarıdan fazlası kentlerde yaşadığından, toplu taşımacılık ve yenilenebilir enerji her zamankinden daha çok önem kazanmıştır. Sürdürülebilir endüstrilerin desteklenmesi ve bilimsel araştırma ve yeniliğe yatırım yapılması, sürdürülebilir kalkınmayı mümkün kılan önemli yollardır. Dünyada internet erişimine sahip olmayan 4 milyardan fazla insan var; ayrıca bunların %90’ı gelişmekte olan ülkelerdedir. Bilgi ve birikime eşit erişimi sağlamanın yanı sıra yenilik ve girişimciliği geliştirme açısından, dijital eşitsizliği gidermek kritik önem taşıyor. Sürdürülebilir endüstrilerin desteklenmesi, çevre dostu teknolojilerin geliştirilmesi, bilgi ve birikime herkesin eşit erişimini sağlama, bilimsel araştırma ve yeniliğe yatırım yapılması, bu eylemlerin toplumsal cinsiyet boyutunun planlanması ve bu önceliklerin inşaat, sanayi ve finansmanın her alanında dikkate alınması sürdürülebilir kalkınmayı mümkün kılan önemli yollardır.
"Sanayi, Yenilikçilik ve Altyapı" amacı kapsamında 8 hedef bulunmaktadır:
- Herkes için uygun fiyatlı ve eşitliğe dayalı bir erişime vurguda bulunarak ekonomik kalkınmayı ve insanların esenliğini desteklemek için bölgesel ve sınırlararası altyapıyı kapsayan kaliteli, güvenilir, sürdürülebilir ve dayanıklı altyapıların oluşturulması
- Kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmenin desteklenmesi ve ’a kadar sanayinin istihdam ve gayri safi yurt içi hasıla payının ulusal koşullarla uyumlu olarak önemli ölçüde artırılması ve en az gelişmiş ülkelerde bu payın iki katına çıkarılması
- Özellikle gelişmekte olan ülkelerde küçük ölçekli sanayi işletmelerinin ve diğer işletmelerin uygun koşullu krediyi de kapsayan finansal hizmetlere erişimlerinin ve değer zincirlerine ve piyasalara entegrasyonlarının artırılması
- ’a kadar her ülkenin kendi kapasitesine uygun olarak harekete geçmesiyle, kaynakların daha verimli kullanımının artırılması ve temiz ve çevresel açıdan daha sağlam teknolojiler ve sanayi süreçlerinin daha çok benimsenmesi yoluyla altyapının ve güçlendirme sanayilerinin sürdürülebilir hale gelecek biçimde geliştirilmesi
- Özellikle gelişmekte olan ülkeler olmak üzere bütün ülkelerde, ’a kadar yenilikçiliğin teşvik edilmesi ve her 1 milyon kişi içindeki araştırma-geliştirme alanında çalışan kişi sayısının, kamu araştırmalarının, özel araştırmaların ve hükûmet harcamalarının önemli ölçüde artırılması yoluyla bilimsel araştırmanın geliştirilmesi ve sanayi sektörlerinin teknolojik yetkinliklerinin genişletilmesi
- Afrika ülkelerine, en az gelişmiş ülkelere, karayla çevrili gelişmekte olan ülkelere ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine genişletilmiş finansal, teknolojik ve teknik destek verilmesi yoluyla gelişmekte olan ülkelerde sürdürülebilir ve dayanıklı altyapı geliştirmenin kolaylaştırılması
- Sanayi çeşitliliği ve sanayi ürünlerinde değer artırımı için uygun bir politika ortamının yaratılması aracılığıyla gelişmekte olan ülkelerde yurt içi teknoloji gelişiminin, araştırma ve yenilikçiliğin desteklenmesi
- Bilgi ve iletişim teknolojilerine erişimin önemli ölçüde artırılması ve yılına kadar en az gelişmiş ülkelerde evrensel ve uygun fiyatlı internet hizmetlerine erişimin sağlanması için çaba gösterilmesi
Amaç Eşitsizliklerin Azaltılması[değiştir kaynağı değiştir]
Binyıl Kalkınma Hedefleri (BKH); Birleşmiş Milletler tarafından yılında ilan edilmiş, uluslararası kalkınmaya katkıda bulunmayı amaçlayan hedeflerdi. ülke ve 23 uluslararası şirket bu hedeflerin gerçekleştirilmesi doğrultusunda yardım etmek için söz vermişti. Binyıl ya da bir diğer ifadeyle Milenyum Kalkınma Hedefleri’nin süresi itibarıyla tamamlandı.
Binyıl Kalkınma Hedefleri sekiz başlıktan oluşmaktaydı:
- Binyıl Kalkınma Hedefi 1: Aşırı Yoksulluğu ve Açlığı Ortadan Kaldırmak
- Binyıl Kalkınma Hedefi 2: Herkes için Evrensel İlköğretim Sağlamak
- Binyıl Kalkınma Hedefi 3: Cinsiyet Eşitliğini Teşvik Etmek ve Kadınların Güçlendirilmesini Sağlamak
- Binyıl Kalkınma Hedefi 4: Çocuk Ölümlerini Azaltmak
- Binyıl Kalkınma Hedefi 5: Anne Sağlığını İyileştirmek
- Binyıl Kalkınma Hedefi 6: HIV/AIDS, Sıtma ve Diğer Hastalıklarla Mücadele
- Binyıl Kalkınma Hedefi 7: Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması
- Binyıl Kalkınma Hedefi 8: Küresel Ortaklık
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları[değiştir Sürdürülebilir kalkınma, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerinden ödün vermeden günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan kalkınma olarak tanımlanmıştır. İlk defa yılında Brundtland Raporu’nda tanımı yapmıştır (Sayıştay Raporu, ).
Küresel hedefler ilk defa yılında “Bin Yıl Kalkınma Hedefleri” ile ortaya konulmuştur. Bin Yıl Kalkınma Hedefleri, daha kapsayıcı hedefler konulması için altyapı oluşturmuştur. Böylece yılının Eylül ayında, BM üyesi devlet tarafından “ Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi” kabul edilmiştir. Gelecek 15 yılda gezegenimizin iyileştirilmesi için tüm milletlere yönelik, kapsayıcı, geniş bir alanda gezegenimiz ve canlıların refahını artırmaya yönelik hedefler konmuş ve bir yol haritası oluşturulmuştur.
Eylem Onyılı (Decade of Action)
Sürdürülebilir kalkınma amaçları, refahın her yönünü kapsayan; yoksulluğu sona erdirmeyi, dünyayı korumayı ve tüm insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak amacını taşıyan evrensel bir eylem çağrısıdır. Bu amaçlar yılı hedef alınarak ortaya konmuştur. Bu bağlamda Birleşmiş Milletler yılında, ’a geri sayımı başlatarak Eylem Onyılı’nı ilan etmiştir.
Amaçlar – 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı (SKA)
Birleşmiş Milletlerin belirlediği küresel amaçlar sürdürülebilir kalkınma amaçları olarak adlandırılmaktadır. Bu ana amaçlar 17 adettir.
Hedefler – Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi
BM SKA, 17 ana amaçtan oluşmaktadır. Bu 17 amaç, alt hedef ile desteklenmektedir.
Göstergeler
SKA’ların takibi adına her hedef için çeşitli indikatörler (göstergeler) belirlenmiştir. Örneğin; birinci amaç olan “Yoksulluğa Son” için göstergelerden biri cinsiyete ve yaşa göre ulusal yoksulluk sınırının altındaki nüfusun oranıdır.
5P Sınıflandırması
Ekim tarihinde BM tarafından yayınlanan “Transforming Our World: The Agenda for Sustainable Development” isimli dokümanda SKA’lar 5 başlık altında sınıflandırılmıştır:
-İnsani Amaçlar (People) – SKA
-Refah Amaçları (Prosperity) – SKA
-Gezegen Amaçları (Planet) – SKA
-Barış Amacı (Peace) – SKA 16
-Ortaklıklar Amacı (Partnership) – SKA 17
İlgili doküman 5P amaçlarını aşağıdaki şekilde tanımlamaktadır:
-İnsanlar: Yoksulluğu ve açlığı tüm biçim ve boyutlarıyla sona erdirmeye ve tüm insanların onurlu, eşit ve sağlıklı bir çevrede potansiyellerini gerçekleştirmelerini sağlamaya kararlıyız.
-Gezegen: Sürdürülebilir tüketim ve üretim, doğal kaynaklarını sürdürülebilir bir şekilde yönetme ve iklim değişikliği konusunda acil eylemde bulunma da dahil olmak üzere gezegeni bozulmadan korumaya kararlıyız, böylece şimdiki ve gelecek nesillerin ihtiyaçlarını destekleyebilir.
-Refah: Tüm insanların müreffeh ve doyurucu bir yaşam sürmesini ve ekonomik, sosyal ve teknolojik ilerlemenin doğayla uyum içinde gerçekleşmesini sağlamaya kararlıyız.
-Barış: Korku ve şiddetten uzak, barışçıl, adil ve kapsayıcı toplumları teşvik etmeye kararlıyız. Barış olmadan sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir kalkınma olmadan barış olamaz.
-Ortaklık: Özellikle en yoksul ve en savunmasız kişilerin ihtiyaçlarına odaklanan ve tüm ülkelerin katılımıyla güçlendirilmiş küresel dayanışma ruhuna dayalı, yeniden canlandırılan Sürdürülebilir Kalkınma için Küresel Ortaklık yoluyla bu Gündemi uygulamak için gereken araçları seferber etmeye kararlıyız, tüm paydaşlar ve tüm insanlar.
Özel Sektör İçin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının Önemi
Şirketler kendi sürdürülebilirlik çalışmalarını yürütürken tedarik zincirlerini ve paydaşlarını da denetliyorlar. Gönüllü olarak yürütülen sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik faaliyetleri artık neredeyse bir zorunluluk halini aldı; hatta bazı ülkelerde yasalar ile denetlenmesi şart oldu. Bu adımlar bize şirketlerin hızla aksiyon alıp değişen talebe cevap verebilir hale gelmesi gerektiğini gösteriyor. Üstelik tek risk tedarik zincirindeki müşterileri kaybetmek değil, aynı zamanda çevresel ve finansa olarak etkileyebilecek iklim ile ilgili riskleri de bertaraf etmek adına çalışmalara başlanması gerekiyor.
SKA’ları yönetim biçimlerine başarı ile entegre edebilen şirketler rekabetçiliğini koruyabiliyor, daha sürdürülebilir hale geliyorlar. Bu nedenle iş hedefleri ile Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında uyumlandırma çalışmaları yürütülmesi, hedeflerin hizmet ettiği SKA’ların belirlenmesi önemli.
Melisa Naz KASIM
Sürdürülebilirlik Danışmanı
Eylül tarihinde gerçekleşen Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun Oturumunda Devlet Başkanları, Dünya Liderleri, Üst düzey BM temsilcileri ve sivil toplum bir araya gelmiş ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini kabul etmişlerdir. UNESCO’nun aktif katılımıyla söz konusu hedefler amacı evrensel, iddialı, sürdürülebilir kalkınma gündemini inşa ederek “İnsanlar tarafında insanlar için” bir gündem oluşturulması hedeflenmiştir. Önümüzdeki 15 yıl içinde 3 önemli işi başarmak için 17 Küresel Hedef üzerinde uzlaşıldı. Aşırı yoksulluğu sona erdirmek; Eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele; İklim değişikliğini düzeltme gibi ana hedefler belirlendi.
Her türlü yoksulluğu her yerde bitirmek
’a kadar, günlük $’dan daha az gelirle yaşayan herkes için aşırı yoksulluğun her yerde tamamen bitirilmesi
’a kadar, ulusal tanımlamalara göre, yoksulluğu her yönüyle yaşayan her yaştaki erkek, kadın ve çocuk sayısının en az yarıya indirilmesi
Ulusal şartlara uygun sosyal koruma sistemlerinin ve ölçülerinin, zemini de kapsayacak şekilde, herkes için uygulanması ve ’a kadar yoksul ve kırılgan kesimin önemli ölçüde kapsanmasının sağlanması
’a kadar, özellikle yoksul ve kırılgan olan her kadın ve erkeğin, ekonomik kaynaklar, konusunda eşit haklara sahip olması ve bunun yanı sıra temel hizmetler, arazi ve diğer mülkiyet çeşitleri üzerinde kontrol, miras, doğal kaynaklar, uygun yeni teknolojiler ve mikrofinans dâhil olmak üzere mali hizmetler konusundaki haklara eşit erişimin sağlanması
’a kadar yoksul ve kırılgan durumdakilerin dayanıklılığının oluşturulması ve onların iklimle ilgili şiddetli/olağanüstü olaylara ve diğer ekonomik, sosyal ve çevresel şoklara ve afetlere olan maruziyetlerinin ve kırılganlıklarının azaltılması
1.a. Başta En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) olmak üzere, gelişmekte olan ülkeler için yeterli ve öngörülebilir araçlar geliştirmek ve yoksulluğun tüm yönleriyle bitirilmesine yönelik politika ve programlar uygulayabilmek için, geliştirilmiş kalkınma işbirliği de dâhil olmak üzere farklı kaynaklardan gelen mali imkânların seferber edilmesinin sağlanması
1.b. Yoksulluğu bitirecek eylemlere yönelik yatırımların hızlandırılması için, yoksullar ve cinsiyete duyarlı kalkınma stratejilerine dayalı ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sağlam politika çerçevelerinin oluşturulması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Açlığı bitirmek, gıda güvenliğini sağlamak, beslenme imkânlarını geliştirmek ve sürdürülebilir tarımı desteklemek
’a kadar açlığın bitirilmesi ve bebekler de dâhil olmak üzere zarar görmesi muhtemel kişiler ve yoksulları da kapsayacak şekilde tüm insanların yıl boyunca güvenli, besleyici ve yeterli gıdaya erişiminin sağlanması
Beş yaş altındaki çocukların aşırı zayıflıkları ve büyümesini engelleyen nedenlere ilişkin ’e kadar uluslararası düzeyde kabul edilmiş hedeflerin gerçekleşmesi de dâhil olmak üzere ’a kadar her türlü kötü beslenme şeklinin bitirilmesi ve gençlik çağındaki kızların, hamile ve emziren kadınların ve yaşlı insanların beslenme ihtiyaçlarının irdelenmesi
’a kadar araziye, diğer üretken kaynaklara ve girdilere, bilgiye, mali hizmetlere, pazara ve katma değer fırsatları ile tarım dışı istihdam yollarına eşit ve güvenli erişim yoluyla, küçük ölçekli gıda üreticilerinin, özellikle kadınların, yerli halkların, çiftçilerin, çobanların ve balıkçıların, gelirlerinin ikiye katlanması ve tarımsal üretkenliğin artırılması.
’a kadar sürdürülebilir gıda üretim sistemlerinin sağlanması ile verimliliği ve üretimi artıran, ekosistemlerin korunmasına yardımcı olan, iklim değişikliği, olağanüstü hava koşulları, kuraklık, sel ve diğer felaketlere uyum kapasitesini güçlendiren ve arazi ve toprak kalitesini artan bir şekilde iyileştiren dayanıklı ve esnek tarım uygulamalarının gerçekleştirilmesi
’ye kadar ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sağlıklı yönetilmiş ve çeşitlendirilmiş tohum ve bitki bankaları da içerecek şekilde, tohumların, kültür bitkilerinin, çiftlik ve evcil hayvanların ve onların yabani türlerinin genetik çeşitliliğinin korunması ve uluslararası kabul edildiği şekilde genetik kaynakların ve bağlantılı geleneksel birikimin kullanımından çıkan faydalara erişimin ve bu faydaların adil ve hakkaniyetli paylaşılmasının sağlanması
2.a Gelişmekte olan ülkelerin, özellikle en az gelişmiş ülkelerin, tarımsal üretim kapasitesini artırmak için, gelişmiş uluslararası işbirliği dahil olmak üzere kırsal altyapı, tarımsal araştırma ve yayın hizmetleri, teknoloji geliştirme ile bitki ve hayvan gen bankaları konularında, yatırımın artırılması
2.b Doha Kalkınma Gündemi direktifi ile uyumlu olacak şekilde, her türlü tarımsal ihracat sübvansiyonlarının ve eş değer etkisi ile tüm ihracat tedbirlerinin paralel olarak kaldırılmasını da içererek, dünya tarım pazarındaki ticaret kısıtlamalarının kaldırılması ve bozukluklarının düzeltilmesi
2.c Gıda ürün pazarlarının ve türevlerinin düzgün çalışmasını sağlamak için tedbirlerin alınması ve aşırı gıda fiyat volatilitesinin kontrol altına alınmasına yardımcı olmak için gıda rezervlerini de içerecek şekilde pazar bilgisine zamanında erişimin kolaylaştırılması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
İnsanların sağlıklı yaşamalarını ve herkesin her yaşta refahını sağlamak
’a kadar küresel anne ölüm oranının canlı doğumda 70’in altına düşürülmesi
’a kadar yeni doğanların ve beş yaş altı çocukların engellenebilir ölümlerinin bitirilmesi
’a kadar AIDS, tüberküloz, sıtma ve ihmal edilmiş tropik hastalık salgınlarının bitirilmesi ve hepatit, su kaynaklı hastalıklar ve diğer bulaşıcı hastalıklarla mücadele edilmesi
’a kadar koruma ve tedavi yoluyla bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan erken ölümlerin üçte bir oranında azaltılması ile akıl sağlığı ve esenliğin desteklenmesi
Narkotik ilaç bağımlılığı ve alkolün zararlı kullanımı dâhil olmak üzere madde bağımlılığının engellenmesi ve tedavi edilmesinin güçlendirilmesi
’ye kadar trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmaların yarıya indirilmesi
’a kadar aile planlaması, bilgi ile eğitim ve üreme sağlığının ulusal strateji ve programlara dâhil edilmesi dâhil olmak üzere cinsel ve üreme sağlığı bakım hizmetlerine evrensel erişimin sağlanması
Finansal risk koruması, kaliteli temel sağlık bakım hizmetlerine erişim ve herkes için güvenli, etkili, kaliteli ve uygun fiyatlı zaruri ilaç ve aşılara erişim de içerilecek şekilde genel sağlık sigortasının (GSS) oluşturulması
’a kadar tehlikeli kimyasallardan ve hava, su ve toprak kirliliği ve kontaminasyonundan kaynaklanan ölüm ve hastalıkların kayda değer miktarda azaltılması
3.a Tüm ülkelerde, uygun görüldüğü şekilde Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin uygulamasının güçlendirilmesi
3.b Öncelikli olarak gelişmekte olan ülkeleri etkileyen bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıklar için ilaç ve aşıların araştırılmasının ve geliştirilmesinin desteklenmesi, halk sağlığının korunması ve özellikle herkesin ilaçlara erişimin sağlanması amacıyla gelişmekte olan ülkelerin Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşmasının tüm şartlarını kullanabilmesini onaylayan Doha Bildirisiyle uyumlu olacak şekilde satın alınabilir zaruri ilaç ve aşılara erişimin kolaylaştırılması
3.c Başta en az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinde olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerde sağlık finansmanının ve sağlık işgücünün işe alımı, gelişmesi, eğitimi ile idamesinin kayda değer miktarda artırılması
3.d Ülkelerin, özellikle gelişmekte olan ülkelerin, erken uyarı, risk azaltımı ve ulusal ve küresel sağlık risklerinin yönetimi konularındaki kapasitelerinin güçlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için kapsayıcı ve hakkaniyetli eğitimi sağlamak ve herkese yaşam boyu eğitim imkânlarını teşvik etmek
’a kadar ilgili ve etkili eğitim çıktılarına yol açacak şekilde, tüm çocukların ücretsiz, hakkaniyetli ve kaliteli ilk ve orta öğretimi tamamlamasının temin edilmesi
’a kadar ilköğretime hazır olabilmeleri için tüm çocukların kaliteli erken çocukluk gelişimi, bakımı ve okul öncesi eğitimine erişiminin sağlanması
’a kadar tüm erkek ve kadınların satın alınabilir ve kaliteli teknik, mesleki ve üniversiteler de dâhil olmak üzere üçüncül eğitime eşit erişiminin temin edilmesi
’a kadar istihdam, insana yakışır işler ve girişimcilik için teknik ve mesleki yetenekler de dâhil olmak üzere gerekli yeteneklere sahip genç ve yetişkin sayısının büyük oranda artırılması
’a kadar eğitimdeki cinsiyet eşitsizliklerinin son verilmesi ve özürlü insanlar, yerli insanlar ve savunmasız durumdaki çocuklar da dâhil olmak üzere savunmasız herkesin her seviyede öğretime ve mesleki eğitime eşit erişiminin temin edilmesi
’a kadar tüm gençlerin ve hem erkek hem kadın yetişkinlerin büyük bir miktarının okur-yazarlık ve matematiği yapabilmesinin sağlanması
’a kadar diğer konuların yanı sıra, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir yaşam tarzları için eğitim, insan hakları, cinsiyet eşitliği, barışçıl ve şiddete başvurmayan kültürün yaygınlaştırılması, dünya vatandaşlığı ve kültürel çeşitliliğin değerinin bilinmesi ile kültürün sürdürülebilir kalkınmaya olan katkısı da dâhil olmak üzere, herkesin sürdürülebilir kalkınmanın yaygınlaşması için gerekli bilgi ve yetenekleri elde etmesinin temin edilmesi
4.a Çocuk, engelli ve cinsiyet duyarlı eğitim tesislerinin inşa edilmesi ve geliştirilmesi ile herkese güvenli, şiddete başvurmayan, kapsayıcı ve etkili öğrenim çevrelerinin sağlanması
4.b ’ye kadar en az gelişmiş ülkelerin, küçük ada devletlerinin ve Afrika ülkelerinin yükseköğrenime kaydolması maksadıyla, gelişmiş ve diğer gelişmekte olan ülkelerde yer alan mesleki eğitim, BİT, teknik, mühendislik ve bilimsel programlar da dâhil olmak üzere, burslu öğrenim sayısının ciddi miktarda artırılması
4.c ’a kadar özellikle en az gelişmiş ülkeler ve küçük ada devletlerinde olmak üzere tüm gelişmekte olan ülkelerde, öğretmen eğitimi için uluslararası işbirliği yolu da dâhil olmak üzere nitelikli öğretmen arzının büyük oranda artırılması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadınların ve kız çocuklarının toplumsal konumlarını güçlendirmek
Her yerde tüm kadın ve kızlara karşı ayrımcılığın bitirilmesi
Kadın kaçakçılığı, cinsel ve diğer istismar türleri de dâhil olmak üzere tüm kadın ve kızlara yönelik gerek kamusal gerek özel alanlarda, her türlü şiddetin bitirilmesi
Çocuk, erken ve zorlama evlilik ve kadın sünneti gibi tüm zararlı uygulamaların bitirilmesi
Kamu hizmetlerinin, altyapının ve sosyal koruma politikalarının sağlanması ve ulusal şartlara uygunluk durumunda ev ve aile içerisinde sorumluklarının paylaşımının teşvik edilmesi yollarıyla ücretsiz bakım ve ev işlerinin tanınması ve değerinin bilinmesi
Kadınların, politik, ekonomik ve sosyal yaşamda her düzey karar alma mekanizmasına tam ve etkili katılımı ve liderlik için eşit fırsatların temin edilmesi
Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı’nın Eylem Planı’yla ve Pekin Eylem Platformu’yla ve bu konferansların sonuç dokümanları çerçevesinde mutabık kalınan şekilde cinsel ve üreme sağlığına ve üreme haklarına evrensel erişimin sağlanması
5.a Kadınlara ekonomik kaynaklar konusunda eşit haklar verilmesi için reformlar yapılması ve bununla birlikte ulusal yasalarla uyumlu olacak şekilde mülkiyet ve arazi ve diğer mülk çeşitleri üzerinde kontrol, mali hizmetler, miras ve doğal kaynaklara erişimin taahhüt edilmesi
5.b Kadınların güçlenmesinin desteklenmesi için etkinleştirici teknolojilerin, özellikle bilgi ve iletişim teknolojilerinin, kullanımınının iyileştirilmesi
5.c Cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi ile kadınların ve kızların her seviyede güçlendirilmesi için sağlam politikaların ve uygulanabilir yasaların hayata geçirilmesi ve kuvvetlendirilme
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için su ve kanalizasyon hizmetlerinin ulaşılabilirliğini ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak
’a kadar herkes için güvenli ve satın alınabilir içme suyuna evrensel ve adil erişimin elde edilmesi
’a kadar kadınlar ile kızların ve savunmasız durumda olanların ihtiyaçlarına özel ilgi göstererek, herkes için yeterli ve adil kanalizasyon hizmetine ve hijyene erişimin elde edilmesi ve açık alana dışkılamanın sona erdirilmesi
’a kadar su kalitesinin, kirliliğin azaltılması, zararlı kimyasalların ve maddelerin boşaltımının bitirilmesi ve salınımını en aza indirilmesi, arıtılmayan atık su oranının yarıya düşürülmesi ve geri dönüşümün ve güvenli geri kazanımın dünya çapında kaydadeğer miktarda arıtılarak iyileştirilmesi
’a kadar her sektörde su kullanımı verimliliğinin artırılması ve su kısıtının dikkate alınması için tatlı suyun sürdürülebilir çıkarılması ve tedarik edilmesinin sağlanması ve su kısıtından mağdur olan insan sayısının kaydadeğer miktarda azaltılması
’a kadar uygun olduğu durumlarda sınırötesi işbirliği dâhil olmak üzere her düzeyde entegre su kaynakları yönetiminin uygulanması
’ye kadar dağlar, ormanlar, sulak alanlar, nehirler, akiferler ve göller de dâhil olmak üzere suyla ilgili ekosistemlerin korunması ve restore edilmesi
6.a ’a kadar, gelişmekte olan ülkelerde su toplama, desalinasyon, su verimliliği, atıksu arıtma, geri kazanma ve geri kullanma teknolojilerini de içerecek şekilde su ve kanalizasyon ile ilgili eylemler ve programlar konusunda uluslararası işbirliğinin ve kapasite artırma desteğinin genişletilmesi
6.b Su ve kanalizasyon yönetiminin iyileştirilmesi için yerel yönetimlerin katılımının desteklenmesi ve kuvvetlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için erişilebilir, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerji sağlamak
’a kadar erişilebilir, güvenilir ve çağdaş enerji hizmetlerine evrensel erişimin sağlanması
’a kadar yenilenebilir enerjinin küresel enerji dağılımındaki payının kaydadeğer miktarda artırılması
’a kadar enerji verimliliğindeki küresel iyileşme hızının iki katına çıkarılması
7.a ’a kadar yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve ileri ve daha temiz fosil yakıt teknolojilerini de içerecek şekilde temiz enerji araştırmaları ve teknolojilerine erişimi kolaylaştırmak için uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi ve enerji altyapısı ve temiz enerji teknolojileri yatırımlarının desteklenmesi
7.b ’a kadar tüm gelişmekte olan ülkelerde, özellikle en az gelişmiş ülkelerde ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinde, herkese çağdaş ve sürdürülebilir enerji hizmetleri sağlamak için altyapının geliştirilmesi ve teknolojinin yükseltilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik kalkınmayı sağlamak, tam ve üretken istihdamı ve insan onuruna yakışır işleri yaygınlaştırmak
Ulusal koşullara uygun olacak şekilde kişi başına düşen ekonomik büyümenin, özellikle en az gelişmiş ülkelerde yıllık en az %7 GSYH büyüme olacak şekilde, sürekli hale getirilmesi
Çeşitlendirme, teknoloji yükseltme ve yenilikçilik yollarıyla, yüksek katma değerli ve yoğun işgücü gerektiren sektörlere odaklanarak, daha yüksek seviyelerde üretkenliğe ulaşılması
Üretken faaliyetler, insana yakışan iş oluşumu, girişimcilik, yaratıcılık ve yenilikçiliği destekleyen kalkınma odaklı politikaların yaygınlaştırılması ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin kurulması ve büyümesinin, mali hizmetlere erişim yolunu da kapsayacak şekilde teşvik edilmesi
’a doğru tüketim ve üretimde küresel kaynak verimliliğinin artan biçimde iyileştirilmesi ve gelişmiş ülkelerin önderliğinde, sürdürülebilir üretim ve tüketim 10 yıllık çerçeve programlarıyla da uyumlu olacak şekilde, ekonomik büyümenin çevresel bozunmadan ayrıştırılması için çaba gösterilmesi
’a kadar gençleri ve engelli insanları da içerecek şekilde tüm erkek ve kadınlar için tam ve üretken istihdam ve insana yakışır işlere ve eşit değerde işe eşit ücrete ulaşılması
’ye kadar çalışmayan, öğrenim görmeyen veya eğitilmeyen genç oranının kaydadeğer miktarda azaltılması
Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin bitirilmesi ve yasaklanmasının güvenceye alınması için acil ve etkili tedbirlerin alınması, zorla çalıştırmanın yok edilmesi ve ’e kadar çocuklara askerlik yaptırılması dâhil olmak üzere her türlü çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi
İşçi haklarının korunması ve özellikle kadın göçmen işçiler ve riskli işlerde çalışanlar olmak üzere tüm çalışanlar için güvenli ve emniyetli iş ortamlarının yaygınlaştırılması
’a kadar istihdam yaratan ve yerel kültür ve ürünleri teşvik eden sürdürülebilir turizme yönelik politikaların planlanması ve uygulanması
Bankacılık ile sigorta ve mali hizmetleri herkesi kapsayacak şekilde genişletmek için ulusal finansal kurumların kapasitelerinin güçlendirilmesi
8.a Gelişmekte olan ülkeler, özellikle EAGÜ’ler için, EAGÜ’lere Yönelik Gelişmiş Entegre Çerçeve kapsamını da içerecek şekilde, Ticaret için Yardım desteklerinin artırılması
8.b ’ye kadar genç istihdamı için küresel bir stratejinin geliştirilmesi ve işlevsel hale getirilmesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü Küresel İş Paktı’nın uygulanması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Dayanıklı altyapılar inşa etmek, sürdürülebilir ve kapsayıcı sanayileşmeyi yaygınlaştırmak ve yenilikçiliği teşvik etmek
Herkes için adil ve satın alınabilir erişim odağıyla, ekonomik kalkınma ve insan refahını desteklemek için, bölgesel ve sınır ötesi altyapıyı da içerecek şekilde, kaliteli, güvenilir, sürdürülebilir ve dayanıklı altyapıların geliştirilmesi
Kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmenin yaygınlaştırılması ve ’a kadar ulusal koşullarla uyumlu olacak şekilde sanayileşmenin istihdam ve GSYH içindeki payının kayda değer miktarda artırılması ve EAGÜ’lerde iki katına çıkarılması
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde küçük ölçekli endüstriyel ve diğer işletmelerin, uygun koşullu kredilere ve değer zincirleri ve pazarlara entegrasyonunu da içerecek şekilde mali hizmetlere erişiminin artırılması
’a kadar her ülkenin kendi göreceli kabiliyetleri çerçevesinde artan kaynak kullanım verimliliği ile temiz ve çevreye duyarlı teknolojiler ve endüstriyel süreçlerin daha fazla benimsenmesi yollarıyla sürdürülebilir altyapının geliştirmesi ve sanayinin iyileştirmesi
Bilimsel araştırmanın geliştirilmesi, tüm ülkelerde, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, ’a kadar yenilikçiliğin desteklenmesi ve Ar&Ge alanında çalışan sayısının milyon insanda büyük oranda artırılması ve kamu ve özel Ar&Ge harcamalarının artırılmasını da içerecek şekilde sanayi sektörlerinin teknolojik kapasitelerinin yükseltilmesi
9.a Afrika ülkelerine, en az gelişmiş ülkelere, karayla çevrili gelişmekte olan ülkelere ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine geliştirilmiş mali, teknolojik ve teknik destek sağlama yoluylasürdürülebilir ve dayanıklı altyapı geliştirmenin kolaylaştırılması
9.b Gelişmekte olan ülkelerde endüstriyel çeşitlilik ve ticari mallara katma değer yaratılmasına elverişli politika ortamını oluşturmak dâhil olmak üzere yurt içi teknoloji geliştirme, araştırma ve yenilikçiliğin desteklenmesi
9.c BİT’e erişimin kaydadeğer miktarda artırılması ve ’ye kadar EAGÜ’lerde evrensel ve satın alınabilir internete erişimin sağlanması için çaba gösterilmesi
* Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Hedef Ülkelerin içinde ve arasında bulunan eşitsizlikleri azaltmak
’a kadar nüfusun en alt %40’lık kesiminin gelirinin ulusal ortalamadan daha fazla oranda büyümesinin artan dereceyle başarılması ve sürekli hale getirilmesi
’a kadar yaş, cinsiyet, engel, ırk, etnik köken, soy, din veya ekonomik veya başka bir durumuna bakılmaksızın herkesin sosyal, ekonomik ve politik içermesinin sağlanması ve desteklenmesi
Ayrımcılığa yol açan yasaların, politikaların ve uygulamaların bitirilmesi ve bu bağlamda uygun yasaların, politikaların ve eylemlerin yaygınlaştırılması yollarını da içerecek şekilde fırsat eşitliğinin temin edilmesi ve sonuçların eşitsizliğinin azaltılması
Özellikle mali, maaş ve sosyal korunma politikaları olmak üzere politikaların benimsenmesi ve zaman içerisinde daha fazla eşitliğin sağlanması
Küresel finansal pazarlar ve kurumların mevzuatının ve izlenmesinin geliştirilmesi ve bu tarz düzenlemelerin uygulamasının güçlendirilmesi
Daha etkili, güvenilir, hesap verebilir ve meşru kurumlar sağlamak için küresel uluslararası ekonomik ve finansal kurumların karar verme süreçlerinde gelişmekte olan ülkelerin daha güçlü temsilinin ve söz hakkının temin edilmesi
Planlı ve iyi yönetilen göç politikalarının uygulanması dâhil olmak üzere, insanların muntazam, güvenli, düzenli ve sorumlu bir biçimde göç etmesi ve hareketliliğinin sağlanması
a DTÖ anlaşmalarıyla uyumlu olacak şekilde, gelişmekte olan ülkeler, özellikle en az gelişmiş ülkeler için özel ve farklılaştırılmış muamele prensibinin uygulanması
b Afrika ülkeleri, gelişmekte olan küçük ada devletleri ve karayla çevrili gelişmekte olan ülkeler gibi ihtiyacın en fazla olduğu en az gelişmiş ülkelerde, ulusal plan ve programlarıyla uyumlu olacak şekilde, doğrudan yabancı yatırımları da içermek üzere resmi kalkınma yardımlarının ve finansal akımların teşvik edilmesi
c ’a kadar göçmen işçi dövizi havale işlem bedellerinin %3’ün daha altına düşmesi ve maliyeti %5’ten daha yüksek işçi dövizi havalelerinin sona erdirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Şehirleri ve yerleşim yerlerini kapsayıcı, güvenli, güçlü ve sürdürülebilir hale getirmek
’a kadar herkesin yeterli, güvenli ve satın alınabilir konut ve temel hizmetlere erişiminin sağlanması ve gecekonduların iyileştirilmesi
’a kadar zarar görebilirliği yüksek olanlar, kadınlar, çocuklar, engelli insanlar ve yaşlıların ihtiyaçları dikkate alınarak, başta toplu taşımanın genişletilmesiyle yol güvenliğinin artırılması olmak üzere herkes güvenli, satın alınabilir, erişilebilir ve sürdürülebilir ulaşım sistemlerinin sağlanması "
’a kadar her ülkede katılımcı, bütünleşik ve sürdürülebilir yerleşim yerlerinin planlanması ve yönetimi için kapasitesinin geliştirilmesi ile kapsayıcı ve sürdürülebilir kentleşmenin sağlanması
Dünya’nın kültürel ve doğal mirasını korumak ve sahip çıkmak için çalışmaları desteklemek
’a kadar, zarar görülebilirliği yüksek insanlar ve yoksulları korumaya odaklanarak, su kaynaklı afetler de dâhil olmak üzere afetlerden kaynaklanan ölümlerin ve etkilenen insan sayısının kaydadeğer miktarda azaltılması ve ekonomik kayıpların GSYH içerisindeki oranının büyük oranda düşürülmesi
’a kadar hava kalitesi ile kentsel ve diğer atıkların yönetimi dâhil olmak üzere şehirlerin kişi başına düşen olumsuz çevresel etkilerinin düşürülmesi
’a özellikle kadın ve çocuklar, yaşlı insanlar ve engelli insanlar için, güvenli, kapsayıcı ve erişilebilir yeşil ve herkese açık alanlara evrensel erişimin sağlanması
a Ulusal ve bölgesel kalkınma planlama faaliyetlerini kuvvetlendirerek, kent, kent çevresi ve kırsal alanlar arasındaki olumlu ekonomik, sosyal ve çevresel bağlantıların desteklenmesi
b ’ye kadar, kapsayıcılığı, kaynak verimliliğini, iklim değişikliğine karşı emisyon azaltımını ve uyumu ve afetlere karşı dayanıklılığı dikkate alan; yeni hazırlanacak olan Hyogo Çerçevesi ve her düzeyde bütüncül afet risk yönetimiyle uyumlu entegre politika ve planları benimseyen, geliştiren ve uygulayan şehir ve yerleşim yeri sayısının ciddi miktarda artırılması c, Yerel malzemeler kullanılarak, sürdürülebilir ve dayanıklı binaların inşası için, en az gelişmiş ülkelerin finansal ve teknik yardımları da içerecek şekilde desteklenmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerini temin etmek
Gelişmiş ülkelerin önderliğinde, gelişmekte olan ülkelerin gelişmesi ve kapasitelerini göz önünde bulundurarak, her ülkenin harekete geçmesiyle sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerine yönelik 10 yıllık program çerçevesinin (10YPÇ) uygulanması
'a kadar doğal kaynakların sürdürülebilir yönetiminin ve verimli kullanımının sağlanması
’a kadar perakende ve tüketici satış seviyesinde kişi başına düşen küresel yiyecek israfının yarıya düşürülmesi ve hasat sonrası kayıpları da dâhil olmak üzere, üretim ve tedarik zinciri faaliyetleri sürecinde yiyecek kayıplarının azaltılması
’ye kadar kabul edilmiş uluslararası çerçevelerle uyumlu olacak şekilde kimyasalların ve tüm atıkların yaşam döngüsü boyunca çevreye duyarlı yönetiminin sağlanması ile insan sağlığına ve çevreye olan zararlı etkilerinin en aza indirilebilmesi için bu atıkların havaya, suya ve toprağa salınımının kaydadeğer miktarda azaltılması
’a kadar engelleme, azaltma, geri kazanım ve geri kullanım yollarıyla atık oluşumunun kaydadeğer miktarda azaltılması
Başta büyük ve uluslararası şirketler olmak üzere, firmaların sürdürülebilir uygulamaları benimsemeleri ve raporlama döngülerine sürdürülebilirlik bilgilerini eklemeleri için özendirilmesi
Ulusal politikalar ve önceliklerle uyumlu olacak şekilde sürdürülebilir kamu alımlarının teşvik edilmesi
’a kadar her yerdeki insanların sürdürülebilir kalkınma ve doğayla uyumlu yaşam tarzları hakkında gerekli bilgilere ve farkındalığa sahip olmalarının temin edilmesi
a Gelişmekte olan ülkelerin daha sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerine geçmesi için bilimsel ve teknolojik kapasitelerini geliştirmeleri için desteklenmeleri
b ’a kadar istihdam yaratan ve yerel kültür ve ürünleri teşvik eden sürdürülebilir turizm için sürdürülebilir kalkınma etkilerini izleyebilmek için araçlar geliştirilmesi ve uygulanması
c Gelişmekte olan ülkelerin özel koşulları ve ihtiyaçlarını göz önüne alarak ve yoksul ve etkilenen zümreleri koruyan bir yaklaşım göstererek bu ülkeler üzerinde olabilecek tüm olumsuz etkileri en aza indirerek, vergilendirmenin yeniden yapılandırılması ve çevresel etkileri olan zararlı sübvansiyonların var olduğu yerde aşama aşama bitirilmesi dahil olmak üzere, ulusal koşullara uygun olarak, piyasa aksaklıklarının kaldırılmasıyla müsrif tüketimi teşvik eden verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarının rasyonelleştirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Hedef İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele etmek için acil olarak harekete geçmek
Tüm ülkelerde iklim değişikliğiyle ilgili tehlikelere ve doğal afetlere karşı dayanıklılık ve uyum kapasitesinin artırılması
İklim değişikliği ile ilgili emisyon azaltımı ve uyum önlemlerinin ulusal politikalara, stratejilere ve planlamaya dâhil edilmesi
İklim değişikliği ile ilgili emisyon azaltımı, uyum, olası etkilerin azaltımı ve erken uyarı konularında eğitimin, farkındalık geliştirme ile bireysel ve kurumsal kapasitenin iyileştirilmesi
a Makul azaltım tedbirleri ve uygulamada şeffaflık bağlamında gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarını karşılamak için ’ye kadar BMİDÇS altında özellikle gelişmiş ülkelerce verilen yıllık milyar ABD Doları ortak taahhüdün yerine getirilmesi ve Yeşil İklim Fonu’nun sermaye olarak tahsis edilmesi yoluyla bir an önce işler duruma getirilmesi
b En az gelişmiş ülkelerde, kadınlar, gençler ile yerel ve azınlıkta kalmış topluluklara ağırlık verilerek iklim değişikliği ile ilgili planlama ve yönetim kapasitesinin artırılması için yeni yöntemlerin teşvik edilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir kalkınma için okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını muhafaza etmek ve sürdürülebilir şekilde kullanmak
’e kadar deniz atıkları ve besin maddesi kirliliğini de içerecek şekilde özellikle kara kaynaklı eylemlerden kaynaklanan her türlü deniz kirliliğinin engellenmesi ve kaydadeğer miktarda azaltılması
’ye kadar, önemli derecedeki olumsuz etkilerden kaçınmak için, deniz ve kıyı ekosistemlerinin dayanıklılığını artırmayı da içerecek şekilde sürdürülebilir bir şekilde kullanılması ve korunması ile sağlıklı ve üretken okyanusları elde etmek maksadıyla bu ekosistemlerin yenilenmesi için harekete geçilmesi
Her düzeyde bilimsel işbirliği yolunu da içerecek şekilde okyanus asitlenmesinin irdelenmesi ve en aza indirilmesi
’ye kadar balık stoklarının, uygun en kısa zamanda biyolojik karakteristiklerine göre belirlenen maksimum sürdürülebilir ürünü sağlayabilmesi için gerekli seviyelere gelebilmesi maksadıyla; mahsul toplamanın etkili bir şekilde düzenlenmesi, aşırı avlanma, yasadışı, kayıtdışı ve kuraldışı (YKK) balıkçılığın ve tahripkâr balıkçılık uygulamalarının bitirilmesi ve bilimsel temelli yönetim planlarının uygulanması
’ye kadar ulusal ve uluslararası yasalarla ve mevcut en iyi bilimsel bilgiyle uyumlu olacak şekilde kıyı ve deniz alanlarının en az %10’unun muhafaza edilmesi
’ye kadar, gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkeler için uygun, etkili ve farklılaştırılmış muamelenin DTÖ sübvansiyon müzakerelerinin çok önemli bir parçası olması gerektiğini onaylayarak, kapasite aşımı ve aşırı avlanmayı destekleyen belli başlı balıkçılık sübvansiyonlarının yasaklanması, YKK balıkçılığa iştirak eden sübvansiyonların sona erdirilmesi ve bu tarz yeni sübvansiyonların sunulmasından kaçınılması
’a kadar küçük ada devletlerinin ve en az gelişmiş ülkelerin, balıkçılığın, su ürünleri ve turizmin sürdürülebilir yönetimi yolunu da içermek üzere su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımından aldıkları ekonomik faydanın artırılması
a Okyanus sağlığının iyileştirilmesi ve gelişmekte olan ülkelerin, özellikle küçük ada devletleri ve en az gelişmiş ülkelerin kalkınmasına deniz biyolojik çeşitliliğinin katkısının artırılması amacıyla Deniz Teknolojisi Transferine İlişkin Hükümetler arası Oşinografi Komisyonu Kriterleri ve Rehberleri doğrultusunda bilimsel bilginin artırılması, araştırma kapasitesinin geliştirilmesi ve deniz teknolojilerinin transfer edilmesi
b Küçük ölçekli olta balıkçılarının deniz kaynakları ve pazarlarına erişiminin sağlanması
c "İstediğimiz Gelecek" belgesinin paragrafında da belirtildiği gibi okyanusların ve kaynaklarının muhafazası ve sürdürülebilir kullanımı konusunda yasal çerçeveyi belirleyen BMDHS'de yansıtıldığı şekilde okyanusların ve kaynaklarının sürdürülebilir kullanımının ve muhafazasının güçlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Karasal ekosistemleri korumak, yenilemek ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etmek, ormanları sürdürülebilir yönetmek, çölleşmeyle mücadele etmek, toprakların verimlilik kaybını durdurmak ve tersine çevirmek ve biyoçeşitlik kaybını durdurmak
’ye kadar, uluslararası anlaşmaların getirdiği yükümlülükler doğrultusunda, özellikle ormanlar, sulak alanlar, dağlar ve kurak alanlar olmak üzere, kara ve iç tatlı su ekosistemlerinin ve bunların hizmetlerinin korunması, restore edilmesi ve sürdürülebilir kullanılması
’ye kadar, her türlü ormanın sürdürülebilir yönetiminin uygulanmasının teşvik edilmesi, ormansızlaştırmanın durdurulması, ormansızlaşmış arazilerin restore edilmesi ve ormanlaştırma ve yeniden ağaçlandırmanın küresel olarak ciddi miktarda artırılması
’ye kadar, çölleşmeyle mücadele edilmesi, çölleşmeden, kuraklıktan ve sellerden etkilenen yerleri de içermek üzere bozulmuş kara ve toprakların yenilenmesi ve arazi-kaybından kurtulmuş bir dünyaya ulaşmak için çaba gösterilmesi
’a kadar dağ ekosistemlerinin, sürdürülebilir kalkınma için vazgeçilmez olan faydalarını sağlama kapasitesini geliştirmek için, biyolojik çeşitliliği de içerecek şekilde, muhafazasının sağlanması
Doğal habitatların bozunmasının azalması için acil ve kaydadeğer tedbirlerin alınması, biyoçeşitlilik kaybının durdurulması ve ’ye kadar tehdit altındaki türlerin korunması ve tamamen yok olmasının engellenmesi
Genetik kaynakların kullanımından ortaya çıkan faydaların adil ve hakkaniyetli paylaşımının sağlanması ve genetik kaynaklara uygun erişimin yaygınlaştırılması
Bitki ve hayvanların korunan türlerinin kaçırılmasının ve kaçak avlanılmasının sona erdirilmesi için acil tedbirlerin alınması ve yasadışı yollardan elde edilen yaban hayatı ürünlerine olan arz ve talebin irdelenmesi
’ye kadar kara ve su ekosistemlerindeki istilacı yabancı türlerin etkilerinin azaltılması için tedbirlerin alınması ve öncelikli türlerin kontrol altına alınması ve yok edilmesi
’ye kadar ekosistemlerin ve biyolojik çeşitlilik değerlerinin ulusal ve yerel planlara, kalkınma süreçlerine ve yoksulluk azaltma stratejilerine ve hesaplarına dâhil edilmesi
a Biyolojik çeşitlilik ve ekosistemlerin korunması ve sürdürülebilir kullanılması için her türlü kaynaktan gelen mali imkânların kaydadeğer miktarda artırılması ve seferber edilmesi
b Sürdürülebilir orman yönetiminin finansmanı için her düzeyden gelen kaynakların seferber edilmesi ve gelişmekte olan ülkelere, sürdürülebilir orman yönetiminin, koruma ve ormanlaştırmayı da içerecek şekilde, geliştirilmesi için yeterli teşviklerin sağlanması
c Sürdürülebilir geçim kaynakları fırsatlarını takip edebilmeleri için yerel halkların kapasitelerini artırmayı da içerecek şekilde, korunan türlerin kaçak avlanılması ve kaçırılmasıyla mücadele etmek için olan çabalara küresel desteğin geliştirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve kapsayıcı toplumları yaygınlaştırmak, herkesin adalete erişimini sağlamak, her seviyede etkili, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumları inşa etmek
Her yerde her türlü şiddetin ve şiddet sebepli ölüm oranlarının kaydadeğer miktarda azaltılması
Çocuklara karşı her türlü tacizin, istismarın, kaçırılmanın ve her türlü şiddetin ve işkencenin bitirilmesi
Ulusal ve uluslararası düzeylerde hukukun üstünlüğünün yaygınlaştırılması ve herkes için adalete eşit erişimin sağlanması
’a kadar yasadışı finansal akışların kaydadeğer miktarda azaltılması, çalınmış mülklerin kurtarılması ve iade edilmesinin sağlanması ve her türlü organize suçla mücadele edilmesi
Her türlü yolsuzluk ve rüşvetin ciddi miktarda azaltılması
Her düzeyde, etkili, hesap verebilir ve şeffaf kurumların geliştirilmesi
Her düzeyde, hassas, kapsayıcı, katılımcı ve temsiliyetçi karar almanın temin edilmesi
Küresel yönetişim kurumlarında gelişmekte olan ülkelerin katılımının genişletilmesi ve kuvvetlendirilmesi
’a kadar, herkese, doğum kayıtları da dahil olmak üzere yasal kimliklerin sağlanması
Ulusal yasalar ve uluslararası anlaşmalar doğrultusunda kamunun bilgiye erişiminin sağlanması ve özgürlüklerin korunması
a Terör ve suçla mücadele etmek ve şiddeti engellemek için, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, her düzeyde kapasite artırma amacıyla, uluslararası işbirliği yolunu da içerecek şekilde, ilgili ulusal kurumların kuvvetlendirilmesi
b Sürdürülebilir kalkınma için ayrımcı olmayan yasa ve politikaların yaygınlaştırılması ve uygulanmasının sağlanması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Uygulama araçlarını güçlendirmek ve sürdürülebilir kalkınma için küresel işbirliğine canlılık kazandırmak
Yurt içi vergi ve diğer gelir tahsilat toplama kapasitesini geliştirmek için, gelişmekte olan ülkelere uluslararası destek yolunu da içerecek şekilde, yurtiçi kaynak seferberliğinin kuvvetlendirilmesi
En az gelişmiş ülkelere %’si ayrılacak şekilde milli gelirin %’sinin RKY olarak sağlanmasını da içermek üzere gelişmiş ülkelerin RKY taahhütlerini tamamen uygulaması
Farklı kaynaklardan gelişmekte olan ülkelere ilave mali kaynakların seferber edilmesi
Uygun olduğu şekilde, borç finansmanı, borç yardımı ve borcun yeniden yapılandırmasını teşvik etmeyi hedefleyen eşgüdümlü politikalar yoluyla, uzun-vadeli borç sürdürülebilirliğine erişmek için gelişmekte olan ülkelere yardım edilmesi ve borç yükünü azaltmak için aşırı borçlanmış yoksul ülkelerin dış borçlarının üzerine gidilmesi
EAGÜ’ler için yatırım destek rejimlerinin benimsenmesi ve uygulanması
Kuzey-Güney, Güney-Güney ve üçgen bölgesel ve uluslararası işbirliğinin ve bilim, teknoloji ve yenilikçiliğe erişimin geliştirilmesi ve özellikle BM seviyesinde var olan mekanizmalar arasında geliştirilmiş işbirliği ve anlaşıldığı takdirde küresel bir teknoloji kolaylaştırıcı mekanizmasını da içermek üzere, taraflarca anlaşılmış koşullarda bilgi paylaşımının geliştirilmesi
Karşılıklı anlaşıldığı takdirde, ayrıcalıklı ve öncelikli koşulları da bulunduracak şekilde, avantajlı şartlarla çevreye duyarlı teknolojilerin gelişmekte olan ülkelere transferi, geliştirilmesi, yayılması ve yaygınlaştırılmasının teşvik edilmesi
’ye kadar EAGÜ’ler için, Teknoloji Bankası ve BTY (Bilim, Teknoloji ve Yenilikçilik) kapasite geliştirme mekanizmalarının tamamen çalışır hale getirilmesi ve özellikle BİT olmak üzere kolaylaştırıcı teknolojilerin kullanımının geliştirilmesi
Tüm sürdürülebilir kalkınma hedeflerini uygulanabilmesini sağlayacak ulusal planları desteklemek maksadıyla, gelişmekte olan ülkelerde etkili ve hedeflenen kapasite geliştirmenin uygulanabilmesi için, Kuzey-Güney, Güney-Güney ve üçgen işbirliği aracılığını da içererek uluslararası desteğin geliştirilmesi
Doha Kalkınma Gündemi’nin müzakerelerinin sonucunu da içerecek şekilde DTÖ’nün altında evrensel, kural temelli, ayrımcılık içermeyen ve hakkaniyetli bir çoktaraflı ticaret sisteminin geliştirilmesi
Gelişmekte olan ülkelerin ihracatlarının, özellikle ’ye kadar küresel ihracatta EAGÜ’lerin payını iki katına çıkarma anlayışına sahip bir şekilde, kaydadeğer miktarda artırılması
DTÖ kararlarıyla uyumlu olarak, menşei kurallarının EAGÜ’lerden yapılan ithalatların şeffaflığına ve basitliğine uyarlanabilir olmasının sağlanması yolunu da içerecek şekilde, EAGÜ’ler için gümrüksüz ve kotasız pazar erişiminin kalıcı hale getirilmesi ve pazara erişiminin kolaylaştırılmasına katkı sağlanması
Politika işbirliği ve uyumu aracılığını da içerecek şekilde küresel makroekonomik istikrarın geliştirilmesi
Sürdürülebilir kalkınma için politika uyumunun geliştirilmesi
Yoksulluğun yok edilmesi ve sürdürülebilir kalkınma politikalarının saptanması ve uygulanması için her ülkenin politik alanına ve liderliğine saygı duyulması
Tüm ülkelerde, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin başarıya ulaşmasını desteklemek maksadıyla bilgi, uzmanlık, teknoloji ve finansal kaynakları paylaşan ve seferber eden çok paydaşlı ortaklıklar tarafından tamamlanan sürdürülebilir kalkınma küresel ortaklıklarının iyileştirilmesi
Etkili kamu, kamu-özel ve sivil toplum ortaklıklarının, ortaklıkların kaynak stratejileri ve tecrübelerinin üzerine kurgulanarak teşvik edilmesi ve yaygınlaştırılması
’ye kadar, ulusal kapsamda cinsiyet, yaş, etnik köken, göçmenlik durumu, engel, coğrafi konum ve diğer karakteristiklerce ayrıştırılmış yüksek kaliteli, zamanlı ve güvenilir verinin elde edilebilirliğini kaydadeğer miktarda artırmak için, en az gelişmiş ülkeleri ve gelişmekte olan küçük ada devletleri de dâhil olmak üzere gelişmekte olan ülkelere verilen kapasite geliştirme desteğinin artırılması
’a kadar, GSYH’yı tamamlayan sürdürülebilir kalkınma süreçlerinin ölçümünü geliştirmek için hali hazırda var olan girişimlerin üzerine ekleme yapılması ve gelişmekte olan ülkelerin istatistiksel kapasite geliştirmesinin desteklenmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
nest...
Sürdürülebilir kalkınma, gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneklerinden ödün vermeden günümüzün ihtiyaçlarını karşılayan kalkınma olarak tanımlanmıştır. İlk defa yılında Brundtland Raporu’nda tanımı yapmıştır (Sayıştay Raporu, ).
Küresel hedefler ilk defa yılında “Bin Yıl Kalkınma Hedefleri” ile ortaya konulmuştur. Bin Yıl Kalkınma Hedefleri, daha kapsayıcı hedefler konulması için altyapı oluşturmuştur. Böylece yılının Eylül ayında, BM üyesi devlet tarafından “ Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi” kabul edilmiştir. Gelecek 15 yılda gezegenimizin iyileştirilmesi için tüm milletlere yönelik, kapsayıcı, geniş bir alanda gezegenimiz ve canlıların refahını artırmaya yönelik hedefler konmuş ve bir yol haritası oluşturulmuştur.
Eylem Onyılı (Decade of Action)
Sürdürülebilir kalkınma amaçları, refahın her yönünü kapsayan; yoksulluğu sona erdirmeyi, dünyayı korumayı ve tüm insanların barış ve refah içinde yaşamasını sağlamak amacını taşıyan evrensel bir eylem çağrısıdır. Bu amaçlar yılı hedef alınarak ortaya konmuştur. Bu bağlamda Birleşmiş Milletler yılında, ’a geri sayımı başlatarak Eylem Onyılı’nı ilan etmiştir.
Amaçlar – 17 Sürdürülebilir Kalkınma Amacı (SKA)
Birleşmiş Milletlerin belirlediği küresel amaçlar sürdürülebilir kalkınma amaçları olarak adlandırılmaktadır. Bu ana amaçlar 17 adettir.
Hedefler – Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi
BM SKA, 17 ana amaçtan oluşmaktadır. Bu 17 amaç, alt hedef ile desteklenmektedir.
Göstergeler
SKA’ların takibi adına her hedef için çeşitli indikatörler (göstergeler) belirlenmiştir. Örneğin; birinci amaç olan “Yoksulluğa Son” için göstergelerden biri cinsiyete ve yaşa göre ulusal yoksulluk sınırının altındaki nüfusun oranıdır.
5P Sınıflandırması
Ekim tarihinde BM tarafından yayınlanan “Transforming Our World: The Agenda for Sustainable Development” isimli dokümanda SKA’lar 5 başlık altında sınıflandırılmıştır:
-İnsani Amaçlar (People) – SKA
-Refah Amaçları (Prosperity) – SKA
-Gezegen Amaçları (Planet) – SKA
-Barış Amacı (Peace) – SKA 16
-Ortaklıklar Amacı (Partnership) – SKA 17
İlgili doküman 5P amaçlarını aşağıdaki şekilde tanımlamaktadır:
-İnsanlar: Yoksulluğu ve açlığı tüm biçim ve boyutlarıyla sona erdirmeye ve tüm insanların onurlu, eşit ve sağlıklı bir çevrede potansiyellerini gerçekleştirmelerini sağlamaya kararlıyız.
-Gezegen: Sürdürülebilir tüketim ve üretim, doğal kaynaklarını sürdürülebilir bir şekilde yönetme ve iklim değişikliği konusunda acil eylemde bulunma da dahil olmak üzere gezegeni bozulmadan korumaya kararlıyız, böylece şimdiki ve gelecek nesillerin ihtiyaçlarını destekleyebilir.
-Refah: Tüm insanların müreffeh ve doyurucu bir yaşam sürmesini ve ekonomik, sosyal ve teknolojik ilerlemenin doğayla uyum içinde gerçekleşmesini sağlamaya kararlıyız.
-Barış: Korku ve şiddetten uzak, barışçıl, adil ve kapsayıcı toplumları teşvik etmeye kararlıyız. Barış olmadan sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilir kalkınma olmadan barış olamaz.
-Ortaklık: Özellikle en yoksul ve en savunmasız kişilerin ihtiyaçlarına odaklanan ve tüm ülkelerin katılımıyla güçlendirilmiş küresel dayanışma ruhuna dayalı, yeniden canlandırılan Sürdürülebilir Kalkınma için Küresel Ortaklık yoluyla bu Gündemi uygulamak için gereken araçları seferber etmeye kararlıyız, tüm paydaşlar ve tüm insanlar.
Özel Sektör İçin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının Önemi
Şirketler kendi sürdürülebilirlik çalışmalarını yürütürken tedarik zincirlerini ve paydaşlarını da denetliyorlar. Gönüllü olarak yürütülen sosyal ve çevresel sürdürülebilirlik faaliyetleri artık neredeyse bir zorunluluk halini aldı; hatta bazı ülkelerde yasalar ile denetlenmesi şart oldu. Bu adımlar bize şirketlerin hızla aksiyon alıp değişen talebe cevap verebilir hale gelmesi gerektiğini gösteriyor. Üstelik tek risk tedarik zincirindeki müşterileri kaybetmek değil, aynı zamanda çevresel ve finansa olarak etkileyebilecek iklim ile ilgili riskleri de bertaraf etmek adına çalışmalara başlanması gerekiyor.
SKA’ları yönetim biçimlerine başarı ile entegre edebilen şirketler rekabetçiliğini koruyabiliyor, daha sürdürülebilir hale geliyorlar. Bu nedenle iş hedefleri ile Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında uyumlandırma çalışmaları yürütülmesi, hedeflerin hizmet ettiği SKA’ların belirlenmesi önemli.
Melisa Naz KASIM
Sürdürülebilirlik Danışmanı
Eylül tarihinde gerçekleşen Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun Oturumunda Devlet Başkanları, Dünya Liderleri, Üst düzey BM temsilcileri ve sivil toplum bir araya gelmiş ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini kabul etmişlerdir. UNESCO’nun aktif katılımıyla söz konusu hedefler amacı evrensel, iddialı, sürdürülebilir kalkınma gündemini inşa ederek “İnsanlar tarafında insanlar için” bir gündem oluşturulması hedeflenmiştir. Önümüzdeki 15 yıl içinde 3 önemli işi başarmak için 17 Küresel Hedef üzerinde uzlaşıldı. Aşırı yoksulluğu sona erdirmek; Eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele; İklim değişikliğini düzeltme gibi ana hedefler belirlendi.
Her türlü yoksulluğu her yerde bitirmek
’a kadar, günlük $’dan daha az gelirle yaşayan herkes için aşırı yoksulluğun her yerde tamamen bitirilmesi
’a kadar, ulusal tanımlamalara göre, yoksulluğu her yönüyle yaşayan her yaştaki erkek, kadın ve çocuk sayısının en az yarıya indirilmesi
Ulusal şartlara uygun sosyal koruma sistemlerinin ve ölçülerinin, zemini de kapsayacak şekilde, herkes için uygulanması ve ’a kadar yoksul ve kırılgan kesimin önemli ölçüde kapsanmasının sağlanması
’a kadar, özellikle yoksul ve kırılgan olan her kadın ve erkeğin, ekonomik kaynaklar, konusunda eşit haklara sahip olması ve bunun yanı sıra temel hizmetler, arazi ve diğer mülkiyet çeşitleri üzerinde kontrol, miras, doğal kaynaklar, uygun yeni teknolojiler ve mikrofinans dâhil olmak üzere mali hizmetler konusundaki haklara eşit erişimin sağlanması
’a kadar yoksul ve kırılgan durumdakilerin dayanıklılığının oluşturulması ve onların iklimle ilgili şiddetli/olağanüstü olaylara ve diğer ekonomik, sosyal ve çevresel şoklara ve afetlere olan maruziyetlerinin ve kırılganlıklarının azaltılması
1.a. Başta En Az Gelişmiş Ülkeler (EAGÜ) olmak üzere, gelişmekte olan ülkeler için yeterli ve öngörülebilir araçlar geliştirmek ve yoksulluğun tüm yönleriyle bitirilmesine yönelik politika ve programlar uygulayabilmek için, geliştirilmiş kalkınma işbirliği de dâhil olmak üzere farklı kaynaklardan gelen mali imkânların seferber edilmesinin sağlanması
1.b. Yoksulluğu bitirecek eylemlere yönelik yatırımların hızlandırılması için, yoksullar ve cinsiyete duyarlı kalkınma stratejilerine dayalı ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sağlam politika çerçevelerinin oluşturulması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Açlığı bitirmek, gıda güvenliğini sağlamak, beslenme imkânlarını geliştirmek ve sürdürülebilir tarımı desteklemek
’a kadar açlığın bitirilmesi ve bebekler de dâhil olmak üzere zarar görmesi muhtemel kişiler ve yoksulları da kapsayacak şekilde tüm insanların yıl boyunca güvenli, besleyici ve yeterli gıdaya erişiminin sağlanması
Beş yaş altındaki çocukların aşırı zayıflıkları ve büyümesini engelleyen nedenlere ilişkin ’e kadar uluslararası düzeyde kabul edilmiş hedeflerin gerçekleşmesi de dâhil olmak üzere ’a kadar her türlü kötü beslenme şeklinin bitirilmesi ve gençlik çağındaki kızların, hamile ve emziren kadınların ve yaşlı insanların beslenme ihtiyaçlarının irdelenmesi
’a kadar araziye, diğer üretken kaynaklara ve girdilere, bilgiye, mali hizmetlere, pazara ve katma değer fırsatları ile tarım dışı istihdam yollarına eşit ve güvenli erişim yoluyla, küçük ölçekli gıda üreticilerinin, özellikle kadınların, yerli halkların, çiftçilerin, çobanların ve balıkçıların, gelirlerinin ikiye katlanması ve tarımsal üretkenliğin artırılması.
’a kadar sürdürülebilir gıda üretim sistemlerinin sağlanması ile verimliliği ve üretimi artıran, ekosistemlerin korunmasına yardımcı olan, iklim değişikliği, olağanüstü hava koşulları, kuraklık, sel ve diğer felaketlere uyum kapasitesini güçlendiren ve arazi ve toprak kalitesini artan bir şekilde iyileştiren dayanıklı ve esnek tarım uygulamalarının gerçekleştirilmesi
’ye kadar ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde sağlıklı yönetilmiş ve çeşitlendirilmiş tohum ve bitki bankaları da içerecek şekilde, tohumların, kültür bitkilerinin, çiftlik ve evcil hayvanların ve onların yabani türlerinin genetik çeşitliliğinin korunması ve uluslararası kabul edildiği şekilde genetik kaynakların ve bağlantılı geleneksel birikimin kullanımından çıkan faydalara erişimin ve bu faydaların adil ve hakkaniyetli paylaşılmasının sağlanması
2.a Gelişmekte olan ülkelerin, özellikle en az gelişmiş ülkelerin, tarımsal üretim kapasitesini artırmak için, gelişmiş uluslararası işbirliği dahil olmak üzere kırsal altyapı, tarımsal araştırma ve yayın hizmetleri, teknoloji geliştirme ile bitki ve hayvan gen bankaları konularında, yatırımın artırılması
2.b Doha Kalkınma Gündemi direktifi ile uyumlu olacak şekilde, her türlü tarımsal ihracat sübvansiyonlarının ve eş değer etkisi ile tüm ihracat tedbirlerinin paralel olarak kaldırılmasını da içererek, dünya tarım pazarındaki ticaret kısıtlamalarının kaldırılması ve bozukluklarının düzeltilmesi
2.c Gıda ürün pazarlarının ve türevlerinin düzgün çalışmasını sağlamak için tedbirlerin alınması ve aşırı gıda fiyat volatilitesinin kontrol altına alınmasına yardımcı olmak için gıda rezervlerini de içerecek şekilde pazar bilgisine zamanında erişimin kolaylaştırılması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
İnsanların sağlıklı yaşamalarını ve herkesin her yaşta refahını sağlamak
’a kadar küresel anne ölüm oranının canlı doğumda 70’in altına düşürülmesi
’a kadar yeni doğanların ve beş yaş altı çocukların engellenebilir ölümlerinin bitirilmesi
’a kadar AIDS, tüberküloz, sıtma ve ihmal edilmiş tropik hastalık salgınlarının bitirilmesi ve hepatit, su kaynaklı hastalıklar ve diğer bulaşıcı hastalıklarla mücadele edilmesi
’a kadar koruma ve tedavi yoluyla bulaşıcı olmayan hastalıklardan kaynaklanan erken ölümlerin üçte bir oranında azaltılması ile akıl sağlığı ve esenliğin desteklenmesi
Narkotik ilaç bağımlılığı ve alkolün zararlı kullanımı dâhil olmak üzere madde bağımlılığının engellenmesi ve tedavi edilmesinin güçlendirilmesi
’ye kadar trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmaların yarıya indirilmesi
’a kadar aile planlaması, bilgi ile eğitim ve üreme sağlığının ulusal strateji ve programlara dâhil edilmesi dâhil olmak üzere cinsel ve üreme sağlığı bakım hizmetlerine evrensel erişimin sağlanması
Finansal risk koruması, kaliteli temel sağlık bakım hizmetlerine erişim ve herkes için güvenli, etkili, kaliteli ve uygun fiyatlı zaruri ilaç ve aşılara erişim de içerilecek şekilde genel sağlık sigortasının (GSS) oluşturulması
’a kadar tehlikeli kimyasallardan ve hava, su ve toprak kirliliği ve kontaminasyonundan kaynaklanan ölüm ve hastalıkların kayda değer miktarda azaltılması
3.a Tüm ülkelerde, uygun görüldüğü şekilde Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin uygulamasının güçlendirilmesi
3.b Öncelikli olarak gelişmekte olan ülkeleri etkileyen bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıklar için ilaç ve aşıların araştırılmasının ve geliştirilmesinin desteklenmesi, halk sağlığının korunması ve özellikle herkesin ilaçlara erişimin sağlanması amacıyla gelişmekte olan ülkelerin Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Anlaşmasının tüm şartlarını kullanabilmesini onaylayan Doha Bildirisiyle uyumlu olacak şekilde satın alınabilir zaruri ilaç ve aşılara erişimin kolaylaştırılması
3.c Başta en az gelişmiş ülkeler ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinde olmak üzere, gelişmekte olan ülkelerde sağlık finansmanının ve sağlık işgücünün işe alımı, gelişmesi, eğitimi ile idamesinin kayda değer miktarda artırılması
3.d Ülkelerin, özellikle gelişmekte olan ülkelerin, erken uyarı, risk azaltımı ve ulusal ve küresel sağlık risklerinin yönetimi konularındaki kapasitelerinin güçlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için kapsayıcı ve hakkaniyetli eğitimi sağlamak ve herkese yaşam boyu eğitim imkânlarını teşvik etmek
’a kadar ilgili ve etkili eğitim çıktılarına yol açacak şekilde, tüm çocukların ücretsiz, hakkaniyetli ve kaliteli ilk ve orta öğretimi tamamlamasının temin edilmesi
’a kadar ilköğretime hazır olabilmeleri için tüm çocukların kaliteli erken çocukluk gelişimi, bakımı ve okul öncesi eğitimine erişiminin sağlanması
’a kadar tüm erkek ve kadınların satın alınabilir ve kaliteli teknik, mesleki ve üniversiteler de dâhil olmak üzere üçüncül eğitime eşit erişiminin temin edilmesi
’a kadar istihdam, insana yakışır işler ve girişimcilik için teknik ve mesleki yetenekler de dâhil olmak üzere gerekli yeteneklere sahip genç ve yetişkin sayısının büyük oranda artırılması
’a kadar eğitimdeki cinsiyet eşitsizliklerinin son verilmesi ve özürlü insanlar, yerli insanlar ve savunmasız durumdaki çocuklar da dâhil olmak üzere savunmasız herkesin her seviyede öğretime ve mesleki eğitime eşit erişiminin temin edilmesi
’a kadar tüm gençlerin ve hem erkek hem kadın yetişkinlerin büyük bir miktarının okur-yazarlık ve matematiği yapabilmesinin sağlanması
’a kadar diğer konuların yanı sıra, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir yaşam tarzları için eğitim, insan hakları, cinsiyet eşitliği, barışçıl ve şiddete başvurmayan kültürün yaygınlaştırılması, dünya vatandaşlığı ve kültürel çeşitliliğin değerinin bilinmesi ile kültürün sürdürülebilir kalkınmaya olan katkısı da dâhil olmak üzere, herkesin sürdürülebilir kalkınmanın yaygınlaşması için gerekli bilgi ve yetenekleri elde etmesinin temin edilmesi
4.a Çocuk, engelli ve cinsiyet duyarlı eğitim tesislerinin inşa edilmesi ve geliştirilmesi ile herkese güvenli, şiddete başvurmayan, kapsayıcı ve etkili öğrenim çevrelerinin sağlanması
4.b ’ye kadar en az gelişmiş ülkelerin, küçük ada devletlerinin ve Afrika ülkelerinin yükseköğrenime kaydolması maksadıyla, gelişmiş ve diğer gelişmekte olan ülkelerde yer alan mesleki eğitim, BİT, teknik, mühendislik ve bilimsel programlar da dâhil olmak üzere, burslu öğrenim sayısının ciddi miktarda artırılması
4.c ’a kadar özellikle en az gelişmiş ülkeler ve küçük ada devletlerinde olmak üzere tüm gelişmekte olan ülkelerde, öğretmen eğitimi için uluslararası işbirliği yolu da dâhil olmak üzere nitelikli öğretmen arzının büyük oranda artırılması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak ve kadınların ve kız çocuklarının toplumsal konumlarını güçlendirmek
Her yerde tüm kadın ve kızlara karşı ayrımcılığın bitirilmesi
Kadın kaçakçılığı, cinsel ve diğer istismar türleri de dâhil olmak üzere tüm kadın ve kızlara yönelik gerek kamusal gerek özel alanlarda, her türlü şiddetin bitirilmesi
Çocuk, erken ve zorlama evlilik ve kadın sünneti gibi tüm zararlı uygulamaların bitirilmesi
Kamu hizmetlerinin, altyapının ve sosyal koruma politikalarının sağlanması ve ulusal şartlara uygunluk durumunda ev ve aile içerisinde sorumluklarının paylaşımının teşvik edilmesi yollarıyla ücretsiz bakım ve ev işlerinin tanınması ve değerinin bilinmesi
Kadınların, politik, ekonomik ve sosyal yaşamda her düzey karar alma mekanizmasına tam ve etkili katılımı ve liderlik için eşit fırsatların temin edilmesi
Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı’nın Eylem Planı’yla ve Pekin Eylem Platformu’yla ve bu konferansların sonuç dokümanları çerçevesinde mutabık kalınan şekilde cinsel ve üreme sağlığına ve üreme haklarına evrensel erişimin sağlanması
5.a Kadınlara ekonomik kaynaklar konusunda eşit haklar verilmesi için reformlar yapılması ve bununla birlikte ulusal yasalarla uyumlu olacak şekilde mülkiyet ve arazi ve diğer mülk çeşitleri üzerinde kontrol, mali hizmetler, miras ve doğal kaynaklara erişimin taahhüt edilmesi
5.b Kadınların güçlenmesinin desteklenmesi için etkinleştirici teknolojilerin, özellikle bilgi ve iletişim teknolojilerinin, kullanımınının iyileştirilmesi
5.c Cinsiyet eşitliğinin desteklenmesi ile kadınların ve kızların her seviyede güçlendirilmesi için sağlam politikaların ve uygulanabilir yasaların hayata geçirilmesi ve kuvvetlendirilme
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için su ve kanalizasyon hizmetlerinin ulaşılabilirliğini ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak
’a kadar herkes için güvenli ve satın alınabilir içme suyuna evrensel ve adil erişimin elde edilmesi
’a kadar kadınlar ile kızların ve savunmasız durumda olanların ihtiyaçlarına özel ilgi göstererek, herkes için yeterli ve adil kanalizasyon hizmetine ve hijyene erişimin elde edilmesi ve açık alana dışkılamanın sona erdirilmesi
’a kadar su kalitesinin, kirliliğin azaltılması, zararlı kimyasalların ve maddelerin boşaltımının bitirilmesi ve salınımını en aza indirilmesi, arıtılmayan atık su oranının yarıya düşürülmesi ve geri dönüşümün ve güvenli geri kazanımın dünya çapında kaydadeğer miktarda arıtılarak iyileştirilmesi
’a kadar her sektörde su kullanımı verimliliğinin artırılması ve su kısıtının dikkate alınması için tatlı suyun sürdürülebilir çıkarılması ve tedarik edilmesinin sağlanması ve su kısıtından mağdur olan insan sayısının kaydadeğer miktarda azaltılması
’a kadar uygun olduğu durumlarda sınırötesi işbirliği dâhil olmak üzere her düzeyde entegre su kaynakları yönetiminin uygulanması
’ye kadar dağlar, ormanlar, sulak alanlar, nehirler, akiferler ve göller de dâhil olmak üzere suyla ilgili ekosistemlerin korunması ve restore edilmesi
6.a ’a kadar, gelişmekte olan ülkelerde su toplama, desalinasyon, su verimliliği, atıksu arıtma, geri kazanma ve geri kullanma teknolojilerini de içerecek şekilde su ve kanalizasyon ile ilgili eylemler ve programlar konusunda uluslararası işbirliğinin ve kapasite artırma desteğinin genişletilmesi
6.b Su ve kanalizasyon yönetiminin iyileştirilmesi için yerel yönetimlerin katılımının desteklenmesi ve kuvvetlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Herkes için erişilebilir, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerji sağlamak
’a kadar erişilebilir, güvenilir ve çağdaş enerji hizmetlerine evrensel erişimin sağlanması
’a kadar yenilenebilir enerjinin küresel enerji dağılımındaki payının kaydadeğer miktarda artırılması
’a kadar enerji verimliliğindeki küresel iyileşme hızının iki katına çıkarılması
7.a ’a kadar yenilenebilir enerji, enerji verimliliği ve ileri ve daha temiz fosil yakıt teknolojilerini de içerecek şekilde temiz enerji araştırmaları ve teknolojilerine erişimi kolaylaştırmak için uluslararası işbirliğinin geliştirilmesi ve enerji altyapısı ve temiz enerji teknolojileri yatırımlarının desteklenmesi
7.b ’a kadar tüm gelişmekte olan ülkelerde, özellikle en az gelişmiş ülkelerde ve gelişmekte olan küçük ada devletlerinde, herkese çağdaş ve sürdürülebilir enerji hizmetleri sağlamak için altyapının geliştirilmesi ve teknolojinin yükseltilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik kalkınmayı sağlamak, tam ve üretken istihdamı ve insan onuruna yakışır işleri yaygınlaştırmak
Ulusal koşullara uygun olacak şekilde kişi başına düşen ekonomik büyümenin, özellikle en az gelişmiş ülkelerde yıllık en az %7 GSYH büyüme olacak şekilde, sürekli hale getirilmesi
Çeşitlendirme, teknoloji yükseltme ve yenilikçilik yollarıyla, yüksek katma değerli ve yoğun işgücü gerektiren sektörlere odaklanarak, daha yüksek seviyelerde üretkenliğe ulaşılması
Üretken faaliyetler, insana yakışan iş oluşumu, girişimcilik, yaratıcılık ve yenilikçiliği destekleyen kalkınma odaklı politikaların yaygınlaştırılması ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin kurulması ve büyümesinin, mali hizmetlere erişim yolunu da kapsayacak şekilde teşvik edilmesi
’a doğru tüketim ve üretimde küresel kaynak verimliliğinin artan biçimde iyileştirilmesi ve gelişmiş ülkelerin önderliğinde, sürdürülebilir üretim ve tüketim 10 yıllık çerçeve programlarıyla da uyumlu olacak şekilde, ekonomik büyümenin çevresel bozunmadan ayrıştırılması için çaba gösterilmesi
’a kadar gençleri ve engelli insanları da içerecek şekilde tüm erkek ve kadınlar için tam ve üretken istihdam ve insana yakışır işlere ve eşit değerde işe eşit ücrete ulaşılması
’ye kadar çalışmayan, öğrenim görmeyen veya eğitilmeyen genç oranının kaydadeğer miktarda azaltılması
Çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin bitirilmesi ve yasaklanmasının güvenceye alınması için acil ve etkili tedbirlerin alınması, zorla çalıştırmanın yok edilmesi ve ’e kadar çocuklara askerlik yaptırılması dâhil olmak üzere her türlü çocuk işçiliğinin sona erdirilmesi
İşçi haklarının korunması ve özellikle kadın göçmen işçiler ve riskli işlerde çalışanlar olmak üzere tüm çalışanlar için güvenli ve emniyetli iş ortamlarının yaygınlaştırılması
’a kadar istihdam yaratan ve yerel kültür ve ürünleri teşvik eden sürdürülebilir turizme yönelik politikaların planlanması ve uygulanması
Bankacılık ile sigorta ve mali hizmetleri herkesi kapsayacak şekilde genişletmek için ulusal finansal kurumların kapasitelerinin güçlendirilmesi
8.a Gelişmekte olan ülkeler, özellikle EAGÜ’ler için, EAGÜ’lere Yönelik Gelişmiş Entegre Çerçeve kapsamını da içerecek şekilde, Ticaret için Yardım desteklerinin artırılması
8.b ’ye kadar genç istihdamı için küresel bir stratejinin geliştirilmesi ve işlevsel hale getirilmesi ve Uluslararası Çalışma Örgütü Küresel İş Paktı’nın uygulanması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Dayanıklı altyapılar inşa etmek, sürdürülebilir ve kapsayıcı sanayileşmeyi yaygınlaştırmak ve yenilikçiliği teşvik etmek
Herkes için adil ve satın alınabilir erişim odağıyla, ekonomik kalkınma ve insan refahını desteklemek için, bölgesel ve sınır ötesi altyapıyı da içerecek şekilde, kaliteli, güvenilir, sürdürülebilir ve dayanıklı altyapıların geliştirilmesi
Kapsayıcı ve sürdürülebilir sanayileşmenin yaygınlaştırılması ve ’a kadar ulusal koşullarla uyumlu olacak şekilde sanayileşmenin istihdam ve GSYH içindeki payının kayda değer miktarda artırılması ve EAGÜ’lerde iki katına çıkarılması
Özellikle gelişmekte olan ülkelerde küçük ölçekli endüstriyel ve diğer işletmelerin, uygun koşullu kredilere ve değer zincirleri ve pazarlara entegrasyonunu da içerecek şekilde mali hizmetlere erişiminin artırılması
’a kadar her ülkenin kendi göreceli kabiliyetleri çerçevesinde artan kaynak kullanım verimliliği ile temiz ve çevreye duyarlı teknolojiler ve endüstriyel süreçlerin daha fazla benimsenmesi yollarıyla sürdürülebilir altyapının geliştirmesi ve sanayinin iyileştirmesi
Bilimsel araştırmanın geliştirilmesi, tüm ülkelerde, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, ’a kadar yenilikçiliğin desteklenmesi ve Ar&Ge alanında çalışan sayısının milyon insanda büyük oranda artırılması ve kamu ve özel Ar&Ge harcamalarının artırılmasını da içerecek şekilde sanayi sektörlerinin teknolojik kapasitelerinin yükseltilmesi
9.a Afrika ülkelerine, en az gelişmiş ülkelere, karayla çevrili gelişmekte olan ülkelere ve gelişmekte olan küçük ada devletlerine geliştirilmiş mali, teknolojik ve teknik destek sağlama yoluylasürdürülebilir ve dayanıklı altyapı geliştirmenin kolaylaştırılması
9.b Gelişmekte olan ülkelerde endüstriyel çeşitlilik ve ticari mallara katma değer yaratılmasına elverişli politika ortamını oluşturmak dâhil olmak üzere yurt içi teknoloji geliştirme, araştırma ve yenilikçiliğin desteklenmesi
9.c BİT’e erişimin kaydadeğer miktarda artırılması ve ’ye kadar EAGÜ’lerde evrensel ve satın alınabilir internete erişimin sağlanması için çaba gösterilmesi
* Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Hedef Ülkelerin içinde ve arasında bulunan eşitsizlikleri azaltmak
’a kadar nüfusun en alt %40’lık kesiminin gelirinin ulusal ortalamadan daha fazla oranda büyümesinin artan dereceyle başarılması ve sürekli hale getirilmesi
’a kadar yaş, cinsiyet, engel, ırk, etnik köken, soy, din veya ekonomik veya başka bir durumuna bakılmaksızın herkesin sosyal, ekonomik ve politik içermesinin sağlanması ve desteklenmesi
Ayrımcılığa yol açan yasaların, politikaların ve uygulamaların bitirilmesi ve bu bağlamda uygun yasaların, politikaların ve eylemlerin yaygınlaştırılması yollarını da içerecek şekilde fırsat eşitliğinin temin edilmesi ve sonuçların eşitsizliğinin azaltılması
Özellikle mali, maaş ve sosyal korunma politikaları olmak üzere politikaların benimsenmesi ve zaman içerisinde daha fazla eşitliğin sağlanması
Küresel finansal pazarlar ve kurumların mevzuatının ve izlenmesinin geliştirilmesi ve bu tarz düzenlemelerin uygulamasının güçlendirilmesi
Daha etkili, güvenilir, hesap verebilir ve meşru kurumlar sağlamak için küresel uluslararası ekonomik ve finansal kurumların karar verme süreçlerinde gelişmekte olan ülkelerin daha güçlü temsilinin ve söz hakkının temin edilmesi
Planlı ve iyi yönetilen göç politikalarının uygulanması dâhil olmak üzere, insanların muntazam, güvenli, düzenli ve sorumlu bir biçimde göç etmesi ve hareketliliğinin sağlanması
a DTÖ anlaşmalarıyla uyumlu olacak şekilde, gelişmekte olan ülkeler, özellikle en az gelişmiş ülkeler için özel ve farklılaştırılmış muamele prensibinin uygulanması
b Afrika ülkeleri, gelişmekte olan küçük ada devletleri ve karayla çevrili gelişmekte olan ülkeler gibi ihtiyacın en fazla olduğu en az gelişmiş ülkelerde, ulusal plan ve programlarıyla uyumlu olacak şekilde, doğrudan yabancı yatırımları da içermek üzere resmi kalkınma yardımlarının ve finansal akımların teşvik edilmesi
c ’a kadar göçmen işçi dövizi havale işlem bedellerinin %3’ün daha altına düşmesi ve maliyeti %5’ten daha yüksek işçi dövizi havalelerinin sona erdirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Şehirleri ve yerleşim yerlerini kapsayıcı, güvenli, güçlü ve sürdürülebilir hale getirmek
’a kadar herkesin yeterli, güvenli ve satın alınabilir konut ve temel hizmetlere erişiminin sağlanması ve gecekonduların iyileştirilmesi
’a kadar zarar görebilirliği yüksek olanlar, kadınlar, çocuklar, engelli insanlar ve yaşlıların ihtiyaçları dikkate alınarak, başta toplu taşımanın genişletilmesiyle yol güvenliğinin artırılması olmak üzere herkes güvenli, satın alınabilir, erişilebilir ve sürdürülebilir ulaşım sistemlerinin sağlanması "
’a kadar her ülkede katılımcı, bütünleşik ve sürdürülebilir yerleşim yerlerinin planlanması ve yönetimi için kapasitesinin geliştirilmesi ile kapsayıcı ve sürdürülebilir kentleşmenin sağlanması
Dünya’nın kültürel ve doğal mirasını korumak ve sahip çıkmak için çalışmaları desteklemek
’a kadar, zarar görülebilirliği yüksek insanlar ve yoksulları korumaya odaklanarak, su kaynaklı afetler de dâhil olmak üzere afetlerden kaynaklanan ölümlerin ve etkilenen insan sayısının kaydadeğer miktarda azaltılması ve ekonomik kayıpların GSYH içerisindeki oranının büyük oranda düşürülmesi
’a kadar hava kalitesi ile kentsel ve diğer atıkların yönetimi dâhil olmak üzere şehirlerin kişi başına düşen olumsuz çevresel etkilerinin düşürülmesi
’a özellikle kadın ve çocuklar, yaşlı insanlar ve engelli insanlar için, güvenli, kapsayıcı ve erişilebilir yeşil ve herkese açık alanlara evrensel erişimin sağlanması
a Ulusal ve bölgesel kalkınma planlama faaliyetlerini kuvvetlendirerek, kent, kent çevresi ve kırsal alanlar arasındaki olumlu ekonomik, sosyal ve çevresel bağlantıların desteklenmesi
b ’ye kadar, kapsayıcılığı, kaynak verimliliğini, iklim değişikliğine karşı emisyon azaltımını ve uyumu ve afetlere karşı dayanıklılığı dikkate alan; yeni hazırlanacak olan Hyogo Çerçevesi ve her düzeyde bütüncül afet risk yönetimiyle uyumlu entegre politika ve planları benimseyen, geliştiren ve uygulayan şehir ve yerleşim yeri sayısının ciddi miktarda artırılması c, Yerel malzemeler kullanılarak, sürdürülebilir ve dayanıklı binaların inşası için, en az gelişmiş ülkelerin finansal ve teknik yardımları da içerecek şekilde desteklenmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerini temin etmek
Gelişmiş ülkelerin önderliğinde, gelişmekte olan ülkelerin gelişmesi ve kapasitelerini göz önünde bulundurarak, her ülkenin harekete geçmesiyle sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerine yönelik 10 yıllık program çerçevesinin (10YPÇ) uygulanması
'a kadar doğal kaynakların sürdürülebilir yönetiminin ve verimli kullanımının sağlanması
’a kadar perakende ve tüketici satış seviyesinde kişi başına düşen küresel yiyecek israfının yarıya düşürülmesi ve hasat sonrası kayıpları da dâhil olmak üzere, üretim ve tedarik zinciri faaliyetleri sürecinde yiyecek kayıplarının azaltılması
’ye kadar kabul edilmiş uluslararası çerçevelerle uyumlu olacak şekilde kimyasalların ve tüm atıkların yaşam döngüsü boyunca çevreye duyarlı yönetiminin sağlanması ile insan sağlığına ve çevreye olan zararlı etkilerinin en aza indirilebilmesi için bu atıkların havaya, suya ve toprağa salınımının kaydadeğer miktarda azaltılması
’a kadar engelleme, azaltma, geri kazanım ve geri kullanım yollarıyla atık oluşumunun kaydadeğer miktarda azaltılması
Başta büyük ve uluslararası şirketler olmak üzere, firmaların sürdürülebilir uygulamaları benimsemeleri ve raporlama döngülerine sürdürülebilirlik bilgilerini eklemeleri için özendirilmesi
Ulusal politikalar ve önceliklerle uyumlu olacak şekilde sürdürülebilir kamu alımlarının teşvik edilmesi
’a kadar her yerdeki insanların sürdürülebilir kalkınma ve doğayla uyumlu yaşam tarzları hakkında gerekli bilgilere ve farkındalığa sahip olmalarının temin edilmesi
a Gelişmekte olan ülkelerin daha sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerine geçmesi için bilimsel ve teknolojik kapasitelerini geliştirmeleri için desteklenmeleri
b ’a kadar istihdam yaratan ve yerel kültür ve ürünleri teşvik eden sürdürülebilir turizm için sürdürülebilir kalkınma etkilerini izleyebilmek için araçlar geliştirilmesi ve uygulanması
c Gelişmekte olan ülkelerin özel koşulları ve ihtiyaçlarını göz önüne alarak ve yoksul ve etkilenen zümreleri koruyan bir yaklaşım göstererek bu ülkeler üzerinde olabilecek tüm olumsuz etkileri en aza indirerek, vergilendirmenin yeniden yapılandırılması ve çevresel etkileri olan zararlı sübvansiyonların var olduğu yerde aşama aşama bitirilmesi dahil olmak üzere, ulusal koşullara uygun olarak, piyasa aksaklıklarının kaldırılmasıyla müsrif tüketimi teşvik eden verimsiz fosil yakıt sübvansiyonlarının rasyonelleştirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Hedef İklim değişikliği ve etkileri ile mücadele etmek için acil olarak harekete geçmek
Tüm ülkelerde iklim değişikliğiyle ilgili tehlikelere ve doğal afetlere karşı dayanıklılık ve uyum kapasitesinin artırılması
İklim değişikliği ile ilgili emisyon azaltımı ve uyum önlemlerinin ulusal politikalara, stratejilere ve planlamaya dâhil edilmesi
İklim değişikliği ile ilgili emisyon azaltımı, uyum, olası etkilerin azaltımı ve erken uyarı konularında eğitimin, farkındalık geliştirme ile bireysel ve kurumsal kapasitenin iyileştirilmesi
a Makul azaltım tedbirleri ve uygulamada şeffaflık bağlamında gelişmekte olan ülkelerin ihtiyaçlarını karşılamak için ’ye kadar BMİDÇS altında özellikle gelişmiş ülkelerce verilen yıllık milyar ABD Doları ortak taahhüdün yerine getirilmesi ve Yeşil İklim Fonu’nun sermaye olarak tahsis edilmesi yoluyla bir an önce işler duruma getirilmesi
b En az gelişmiş ülkelerde, kadınlar, gençler ile yerel ve azınlıkta kalmış topluluklara ağırlık verilerek iklim değişikliği ile ilgili planlama ve yönetim kapasitesinin artırılması için yeni yöntemlerin teşvik edilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir kalkınma için okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını muhafaza etmek ve sürdürülebilir şekilde kullanmak
’e kadar deniz atıkları ve besin maddesi kirliliğini de içerecek şekilde özellikle kara kaynaklı eylemlerden kaynaklanan her türlü deniz kirliliğinin engellenmesi ve kaydadeğer miktarda azaltılması
’ye kadar, önemli derecedeki olumsuz etkilerden kaçınmak için, deniz ve kıyı ekosistemlerinin dayanıklılığını artırmayı da içerecek şekilde sürdürülebilir bir şekilde kullanılması ve korunması ile sağlıklı ve üretken okyanusları elde etmek maksadıyla bu ekosistemlerin yenilenmesi için harekete geçilmesi
Her düzeyde bilimsel işbirliği yolunu da içerecek şekilde okyanus asitlenmesinin irdelenmesi ve en aza indirilmesi
’ye kadar balık stoklarının, uygun en kısa zamanda biyolojik karakteristiklerine göre belirlenen maksimum sürdürülebilir ürünü sağlayabilmesi için gerekli seviyelere gelebilmesi maksadıyla; mahsul toplamanın etkili bir şekilde düzenlenmesi, aşırı avlanma, yasadışı, kayıtdışı ve kuraldışı (YKK) balıkçılığın ve tahripkâr balıkçılık uygulamalarının bitirilmesi ve bilimsel temelli yönetim planlarının uygulanması
’ye kadar ulusal ve uluslararası yasalarla ve mevcut en iyi bilimsel bilgiyle uyumlu olacak şekilde kıyı ve deniz alanlarının en az %10’unun muhafaza edilmesi
’ye kadar, gelişmekte olan ve en az gelişmiş ülkeler için uygun, etkili ve farklılaştırılmış muamelenin DTÖ sübvansiyon müzakerelerinin çok önemli bir parçası olması gerektiğini onaylayarak, kapasite aşımı ve aşırı avlanmayı destekleyen belli başlı balıkçılık sübvansiyonlarının yasaklanması, YKK balıkçılığa iştirak eden sübvansiyonların sona erdirilmesi ve bu tarz yeni sübvansiyonların sunulmasından kaçınılması
’a kadar küçük ada devletlerinin ve en az gelişmiş ülkelerin, balıkçılığın, su ürünleri ve turizmin sürdürülebilir yönetimi yolunu da içermek üzere su kaynaklarının sürdürülebilir kullanımından aldıkları ekonomik faydanın artırılması
a Okyanus sağlığının iyileştirilmesi ve gelişmekte olan ülkelerin, özellikle küçük ada devletleri ve en az gelişmiş ülkelerin kalkınmasına deniz biyolojik çeşitliliğinin katkısının artırılması amacıyla Deniz Teknolojisi Transferine İlişkin Hükümetler arası Oşinografi Komisyonu Kriterleri ve Rehberleri doğrultusunda bilimsel bilginin artırılması, araştırma kapasitesinin geliştirilmesi ve deniz teknolojilerinin transfer edilmesi
b Küçük ölçekli olta balıkçılarının deniz kaynakları ve pazarlarına erişiminin sağlanması
c "İstediğimiz Gelecek" belgesinin paragrafında da belirtildiği gibi okyanusların ve kaynaklarının muhafazası ve sürdürülebilir kullanımı konusunda yasal çerçeveyi belirleyen BMDHS'de yansıtıldığı şekilde okyanusların ve kaynaklarının sürdürülebilir kullanımının ve muhafazasının güçlendirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Karasal ekosistemleri korumak, yenilemek ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etmek, ormanları sürdürülebilir yönetmek, çölleşmeyle mücadele etmek, toprakların verimlilik kaybını durdurmak ve tersine çevirmek ve biyoçeşitlik kaybını durdurmak
’ye kadar, uluslararası anlaşmaların getirdiği yükümlülükler doğrultusunda, özellikle ormanlar, sulak alanlar, dağlar ve kurak alanlar olmak üzere, kara ve iç tatlı su ekosistemlerinin ve bunların hizmetlerinin korunması, restore edilmesi ve sürdürülebilir kullanılması
’ye kadar, her türlü ormanın sürdürülebilir yönetiminin uygulanmasının teşvik edilmesi, ormansızlaştırmanın durdurulması, ormansızlaşmış arazilerin restore edilmesi ve ormanlaştırma ve yeniden ağaçlandırmanın küresel olarak ciddi miktarda artırılması
’ye kadar, çölleşmeyle mücadele edilmesi, çölleşmeden, kuraklıktan ve sellerden etkilenen yerleri de içermek üzere bozulmuş kara ve toprakların yenilenmesi ve arazi-kaybından kurtulmuş bir dünyaya ulaşmak için çaba gösterilmesi
’a kadar dağ ekosistemlerinin, sürdürülebilir kalkınma için vazgeçilmez olan faydalarını sağlama kapasitesini geliştirmek için, biyolojik çeşitliliği de içerecek şekilde, muhafazasının sağlanması
Doğal habitatların bozunmasının azalması için acil ve kaydadeğer tedbirlerin alınması, biyoçeşitlilik kaybının durdurulması ve ’ye kadar tehdit altındaki türlerin korunması ve tamamen yok olmasının engellenmesi
Genetik kaynakların kullanımından ortaya çıkan faydaların adil ve hakkaniyetli paylaşımının sağlanması ve genetik kaynaklara uygun erişimin yaygınlaştırılması
Bitki ve hayvanların korunan türlerinin kaçırılmasının ve kaçak avlanılmasının sona erdirilmesi için acil tedbirlerin alınması ve yasadışı yollardan elde edilen yaban hayatı ürünlerine olan arz ve talebin irdelenmesi
’ye kadar kara ve su ekosistemlerindeki istilacı yabancı türlerin etkilerinin azaltılması için tedbirlerin alınması ve öncelikli türlerin kontrol altına alınması ve yok edilmesi
’ye kadar ekosistemlerin ve biyolojik çeşitlilik değerlerinin ulusal ve yerel planlara, kalkınma süreçlerine ve yoksulluk azaltma stratejilerine ve hesaplarına dâhil edilmesi
a Biyolojik çeşitlilik ve ekosistemlerin korunması ve sürdürülebilir kullanılması için her türlü kaynaktan gelen mali imkânların kaydadeğer miktarda artırılması ve seferber edilmesi
b Sürdürülebilir orman yönetiminin finansmanı için her düzeyden gelen kaynakların seferber edilmesi ve gelişmekte olan ülkelere, sürdürülebilir orman yönetiminin, koruma ve ormanlaştırmayı da içerecek şekilde, geliştirilmesi için yeterli teşviklerin sağlanması
c Sürdürülebilir geçim kaynakları fırsatlarını takip edebilmeleri için yerel halkların kapasitelerini artırmayı da içerecek şekilde, korunan türlerin kaçak avlanılması ve kaçırılmasıyla mücadele etmek için olan çabalara küresel desteğin geliştirilmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Sürdürülebilir kalkınma için barışçıl ve kapsayıcı toplumları yaygınlaştırmak, herkesin adalete erişimini sağlamak, her seviyede etkili, hesap verebilir ve kapsayıcı kurumları inşa etmek
Her yerde her türlü şiddetin ve şiddet sebepli ölüm oranlarının kaydadeğer miktarda azaltılması
Çocuklara karşı her türlü tacizin, istismarın, kaçırılmanın ve her türlü şiddetin ve işkencenin bitirilmesi
Ulusal ve uluslararası düzeylerde hukukun üstünlüğünün yaygınlaştırılması ve herkes için adalete eşit erişimin sağlanması
’a kadar yasadışı finansal akışların kaydadeğer miktarda azaltılması, çalınmış mülklerin kurtarılması ve iade edilmesinin sağlanması ve her türlü organize suçla mücadele edilmesi
Her türlü yolsuzluk ve rüşvetin ciddi miktarda azaltılması
Her düzeyde, etkili, hesap verebilir ve şeffaf kurumların geliştirilmesi
Her düzeyde, hassas, kapsayıcı, katılımcı ve temsiliyetçi karar almanın temin edilmesi
Küresel yönetişim kurumlarında gelişmekte olan ülkelerin katılımının genişletilmesi ve kuvvetlendirilmesi
’a kadar, herkese, doğum kayıtları da dahil olmak üzere yasal kimliklerin sağlanması
Ulusal yasalar ve uluslararası anlaşmalar doğrultusunda kamunun bilgiye erişiminin sağlanması ve özgürlüklerin korunması
a Terör ve suçla mücadele etmek ve şiddeti engellemek için, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, her düzeyde kapasite artırma amacıyla, uluslararası işbirliği yolunu da içerecek şekilde, ilgili ulusal kurumların kuvvetlendirilmesi
b Sürdürülebilir kalkınma için ayrımcı olmayan yasa ve politikaların yaygınlaştırılması ve uygulanmasının sağlanması
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.
Uygulama araçlarını güçlendirmek ve sürdürülebilir kalkınma için küresel işbirliğine canlılık kazandırmak
Yurt içi vergi ve diğer gelir tahsilat toplama kapasitesini geliştirmek için, gelişmekte olan ülkelere uluslararası destek yolunu da içerecek şekilde, yurtiçi kaynak seferberliğinin kuvvetlendirilmesi
En az gelişmiş ülkelere %’si ayrılacak şekilde milli gelirin %’sinin RKY olarak sağlanmasını da içermek üzere gelişmiş ülkelerin RKY taahhütlerini tamamen uygulaması
Farklı kaynaklardan gelişmekte olan ülkelere ilave mali kaynakların seferber edilmesi
Uygun olduğu şekilde, borç finansmanı, borç yardımı ve borcun yeniden yapılandırmasını teşvik etmeyi hedefleyen eşgüdümlü politikalar yoluyla, uzun-vadeli borç sürdürülebilirliğine erişmek için gelişmekte olan ülkelere yardım edilmesi ve borç yükünü azaltmak için aşırı borçlanmış yoksul ülkelerin dış borçlarının üzerine gidilmesi
EAGÜ’ler için yatırım destek rejimlerinin benimsenmesi ve uygulanması
Kuzey-Güney, Güney-Güney ve üçgen bölgesel ve uluslararası işbirliğinin ve bilim, teknoloji ve yenilikçiliğe erişimin geliştirilmesi ve özellikle BM seviyesinde var olan mekanizmalar arasında geliştirilmiş işbirliği ve anlaşıldığı takdirde küresel bir teknoloji kolaylaştırıcı mekanizmasını da içermek üzere, taraflarca anlaşılmış koşullarda bilgi paylaşımının geliştirilmesi
Karşılıklı anlaşıldığı takdirde, ayrıcalıklı ve öncelikli koşulları da bulunduracak şekilde, avantajlı şartlarla çevreye duyarlı teknolojilerin gelişmekte olan ülkelere transferi, geliştirilmesi, yayılması ve yaygınlaştırılmasının teşvik edilmesi
’ye kadar EAGÜ’ler için, Teknoloji Bankası ve BTY (Bilim, Teknoloji ve Yenilikçilik) kapasite geliştirme mekanizmalarının tamamen çalışır hale getirilmesi ve özellikle BİT olmak üzere kolaylaştırıcı teknolojilerin kullanımının geliştirilmesi
Tüm sürdürülebilir kalkınma hedeflerini uygulanabilmesini sağlayacak ulusal planları desteklemek maksadıyla, gelişmekte olan ülkelerde etkili ve hedeflenen kapasite geliştirmenin uygulanabilmesi için, Kuzey-Güney, Güney-Güney ve üçgen işbirliği aracılığını da içererek uluslararası desteğin geliştirilmesi
Doha Kalkınma Gündemi’nin müzakerelerinin sonucunu da içerecek şekilde DTÖ’nün altında evrensel, kural temelli, ayrımcılık içermeyen ve hakkaniyetli bir çoktaraflı ticaret sisteminin geliştirilmesi
Gelişmekte olan ülkelerin ihracatlarının, özellikle ’ye kadar küresel ihracatta EAGÜ’lerin payını iki katına çıkarma anlayışına sahip bir şekilde, kaydadeğer miktarda artırılması
DTÖ kararlarıyla uyumlu olarak, menşei kurallarının EAGÜ’lerden yapılan ithalatların şeffaflığına ve basitliğine uyarlanabilir olmasının sağlanması yolunu da içerecek şekilde, EAGÜ’ler için gümrüksüz ve kotasız pazar erişiminin kalıcı hale getirilmesi ve pazara erişiminin kolaylaştırılmasına katkı sağlanması
Politika işbirliği ve uyumu aracılığını da içerecek şekilde küresel makroekonomik istikrarın geliştirilmesi
Sürdürülebilir kalkınma için politika uyumunun geliştirilmesi
Yoksulluğun yok edilmesi ve sürdürülebilir kalkınma politikalarının saptanması ve uygulanması için her ülkenin politik alanına ve liderliğine saygı duyulması
Tüm ülkelerde, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin başarıya ulaşmasını desteklemek maksadıyla bilgi, uzmanlık, teknoloji ve finansal kaynakları paylaşan ve seferber eden çok paydaşlı ortaklıklar tarafından tamamlanan sürdürülebilir kalkınma küresel ortaklıklarının iyileştirilmesi
Etkili kamu, kamu-özel ve sivil toplum ortaklıklarının, ortaklıkların kaynak stratejileri ve tecrübelerinin üzerine kurgulanarak teşvik edilmesi ve yaygınlaştırılması
’ye kadar, ulusal kapsamda cinsiyet, yaş, etnik köken, göçmenlik durumu, engel, coğrafi konum ve diğer karakteristiklerce ayrıştırılmış yüksek kaliteli, zamanlı ve güvenilir verinin elde edilebilirliğini kaydadeğer miktarda artırmak için, en az gelişmiş ülkeleri ve gelişmekte olan küçük ada devletleri de dâhil olmak üzere gelişmekte olan ülkelere verilen kapasite geliştirme desteğinin artırılması
’a kadar, GSYH’yı tamamlayan sürdürülebilir kalkınma süreçlerinin ölçümünü geliştirmek için hali hazırda var olan girişimlerin üzerine ekleme yapılması ve gelişmekte olan ülkelerin istatistiksel kapasite geliştirmesinin desteklenmesi
*Bu metin seafoodplus.info adresinden alıntılanmıştır.