Iş Göremezlik Raporu Ücreti Ne Kadar

İş göremezlik raporu; sigortalı kişinin iş kazası geçirmesi, meslek hastalığının ortaya çıkması, hamile veya hasta olması hallerinde çalışamaması durumunda verilen rapordur. Çalışamama süresi ise kişinin sağlık kurulundan aldığı raporda uzman doktor veya heyet tarafından belirtilen istirahat süresini kapsar. Böyle bir durumda kişinin çalışamadığı süre boyunca gelirindeki azalmayı telafi etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından raporlu kişiye bir ödenek verilir. Bu ödenek de halk arasında rapor parası, hastalık parası veya istirahat parası olarak bilinen geçici iş göremezlik ödemesidir.  İş göremezlik raporu, bir çalışanın geçici olarak iş yapamayacağı bir süre için doktor tarafından verilen resmi bir belgedir. Bu rapor, genellikle bir sağlık sorunu, hastalık veya yaralanma nedeniyle çalışanın iş yapamayacak kadar hasta veya yaralı olduğunu gösterir. İş göremezlik raporu, işveren ve çalışan arasındaki iş ilişkisinde önemli bir role sahiptir.

İş göremezlik ödeneği, çalışanların iş kazası, annelik ve hastalık gibi kanunda belirtilen durumlar sonucu geçici iş göremezlik raporu süresince gelir kaybını telafi etmeye yardımcı olan ödemedir. İş göremezlik ücreti; çalışanın ücreti, çalışanın son 1 yılda almış olduğu brüt ücretinin %60&#;ıdır ve bu ödeme, en fazla 1 yıl boyunca devam eder. Bu ödenekten faydalanmak için çalışanların yerine getirmesi gereken koşullar mevcuttur. SGK iş göremezlik raporu almaya hak kazanan kişiler için bu ödenek oldukça avantajlıdır. Halk arasında rapor parası, hastalık parası ve istirahat parası olarak da bilinen ödemeyi işveren değil Sosyal Güvenlik Kurumu gerçekleştirir. Ödenek hakkı elde edilmesi için hastalık ve iş kazası gibi farklı durumların gereklilikleri de kanunda yer alan koşullara bağlıdır.

İş Göremezlik Raporu Nedir?

İş hayatında iş kazası, meslek hastalığı, gebelik veya iş yapamayacak duruma gelmeniz neticesinde istirahat etmenizi gerektiren durumlar ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlar için iş göremezlik raporu alınması gündeme gelmektedir. İş göremezlik raporu, Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı olarak çalışan kişilerin hastalık, iş kazası ya da gebelik gibi durumlarda gelir kaybı yaşamamasını sağlayan belgedir. Genel olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na kayıtlı çalışanların raporlu oldukları gün sayısı kadar maaş kesintisi gerçekleşir. Bu mağduriyet durumunun azaltılması için çalışanlara Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gelir kaybına uğramamaları ve mağdur olmamaları için ödeme yapılır. İş göremezlik raporu alınabilmesi için SGK tarafından yetkilendirilmiş uzman hekim veya hastane tarafından verilmiş olması gerekmektedir. İş göremezlik raporunun iki türü mevcuttur;

• Geçici iş göremezlik: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre, sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hâllerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama hâlidir.
• Sürekli iş göremezlik: sayılı İş Kanunu’na göre, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlarda meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu belirtilen ve Kurum Sağlık Kurulunca bu durumu onaylanan sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır.

İş Göremezlik Raporu Nasıl Alınır?

Çalışanların işe gidemedikleri dönemde maruz kaldıkları maddi kaybın telafisi için gerekli olan iş göremezlik raporunun alınabilmesi için ilk olarak meydana gelen rahatsızlık veya gebelik sebebi ile işe gidilmeme süresinin en az 3 gün olması gerekmektedir. Raporun 2 gün gibi kısa bir süre için verilmiş olması halinde işveren maaştan herhangi bir kesinti yapmaz. Bu durumda SGK tarafından iş göremez raporuna dayanılarak ödenek alınamaz. İş göremez ödeneğinin gündeme gelebilmesi için raporun en az 3 gün veya üzeri olması gerekmektedir. Ayrıca çalışanların iş göremezlik raporunu SGK tarafından yetkilendirilmiş hastane ve uzman hekimlerden alması gerekmektedir.

İş Göremezlik Rapor Parası Nedir ve Nasıl Alınır?

İş göremezlik ödeneği bir diğer değişle rapor parası, çalışanların iş kazası, annelik ve hastalık gibi kanunda belirtilen durumlar sonucu geçici iş göremezlik süresi boyunca meydana gelen gelir kaybının telefi edilmesi amacıyla SGK tarafından yapılan ödemedir. Çalışamama süresi kişinin hastane ve uzman doktordan aldığı raporda belirtilen istirahat süresini kapsamaktadır.  Halk arasında rapor parası, hastalık parası veya istirahat parası olarak adlandırılan ödemeyi işverenler değil SGK iş göremezlik ödeneği ile yapmaktadır. İş göremezlik raporunu alabilmek için gerekli şartlar:

• Hastalık, meslek hastalığı, analık, iş kazası nedeniyle iş göremez durumda olduğunu belirten sigortalının, Yetkili hekim ve sağlık kuruluşuna başvurması,
• Raporun en az 3 gün süreli olarak alınması,
• Alınan en az 3 gün süreli raporun işverene en kısa sürede teslim edilmesi gerekmektedir.

İş göremezlik raporunun işverene tesliminin en kısa sürede gerçekleştirilmesi raporun 5 gün içinde e-rapor sistemine girilmesi için önem arz etmektedir. İş göremezlik raporunun sisteme yüklenmesi sonrasında Sosyal Güvenlik Kurumu görevlileri tarafından incelenir ve uygun görülmesi halinde iş göremezlik ödemesi PTT aracılığıyla gerçekleştirilir.

İş Göremezlik Ödeneğinden Nasıl Faydalanılır?

Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan iş göremezlik raporu alabilmek için hangi sebeple rapor alındığının incelenmesi gerekmektedir. Hastalık, gebelik, meslek hastalığı veya iş kazası durumlarında farklı şartlar bulunmaktadır. Hastalık durumlarında iş göremezlik raporu ile ödeme alabilmek için sigortalının iş göremezlik halinin başladığı tarihe kadar son 90 gün içinde kısa vadeli sigorta priminin yatırılmış olması gerekmektedir. Ancak )0 gün prim şartı iş kazası durumunda aranmamaktadır. Ayrıca meslek hastalığı sebebiyle iş göremezlik ödemesinden faydalanabilmek için meslek hastalığının uzman doktor tarafından rapor edilmesi gerekmektedir.

Rapor alma sebebine göre değişmekle birlikte genel olarak iş göremezlik ödeneğinden faydalanabilmek için şartlar:

• Sigortalı kişi, istirahatinin başlayacağı günden bitiş süresine kadar geçerli bir sigortaya sahip olmalıdır.
• Bir sağlık kuruluşundan iş göremezlik raporu alınmalıdır.
• Rapor süresince iş yerinde çalışılmamalıdır.

SGK hükümlerine Tabi Kişiler Bakımından İş Göremezlik Raporu Süresi ve Geçerlilik Süresi

İş kanununa tabi kişiler bakımından, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine Göre;

• Bakanlıkça yetkilendirilmiş olan işyeri hekimi sigortalıya bir kerede en fazla 2 gün istirahat verebilir.
• Sigortalılar ayaktan tedavilerde tek hekim raporu ile bir defada en çok 10 günlük iş göremezlik raporu alabilir. İstirahat sonrasında kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise toplam süre 20 günü geçmesi şartıyla rapor uzatılabilir. İş göremezlik raporunun 20 günü aşması durumu söz konusu olduğu zaman raporun sağlık kurulundan alınması gerekmektedir.
• Sağlık kurulunun ilk vereceği istirahat süresi sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlamak üzere 6 ayı geçemez. Tedaviye devam edilmesi hâlinde malullük hâlinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği sağlık kurulu raporu ile tespit edilirse bu süre uzatılır.

Devlet Memurları Bakımından İş Göremezlik Raporu Süresi ve Geçerlilik Süresi

Devlet memurları bakımından, Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık Ve Refakat İznine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’ e göre, “Memurların hastalık raporlarının, sayılı Kanun ve ilgili mevzuatında belirtilen usûl ve esaslar çerçevesinde kendilerini tedavi eden kurum tabipliği, aile hekimliği veya SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenmesi esastır.” hükmü mevcuttur. Anılan sebeple SGK mevzuatında yer alan düzenleme ve sınırlamalar aynen Devlet memurları açısından da geçerlidir.

Ayrıca Devlet Memurları ile  ilgili olarak aynı Yönetmelikte;

• Memura, aylık ve özlük hakları korunarak, verilecek raporda gösterilecek lüzum üzerine, kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç gösteren hastalığı hâlinde 18 aya kadar, diğer hastalık hâllerinde ise 12 aya kadar izin verilir. Azamî izin sürelerinin hesabında, aynı hastalığa bağlı olarak fasılalarla kullanılan hastalık izinleri de iki izin arasında geçen sürenin bir yıldan az olması kaydıyla dikkate alınır.
• İzin süresinin sonunda, hastalığının devam ettiği resmî sağlık kurulu raporu ile tespit edilen memurun izni, birinci fıkrada belirtilen süreler kadar uzatılır, bu sürenin sonunda da iyileşemeyen memur hakkında emeklilik hükümleri uygulanır. Memurun, hastalığı sebebiyle yataklı tedavi kurumunda yatarak gördüğü tedavi süreleri, birinci fıkrada belirtilen hastalık iznine ait sürenin hesabında dikkate alınır.
• Görevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur, iyileşinceye kadar izinli sayılır.
• Memurlara tek hekim raporu ile bir defada en çok on gün rapor verilebilir. Raporda kontrol muayenesi öngörülmüş ise kontrol muayenesi sonrasında tek hekim tarafından en çok on gün daha rapor verilebilir. (5)
• Kontrol muayenesi sonrası hastalığın devam etmesi sebebiyle verilecek hastalık raporlarının on günü aşması durumunda bu raporun sağlık kurulunca verilmesi zorunludur. Ancak o yerde sağlık kurulu bulunan SGK ile sözleşmeli bir sağlık hizmet sunucusu bulunmaması ve hastanın tıbbî sebeplerle sağlık kurulu bulunan SGK ile sözleşmeli sağlık hizmet sunucusuna nakline imkân bulunmaması hâlinde tek hekimler en çok on gün daha hastalık raporu düzenleyebilir. Raporda nakle engel olan tıbbî sebeplerin hekim tarafından belirtilmesi zorunludur. Bu şekilde tek hekim tarafından düzenlenen hastalık raporlarının geçerli sayılabilmesi için, bunların İl Sağlık Müdürlüğünün belirleyeceği sağlık kurullarınca onaylanması şarttır. (6)
• Memurlara bir takvim yılı içinde tek hekim tarafından verilecek raporların toplamı kırk günü geçemez. Bu süreyi geçen hastalık raporları sağlık kurulunca verilir. Tek hekimlerin değişik tarihlerde düzenledikleri hastalık raporlarında gösterdikleri zorunluluk üzerine yıl içinde toplam kırk gün hastalık izni kullanan memurların, o yıl içinde bu süreyi aşacak şekilde tek hekimlerden aldıkları ilk ve müteakip raporların geçerli sayılabilmesi için bunların resmî sağlık kurullarınca onaylanması gereklidir.

İş Göremezlik Raporu Veren Sağlık Kuruluşları

İş göremezlik raporunun Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş hekim tarafından verilmiş olması gerekir. İnternet üzerinden düzenlenen istirahat raporları SGK’nın sitemine otomatik olarak düşer. Fiziki olarak kağıt ortamında düzenlenen sağlık raporları ise sağlık hizmet sunucuları tarafından SGK Müdürlüklerine gönderilir. Her iki durumda da raporun bir nüshasının, işverene/işyerine ibraz etmek üzere sigortalıya verilmesi gerekir. İş göremezlik raporu veren sağlık kuruluşları;

• Devlet hastaneleri ve sağlık merkezleri: Birçok ülkede devlet hastaneleri ve sağlık merkezleri, iş göremezlik raporları veren ana sağlık kuruluşlarıdır. Bu kuruluşlar genellikle birçok doktor ve uzman sağlık personeline sahiptir.
• Özel hastaneler: Özel hastaneler de iş göremezlik raporu verebilir. Ancak, özel hastaneler genellikle devlet hastanelerine kıyasla daha yüksek ücretler talep ederler.
• Aile hekimleri: Bazı ülkelerde aile hekimleri de iş göremezlik raporu verebilir. Ancak, bu raporun geçerliliği ve kabul edilirliği bazı durumlarda sınırlı olabilir.
• İşyeri hekimleri: Bazı büyük işletmelerin veya kurumların kendi işyeri hekimleri vardır ve bu hekimler iş göremezlik raporu verebilirler.

Bu sağlık kuruluşlarından birini ziyaret ederek, iş göremezlik raporu almak için doktor veya uzman sağlık personeli ile görüşebilirsiniz. Ancak, işyerinizin politikalarına göre önceden randevu almanız veya işvereninizin size belirli bir sağlık kuruluşunu önermesi gerekebilir.

Sürekli İş Göremezlik Ödeneği

Sürekli iş göremezlik geliri, işçinin iş kazası veya meslek hastalığı geçirmesinden sonra yapılan tedavi sonucu tamamen iyileşmemesi halinde meslekte kazanma gücünden mahrum olması sebebiyle bağlanan gelirdir.

SGK mevzuatına göre, İş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlarda meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu belirtilen ve Kurum Sağlık Kurulunca bu durumu onaylanan sigortalı, sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanır. Sürekli iş göremezlik raporu iki çeşittir;

• Sürekli tam iş göremezlik raporu, sigortalının meslekte kazanma gücünün %’ünün kaybedilmesi halinde verilir.
• Sürekli kısmi iş göremezlik raporu, sigortalının meslekte kazanma gücünün %10 ilâ %99,99’unun kaybedilmesi durumunda verilir.

İş Göremezlik Raporu İtiraz Süreci ve İtiraz Usulleri

İş kazası, meslek hastalığı, annelik, hastalık gibi durumlarda çalışanın yetkili doktorlardan veya sağlık kurulundan rapor alarak istirahat etme hakkı bulunmaktadır. Ancak uygulamada zaman zaman çalışanların talepleriyle hekimler tarafından rapor düzenlenebilmesi mümkündür. Türkiye şartlarında yaygın olan sahre rapor düzenlenmesi nedeniyle ciddi iş kayıpları yaşanmaktadır. Çalışan hakkında düzenlenen sahte raporlar sebebi ile işveren mağdur duruma gelebilmektedir.

İşverenin kendisine rapor sunan çalışana iş vermemesi ve rapor süresince çalıştırmaması esastır. Ancak bazı çalışanların gerçek dışı raporlar sunarak kanunun verdiği hakkını kötüye kullanması sebebiyle işverenin sahte olduğunu düşündüğü rapor hakkında itiraz hakkı bulunmaktadır. İşverenin rapora itiraz yolu kanunda düzenlenmemiş ancak uygulamada sorunlarla karşılaşılması sebebiyle Sağlık Bakanlığı tarafından düzenleme yapılması söz konusu olmuştur. Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge ile çalışan hakkında düzenlenen raporlara itiraz prosedürü oluşturulmuştur.

• Sağlık Raporuna Kimler İtiraz Edebilir?

Sağlık Raporları Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge hükümlerine göre, sağlık raporlarına itiraz edebilecek kişiler;

• Raporu alan kişi,
• Raporu alan kişinin velisi veya vasisi,
• Raporu isteyen kurum ,
• Rapor neticesinde ortaya çıkan hukuki durumdan etkilenen kişiler/kurumlar.

• Sağlık Raporuna İtiraz Usulü Nasıldır?

İş göremezlik raporuna itiraz hakkı tanınan kişiler tarafından itiraz dilekçesi ve sağlık raporunun tasdikli bir örneği ile birlikte, itiraza konu sağlık raporunu tanzim eden sağlık hizmet sunucusunun bulunduğu ilin il sağlık müdürlüğüne başvurulması gerekmektedir. Başvuru üzerine il sağlık müdürlüğü gerekmesi halinde il dışı hakem hastane görevlendirilmesini doğrudan yapabilmektedir.

İtiraz üzerine sağlık raporu alacak olan kişi, Bakanlık tarafından ilan edilen listede yer alan Bakanlığa bağlı aynı veya üst kademedeki en yakın sağlık hizmet sunucusuna yönlendirilir. İtiraz edilen sağlık raporu ile itiraz yapılması nedeniyle yeniden alınan rapor sonucunun örtüşmesi halinde rapor kesinleşecektir.

Alınan ilk sağlık raporu ile itiraz üzerine alınan ikinci sağlık kurulu raporunun çelişmesi halinde ilgili kişi Bakanlıkça belirlenen Bölge Hakem Hastaneler Listesi’nde yer alan ve ilgili branşların bulunduğu en yakın hastanelerden birine sevk edilmesi durumu meydana gelecektir. Bu durumda bölge hakem hastane sağlık kurulu tarafından verilen karar kesin olacaktır.

Bölge hakem hastane sağlık kurulu tarafından verilen kararda yazım hataları, imza eksikliği, doldurulması gereken alanların doldurulmaması, kişi bilgilerini hatalı olması gibi karar hükmü ile ilgili olmayan eksikliklerin veya hataların bulunması durumunda ise raporu talep eden veya kurum tarafından raporu tanzim eden sağlık hizmet sunucusuna rapor iade edilmesi durumu oluşabilecektir. Raporu düzenleyen sağlık sunucusu sağlık kurulu, raporun iade edilme nedenini inceleyerek, eksiklik veya usulü bir hata tespit etmesi halinde gerekli düzeltmeyi yapar. Bu durumda yapılan düzeltme sadece maddi hataya ilişkindir.

• İş göremezlik Raporuna İtiraz Edilmesi Halinde Masraf Çıkar Mı?

Sağlık raporuna itiraz edilmesi halinde ilgili kişinin sevk edilerek yeniden muayene edilmesi ve yeniden tetkiklerinin yapılması gerekmektedir. Yapılan muayene ve tetkikler ile sağlık raporu yeniden düzenlenecektir. Raporlara itiraz edilmesi halinde, aynı sağlık kurumu veya farklı sağlık kurumuna yapılan başvurular ilk müracaat gibi değerlendirilerek fiyatlandırma yapılacaktır. İtiraz sonucunda düzenlenen rapor bedelinin kanun gereğince ücretsiz düzenlenen rapor türlerinden olmadığı sürece itiraz eden kişi veya kurum tarafından ödenmesi gerekmektedir.

• Sağlık Raporuna İtiraz Edilmesi Halinde Çalışan Üzerine Düşen Yükümlülükleri Yerine Getirmezse Ne Olur?

Sağlık raporuna itiraz edilmesi ve ikinci rapor ile ilk alınan rapor arasında çelişki çıkması neticesinde hakem hastane tayin edilecektir. İşçi eğer hakem hastaneye gitmez ve rapor almaktan imtina ederse, işçiye uygun süre içerisinde işe başlaması için ihtarda bulunulmalıdır. İşçi ihtar süresi içerinde işe başlamaz ise devamsızlık yapmış olacak ve işveren, İş Kanunu 25/II/g maddesi “İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi. “uyarınca iş sözleşmesini haklı nedenle fesih edebilecektir. İşveren bu durumda İş Kanunu 25/II/e maddesi “ İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.” uyarınca da haklı fesih hakkını kullanabilecektir.

İş Göremezlik Raporu Yargıtay Kararları

Yargıtay funduszeue.info Dairesi, tarihli, / E,  /, K.  Sayılı kararı

• İş Göremezlik Raporu
• İş Göremezlik Raporuna İtiraz

Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacının istirahat raporu aldığı dönemde Giresun iline gittiği ve orada plajda tatil kıyafetleri ile çekilmiş fotoğraflarını paylaştığı, dosya kapsamıyla sabittir. Bu durum, kullanılan istirahat raporunun gerçeğe aykırı olduğunun açık delili olup raporlu olduğunu bildiren işçinin raporun aksine tatile gitmesi doğruluk ve bağlılığa aykırı olup haklı fesih için yeterlidir.

Yargıtay Hukuk Dairesi, tarihli, / E. / K. Sayılı kararı

• İş Göremezlik Raporu
• İş Göremezlik Raporuna İtiraz

Mahkemece,  maddenin varlığı ile birlikte toplam %75 kusur ve %68 sürekli iş göremezlik oranına göre bildirilen ilk peşin değerli gelir dikkate alınmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkemenin hükmü eksik inceleme ve araştırmaya dayalıdır.

Sigortalı Celal Kılıç’ın, işveren Şirkete karşı açtığı İzmir 5. İş Mahkemesinin tarih / Esas / Karar sayılı kesinleşen tazminat davasında; sürekli iş göremezlik oranına yapılan itirazlar sonucu prosedür kapsamında alınan raporlar uyarınca, günlü iş kazası sonucu sigortalının iş göremezlik oranı başlangıç itibarıyla %60 olarak kesinleştiğinin anlaşılması karşısında, anılan oran üzerinden belirlenecek ilk peşin değer dikkate alınmak suretiyle yapılacak değerlendirmeye göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar tesisi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

Yargıtay Hukuk Dairesi, tarihli,/ E. / K. Sayılı karar

• İş Göremezlik Raporu
• İş Göremezlik Raporuna İtiraz

Dava; tarihinde iş kazası geçiren sigortalıya bağlanan gelir, ödenen geçici iş göremezlik ödemesi ve tedavi gideri nedeniyle uğranılan Kurum zararının davalıdan tahsili istemine ilişkin olup, davanın yasal dayanağı olay tarihinde yürürlükte bulunan sayılı Kanun&#;un maddesidir. Somut olayda; iş kazasına uğrayan sigortalının &#;&#; tarihli raporunda sürekli iş göremezlik derecesinin % olarak belirlendiği, davalı tarafından sürekli iş göremezlik derecesine itiraz davası açıldığı ve yapılan yargılama sonucunda sürekli iş göremezlik derecesinin %10 olduğuna karar verildiği ve ilgili kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği anlaşılmakla, mahkemece öncelikle yapılacak iş sigortalının sürekli iş göremezlik derecesinde ki azalma oranının başlangıç tarihinin&#;&#;.an sorularak belirlenmesi gereklidir. Yapılan araştırma sonucu, sürekli iş göremezlik derecesinin zaman içinde iyileşme göstererek düştüğü tespit edilirse, sürekli iş göremezlik derecesinin düşme tarihinin açıkça belirlenmesi gerekir. Bu durumda, düşmeye bağlı olarak değişime uğrayan gelir, yüksek iş göremezlik oranı nedeniyle bağlanmış olan başlangıçtaki gelir olup; gelir hesabındaki unsurlardan biri olan iş göremezlik oranındaki düşme karşısında, başlangıçtaki gelirin, değişen iş göremezlik oranına uyarlanması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu durumda, peşin sermaye değerli gelirin, gelir başlangıç tarihi itibariyle, düşen iş göremezlik oranına göre belirlenmesi; yeni oran üzerinden belirlenmiş olan peşin sermaye değerli gelire, gelir başlangıç tarihinden sürekli iş göremezlik derecesinin düştüğü tarihe kadar ödenen gelirin, yüksek iş göremezlik oranı ile düşen iş göremezlik oranı arasındaki fark iş göremezlik oranına karşılık gelen miktarının ilavesi gerekecektir. Öte yandan, başlangıçtaki gelir onay tarihinin esas alınması gereği de sürecektir. Mahkemece sigortalının sürekli iş göremezlik derecesinde ki azalma oranının başlangıç tarihinin&#;&#;&#; sorularak belirlenmemesi ve peşin değerli gelirin yukarıda açıklanan maddi ve hukuki ilkelere göre belirlenmeyerek eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

İş hayatınıza talihsiz bir iş kazası, meslek hastalığı veya iş yapamayacak hale getirerek istirahat etmenizi gerektiren hastalıklar nedeniyle bir süre ara vermeniz gerekebilir. Böyle bir durumda da iş göremezlik raporu almanız gerekebilir. Peki, iş göremezlik raporu çalışamadığınız günleri telafi edebilir mi? Ayrıca iş göremezlik raporu size ne kadar ödeme yapar?

Bu konu hakkında aklınızda birçok soru işareti olduğunu biliyoruz. İşte, tam da bu nedenle iş göremez raporuyla ilgili merak ettiğiniz soruları cevaplayacağız. 

İş Göremezlik ve Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ne Demek? 

Geçiçi iş göremezlik; sigortalı kişinin iş kazası geçirmesi, meslek hastalığının ortaya çıkması, hamile veya hasta olması hallerinde çalışamaması durumudur. Çalışamama süresi ise kişinin sağlık kurulundan aldığı raporda uzman doktor tarafından belirtilen istirahat süresini kapsar.

Böyle bir durumda kişinin çalışamadığı süre boyunca gelirindeki azalmayı telafi etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından raporlu kişiye bir ödenek verilir. Bu ödenek de halk arasında rapor parası, hastalık parası veya istirahat parası olarak bilinen geçici iş göremezlik ödemesidir. 

İş Göremezlik Ödeneğinden Nasıl Faydalanılır? Şartları Nelerdir?

SGK’dan rapor parası alabilmek için sağlanması gereken şartlar, sigortalının ne sebeple iş göremezlik raporu aldığıyla ilgilidir. Yani hastalık, meslek hastalığı, hamilelik veya iş kazası durumlarında farklı şartlar bulunur.

Hastalık durumunda başvurulan sağlık raporuyla ödeme alabilmek için sigortalının iş göremezlik halinin başladığı tarihe kadar son 90 gün içinde kısa vadeli sigorta priminin yatırılmış olması önemlidir. Ancak bu şart, iş kazası nedeniyle rapor alan çalışanlar için geçerli değildir. Ayrıca meslek hastalığı olan bir çalışanın, hastalığının uzman doktorlar tarafından raporlanması gerekir. 

Yine de her durumda ortak olacak şekilde şu koşullardan söz etmek mümkün. Sigortalı kişi;

• İstirahatinin başlayacağın günden sürenin bitimine kadar geçerli bir sigortaya sahip olmalı.
• Bir sağlık kuruluşundan istirahat raporu almalı.
• İstirahat süresi boyunca iş yerinde çalışmamalı.

İş Göremezlik Parası Ne Kadar Yatar? 

Bu soruya net bir cevap vermek mümkün değil. Çünkü iş göremezlik durumunda SGK tarafından sigortalıya ödenen tutar şu şartlara göre değişiklik gösteriyor:

• Sigortalının kazandığı son 3 aylık brüt ücret
• Son 3 aylık sigorta prim ödemeleri, ikramiye, ek ödemeler
• Son 3 aylık toplam prim gün sayısı
• Tedavinin türü
• Raporlu gün sayısı

Sigortalı kişi yatarak tedavi edilecekse günlük kazandığı brüt ücretinin yarısı SGK tarafından ödenir. Ayakta tedavi durumunda bu ödenek günlük brüt ücretin 3’te 2’si kadar olur. Bu durumda asgari ücretle çalışan birinin iş göremezlik raporu için alacağı rapor parası, yılı için ayakta tedavide günlük TL’dir. Yatarak tedavide ise TL tutarındadır.

Rapor Parası Nasıl Hesaplanır?

İş göremezlik raporu alan bir kişinin, 1 gün adına ne kadar ödenek alacağını hesaplamak için öncelikle şu bilgileri toplamanız gerekir: 

• ilk 3 aylık brüt gelirinin toplamı 
• Son 3 aylık prim gün sayısının toplamı (90 günlük)
• Raporlu olunan gün sayısı

Sonrasında 3 aylık brüt gelir toplamı, son 3 aylık prim günü toplamına bölünür. Ancak ayakta tedavi söz konusuysa sonucu 3’e bölmeniz ve sonucunu 2 ile çarpmanız, yatarak tedavi durumunda ise 2’ye bölmeniz ve gerekir. 

Bir örnekle açıklayalım. Sigortalının brüt maaşı TL olsun ve 3 aylık toplam gün sayısı 90 gün olarak işleme başlayalım.

• x 3 = TL (üç aylık brüt gelir toplamı)
• TL / 90 = TL (günlük brüt gelir)

Bu durumda sigortalıya günlük geçici iş göremezlik ödeneği şu şekilde yapılır:

• Yatarak tedavi ödemesi: / 2 = TL (günlük)
• Ayakta tedavi ödemesi: / 3 = TL x 2 = TL (günlük)

Bir örnekle açıklayalım. Sigortalının brüt maaşı TL olsun ve 3 aylık toplam gün sayısı 90 gün olarak işleme başlayalım.

• x 3 = TL (üç aylık brüt gelir toplamı) 
• TL / 90 = TL (günlük brüt gelir)

Bu durumda sigortalıya günlük geçici iş göremezlik ödeneği şu şekilde yapılır:

• Yatarak tedavi ödemesi: / 2 = 83 TL (günlük)
• Ayakta tedavi ödemesi: / 3 = TL x 2 = TL (günlük)

Ancak SGK’dan ödenek alabilmeniz için raporlu olunan gün sayısının 2 günden fazla olması gerektiğini belirtelim. Çünkü SGK, rapor paranızı 2 gün için ödemez. Raporlu olunan 3. gün ve sonrası için ödeme yapılır. 

İş göremezlik raporu hesaplaması yapmak biraz zor görünüyor olabilir. Ancak SGK’dan rapor parası beklentiniz varsa yani raporunuz işvereniniz tarafından işlendiyse e-Devlet’te Sağlık Bakanlığı İstirahat Raporları Sorgulama bölümünden sisteme kayıtlı iş göremezlik ödeme bilgilerinizi kontrol edebilirsiniz.

İş Göremezlik Ödemesi Ne Zaman Yatar? 

İş göremezlik ödemesi almak için çalışanın, sağlık kuruluşundan aldığı sağlık raporunu 5 gün içinde işverenine iletmesi ve iş verenin de aynı süre içinde raporu e-Rapor sistemine girmesi gerekir. Ardından SGK çalışanlarının raporunuzu incelemesini ve uygunluk durumunda onay vermesini bekleyebilirsiniz. Bu süreç normal şartlarda 15 gün içinde gerçekleşir.

Geçmiş dönemde raporun onaylanmasından sonra SGK, PTT’ye sigortalının iş göremezlik parasını yatırıyordu. Ancak artık bu işlemi e-Devlet üzerinden banka hesap bilgilerinizi sisteme yükleyerek ya da ALO numaralı hattı arayıp hesap bilgilerinizi yetkililere aktararak gerçekleştirebilirsiniz. 

Ayrıca hesabınıza yatırılan ödeneği 2 ay içinde hesaptan çekmeniz önemli. Aksi hâlde ödenek SGK’ya iade edilir.
Hali hazırda iş göremezlik ödeneği için işvereniniz tarafından e-Rapor sisteminde kaydınız açıldıysa e-Devlet’teki Sosyal Güvenlik Kurumu sekmesinde bulunan 4A/4B İşgöremezlik Ödemesi Görme bölümünden iş göremezlik ödemelerinizi takip edebilirsiniz.