Her Yemek Sonrası Mide Bulantısı

Aşırı yediyseniz veya son öğününüzde çok yağlı bir yemek tükettiyseniz doğal olarak mideniz bulanabilir. Ancak, her yemekten sonra bulantı hissiniz oluyorsa yüzeyin altında yolunda gitmeyen bir şeyler olabilir.

İnsanların doğada kusma refleksine sahip olan birkaç memeli türünden biri olduğunu biliyor muydunuz? Kusmak her ne kadar rahatsız edici olsa da insan vücudunun ihtiyaç duymadığı şeyleri ortadan kaldırmak için tasarlanmış olması nedeniyle zaman zaman bulantıyla başlayan ve kusmayla devam eden süreci deneyimleyebilirsiniz. Bazen ise yemeklerden sonra da dahil olmak üzere yalnızca bulantı hissi yaşayabilirsiniz. Bazıları için bu rahatsız edici his genellikle yemekten 30 ila 60 dakika sonra ortaya çıkar ve 1 ila 3 saate kadar sürebilir. Peki ama neler oluyor?

Yemek Yedikten Sonra Mide Bulantısının Nedenleri

Mide bulantısını tetikleyen birçok durum vardır ve bu, altta yatan nedenini bulmayı zorlaştırabilir. Bazı yaygın nedenler, gebelik, stres, gıda alerjileri, asit reflü, gıda zehirlenmesi, safra kesesi sorunları, irritabl (huzursuz) bağırsak sendromu ve ilaçların yan etkileri olarak sayılabilir. Ayrıca, karaciğer rahatsızlıkları, pankreas hastalığı veya diyabet ve tiroid bozuklukları da yemeğin ardından bulantı hissinin tetiklenmesine neden olabilir.

Hamilelik

Gebeliğin ikinci ayından itibaren mide bulantısı yaygındır ve çoğu kadın bulantı şikayetinin sabahları ortaya çıktığını söyler. Ancak, hamilelikle ilişkili bulantılar günün her saatinde yaşanabilir.

Hamilelik döneminde östrojen artışı veya bağırsaktaki bakteri dengesindeki değişiklik, yemek yedikten sonra mide bulantısının artmasının nedenlerinden biri olduğu düşünülmektedir. Ayrıca, hamile kadınların mide bulantısı ile birlikte gelen insan koryonik gonadotropin (HCG) hormonunu üretmesi bir diğer faktördür.

Gıda zehirlenmesi

Yemekten sonra mideniz aşırı şekilde bulanıyorsa vücudunuz bozulmuş yemeğe tepki veriyor olabilir. Bu, yiyecekleri (et veya süt ürünleri gibi) çok uzun süre dışarıda bırakırsanız veya son kullanma tarihi çoktan geçmiş bir yiyeceği tüketirseniz daha olasıdır. Gıda zehirlenmesi belirtileri aniden başlar ve kusma refleksini tetikler. Bunun nedeni, bakteri veya virüslerle kontamine olmuş ve potansiyel olarak vücuda zarar verebilecek şeylerin vücuttan atılmak istenmesidir.

Yemek sonrası bulantınızın nedeni gıda zehirlenmesiyle alakalıysa, kusma, ishal, ateş ve mide krampları gibi diğer rahatsız edici semptomları da deneyimleyebilirsiniz.

Gıda intoleransları veya alerjileri

Bazı kişilerin belirli yiyeceklere karşı toleransları yoktur. Bu tanımlama, gıda intoleransı olan kişilerin bazı yiyecekleri sindirmekte zorlandıkları anlamına gelir. Gıda intoleransına neden olan yaygın yiyeceklerden bazıları,  laktoz içeren süt ve süt ürünleri, buğday gibi gluten içeren tahıllar, fasulye ve lahana gibi aşırı gaza neden olabilecek tahıllardır.

Gıda alerjileri ise herkesi farklı şekilde etkiler. Çoğu durumda, ilk kez bir gıda alerjisi yaşadığınızda, hafif semptomlarınız olabilir. Bundan sonraki her karşılaşma çok daha hızlı tırmanabilir ve daha yoğun bir tepkiyle seyredebilir. Alerjik reaksiyon semptomlarının bazı örnekleri döküntü veya kurdeşen, üşüme, terleme, kan basıncında düşme, kalp atış hızında artış ve mide bulantısına ek olarak gözlerin ve boğazın şişmesidir.

Asit reflü

Özellikle baharatlı yiyecekler, yağlı yiyecekler, hamur işleri veya kızartmalar gibi ağır bir yemek yediğinizde, yemekten kısa bir süre sonra midenizdeki fazla asit salgısı yukarı hareket ederek oyanma hissine neden olabilir. Göğsünüzün üst kısmındaki ve boğazınızdaki bu yanma hissi bazen mide bulantısına da yol açabilir.

Asit reflü, yemek borunuzdan yukarı yönlü hareket eden ve bazen boğaza kadar ilerleyen çok miktardaki mide asidinin bir sonucudur. Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) ise yemek borunuzun mide asidine aşırı maruz kalmasından dolayı kronik tahrişe, iltihaplanmaya, ülserlere ve daha fazlasına neden olduğu zamandır.

İrritabl (huzursuz) bağırsak sendromu

Huzursuz bağırsak sendromu (IBS) kalın bağırsağı etkileyen şişkinlik, kramp ve mide bulantısı gibi semptomlara neden olur. IBS alevlenmesinin kesin bir sebebi yoktur. Bununla birlikte, kusma gibi çoğu semptom, sindirimi zor olan yiyecekleri tükettikten sonra kötüleşme eğilimindedir. huzursuz bağırsak sendromu kaynaklı bulantılar bazen de belirli tetikleyici gıdalar, ilaçlar veya stres nedeniyle de ortaya çıkar.

IBS&#;niz olup olmadığını belirlemenin bir yolu, kendinize ağrının nereden geldiğini sormaktır. Göğsünüze veya boğazınıza ulaşan bir yanma varsa asit reflü olabilir. Ancak rahatsızlığınız göbek deliğiniz civaındaysa sorun bağırsaklarınız olabilir.

Safra kesesi hastalıkları

Sevdiğiniz tüm yağlı yiyecekleri yiyebildiğiniz için safra kesenize teşekkür edebilirsiniz. Karaciğeriniz tarafından oluşturulan safra, safra kesenizde depolanır. Safra keseniz daha sonra yağlı yiyecekleri parçalamak için bu safrayı serbest bırakır. Safra kesesi hastalığınız olduğunda, söz konusu süreç süreç bozulabilir ve mide bulantısıyla birlikte diğer semptomlara yol açabilir.

Safra kesesi hastalığından muzdaripseniz, yemekten 15 ila 20 dakika sonra mide bulantısı yaşayabilirsiniz ve buna genellikle karın ağrısı, ishal, kaka renginde değişiklikler ve bazen açıklanamayan kilo kaybı eşlik edebilir.

İlaçların yan etkileri

Nörolojik ilaçlar, nöbet önleyici ilaçlar, diyabet ilaçları ve ruh halini değiştiren ilaçlar gibi bazı ilaçlar iştahınızı etkileyebilir ve sonunda mide bulantısına neden olabilir. Bulantı yapabilen diğer yaygın ilaçlar, opioid bazlı narkotikler ve diğer ağrı kesici ilaçlardır. Ayrıca, kemoterapi ilaçları ve antibiyotikler de mide bulantısı yapabilir.

Yemekten sonra bulantının diğer olası nedenleri

Yukarıda sıralananların dışında yemek sonrası bulantıya neden olma potansiyeline sahip diğer tıbbi durumlardan bazıları, diyabet, pankreatit, böbrek veya safra kesesi taşları, kronik mezenterik iskemi, stres veya diğer psikolojik bozukluklar ve migren krizleridir.

Ne Zaman Doktora Gitmeliyim?

Fazla yemek, aşırı baharatlı veya yağlı yemek gibi herkesin zaman zaman karşılaştığı durumlar bile sofradan kalktıktan sonra bulantıyı tetikleyebilir. Bu nedenle, bulantı şikayetiniz sürekli devam etmiyorsa genellikle endişelenecek bir şey değildir. Bununla birlikte, yemek sonrası bulantınız birkaç gündür devam ediyorsa doktora giderek altta yatan sebebini öğrenmeniz en iyisidir. Tedavi, bulantıya neden olan etkene göre değişkenlik gösterecektir.

Öte yandan, az ve sık öğünler halinde yemek, temiz havaya çıkmak, zencefil çiğnemek, naneli şeker emmek, aşırı yağlı, baharatlı yiyeceklerden uzak durmak ve birkaç yudum soğuk su içmek gibi basit ev çözümleri yemekten sonra oluşan bulantıya iyi gelebilir.

Sindirim sistemi, gıda tüketimi ile birlikte peristaltizm adı verilen hareketi gerçekleştirir. Yemek borusundan sindirim kanalının sonuna kadar besinlerin iletilmesini sağlayan bu hareket, besin maddelerinin emilimi için gereklidir.

Midede yer alan besin içeriği bazı hallerde ters yönde peristaltik hareket yaparak önce yemek borusuna oradan da ağıza ve vücudun dışına çıkabilir.

Mide Bulantısı Nedir?

Midede hissedilen rahatsızlık hissi ve bu hisse eşlik eden gastrik içeriği çıkarma isteği, mide bulantısı olarak isimlendirilir. 

Mide Bulantısı Neden Olur?

Birçok farklı rahatsızlık ya da duruma bağlı olarak mide bulantısı ortaya çıkabilir. Bazı duyarlı kişilerde hareket esnasındaki sinyallerin beyinde yorumlanması ile ilgili problem oluşabilir ve taşıt tutması ya da deniz tutması gibi sebeplerle mide bulantısı meydana gelebilir. 

Kadınlarda menstruasyon (adet) döngüsü sırasında vücutlarında meydana gelen hormonal değişiklikler nedeniyle mide bulantısı şikayetine sıklıkla rastlanır. Mide bulantısına ağrı ya da ateş gibi diğer belirtilerin eşlik etmesi halinde altta yatan neden dismenore, endometriozis veya premenstrual sendrom gibi diğer jinekolojik hastalıklar olabileceği için ileri araştırma gerekli olabilir.

Mide bulantısının en sık karşılaşılan nedenleri arasında sindirim sistemi ile ilgili problemler, bakteri ya da virüslere bağlı olarak meydana gelmiş enfeksiyon hastalıkları ve diğer sağlık durumları ile ilgili kullanılan ilaçlar yer alır: 

• Sindirim Sistemi Problemleri

Bazı sindirim sistemini ilgilendiren sorunların varlığında kişide mide bulantısı oluşabilir. Reflü, mide bulantısına neden olabilecek sindirim sistemi rahatsızlıklarının başında gelir. Bu rahatsızlıkta mide içeriği özefagusa (yemek borusu) doğru hareket eder. Asitli besin içeriğinin bu hareketi sonrasında oluşan yanma hissi mide bulantısını tetikleyebilir.

Mide ve ince bağırsaklarda oluşan ülserler (yara), mide bulantısının sindirim sistemi nedenlerinden biridir. Özellikle öğünlerin sonrasında ülsere olan bölgelerde meydana gelen ağrı ve yanma hissi mide bulantısının oluşmasına neden olabilir. 

• Virüslere veya Bakterilere Bağlı Oluşan Hastalıklar

Bakteriler ve virüsler mideyi etkileyerek bulantı hissinin meydana gelmesine neden olabilir. Bakteriler ile enfekte olan gıdaların tüketilmesi besin zehirlenmesi olarak isimlendirilen hastalık tablosu ile sonuçlanabilir. 

• Bazı İlaçların Kullanımı Sonrası

Birçok ilacın kullanımı sonrasında yan etki olarak mide bulantısı ortaya çıkabilir. Özellikle kanser hastalarında kullanılan kemoterapi ilaçları çok güçlü bir mide bulantısı hissine neden olabilir.

Herhangi bir sağlık sorunun tedavi planlaması içerisinde hekim tarafından reçetelendirilen hiçbir ilaç, o hekimin bilgisi olmadan hastanın kendi kararı doğrultusunda kesilmemelidir. İlaçların olası yan etkileri hakkında ilacı reçetelendiren hekimden bilgi alınmalıdır. 

Bu durumlar dışında birçok farklı nedenle mide bulantısı şikayeti oluşabilir:

• Gebeliğin erken dönemleri
• Böbrek taşı ya da pankreatit gibi nedenlerle oluşan aşırı derecede ağrı hissi
• Kimyasal toksinlere maruz kalma
• Korku ve diğer duygusal stres durumları
• Safra kesesi hastalıkları
• Besin zehirlenmeleri
• Bazı kokular
• Vertigo
• Kulak enfeksiyonu

Mide bulantısının altında yatan neden yaşa bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Yetişkinler için en sık olarak karşılaşılan bulantı nedeni viral hastalıklar, besin zehirlenmeleri, ateşli hastalıklar ve taşıt tutmasıdır. Çocuklarda ise aşırı beslenme, öksürük ve ateşli hastalıklar mide bulantısının sebebi olabilir. 

Bebeklik çağında nadir de olsa sindirim kanalında meydana gelen tıkanıklıklar sonucu bulantı ve kusma oluşabileceği için dikkatli olunmalıdır.

Mide bulantısı bazı ciddi sağlık sorunlarının da belirtisi olarak ortaya çıkabilir. Bu hastalıklar arasında:

• Beyin sarsıntısı
• Ensefalit (beyin dokusunun iltihaplanması)
• Menenjit (beyin zarlarının iltihaplanması)
• Sindirim kanalında tıkanıklıklar
• Apandisit
• Migren
• Beyin tümörü
• Kalp krizi
• Karaciğer yetmezliği

Dehidrasyon (sıvı kaybı), bir diğer önemli mide bulantısı nedenidir. Bu durum için çocuklar yetişkinlere göre daha büyük risk altındadır. Çocuklarda dehidrasyona dair oluşabilecek belirtiler arasında kuru dudak ve ağız içi, göz küresi çöküklüğü ya da hızlı soluk alıp verme yer alabileceği için dikkatli olunmalıdır.

Elimizdeki bütün maddeleri birleştirecek olursak, mide bulantısı nedenleri şu şekilde toplanabilir;

• Hareket hastalığı veya deniz tutması: Özellikle araçla veya deniz taşıtlarıyla seyahatlerde beynin çevreyi algılamasında sorun meydana gelmesine bağlı olarak mide bulantısı oluşabilir.
• Gebeliğin erken dönemleri (özellikle ilk üç ay – trimester): Gebelik hormonu olarak adlandırılan beta-HCG hormonu, mide bulantısı hissini uyarır. Buna göre, meydana gelen gebeliklerin %50 – 90’ında bulantı; %25 – 55’inde kusma görülür.
• İlaç kullanımına bağlı bulantı-kusma: Çeşitli ilaçlar yan etki olarak beynin kusma merkezini uyararak bulantı ve kusma davranışını tetikler.
• Yoğun ağrı: Migren gibi yoğun baş ağrıları veya vücutta meydana gelebilecek şiddetli ağrılarda beynin kusma merkezi harekete geçerek mide bulantısı hissi oluşturabilir.
• Duygusalstres: Psikolojik olarak yoğun stres hissedilmesi beyni olumsuz uyarması nedeniyle mide bulantısını tetikleyebilir.
• Gıda zehirlenmeleri: Toksin veya çeşitli mikroorganizmalarla kontamine olmuş gıdaların tüketilmesi sonucu mide ve bağırsak duvarları uyarılarak bulantı ve kusma meydana gelir.
• Enfeksiyonlar: Vücudun çeşitli bölgelerinde meydana gelen enfeksiyonlar hem mikroorganizmaların ürettiği toksinler, hem de gelişen iltihabi olaylar nedeniyle bulantı yapabilir.
• Aşırı yeme veya belirli besinlerin tüketilmesi: Yanlış beslenme davranışlarının sonucu olarak mide cidarının aşırı yemeye bağlı gerilmesi veya mide-bağırsak sistemini huzursuz eden besinlerin tüketilmesi bulantı ve kusmayla sonuçlanabilir.
• Kötü kokular: Ortamdan kötü kokuların alınması beyni uyararak bulantı hissi oluşturabilir.
• Mide-bağırsak sistemi hastalıkları: Reflü hastalığı, mide ülserleri, safra kesesi hastalıkları, Crohn hastalığı gibi romatolojik temelli rahatsızlıklar, mide-bağırsak pasajının akamete uğraması, akut apandisit gibi cerrahi hastalıklar bulantı ve kusma tablosuna sıklıkla neden olur.
• Böbrek ve idrar yolu hastalıkları: Böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonları gibi rahatsızlıklar hem meydana gelen ağrı, hem de bölgede oluşan iltihabi reaksiyonlar nedeniyle mide bulantısına sıklıkla yol açar.
• Kronik hastalıklar: Karaciğer ve böbreğin toksik maddeleri ortadan kaldırma fonksiyonunun bozulması veya çeşitli romatolojik ve hormonal hastalıklarda mide bulantısına sıklıkla rastlanır.
• Beyin hasarı: Beyni etkileyen kafa travmaları, beynin enfeksiyona maruz kalması (menenjit vs.), beyin sıvısının miktarındaki değişiklikler gibi çeşitli nörolojik hastalıklar bulantı ve kusmaya yol açar.
• Bulimia gibi psikolojik rahatsızlıklar: Tekrarlayan yeme ve kusma davranışı ile karakterize bulimia gibi psikolojik yeme bozukluklarında mide bulantısı izlenebilir.
• Alkol kullanımı: Yoğun miktarda alkol alımı sonrası kanda artan alkol yıkım ürünleri karaciğer ve beyni etkileyerek bulantı ve kusma davranışına neden olur.
• Çeşitli kanser türleri: Kanser hücrelerinin ürettiği çeşitli maddeler, yol açtığı iltihabi reaksiyonlar ve anatomik olarak meydana getirdiği bozukluklar bulantı ve kusma ile sonuçlanabilir.
• Alerji: Vücutta gelişen ciddi alerjik reaksiyonlarda da mide bulantısı görülebilir.
• Vertigo: Kulak dokularının çeşitli hastalıklar nedeniyle zarar görmesi, iç kulaktaki kristallerin anatomik bozuklukları, bazı nörolojik rahatsızlıklar, görme bozuklukları gibi sağlık sorunlarının yol açtığı baş dönmesi şikayeti (vertigo) mide bulantısına yol açabilir.

Mide bulantısı nasıl olur?

Mide bulantısı, mide ve bağırsak sisteminde hissedilen huzursuzluk ve kusma isteğinin oluşması olarak tanımlanabilir. Bu anlamda mide içeriklerinin dışarı çıkarılması (istifrağ) durumunun öncül belirtisidir. Mide bulantısı çok farklı nedenlerle meydana gelebildiğinden, oluş mekanizması da buna göre çeşitlilik arz eder. Bu anlamda meydana gelmesinde işleyen mekanizmalar şu şekilde sıralanabilir:

• Mide-bağırsak sisteminin uyarılması: Mide - bağırsak sisteminde huzursuzluğa neden olan bazı durumlar (zehirlenmeler, enfeksiyonlar, tahriş edici maddeler vs.) ile mide - bağırsak pasajının engellendiği bazı anatomik sorunlar (bağırsak tıkanması, romatolojik veya enfeksiyon etkenlere bağlı iltihabi reaksiyonlar, tümörler vs.); bir savunma mekanizmasının sonucu olarak bu dokulardaki içeriklerin kısa sürede vücuttan uzaklaştırılmasına yönelik olarak bulantı isteği oluşturur ve kusma refleksini tetikler.
• Öğürme refleksi: Özellikle ağız boşluğunun ve dilin arka kısımları ile gırtlak (larinks) bölgesinin enfeksiyonlar, iltihabi reaksiyonlar veya yabancı maddelerce uyarılması öğürme refleksini harekete geçirir ve bulantı hissine neden olabilir.
• Merkezi sinir sisteminin uyarılması: Öğürme ve kusma reflekslerinin kontrolünü merkezi sinir sistemindeki çeşitli anatomik bölgeler üstlenir. Özellikle beyin sapındaki bazı bölgelerin çeşitli etkenler nedeniyle uyarılması (ilaçlar, zehirlenmeler, karaciğer ve böbrek hastalıkları gibi sebeplerle vücutta biriken toksik ürünler, beyin ve omuriliği etkileyen nörolojik hastalıklar vs.) bulantı ve kusma davranışına neden olur.
• Hormonal değişiklikler: Vücudumuzda önemli görevler üstlenen çeşitli hormonların miktarlarındaki önemli değişiklikler (örneğin gebelikte artış gösteren beta-HCG hormonu veya östrojen, kortizol veya adrenalin gibi çeşitli fizyolojik hormonlar) mide bulantısı yapabilir.
• Denge kaybı yaşanması: Vücudumuzun postür ve dengede durmasını düzenleyen sistemde meydana gelen aksaklıklar (iç kulaktaki denge organlarının düzgün çalışamaması, görmede meydana gelen bozukluklar, denge ile ilgili uyarıların iletiminde görevli sinir hücrelerinin hasar görmesi vs.) mide bulantısı ile sonuçlanabilir.

Mide Bulantısı Tanısı Nasıldır?

Mide bulantısına tanısal yaklaşımda bu şikayeti olan kişilerin sağlık kuruluşlarına başvuruları sonrasında hekim tarafından gerçekleştirilen fizik muayeneleri ve tıbbı öykülerinin alınması en önemli aşamalardır. Muayene ve öykü alımı sayesinde mide bulantısının altında yatan nedenin psikiyatrik, endokrinolojik (hormonal) ya da ensefalit ve menenjit gibi merkezi sinir sistemini ilgilendiren rahatsızlıklar olmadığı anlaşılabilir.

Fizik muayenenin ilk aşaması hastada mide bulantısının nedeninin elektrolit (mineraller) ile ilgili herhangi bir dengesizlik ya da sıvı kaybı olmadığı dışlanmaya çalışılır. Kişinin parmak uçları incelenir ve kendi kendine yapılan kusma işlemine dair mide asidi ile temasa bağlı oluşan nasır gibi izlerin olup olmadığı incelenebilir.

Hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulguları ışığında hekim mide bulantısına tanısal yaklaşımın diğer aşamalarını kişiye özel olarak belirler. Genel olarak mide bulantısı tanısına basit laboratuvar testleri ve radyolojik görüntüleme yöntemleri ile altta yatan önemli bir sağlık sorunu olup olmadığının dışlanmasına devam edilebilir.

Tam kan sayımı (hemogram), elektrolitler, eritrosit sedimentasyonu, pankreas ve karaciğer enzimleri, gebelik testi, tiroid hormonları ve bulantıya neden olabilecek çeşitli kimyasallara maruziyet, hekim tarafından istenebilecek laboratuvar testleri ile değerlendirilebilir.

Radyolojik yöntemlerden karın filmi istenilerek sindirim sisteminde herhangi bir tıkanıklığın olup olmadığı değerlendirilebilir. Endoskopik girişimler ile yemek borusu ve devamında herhangi bir ülsere lezyon olup olmadığı incelenebilir. Karın ultrasonografisi (USG) ile kişide safra kesesi, karaciğer ya da pankreas rahatsızlığı olup olmadığı değerlendirilmeye çalışılır.

Mide bulantısının nedeni olarak kafa içi bir kitle ya da lezyon düşünülen durumlarda ise bir diğer radyolojik görüntüleme yöntemi olan manyetik rezonans görüntülemeye (MRI) başvurulabilir.

Mide Bulantısı Tedavisi Nasıldır?

Mide bulantısının tedavisi kişinin bu şikayetinin ciddiyetine ve altta yatan nedene bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Örnek olarak antihistaminikler ve antikolinerjikler olarak sınıflandırılan ilaç grupları taşıt ve deniz tutması gibi durumlarda kendisini gösteren mide bulantısına karşı hekimler tarafından reçetelendirilebilen ilaçlar arasındadır. Bir diğer mide bulantısı nedeni olabilen reflü hastalığında ise mide asidini düzenleyici ilaçlar fayda sağlayabilir. 

Mide bulantısı tedavisi genel olarak 2 kategoriye ayrılır. Bulantıyı ve kusmayı direkt olarak santral sinir sistemi üzerinde etki göstererek bastırmayı hedefleyen ilaçlar antiemetikler olarak isimlendirilir ve mide bulantısı şikayetine yönelik olarak kullanılabilecek ilk ilaç kategorisini oluşturur. Diğer grup ilaçlar ise sindirim sisteminin hareketlerini düzenleyici etki gösteren ve prokinetik olarak sınıflandırılan ilaçlarlardır.

İlaç tedavisi dışında hekimin bilgisi ve önerisi dahilinde gerçekleştirilebilecek bir takım mide bulantısına karşı yapılabilecek uygulamalar mevcuttur:

• Temiz ve serin sıvı tüketmek
• Hafif ve sade gıdalarla beslenmek
• Kızartılmış, yağlı, baharatlı ya da aşırı tatlı besinlerden uzak durmak
• Öğünleri küçültmek (vücut için gerekli gıdaların alınması için farklı besin gruplarından küçük porsiyonlardan oluşmuş öğünler) ve daha yavaş beslenmek
• Soğuk ve sıcak gıdaları birbirinin ardından tüketmemek
• Öğünün hemen sonrasında herhangi bir fiziksel aktivitede bulunmaktan kaçınmak
• Dinlenme
• Migren ataklarını tetikleyebilecek hızlı yanıp sönen ışık gibi çevresel etkenlerden sakınmak
• Ortamın nem ve sıcaklığını düzenlemek
• Parfüm ya da yemek kokusu gibi yoğun kokuların bulunduğu ortamlardan uzak durmak 

Ameliyatlardan, radyoterapiden ya da kemoterapi tedavisinden sonra kişilerde bulantı ve kusma meydana gelmesi sık karşılaşılan bir durumdur. Bu sebeplerden biri nedeniyle meydana gelen mide bulantısının kontrol altına alınmasında serotonin antagonistleri olarak sınıflandırılan ilaçlar katkı sağlayabilir. 

Mide bulantısına ne iyi gelir?

Tüm bunların yanında mide bulantısının meydana gelmeden önlenmesi ve bireysel alınabilecek çeşitli tedbirlerle giderilmesi mümkündür. Buna göre aşağıda sıralanan tedbirlerin uygulanması mide bulantısı şikayetinin ortadan kalkmasına ve sağlığın korunmasına yardımcı olacaktır:

Bulantı ile beraber yoğun kusma şikayeti varlığında mutlaka sıvı alınması gereklidir. Vücudun kaybettiği sıvının geri alınması sağlığın korunması için çok önemlidir. Ayrıca bulantı varlığında katı gıdaların alımından kaçınılarak sıvı gıdalara ağırlık verilmelidir.

Bulantı sonrası yeniden gıda alımına başlanacağı zaman muz, pirinç, tost gibi kolay sindirilebilen ve bulantıya neden olmayan gıdalar tercih edilmelidir.

Bulantıya neden olabilecek sıcak ve nemli ortamlar, deniz seyahatleri, parfüm veya pişen gıdaların oluşturduğu güçlü kokular gibi etkenlerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Araç tutması durumunda, araçla seyahat öncesi bulantı ilacı kullanılması (skopolamin gibi antihistaminik ilaçlar) hareket hastalığını önleyebilir.

Beslenme alışkanlıkları değiştirilerek yeterli ve dengeli beslenmeye gayret edilmelidir. Buna göre sık ve az miktarda yenmeli, yavaş ve çiğneyerek yenmeli, yemek sonrasında yoğun egzersiz gibi davranışlardan kaçınılmalıdır. Ayrıca çok baharatlı ve fazla yağlı gıdalar tüketilmemelidir.

Mide bulantısı şikayetiniz olduğunda yukarıdaki tedbirleri uygulamanıza rağmen şikayetiniz geçmediğinde, uzman bir hekim tarafından değerlendirilmek üzere size en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.