Adana Dostlar Kebapçısı, Yenişehir
Ravza Caddesi, 16 Yenişehir, Mardin Merkez, Mardin
puan reyting
Kebapçı Rıdo, Medrese
Cumhuriyet Caddesi, Medrese, Mardin Merkez, Mardin
puan 55 reyting
Köşem Ocakbaşı, Ulu Cami
Seyfettin Güneştan Caddesi, 1 Ulu Cami, Midyat, Mardin
puan 44 reyting
Meşhur Adana Dürümcüsü, Tepebaşı
Hastane Caddesi, 77 Tepebaşı, Kızıltepe, Mardin
puan 79 reyting
Yörem Kebap, Şar
Cumhuriyet Caddesi, 1 Şar, Mardin Merkez, Mardin
5 puan 34 reyting
Kebapçı Rıdo, Yenişehir
Sokak, 4 13 Mart, Artuklu, Mardin
puan 62 reyting
Siğ Kebap Evi, Yenimahalle
Sanat Sokak, 1 Yenimahalle, Kızıltepe, Mardin
5 puan 50 reyting
Hikmet Kebap Salonu, Yenimahalle
Sanat Sokak, 1 Yenimahalle, Kızıltepe, Mardin
puan 65 reyting
Midyat Çarşı Kebap, Gölcük
Mardin Şırnak Yolu, 22 Gölcük, Midyat, Mardin
puan 23 reyting
Kebapçı Yusuf Usta (The Original), Medrese
Cumhuriyet Caddesi, 21 Medrese, Mardin Merkez, Mardin
puan 23 reyting
Kebap Center Cafe&Restaurant, Seyitler
Cumhuriyet Bulvarı (Mardin Batman Yolu), 22 Seyitler, Midyat, Mardin
puan 20 reyting
Nisibis Kebap, Selahaddin Eyyubi
Posta Sokak, 77 Selahaddin Eyyubi, Nusaybin, Mardin
puan 25 reyting
Umut Ocakbaşı, Bahçelievler
Serhat Caddesi, Kale, Derik, Mardin
puan 19 reyting
Aslan Kebap Salonu, Sanayi
Sokak, Sanayi, Kızıltepe, Mardin
puan 16 reyting
01 Adana Kebapcısı, 13 Mart
Işık Caddesi, 13 Mart, Artuklu, Mardin
0 puan 67 reyting
Kebapçı Ibo, Mercimekli
, 44 Mercimekli, Midyat, Mardin
puan 13 reyting
Kebap Ve Balık Sarayı, 13 Mart
Hükümet Caddesi, 7 13 Mart, Artuklu, Mardin
puan 15 reyting
Kebapçı Yusuf Usta, Latifiye
1. Caddesi, Çabuk, Artuklu, Mardin
puan 15 reyting
Yaşar Usta Kebap Salonu, Tepebaşı
Sokak, Tepebaşı, Kızıltepe, Mardin
puan 35 reyting
Titiz Kebap Salonu, Poyraz
Mardin Diyarbakır Caddesi, Karşıyaka, Mazıdağı, Mardin
puan 29 reyting
Ora Kebap Salonu, Yenimahalle
Şanlıurfa Caddesi, Yenimahalle, Kızıltepe, Mardin
4 puan 20 reyting
Lider Kebap Salonu, Cevizpınar
Delila Caddesi, Cevizpınar, Derik, Mardin
4 puan 15 reyting
Dicle Kebap Salonu, 13 Mart
Işık Caddesi, 5 13 Mart, Artuklu, Mardin
puan 15 reyting
Damar Kebap Salonu, Yenimahalle
Şanlıurfa Caddesi, Tepebaşı, Kızıltepe, Mardin
puan 17 reyting
Köşem Döner Kebap Salonu, Yenituran
Sakarya Caddesi, Mor Yakup, Nusaybin, Mardin
puan 20 reyting
Orta Çarşı Kebap Salonu, Ulu Cami
Sokak, 31 Ortaçarşı, Midyat, Mardin
4 puan 15 reyting
Umut Kebap Ve Döner Salonu, Yenimahalle
Atatürk Bulvarı, Yenimahalle, Kızıltepe, Mardin
puan 93 reyting
Umud Kebap Salonu, Yenimahalle
Atatürk Bulvarı, Yenimahalle, Kızıltepe, Mardin
puan 11 reyting
Akgüç Lezzet Kebap Salonu, Şenköy
Mardin Batman Yolu, 33 Şenköy, Midyat, Mardin
4 puan 26 reyting
Sig Kebap Salonu, Sanayi
E 24 Karayolu, Tepebaşı, Kızıltepe, Mardin
puan 12 reyting
Altın Şiş Kebap Salonu, Sanayi
9. Caddesi, Işıklar, Midyat, Mardin
puan 14 reyting
Emgihan Kebap Salonu, Fırat
Ceylanpınar Caddesi, 19 Fırat, Kızıltepe, Mardin
4 puan 53 reyting
Gül Kebap Ve Izgara Salonu, Ulu Cami
Sokak, Ulucami, Midyat, Mardin
puan 10 reyting
Kebapçı Rido, Akıncı Nur
Mardin Şırnak Yolu, 1 Akıncı Nur, Artuklu, Mardin
puan 10 reyting
Nazar Kebap & Pişirim Evi, 13 Mart
Zafer Caddesi, 13 Merkez, Mardin Merkez, Mardin
puan 65 reyting
Nusret Kebap Evi Et Lokantası, Yenişehir
Sokak, 3 Yenişehir, Artuklu, Mardin
0 puan 5 reyting
Hacı Baba Kebap Ciger Ve Köfte, Artuklu Merkez
Vali Ozan Caddesi, 53 Yenişehir, Artuklu, Mardin
0 puan 7 reyting
Mesut Usta Kebap&Pişirim, 13 Mart
Işık Caddesi, 13 Mart, Artuklu, Mardin
0 puan 8 reyting
Hacı Gazi Kebap, Medrese
41 . Sokak, 2 Şehidiye, Artuklu, Mardin
0 puan 8 reyting
Kebapcı Niyazi Usta, Ulucami
Seyfettin Güneştan Caddesi, Ulucami, Midyat, Mardin
0 puan 7 reyting
Öz Urfam Pide Lahmacun Viranşehir Kebapçısı, Yenikent
, Yenikent, Kızıltepe, Mardin
0 puan 2 reyting
Öz Adana Kebapçısı Cemil Usta, Nur
Sokak, 3A Nur, Artuklu, Mardin
0 puan 22 reyting
Seyhan Kebap, Diyarbakır Kapı
1. Caddesi, Diyarbakır Kapı, Artuklu, Mardin
0 puan 1 reyting
Adana Dostlar Kebapçısı, Latifiye
1. Caddesi, A Latifiye, Artuklu, Mardin
0 puan -
Mz Kebap Salonu, Çavuşlu
, Çavuşlu, Midyat, Mardin
0 puan 1 reyting
Önder Kebap, Latifiye
Yeniyol Sokak, 4 Şar, Artuklu, Mardin
0 puan 1 reyting
Celal Usta Adana Kebap Ve Yöresel Yemek Salonu, Poyraz
Camii Sokak, 8 Gündoğan, Mazıdağı, Mardin
0 puan 2 reyting
Übeytoğlu Kebap Dünyası, Bahçebaşı
Barış Bulvarı, 11 Bahçebaşı, Dargeçit, Mardin
0 puan 4 reyting
Kebapçı Rıdo Şeyhmus Usta, 13 Mart
Caddesi, 2 13 Mart, Artuklu, Mardin
0 puan 11 reyting
Lokman Usta Lahmacun Ve Kebap Salonu, Turgut Özal
Mardin Caddesi, Turgut Özal, Kızıltepe, Mardin
0 puan 1 reyting
menderes kebap çeşitleri,menderes kebap siparişi,menderes kanat şiş satışı,menderes ciğer şiş satışı,menderes karışık kebap satışı,menderes adana kebap satışı,menderes beyti kebap satışı,menderes tavuk şiş satışı,menderes en yakın kebapçı
çamlıhemşinde kalınacak apartlar,çamlıhemşin aile apartları,çamlıhemşin apart bungalow,çamlıhemşin uygun bungalow,ayder yol üstünde konaklamalar
enez et çeşitleri,enez balık çeşitleri,enez ızgara çeşitleri,enez meze çeşitleri,enez köfte çeşitleri,enez en yakın restoran,enez en yakın lokanta,enez et fiyatları
mezitli et restaurant hizmeti,mezitli kır lokantası hizmeti,mezitli serpme kahvaltı hizmeti,mezitli kebap çeşitleri,mezitli ızgara çeşitleri,mezitli salata çeşitleri
bartın kokoreç satışı,bartın köfte ekmek satışı,bartın balık ekmek satışı,bartın sucuk ekmek satışı,bartın ızgara tavuk satışı,bartın kokoreç siparişi
haliliye pide satışı,haliliye pide siparişi,haliliye meşrubat satışı,haliliye meşrubat çeşitleri,haliliye künefe satışı,haliliye künefe siparişi,haliliye kahvaltı satışı,haliliye kahvaltı mekanı,haliliye en yakın lokanta
dikili en yakın restaurant,dikili aperatif satışı,dikili balık satışı,dikili ızgara çeşitleri,dikili kebap çeşitleri,dikili kebap siparişi,dikili garnitür satışı,dikili en yakın restaurant
akyazı kebap çeşitleri,akyazı tavuk şiş satışı,akyazı kuzu eti satışı,akyazı kahvaltılık satışı,akyazı kuzu sac kavurma satışı,akyazı patlıcanlı kebap satışı,akyazı bıçak kıyması satışı,akyazı lahmacun satışı,akyazı sac tava satışı,akyazı en yakın kebapçı,akyazı kebap siparişi
şahinbey pide fırını,şahinbey lavaş ekmek satışı,şahinbey tırnaklı ekmek satışı,şahinbey etli ekmek satışı,şahinbey lahmacun satışı,şahinbey pizza satışı,şahinbey kavurma satışı,şahinbey en yakın restaurant,şahinbey en hijyen yemek yerleri
salıpazarı balık satışı,salıpazarı köfte satışı,salıpazarı ızgara çeşitleri,salıpazarı pide satışı,salıpazarı pide çeşitleri,salıpazarı kahvaltı hizmeti,salıpazarı düğün yemekleri,salıpazarı özel gün salonu
efeler kebap satışı,efeler kebap siparişi,efeler pide satışı,efeler pide siparişi,efeler kıymalı pide siparişi,efeler kaşarlı pide siparişi,efeler kıymalı pide satışı,efeler en yakın pideci,efeler en yakın restoran,efeler tavuk şiş satışı,efeler sucuklu pide siparişi,efeler pide paket servis hizmeti
başiskele pide siparişi,başiskele kıymalı pide siparişi,başiskele kaşarlı pide siparişi,başiskele sucuklu pide siparişi,başiskele sucuklu pide siparişi,başiskele karışık pide siparişi,başiskele en yakın pideci,başiskele pide paket servis hizmeti
istanbul catering hizmeti,istanbul toplu yemek üretimi,istanbul özel gün yemeği,istanbul nişan yemeği,istanbul düğün yemeği,istanbul sünnet yemeği,istanbul özel yemek siparişi,istanbul tabldot satışı
sancaktepe lahmacun satışı,sancaktepe pide çeşitleri,sancaktepe lavaş ekmek satışı,sancaktepe tombik ekmek satışı,sancaktepe yağlı katmer
hassa cafe hizmetleri,hassa restaurant hizmetleri,hassa pasta siparişi,hassa pasta satışı,hassa yemek satışı,hassa yemek siparişi,hassa en yakın restaurant,hassa en yakın cafe
osmancık köfte satışı,osmancık ciğer dürüm satışı,osmancık et dürüm satışı,osmancık tavuk dürüm satışı,osmancık hatay usulü tavuk dürümü satışı,osmancık çorba satışı,osmancık çorba çeşitleri,osmancık en yakın lokanta
beyağaç pide çeşitleri,beyağaç lahmacun satışı,beyağaç pizza satışı,beyağaç ızgara çeşitleri,beyağaç köfte çeşitleri,beyağaç tavuk şiş satışı,beyağaç pide siparişi,beyağaç lahmacun siparişi,beyağaç çöp şiş satışı
karşıyaka tavuk dürün satışı,v tavuk döner satışı,karşıyaka tavuk bazlama satışı,karşıyaka döner siparişi,karşıyaka döner satışı,karşıyaka en yakın dönerci,karşıyaka en yakın döner satan yerler,karşıyaka en yakın döner salonu
nilüfer tost satışı,nilüfer köfte ekmek satışı,nilüfer ızgara köfte satışı,nilüfer kumru satışı,nilüfer ekmek arası köfte satışı,nilifer en yakın köfteci,nilüfer köfte satan yerler
yunak etli ekmek satışı,yunak döner satışı,yunak iskender satışı,yunak pide çeşitleri,yunak pide satışı,yunak çorba satışı,yunak döner çeşitleri,yunak en yakın dönerci,yunak en yakın çorbacı,yunak en yakın pideci,yunak döner siparişi,yunak pide siparişi
Eyyübiye köfte salonları,Eyyübiye tantuni salonları,Eyyübiye köfte yenilecek yerler,Eyyübiye tantuni yenilecek yerler,köfte yemek salonu,Eyyübiye tantuni yemek salonu,Eyyübiye tantuni siparişi ver,Eyyübiye köfte siparişi ver
pazar lahmacun salonu,pazar pide salonu,pazar pizza satışı,pazar pizza durağı,pazar lahmacun siparişi,pazar pide siparişi,pazar pide çeşitleri,pazar pide satışı,pazar en iyi pide lahmacun firmaları
kuşadası döner satışı,kuşadası kebap satışı,kuşadası ızgara çeşitleri,kuşadası kelle paça satışı,kuşadası soğuk içecek satışı,kuşadası tavuk döner satışı,kuşadası tavuk ızgara satışı,kuşadası en yakın dönerci,kuşadası döner siparişi,kuşadası döner satan yerler
Tunceli lahmacun restorant salonları,Tunceli pide restoran salonları,Tunceli tavuk döner restoran salonları,Tunceli sulu yemek restoran salonları,Tunceli kebap restoran salonları,Tunceli lahmacun yenilecek yerler,Tunceli tavuk döner siparişi ver
şanlıurfa tatlı salonu,şanlıurfa en yakın tatlıcı,şanlıurfa tatlı satışı,şanlıurfa künefe satışı,şanlıurfa cennet çamuru satışı,şanlıurfa fıstıklı kadayıf satışı,şanlıurfa peynirli künefe satışı,şanlıurfa en yakın tatlıcı,şanlıurfa dondurma satışı
selçuklu ızgara et,selçuklu tava,selçuklu tava çeşitleri,selçuklu restaurant,selçuklu pide,selçuklu pide çeşitleri,selçuklu köy kahvaltısı,selçuklu kahvaltı salonu,selçuklu en iyi et mangal firmaları,selçuklu et mangal
erciyes pastırma sucuk satışları,erciyes pastırma sucuk satan yerler,erciyes kaliteli pastırma satışları,erciyes kırmızı et satışı,erciyes organik bal satışları,erciyes sıcak içecek satışları,erciyes pastırma sucuk salonu,erciyes en yakın pastırma salonu,erciyes kaliteli kırmızı et satan yerler,erciyes salep satışı yapanlar,erciyes pastırma sucuk restoran
bayrampaşa börek satışı,bayrampaşa pide satışı,bayrampaşa pide çeşitleri,bayrampaşa kuşbaşılı pide,bayrampaşa kol böreği satışı,bayrampaşa pided siparişi,bayrampaşa kır pidesi siparişi,bayrampaşa poğaça satışı,bayrampaşa simit satışı,bayrampaşa börekçi,bayrampaşa börek siparişi,bayrampaşa pizza satışı,bayrampaşa pizza siparişi,bayrampaşa en yakın pizzacı
yenice güveç satışı,yenice güveç siparişi,yenice pide siparişi,yenice kaşarlı pide siparişi,yenice lahmacun satışı,yenice lahmacun siparişi,yenice yemek yenilecek yerler,yenice yenice en yakın pideci,yenice en yakın lahmacuncu,yenice en yakın restorant,yenice yemek siparişi,yenice pideci numaraları
sarıçam döner satışı,sarıçam döner siparişi,sarıçam köfte ekmek satışı,sarıçam çorba satışı,sarıçam hatay usulü döner satışı,sarıçam döner paket servis hizmeti,sarıçam döner siparişi,sarıçam en yakın dönerci,sarıçam yemek yenilecek yerler,sarıçam en yakın lokanta
yıldırım pide satışı,yıldırım lahmacun satışı,yıldırım pide siparişi,yıldırım lahmacun siparişi,yıldırım yemek yenilecek yerler,yıldırım en yakın lokanta,yıldırım toplu yemek hizmeti verenler,yıldırım en yakın pideci,yıldırım en yakın restoran,yıldırım taziye yemekleri yapanlar,yıldırım düğün yemeği yapan yerler
كوشوك شيكماجا توصيل طلبات حلويات سورية 24 ساعة, كوشوك شيكماجا اقرب وافضل محل حلويات سوري, كوشوك شيكماجا قوالب كاتو خاصة باعياد الميلاد, كوشوك شيكماجا حلويات عباد الرحمن للحلويات السورية و التركية, küçükçekmece tatlı çeşitleri,küçükçekmece yaş pasta satışı,küçükçekmece kuru pasta satışı,küçükçkemce en yakın pastane
زيتون بورون توصيل طلبات حلويات سورية 24 ساعة, زيتون بورون اقرب وافضل محل حلويات سوري, زيتون بورون قوالب كاتو خاصة باعياد الميلاد, زيتون بورون حلويات الشرق الأوسط للحلويات السورية و التركية, zeytinburnu tatlı çeşitleri,zeytinburnu yaş pasta satışı,zeytinburnu dondurmalı pasta satışı,zeytinburnu pasta çeşitleri,zeytinburnu en yakın pastane
mamak kebap siparişi,mamak pide satışı,mamak kebap satışı,mamak lahmacun satışı,mamak lahmacun siparişi,mamak en yakın kebapçı,mamak yemek yenilecek yerler,mamak en yakın pideci,mamak en yakın restoran,mamak yemek siparişi hizmeti
akdeniz ciğer satışı,akdeniz kebap satışı,akdeniz kebap siparşi,akdeniz ciğer siparişi,akdeniz tavuk şiş siparişi,akdeniz patlıcan kebabı siparişi,akdeniz ciğerci,akdeniz kebap salonuları,akdeniz en yakın restoran,akdeniz domates kebabı satışı,akdeniz acılı ezme,akdeniz kebap siparişi,akdeniz en yakın lokanta,akdeniz kebap paket servis hizmetleri
muğla menteşe yenice midye satışı,muğla menteşe yenice toptan midye satışı,muğla menteşe yenice lezzetli midye satışı,muğla menteşe yenice taze midye satışı,muğla yenice en yakın midyeci
ıslahiye tavuk ızgara satışı,ıslahiye ciğer satışı,ıslahiye kuşbaşı satışı,ıslahiye dalak satışı,ıslahiye böbrek satışı,ıslahiye acılı kebap satışı,ıslahiye en yakın kebapçı,ıslahiye yemek yenielcek yerler,ıslahiye en yakın lokanta,ıslahiye en yakın restoran,ıslahiye en yakın kebapçı,ıslahiye kebap siparişi,ıslahiye ciğer siparişi
armutlu dondurma satışı,armutlu dondurma siparişi,armutlu kaymaklı dondurma satışı,armutlu maraş dondurması satışı,armutlu sütlü dondurma satışı,armutlu çikolatalı dondurma satışı
dörtyol ciğer satışı,dörtyol kebap satışı,dörtyol kuşbaşı satışı,dörtyol tavuk şiş satışı,dörtyol ciğer siparişi,dörtyol kebap siparişi,dörtyol tavuk şiş siparişi,dörtyol yemek yenilecek yerler,dörtyol en yakın lokanta,dörtyol en yakın restoran,dörtyol en yakın kebapçı
akdeniz ciğer satışı,akdeniz kuşbaşı satışı,akdeniz kebap satışı,akdeniz yürek satışı,akdeniz tavuk şiş satışı,akdeniz kebap salonu,akdeniz kebap siparişi,akdeniz tavuk şiş sipariş,akdeniz kuşbaşı sipariş
arhavi tost çeşitleri,arhavi çiğ köfte satışı,arhavi çiğ köfte siparişi,arhavi çiğ köfteci,arhavi en yakın çiğ köfteci,arhavi zeytinyağı satışı,arhavi meşrubat satışı,arhavi köfte siparişi,arhavi çiğ köfte paket servisi,arhavi karışık tost satışı
orhangazi pide satışı,orhangazi pide siparişi,orhangazi lahmacun satışı,orhangazi lahmacun siparişi,orhangazi kaşarlı pide satışı,orhangazi kıymalı pide satışı,orhangazi en yakın pideci,orhangazi lahmacun satan yerler,orhangazi yemek yenilecek yerler,orhangazi en yakın lokanta,orhangazi lokanta numaraları,orhangazi pideci numaraları
mamak çorba satışı,mamak kebap satışı,mamak kebap satışı,mamak lahmacun satışı,mamak kebap çeşitleri,mamak pide çeşitleri,mamak en yakın kebapçı,mamak kebap fiyatları,mamak adana kebap satışı,mamak kuşbaşı satışı,mamak kebap siparişi
sultangazi pide salonu,sultangazi pide siparişi,sultangazi pide paket servis hizmeti,sultangazi pizza siparişi,sultangazi pizza servisi,sultangazi kahvaltılık ürün satışı,sultangazi poğaça satışı,sultangazi pasta siparşi,sultangazi en yakın pideci,sultangazi kıymalı pide siparişi,sultangazi kaşarlı pide siparişi
antakya çiğ köfte satışı,antakya çiğköfte siparişi,antakya çiğ köfte paket servis,antakya çiğ köfteci,antakya acılı çiğ köfte satışı,antakya dürüm çiğ köfte satışı,antakya en yakın çiğ köfteci,ekinci çiğköfte siparişi,otogar çiğköfte siparişi,esentepe çiğköfte siparişi,adıyaman subaşı çiğköfte siparişi
çankaya balık satışı,çankaya balık dünyası,çankaya balık restorantı,çankaya ızgara balık satışı,çankaya deniz mahsülleri satışı,çankaya en yakın balık lokantası,çankaya çinekop satışı,çankaya alabalık satışı,çankaya sazan satışı,çankaya balık pişme hizmeti verenler,çankaya en yakın balıkçı,çankaya taze balık satışı
korkuteli kokoreç satışı,korkuteli köfte ekmek satışı,korkuteli sucuk ekmek satışı,korkuteli kebap çeşitleri,korkuteli yürek satışı,korkuteli salata satışı,korkuteli adana kebap satışı,korkuetli turşu çeşitleri,korkuteli kuşbaşı satışı,korkuteli kebap sipariş
ümraniye ciğer satışı,ümraniye taze ciğer satışı,ümraniye ciğer dürüm satışı,ümraniye ciğer şiş satışı,ümraniye ciğer salonu,ümraniye ciğer kebabı,ümraniye ciğer sipariş,ümraniye ciğer paket servis,ümraniye lezzetli ciğer kebabı
şirinevler pide satışı,şirinevler pide siparişi,şirinevler kebap satışı,şirinevler kebap siparişi,şirinevler pide çeşitleri,şirinevler paket servis hizmeti,şirinevler yemek yenilecek yerler,şirinevler en yakın lokanta,şirinevler en yakın restoran,şirinevler kebapçı,şirinevler en yakın pideci
kepez altan market,kepez çiğ köfte satışı,kepez çiğköfte siparişi,kepez komagene siparişi,kepez komagane satışı,kepez komagene çiğ köfte siparişi,kepez komagene çiğ köfte satışı,kepez komagene çiğ köfte telefon numaraları,kepez acılı çiğköfte satışı
bakırköy midye staışı,bakırköy en yakın midyeci,bakırköy en iyi kokoreç,bakırköy toptan midye satışı,bakırköy midye dolması satışı,bakırköy kokoreç satışı,bakırköy midye fiyatları,bakırköy lezzetli kokoreç satışı
kepez pide satışı,kepez kebap satışı,kepez kuşbaşı satışı,kepez etli ekmek satışı,kepez mevlana pide,kepez kaşarlı pide satışı,kepez kaşarlı pide siparişi,kepez en yakın pideci,kepez pide siparişi,kepez kebap siparişi,kepez en yakın lokanta,kepez en yakın kebapçı,kepez yumurtalı pide satışı,kepez yumurtalı pide satışı
haliliye künefe çeşitleri,haliliye künefe satışı,haliliye katmer satışı,haliliye sğuk tatlı satışı,haliliye baklava satışı,haliliye künefe siparişi,haliliye yaş pasta satışı,haliliye en yakın künefe salonu
karabağlar yaş pasta satışı,karabağlar resimli yaş pasta satışı,karabağlar kuru pasta satışı,karabağlar simir satışı,karabağlar pastane,karabağlar baklava satışı,karabağlar şerbetli tatlı satışı,karabağlar börek satışı,karabağlar sütlü tatlı satışı,karabağlar kek çeşitleri
karaköprü biftek tantuni satışı,karaköprü içli köfte satışı,karaköprü içli köfte siparişi,karaköprü tantuni dürüm siparişi,karaköprü tantuni servisi,karaköprü tantuni siparişi,karaköprü restaurant,karaköprü yemek yenilecek yerler,karaköprü ev yemekleri satışı,karaköprü mantı satışı,karaköprü mantı siparişi,karaköprü içli köfte paket servis,karaköprü tantuni yenilecek yerler,karaköprü en yakın lokanta,karaköprü mantı evi,şanlıurfa yemek siparişi,şanlıurfa paket servis hizmeti,şanlıurfa tantuni siparişi,şanlıurfa yemek yenilecek yerler,şanlıurfa şanlıurfa ev yemekleri satışı,şanlıurfa ev yemekleri siparişi
beylikdüzü balık satışı,beylikdüzü balık satan yerler,beylikdüzü en iyi balıkçı,beylikdüzü toptan balık satışı,beylikdüzü deniz ürünleri satan yerler,beylikdüzü pişmiş balık satışı,beylikdüzü hamsi satan yerler,beylikdüzü en yakın balıkçı,beylikdüzü palamut satan yerler,beylikdüzü kaliteli balık satışı,beylikdüzü toptan balık satanlar
bahçelievler karışık kebap satışı,bahçelievler sade kebap,bahçelievler tavuk kebabı satışı,bahçelievler urfa kebabı satışı,bahçelievler terbiyeli yürek satışı,bahçelievler güveç satışı,bahçelievler ciğer satışı,bahçelievler ciğer siparişi,bahçelievler kebap siparişi,bahçelievler en yakın lokanta,bahçelievler en yakın restoran,bahçelievler karışık kebap siparişi,bahçelievler urfa kebap siparişi
seyhan tantuni satışı,seyhan en yakın yakın tantunici,seyhan uygun tantuni satışı,seyhan et tantuni satışı,seyhan tavuk tantuni satışı,seyhan yoğurtlu tantuni satışı,seyhan tantuni siparişi
iznik döner satışı,iznik tavuk döner satışı,iznik kumru satışı,iznik bazlama satışı,iznik tost satışı,iznik patso satışı,iznik hamburger satışı,iznik en yakın dönerci,iznik döner salonu,iznik et döner satışı,iznik döner siparişi
akçaabat pide satışı,akçaabat lahmacun satışı,akçaabat karışık pide satışı,akçaabat kaşarlı pide satışı,akçaabat en yakın pideci,akçaabat pide siparişi,akçaabat lahmacun siparişi,akçaabat en yakın lokanta,akçaabat yemek yenilecek yerler,akçaabat en yakın restoran
sultangazi kebap çeşitleri,sultangazi lahmacun satışı,sultangazi pide satışı,sultangazi kebap satışı,sultangazi en yakın kebap salonu,sultangazi pide çeşitleri,sultangazi kıymalı pide satışı
antakya döner satışı,antakya döner siparişi,antakya et döner satışı,antakya tavuk döner satışı,antakya sulu yemek satışı,antakya sulu yemek siparişi,antakya hatay usulü döner satışı,antakya hatay usulü döner siparişi
konyaaltı gül katmer satışı,konyaaltı künefe satışı,konyaaltı fıstıklı burma satışı,konyaaltı fıstıklı künefe satışı,konyaaltı kare katmer satışı,konyaaltı cola satışı,konyaaltı fanta satışı,konyaaltı gazoz satışı,konyaaltı gül katmer siparişi,konyaaltı fıstıklı künefe siparişi,konyaaltı fıstıklı burma siparişi,konyaaltı tatlı siparişi
iskenderun ev yemekleri satışı,iskenderun sulu yemek satışı,iskenderun en yakın restoran,iskenderun yemek siparişi,iskenderun ev yemekleri siparişi,iskenderun içli köfte siparişi,iskenderun en yakın lokanta,iskenderun ev yemeği çeşitleri
kepez kaşarlı pide satışı,kepez kıymalı pide satışı,kepez sucuklu pide satışı,kepez karışık pide satışı,kepez pideci,pide siparişi,kepez en yakın pide salonu,kepez karışık pide satışı
toroslar en yakın lokanta,toroslar en yakın restoran,toroslar ciğer satışı,toroslar ciğer siparişi,toroslar adana kebap siparişi,toroslar urfa kebap siparişi,toroslar kuşbaşı siparişi,toroslar yürek siparişi,toroslar yürek satışı,toroslar tavuk şiş satışı,toroslar tavuk şiş siparişi,toroslar tantuni siparişi,toroslar tantuni satışı
kırşehir en yakın lokanta,kırşehir en yakın restoran,kırşehir kebap satışı,kırşehir kebap siparişi,kırşehir urfa kebap satışı,kırşehir adana kebap siparişi,kırşehir tavuk kebap siparişi,kırşehir kanat satışı,kırşehir ciğer satışı,kırşehir ciğer siparişi,kırşehir kuşbaşı satışı,kırşehir kuş başı siparişi,kırşehir en yakın kebapçı,kırşehir kebap siparişi
soma köfte satışı,soma hamburger satışı,soma pizza satışı,soma çorba satışı,soma çocuk menüsü satışı,soma kasap köfte satışı,soma sucuk köfte satışı,soma sucuk satışı,soma tavuk incik satışı,soma tavuk kanat satışı,soma tavuk pirzola satışı,soma soslu tavuk satışı,soma akhisar köfte satışı
bahşılı döner satışı,bahşılı döner siparişi,bahşılı tavuk döner siparişi,bahşılı izmir köfte siparişi,bahşılı döner satışı,bahşılı çorba satışı,bahşılı kebap çeşitleri satışı,bahşılı tatlı çeşitleri satışı,bahşılı kelle paça siparişi,bahşılı sulu yemek siparişi,bahşılı en yakın lokanta,bahşılı en yakın dönerci,bahşılı et döner satışı,bahşılı dönerci numaraları
ataşehir tantuni satışı,ataşehir lahmacun satışı,ataşehir et tantuni siparişi,ataşehir tavuk tantuni siparişi,ataşehir yoğurtlu tantuni satışı,ataşehir tantuni siparişi,ataşehir en yakın lokanta,ataşehir tantuni paket servis,ataşehir lahmacun paket servis,ataşehir en yakın restoran,ataşehir lahmacun siparişi,ataşehir tavuk tantuni satışı
soma kebap satışı,soma kebap çeşitleri,soma kebap salonları,soma en yakın kebapçı,soma lahmacun satışı,soma pide satışı,soma salata satışı,soma kebap siparişi,soma paket servis hizmetleri,soma en yakın lokanta,soma içecek satışı,soma kebap siparişi,soma pide siparişi,soma lahmacun siparişi,soma en yakın lokanta
safranbolu tantuni satışı,safranbolu yoğurtlu tantuni satışı,safranbolu et tantuni satışı,safranbolu tavuk tantuni satışı,safranbolu köfte satışı,safranbolu ızgara köfte satışı,safranbolu tantuni siparişi
karaköprü et döner satışı,karaköprü tavuk döner satışı,karaköprü dürüm döner satışı,karaköprü hatay usulü döner satışı,karaköprü döner siparişi,karaköprü en yakın dönerci,karaköprü dönerci numaraları,karaköprü döner siparişi
datça pide satışı,datça kebap satışı,datça kaşarli pide satışı,datça kuşbaşı satışı,datça kıymali pide satışı,datça lahmacun siparişi,datça pide siparişi,datça kıymalı pide siparişi,datça yemek siparişi,datça yemek yenilecek yerler,datça en yakın lokanta,datça en yakın restoran,datça pideciler
bodrum et tantuni satışı,bodrum tavuk tantuni yoğurtlu tantuni satışı,bodrum tantuni siparişi,bodrum tantuni paket servis,bodrum et tantuni paket servis,bodrum tantunici numaraları,bodrum tantuni satan yerler,bodrum yemek yenilecek yerler,bodrum en yakın lokanta,bodrum en yakın restoran,bodrum yemek siparişi
çukurova lahmacun satışı,çukurova kebap çeşitleri,çukurova pide satışı,çukurova pizza siparişi,çukurova kebap servisi,çukurova pide servisi,çukurova lahmacun siparişi,çukurova yemek siparişi,çukurova en yakın restoran,çukurova lokanta,çukurova pizza siparişi
tarsus tantuni satışı,tarsus döner satışı,tarsus kebap satışı,tarsus tantuni satışı,tarsus yoğurtlu tantuni satışı,tarsus tantuni siparişi,tarsus döner siparişi,tarsus dönerci numaraları,tarsus en yakın dönerci,tarsus en yakın tantuni salonu,tarsus kebapçı numaraları,tarsus tavuk tantuni siparişi
sarayköy pide çeşitleri satışı,sarayköy karışık pide satışları,sarayköy kıymalı pide satışları,sarayköy peynirli pide satışları,sarayköy pide paket servis,sarayköy lahmacun satışları,sarayköy lahmacun paket servis,sarayköy en yakın pideci,sarayköy en yakın pide lahmacun,sarayköy pide çeşitleri siparişi
kulp kebap çeşitleri satışı,kulp ciğer kebabı satışları,kulp sulu yemek satışları,kulp en yakın kebap,kulp adana köfte satışları,kulp ev yemeği satan yerler,kulp tavuk kebabı,kulp en yakın kebap salonu,kulp sulu yemek satışı,kulp yemek yenilecek yerler,kulp en yakın restoran
düzce kebap satışı,düzce pdie satışı,düzce lahmacun satışı,düzce pizza satışı,düzce pizza siparişi,düzce kebap siparişi,düzce ciğer siparişi,düzce yemek siparişi,düzce paket servis hizmetleri,düzce kıymalı pide siparişi,düzce karışık pizza siparişi,düzce en yakın lokanta,düzce en yakın restoran,düzce yemek yenilecek yerler
çünür kebap servisi,çünür pide servisi,çünür pide satışı,çünür pide paket siparişi,çünür lahmacun satışı,çünür laahmacun satışı,çünür lahmacun siparişi,çünür lahmacun servisi,çünür ızgara siparişi,çünür ızgara paket servisi,çünüren yakın lokanta,çünür kebapçı numaraları,çünür en yakın restoran
karaburun pide satışı,karaburun döner satışı,karaburun sulu yemek,karaburun kıymalı pide satışı,karaburun sulu yemek satışı,karaburun yemek yenilecek yerler,karaburun en yakın dönerci,karaburun döner siparişi,karaburun dönerci numaraları,karaburun kebap salonu,en yakın lokanta,karaburun en yakın restoran
efeler pide satışı,efeler pide siparişi,efeler lahmacun paket servisi,efeler köfte paket servisi,efeler ayran satışı,efeler en yakın yemek yenilecek yerler,efeler pide ve lahmacun salonu,efeler pideci numaraları,efeler lahmacuncu numaraları,efeler en yakın restoran,efeler en yakın lokanta,efeler kıymalı pide,efeler peynirli pide,efeler kaşarlı lahmacun satışı,efeler aref tek, efeler pide,
şanlıurfa döner satışı,şanlıurfa tavuk döner satışı,şanlıurfa döner siparişi,şanlıurfa köfte satışı,şanlıurfa hamburger satışı,şanlıurfa çorba satışı,şanlıurfa yemek yenilecek yerler,şanlıurfa yemek siparişi,şanlıurfa çorba satışı,şanlıurfa lokanta numaraları,şanlıurfa en yakın lokanta,şanlıurfa en yakın restoran,şanlıurfa hamburgerci
kiraz lahmacun satışı,kiraz kebap satışı,kiraz pide satışı,kiraz sulu yemek satışı,kiraz pilav satışı,kiraz yemek satışı,kiraz pide fiyatları,kiraz pide çeşitleri,kiraz lahmacun fiyatları,kiraz kebap çeşitleri,kiraz yemek yenilecek yerler,kiraz en yakın pideci,kiraz en yakın lokanta,kiraz en yakın restoran
silivri düğün yemeği yapanlar,silivri toplu davet yemekleri,silivri yemek oganizasyonu yapanlar,silivri taziye yemeği yapanlar,silivri sünnet düğünü yemek organizasyonu,silivri toplu yemek fiyatarı,silivri en yakın yemek şirketi,silivri toplu yemek siparişi
giresun kıymalı pide satışı,giresun lahmacun satışı,giresun peynirli pide satışı,giresun en yakın lokantalar,giresun yemek yenilecek yerler,giresun pideci,giresun karışık pide satışı,giresun en yakın restoran,giresun lahmacun fiyatları
yakutiye döner satışı,yakutiye ızgara et satışı,yakutiye kebap satışı,yakutiye tavuk şiş,yakutiye köfte satışı,yakutiye ciğer satışı,yakutiye en yakın dönerci,yakutiye yemek yenilecek yerler,yakutiye en yakın lokanta,yakutiye en yakın restoran,aba döner ızgara, aba döner, aba ızgara,
erenler et döner satışı,erenler tavuk döner satışı,erenler hatay usulü döner satışı,erenler en yakın dönerci,erenler döner siparişi,erenler iskender satışı,erenler en yakın dönerci,erenler yemek yenielcek yerler,erenler en yakın lokanta,erenler döner paket servis hizmetleri
haliliye döner satışı, şanlıurfa döner satışı, haliliye tavuk döner satışı, haliliye en yakın döner salonu,haliliye soslu döner satışı, haliliye paket servis hizmeti,haliliye uygun dönerciler,haliliye döner fiyatları, haliliye lezzetli hatay döner, haliliye döner yapan yerler, haliliye dönerci numaraları, haliliye hatay üsülü döner satışı, haliliye en yakın çorbacı, haliliye en güzel köfteci, haliliye döner satışı,şanlıurfa tavuk döner satışı,şanlıurfa en yakın döner salonu,şanlıurfa soslu döner satışı,şanlıurfa paket servis hizmeti, şanlıurfa lezzetli döner satışı, şanlıurfa döner yapan yerler,şanlıurfa hatay üsülü döner satışı,şanlıurfa en yakın çorbacı, şanlıurfa en güzel köfteci, şanlıurfa döner satışı
esenler lahmacun satışı,esenler kaşarlı pide satışı,esenler kuşbaşılı pide satışı,esenler karışık pide satışı,esenler en yakın pideci,esenler kaşarlı pide siparişi,esenler kıymalı pide siparişi,esenler pide satan yerler,esenler en yakın lahmacun yenecek yerler,esenler en yakın yemek yenilecek yerler
yıldızeli ızgara çeşitleri,yıldızeli düğün yemekleri,yıldızeli toplu davet yemekleri,yıldızeli kahvaltılık ürünler,yıldızeli çorba çeşitleri,yıldızeli mantı satışı,yıldızeli sulu yemek yenilecek yerler,yıldızeli kavurma satışı,yıldızeli kebap satışı,yıldızeli yemek yenilecek yerler,yıldızeli en yakın lokanta,yıldızeli özel gün yemekleri,yıldızeli börek satışı
çorum pide satışı,çorum kıymalı pide satışı,çorum kaşarlı pide satışı,çorum kuşbaşılı pide satışı,çorum ıspanaklı pide satışı,çorum karışık pide satışı,çorum şakşuka,çorum en yakın pideci,çorum yemek yenilecek yerler,çorum taze pide çeşitleri,çorum pide siparişi
ısparta çiğ köfte satışı,ısparta tatlı satışı,ısparta fast food satışı,ısparta acılı çiğ köfte satışı,ısparta dürüm çiğ köfte satışı,ısparta çiğ köfte siparişi,ısparta kilo ile çiğ köfte satışı,ısparta hamburger satışı,ısparta künefe satışı,ısparta baklava satışı
gödes çiğ köfte satışı,gödes tost satışı,gödes dürüm siparişi,gödes atıştırmalık yiyecekler,gödes acılı çiğ köfte satışı,gödes paket çiğ köfte satışı,gödes karışık tost satışı,gödes en yakın çiğ köfteci,gödes toptan çiğ köfte satışı
didim tavuk döner satışı,didim döner tantuni satışı,didim döner servisi,didim köfte dürüm satışı,didim köfte dürüm siparişi,didim zurna döner siparişi,didim zurna dönersatışı,didim tavuk dürüm
tarsus el kıyması kebap satışı,tarsus kebap satışı yapnlar,tarsus en yakın lokanta,tarsus kuşbaşı kebap satışı,tarsus ciğer satışı,tarsus tavuk şiş satışı,tarsus ızgara çeşitleri,tarsus en yakın restoran,tarsus yemek yenilecek yerler,tarsus kebap siparişi,tarsus en yakın kebapçı,tarsus kebap fiyatları
esenyurt döner satışı,esenyurt tavuk döner satışı,esenyurt porsiyon döner satışı,esenyurt patates kızartması satışı,esenyurt köfte satışı,esenyurt pilav üstü döner satışı,esenyurt karışık tost,esenyurt yemek yenilecek yerler,esenyurt en yakın dönerciler,esenyurt en yakın restoran,esenyurt kaşarlı tost
anamur ızgara çeşitleri,anamur tantuni satışı,anamur çorba satışı,anamur sulu yemek satışı,anamur gözleme satışı,anamur sulu yemek çeşitleri,anamur yemek yenilecek yerler,anamur en yakın lokantalar,anamur en yakın restoranlar,anamur tantuni siparişi, anamurda yemek yenilecek yerler,
samandağ döner satışı,samandağ döner dürüm satışı,samandağ döner tava,samandağ pilav üstü döner satışı,samandağ yemek yenilecek yerler,samandağ zurna döner satışı,samandağ et kavurma,samandağ hamburger satışı,samandağ en yakın lokanta,samandağ en yakın restoran,samandağ en yakın dönerci
midyat,marcofe dibek coffe,midyat kahvesi,midyat Artukbey Kahve,Mardin midyat kahve nereden Alınır,midyat Dibek Kahvesi,midyat Kuru kahve Çeşitleri,midyat izgi Kuru Kahve,midyat Artuk Bey Dibek Kahvesi,midyat Osmanlı kahve Çeşitleri,midyat kuruyemiş satışı,midyat taze kahve satışı,midyat taze kuruyemiş satışı,midyat kuruyemişcisi,midyat coffe satışı,midyat dibek kahve siparişi
incesu ocakbaşı restoran,incesu urfa kebap satışı,incesu adana kebap satışları,incesu tavuk şiş satışları,incesu pide çeşitleri satışı,incesu en yakın ocakbaşı,incesu ocakbaşı restoran hizmetleri,incesu kebap çeşitleri satışı,incesu kebap pide satan yerler
karlıova dinlenme tesisleri,karlıova da en yakın cafe,karlıova en yakın restoran ,karlıova restoran ve cafe yerleri,karlıova en yakın otel yeri,karlıova en yakın petrol istasyonu,karlıova yemek yenilecek yerler,karlıova kahvaltı salonu
gönen pide çeşitleri satışı,gönen mevlana pide satışı,gönen kaşarlı pide satışı,gönen etli ekmek satışı,gönen kebap çeşitleri satışı,gönen kıymalı pide satışı,gönen pide ve kebap salonu,gönen tavuk şiş satışı,gönen kebap hizmetleri,gönen kuşbaşılı pide satışı,gönen mevlana pide satan yerler,gönen iskender satışları
fatsa düğün yemekleri,fatsa toplu yemek organizasyonları,fatsa nişan yemekleri,fatsa paket servisi,fatsa catering hizmetleri,fatsa toplu yemek yapımı,fatsa toplu yemek fiyatları,fatsa en iyi catering,fatsa düğün yemeği yapanlar,fatsa uygun catering hizmetleri
1 DİYARBAKIR MARDİN VE DİYARBAKIRURFA KERVANYOLU Prof. Dr. ORHAN CEZMİ TUNCER Tarihin her döneminde, Yukan Mezopotamyanınönemli kenti olan Amida, çok önemli iki ana yolun kavş:$ndadır. Doguyu bauya, güneyi kuzeye bağlayan bu stratejik konum ve verimli toprakları burayı her dönemde güncel kı1ar(çizim; 1). Ancak yakın tarihimizin bilinen sorun ve koşulları, Fıratdan doğuya geçişi engelleyince, bilimsel çalışmalarda aksaınıştır. Kurt Erdmann (Das Anatolische Karavansaray i ve II. BerlinI), Hekim Han ve KaloıarHamndan do~u boş bırakır. Vakıflar Genel Müdürlü~ Abideler Şubesince hazırlanan "TWkiye Kervansaraylan ve Hanlan Haritası"nda yol ve konaklan açısından Diyarbakır yöresinde yine aynı boşluk vardır(çizirn: 2). Diyarbakır Bingöl yolu üstünde, Hani İlçesine çok yakın bir yerde gösterilen (Ambar Çayı kayna~na yakın) hanın (No) adı verilmez ve sadece Selçuklu dönemine ait olup onarılaınayacak:kadar yıkık: oldugu belirtilir. DiyarbakırMardin kervan yolunda, Mardine çok yakın umaralı Osmanlı ham da aynı durumdadır. Urfa yolunda hiçbir yapı işaretlenmemişfunduszeue.infoçlik, Siverek ve Hilvandan geçen tarihsel yolun çizimiyle yetinilir. Çennikde adı belirtilmeyen bir Osmanlı ham (No A) vardır. Diyarbakır funduszeue.infoıt yolu çizilmemiştir bile. Maden yöresinde (No. lo?) gösterilen Osmanlı hamnın adı bilinmez. - Kamyollan Genel Müdürlü~nün "Tarihi Türk Han1an" adlı yayınında (İsmet İlter. ANKARA ) Yukandaki bilgiler bile yoktur. - Bir diğer "Osmanlı Yolları ve Menzilleri Haritası"nda da durum aynıdır (MOderrisoğlu, Fatih: Bir Osmanlı Türk Şehri Olarak Belen. Vakı.fuır Dergisi xxıv. Ankara s. ). sadece Harput yolunda Ergani, Uıfa yolunda da Siverek, yerleşik yer olarakbelirtilir. - Matrakçının yayınında (Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan SüleymanHan Yayma hazırlayan Hüseyin Yurtaydın(Ankara ), Halep, Amida,Biills yolu belirtilir. - Tunç, Gülgfuı, verdi~ haritada (Taş Köprillerimiz. Ankara ) Devegeçidi (No 75), Halilviran (No ), Si~ek (No ), Çermik ( Habunnan No. 62) ile Hazro Köprülerini (No )belirtir. - Cevdet Çulpan, bilgileri haritaya dökmez (Türk Taş Köprüleri. Ankara ). - Kemal ÖZergin (Anadoluda Selçuklu Kervansaraylan) ile - Karl Müllerde de (Die Karawanserai im Vorderen Orient Berlm ) durum aymdır. Bu yayınlardan anlaşıldı~ ilzre, Diyarbakır merkez olmak durumunda, yaklaşık km yançaplı alanda yol ve hanlardan yana büyük boşluk vardı. Bu durum, bu yöreyi incelemernde ve boşluklandoldurmamda bana itici bir giiç oldu. Daha önce;.-;diyarbak:ir Bitlis Kervan yolu ve Üzerindeki Hanlar" Vakıflar Dergisi sayı Ankara s. 9. Gazi üniversitesi Emekli ögretim üyesi
2 -" Bitlis Van Keıvan yolu ve Üzerindeki Hanlar" Sanat Tarihi Yıllığı. sayı İstanbul s "Diyarbakır Haıpıt Kervan yolu" Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi sayı 5. Erzurum Keıvan Yolu" Türk Etnogrnfya Dergisi -"Kara Han ve Eski Divrigi funduszeue.infoııl sayı Ankara s. 3 ı. İle sözü edilen boşlukların bir bölümünü ilim dilnyasınasundum. Bu yazımla, digerleri de ta~ oluyor. Bilindi~ gibi İsmail Aytaç Malatya odaklı çalışmakta ve böylece paylaşımla eksikleri tanıamlanmaktayız (I). Yol ve han1ar için gezginlerden yararlı bilgiler sağlanabilmektedir. Bitlis ve Harput kervan yollan için gerekli bilgileri onlardan alıntı yaparak: vermiştik. Aynı gezginlerin bu kez Mardin ve Urfa ile ilgili bölümlerini aktaracağız. - NASIR-I HÜSREV (Sefername. Çeviri: Abdü1vehabi Gazi. İstanbul s. 14).."Amidadan Harrana iki yol var. Bunlardan bir tanesinde hiçbir köy kent yok. ü yol 40 fersah. Öbür yolda yeşillik, a~lık ve birçok köyler var Bu yol 60 fersah. Biz keıvanlabu yoldan geçtik. Dümdüz bir ovaydı. Ama o kııdar taş1ıktı ki, hayvanlann taşsız bir yere adım almasına imkfuı yoktu yılı (M.I) Harrana vardık. Nevruzdu ( Ocak), Seruça geldik. 2.gün Fıratdan geçtik Meneibe vardık. Oradan Halebe gittim." Gezgin ara istasyonları vermedi!9 için bu iki yolun hangisi oldugunu bilemiyor ancak yonım yapabiliyoruz. 40 fersahlık ilk yol, Habur Çayı ndan geçen (Kanıeadagıngüneyinden), belki Viranşehire de uğramadan Harrana varan çöl ortamlı kestinne yoldur. Yeşillikli, agaçlıklı yer yerleşik alanları çagnştırdığı.na göre, Karacadagınkuzeyinden geçen ve gerçekte de çok taşlıklı yol, Sivereke ugrayan Urfa üstünden Harrana varan kadim yoldur. Ancak daha sonraki bilgilerde, Sivereki Göletik, Kabahaydar, Çamlıderc, Yardımcı üstünden Harrana bağlayan2. Bir kestirme yoldan SÖzedecegi,z. Nitekim gezgin yukandaki notunda Urfadan sözetmiyor. Bu yol Kuzeybatıda, Sivereki kestiroıe olarak Erganiye de (Çermik ile) ba~yacaktır. Ancak Siverekden sözetmernesi de dikkat edilmesi gereken bir noktadır. - ibni BiBi, Malatya, Harpuı, Maden, Ergani. üstünden Amidaya varır ve Mardinden cizre yoluyla lraka (zaho) geçer. Konaklarından sözetmez. Böyle de olsa ll.y. da bu yolun işledigi kanıtlanmışolur (Gülgün Tunç. ay.) -İBNİ BABUTA (Seyahatnamesinden seçmeler. İstanbul s), Musuldan yola çıkarak Ayn-ı Rasad, Müveyleha, Cizre, Nusaybin. Sincar, Dara üzerinden Mardine vanr. - POLüNYALI S1MEüN, Seyahatnaınesinde (Andreasyan, Hıand D: İstanbul s. 87) Sivas, Malatya ve Harput üstünden Paluya geçer. Muşa ul~p Harpııta geri döner. Diyarbakıra gitmek için Gölcük, Ergani, NaIkıran Dağı aşılarak Devegeçidine varılıfunduszeue.info Amidaya inecektir. Bu bilgileri Harput yolu ile ilgili yayınımızda vermiş idik. Amidayı ve Hasan paşa Hamm anlatır. " Şehir tarih boyunca olduğu olduğu gibi bugün de bir din ve irfan merkezidirhasan paşa Hamna gittim. Muazzam k. gi.r bir bina olan bu hanın beygiri banndırabilen yer altında iki büyük alım, rengarenk demir bir pannaklıkla çevrilmiş çok güzel bir havuzu, üç kat üzerinde (biri bodrumdur.ü.c.t.) birçok kagir OdaIan vardı". funduszeue.info, daha sonra Amida halkından, dinlerinden, sanat ve ibadethanelerinden SÖzeder.Şerrısrıer hakkında da bilgi verir (sayfa ). "Mardin Kapısının dışında gördü~üz bir putperestlik tapınağının, Şernsilerin ibadetgahı olduğunu anladıkerzurum çingeneler diyarı olduğu gibi, burası da (Amida) Şemsilerin merkezidir." der. Andreasyanın (ay.s)
3 yayınının sonuna ekledigi 5 namaralı ekde Arnida için Tavemier ile İncicivandan ikişer sayfalık alınt1da konumuzla ilgili bilgi yoktur. - MATRAKCU NASUH (a. y.) Urfa yoluiçin konakları sırayla (sayfa ) Kani Amid, Karacadağ zeylinde Kızıltepe (resim altta), Karacadagı aşıp Akpınar (resim b üstte), Kocagöz Tepesi (resim b ortada), cüııap (resim b altta), KMye-i Çil Halil (resim a üstte), Merc-i Tabık (resim a ortada), Makam-ı Davut (resim a altta) ve Halep (resim b) olarak verir. - EVLİYA ÇELEBİ, Seyahatnamesinde (Çeviri: Zuhuri Danışman. Cilt 5. İstanbul s), kadim Diyarbakır Urfa yolundan geçmemiştir. Ancak: bu yolu dik kese kese, çevreyi iyice dolaşarak ikincil yolları da tanıtır. Diger bir gezisi Halepden başlar (a.y.s). "Halepden kalkarak Bab KaSabasında konakladık. Oradan funduszeue.infoöprü Köyünü sol tarafınuzda bırakıp KızıIhisar Köyünde konakladık. Nizip şehrine vardıkburadan yine batı tarafa 9 saatte giderek (Erzen-i Rum) Rakka Kalesine geldik. Hazret-i Ömer hilafeti zamanında Rum kayseri tarafından yapıldığı için Rum Kalesi derler. Urfa ile Birecik arasındadır. Her birine birer konaktıfunduszeue.info Paşası eyaleli topragında emanettir Oradan kıble (kuzey olacak: o. C. T.) tarafımı yönelip 10 saatte Suruç Kalesine geldik Buradan batıya (kuzey olacak o. C. Tuncer), 2 saatte giderek (Çar Melık =Dört Hükümdar) Kalesine geldik Bir tepe üzerinde dört köşe küçük bir kaledirburadan kajkarak Urfa şehrine vardıkburadan avlanarak dogu (batı da Halfeti yakınlarında olacak o. C. Tuncer) tarafa gidip, 6 saatte Seyit Gazi Köyünde konakladık. Urfa topragında, Murat (Fırat olacak o. C. T.) Nelui kenannda irenı gibi bağlı, kasaba gibi cami ve han1ı, süslü bir köydürbu kale dibinden gemiler1e Fırat i karşıya geçip Maraş topra~nda Kürik Kasabasıruı geldik. Fı.llt Nehri kenarında bin evli, cami, han ve hatnamlı, küçük çarşılı, bag ve bahçeli, pamuk mahsüllü mfunur kasabadır Ona yakın Fırat Nehri kenannda ve Maraş topra~ Sarnsad Kalesine geldik Oradan yine Urfa Kalesine, oradan güney tarafta 9 saatte Dar-ı Dehkfuı ile Harran Kalesine geldikoradan kıble tarafına çöle 18 saat giderek Rakka Kalesine geldik Oradan yine gemi ilc, Beri Halep toprağına geçip ball tarafa, ÇÖller içinde Balis Kasabasına geldikrakka Kalesi, bu Ba1isin dogusıuıda, bir konaldık menzilinde ve çölctürburadan kalkarak Büyük Rasafe Kasabana geldikoradan Merkisa eski şehrinc geldik. Elcezirede, Rakka yakınında, Fırat Nehri kenarında, Fırat Nehrinin dogu tarafındadır" (Melkisa Meskene olabilir. o. C. T) Evliya Çelebi, buradan sırayla Ane, Der, Hadde, Hadesiye Kalelerine ve Culab Kasabasımı ulaşır. Buradan kuzeye ilerleyip Sivercke ulaşır. yazar batı derken doguda kalan Habur Çayındanda sözeder. Sivereke vamıası için Viranşehir vehilvan gibi önemli dıırak1ara de~ez. Oysa kuzeye ilerlerken buralara ugraması gerkecektir. Haritada bu kaleleri de göremiyonız. Bundan ötürü çizimimiz tahminidir. Çelebinin yön ve tanımlarıherzaman haritaya uymuyor. Gezisini sürdürür Evliya Çelebi ve "Buradan (Siverek) hareketle De~rmenbo~ı menziline kondukdiyarbakır toprağında bir kayalık yerde sarp bogazdır. Buradan kalkarak. Ruhbe Kalesine ulaştık Buradan harap kale Sen Rohaya geldikburadan yine Sivereke ve oradanda Alipmarına gitıneyip,siverekden batıya hareketle Karakayık Kasabasına geldik (Bucak yakınlarında olmalı). Buradan gemi ile Fıratı geçip Gergere geldik. Gerger,Fınn Nehrinin batısında, Malatya eyaleti subaşılı~dıroradan gemi ile ~ tarafa (doğu) geçip Çerik Kasabasına ulaştıkburadan hareketle, yine Çermik şehri yakınında ve DiyarbakırtOPn$nda Çüııgüşe oradan Abdiher Kasabasımı geldik. Buradan yine Fırat Nehri ilc Gergere dönüp oradan da batıya giderek Sagraz Kalesine
4 geldik. Buradan kalkıp Kargasek:ınez tarafından Safraza yakın (Sagraz veya Safrazdan biri doğru olmalı o.c, T.) Surc Kasabasına ge1dik.""funduszeue.info1ya toprağında subaşılıktır."funduszeue.info kuzeye çıkarak Kahta Kasabasına geldik.. ".Buradan kalkarak Kısn-ı Mansur Kalesine (Adıyaman) geldik "Buradan kalkarak Samsat Kalesine geldikburadan yine batıya mamur köyler içinden Maraş tarafına gidip Bihisni şadbaz Kalesine geldik."funduszeue.infon güneybatıya Maraş şehrine geldik." Evliya Çelebi buradan konaklaya konaklaya Kayseriye yönelecektir. AncalçBor,Aksaray, Sivas, E&n, Arapgir, Harpıt, Pertek, Sa~ Palu, Çapakçur, Genç,Atakdan Muşa varır, Görüldügii gibi, çevrede çok dolaşınasına karşın, kadim Urfa Diyarbakıryolundan hiç geçmemiş olup onlara dik ara yollarda dolaşmıştır, Buna karşılık,malatya Diyarbakır arasında bir gezisi vard1r,(a y. Cilt 6),", Ma1atya yı imkan nisbetinde seyreyledilden sonra, yine doğuya II saat giderek, Fırat Nehri kenarında konakladık." Buradan Diyarbakıra varışıyla ilgili bilgiyi, Diyarbakır Harput Kervan Yolu" yazımızda iletmiştik (a. y. s. ), - H. VON MOLTKB (Türkiye MektuplarıJstanbu! s, ), Sivasdan yola çıkan Mareşalın Kangal, Alacahan, Hekimhan üstünden Keban Madenine, oradan Harput, Kömürlıanı (v.b.) üzerinden Maraşa varışını "Harput Yolu" yazımızda ele almıştık. oradan Gerger, Birecikle Urfaya vanr. Ya:l1Inıza konu olan kesim bundan sonrasıdır. Sayfa "".urtadan Viyarbekıre kadar olan alan-mektubuma Diya.ı beklrde devam ediyorum-insanıntasavvur edebilece~ en kasvetli çöldür. Siverek şehri hariç, bu 40 saatlik mesafede içinde insan yaşayan sadece 4 köy gördüm. Geri kalanlar laşın yuvalandıkları taş yığınlarından ibaret. Kuyular çok az, derelerde su yok, hatta herhangi bir zamanda su bulunmuş olduğuna dair hiçbir iz bile yok. Bununla hirhkıe, merhaleden merhaleye ayvaflar, yani üzeri kubbeli sarnıç1ar var.."".bun1ar duısel vakıflardır. Hemen hemen her dağ güzeldir. Şimdiye kadar gördüklerimden sadece Fırat ile Dicle arasındaki~ bundan müstesna. dereceyi geçmeyen daimi tatlı bir meyille iki günlük yol gidiyorsun ve birden bire kendini karlar içinde bularak şaşırıp funduszeue.info ovada oldugunu sanıyor. Halbuki bu dağ muhakkak: ki kadem yü[email protected] ve fırtınalanyla sert iklimi yüzünden meşhur (Karacadagın denizden yüksekliği , Siverek , Diyarbakır mdir. Topografyayı yazar çok do~ tanımlıyor.o. C. T). Cok erken yola çılanıştıın. Dagm doruğunu aştığım zaman güneş doğdu ve Dicle ilk k:ınnızımtrak: ışıklarla parladı(35 kın uzaklıkta o topografyada DiCıeyi gönne şansı yokpirinçlikten sonra kente iyice yaklaşınca belki o. C. T). Öğleye doğru, fırtına ve dolu altında Diyarbekire vardım" (Siverek Diyarbeldr arası bugün 80 kmdir, saatte o koşullarda burayı aşmak ancak posta tatarları için olası. Yazarın, yük, uşak, çevirınen ve koruyucularla ulaşması zor görünüyor. Zaten kendisi de yukarda iki günlük yoldan söz ediyor. o.c.t) Mollke, Diyarbakırdan salla Musula doğru yola çıkacaktır. Mollkenin Malatyadan Urfaya bir yolcull$ı daha vardır (a. y. s. ). İlk durak Ergene Köyüdür. Geceyi orada geçirip, ertesi günü Malatya Dağım aşarak (Sakaltutan Dagı etel9nde) Göksıınun derin, kayalık: vadisine ulaşır Adıyaman, Samsat üzerinden Urfaya varır. Haritaya bakılırsa Malatyanın güneyinde yfiksek1iği myi bulan Akdağ ( ro) ve çok yakınında Çelikhan vardır. yazar bundan söz etmedi~e göre daha batıda (~ kın) Tut veya yakınından geçmiş olmalı ki Göksu Vadisini görsün. yazar Samsattan Urfaya ulaşabilmek için Fıratı nasıl ve nereden geçti~ anlatmıyor, Moltke; Birecik, Nizip, Rumka1e, Besni üzerinden Torosları yine aşarak Malatyaya döner ( Şubat). Ayrı bir gezisinde Arapgir üzerinden Ağına
5 gider ve Çemişgezek üsiiinden Pertek ve Muratı ~ Harputa ve sonra Malatyaya döner. NEJAT GöYÜNç (XVI. Yüzyılda Mardin Sancagı.İstanbu) yayınının sonunda bilgileri bir haritaya dölanüş bulunuyor. Burada numaraladıgı 6 nokta bizim için yararlıdır (çizi 3). 1- Midyat ile Savur arasında, biraz güneyde Akziyaret (ziyaret? No) Çağçağ Suyu yakınında (urfa Hilvan arasın~n başka) dinsel atırlıklı bir yer olmalı. Gelenlerin konak1adık1an yer bir hanolabilir mi bilmiyoruz. Teklre de olabilir. 2- Mardinin 10 km kadar güneydogusunda (No. 25) Kasn-I cerran (Yolaın), adına bakılırsa boyutlu bir köşktür. Buraıiın bir han veya konaklama yerinden çok bir ünlünün veya zenginin kona19 olma şansı daha fazladır. 3. Nusaybinin 16 ian kadar batısında, Türkiye Suriye sınırında (No. 97) Serçehan (DurakbaŞI var). Adı, konaklama yapısı olduğuna kuşku bırakınıyor. 4. Mardinin 94 km. kadar batısında (biraz güneyde) Teleafer (Konak yeri No. ) adlı yer, asiına bakılırsa Cafer Tepesi gibi bir yapay topografya, o Çöl ortamında olagan görülür. Yeni adı olan Konakyeri bizi bir konaklama işlevine çekiyor. İkisi arasındaki batı ancak iyi birinceleme belirleyecektir. 5. Mardini km kadar tam batısında (No. )Telgören (Yoııarbaşı) adlı yerin iki adı da yeni olmalı. İkinci ada bakılırsa, iki ayrı yolun birlcştigi veya ayrıldıtı bu yer, bir haru gerekli kılıyor. Bu da yerinde ~ger izleri kaldıysa- araşu.rılına.lıdır. 6. Mardinin batısındaki (çok az kuzey) Ribat adlı yer (Hisaraltı No. 12 ı) eski ve yeni adıyla da, şimdiye kadarkilerin en güçlü konaklama yeri olduğunu çağrıştınyor. Bunlar yerinde iyice araşnrılmalıdır. Bunların şimdiki ikinci derecede ara yollar gibi görünmesi, zamanında da böyle oldugu anlamına gelmeyebilir. - GÖJ..ÜL GüREŞSEVER (Urfada İki Kervansalay MTRE Büıteni. sayı 9 ıo, Cilt 3. İstanbul s. 12) Urfamn 36 ian kadar batısında Çarmelik Köyünde aynı adla anılan, avlulu, kare planlı (3) yapı yılından önce olabilir. Diğer bir kervansanıy Harranın (Altınbaşak.) 30 kın kadar güneydogusunda (Suriye sınınna 15 km kala) köye adını veren Han~1 Bağrurdur ( ). Bu da avluıu, kare pıanıı olup ikisi de büyük Selçuklu gelencgindedir. Tayyib Gökbilginin ilk yapıyı Dilaver Paşaya bağlamadaki nedenini bilmiyoruz. PIfuı kurgusu y.a ait olmasına kuşku bırakmıyor. Aynca bu yollann ne denli gerekli ve eski olduğunu da kanıtlıyor. Çarmelik Kervansarayım yayınlayan Cihat Kürkçüoglu; Titriş Kervansarayını da ilim dünyasına sunarken " Şanlıurfa Bozova ilçesinc bagj.ı. Titriş Köyündeki bu kervansaray, Birecik, Çfunduszeue.info, Urfa, Titriş, Siverek, Karnbahçe, Diyarbakır kervan yolu üzerinde bulunmaktadır" demektedir. HARİTALARlN İNCELENMESİ, 1/ ölçekli harita1arda, Diyarbakır Mardin araswda, Fabrika Köyü, fabrikaya ~ olup elektri~ gelişi kadar eski veya onunla gelişen bir yerleşme yeridir. Şimdiki konumu bile bir konaklamayı gerektirecek, ça~ştıracak durumda degildir. Dicle Nehri kenannda, topografya ve iklimi açısında da elverişli de~dir. Kara Köprü, onan1nnş olarak, yeni yolun yamnda varlığını koruyor. Beşpınar Köyü, konaklama ÜSSÜ olacak. durumda de~dir. Aynca Çmar gibi bir oda~ yakınlıtı da buna elvermez. Çmarın her dönemde zengin, ağırlıklı bir yer olduğu anlaşılıyor. Şeyhilyas dinsel ağı.rl ıki ıdır. Yukanhanik ve Aşağıhanik, iyi bir konaklama yeri olup, yeni yerleşim geregi ikiye bölünmüş görünüyor. Akgevir bir karakol yeri olup Mazjdagı yol aynmındadır. Harnp Köprü geçilerek Aynisiçe oradan da Mardine ulaşılır. Yalnız yol yolu de~, 20 km kadar sağ ve solıında da han adlı yerleşim veya
6 konak yapılan görünmüyor. Bu durum, şimdiki yolun en eski konumunu korudu~ anlamına gelir , ve ölçekli harita bilgilerini, yanyana birbiriyle çakıştımrak: aşa~ya alıyoruz. Diyarbakır - Mardin Kara Yolu (Haritalardan) / İl ve pafta DİYARBAKIR DİYARBAKlR DİYARBAKIR Hatun Kastalı-Karacılar Ham. funduszeue.infoır M44 - a2 Dink Ahmet Tepesi () Kerpiç Kôşk: funduszeue.info Köyü Fabrika Köyü Dilek Çeşmesi funduszeue.infoır M 44 - a3 Karakol Karakol Yol Bakım Evi Yol Bakım Evi Yol Bakım Evi Kurtkaya Tepesi funduszeue.info Tepesi Kurtkaya Tepesi funduszeue.infoırMb4 Kara Köprü Kara Köprü Kara Köprü BeşpınarKöyü BeşpınarKöyü Beşpınar Köyü (:INAR Şeyh İlyas AşağılWlik Yukanhanik Akgevir HarapKöprü Karakol Ülya Süt SağaelIar ZıraMevkii ÇINAR Göksu Köprüsü Kelilcin Tepesi () Aşa~ Demirölçek Yeşilköy (Hudur) Hanik Çayı Yukanhanik Akgevi.r Kanigemik pınarı Geripir Tepesi Kuzu Tepesi () İzzet pş. Karakolu İzzet pş. Karakolu Sukıırbirah Tepesi Aynisiç Meşkin Tepesi Gazhane Mezbaha MARDİN MARDİN Hasibin Kuyusu Mevkiİ Toz Tepe do~sundan funduszeue.infoır Mb3 funduszeue.infoır Mc3 ÇINAR (AKPINAR) Müderris Tepesi doğusundan Demirölçek (Kale-i Zerzevan) Şeyh Mehmetden do~ya Mardind4 Yukarıhanik Akgevir" Yukan Kelikan Tepesi () Kelik Tepesi () Kanigemik pınan Yukan Torbalı Da~ Mardin N SULL3n Şehmus Türbasi Şehmus Kahvesi Mardin N a2 İzzet pş. Karakolu Mardin N a3 Mısri Tepesi () Gazhane Mezbaha MARDİN lls
7 ,. Diyarbakır Urfa yolunda1l ölçekli haritada Serapgiizeli (Gözeli),Pirinçlik,Y. Erveni, (Habeşı), Sersink Köyü, Karabahçe, Fuşko Harabeleri, Gedik Köyü, Karacada~, Demirei, Kışlak, Üçkuyu, Siverek, Hilvan, Düzönü (Sabo), Ulaç, Yedikuyu, Resulayn Köyü, Konak, Gildan, Akziyaret, Karaköprü Köyü, Karapınar Köyü ve Samsatkapı bulunuyor. Yine yol boyu ve 20şer kmlik sa~ ile solunda han adlı bir yapı veya yerleşme alanı görünmüyor. Böylece bu yol büyük ölçüde eski çizgisini koruyor diyebiliyoruz Diyarbakır - Urfa Kara Yolu (HaritaIardan) 1/ İl ve pafta ONARBAKIR ONARBAKIR Eskizavri (Dalbastı Hr.) Serapgüzeli Serapgüzeli Yolboyu Karakolu Pirinçlik Y. Erveni O~çı Sersing SiVEREK SiVEREK DİYARBAKIR Eskizavri Harabeleri Serapgiizeli funduszeue.infoır M. a i Pirinçlik Yerleşme yeri yok. funduszeue.infoağ () Hep batı funduszeue.infoır Ma2 funduszeue.infoıc-J.! M b2 Oğlakçı (Habeşi) OğIakÇI(HabeŞI) kuzeyinden funduszeue.infoır M b3 Yol Bakun Evi Telsiz İstasyonu nbakır Mb3 Sersing Yiğityolu (Sersing) Merge Yaylası Keşişler Tepesi (I ) Keşişlcr Tepesi funduszeue.infoır Mb4 güneyinden (Harabeler) Fcrtul Yayiası Karabalıçe Keklik Pınan Yaylas! Karabalıçe den kuzeye funduszeue.infoır Mb4 Karabahçe Karakol Kırmızıtepe () Füşko Harabeleri Gedik Mah. Gedik Malıfunduszeue.infodağ Demirei Karacadağ Dernirci Görabit Malı. Kışlak Çavuşlu Köyü Üçkuyu Mah Kırgalı Pirinçlik Üçkuyu Mahallesi Bak:anak ınah. Söğütkuyu Hırbesa Haraheleri Karakoyun Karakoyun Çeltik Hacı funduszeue.info Köprüsü AşaWJmcak funduszeue.info a3 Urfa Md2 yönünde funduszeue.info Mdl Üçkuyu Mahallesi Urfa M. <:2 Bakanak. (ArnstuI Mah.) Zülfua~ Çeşmesi Urfa M.4kl SiVEREK Urfa Mb2 Çakmak Tepe Urfa M<: i Sö~tkuyu Urfa M4ı cı Göyerti (Taputviran Malı.) Zıranevi Urfa Md2 Hırbesa Harabeleri Çeltik Kaneger Har. Kuzeyinden UrfaMdl Hacı KAmil Köprüsü A.şagıkucak
8 Yukankııcak Yukankucak Mahallesi Külapıı Mahallesi Külaplı Mahallesi Urfa M. d4 HİLVAN HİLVAN HİLVAN (Karacunm) Urfa Mc3 Düzönü (Şabo) Düzönü (Şabo) Şabo Köyü batısından Silek Tepesi () Ulaç ulaç (AşaAıgaros) ulaç Yedikuyu Bazm (Başlar) Bazın Urfa Nc3 Resülayn Köyü Yerleşim yeri yok Urfa Nb2 Konak Gildan Yukarıkü.lünce Yukankülüncenin Urfa N. bl Güneyinden Apaydın Hekice (Apaydın) güneyinden Urfa N. 41<1 Estagfurullah Estagfurullah NevalTepesi () Jandarma Karakolu Akziyaret Akziyaret Alaiyaret (Cülınen) funduszeue.infoçiftlik. do~dan Kızlar Höyügü Karaköprü Karaköprü Karaköprü Köyü Karapınar Köyü SamsatKapı {JRFA URFA URFA Bu bilgiler IŞIAında şu sonuca vanlıyor: 1- Günümüzde Diyarbakır Mardin arası 96, Urfa kmdir. Şimdiye kadarki bilgiler, eskisi ile şimdiki yolun büyük ölçüde çakıştlğını gösterdiği. için Çıııar, Hanik, Siverek, Hilvan gibi İstasyonlar her dönemde varlığını koruyor. İş makinalannm, düzeç funduszeue.info hiçe sayan güçleri, bir yamacı dolanan kıvnmlan kısaltması, viyadükler yanında tepeleri yarmasına karşın eski yolun varııgmı aynen korunduğu görülüyor. Dere, çay ve derinvadiler de ayın dıınundadır. 2- Yukarı Mezopotamya İklimi nedeniyle her iki yol kış aylannda sayıca ve süre olarak çok az kapanır. Eski. kış ve yol koşulları elbet daha çetin idi. Yine de konaklayarak ulaşım akıyordu denebilir. Böylece Mardine herhalde bir,urfaya en çok iki yerde konaklayarak ulaşma şansı vardı. Moltkenin sabahın çok erken saatinde Urfadan yola çıkardk ö~eye doğru Diyarbakıra vannasında belleği. kendini yanıltıyor olsa gerekir. Siverekde yatnuş olmalı. Nitekim yılında, ailecek,diyarbakırdan Urfaya geziye giderken, akşam üstü ancak Sivereke vardı/9mız1 ve toprak damlı bir hanın damında yattı~ çok iyi anımsıyorum. Atın, Moltkeye, otobüslen daha iyi koşul sa~ğını sanıınyorum. Piyadenin 5 saatte 30 km yol aldı~ düşünülürse görüşümüz kuvvetlenir. Mardine ulaşmanın bile bir konaklama gerektirdiği. kaıusındayım(4). Burası iklime göre büyük bir çoğunlukla Çmar velveya Hanik olmalıdır. Urfaya do~ Karacadagı aşmak kışın sorundur. Yine de Siverek ve Hilvan herhalde zorunlu konak yerleriydi. Yol boyununakarsulu, sulu, kuyulu böylece yerleşik yerli olmaları aralarda, ayn han binalanna gerek bırakmamış, bunlar köy, bucak ve ilçelerdekiyle karşılanmıştır. Bunedenle her iki yol üstünde ve yakın çevresinde ne han ne de han adı geçen yerleşik yerlere rastlanır. Oysa ileride Torosları aşarken Malatya,
9 Çermik gibi hatlarda bunlann zorunlu olduğumı görece~.iklimle yapılar arasındaki ba~tı böylece kendini kanıtlar. Bunun ötesinde, her iki yolumuzda da güvenligm var oldu~ antamı çıkar. Kervanla beıaber gezen kolluk kııvvetlerinin yeterli veya etkili ". oldugu iuılw.ııyor.. ", 3- Urfa ve çevresinde 2 hana rastlannıası, (Durakbaşı = Serçe Han, Ribat, Teleafer = Konakyeri, Telgören = YoIIarbaşı, Ribat = Hisaraltı gibi) yine coğrafya ile ilgilidir. Suriye çölü başlamış, Torosun güneyindeki Yukan Mezopotamya koşullarından iyice sıcaga inilmiştir. Dere, çay, ırmak bundan böyle belirli yerlerdedir ve yazın kurur. Derin kuyularla gereksinim karşılanır. Ulaşım için artık: at ve katınn yerini deve alır. Yerleşim alanlan çok seyrektir. Doga, bu hanlan yapmaya, zorunlu" kılar. Bu neden1e o yörede ve koşullarda han ve kervansaraylara rastladıgımıza şaşınaınalıyız(5). Bu arada yılalıp adı unutulanlar da olmuş olabilir. Çöı, ana yollar yanındaara bagjaıı1ı1arada elverişlidir. Nitekim, Urfayau~ Harranı Çermike.. ve kuzeyine ba~ bu ulaşımları yukarıda belirttik. Siverekden kuzeye Ağaçhan, Çennik, Çüngüş yakınından (do~dan) Yıldızbanve Gczin üstünden Harputa varan ara yol ile, Ergani, Selman, Devegöıü, Kervanpına!, üstilndcn ~Çlnın batısında Diyarbakır Siverek yoluna ba@antıyı, Harpuı yolunu incelerken haritada belirtmiştik. Böylece Harputun Siverek ve Erganinin Diyarbakıra u,!trarnadan güneye ba~antısı sağlanmış oluyordu. Artukluların, Diyarbakıra u~dan Harputu, Urfaya bagiadıklan ve 5 kmde bir han yaptırdıktarını yayın1ar belirtiyor (a. y. s. ve deki harita). Bu ara yollann Urfa gibi, Mardinin güneyinde de devam ettiği biliniyor. Diyarbakır, Göksü, Zinivan Boğazı, Şeyhzu1fve Mardinden sonra Göııü, Kızıltepe, Hatuniye, Kentbeline Uıaşıp, ikiye ayrılan yolla (biri Sencar digeri Acısu) yine Tillıuvardabirleşiyor(6)(çizim4). Bilindiği gibi kentleri çevreleyen surlann kapllan akşam belli vakitlerde kapanır. Vaktinde yetişemeyen kervanlıınn, kente yakın yerlerde geceyi geçirmeleri zonmludur. Diyarbakırın Mardin Kapı çıkışında Hatun KastaIı nın karşısında, yolun sa&ıida Karacılar Ham vardı. yıktırılıp yola katıldı. Bunun böyle bir görevi. üstlenmesi oldukça doga1dır. Ulaşım konforu ve güvenlik giderek artınca bu hanın görevinin azaldığı ve belki de kalktığı, toplumdan dışlanan Şcmsilcrin burayı bötlece zaman içinde barınak yaptıkları bilinir ve bu adla da anı1ır(7) Bilindiği gibi eski Bitlis yolu, Mardin yoluyla başlar, on Gözlü Köprüden do~ya dönerek yolunu çizerdi. Burada da önemli bir kervansarayın aym görevi üstlendiğini gezgin1erden ögreniyonız. Andreasyan (a y. s. ) kitabunn sonuna eklediği 5. ekde, Amida için Tavernicr ve İnciciyandan ikişer sayfalık alıntı yapar. İlki için s " Diyarbakıra bir çeyrek mil mesafede bulunan büyük bir köyde geniş bir Kervansaray vardır. İrandan gelip giden kervaıılar orada koruıklıır. Zira konaklamak: köyde ücretsiz, şehirde ise paralıdır (belıer oda için ayda üç, dört kunış).diyarbekiregitmek için yaz aylanııda, karlann erimesinden önce, Dicıenin içinden, nehrin taşdığı zamanda ise, şehrin çeyrek mil uza&ıida olan taş köprü üzerinden geçilir. Dicıenin yanın mil ötesinde, kervansaraylı bir köy vardır ve burası bütün kervanlann uğragıdır. Oraya ilk. varan kervanlar, Bitlise kadar olan dokuz gün1ük yolculuklanna ait kumanyalarını temin ederler. Geri kalanlar ise bunda çok güçlük çekerler" bilgisi bize çok yaralı olmaktadır. Diyazbakır Harput yolunda, geciken1erin konaklayacaklan han için yorumumuzu ilgili yazımızda yapmıştık. Böylece 4 çevreden Diyarbakıra gelen (Bitlis, Urfa, Mardin ve Harpm) kervanlariçinkonaklama yerleri belirlenmiş oluyor. Mardine 8 kın kala Kasr-I Hıdır da aynı görevi üstlenmiş 0Imalı(8).
10
11 3. Nayır, Zeynep: osmanlı Miınarlıgında Sultan Ahmet Külliyesi ve sonrası U~). istanbul , s Dipnot (22). Tayyip Gökbilgin "Dilaver Paşa". İslam Ansiklopedisi, cilt 3, s "Sadrazam Di/aveI Paşa tarafından Urfiı ile Bilecik arasında, Çarmelik denilen yerde yaptırılan kervansaray22 günümüze Uıaşamamıştır. Yapım tarihi kesinlikle bilinmemekte birlikte Dilaver Paşamn ölüm tarihi olan den önce olmalı". 4. Dr Lama: Saad (Diyarbakır Müze Şehir. İstanbul s). "".." Mardinden çıkıı1dan sonra, on saat boyunca at üzerinde yol alarak Hani Köyüne, ondan sonra da dokuz saat giderek Diyarbakıra vardık". Arada konakland$ anlaşılıyor. 5. GilreŞSever, Gönül (a.y.) KürkÇÜo~u, Cihat. Titriş Kervansarayı." Harran. Ekim s. 51) 6. Acun, Fatma: " y. 2. yansında Diyarbakır ekonomisi". Diyarbakır Sempozyumu bildirisi Aralık Ankara. 7. Göyünç, Nejat: ay s. Yazar Po1onyalı Simeonun bir notunu ekler ve Diyarbakırı Şemsilerin merkezi olarak zikreder. "Diyarbakırda Mardin Kapısı dışında bun1ann bir tapına~ vardı. Diyarbekir Beylerbeylerinden biri, bunların Ermenice konuştuklannı ve kendilerinin de Ermeni olduklarını söylemesi üzerine, Öyle ise ya Ermeni funduszeue.info veya Camiye devam edin. Aksi durumda hepinizi kılıçtan geçirecel9m der, Bınıun üstüne çevreye ve Mardine kadar da~hrlar. Öfke geçince, işleri azalan bu KaraeılarHam nda yoğunlaşmışolmalılar. 8. Çimento Fabrikasından sonra Yeşi1li (RIşmiI) Belediyesi karşısında olup şimdi Fahrettin Gömülü ailesinin elindedir. Kendilerinin bana anlattıklarına göre, babası orada Belediye Başkanı ve Milis Kuvvetleri Immandanı idi. Atatürk ilkin burada konakladı. 9.,Göyiinç a.y. s) ŞaJua ve aseslcrden, keza bcvvaplardan, Wıardin Kanunnamelerinde söz edilir. Bunlardan ilk ikisi, Mardin şehriuin emniyet ve asayişiyle ilgili kimselerdi. Bevvaplar da Mardin şehrini çevreleyen surların kapılarında bulınıan görevlilereli. Mardine ait kanunnamelerde "şah-darlık" olarak geçer. Buraya gelen kervanların muhafazasıylailgili olsa gerekirler yılında Musul üzerinden Mardinc gelen C. Niebuhr, kendisini getiren kervanm yolcu, parça yük, deve, at ve eşekten oluştu~u ve kadar silahlı muhafız tarafından konmduklarını yazmaktadır. Kanaatimizee Noktabaşı, bunların organizasyonlarıyla ilgileniyordu. OsmanJı Tarih Deyimlerinde şahne bu görev dışındadır. Noktabaşılığı da bulamadım(o.c.t.). ıo. Müller, Karl: Die Karawanserai im Vorderen Orient. Berkin Mardin, Diyarbakır, Siverek ve Tektekteki (v.b) han plfuılan için bakınız. Sayfa 35, 39, 41 v.b. (çiziın 5)
12 \ ",, \ i"-ol \ III \. -~ \ J " vi i \ \. \ i, " " \.,.. N :1 ın i ( / )
13 ~ MAL,\TYp,;<;", i! \1 komu~ HAt, r~pe HA , 6,H1 \ C tqm i i:. W 1cl-A \ O MA.!>ECN.,~!c;. a)c{. "-, HAl~ i -).- " \. \.\ cı -7 u", G\ ~(, " "~ M.&LAB PiQINç.L~, /" DiYAR. i(iq. SfVAR5K. / cı \ ~ --" ;- ~ ç.,(-r ". ~ i o \ I, "g,7 i I-o D ~ L 2.?_~ b ~UR~ ~ ~~ L::,? f.1aqd,it l 2~~ ~, 6 Ll fr D~-A ? URFA HANLARı (3 MET) :.l2a QiYAfRAVtR HA,ıLA!?.1 (-ıe AbEr) ? Id ;llltepe GA MARbiN (çgllj ;;/ı/)) > tJ 22) BO? A D SELÇUKLU OSMLiı.JL.i c: ZI \vl
14 ,.
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası