Rahim Ağzının Kapalı Olması

Rahim ağzının yetmezliği diğer adıyla servikal yetmezlik, gebelik sırasında doğum eylemi başlamadan veya rahim kasılmaları olmadan rahim ağzının açılarak gebeliğin düşürülmesine yol açmasıdır. Servikal yetmezlik genellikle ikinci trimesterin ortalarında ya da erken 3. trimesterde oluşur. En tipik özelliği ağrısız açılmanın başlamasıdır ve tekrarlayan gebelik kaybının anatomik nedenlerinden biridir.

Rahim Ağzı Yetmezliğinin Nedeni Nedir?

Rahim ağzı yetmezliği doğumsal ya da daha sonradan kazanılmış nedenlerle oluşabilir.

Doğumsal Nedenler

Anne karnında iken embriyolojik gelişim sırasında Mülleriyen kanalın gelişiminde sorun olması olabileceği gibi, Ehler Danlos ya da Marfan Sendromu gibi kollajen dokuların sorunlu olduğu hastalıklar da neden olabilir.

Kazanılmış Nedenler

Zorlu doğumlarda rahim ağzının zedelenmesi, LEEP veya konizasyon gibi cerrahi müdahalelerle rahim ağzının kısmen çıkarıldığı durumlar, gebelik sonlandırmaları için rahim ağzının zorlu genişletildiği durumlar, rahim ağzı yetmezliğinin nedenleri olabilir.

Rahim ağzı yetmezliği toplumda % sıklıkta görülür.

Rahim Ağzı Yetmezliği Tanısı Nasıl Konulur?

Rahim ağzı yetmezliği tanısı çoğu kez klinik olarak yani muayene sırasında konulur. Hasta muayene edilirken hiçbir kasılma veya ağrı tariflemeksizin elle muayene ile ya da günümüzde daha sık olarak ultrason ile rahim ağzında 2 cm den fazla açıklık ve %80 den fazla silinme saptanması ile tanı konulur. Tanı koymada en etkili yol ultrasonun transvajinal yolla yapılmasıdır. Ultrasonda servikste hunileşme izlenirken bazen spekulum muayenesinde vajene doğru yol almış amnion zarı da izlenebilir. Açılma olmazsızın transvajinal ultrasonda rahim ağzı 25 seafoodplus.info kısaysa yine rahim ağzı yetmezliğinden bahsedilebilir.

Sirkulaj Nedir?

Rahim ağzı yetmezliği çoğu kez cerrahi, bazen de cerrahi olmayan yollarla tedavi edilir.

Cerrahi olamayan yolda vajene pesser yerleştirerek rahim ağzının daha fazla açılması engellenebilir.

Cerrahi tedavi en çok tercih edilenidir. Cerrahi vajinal yoldan da yapılabilir. Vajinal yoldan yapılan işlem 2 türdür;  McDonald  veya Shirodkar. Her ikisinde de hasta anestezi altındayken rahim ağzına kese ağzı büzer gibi dikiş yerleştirilerek rahim ağzı duvarları birbirine yaklaştırılıp açılması önlenebilir. Eğer rahim ağzı vajenden dikiş atmaya müsait değilse, atılan vajinal dikiş başarısız olduysa yada gebelik planından önce dikiş atılması planlandıysa açık karın operasyonu (laparatomi) ya da kapalı ameliyat (laparaskopi) ile rahimle rahim ağzının birleştiği yere dikiş atılarak da rahim ağzı yetmezliği tedavi edilebilir.

Genetik bozukluklardan kaynaklanabilen servikal yetmezlik hastalığı genelde gebeliğin haftasından sonra görülür. Peki servikal yetmezlik nedir? Nedenleri ve belirtileri nelerdir? Servikal yetmezlik tedavisi var mı? İşte servikal yetmezlik ile ilgili tüm detaylar

SERVİKAL YETMEZLİK NEDİR?

Rahim ağzı elastik bir yapıya sahiptir. Açılır, kısalır, incelir ve yumuşar. Böylece bebeğiniz doğum sırasında doğum kanalından geçebilir. Bazı kadınlarda serviks, hamilelik sırasında çok erken açılır veya normalden kısadır. Bu koşullar hamilelik sırasında sorunlara neden olabilir.

Genellikle 3. aydan sonra ortaya çıkan ve rahim ağzının, olması gereken açıklıktan daha geniş olması durumunda ağırlaşmaya başlayan bebeği taşıyamamaya başlaması nedeniyle oluşur. Gebeliğin ve haftaları arasında servikal yetmezlik ortaya çıkarsa doğum yapılır. Bu hastalık nedeniyle yapılan doğumlar ile erken doğum karıştırılmamalıdır. Erken doğum haftadan sonra olur.

SERVİKAL YETMEZLİK NEDENLERİ

Nedeni kesin olarak bilinmemekle beraber,

• Rahimdeki miyom ve poliplerin çıkartılmasıyla rahim ağzının genişlemesi,
• Doğumlarda rahim ağzının yırtılması,
• Forseps ya da vakumla yapılan zor doğumlar,
• Fazla doğum yapmak,
• İleri haftalardaki gebeliklerde yapılan kürtaj işlemi,
• Travma öyküsü,
• Kollajen bozukluklar,
• Uterus/serviksin doğumsal anomalileri,
• Rahim ağzı zedelenmeleri,

sebep olabilir.

SERVİKAL YETMEZLİK BELİRTİLERİ

Gebeliğin ilk haftalarında bir belirtiye rastlamanız güç olabilir. Bazı kadınlar gebeliğin 14 ila haftasından itibaren hafif belirtiler hissedebilir.

• Pelvik basınç hissi,
• Sırt ağrısı,
• Hafif karın krampları,
• Vajinal akıntıda bir değişiklik,
• Hafif vajinal kanama,

gibi belirtiler görülebilir.

SERVİKAL YETMEZLİK TEDAVİSİ

Servikal yetmezlik (rahim ağzı yetmezliği) görüldüğü durumlarda cerrahi bir uygulama yapılarak rahim ağzının hamilelik süresince kapalı kalması sağlanır. Bu cerrahi işleme tıp dilinde serklaj denir. Genel anestezi ile yapılır. dakika gibi kısa bir sürede uygulanır. Rahim ağzı ile vajina anestezik bir sıvı yardımıyla temizlenir ve rahim ağzı dikilir. Bu işlemden sonra hafif kanamalar olması normaldir. haftada dikişler alınarak doğum beklenir.

SERKLAJ KİMLERE UYGULANABİLİR?

Hamile kalmak isteyen fakat rahim ağzı yetmezliği (Servikal) olan kişilere bu işlem uygulanabilir. Serklaj bebeği koruma amaçlı olup hamileliğin haftasında ve doğum başlamadığı durumlarda, rahimde incelme meydana gelmişse ve daha önce doğum yapıp da serviks uzunluğu 2,5 cm kısa olduğu durumlarda bu uygulama yapılır. Önceki bir hamilelikte düşük olmuşsa, erken doğum gerçekleşmişse, teşhis olarak servikal yetmezlik ortaya çıkmışsa koruyucu olarak serklaj uygulanır. Uygulamaya geçilmeden önce idrar yolu eneksiyonu ya da vajinal enfeksiyon gibi durumlar varsa mutlaka tedavi ettirilip gebeliğin 13 ve haftalarında serklaj uygulanır.

Ultrason (rahim ağzı) rahmin çıkış kısmı olup gebelikte rahim büyürken bu kısım doğum başlayana kadar sert ve kapalı kalır.  Serviksin zayıf olduğu (servikal yetmezlik) gebelerde rahim ağzı erkenden açılıp silinmeye başlar. Bunun sonucu erken doğum gerçekleşir. Erken doğumu önlemek için uygun gebelerde servikse dikiş atmak gerekir. Dikiş atma işlemine servikal sörklaj denir. Servikal sörklajdaki amacımız bebeğin 37 haftaya kadar büyümesi.

Servikal yetmezlikte serviksin alt kısmına yani vajenden görülen bölümüne dikiş atılır. Servikal sörklaj risk grubundaki gebelere uygulanır.

Servikal Yetmezlik Nedeni

• Daha önce başka sebep olmadan 2. trimester düşük hikayesi
• Servikal LEEP veya konizasyon yapılması
• Kürtaj sırasında rahim ağzında hasar oluşması

Servikal Sörklaj Yapılma Zamanı

Servikal yetmezlikte sörklaj yapmanın en uygun zamanı 3. gebelik ayı (hafta). Ancak rahim ağzında daha erken dönemde silinme ve açılma tespit edilirse haftayı beklemeden sörklaj yapılabilir.

Eğer servikal değişiklik son trimesterde olursa veya servikste belirgin bir açılma olursa yatak istirahatı en iyi çözüm olabilir.

Servikal Sörklaj Yapılırken

• Tıbbi geçmiş iyi değerlendirilmeli
• Transvajinal ültrason ile serviksin durumu çok iyi değerlendirilmeli, serviks açılması ve silinmesine bakılmalı
• Sörklaj yapılırken ağrı kesilmesi (anestezi) uygulanmalı (genel, spinal veye epidural)
• Faydası ve komplikasyonları iyi değerlendirilmeli

Servikal Sörklajın Faydası

Servikal sörklaj düşük ve erken doğum olmasını önleyebilir. Uygun vakalarda işlem % işe yarar. Servikal sörklaj servikal yetmezliği olan gebelerde işe yarar ancak servikal yetmezlik tanısını koymak çok zordur.

Servikal sörklaj sadece servikal yetmezliği olan gebelerde işe yarar. Servikal yetmezliği olmayanlara yapılırsa erken doğum, enfeksiyon gibi komplikasyonlara neden olabilir. Sörklaj yapılan gebelerin enfeksiyon ve erken doğum eylemi için daha sık kontrolü gerekir.

Servikal Sörklaj Sonrası Takip

• İşlem sonrası rahimde ağrı kasılma takibi birkaç saat gerekirse bir gün yapılmalı
• İşlemden hemen sonra oluşan  hafif vajinal kanama ve hafif kramp  tarzı ağrılar birkaç saat sonra kesilir. Daha sonraki günlerde yoğun vajinal akıntı görülebilir.
• Enfeksiyon ve erken doğum eylemi için ilaç kullanmak gerekir.
• İşlemden sonraki birkaç gün evde istirahat edilmeli.
• Düzenli kontroller daha sık periyotlarla yapılır.
• Aktivitelere tekrar başlamak doktor izni ile olur.
• Cinsel aktivite olmamalı.

Servikal sörklaj haftaya kadar yerinde bırakılır. Ancak daha önceki dönemde doğum sancıları düzenli olup doğum eylemi başlarsa sörklaj çıkarılır. Çıkarma işlemi zar olmaz

Servikal Sörklaj Riskleri

Servikal sörklaj riskleri çok nadir olup uygun yapıldığında işe yarayan bir işlem. Muhtemel riskler:

• Erken kasılma
• Servikal distosi  (doğum başladığında serviksin açılamaması)
• Membran rüptürü (su gelmesi)
• Servikal enfeksiyon
• Servikal sörklaj alınmadan doğum olursa servikste yırtık
• Anestezi komplikasyonları

Servikal Sörklaj Acil Durumlar

Servikal sörklaj sonrası acilen doktoru aramanız gereken durumlar:

• Kasılma ve kramp
• Doğum ağrısına benzer kasık ve belde gelip giden ağrı
• Vajinal kanama
• Su gelmesi
• derece üzerinde ateş veya titreme
• Bulantı, kusma
• Kötü kokulu vajinal akıntı

İlk gebeliğinde akıntısı olan gebeler daha sonraki gebeliklerinde de büyük olasılıkla servikal sörklaja ihtiyaç duyarlar.

Gebelik süresince, bebeğin rahim içerisinde kalmasını sağlayan esas yapı rahim ağzıdır. Bu alanın tıbbi ismi servikstir.

Bu alanda meydana gelen yetmezlik gebeliğin düşük veya erken doğum ile sonlanmasına neden olacaktır.

Bu nedenle gebelikte rahim ağzının incelenmesi ve gerektiğinde müdahale edilmesi anne ve bebek sağlığı için son derece önemlidir.

Şimdi soru cevap ile rahim ağzı yetmezliği ile ilgili bilgileri gözden geçirelim;

Normalde rahim ağzı yapısı ve boyu nasıldır?

Gebelik süresinde ortalama mm aralığında bir boyu ve ultrason ile görülen özel bir yapısı bulunmaktadır.

Yani rahim ağzı için boyu önemli olsada, ultrason ile görülen yapısıda son derece önemlidir.

Normal rahim ağzı ve yapısı

Kısalmış rahim ağzı ve yapısı

Sağlıklı gebelikte rahim ağzı değişimi nasıl olur?

Rahim ağzının görünümü farklı anne adaylarında birbirinden farklıdır. Örneğin daha önce doğum yapmamış anne adayının rahim ağzı, daha önce normal doğum yapmış olan anne adayının rahim ağzı veya daha önce sezaryen ile doğum yapmış anne adayının rahim ağzının görünümü birbirinden farklıdır. Bu farkı hekimin bilmesi, gebelikte tanı, takip ve tedaviyi etkileyecektir.

Rahim ağzı yetmezliği neden olur?

Genel olarak iki nedeni vardır. Bunlar;

• Yapısal yetmezlik
• Sonradan gelişen yetmezlik

Bu iki ana neden gurubu rahim ağzı yetmeliğinin sebeblerini oluşturur.

Yapısal rahim ağzı yetmezliği neden olur?

Bu türden yetmezlik, doğumsaldır, yani anne adayının kendi yapısındaki değişiklik nedeni ile yetmezlik oluşmasıdır. Bu anne adaylarında ilk gebelik ile birlikte gebelik kayıpları başlar.

Daha öncesinde sağlıklı doğumu yoktur veya herhangi bir ameliyat veya rahim ağzı işlemi geçirmemiş anne adaylarıdır. Anne adayının rahim ağzının kollajen yapısının yetersizliği nedeni ile oluşmaktadır.

Rahim anormallikleri

Birleşmemiş rahim

Sonradan gelişen rahim ağzı yetmezliği neden olur?

Rahim ağzının yapısını ve kollajen organizasyonun etkileyen durumlar, sonradan rahim ağzı yetmezliğine neden olabilmektedir. Bunlara örnek verecek olursak;

• Herhangi bir nedenle gebelik sonlandırmak( kürtaj veya ilaçla düşük yapmak dahil)
• Rahim ağzı kanseri riski yapan CIN denilen hastalık tedavisi geçirmek
• Konizasyon veya LEEP denilen işlem ile rahim ağzına müdahale yapılması
• Çok sık vajinal enfeksiyon ve servisit denilen enfeksiyon geçirmek
• Rahim içi perde ameliyatı geçirmek
• Rahim içi yapışıklık ameliyatı geçirmek
• Rahim yapısının tam birleşmemesi ( çift rahime sahip olmak: Didelfis veya bikornu uterus)
• Tek rahime sahip olmak ( unikollis uterus)
• Zor ve hızlı doğum yapmak
• Doğumda rahim ağzının aşırı zedelenmesi ve tamir edilmemesi
• Buji denilen aletler yardımı ile travmatik bir şekilde rahim ağzının açılması

Yukarıda verilen durumlardan sonra rahim ağzının yapısı bozulur ve hastanın daha önce, zamanındasağlıklı doğumu olsa bile bir sonraki gebelikte rahim ağzı yetmezliği olabilir.

Rahim ağzı yetmezliğinde gebelik kaybı nasıl olur?

Bu durum rahim ağzının yapısı ve uterusun durumuna veya bebek sayısına ( ikiz veya üçüz) göre değişmektedir.

Genel olarak gebeliğin haftası ile haftaları arasında AĞRISIZ gebelik kaybı olması ile tanınır. Burada ağrısız olması tek ve en önemli belirtisidir. Anne adayının kanaması olması veya önce suyunun gelmesi veya direkt bebeğin düşmesinin önemi yoktur. Çünkü bütün bu durumlar ağrısız meydana gelmelidir.

Burada ağrı konusu bazen karışabilmektedir. Ama bu konuda basit bir kaç soru ile çözülebilir. Çünkü her gebelik kaybında bir miktar ağrı olur. Yani düşük tamamen ağrısız olmaz. Ancak ağrının şiddeti ayrımda çok önemlidir.

Normal düşük son derece ağrılı ve hatta beraberinde bulantı kusmaya bile neden olabilen bir durumdur. Ancak rahim ağzı yetmezliğinde bu şiddette bir ağrı olmayacaktır, hafif bir ağrı ile birlikte kısa zamanda gebelik kaybedilir.

Rahim ağzı yetmezliği neden ultrason ile tanınır?

Rahim ağzı yetmezliği olan anne adaylarının hikayelerini dinlediğinizde genelde şu durum ortaya çıkar; &#;Benim hiç bir şikayetim yoktu, ultrason kontrolüne gittim, doktorum baban rahim ağzının açıldığını söyledi ve sonra kısa zamanda bebeğimi kaybettim&#;. Bu durumun nedeni rahim ağzı yetmezliğinin herhangi bir bulgu vermemesidir. Tek bulgu bazen sadece ultrason ile görülen rahim ağzında açıklık olmasıdır.

Gebelik dışında rahim ağzının muayenesi ile de olası rahim ağzı yetmezliği tanısı konulabilir.

Rahim ağzı şekilleri ve anlamları

Ultrason muayenesi sırasında, rahm ağzının durumu yanda görülen şekiller ile tanımlanır. Burada en iyi görüntü &#;T&#; şeklinde rahim ağzı iken, en risklisi &#;U&#; şeklinde olan formdur.

Rahim ağzı yetmezliği nasıl tedavi edilir?

Bu sorunun cevabı tamamen hastanın hikayesine, gebeliğin haftası ve rahim ağzının durumuna göre değişmektedir. İki ana tedavi yolu bulunmaktadır. bunlar;

• Rahim ağzının ilaç ile desteklemek
• Rahim ağzını dikiş ile desteklemek

Bu iki ana tedavi yolu bir arada veya tek başınada kullanılabilir. Tamamen hastaya ve rahim azının durumuna göre yapılmaktadır.

Rahim ağzının ilaç ile desteklenmesi

İlaç ile rahim ağzının mevcut yapısının korunmaya çalışılması uzun zamandır uygulanan bir tedavi yoludur. Ancak burada progesteron ve farklı türevlerinin hangi hastada hangi durumda ne süre kullanılacağı çok net değildir.

Bu neden ile hekimler progesteron türevi ilaçları farklı türev, doz ve veriliş şekilleri ile uygulamaktadır. Kısmen faydası olan progesteron türevi ilaçlar bu nedenle yaygınca kullanılmaktadır.

Rahim ağzının dikiş ile desteklenmesi

Tıbbi ismi serklaj olan rahim ağzı dikişi bir diğer tedavi yoludur. Bu dikiş farklı teknikler ile uygulanmakta, karından ( açık veya kapalı ameliyat ile) veya vajinal yol ile uygulanmaktadır.

Rahim ağzı dikişinin hangi haftada, ne şekilde ve hangi hastaya uygulanacağı tamamen hekimin bu konudaki tecrübesine bağlıdır. Ancak genel olarak teknikleri farklı olsada 3 ayrı durumda uygulanmaktadır. Bunlar;

• Hikayeye bağlı rahim ağzı dikişi
• Muayenede veya ultrasonda rahim ağzında kısalma veya açılma görülünce yapılan rahim ağzı dikişi
• Acil yapılan rahim ağzı dikişi

Bu 3 farklı zamanda yapılan rahim ağzı dikişlerinin en başarılı olanı hikayeye bağlı yapılan dikiş işlemidir. Başarısı en düşük olanı ise acil yapılan rahim ağzı dikişidir.

Dikiş öncesi rahim ağzı

Dikiş sonrası rahim ağzı

Rahim ağzı açılığı olan hasta videosu

Hikayeye bağlı rahim ağzı dikişi

Önceki düşüklerine göre rahim ağzı yetmezliği tanısı olan anne adayına gebelik oluşmadan veya gebelik oluştuktan sonra gebeliğin haftaları arasında, rahim ağzında hiçbir değişiklik olmadan yapılan dikiş işlemidir.

Başarısı en yüksek olan dikiş türüdür. Sıklıkla daha önce düşük yapmış ve tanı konulmuş hastalara uygulanır.

Ultrasonda yakalanılan vakalara uygulanan rahim ağzı dikişi

Sıklıkla 16 veya gebelik haftalarında yapılan ultrason incelemesinde yakalanılan hastalara uygulanan dikiş işlemidir. Hastanın genellikle daha önce düştüğü veya erken doğumu yoktur, ancak muayenede rahim ağzında açılma tespit edilir. Bu durumda anne ve baba adayı ayrıntılı bilgilendirilip dikiş işlemi uygulanır.

Acil uygulanan rahim ağzı dikişi

Geç kalınan vakalarda yapılan ve son derece riskli bir işlemdir. Anne ve baba adayının yapılacak işlemin risklerini bilmesi ve kabul etmesi son derece önemlidir.

Çünkü rahim enfeksiyonu, yırtılma ve kanama risklerine sahiptir. Son derece zor ve riskli bir işlemdir. Bu konuda tecrübeli hekimler tarafından yapılmalıdır.

İkiz gebelikte rahim ağzı dikişi yapılır mı?

Sadece ikiz veya üçüz diye rahim ağzı dikilmez, tam tersi hiçbir işaret yokken ikiz gebelikte rahim ağzının dikilmesi gebelikte su gelme riskini artıran bir işlem olarak kabul edilmekte ve uygulanmamaktadır.

Ancak hastanın ikiz veya üçüz gebeliğine ek olarak birde ağrısız rahim ağzı açılması var ise dikiş işlemi uygulanmasının faydası bulunmaktadır. Burada hastanın dikkatli muayene edilmesi ve iyi değerlendirilmesi gerekmektedir.

Kanama varken rahim ağzı dikişi yapılır mı?

Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.

Bebeğin suyu gelmişken rahim ağzı dikilir mi?

Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.

Ağrılı düşük yaşayan hastada rahim ağzı dikilir mi?

Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.

Enfeksiyonu olan anne adayında rahim ağzı dikişi yapılır mı?

Kesinlikle hayır. Bu durumda yapılacak rahim ağzı dikişi, anne hayatını tehlikeye sokabilir. Kesinlikle uygulanmamalıdır.

haftadan sonra rahim ağzı dikilir mi?

Rahim ağzı yetmezliği sıklıkla hafta arasında gebelik kaybına neden olur. 22 haftadan sonra meydana gelmesi son derece nadirdir. Bu nedenle rahim ağzı yetmezliği olan anne adayları ileri gebelik haftalarına zaten gelemez. Yaklaşım olarak üst sınır haftadır. 24 hafta üstünde rahim ağzı yetmezliği olmadığı söylenebilir.

Rahim ağzı dikişini kim yapmalı?

Bu konuda mesleki tecrübesi olan, daha önce çok sayıda farklı hastada rahim ağzı dikişi yapmış, takip etmiş ve gelişen sorunlarını çözmüş perinatoloji uzmanı veya kadın doğum uzmanı rahim ağzı dikiş işlemini yapabilir. Görüldüğü gibi hekimin rolü son derece yüksektir. Bu nedenle geç tanı konulan ve acil olarak dikilmesi gerekli denilerek yapılan işlemler başarısızlıkla sonuçlanmaktadır.

Rahim ağzı yetmezliğine karşı en önemli tedavi nedir?

En önemli tedavi yolu erken tanı koymaktır. Zamanında tecrübeli bir hekimin yapacağı rahim ağzı ultrasonu ve incelemesidir. Bu konuyu gebeliğinizi takip eden uzman hekim ile özellikle konuşmanızı öneririz.

Gebelik testi

Gebelik testleri ve hakkında bilinmesi gerekenler.

Detaylı ultrason incelemesi

Detaylı ultrason hakkında merak edilenler.

Erken doğum nasıl önlenir?

Gebelikte basit önlemler ile erken doğum engellenebilir.

Hemen arayın

Randevu alın

Güvenli gebelik geçirin