Aöf Sanayi Ekonomisi Çıkmış Sorular

Ara (Vize) Sınav Öncesi Son Hazırlık - Pratik Bilgiler

Aşağıdaki ifadelerdeki sınava girmeden birkaç saat önce mutlaka ezberleyin. Tamamı çıkmış sorulardan derlenmiştir. Sınav esnasında çok faydasını göreceksiniz.(Altı çizili kelimeler olumsuzdur!! Çok dikkat ediniz.)

1) Mal ve hizmet üretimini gerçekleştiren ekonomik organizasyona Firma denir

2) Yeni Avusturya okulu temsilcilerine göre girişimcilere kaynak dağılımı konusunda gerekli sinyalleri veren ve rekabetçi sürecin önemli bir parçası olan faktör Kâr

3) 5. ?lı yıllar ve öncesinde sanayi ekonomisine hakim olan yaklaşım Yapı davranış performans paradigması

4) İşlemlerin kontratlarla ilişkisini göz önüne alarak işlem maliyetini kontratlara bağlı olarak sınıflayan iktisatçı Ostrom

5) "Vergi oranları" firmaların piyasa performanslarının değerlendirilmesinde kullanılan değişkenlerden biri değildir.

6) "Yeni üretim yerleri araması" firmanın işlevlerinden değildir.

7) "Firma sayısı" N-firma Yoğunlaşma İndeksi formülünde yer alan ?X? değişkeninin temsil ettiği büyüklüklerden değildir.

8) Firmaların tekelci güç kazanmalarını ve uygulamalarını engellemeye çalışan yasalar Antitröst yasaları

9) Sanayi ekonomisinin tarihçesinde, davranışsal varsayımların önsel olarak kabul edilmeyip, firma ve sanayi ile ilgili gerçekler incelendikten sonra davranışın belirlendiği yöntem Tümevarım

10) "Enflasyon" yoğunlaşmayı belirleyen faktörlerden değildir.

11) 2. Aynı üretim sürecinin farklı aşamalarında faaliyet gösteren firmaların birleşmesine Dikey birleşme denir

12) 8. Firmaların piyasayı fiyat esnekliklerine göre farklı alt gruplara ayırdıkları fiyatlama stratejisi Üçüncü derece fiyat farklılaştırması

13) "Tedarikçi sayısı" işlemin özelliklerinden biri değildir.

14) Firmalar açısından ürettiği ürünün fiyatını, kârlı bir şekilde marjinal maliyetin üzerine çıkarabilme yeteneğine P iyasa gücü denir

15) Firmaların dikey veya yatay birleşme ile işlemi firma içinde gerçekleştirmek istemesi sonucu oluşan işlem türüne İçselleşmiş işlem denir

16) "Kar oranları" J. S. Bain tarafından öne sürülen piyasa yapısının temel özelliklerinden sayılmaz.

17) Tam rekabet modelinin firmanın gerçek davranışını açıklamakta yetersiz kaldığının belirlenmesi sonrasında, sanayi ekonomisinin temellerini oluşturan tekelci rekabet teorisini geliştiren iktisatçı E. H. Chamberlin

18) "Merkez bankası para arzını arttırmalı mıdır?" sanayi ekonomisi içerisinde cevabı aranan sorulardan değildir.

19) Büyük miktar veya toptan satın alım esasına dayanan fiyatlama stratejisi İkinci derece fiyat farklılaştırması

20) Aslında bir kalkınma iktisatçısı olmasına rağmen, girişimcilik, inovasyon, rekabet analizi gibi alanlarda yaptığı çalışmalarla sanayi ekonomisi literatürüne önemli katkılar yapan iktisatçı Schumpeter

21) Neoklasik teoriye göre firmaların performans göstergelerinden birisi olan yüksek ya da normal üstü kârların ortaya çıkış nedeni Firmaların piyasa güçlerini kötüye kullanmaları

22) "Tüketicilerin zevk ve tercihlerine ilişkin üretim yapılıp yapılamadığı" sanayi ekonomisinin temel ilgi alanlarından sayılmaz.

23) Sözleşmenin müzakeresi ve uygulanmasına ilişkin bilgiyi elde etmek için bireylerin ya da organizasyonların çaba, zaman ve masraf anlamında ortaya koyduğu güce İşlem maliyeti denir

24) "Piyasa yoğunlaşması" piyasa yapısının dört temel özelliğinden biri değil.

25) "Çıktı belirleme süreci" yoğunlaşmayı arttıran faktörlerden sayılmaz.

26) Üretim yapan ekonomik birimin firma olarak adlandırılabilmesi için gerekli hukuki koşul Tüzel kişi

27) "işçi" işlemde yer alan faktörlerden sayılmaz.

28) "Ürünün kalitesi" piyasa yapısının belirleyicilerinden biri değil.

29) "Firmalar negatif eğimli bir talep eğrisi ile karşılaşırlar." atomistik rekabet modelinin varsayımlarından değildir.

30) Belirli bir malın üretiminde piyasada üreticiler kesiminde rekabetin olmadığı ve malın üretiminde tek bir firmanın bulunduğu piyasa yapısı Monopol

31) "Uzun dönemde pozitif kârlar." rekabetçi endüstrilerde ulaşılan sonuçlardan sayılmaz.

32) ABD?de, Federal Hükûmetin Bütçe Dairesi tarafından hazırlanan Standart Endüstri Sınıflandırma (Standard Industrial Classification - SIC ), kodunun ilk kez kullanılmaya başlandığı yıl

33) Yoğunlaşmadaki artışın önüne geçmek için ABD?de ?da yürürlüğe konan yasa Sherman Act

34) Entropi indeksinin (Eİ) taşıdığı özelliklerle çelişen ifade Piyasa paylarındaki eşitsizlik azaldığında indeksin değeri düşmektedir.

35) Tam rekabet piyasasında Lerner indeksin aldığı değer 0

36) Monopolcü firmanın kâr maksimizasyonunu sağladığı koşul MR=MC

37) Atomistik rekabet modelinde firmanın kâr maksimizasyonunu sağladığı koşul P= MC

38) Firmalar arasında zımni iş birliği sağlamada kullanılan yöntem Fiyat Sinyali

39) Rekabeti sınırlamak için bir alıcı grubu ile satıcı grubu arasındaki anlaşmaya Kartel denir

40) Bir firmanın üretip sattığı fotokopi makinesinde sadece kendi ürettiği toneri kullanmasını zorunlu kılması durumunda uygulanan fiyatlama stratejisine Tying ve bağlı satışlar denir

41) Tüketicilerin mal veya hizmetin satınalma hakkını elde edebilmek için bir ödeme yapmaları, daha sonra tüketilmek istenen her birim için bir ödemenin zorunlu olduğu fiyatlama stratejisine Çift yönlü tarife denir

42) Firmanın alıcılarının her birine farklı fiyat uygulayabildiği fiyat farklılaştırması türü Birinci derece fiyat farklılaştırması

43) Piyasada faaliyette bulunan taraflardan biri sözleşme gereği yükümlülüklerini yerine getirirken yeterince özen göstermemesi durumuna Ahlaki tehlike denir

44) Piyasadaki taraflardan birinin malların türünü ya da kalitesini gözleyemediği duruma Kötü seçim denir

45) Bir ticari mübadelede, taraflardan birinin ticarete konu olan mal veya hizmet hakkında diğerine göre daha güvenilir, doğru veya ayrıntılı bilgiye sahip olması durumuna Asimetrik bilgi denir

46) "Stratejik davranış " asimetrik bilgi problemini çözme yollarından biri değildir.

47) Modern toplumlarda bir takım regülasyonların olması gerektiğini ancak önemli olan hususun bu regülasyonların dizayn edilme süreci olduğuna dikkatleri çeken regülasyon teorisi Kurumsalcı regülasyon yaklaşımı

48) Modern ekonomik regülasyonların gündeme gelmeye başladığı tarih

49) Piyasaya doğrudan müdahale eden regülasyonların kaldırılması ve regülasyonların piyasa mekanizmasını destekler halde olacak şekilde minimize edilmesi durumuna Deregülasyon denir

50) "Yargılama" regülasyonun fonksiyonlarından değildir.

51) Yeni firmaların piyasaya girmesine ve uzun dönemde kârın sıfır olmasına neden olan faktör Piyasaya girişte engel bulunmaması

52) Bir malın fiyatındaki yüzde değişmeye karşı, diğer malın talep edilen miktarının gösterdiği yüzde değişmeye Çapraz talep esnekliği denir

53) Sanayi ekonomisi alanında yapılan çalışmaları arttıran ve alanın gelişimine önemli katkılar yapan olay Bilgisayarların ve yazılımların gelişmesi ve uygulamada kullanımı

54) Bir firmanın ürününün rakip firmaların ürünlerine göre gerçekten farklı olması ya da farklı olduğuna dair tüketiciler üzerinde bir algı yaratılmasına Ürün farklılaştırılması denir

55) "Tam rekabetçi bir yapı" piyasaya giriş engellerinden biri değildir.

56) Tek dönemlik zaman dilimi için firmalar arasında yaşanan etkileşimi ifade eden analiz türü Statik analiz

57) "Rant arama faaliyetlerini artırmak" regülasyonun amaçlarından biri değil.

58) Bir firmanın üretip sattığı su arıtma makinesinde sadece kendi ürettiği filtrelerin kullanmasını zorunlu kılması durumunda uygulanan fiyatlama stratejisine Tying veya Bağlı satışlar denir

59) Ölçeğe göre getiriler hakkında fikir veren S oranının birden büyük olmasını ifade eden kavram Ölçeğe göre artan getiriyi

60) Kaynak dağılımını etkileyen kararların önemli kısmının bireysel hane halkları ve kamu dışında yer alan özel firmalar tarafından alındığı ekonomilere Serbest Piyasa Ekonomisi denir

61) Piyasa yoğunlaşması iş dünyası davranışlarını etkilediği sürece önemlidir. Davranış açısından en ideal yoğunlaşma ölçütü Herfindahl-Hirchman indeksi

62) "Piyasaya devlet müdahalesi vardır." giriş çıkışlı piyasa varsayımlarından biri değildir.

Kaynak: funduszeue.info

Ünite 1 : Sanayi Ekonomisine Giriş

Kaynak: funduszeue.info

Kaç Defa Soruldu?

Aşağıdaki piyasa türlerinden hangisinde firmalar piyasa gücüne sahip değildir? 3  defa soruldu

Yeni Avusturya okulu temsilcilerine göre girişimcilere kaynak dağılımı konusunda gerekli sinyalleri veren ve rekabetçi sürecin önemli bir parçası olan faktör aşağıdakilerden hangisidir? 3  defa soruldu

?lı yıllar ve öncesinde sanayi ekonomisine hakim olan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? 2  defa soruldu

3. Kaynakların toplumun en çok arzu ettiği mal ve hizmetlerin üretiminde kullanılması sonucunda aşağıdakilerden hangisine ulaşılır? 2  defa soruldu

5. ?lı yıllar ve öncesinde sanayi ekonomisine hakim olan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? 2  defa soruldu

Piyasa gücü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? 2  defa soruldu

Kısa Özet

Sanayi ekonomisinin mikro iktisat ve yönetim ekonomisinden farklarını açıklamak Mikro ekonomi daha uç noktalarda piyasa yapıları olan, gerçek yaşamda çok sık karşılaşılmayan tekel ve tam rekabet piyasaları üzerinde dururken sanayi ekonomisi, daha sık karşılaşabileceğimiz bir piyasa türü olan ve az sayıda firmanın birbiriyle rekabetini inceleyen oligopol piyasasıyla ilgilenmektedir. Mikro iktisat idealize edilmiş firma ve piyasa modellerinin analizini yaparken sanayi ekonomisi, bu modellere daha gerçekçi bir yaklaşım geliştirmektedir. Hem mikro iktisat hem de sanayi ekonomisi firmaların ve endüstrilerin ekonomik durumlarını inceleyerek farklı koşullardaki davranışlarını analiz etmeye çalışır. Standart mikro ekonomik analizin tersine sanayi ekonomisi, rekabetin tam olmamasını başlangıç noktası olarak alır. Sanayi ekonomisiyle benzer konuları olan bir başka disiplin de yönetim ekonomisidir. Yönetim ekonomisinde, firmanın kârını maksimize etmeyi amaçladığı varsayımıyla başlaSanayi ekonomisinin mikro iktisat ve yönetim ekonomisinden farklarını açıklamak Mikro ekonomi daha uç noktalarda piyasa yapıları olan, gerçek yaşamda çok sık karşılaşılmayan tekel ve tam rekabet piyasaları üzerinde dururken sanayi ekonomisi, daha sık karşılaşabileceğimiz bir piyasa türü olan ve az sayıda firmanın birbiriyle rekabetini inceleyen oligopol piyasasıyla ilgilenmektedir. Mikro iktisat idealize edilmiş firma ve piyasa modellerinin analizini yaparken sanayi ekonomisi, bu modellere daha gerçekçi bir yaklaşım geliştirmektedir. Hem mikro iktisat hem de sanayi ekonomisi firmaların ve endüstrilerin ekonomik durumlarını inceleyerek farklı koşullardaki davranışlarını analiz etmeye çalışır. Standart mikro ekonomik analizin tersine sanayi ekonomisi, rekabetin tam olmamasını başlangıç noktası olarak alır. Sanayi ekonomisiyle benzer konuları olan bir başka disiplin de yönetim ekonomisidir. Yönetim ekonomisinde, firmanın kârını maksimize etmeyi amaçladığı varsayımıyla başla narak, bu amaca ulaşmak için firmanın alması gereken kararların neler olduğu açıklanmaktadır. Sanayi ekonomisinin yaklaşımıysa bundan çok daha farklıdır. Sanayi ekonomisi ideal durumlarda nelerin olması gerektiğiyle değil, gerçekte nelerin olduğuyla ilgilenen bir bilim dalıdır.

Sanayi ekonomisinin ayrı bir disiplin olarak gelişimi son elli yıl içerisinde gerçekleşmiş olsa da temellerini iktisadın bir bilim olarak yaygınlaşmasını sağlayan eserlerde aramak gerekir. Bugün kullandığımız sanayi ekonomisi kavramlarının çoğu ellili ve altmışlı yıllarda geliştirilmiştir. Bu dönemde Bain, Matris, Stigler, Galbraith gibi araştırmacıların alana önemli katkıları olmuştur. Örneğin; Bain tarafından geliştirilen ‘yapı davranış performans paradigması? sonraki dönemde yapılan birçok çalışmanın çerçevesini oluşturmuştur. ?li yılların sonlarına doğru yapı davranış performans paradigmasına ve onun ampirik analizlerde kullandığı yöntemlere ilgi giderek azalmıştır. Piyasa yapısından performansa doğru belirlenen anlamlı ilişkiler artık genel kabul gören gerçekler değildir. Ayrıca oyun teorisine artan ilgi sonucunda bu teori, genelde iktisatta ve özelde sanayi ekonomisinde uygulama alanları bulmuştur. Böyle bir ortamda yeni sanayi ekonomisini oluşturan fikirler geliştirilmiştir. Her ne kadar ‘yapı davranış performans analizi? sanayi ekonomisi çalışmalarının temel çerçevesini oluştursa da tarihsel süreç içerisinde gelişen farklı düşünce okulları da olmuştur. Özellikle ABD ve İngiltere?de yoğunlaşan çalışmalarda Harvard ve Chicago okulları arasında önemli görüş ayrılıkları vardır.

Sanayi ekonomisinin incelenmesinde tarihsel süreç içerisinde birçok farklı yaklaşım benimsenmiştir. Bunlardan ‘yapı-davranış-performans (SCP) paradigması? olarak adlandırılan ve Harvard geleneği olarak da bilinen ilk akım, Edward Mason ve Joe Bain tarafından geliştirilmiştir. Bu yaklaşıma göre piyasa yapısı firma davranışını etkilemekte ve buna bağlı olarak da performans yani başarı değişebilmektedir. Ancak bu ilişkiler tek yönlü değildir. Yapı davranışı etkilediği gibi davranış da yapıyı etkilemekte, aynı şekilde yapı ve davranış da performansı belirlemek açısından yine karşılıklı bir etkileşim içinde bulunmaktadır.

değerlendirmek Piyasa gücü fiyatı marjinal maliyetin üzerinde belirleyebilme yeteneğidir. Piyasa gücü firmaya yüksek fiyat üzerinden yüksek kârlar sağladığından piyasa gücünü yaratmak ve sürdürebilmek firma stratejisi için çok önemli hale gelmektedir. Firmanın bakış açısına göre, piyasa gücü daha yüksek kârlar ve daha yüksek firma değeri demektir. Fakat sosyal refah açısından düşünüldüğünde piyasa fiyatının yükselmesi, tüketicilerden firmalara doğru bir gelir transferi yapıldığı anlamına gelir. Sanayi ekonomisi bağlamında, kamu politikasının temel amacı piyasa gücünün negatif etkilerini engellemektir.

Püf Noktalar

• Firmanın sattığı ürünün fiyatını arttırmasına rağmen pazar payını kaybetmemesinin nedenleri nelerdir?
Bunun temel nedeni firmanın piyasa gücüne sahip olmasıdır. Yani firmanın fiyatı marjinal maliyetin üzerinde belirleyebilme yeteneğidir. Burada firmanın piyasa gücüne sahip olmak için ne tür uygulamalar yapması gerektiği de düşünülmelidir. Örneğin firma ürün farklılaştırması yaparak rakiplerinden çok farklı ve benzersiz bir ürün piyasaya çıkartabilir. Bu durumda fiyatı arttırsa bile tüketiciler tarafından tercih edilmeyi sürdürebilir. Buna ürün farklılaştırması adı verilmektedir. Bir başka neden de tüketicilerin eksik bilgilendirilmiş olmasıdır. Firma fiyatını arttırsa bile, eğer tüketiciler benzer ürünlerin fiyatını bilmiyorsa herhangi bir talep kaybı ile karşılaşmaz. Son olarak tüketicileri uzun vadeli kontratlarla bağlamışsa fiyatı arttırsa da yüksek fiyattan satmaya devam edebilir.
• Yeni Sanayi ekonomisinde ilgi özellikle hangi alanlarda yoğunlaşmdttadsr?
Eksik rekabet piyasalarında faaliyet gösteren firmaların davranışlarının incelendiği yeni sanayi ekonomisinde odak noktası, firmalara rekabet üstünlüğü sağlayacak faktörlerin ve stratejilerin belirlenmesi olmuştur. Bu dönemde daha çok yoğunlaşmış piyasaların yapısı ve rekabet koşulları incelenmiştir.
• Alıcı yoğunlaşması nedir? Bu durum daha çok hangi endüstrilerde görülür ve en üst seviyede yaşanması durumunda ne olur?
Alıcı yoğunlaşması, belirli bir ürünün büyük bir yüzdesinin nispeten az alıcı tarafından satın alınma derecesini ölçer. Bu duruma genellikle sermaye malları endüstrisinde rastlanmaktadır. Arz tarafı ile birlikte talep tarafında da bir piyasa gücü oluşur. Yani alıcılar ödeyecekleri fiyatın belirlenmesi aşamasında söz sahibi olurlar. Üretilen bir mal veya hizmetin tek bir alıcısının olması durumu olan "monopson" alıcı yoğunlaşması durumunun en üst seviyesini ifade eder.
• Yıkıcı fiyatlama nedir? Rekabet politikaları açısından nasıl değerlendirilebilir?
Yıkıcı fiyatlama, eksik rekabet piyasasında etkinlikte bulunan firmaların, rakip firmaları piyasadan çıkarmak veya piyasaya olası girişleri engellemek amacıyla mallara çok düşük fiyat belirlemelerine dayanan fiyatlandırma yöntemidir. Rekabet politikasının temel amaçlarından biri, rekabeti özendirmek suretiyle daha düşük fiyatları teşvik etmektir. Öte yandan yıkıcı fiyatlandırma teorisi, belirli şartlar altında düşük fiyatların rekabete aykırı olabileceğini savunmaktadır.
• Piyasa gücü elde etmek ve bunu sürdürmek için firma neler yapabilir?
Firma yeni bir ürün geliştirip bunun patentini alırsa, patentin sağladığı yasal koruma sayesinde yeni firmaların aynı piyasaya girişini engellemiş olur. Böylece piyasadaki tekelci gücünü kullanarak kârlılığını arttırabilir. Yani piyasa gücünü elde etmenin ilk koşulu araştırma geliştirme sonucunda diğerlerinden farklı bir ürün geliştirmektir. Piyasa gücü elde etmenin bir başka yolu da ürünün farklı olduğuna tüketicileri inandırmak ve bir tüketici bağlılığı yaratabilmektir. Piyasa gücünü sürdürebilmek için ise kendisini yenilemeli, ürünlerini çağın gereklerine uygun olarak değiştirmeli ve uygun stratejiler geliştirerek tüketicilerle arasındaki bağı sürekli kılmalıdır.

• SANAYİ EKONOMİSİNİN TANIMI VE TEMEL İLGİ ALANLARI
Türk Dil Kurumu tarafından hazırlanan iktisat terimleri sözlüğünde sanayi ya da endüstri "Yeni teknolojileri uygulamadaki tavırları ve yasal durumları ne olursa olsun büyük, küçük ve orta ölçekli işletmelerin gerçekleştirdikleri her türlü iktisadi etkinlik" olarak tanımlanmaktadır. Sanayi ekonomisi ise firmaların ve endüstrilerin iktisadi sorunlarıyla ilgilenen ve bu ekonomik birimlerin toplumla ilişkilerini inceleyen farklı bir alandır. Endüstriyel ekonomi, endüstriyel organizasyon, sanayi ekonomisi gibi farklı isimlerle anılmaktadır. Sanayi Ekonomisinin Tanımı Sanayi ekonomisi satıcı durumundaki firmalarla alıcı durumundaki tüketiciler ya da diğer iktisadi birimlerin birbirleriyle ilişkisini inceler. Bu karşılıklı etkileşim sonucunda piyasalar aracılığı ile kaynaklar dağılır. Bu dağılım piyasaların işleyişine bağlı olarak değişmektedir. Bu dağılımın nasıl olduğu, etkin olup olmadığı, sosyal refahı nasıl etkilediği, bir aksaklık olması durumunda devletin müdahale edip etmeyeceği ya da bu müdahalenin nasıl olması gerektiği gibi sorular cevap bekleyen sorular olarak karşımızda durmaktadır. Bu soruları cevaplayabilmek için piyasaların işleyişiyle ilgili bazı varsayımlarda bulunmamız gerekir. Her iki tarafın da fiyat alıcısı olduğu tam rekabet piyasasının varsayımlarının geçerli olduğunu kabul edelim. Piyasaya giriş engllerinin az olduğu ve çok sayıda küçük firmanın rekabet ettiği endüstrilerde bu piyasa türünden bahsedilebilir. Bu tür piyasalarda firmaların fiyatı belirleme güçleri yoktur. Bir firmanın, üretim düzeyi ve çıktısıyla ilgili alacağı kararın, piyasa fiyatı üzerinde herhangi bir etkisi olmaz. Dolayısıyla bir firmanın kararı diğer firmaların kâr maksimizasyonuyla ilgili kararlarını etkilemez. Ancak sanayi ekonomisi literatürü tam rekabet piyasaları ile ilgilenmez. Firmaların piyasa gücüne sahip olduğu, marjinal maliyetin üzerinde belirlenen fiyatların talebin tamamının kaybına neden olmadığı durumlar, kısaca eksik rekabet piyasaları sanayi ekonomisinin ilgilendiği konulardır.
• Sanayi Ekonomisinin Temel İlgi Alanları
Sanayi ekonomisinin genel anlamda iki temel ilgi alanı bulunmaktadır. Bunlardan tanımsal olan ilki, daha çok konunun bilgi içeriğiyle ilgilidir. Sanayi ekonomisi ilgilenenlere, sanayicilere ve araştırmacılara doğal kaynaklar, ülkedeki endüstriyel ortam, altyapının durumu, üretim faktörleri, hükümetin ticaret politikaları, devletin koyduğu kurallar ve kısıtlamalar, faaliyet gösterdiği piyasada rekabetin derecesi gibi alanlarda bilgi vermeyi amaçlamaktadır. Sanayi ekonomisinin ikinci ilgi alanıysa politikalar ve karar verme süreçleridir. Bu alan piyasa analizi, fiyatlama, teknoloji seçimi, üretim yeri seçimi, yatırım planlaması, istihdam politikası, finansal kararlar, ürün çeşitlendirme gibi konularla ilgilenen daha analitik bir alandır. Sanayi ekonomisinde geliştirilen teorinin çoğu hayati öneme sahip olan bu analitik kısımla ilgilidir. Tabi bu sanayinin yapısıyla ilgili bilgi veren ilk bölümün önemsiz olduğu şeklinde algılanmamalıdır. Çünkü; yeterli bilgiye sahip olmadan doğru kararların alınması mümkün değildir.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Aşağıdakilerden hangisi sanayi ekonomisinin temel ilgi alanlarından biri değildir? A) Politikalar ve karar verme süreçleri B) Tüketicilerin zevk ve tercihlerine ilişkin üretim yapılıp yapılamadığı C) Üretim faktörleri D) Hükümetin ticaret politikaları E) Devletin koyduğu kurallar ve kısıtlamaları Ara Sınav Doğru Cevap: B




• SANAYİ EKONOMİSİNİN İKTİSATIN DİĞER ALANLARINDAN FARKLARI VE BENZERLİKLERİ
Sanayi Ekonomisinin Mikro İktisattan Farkı Sanayi ekonomisi genel olarak piyasaların ve endüstrilerin işleyişini incelemekle birlikte temel olarak firmaların birbirleriyle nasıl rekabet ettikleriyle ilgilenmektedir. Piyasaların işleyişini inceleyen iktisat biliminin alt dalı mikro iktisattır. Bu nedenle sanayi ekonomisinin farklı bir alan olmadığı, mikro iktisat içerisinde bir bölüm olarak incelenebileceği düşünülebilir. Ancak, sanayi ekonomisinin ayrı bir konu olarak incelenmesinin nedeni, piyasa etkileşiminin temel göstergeleri olan fiyat rekabeti, ürün yerleştirme, reklam, araştırma ve geliştirme gibi firma stratejilerinin üzerinde önemle durulmasıdır. Mikro ekonomi, daha uç noktalarda piyasa yapıları olan, gerçek yaşamda çok sık karşılaşılmayan tekel ve tam rekabet piyasaları üzerinde dururken sanayi ekonomisi, daha sık karşılaşabileceğimiz bir piyasa türü olan ve az sayıda firmanın birbiriyle rekabetini inceleyen oligopol piyasası ile ilgilenmektedir. Mikro iktisat idealize edilmiş firma ve piyasa modellerinin analizini yaparken sanayi ekonomisi, bu modellere daha gerçekçi bir yaklaşım geliştirmektedir. Örneğin; temel bilimlerden fizikte suyun °C?de kaynadığı söylenir. Ancak bu idealize edilmiş durumda suyun kaynama derecesidir. Basınç değişimiyle birlikte suyun kaynama derecesi de değişecektir. Bir düdüklü tencerede yüksek basınç altındaki suyun kaynama derecesiyle ağzı açık bir tenceredeki suyun kaynama derecesi farklı olacaktır. Başlangıçta çok sayıda varsayım altında oluşturulan genel kurallar, gerçek yaşamda karşılaşacağımız ve başlangıçtaki varsayımların geçerli olmadığı özel durumlara uyarlanabilir. Sanayi ekonomisi tam rekabet modeline, gerçek yaşamdaki ekonomik uyuşmazlıklardan kaynaklanan eksik bilgi, işlem maliyetleri, fiyatların ayarlanma maliyetleri, hükümet politikaları, yeni firmaların piyasaya giriş engelleri gibi unsurları ilave etmektedir. Sonrasında da böyle bir ortamda firmaların nasıl bir yapılanma içerisine girdiklerini ve nasıl rekabet ettiklerini inceler. Buradan hareketle sanayi ekonomisinin eksik rekabet piyasalarının işleyişini ve bu piyasalarda faaliyet gösteren firmaların davranışlarını incelediğini söyleyebiliriz.
• Sanayi Ekonomisinin Yönetim Ekonomisinden Farkı
Sanayi ekonomisi ile benzer konuları olan bir başka disiplin de yönetim ekonomisidir. Ekonominin bu dalında da karar sürecini etkileyen talep, maliyet, kâr, rekabet gibi konular İncelenmektedir. Bu iki disiplin arasında iki temel farklılıktan bahsedilebilir. Yönetim ekonomisinde, firmanın kârını maksimize etmeyi amaçladığı varsayımıyla başlanarak, bu amaca ulaşmak için firmanın alması gereken kararların neler olduğu açıklanmaktadır. Sanayi ekonomisinin yaklaşımıysa bundan çok daha farklıdır. Sanayi ekonomisinde temel vurgu, mevcut sistemin çalışmasını anlamak ve açıklamak, sonrasındaysa sistemdeki değişkenlerin değişmesi sonucunda ortaya çıkacak etkilerin tahmin edilmesi üzerine yapılmaktadır. Sanayi ekonomisi ideal durumlarda nelerin olması gerektiğiyle değil gerçekte nelerin olduğuyla ilgilenen bir bilim dalıdır. Bu anlamda sanayi ekonomisi pozitif bilim yaklaşımını benimserken yönetim ekonomisi normatif yaklaşımı benimsemektedir. Aralarındaki ikinci temel farklılıksa diğer bilim dalları ve ortak çalışma düzeyleriyle ilgilidir. Yönetim ekonomisinde muhasebe, yöneylem, psikoloji, pazarlama gibi alanlardan daha fazla yararlanan disiplinler arası bir çalışma yöntemi izlenmektedir. Sanayi ekonomisindeyse sorunun analizinde diğer çalışma alanlarında fazla derine inilmemektedir. Sanayi ekonomisi çalışmalarının yönetim ekonomisinin temel konuları olduğu söylenebilir. Çünkü; firmanın yönetim amaçlarına ulaşmasını engelleyen kısıtların yapısıyla ilgili bilgiler, sanayi ekonomisi çalışmalarından elde edilmektedir
• Sanayi Ekonomisinin Makro Boyutları
Karar verme süreci firma açısından değerlendirilirken işin makro boyutları da göz ardı edilmemelidir. Bireysel üreticiler açısından olduğu gibi, toplum için de kaynaklar kıttır. Bu kıt kaynaklarla cari dönemde ve gelecekte, birçok ürün ve hizmetin içerisinden hangilerinin üretileceğine karar verilmelidir. Bireysel üreticilerin karşı karşıya oldukları birçok soruyla devlet de karşı karşıyadır. Tabi bu kez soruların cevapları aranırken sosyal bakış açısı da kullanılmalıdır. Daha geniş olan hedeflere ulaşmak için, sanayide bazı düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Bu düzenlemeler fiyat kontrolleri, piyasaya giriş çıkış engelleri, teşvikler, vergi düzenlemeleri gibi birçok alanda olabilmektedir. Bu tür araçların kullanımı ve sanayide yapılacak her türlü düzenleme sanayi ekonomisinin konuları içerisinde yer almaktadır. Kamunun alacağı kararlar sonrasında firma başarısı ya da başarılarının nasıl etkileneceği de bu konu içerisinde incelenmektedir. Kısaca sanayi ekonomisi hem mikro hem de makro boyutları olan, teorik altyapısını daha çok mikroekonomiden alan ampirik yöntemlerin sıklıkla kullanıldığı bir disiplindir.
• Sanayi Ekonomisinin Tarihçesi
Sanayi ekonomisinin ayrı bir disiplin olarak gelişimi son elli yıl içerisinde gerçekleşmiş olsa da temellerini iktisadın bir bilim olarak yaygınlaşmasını sağlayan eserlerde aramak gerekir. Bu eserlerden en önemlilerinden bir tanesi klasik iktisadi düşüncenin başyapıtı olan ve yılında Adam Smith tarafından kaleme alınan "Ulusların Zenginliği" adlı kitaptır. Smith?in kitabında iğne üretimi üzerinden açıkladığı iş bölümü teorisi günümüzün modern endüstrilerinde de kullanılan vazgeçilmez bir teoridir. Bugün büyük şirketlerin iş bölümü yapmadan büyük ölçekli bir üretim gerçekleştirmesi düşünülemez. Adam Smith?in iş bölümü haricinde sanayi ekonomisine yaptığı bir başka katkı ürün fiyatlama analizidir. Kitabında bir malın iki fiyatı bulunduğunu, bunlardan ilkinin ürünün el değiştirdiği "piyasafiyatı", diğerininse üretim için gerekli olan emek tarafından belirlenen "doğal fiyat" olduğunu belirtmektedir. Analizlerinin çoğu, piyasa fiyatını hiçe sayarak doğal fiyatın nasıl belirleneceği üzerinedir. Bu görüşler rekabet koşulları altındaki endüstrilerde fiyat maliyet marjının belirlenmesi konusundaki ilk görüşler olarak değerlendirilebilir. Adam Smith?den sonra endüstriyel aktivitelerin ekonomik analizi metodolojik bir ayrışma yaşamıştır. Jevon?un önderliğindeki ilk okul firma teorisini test etmek için soyut ve tümdengelimci bir yöntem kullanırken, tarihçi okul, firmanın ekonomik davranışını açıklarken tümevarıma ya da ampirik yöntemi benimsemiştir. S. Jevon, Adam Smith?den yaklaşık yıl sonra günümüzün fayda teorisini kullanarak talep teorisini geliştirmiştir. Kendisi ve takipçisi Edgeworth ürünün fiyatını ve ortalama maliyetini eşitleyerek aşırı kârları engelleyen şartları ortaya koymuşlardır. Daha sonra Clark ve Knight çalışmaları daha ileri götürerek bugün kullandığımız tam rekabet modelini oluşturmuşlardır. Sonrasında tam rekabet modelinin firmanın gerçek davranışının açıklanmasında yetersiz kaldığının belirlenmesi firma teorisi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. Straffa?nın rekabetçi koşullar altında getirinin kurallarını tanımlaması belki de bu dönüşümün başlangıç noktasıdır. Sonrasındaysa Joan Robinson?ın eksik rekabet teorisi ve Chamberlin?in tekelci rekabet analizi gelmiştir. Bu iki teori sanayi ekonomisinde yeni bir dönemin başlangıcı olmuştur. Duopol, oligopol, ürün çeşitlendirmesi, reklam, araştırma geliştirme, fiyat politikası sonrasında yapılan analizlerde kullanılan başlıklardan bazılarıdır. Bu analizler sayesinde geleneksel firma teorisi daha gerçekçi bir yapıya kavuşmuştur. Firma teorisi ile ilgili daha önce yapılan çalışmalardan farklı ve bağımsız olan çalışmalar ?lı yıllarda Von Neumann ve Morgenstern tarafından yapılan oyun teorisiyle ilgili çalışmalardır. Oyun teorisi, sanayi ekonomisiyle ilgili çalışmalarda kendisine birçok uygulama alanı bulmuştur. Yukarıda özetlenen ve tümdengelim yöntemini benimseyen görüşlerin aksine sanayi ekonomisini daha gerçekçi ve anlamlı bir teoriye dönüştürmek amacıyla alternatif yöntem olan tümevarımı kullanan birçok görüş ortaya atılmıştır. Yeni bir yöntemin tercih edilmesinin nedeni mantıksal çıkarsamalara dayanan tümdengelim yönteminin gerçek hayattaki firma davranışlarını açıklamakta yetersiz kaldığı düşüncesidir. Teorinin dayanağı, davranışsal kalıplar belirleyerek bunları genel kural haline dönüştürmek olduğundan uygulamadaki özel durumları açıklamakta yetersiz kalmaktadır. Çünkü bir firmanın veya endüstrinin herhangi bir zamandaki yapısını ve işleyişini inceleyerek geliştirilen teoriler her firma ve endüstri için her zaman geçerli olmayabilir.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Sanayi ekonomisinin tarihçesinde, davranışsal varsayımların önsel olarak kabul edilmeyip, firma ve sanayi ile ilgili gerçekler incelendikten sonra davranışın belirlendiği yöntem aşağıdakilerden hangisidir? A) Genelleme B) Kronolojik sıralama C) Tümevarım D) Tümdengelim E) Standartlaştırma Dönem Sonu Doğru Cevap: C




• Yeni Sanayi Ekonomisi
?li yılların sonlarına doğru yapı davranış performans paradigmasına ve onun ampirik analizlerle kullandığı yöntemlere ilgi giderek azalmıştır. Piyasa yapısından performansa doğru belirlenen anlamlı ilişkiler artık genel kabul gören gerçekler değildir. Bu tür ilişkiler belirlense bile ne anlam taşıdığı ile ilgili soru işaretleri ortaya çıkmıştır. Örneğin; piyasa yoğunlaşmasının piyasa gücünü ve kârları artırıp artırmayacağı sorgulanmaktadır. Ya da satıcı yoğunlaşmasına neden olan yüksek kârların etkinlik avantajından kaynaklanıp kaynaklanmadığı merak konusu olmuştur. Ayrıca oyun teorisine artan ilgi sonucunda bu teori genelde iktisatta ve özelde sanayi ekonomisinde uygulama alanları bulmuştur. Böyle bir ortamda yeni sanayi ekonomisini oluşturan fikirler geliştirilmiştir. Yeni sanayi ekonomisinin ayırtedici özellikleri şu şekilde özetlenebilir: • İlgi belirli sanayi sektörleri üzerine yoğunlaşmıştır • Firma davranışıyla ilgili geliştirilen modellere odaklanılmaktadır • Ampirik çalışmalar firma davranışını açıklayan modeller üzerinden yapılmaktadır

Bu konuda şöyle sorular gelebilir.

?lı yıllar ve öncesinde sanayi ekonomisine hakim olan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir? A) Avusturya Okulu B) Yapı davranış performans paradigması C) Post Keynesyen yaklaşım D) Yeni sanayi ekonomisi E) Chicago Okulu Doğru Cevap: B




• YAPI DAVRANIŞ PERFORMANS PARADİGMASI
Sanayi ekonomisinin incelenmesinde tarihsel süreç içerisinde, birçok farklı yaklaşım benimsenmiştir. Bunlardan ‘yapı davranış performans (SCP) paradigması? olarak adlandırılan ve Harvard geleneği olarak da bilinen ilk akım, Edward Mason ve Joe Bain tarafından geliştirilmiştir. ?lı yıllar ve öncesinde sanayi ekonomisine hakim olan bu yaklaşımda, piyasa yapısı mevcut firmaların davranışını, mevcut firmaların davranışı da piyasa performansını belirlemektedir. Şimdi uzun yıllar sanayi ekonomisi çalışmalarında referans olarak kabul edilen bu teoriyi daha yakından tanıyalım. Bu yaklaşıma göre, bir endüstrinin performansı; yani endüstrinin tüketiciler için fayda sağlama başarısı, endüstride yer alan firmaların davranışına, firma davranışı da piyasanın rekabetçi yapısına bağlıdır. Endüstrinin yapısı teknoloji düzeyi, mal talebi gibi temel koşullara bağlıdır. Örneğin; bir endüstrinin sahip olduğu teknoloji düzeyinde, üretim artışına bağlı olarak ortalama maliyetler düşme eğilimindeyse bu endüstride muhtemelen tek firma ya da az sayıda firma faaliyet gösterecektir. Eğer endüstride, tek firma faaliyet gösteriyorsa (tekel) bu firma, fiyatı üretimin marjinal maliyetinin üzerinde belirleyebilir. Fiyat değişimine bağlı olarak talepteki değişimi etkileyen faktörlerden birisi de esnekliktir. Eğer tüketicilerin fiyat değişimlerine karşı tepkileri düşükse yani tekelci firmanın ürününe olan talep esnek değilse, bu durumda piyasa fiyatı talebin esnek olduğu duruma göre daha yüksek olacaktır. Kısaca piyasa yapısı firma davranışını etkilemekte ve buna bağlı olarak da performans yani başarı değişebilmektedir. Ancak bu ilişkiler tek yönlü değildir. Yapı davranışı etkilediği gibi, davranış da yapıyı etkilemekte, aynı şekilde yapı ve davranış da performansı belirlemek açısından yine karşılıklı bir etkileşim içinde bulunmaktadır. Sanayinin ampirik olarak incelenmesine dayanan bu yaklaşımı benimseyen araştırmacılar endüstri düzeyinde veriyle çalışırlar. Piyasa yapısını, davranışını ve performansını temsil eden değişkenler belirlendikten sonra aralarındaki ilişkiler incelenmektedir. Şimdi aralarında güçlü bir etkileşim bulunan bu üç faktörü ayrıntılı olarak inceleyelim.
• Piyasa Yapısının Belirleyicileri
Yapısal özeliklerdeki değişim nispeten yavaş olduğundan bunlar kısa dönmede sabit kabul edilebilir. Yapıyı etkileyen önemli faktörler alıcı ve satıcıları sayısı ve dağılımı, giriş ve çıkış koşulları, ürün farklılaştırması ile dikey bütünleşme ve farklılaşmadır. Şimdi bu faktörlerin yapıyı nasıl etkilediklerine kısaca bakalım. Alıcı ve Satıcıların Sayısı ve Dağıiımı Yapıyı etkileyen önemli değişkenlerden bir tanesi alıcı ve satıcıları sayısı ve dağılımıdır. Bu özellik endüstrideki lider firmanın piyasa gücünü kullanımını etkilemekte ve fiyatı belirlerken göz önünde bulundurması gereken önemli faktörlerden birisi haline gelmektedir. Tüketim malları endüstrilerinde normal olarak çok sayıda küçük alıcı bulunur. Bu durumda ilgili satıcıların sayısı ve büyüklüğü üzerinde olmaktadır. Satıcı yoğunlaşması genel olarak endüstrideki en büyük firmanın, toplam endüstri satışları içerisindeki payına ya da istihdamının toplam endüstri istihdamı içindeki payına göre belirlenmektedir. Sermaye malları endüstrisindeyse alıcıların sayısı da azdır. Bu durumda arz tarafıyla birlikte talep tarafında da bir piyasa gücünden bahsedilebilir. Yani alıcılar da ödeyecekleri fiyatın belirlenmesi aşamasında söz sahibi olurlar. Dolayısıyla piyasa gücünün dağılımı incelenirken satıcı yoğunlaşmasıyla birlikte, alıcı yoğunlaşmasının da ölçülmesi gerekir.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Aşağıdakilerden hangisi piyasa yapısının belirleyicilerinden biri değildir? A) Dikey bütünleşme B) Ürün farklılaştırması C) Alıcı ve satıcı sayısı D) Ürünün kalitesi E) Giriş ve çıkış koşulları Dönem Sonu Doğru Cevap: D




• Giriş ve Çıkış Koşulları
Giriş engeli, piyasaya girmek isteyen potansiyel bir firmaya, piyasadaki mevcut firmaya göre dezavantaj sağlayan herhangi bir şey olabilir. Eğer piyasaya giriş zorsa piyadaki firmalar dış rekabetten korunmuş olurlar. Giriş engelleri üretim teknolojisi ya da maliyet yapısı gibi temel özelliklerden kaynaklanan doğal engeller olabileceği gibi, piyasadaki firmaların rakip firmaların piyasaya girmesini engellemek için geliştirdikleri stratejik engellerdende oluşabilir. Bu stratejik engeller arasında tehditler ve geri dönülemez taahhütler de vardır. Geri dönülemez taahhüt firma piyasadan çekilse bile beraberinde götüremeyeceği yatırımlardır. Mevcut firma, kendisine bu şekilde bir çıkış engeli yaratarak, rakiplerine piyasada kalmak, piyasa payını korumak yönündeki kararlılığını göstermekte ve gözdağı vermektedir. Sadece böyle bir sinyal bile potansiyel bir firmanın piyasaya girmesini engelleyebilir.
• Ürün Farklılaştırması
Ürün farklılaştırması ürünün karakteristik özellikleriyle ilgilidir. Yani bir firmanın ürününün rakip firmaların ürünlerine göre gerçekten farklı olması ya da farklı olduğuna dair tüketiciler üzerinde bir algı yaratılması, toplam piyasa talebi içerisinde firmanın payını arttıracaktır. Bunu gerçekleştirmek isteyen firmalar ya rakiplerinden farklı, benzersiz bir ürün ortaya çıkarmalıdır ya da ambalaj farklılığı, reklam gibi yöntemlere başvurarak, tüketiciyi ürünün farklı olduğu yönünde ikame etmeye çaba göstermelidir. Dikey Bütünleşme ve Farkhlaşma Birbiriyle ilgili, çeşitli üretim kademelerinde çalışan firmaların girdi sağlamak ve çıktılarına pazar bulmak için tek bir yönetim altında toplanmasıdır. Dikey bütünleşme, rekabet sürecini çok yönlü olarak etkileyebilen ve bu süreçten de önemli ölçüde etkilenen bir olgudur. Dikey olarak bütünleşen firmalar üretim aşamasında gerekli hammaddelerin temininde ve nihai ürünün dağıtımında önemli avantajlara sahip olurlar. Çünkü; bütünleşmiş firmalar, bütünleşmemiş rakiplerine karşı rekabetçi olmayan uygulamalar gerçekleştirerek zarar verebilirler. Farklılaşmış firmalar ise kapsam ekonomilerinden yararlanıp bir piyasadaki kayıplarını başka bir piyasadaki kazançlarıyla telafi ederek rakiplerine göre risklerini azaltma şansına sahip olurlar.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Aşağıdakilerden hangisi dikey ürün farklılaştırması özelliklerinden biri değildir? A) Piyasaya giriş engeli sağlaması B) Yer modellerinin dikey ürün farklılaştırmasını açıklamaya çalışan modellerden biri olması C) Ürünlerin farklı kalitelerde olması D) Ürünlerin kaliteye göre açıkça sıralanabilmesi E) Düşük kaliteli ürünlerin düşük fiyattan satılması Dönem Sonu Doğru Cevap: B





Hotelling?in yer modeline göre aşağıdaki durumlardan hangisinde fiyat marjinal maliyete eşit olur? A) Ürün farklılaştırması yapıldığında B) Ürünler tamamen özdeş olduğunda C) Piyasada tek firma kaldığında D) Her firma maliyetini minimize ettiğinde E) Yeni bir firma için yer kalmadığında Dönem Sonu Doğru Cevap: B




• Firma Davranışını Etkileyen Faktörler
Endüstrinin yapısal özelliklerine bağlı olarak firma davranışları farklılık gösterebilir. Firma davranışını etkileyen faktörler; firma amaçları, fiyat politikası, ürün tasarımı, marka, reklam ve pazarlama, araştırma geliştirme, gizli anlaşmalar ve şirket birleşmeleridir. Firma Amaçlan: Firma amaçları endüstrinin karakteristik özelliklerine göre belirlenir. Neoklasik teoride firmanın kârını maksimize etmeye çalıştığı varsayılırken büyük firmaların dikkate alındığı yönetim teorilerinde satış hasılatı ve büyüme gibi kâr dışındaki amaçlara öncelik verilmektedir. Firmanın sergileyeceği davranış biçimi firmanın amacına göre farklılaşmaktadır.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Aşağıdakilerden hangisi firma davranışını etkileyen faktörlerden biridir? A) Firmanın ürettiği ürünleri işçilerine daha ucuza satma politikası B) Firmanın fiyatlama politikası C) Firmanın işçilerine sağladığı sosyal haklar D) Firmanın sosyal sorumluluk projelerine katkıda bulunması E) Firmanın sahip olduğu işçi sayısı Ara Sınav Doğru Cevap: B




• Firmaların Performans Göstergeleri
Performans göstergelerinden bazıları, kârlılık, büyüme, ürün ve servis kalitesi, teknolojik gelişim, üretimde ve kaynak dağılımında etkinliktir. Kârlılık: Neoklasik teoriye göre yüksek ya da normal üstü kârlar mevcut firmaların piyasa güçlerini kötüye kullanmaları sonucunda oluşur. Diğer taraftan, normal üstü kâr, fiyatları düşürerek rakiplerini piyasanın dışına iten bir firmanın sağladığı maliyet avantajı ya da üretimde etkinlik sonucunda ortaya çıkmış da olabilir. Böyle bir durumda, piyasa gücünün ve normal üstü kârların, tüketici menfaatlerine zarar verdiğini söylemek çok doğru olmayabilir. Kârlılığın bir firmanın piyasada kalma ya da piyasdan çekilme yönündeki kararına yön verdiği düşünülürse, bu performans kriteri piyasanın gelecekteki yapısı (firma sayısı ve dağılımı) üzerinde doğrudan etkilidir.

şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Aşağıdakilerden hangisi firmaların piyasa performanslarının değerlendirilmesinde kullanılan değişkenlerden biri değildir? A) Karlılık B) Satışlar C) Firmanın büyüme oranı D) İstihdam E) Vergi oranları Ara Sınav Doğru Cevap: E





şimdi bu konu ile ilgili çıkmış sorulara göz atalım;

Neoklasik teoriye göre firmaların performans göstergelerinden birisi olan yüksek ya da normal üstü kârların ortaya çıkış nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Firmaların piyasa güçlerini kötüye kullanmaları B) Araştırma geliştirmeye önemli miktarda kaynak aktarması C) Banka kredilerinin ucuzlaması D) Firmaların fiyatlarını düşürerek rakiplerini piyasa dışına itmesi E) Dış ticaret işlemlerinden alınan vergilerin azaltılması Ara Sınav Doğru Cevap: A




• Kamu Politikalarının Piyasa Yapısı ve Firma Davramşma Etkisi
Yapı davranış performans paradigmasına göre bir sanayi, birkaç tane büyük firmadan oluşuyorsa bu firmalar, ellerindeki piyasa gücünü kötüye kullanarak, üretim miktarını azaltıp fiyatları yükseltirler. Rekabetin olmaması tüketici refahı açısından zararlı sonuçlar doğurur. Bu durumda hükümetin ya da düzenleyici kurumların devreye girerek rekabeti arttırıcı teşvikler geliştirmesi ve piyasa gücünü kötüye kullanmayı engelleyici birtakım tedbirler alması gerekir. Hükümetin uyguladığı bu tür politikalar sonucunda bazı durumlarda sanayi yapısı değişirken bazı durumlardaysa firma davranışları ve performansları etkilenebilmektedir. Rekabetçi yapı, aynı sanayi dalında faaliyet gösteren iki büyük firmanın birleşmesi engellenerek ya da büyük bir üreticinin, iki ya da daha küçük firmaya bölünmesi istenerek sağlanabilir. Bu tür önlemler doğrudan doğruya piyasa ya da sanayi yapısını değiştirmeye yönelik girişimlerdir. Müdahale bazı durumlarda doğrudan davranışı etkilemeye yönelik olabilir. Düzenleyici kurum, fiyat kontrolleri uygulayarak, piyasa gücünü elinde bulunduran firmanın kârını maksimize eden tekelci fiyatı uygulamasını engelleyebilir. Firmalar arasındaki gizli anlaşmaları engellemeye yönelik yasal engeller daha sıkı takip edilebilir ve belirlenmesi durumunda uygulanacak cezai müeyyideler artırılabilir.
• PİYASA GUCU
Piyasa gücü; fiyatı, marjinal maliyetin üzerinde belirleyebilme yeteneğidir. Eğer piyasada faaliyet gösteren firmaların kâr oranları düşükse bunun bir nedeni de firmaların piyasa gücüne sahip olmamalarıdır. Chicago okulunun temel prensibine göre, piyasaya giriş için herhangi bir engel yoksa firmaların sahip oldukları piyasa gücü; hiçbir zaman anlamlı olmaz. Çünkü; fiyatın sürekli maliyetin üzerinde belirlenmesi yeni firmaları piyasaya girmeye teşvik edecek, sonuçta fiyatlar ve kârlar azalacaktır. Yani piyasa gücü çoğu zaman sürdürülebilir değildir. Piyasa gücü firmaya yüksek fiyat üzerinden yüksek kârlar sağladığından piyasa gücünü yaratmak ve sürdürebilmek firma stratejisi için çok önemli hale gelmektedir. Piyasa gücünü elde etmenin bir yolu da rekabetin yasal olarak engellenmesidir. Böylece firma, yeni rakiplerin piyasaya girmesi tehditiyle karşılaşmadan, fiyatını istediği düzeyde belirleyebilir. Örneğin; ?lı yıllarda fotokopiyi geliştirerek patentini alan Xerox firması, patentin sağladığı yasal koruma altında piyasa gücünü uzun yıllar koruyarak yüksek kârlar elde edebilmiştir. Piyasa gücü yaratmanın bir başka yolu da uygulanacak firma stratejisidir
• Piyasa Gücünün Ekonomik Sonuçları
Firmanın bakış açısına göre, piyasa gücü daha yüksek kârlar ve daha yüksek firma değeri demektir. Fakat sosyal refah açısından düşünüldüğünde işler çok daha karmaşık hale gelmektedir. Piyasa fiyatının yükselmesi, tüketicilerden firmalara doğru bir gelir transferi yapıldığı anlamına gelir. Aslında antitröst ve rekabet politikaları çoğu zaman tüketicileri bu tür transferlerden korumak için geliştirilmektedir. Transfer etkisinin haricinde yüksek fiyatın bir başka etkisi de kaynakların etkin olmayan dağılımına sebep olmasıdır. Piyasa gücü fazla olan firmaların maliyet konusunda etkinliğini sağlamak için, yoğun rekabetin yaşandığı durumlara göre, daha az teşvikleri olur. Bunun sonucunda da piyasa gücünün yarattığı bir başka sonuç olan üretimde etkinsizlik ortaya çıkar. Bu piyasa gücünün maliyet artışlarına neden olması sonucunda ortaya çıkan bir etkinsizliktir. Piyasa gücünün devlet müdahalesi sonucunda yapay olarak sağlanması ise bir başka etkinsizlik olan rant kollama sonucunu doğurur. Rant kollama, politika belirleyicileri etkileme çabasında olan firmaların harcadıkları kaynaklardır. Bu kaynaklar belki daha verimli alanlarda kullanılabilecekken firmanın rant peşinde koşma hedefi sonucunda daha verimsiz bir alanda kullanılmış olur.
• Piyasa Gücüne Yönelik Kamu Politikaları
Rekabet politikalarının temel amacı, piyasaya hakim işletmelerin hakim durumlarını kötüye kullanmalarını önleyerek rekabetin korunmasıdır. Sanayi ekonomisi bağlamında, kamu politikasının temel amacıysa piyasa gücünün negatif etkilerini engellemektir. Bu alandaki kamu politikası kabaca iki kategoriye ayrılabilir. Bunlar düzenleme ve antitrösttür. Düzenleme bir firmanın tekel ya da tekele yakın bir güç elde etmesi durumunda faaliyetlerinin bir düzenleyicinin kontrolünde olması durumudur. Antitröst politikasıysa daha geniş bir alanı kapsamaktadır. Burada amaç firmaların piyasa güçlerini topluma ve tüketiciye zarar verici şekilde arttıran uygulamalarını engellemektir. Düzenleme ve antitröst politikalarına ilave olarak, bazı ülkeler, hedefledikleri firmalar ya da firma gruplarına yönelik, sanayi politikaları uygulamaktadır. Sanayi politikasının amacı düzenleme ve antitröst politikalarından tamamen farklıdır. Düzenleme ve antitröst politikalarında rekabetin artırılması hedeflenirken, sanayi politikasında amaç firmanın ya da endüstrinin piyasadaki durumunu yabancı rakipleri karşısında güçlendirmektir. Ancak sanayi politikası iktisatçılar tarafından tercih edilen bir uygulama değildir. Çünkü; desteklenecek sanayi dalının ya da firmaların seçimi konusunda hatalar yapılabileceğinden endişe duyulmaktadır.

Doğru - Yanlış Testleri

Aşağıdaki ifadeleri doğru-yanlış şeklinde doldurun. Hatalı bildiğiniz konu başlıklarını tekrar gözden geçirin.

Ünite İle İlgili Çıkmış Sorular

Ders Analizi

Son 5 yılda çıkmış soruların ünitelere göre analizi

Ara Sınav Üniteleri

1.Ünite Sanayi Ekonomisine Giriş 34 soru

2.Ünite Piyasa Yapısı ve Piyasa Gücü 37 soru

3.Ünite Firma Teorisi 29 soru

4.Ünite Tekelci Piyasalarda Fiyatlama  31 soru

Dönem Sonu Sınavı Üniteleri

5.Ünite Ürün Farklılaştırması ve Monopolcü Rekabet 26 soru

6.Ünite Oyun Teorisi 25 soru

7.Ünite Klasik ve Dinamik Oligopol Modellerinde Fiyatlama 21 soru

8.Ünite Fiyat Dışı Rekabet 17 soru

Tebrikler. 1. Üniteyi tamamladınız..

Buradaki bilgilerin tümü funduszeue.info TEKKAYNAK ders çalışma kitapçıklarından alıntıdır.

Bu üniteye ait diğer çıkmış sorular ile diğer ünitelerine ait kaynakları ve deneme sınavlarını, Sınav öncesi pratik bilgileri , Doğru Yanlış ve Boşluk Doldurma Testlerini, Çözümlü Sorularıfunduszeue.info sitesinden temin edebilirsiniz. onlinefotokopi olarak tüm sınavlarınızda başarılar dileriz.

önceki ders <<-- TİCARET HUKUKU  sonraki ders -->> UYGARLIK TARİHİ II

Android uygulamasını indirmek için tıklayın
iPhone ve iPad uygulamasını indirmek için tıklayın

İÇERİK

Bu uygulamamızda öğretim yılından başlamak üzere Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi yani kısaca AÖF olarak bilinen uzaktan öğretim sisteminde çıkmış yüzbinlerce soru, deneme sınavları ve ünite soruları bulunmaktadır. Bölüm ve yarılınızı seçip sorulara kolayca ulaşabilileceğiniz uygulamada yanlış yaptığınız sorulara geri dönüp tekrar çözebilme, çözdüğünüz sınavlardaki doğru ve yanlış sayılarınızı görme, tahmini ders notunuzu hesaplayabilme gibi özellikler bulunmaktadır.

Uygulamada soruları bulunan dersler

Ders adına tıklayarak detayları görebilirsiniz.

ACIL CAGRI YONETIMI
ACIL DURUM BILGISI VE YONETIMINE GIRIS
ACIL DURUM VE AFET FARKINDALIK EGITIMI
ACIL DURUM VE AFET YONETIMI PLANLARI
ACIL DURUM VE AFETLERDE ULASTIRMA YONETIMI VE UYGULAMALARI
ADALET MESLEK ETIGI
AFET BILGI SISTEMLERI VE HABERLESME
AFET EKONOMISI VE SIGORTACILIGI
AFET HUKUKU
AFET PSIKOLOJISI VE SOSYOLOJISI
AFET RISK AZALTMA POLITIKALARI
AFET SENARYOSU VE TATBIKATLAR
AFET TIBBI VE YONETIM ILKELERI
AFET YONETIMI I
AFET YONETIMI II
AFETLERDE IS SAGLIGI VE GUVENLIGI YONETIMI
AG YONETIMI VE BILGI GUVENLIGI
AILE EGITIMI
AILE EKONOMISI
AILE ICI UYUMLU ETKILESIM
AILE KATILIMI VE ISBIRLIGI
AILE PSIKOLOJISI VE EGITIMI
AILE SAGLIGI
AILE SOSYOLOJISI
AILE VE COCUKLA SOSYAL HIZMET
AILE YAPISI VE ILISKILERI
AKDENIZ UYGARLIKLARI SANATI
ALGORITMALAR VE PROGRAMLAMA
ALMANCA I
ALMANCA II
ALMANCA III
ALMANCA IV
ALTERNATIF TURIZM
AMERIKAN DIS POLITIKASI
ANA SAGLIGI VE AILE PLANLAMASI
ANADOLU ARKEOLOJISI
ANAYASA HUKUKU
ANAYASA I
ANAYASA II
ANNE BABA EGITIMI
ANNE COCUK SAGLIGI VE ILK YARDIM
ANNE VE COCUK BESLENMESI
ANTROPOLOJI
ARAMA KURTARMA BILGISI VE ETIK DEGERLER
ARAPCA I
ARAPCA II
ARAPCA III
ARAPCA IV
ARKEOLOJIK ALAN YONETIMI
ATATURK ILKELERI VE INKILAP TARIHI I
ATATURK ILKELERI VE INKILAP TARIHI II
ATOLYE CALISMASI I
ATOLYE CALISMASI II
AVRUPA BIRLIGI
AVRUPA BIRLIGI VE TURKIYE ILISKILERI
AVUKATLIK VE NOTERLIK HUKUKU
BAHCE TARIMI I
BAHCE TARIMI II
BAKIM ELEMANI YETISTIRME VE GELISTIRME I
BAKIM ELEMANI YETISTIRME VE GELISTIRME II
BAKIM ELEMANI YETISTIRME VE GELISTIRME III
BAKIMA GEREKSINIMI OLAN ENGELLI BIREYLER I
BAKIMA GEREKSINIMI OLAN ENGELLI BIREYLER II
BALIK YETISTIRICILIGI
BALKANLARDA SIYASET
BANKA VE SIGORTA MUHASEBESI
BANKACILIK HIZMET URUNLERI
BANKACILIK VE SIGORTACILIGA GIRIS
BANKALARDA KREDI YONETIMI
BANKALARIN YONETIMI VE DENETIMI
BASIN FOTOGRAFCILIGI
BATI EDEBIYATINDA AKIMLAR I
BATI EDEBIYATINDA AKIMLAR II
BEDEN EGITIMI VE OYUN OGRETIMI I
​BEDEN EGITIMI VE OYUN OGRETIMI II
BELEDIYE, IMAR VE GAYRIMENKUL MEVZUATI
BELGE YONETIMI VE OFIS UYGULAMALARI
BESIN GUVENLIGI VE HIJYEN
BESLENMENIN TEMEL ILKELERI
BILET SATIS
BILGI EKONOMISI
BILGI TOPLUMU VE E-DEVLET
BILGISAYAR I
BILGISAYAR II
BILGISAYAR VE PROGRAMLAMAYA GIRIS
BILIM FELSEFESI
BILIM FELSEFESI(GÜZ)
BILIM VE TEKNOLOJI TARIHI
BILIMSEL ARASTIRMA YONTEMLERI
BILISIM HUKUKU
BILISIM SISTEMLERI VE LOJISTIK
BINA VE SITE YONETICILIGI
BINA VE YAPIM BILGISI
BIREY VE DAVRANIS
BIREYLER ARASI ILETISIM
BIREYLERARASI ILETISIM
BIREYSEL IS HUKUKU
​BIRLESTIRILMIS SINIFLARDA OGRETIM I
BIRLESTIRILMIS SINIFLARDA OGRETIM II
BIYOISTATISTIK I
BIYOISTATISTIK II
BIZANS TARIHI
BORCLAR HUKUKU
BORSALARIN YAPISI VE ISLEYISI
BOS ZAMAN VE REKREASYON YONETIMI
BURO TEKNOLOJILERI
BURO YONETIMI
BUROLARDA TEMEL KAVRAMLAR
BUTUNLESIK PAZARLAMA ILETISIMI
BUYUK SELCUKLU TARIHI
CAGDAS FELSEFE I
CAGDAS FELSEFE II
CAGDAS LOJISTIK UYGULAMALARI
CAGDAS SOSYOLOJI KURAMLARI
CAGDAS TURK DUNYASI
CAGDAS TURK EDEBIYATLARI I
CAGDAS TURK EDEBIYATLARI II
CAGDAS TURK ROMANI
CAGDAS TURK YAZI DILLERI I
CAGDAS TURK YAZI DILLERI II
CAGRI MERKEZI YONETIMI I
CAGRI MERKEZI YONETIMI II
CAGRI MERKEZINDE HIZMET
CAGRI MERKEZINDE MUSTERI ILISKILERI YONETIMI
CALISMA EKONOMISI
CALISMA EKONOMISI I
CALISMA EKONOMISI II
CALISMA ILISKILERI
CALISMA ILISKILERI TARIHI
CALISMA PSIKOLOJISI
CALISMA SOSYOLOJISI
CALISMA YASAMININ DENETIMI
CATISMA VE STRES YONETIMI I
CATISMA VE STRES YONETIMI II
CERRAHI HASTALIKLAR
CEVRE SAGLIGI
CEVRE SORUNLARI VE POLITIKALARI
CEVRE SOSYOLOJISI
CEZA HUKUKU
CEZA HUKUKUNA GIRIS
CEZA MUHAKEMESI HUKUKU
COCUK EDEBIYATI VE MEDYA
COCUK GELISIMDE NORMAL VE ATIPIK GELISIM
COCUK GELISIMI
COCUK GELISIMINDE ALAN CALISMALARI
COCUK GELISIMINDE PROGRAM
COCUK RUH SAGLIGI
COCUK SAGLIGI VE GELISIMI
COCUK VE DRAMA
COCUK VE ERGEN BAKIMI
COCUK VE OYUN
COCUK, BILIM VE TEKNOLOJI
COCUKLARI TANIMA TEKNIKLERI
COCUKLARI TANIMA VE DEGERLENDIRME
COCUKTA OYUN GELISIMI
COCUKTA SANAT EGITIMI VE YARATICILIK
COKLU ENGELLILERIN BAKIM VE REHABILITASYONU
COKLU ORTAM UYGULAMALARI I
COKLU ORTAM UYGULAMALARI II
CUMHURIYET DONEMI TURK NESRI
CUMHURIYET DONEMI TURK SIIRI
DAMGA VERGISI VE HARCLAR BILGISI
DAVRANIS BILIMLERI I
DAVRANIS BILIMLERI II
DAVRANIS BILIMLERINE GIRIS
DAVRANIS VE OGRENME SORUNU OLAN COCUKLARIN EGITIMI
DENETIM
DEPOLAMA VE ENVANTER YONETIMI
DEPREM VE DEPREM GUVENLIGI
DESTINASYON YONETIMI
DEVLET BORCLARI
DEVLET BUTCESI
DEVRE ANALIZI
DEVRE ANALIZI LABORATUVARI
DIJITAL ILETISIM VE YENI MEDYA
DIL FELSEFESI
DIN EGITIMI VE DIN HIZMETLERINDE REHBERLIK
DIN KULTURU VE AHLAK BILGISI OGRETIMI I
DIN KULTURU VE AHLAK BILGISI OGRETIMI II
DIN PSIKOLOJISI
DIN SOSYOLOJISI
DIN VE TOPLUM
DIPLOMASI TARIHI
DIS POLITIKA ANALIZI
DIS TICARET BELGELERI
DIS TICARET ISLEMLERI
DIS TICARET ISLEMLERI VE BELGELERI
DIS TICARET ISLEMLERININ MUHASEBELESTIRILMESI
DIS TICARETE GIRIS
DIS TICARETIN FINANSMANI VE TESVIKI
DIS TICARETLE ILGILI KURUMLAR VE KURULUSLAR
DIS TICARETTE BILGISAYAR UYGULAMALARI
DIS TICARETTE GIRISIMCILIK
DIS TICARETTE RISK YONETIMI VE SIGORTACILIK
DOGAL KAYNAKLAR VE CEVRE EKONOMISI
DOGUM BILGISI VE SUNI TOHUMLAMA
DONEMSONU ISLEMLERI
DOSYALAMA ARSIVLEME
DUNYA EKONOMISI
DUNYA MUTFAKLARI I
DUNYA MUTFAKLARI II
E-IS SURECLERI
E-PERAKENDECILIK
EDEBI METIN INCELEMELERI
EGITIM BILIMINDE YENILIKLER
EGITIM BILIMINE GIRIS
EGITIM FELSEFESI
EGITIM PSIKOLOJISI
EGITIM SOSYOLOJISI
EGITIM TARIHI
EGLENCE PAZARLAMASI
EKOLOJI VE CEVRE BILGISI
EKOLOJI VE TURIZM
EKONOMI SOSYOLOJISI
EKONOMIK ANALIZ
EKONOMIK COGRAFYA
EKONOMININ GUNCEL SORUNLARI
ELEKTRIK BAKIM, ARIZA BULMA VE GUVENLIK
ELEKTRIK ENERJISI ILETIMI VE DAGITIMI
ELEKTRIK ENERJISI URETIMI
ELEKTRIK MAKINALARI
ELEKTRIK TESISAT PLANLARI
ELEKTROMEKANIK KUMANDA SISTEMLERI
ELEKTRONIK TICARET
ELESTIRI KURAMLARI
ELESTIRI TARIHI
EMLAK FINANS VE EMLAK DEGERLEME
EMLAK YONETIMI VE PAZARLAMASI
ENDUSTRI ILISKILERI
ENDUSTRI SOSYOLOJISI
ENERJI ANALIZI
ENERJI TASARRUFU
ENERJI VE CEVRE
ENERJI YONETIMI VE POLITIKALARI
ENGELLI BAKIMI VE REHABILITASYONUNU PLANLAMA
ENGELLI MEVZUATI VE MESLEK ETIGI
ENGELLI PSIKOLOJISI
ENGELLILERDE RUH SAGLIGI
ENGELLILERLE SOSYAL HIZMET
ENTEGRE LOJISTIK YONETIMI
ENTOMOLOJI
ENVANTER VE BILANCO
EPIDEMIYOLOJIYE GIRIS VE INFEKSIYON HASTALIKLARI I
EPIDEMIYOLOJIYE GIRIS VE INFEKSIYON HASTALIKLARI II
EPISTEMOLOJI
ERKEN COCUKLUK DONEMINDE GELISIM I
ERKEN COCUKLUK DONEMINDE GELISIM II
ESKI ANADOLU TARIHI
ESKI MEZOPOTAMYA VE MISIR TARIHI
ESKI TURK EDEBIYATINA GIRIS BICIM VE OLCU
ESKI TURK EDEBIYATINA GIRIS SOZ SANATLARI
ESKI TURK EDEBIYATININ KAYNAKLARINDAN SAIR TEZKIRELERI
ESTETIK VE SANAT FELSEFESI
ETIK
ETIK(GUZ)
ETKILI DAVRANIS YONETIMI
ETKILI ILETISIM TEKNIKLERI
ETKINLIK YONETIMI
EV ENDUSTRISI
EV TEKNOLOJISI
EVDE YASLI BAKIM HIZMETLERI
FARMAKOLOJI I
FARMAKOLOJI II
FELSEFE
FILM VE VIDEO KULTURU
FILM VE VIDEO YAPIMI
FINANS MATEMATIGI
FINANSAL EKONOMI
FINANSAL KURUMLAR
FINANSAL TABLOLAR ANALIZI
FINANSAL YONETIM
FINANSAL YONETIM I
FINANSAL YONETIM II
FINANSAL YONETIM II(FINU)
FITOPATOLOJI
FIZIKSEL REHABILITASYON
FOTOGRAF KULTURU
FOTOGRAF TARIHI
FOTOGRAF VE VIDEO PROJE GELISTIRME
FOTOGRAFIN KULLANIM ALANLARI
FRANSIZCA I
FRANSIZCA II
FRANSIZCA III
FRANSIZCA IV
GASTRONOMI TARIHI
GASTRONOMI VE MEDYA
GAYRIMENKUL EKONOMISI
GAYRIMENKUL YONETIMINDE MESLEKI ETIK
GAYRIMENKULLERDE VERGILENDIRME
GELENEKSEL ENERJI KAYNAKLARI
GELIR DAGILIMI VE YOKSULLUK
GELISIMSEL TANI VE DEGERLENDIRME YONTEMLERI
GELISIMSEL YETERSIZLIKLERIN BAKIM VE REHABILITASYONU
GELISMEKTE OLAN ULKELERDE SIYASET
GENEL BESLENME
GENEL BIYOKIMYA I
GENEL BIYOKIMYA II
GENEL BIYOLOJI I
GENEL BIYOLOJI II
GENEL DILBILIM I
GENEL DILBILIM II
GENEL HAVACILIK
GENEL ISLETME
GENEL KIMYA I
GENEL KIMYA II
GENEL MATEMATIK
GENEL MIKROBIYOLOJI I
GENEL MIKROBIYOLOJI II
GENEL MUHASEBE
GENEL MUHASEBE I
GENEL MUHASEBE II
GENEL PATOLOJI I
GENEL PATOLOJI II
GENEL TURIZM BILGISI
GENEL UYGARLIK TARIHI
GENEL VERGI HUKUKU
GIDA BILIMI VE TEKNOLOJISI
GIDA COGRAFYASI
GIDA GUVENLIGI
GIDA GUVENLIGININ TEMEL PRENSIPLERI
GIDA MEVZUATI VE KALITE YONETIMI
GIRISIM FINANSMANI
GIRISIMCILIK
GIRISIMCILIK VE IS KURMA
GIYSI SECIMI
GOC VE GOC SORUNLARI
GOCMEN VE SIGINMACILARLA SOSYAL HIZMET
GORSEL ESTETIK
GORSEL KULTUR
GORSEL SANATLAR EGITIMI
GORSEL WEB TASARIMI
GORUSME TEKNIKLERI
GRAFIK UYGULAMALARI I
GRAFIK UYGULAMALARI II
GUC SISTEMLERI ANALIZI
GUMRUK MEVZUATI
GUNUMUZ FIKIH PROBLEMLERI
GUVENLIK SISTEMLERI
GUZEL SANATLAR
HABER TOPLAMA TEKNIKLERI
HABER TURLERI
HABER YAZMA TEKNIKLERI
HABERCILIGIN TEMEL KAVRAMLARI
HADIS
HADIS TARIHI VE USULU
HALK EDEBIYATINA GIRIS I
HALK EDEBIYATINA GIRIS II
HALK HIKAYELERI
HALK MASALLARI
HALK SAGLIGI
HALK SAGLIGI VE EPIDEMIYOLOJI
HALKLA ILISKILER
HALKLA ILISKILER ARASTIRMALARI
HALKLA ILISKILER KAMPANYA ANALIZI
HALKLA ILISKILER UYGULAMA TEKNIKLERI
HALKLA ILISKILER UYGULAMALARI VE ORNEK OLAYLAR
HALKLA ILISKILER VE ILETISIM
HALKLA ILISKILER YAZARLIGI
HALKLA ILISKILER YONETIMI
HALKLA ILISKILER(GUZ)
HAREKAT PERFORMANS
HAREKETLI GORUNTUNUN TARIHI
HASTA COCUKLARIN GELISIMI VE EGITIMI
HAVA HUKUKU
HAVA KARGO VE TEHLIKELI MADDELER
HAVA TASIMACILIGI
HAVA TRAFIK KONTROL HIZMETLERI
HAVAALANI SISTEMI
HAVAALANI YONETIMI
HAVACILIGA GIRIS
HAVACILIK EMNIYETI
HAVACILIK GUVENLIGI
HAVACILIK ISLETMELERINDE MUHASEBE UYGULAMALARI
HAVAYOLU ISLETMELERINDE OPERASYONEL PLANLAMA
HAVAYOLU PAZARLAMASI
HAVAYOLU YONETIMI
​HAYAT BILGISI VE SOSYAL BILGILER OGRETIMI I
​HAYAT BILGISI VE SOSYAL BILGILER OGRETIMI II
HAYAT DISI SIGORTALAR
HAYAT SIGORTALARI VE BIREYSEL EMEKLILIK SISTEMI
HAYVAN BESLEME
HAYVAN DAVRANISLARI VE REFAHI
HAYVAN YETISTIRME
HAYVANCILIK EKONOMISI
HELLEN VE ROMA TARIHI
HEMATOLOJI
HEMSIRELIK ESASLARI
HEMSIRELIK TARIHI VE DEONTOLOJISI
HEMSIRELIKTE KISILERARASI ILISKI
HIJYEN VE SANITASYON
HISTOLOJI
HIZMET PAZARLAMASI
HIZMET TASARIMI
HIZMETLER EKONOMISI
HUCRE KIMYASI
HUKUK DILI VE ADLI YAZISMALAR
HUKUK SOSYOLOJISI
HUKUK TARIHI
HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI
HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI I
HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI II
IC HASTALIKLARI
ICECEK BILGISI
ICERIK YONETIM SISTEMLERI
ICRA IFLAS HUKUKU
IDARE HUKUKU
IDARE HUKUKUNA GIRIS
IDARI YARGI
IHRACAT - ITHALATTA ORNEK OLAYLAR
II. ABDULHAMIT DONEMI TURK EDEBIYATI
II. MESRUTIYET DONEMI TURK EDEBIYATI
IKNA EDICI ILETISIM
IKNA VE KONUSMA
IKTISADA GIRIS
IKTISADA GIRIS I
IKTISADA GIRIS II
IKTISADI BUYUME
IKTISADI DUSUNCELER TARIHI
IKTISADI KALKINMA
IKTISAT TARIHI
ILERI PROGRAMLAMA
ILETISIM ARASTIRMALARI
ILETISIM BILGISI
ILETISIM KURAMLARI
ILETISIM ORTAMLARI TASARIMI
ILETISIM SOSYOLOJISI
ILETISIM VE ALTERNATIF ILETISIM SISTEMLERI
ILK DONEM ISLAM TARIHI
ILK MUSLUMAN TURK DEVLETLERI
ILK YARDIM
ILKCAG FELSEFESI
ILKOGRETIMDE COCUK EDEBIYATI I
ILKOGRETIMDE COCUK EDEBIYATI II
​ILKOGRETIMDE DRAMA I
ILKOGRETIMDE DRAMA II
​ILKOGRETIMDE KAYNASTIRMA I
ILKOGRETIMDE KAYNASTIRMA II
ILKOGRETIME HAZIRLIK VE ILKOGRETIM PROGRAMLARI
ILKOKUMA VE YAZMA OGRETIMI I
​ILKOKUMA VE YAZMA OGRETIMI II
INFAZ HUKUKU
INGILIZCE I
INGILIZCE II
INGILIZCE III
INGILIZCE IV
INSAAT VE GAYRIMENKUL MUHASEBESI
INSAN ANATOMISI VE FIZYOLOJISI
INSAN ANATOMISI VE FIZYOLOJISI I
INSAN ANATOMISI VE FIZYOLOJISI II
INSAN BEDEN YAPISI VE FIZYOLOJISI
INSAN DAVRANISI VE SOSYAL CEVRE I
INSAN DAVRANISI VE SOSYAL CEVRE II
INSAN HAKLARI VE DEMOKRATIKLESME SURECI
INSAN HAKLARI VE KAMU OZGURLUKLERI
INSAN KAYNAKLARI YONETIMI
INSAN VE DAVRANIS
INSAN VE TOPLUM
INTERNET BILISIM HIZMETLERI I
INTERNET BILISIM HIZMETLERI II
INTERNET TABANLI PROGRAMLAMA
INTERNET VE MOBIL PAZARLAMA
INTERNET VE WEB PROGRAMLAMA
INTERNET YAYINCILIGI
IS ETIGI
IS HAYATINDA STANDARTLAR
IS ORTAMINDA PROTOKOL VE DAVRANIS KURALLARI
IS PLANI
IS SAGLIGI VE GUVENLIGI
IS VE SOSYAL GUVENLIK HUKUKU
IS VE YASAMDA MOTIVASYON
ISITMA HAVALANDIRMA VE KLIMA SISTEMLERINDE ENERJI EKONOMISI
ISLAM AHLAK ESASLARI
ISLAM DUSUNCE TARIHI
ISLAM HUKUKUNA GIRIS
ISLAM IBADET ESASLARI
ISLAM INANC ESASLARI
ISLAM KURUMLARI VE MEDENIYETI
ISLAM MEZHEPLERI TARIHI
ISLAM SANATLARI TARIHI
ISLAM TARIHI VE MEDENIYETI I
ISLAM TARIHI VE MEDENIYETI II
ISLEM TABLOLARI
ISLEM TABLOLARI I
ISLEM TABLOLARI II
ISLEM TABLOSU PROGRAMLAMA
ISLETIM SISTEMLERI
ISLETIM SISTEMLERI I
ISLETIM SISTEMLERI II
ISLETME ANALITIGI
ISLETME BILGI SISTEMLERI
ISLETME FONKSIYONLARI
ISLETME HUKUKU
ISLETME ILKELERI
ISLETME YONETIMI
ISLETMELERDE EGITIM VE GELISTIRME
ISLETMELERDE KARAR VERME TEKNIKLERI
ISLETMELERDE SOSYAL SORUMLULUK VE ETIK
ISTATISTIK
ISTATISTIK I
ISTATISTIK II
ISTIHDAM VE ISSIZLIK
ITHALAT VE IHRACAT ISLEMLERI
ITIBAR YONETIMI
IZLENIM YONETIMI
JANDARMANIN GOREV VE YETKILERI I
JANDARMANIN GOREV VE YETKILERI II
KADIN HASTALIKLARI VE DOGUM
KALEM MEVZUATI
KALITE YONETIM SISTEMLERI
KAMERA TEKNIGINE GIRIS
KAMU DIPLOMASISI VE ULUSLARARASI HALKLA ILISKILER
KAMU EKONOMISI I
KAMU EKONOMISI II
KAMU MALI YONETIMI
KAMU MALIYESI
KAMU OZEL KESIM YAPISI VE ILISKILERI
KAMU PERSONEL HUKUKU
KAMU YONETIMI
KAMU YONETIMINDE CAGDAS YAKLASIMLAR
KAMUDA AFET VE ACIL DURUM YONETIMI
KAMUDA AFET VE ACIL DURUM YONETIMI
KAMUSAL HALKLA ILISKILER
KARAR DESTEK SISTEMLERI
KARAR MODELLERI
KARSILASTIRMALI SIYASAL SISTEMLER
KBRN SAVUNMA VE GUVENLIK
KELAMA GIRIS
KENT SOSYOLOJISI
KENTLER, PLANLAMA VE AFET RISK YONETIMI
KENTLESME VE KONUT POLITIKALARI
KENTSEL VE CEVRESEL KORUMA
KISISEL SATIS TEKNIKLERI
KLASIK MANTIK
KLASIK SOSYOLOJI TARIHI
KLAVYE OGRETIMI
KLINIK BIYOKIMYA I
KLINIK BIYOKIMYA II
KONAKLAMA HIZMETLERINDE KALITE YONETIMI
KONAKLAMA ISLETMELERINDE MUHASEBE UYGULAMALARI
KONGRE VE ETKINLIK YONETIMI
KONUT SECIMI VE DUZENLENMESI
KONUT YAPI KOOPERATIFCILIGI
KRIMINOLOJI
KRIZ ILETISIMI VE YONETIMI
KUCUK ISLETME YONETIMI
KULLANICI DENEYIMI TASARIMI
KULTUR SOSYOLOJISI
KULTUR TARIHI
KULTUREL MIRAS MEVZUATI
KULTUREL MIRAS YONETIMI
KULTURLERARASI ILETISIM
KURESEL PAZARLAMA
KURESELLESME VE KULTURLERARASI ILETISIM
KURUM KULTURU
KURUM UYGULAMALARI
KURUMICI HALKLA ILISKILER
KURUMSAL BILGI YONETIMI I
KURUMSAL BILGI YONETIMI II
KURUMSAL ILETISIM
KURUMSAL ILETISIM VE BIRLIKTE CALISMA I
KURUMSAL ILETISIM VE BIRLIKTE ÇALISMA I
KURUMSAL ILETISIM VE BIRLIKTE ÇALISMA II
KURUMSAL KAYNAK PLANLAMA SISTEMLERI
KURUMSAL KIMLIK VE IMAJ YONETIMI
KURUMSAL SOSYAL SORUMLULUK
LABORATUVAR HAYVANLARI YETISTIRME VE SAGLIGI
LIMAN VE TERMINAL YÖNETIMI
LOBICILIK VE HALKLA ILISKILER
LOJISTIK ILKELERI
LOJISTIK MALIYETLERI VE RAPORLAMA I
LOJISTIK MALIYETLERI VE RAPORLAMA II
LOJISTIK PLANLAMA VE MODELLEME
LOJISTIK YONETIMI
LOJISTIKTE COGRAFI BILGI SISTEMLERI KULLANIMI
LOJISTIKTE TEKNOLOJI KULLANIMI
MAGAZA ATMOSFERI
MAHALLI IDARELER MALIYESI
MAKRO IKTISAT
MALI ANALIZ
MALIYE POLITIKASI
MALIYE POLITIKASI I
MALIYE POLITIKASI II
MALIYET ANALIZLERI
MALIYET MUHASEBESI
MALIYET YONETIMI
MANTIGIN GELISIMI
MARKA ILETISIM KAMPANYALARI
MARKA ILETISIMI TASARIMI VE UYGULAMALARI
MARKA ILETISIMINDE ANALIZ VE ARASTIRMA I
MARKA ILETISIMINDE ANALIZ VE ARASTIRMA II
MARKA VE YONETIMI
MASAUSTU YAYINCILIK I
MASAUSTU YAYINCILIK II
MATEMATIK I
MATEMATIK II
​MATEMATIK, FEN VE TEKNOLOJI OGRETIMI I
​MATEMATIK, FEN VE TEKNOLOJI OGRETIMI II
MATEMATIKSEL IKTISAT
MEDENI HUKUK I
MEDENI HUKUK II
MEDENI USUL HUKUKU
MEDYA EKONOMISI VE ISLETMECILIGI
MEDYA HUKUKU
MEDYA ILISKILERI
MEDYA PLANLAMA
MEDYA SIYASET KULTUR
MEDYA SOSYOLOJISI
MEDYA VE ETIK
MEDYA VE ILETISIM
MEDYA VE REKLAM
MEDYADA CALISMA HAYATI
MEDYADA DIL KULLANIMI
MEDYADA ELESTIREL YAKLASIMLAR
MEMUR HUKUKU
MENKUL KIYMET YATIRIMLARI
MENU YONETIMI
MESLEKI YAZISMALAR
METAFIZIK
METEOROLOJI I
METEOROLOJI II
MIKRO IKTISAT
MIMARLIK TARIHI
MITOLOJI VE DIN
MODA TASARIM
MODERN FELSEFE I
MODERN FELSEFE II
MODERN ORTADOGU TARIHI
MODERN SOSYOLOJI TARIHI
MUHASEBE DENETIMI
MUHASEBE DENETIMI VE MALI ANALIZ
MUHASEBE UYGULAMALARI
MUHASEBE VE HUKUK
MUHASEBE YAZILIMLARI
MUHASEBEDE BILGI YONETIMI
MUSTERI ILISKILERI YONETIMI
MUTFAK HIZMETLERI YONETIMI
MUZECILIK VE SERGILEME
​MUZIK VE GORSEL SANATLAR OGRETIMI I
​MUZIK VE GORSEL SANATLAR OGRETIMI II
NUKLEER TIP
ODALAR BOLUMU YONETIMI
OFIS UYGULAMALARI GELISTIRME I
OFIS UYGULAMALARI GELISTIRME II
OGRENME YONETIM SISTEMLERI
OGRETIM ILKE VE YONTEMLERI
​OGRETIM TEKNOLOJILERI VE MATERYAL TASARIMI I
OGRETIM TEKNOLOJILERI VE MATERYAL TASARIMI II
OGRETIMDE PLANLAMA VE DEGERLENDIRME
OGRETMENLIK UYGULAMASI I
OGRETMENLIK UYGULAMASI II
OGRETMENLIKTE MESLEKI GELISIM
​OGRETMENLIKTE MESLEKI GELISIM
OKUL DENEYIMI
OKUL, AILE VE CEVRE IS BIRLIGI
OKULONCESI EGITIME GIRIS
OKULONCESINDE BEDEN EGITIMI VE OYUN OGRETIMI
OKULONCESINDE COCUK EDEBIYATI
OKULONCESINDE DEGERLER EGITIMI
OKULONCESINDE DEMOKRASI EGITIMI VE COCUK HAKLARI
OKULONCESINDE DRAMA
OKULONCESINDE FEN EGITIMI
OKULONCESINDE MATEMATIK EGITIMI
OKULONCESINDE MATERYAL GELISTIRME
OKULONCESINDE MUZIK EGITIMI I
OKULONCESINDE MUZIK EGITIMI II
OKULONCESINDE OGRETIM TEKNOLOJILERI VE MATERYAL TASARIMI
OKULONCESINDE YARATICILIK
OLAYLARA MUDAHALE ESASLARI
OLCME VE DEGERLENDIRME
ON MUHASEBE YAZILIMLARI VE KULLANIMI
OPTIK BAKIS
ORGANIZASYONLARDA DAVRANIS
ORGUT KURAMI
ORGUTLERDE INSAN KAYNAKLARI YONETIMI
ORGUTSEL DAVRANIS
ORHUN TURKCESI
ORTA ASYA TURK TARIHI
ORTA ASYA VE KAFKASLARDA SIYASET
ORTA CAG VE YENI CAG TURK DEVLETLERI TARIHI
ORTA CAG-YENI CAG AVRUPA TARIHI
ORTA DOGUDA SIYASET
ORTACAG FELSEFESI I
ORTACAG FELSEFESI II
ORTACAGDAN GUNUMUZE ANADOLU UYGARLIKLARI
ORTOPEDIK REHABILITASYON
ORTU ALTI URETIM SISTEMLERI
OSMANLI DEVLETI YENILESME HAREKETLERI ()
OSMANLI DIPLOMASISI
OSMANLI IKTISAT TARIHI
OSMANLI MERKEZ VE TASRA TESKILATI
OSMANLI MUTFAGI
OSMANLI TARIHI ()
OSMANLI TARIHI ()
OSMANLI TARIHI ()
OSMANLI TARIHI ()
OSMANLI TURKCESI GRAMERI I
OSMANLI TURKCESI GRAMERI II
OSMANLI TURKCESI I
OSMANLI TURKCESI II
OSMANLI TURKCESI METINLERI I
OSMANLI TURKCESI METINLERI II
OSMANLI TURKCESINE GIRIS I
OSMANLI TURKCESINE GIRIS II
OSMANLI YENILESME HAREKETLERI ()
OSMANLIDA ISKAN VE GOC
OTEL ISLETMELERINDE DESTEK HIZMETLERI
OTEL ISLETMELERINDE KONAKLAMA HIZMETLERI
OTEL YONETIMI
OZEL EGITIM
OZEL GEREKSINIMLI BIREYLER ICIN AFET YONETIMI
OZEL GEREKSINIMLI BIREYLER VE BAKIM HIZMETLERI
OZEL GUVENLIK HIZMETLERINDE GUVENLIK ONLEMLERI
OZEL GUVENLIK HUKUKU I
OZEL GUVENLIK HUKUKU II
OZEL GUVENLIK MESLEK ETIGI
OZEL OGRETIM YONTEMLERI I
OZEL OGRETIM YONTEMLERI II
OZEL VERGI HUKUKU I
OZEL VERGI HUKUKU II
PARA POLITIKASI
PARA TEORISI
PARA VE BANKA
PAZARLAMA ILETISIMI
PAZARLAMA ILKELERI
PAZARLAMA YONETIMI
PAZARLAMA YONETIMI(U)
PERAKENDE YONETIMI
PERAKENDECILIGE GIRIS
PERAKENDECILIKTE MUSTERI ILISKILERI YONETIMI
PERAKENDECILIKTE URUN YONETIMI
PERFORMANS VE KARIYER YONETIMI
PERFORMANS YONETIMI
PEYZAJ CEVRE VE TARIM
PLANLAMA VE DENETLEME ARACLARI I
PLANLAMA VE DENETLEME ARACLARI II
POLISIN GOREV VE YETKILERI I
POLISIN GOREV VE YETKILERI II
PORTFOY YONETIMI
PROFESYONEL YASAMDA IMAJ VE ITIBAR YONETIMI
PROGRAMLAMADA YENI EGILIMLER
PROJE ANALIZI VE DEGERLENDIRME
PROJE YONETIMI
PSIKO-SOSYAL REHABILITASYON
PSIKOLOJI
RADYO VE TELEVIZYON HABERCILIGI
RADYO VE TELEVIZYON ISLETMECILIGI
RADYO VE TELEVIZYON PROGRAMCILIGININ TEMEL KAVRAMLARI
RADYO VE TELEVIZYON STUDYOLARI
RADYO VE TELEVIZYON TEKNIGI
RADYO VE TELEVIZYON YAYINCILIGI
RADYO VE TELEVIZYONDA OLCU BAKIM
RADYO VE TELEVIZYONDA PROGRAM YAPIMI
REHBERLIK
REKLAM KAMPANYA ANALIZI
REKLAMCILIK
REKLAMDA YARATICILIK VE YAZARLIK
REKREASYON YONETIMI
RESTORASYON VE KORUMA ILKELERI
RUSYA TARIHI
SAGLIK ALANINDA ISTATISTIK
SAGLIK BILIMLERINDE VE YONETIMINDE ETIK
SAGLIK EKONOMISI
SAGLIK HIZMETLERI PAZARLAMASI
SAGLIK HIZMETLERINDE ARASTIRMA VE DEGERLENDIRME
SAGLIK HUKUKU
SAGLIK KURUMLARI MEVZUATI
SAGLIK KURUMLARI YONETIMI I
SAGLIK KURUMLARI YONETIMI II
SAGLIK KURUMLARINDA BILGI SISTEMLERI
SAGLIK KURUMLARINDA FINANSAL YONETIM
SAGLIK KURUMLARINDA ILETISIM
SAGLIK KURUMLARINDA KALITE YONETIMI
SAGLIK KURUMLARINDA MALIYET MUHASEBESI
SAGLIK KURUMLARINDA MALIYET YONETIMI
SAGLIK KURUMLARINDA OPERASYON YONETIMI
SAGLIK SIGORTACILIGI
SAGLIKLI YASAM
SANAT TARIHI
SANAYI EKONOMISI
SANAYIDE ENERJI EKONOMISI
SATIS TEKNIKLERI
SATIS YONETIMI
SATIS YONETIMI VE TELEFONDA SATIS
SAYISAL FOTOGRAF BASKI TEKNIKLERI
SAYISAL FOTOGRAF ISLEME TEKNIKLERI
SAYISAL FOTOGRAF MAKINELERI
SAYISAL FOTOGRAFA GIRIS
SEHIRCILIK
SEMBOLIK MANTIK
SENDIKACILIK
SERMAYE PIYASALARI VE FINANSAL KURUMLAR
SERMAYE PIYASASI HUKUKU
SEYAHAT ACENTACILIGI VE TUR OPERATORLUGU
SINIF YONETIMI
SIRKETLER MUHASEBESI
SISTEM ANALIZI VE TASARIMI
SIYASAL ILETISIM
SIYASET BILIMI
SIYASET FELSEFESI I
SIYASET FELSEFESI II
SIYASET SOSYOLOJISI
SIYASI DUSUNCELER TARIHI
SIYASI TARIH
SIYASI TARIH I
SIYASI TARIH II
SOKAK SOSYAL HIZMETI VE ADLI SOSYAL HIZMET
SOMURGECILIK TARIHI (AFRIKA-ASYA)
SOSYAL AG ANALIZI
SOSYAL BILIMLERDE ARASTIRMA YONTEMLERI
SOSYAL BILIMLERDE TEMEL KAVRAMLAR
SOSYAL DAVRANIS VE PROTOKOL
SOSYAL GUVENLIK
SOSYAL GUVENLIK HUKUKU
SOSYAL HIZMET ETIGI
SOSYAL HIZMET KURAMLARI I
SOSYAL HIZMET KURAMLARI II
SOSYAL HIZMET KURULUSLARI
SOSYAL HIZMET MEVZUATI
SOSYAL HIZMET UYGULAMALARI
SOSYAL HIZMET UYGULAMASI I
SOSYAL HIZMET UYGULAMASI II
SOSYAL HIZMET YONETIMI
SOSYAL HIZMETE GIRIS
SOSYAL HIZMETTE VAKA CALISMALARI I
SOSYAL HIZMETTE VAKA CALISMALARI II
SOSYAL MEDYA
SOSYAL POLITIKA
SOSYAL POLITIKA I
SOSYAL POLITIKA II
SOSYAL PSIKOLOJI I
SOSYAL PSIKOLOJI II
SOSYAL SORUNLAR
SOSYOLOJI I
SOSYOLOJI II
SOSYOLOJIDE ARASTIRMA VE UYGULAMALAR
SOSYOLOJIDE ARASTIRMA YONTEM VE TEKNIKLERI
SOSYOLOJIDE YAKIN DONEM GELISMELER
SOSYOLOJIYE GIRIS
SOZLU VE SOZSUZ ILETISIM
SPOR BILIMLERINE GIRIS
SPOR EKONOMISI
SPOR FINANSMANI
SPOR PAZARLAMASI
SPOR TESISI ISLETMECILIGI VE SAHA MALZEME BILGISI
SPOR VE MEDYA ILISKISI
SPOR YONETIMI
SPORDA RISK YONETIMI
SPORDA SPONSORLUK
STRATEJI VE GUVENLIK
STRATEJIK ILETISIM
STRATEJIK PERFORMANS YONETIMI
STRATEJIK YONETIM
STRATEJIK YONETIM I
STRATEJIK YONETIM II
SUC ONLEME MODELLERI
SUC SOSYOLOJISI
SURDURULEBILIRLIK VE HALKLA ILISKILER
TANITIM VE PAZARLAMA
TANITIM VE PAZARLAMA ARACLARI I
TANITIM VE PAZARLAMA ARACLARI II
TANZIMAT DONEMI TURK EDEBIYATI I
TANZIMAT DONEMI TURK EDEBIYATI II
TARIH FELSEFESI I
TARIH FELSEFESI II
TARIH INCELEMELERI
TARIH METODU
TARIHI COGRAFYA
TARIM ALET VE MAKINALARI
TARIM EKONOMISI
TARIM EKONOMISI VE TARIMSAL POLITIKALAR
TARIMSAL METEOROLOJI
TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA
TARLA BITKILERI I
TARLA BITKILERI II
TEDARIK ZINCIRI YONETIMI
TEFSIR
TEFSIR TARIHI VE USULU
TEHLIKELI MADDE LOJISTIGI VE IS GUVENLIGI
TEKNOLOJI PERAKENDECILIGI
TEKNOLOJININ BILIMSEL ILKELERI
TEKNOLOJININ BILIMSEL ILKELERI I
TEKNOLOJININ BILIMSEL ILKELERI II
TELEVIZYON PROGRAM YAPIMI
TEMEL AFET BILGISI
TEMEL BAKIM HIZMETLERI
TEMEL BAKIM VE REHABILITASYON I
TEMEL BAKIM VE REHABILITASYON II
TEMEL BESLENME ILKELERI
TEMEL BILGI TEKNOLOJILERI I
TEMEL BILGI TEKNOLOJILERI II
TEMEL CEZA MUHAKEMESI HUKUKU BILGISI
TEMEL FIZIK
TEMEL FOTOGRAFCILIK
TEMEL GERONTOLOJI
TEMEL IDARE HUKUKU
TEMEL ILAC BILGISI VE AKILCI ILAC KULLANIMI
TEMEL ILK YARDIM BILGISI
TEMEL ILKYARDIM BILGISI
TEMEL INSAN HAKLARI BILGISI I
TEMEL INSAN HAKLARI BILGISI II
TEMEL KIMYA
TEMEL KLINIK BILGISI
TEMEL MUTFAK TEKNIKLERI
TEMEL SAGLIK HIZMETLERI
TEMEL SAGLIK VE HASTALIK BILGISI
TEMEL SURU SAGLIGI YONETIMI
TEMEL VETERINER ANATOMI
TEMEL VETERINER BIYOKIMYA
TEMEL VETERINER FARMAKOLOJI VE TOKSIKOLOJI
TEMEL VETERINER FIZYOLOJI
TEMEL VETERINER GENETIK
TEMEL VETERINER HISTOLOJI VE EMBRIYOLOJI
TEMEL VETERINER MIKROBIYOLOJI VE IMMUNOLOJI
TEMEL VETERINER PARAZITOLOJI
TEMEL VETERINER PATOLOJI
TEMEL YEM BILGISI VE HAYVAN BESLEME
TEMEL ZOOTEKNI
TERMAL VE SPA HIZMETLERI
TIBBI BELGELEME
TIBBI BIYOLOJI VE GENETIK
TIBBI CIHAZ VE MALZEMELER
TIBBI ISTATISTIK
TIBBI LABORATUVAR TEKNIKLERI VE GERECLERI I
TIBBI LABORATUVAR TEKNIKLERI VE GERECLERI II
TIBBI MIKROBIYOLOJI I
TIBBI MIKROBIYOLOJI II
TIBBI TERMINOLOJI
TIBBI VE PSIKIYATRIK SOSYAL HIZMET
TICARET HUKUKU
TICARET HUKUKU I
TICARET HUKUKU II
TIP TERIMLERI
TOPLANTI VE SUNU TEKNIKLERI
TOPLU IS HUKUKU
TOPLUM VE ILETISIM
TOPLUMA HIZMET EGITIMI
TOPLUMA HIZMET UYGULAMALARI
TOPLUMSAL CINSIYET CALISMALARI
TOPLUMSAL CINSIYET SOSYOLOJISI
TOPLUMSAL DEGISME KURAMLARI
TOPLUMSAL TABAKALASMA VE ESITSIZLIK
TOPLUMSAL YASAMDA AILE
TOPRAK BILGISI VE BITKI BESLEME
​TRAFIK VE ILKYARDIM I
TRAFIK VE ILKYARDIM II
TUKETICI DAVRANISLARI
TUKETICI HUKUKU
TUKETIM BILINCI VE BILINCLI TUKETICI
TUR PLANLAMASI VE YONETIMI
TUREV ARACLAR
TURISTIK ALANLARDA MEKAN TASARIMI
TURIZM COGRAFYASI
TURIZM EKONOMISI
TURIZM ICIN ALMANCA I
TURIZM ICIN ALMANCA II
TURIZM ICIN FRANSIZCA I
TURIZM ICIN FRANSIZCA II
TURIZM ICIN INGILIZCE I
TURIZM ICIN INGILIZCE II
TURIZM PAZARLAMASI
TURIZM SOSYOLOJISI
TURIZM ULASTIRMASI
TURK ANAYASA HUKUKU
TURK BASIN TARIHI
TURK DILI I
TURK DILI II
TURK DIS POLITIKASI I
TURK DIS POLITIKASI II
TURK DUSUNCE TARIHI
TURK EDEBIYATININ MITOLOJIK KAYNAKLARI
TURK EGITIM SISTEMI VE OKUL YONETIMI
TURK EGITIM TARIHI
TURK HALK SIIRI
TURK IDARE TARIHI
TURK ISLAM EDEBIYATI
TURK MUTFAK KULTURU
TURK SIYASAL HAYATI
TURK SOSYOLOGLARI
TURK TIYATROSU
TURK VERGI SISTEMI
TURKCE BICIM BILGISI
TURKCE CUMLE BILGISI I
TURKCE CUMLE BILGISI II
TURKCE OGRETIMI I
​TURKCE OGRETIMI II
TURKCE SES BILGISI
TURKCE SOZLU ANLATIM
TURKCE YAZILI ANLATIM
TURKIYE CUMHURIYETI IKTISAT TARIHI
TURKIYE CUMHURIYETI SIYASI TARIHI
TURKIYE EKONOMISI
TURKIYE SELCUKLU TARIHI
TURKIYEDE DEMOKRASI VE PARLEMENTO TARIHI
TURKIYEDE FELSEFENIN GELISIMI I
TURKIYEDE FELSEFENIN GELISIMI II
TURKIYEDE SOSYOLOJI
TURKIYENIN KULTUREL MIRASI I
TURKIYENIN KULTUREL MIRASI II
TURKIYENIN TOPLUMSAL YAPISI
UCAK BILGISI VE UCUS ILKELERI
UCRET VE ODUL YONETIMI
UCUS HAREKAT
ULASTIRMA SISTEMLERI
ULASTIRMA SISTEMLERI VE YONETIMI
ULUSAL YARGI AGI PROJESI I
ULUSAL YARGI AGI PROJESI II
ULUSLARARASI EKONOMI POLITIK
ULUSLARARASI EKONOMIK KURULUSLAR
ULUSLARARASI HUKUK I
ULUSLARARASI HUKUK II
ULUSLARARASI IKTISAT
ULUSLARARASI IKTISAT POLITIKASI
ULUSLARARASI IKTISAT TEORISI
ULUSLARARASI ILETISIM
ULUSLARARASI ILISKILER KURAMLARI I
ULUSLARARASI ILISKILER KURAMLARI II
ULUSLARARASI ILISKILERDE ARASTIRMA YONTEMLERI
ULUSLARARASI ILISKILERE GIRIS
ULUSLARARASI ISLETMECILIK
ULUSLARARASI KAMU MALIYESI
ULUSLARARASI LOJISTIK
ULUSLARARASI ORGUTLER
ULUSLARARASI PAZARLAMA
ULUSLARARASI POLITIKA I
ULUSLARARASI POLITIKA II
ULUSLARARASI SATIS YONETIMI
ULUSLARARASI SOSYAL POLITIKA
ULUSLARARASI TICARET
ULUSLARARASI TICARET HUKUKU
ULUSLARARASI TICARETTE VERGILENDIRME
URETIM YONETIMI
UYGARLIK TARIHI I
UYGARLIK TARIHI II
UYGUR TURKCESI
VERGI CEZA HUKUKU
VERGI HUKUKU
VERGI ICRA HUKUKU
VERGI TEORISI
VERGI USUL HUKUKU
VERGI UYGULAMALARI
VERGI YARGILAMASI HUKUKU
VERI MADENCILIGI
VERIMLILIK YONETIMI
VERITABANI PROGRAMLAMA
VERITABANI SISTEMLERI
VERITABANI YONETIM SISTEMLERI I
VERITABANI YONETIM SISTEMLERI II
VETERINER HIZMETLERI MEVZUATI VE ETIK
VETERINER LABORATUVAR TEKNIKLERI VE PRENSIPLERI
VETERINER MIKROBIYOLOJI VE EPIDEMIYOLOJI
VIDEONUN KULLANIM ALANLARI
VIII-XIII. YUZYILLAR TURK EDEBIYATI
VIROLOJI
WEB GRAFIK TASARIMI
WEB OKURYAZARLIGI
WEB TABANLI KODLAMA
WEB TASARIMI SATIS VE PAZARLAMA
WEB YAYINCILIGI
WEB YAYINCILIGI ARACLARI
WEBDE TELIF HAKLARI
XI-XIII. YUZYILLAR TURK DILI
XIV-XV. YUZYILLAR TURK DILI
XIV-XV. YUZYILLAR TURK EDEBIYATI
XIX. YUZYIL TURK DUNYASI
XIX. YUZYIL TURK EDEBIYATI
XVI-XIX. YUZYILLAR TURK DILI
XVI. YUZYIL TURK EDEBIYATI
XVII. YUZYIL TURK EDEBIYATI
XVIII. YUZYIL TURK EDEBIYATI
YAKINCAG AVRUPA TARIHI
YANGIN VE YANGIN GUVENLIGI
YARGI ORGUTU VE TEBLIGAT HUKUKU
YASAM BOYU BUYUME VE GELISIM
YASAYAN DUNYA DINLERI
YASAYAN DUNYA DINLERI(GUZ)
YASLI BAKIMI ILKE VE UYGULAMALARI
YASLI PSIKOLOJISI
YASLI VE HASTA BAKIM HIZMETLERI
YASLILARDA CATISMA VE STRES YONETIMI I
YASLILARDA CATISMA VE STRES YONETIMI II
YASLILARDA DAVRANIS SORUNLARI VE UYUM
YASLILARDA GORULEBILECEK SORUNLAR VE BAKIM HIZMETLERI
YASLILARLA SOSYAL HIZMET
YASLILIKTA NOROLOJIK TEMELLI DURUMLARIN BAKIM VE REHABILITASYONU
YATIRIMCI ILISKILERI YONETIMI
YENI ILETISIM TEKNOLOJILERI
YENI TEKNOLOJILER VE CALISMA HAYATI
YENI TOPLUMSAL HAREKETLER
YENI TURK EDEBIYATINA GIRIS I
YENI TURK EDEBIYATINA GIRIS II
YENILENEBILIR ENERJI KAYNAKLARI
YENILIK YONETIMI
YER HIZMETLERI YONETIMI
YEREL YONETIMLER
YIYECEK ICECEK YONETIMI
YIYECEK URETIM TEMELLERI
YIYECEK-ICECEK HIZMETLERI
YOLCU HIZMETLERI
YONETICI ASISTANLIGI
YONETIM BILIMI I
YONETIM BILIMI II
YONETIM VE ORGANIZASYON
YONETIM VE ORGANIZASYON I
YONETIM VE ORGANIZASYON II
YONETIMDE GUNCEL YAKLASIMLAR
YONEYLEM ARASTIRMASI
YONEYLEM ARASTIRMASI I
YONEYLEM ARASTIRMASI II
YORESEL MUTFAKLAR
YURTTASLIK VE CEVRE BILGISI
ZIHIN FELSEFESI

Uygarlığın ve toplumun içinde bulunduğu çağ bilgi çağıdır. Toplumsal yapılanmaya da Bilgi Topluluğu denir. İnsanlığın yaşadığı doğa algısı ve dünya görüşündekiköklü değişimler ile uygarlık yolundaki paradigmal sıçrama “Bilgi Toplumu” olarak şekillendi. İlkel toplumlarından bugünün bilgi toplumunauzanan süreç; insanların düşünme, dünya görüşü, bilgi birikimi ve teknolojik algılarında köklü değişim ve paradigmal sıçramalara dayalı olarak yapılanmıştır. İnsan genetiği %99 şempanzelerler aynıdır. Her ikiside sosyal guruplar halinde yaşarlar. Yüksek zeka ve sorun çözme yeteneğine sahiptir. Fakat Mithen e göre aralarında 3 önemli fark vardır.

• İnsan, bilgiyi biriktirebilir kendi düşüncesi üzerine düşünebilir.
• İnsan bulduğu çözümleri iyileştirebilir, değiştirebilir, yeni fikirler üretebilir. İnsan zihni, doğada kendi içeriği üzerine etkide bulunabilen tek şeydir.
• İnsanlar gelişkin dil kullanımı ile iş birliği içinde ekip olarak düşünebilir.

Bilgi Birikimi, Dünya Görüşü ve Teknoloji İlişkisi

Teknoloji, in­san zihninde biriken bilginin, organize biçimde doğaya uyarlanması olarak, öz­de düşüncedir. Teknoloji, sistematik veya bilimsel bilginin belli amaç­lar için organize olmuş ve birikmiş durumudur.

İnsan zihni ile doğa arasındaki etkileşim ilişkisinin yarattığı algılamalar, dünya görüşümüzü ve bilgi birikimimizi şekillendirir.

Teknoloji aletlerle ilgili de­ğildir; insanın çalışma biçimi ile ilgilidir. Aynı şekilde insanın yaşama biçimi ve dü­şünme biçimi ile ilgilidir. "Teknoloji insanın bir uzantısı olduğu içindir ki teknolo­jideki temel değişme, her zaman hem dünya görüşümüzü ifade eder hem de dün­ya görüşümüzü değiştirir". Alet ve edevatlar teknolojinin kendisi olmayıp ancak bilimsel bilgiye maddi biçim ve şekil veren unsurdur.

Uygarlığın gelişim sürecinde gündeme gelen köklü düşün­sel, bilişsel ve teknolojik yenilikler birlikte, yaşam biçimimiz, doğa ile ilişkimiz ve düşünce sistemimiz sürekli yenidenşekillenir.

Birikmiş bilgi­nin öğrenilmesi ve özümsenip kullanılması mevcut teknolojinin pratik kullanımıy­la ilgilidir. Mevcut bilginin arttırılması; bilimsel araştırma, teknolojik gelişme ve ye­nilikle ilgilidir.

İnsan, Doğa ve Teknoloji Bağlamında "İlk-el" ve "Geleneksel" Paradigmalar

İlkel insanının doğaya egemenliği, iki önemli gelişme ile başlar: Homo-erectus olarak iki ayak üstünde yürümesi; el ve parmaklarını doğaya müdahale yönünde kullan­ması. İnsanın, zorunlu ihtiyaçlarını karşılamak ama­cıyla, sistematik olarak kullandığı ilk araç eli ve parmaklarıdır. Daha sonra konuşmaya başlaması, bilgi paylaşımı, bu bilgilerin düşünülmesi, birlikte iş yapma yeteneği insanları diğer canlı ve hayvanlardan ayrışmasını sağladı. İnsanın ürettiği ilk teknoloji, "el-teknolojisi" olup; "İlkel toplum" yapısının şekillenişini yönlendirdi. İnsanın eli, insanın düşünce ve bilgisini uygulamak için kullandığı ilk aktarım aracıdır. İlkel ve geleneksel teknolojileri kullandığı dö­nemlerde insanların doğa ile ilişkisi, doğanın pratik gözlemlenmesine dayanır. . Ta­rım toplumlarında, ekonomik üretim ağırlıklı olarak kapalı ev ekonomisine dayalıdır.

Logos'un Evriminden Bilimsel Paradigmalara

Doğanın pratik gözlemlenmesi yerine, doğanın insan aklı ile açıklama arayışı ilk çağların Ege Uygarlığı'nda, İyonya'da başlamıştır. Doğanın insan aklı ile açıklama çabası, uygarlık tarihinde mitolojik düşünceden, akli düşünceye, yani "mitos" dan "logos" a geçiştir. AbderalıDemokritgözlenen doğadaki en küçük parçacık olan "atom" kavramını bize kazandırdı.

İnsan aklının yeniden, ikinci kez keşfi, yeniden doğuş anlamına gelen Rönesans ile gerçekleşti. Rönesans ile insan aklının sadece kötüye ve günaha değil; iyiye ve güzele de çalıştığı keşfedildi. Rönesansı ya­ratan İtalyan kentlerinde İlk Çağ ve bilgelikyeniden keşfedildi. "İnsan isterse her şeyi yapabilir" tümcesi Rönesansın ideal insanını ifade ediyordu. Rönesans düşüncesiyle, yerküre merkezli evren düşün­cesinden, Kopernik'in güneş merkezli evren anlayışına geçildi. Keep-ler, Galilei ve F. Bacon Rönesans düşüncesinin yaratıcılarıydı. NewtonMekaniğin yasalarıyla ilk bilimsel devrimin ilkelerini ortaya koymuştur. Aydınlanmanın düşünür ve filozofla­rı, doğa ve evrenin akıl yoluyla kavranabileceğini, açıklanabileceğini ve bu yolla insanların özgürlük ve mutluluğa erişebileceğini savundular.

1. İnsan aklının yeniden, ikinci kez keşfi, bu defa, yeniden doğuş anlamına gelen Rönesans ile gerçekleşti.
2. Sanayi toplumunun temelinde, doğa ve evrenin işleyiş yasaları olarak, akıl ürünü, nedenselliğe dayalı Newtongil mekanik mantık ilişkileri yatar.
3. Doğa, evren veya toplum bütünü; kesin, değişmez, statik, mekanik ve tek yönlü neden-sonuç ilişkisi içindeki işleyişe dayalı yasalarla açıklanır oldu.

İlk Bilimsel Devrim: Newtongil Paradigma ve Sanayi Toplumu

Aydınlanma düşüncesi ile yaratılan sanat, bilim ve teknoloji ekonomik, politik, sosyal ve kültürel yapıların kökten değişme­sine yol açtı. Geleneksel tarım toplumları yerine, giderek ticaret, bankacılık ve sa­nayi alanındaki gelişmelerin arkasından sanayi toplumunun yapılanışını devreye soktu. Sanayi toplumunun temelinde, doğa ve evrenin işleyiş yasaları olarak, akıl ürünü, nedenselliğe dayalı Newtongil mekanik mantık ilişkileri vardır. Newton'un Principia adlı eseri Mekaniğin 3 temel yasası ile bilim tarihinde İlk bilimsel devrimi ve ilk bilimsel paradigmayıortaya çıkardı. Artık insanlık, doğanın işleyiş yasalarını aklı ile bilimsel yasalar olarak açıklıyor; onun işleyiş tekniğini keşfediyor ve yaşamına teknoloji olarak uyguluyordu.

Sanayi toplumunda ekonomik üretim evden, makine parkı şeklinde organize olan fabrikalara taşındı.

Newtongil Mekanik paradigmada doğa ve toplumun işleyiş modeli "makine" imajında somutlaşır. Böylece doğa, evren veya toplum bütünü; kesin, değişmez, statik, mekanik ve tek yönlü neden-sonuç ilişkisi içindeki işleyişe dayalı yasalarla açıklanır oldu.

İkici Bilimsel Devrim:Kuantum Paradigması

yy başlarında başlamıştır. Bi­lime yeni bir anlayış, yeni bir bakış açısı getirerek, doğa ve evrenin algılayış, ana­liz ve araştırma yöntemlerinin İkinci Bilimsel Devrim olarak, değişmesine neden oldu. Atomdan atom altının yapı ve işleyişini çözümlemeye yönelen bilim anlayışı gelişti. . Atom altında enerjinin açığa çıkışı sürekli değil, tanımlanmış miktarlar (kuanta-lar) şeklinde gerçekleşiyordu. Kuantum paradigmasında, çok sayıdaki karmaşık ilişkilerin, karşılıklı interaktif etkileşimli bir bütün olarak ele alınması, karşılıklı etkileşim ilişkilerinin bir ağ ve sistem oluştur­masını; bu sistemin zaman ve mekân boyutlarında kazandığı işlerlik ise süreç dü­şüncesini gündeme getirdi. Neden-sonuç bağlan­tıları yerine, dünden bugüne gelen ve bugünden geleceğe uzanan sistem, yapı­lanma ve süreç işleyişlerinin bağlantılarını bulup, bu bağlantıların oluşturduğu davranış kalıplarını keşfetme görevini öne çıkardı. . Fizik, mekanik ve elektronik dışındamikro-elektronikte yaşanan sıçrama ile mikrobiyolojide DNA şifrelerinin kodlarının çözül­mesi genetikte yeni uygulamalar teknolojik ürünleri devreye soktu.

Kuantum düşüncesine dayalı bilimsel bilginin ilk uygulama alanı mikroelektronik oldu. Bu uygulamalar bigisayarda başlayıp enformasyon ve iletişim alanında kendini gösterdi.

BİLGİ VE BİLGİ TOPLUMUNUN TANIMI

Toplumsal bü­tünün organizasyon, yapılanış ve işleyiş süreçlerinin bilginin işlev ve özelliklerine göre şekillendiği yeni toplum biçimidir. Bilgi toplumunun temelindeki teknolojik dönüşüm öncelikle enformasyon ve iletişim teknolojileri ile başlamasından dolayı birçok yazar başlangıçta "Enformasyon Toplumu"kavramını kullandılar. Polanyi ve Nonaka'ya göre bilgi, örtük veya açık bilgi olarak gündeme gelir. Açık bilgi; kitap, kaynak, belge, rapor ve veri tabanların­da işlenip kaydedilerek aktarılabilen bilgidir. Örtük bilgi ise çalışanların beyninde uzmanlık bilgisi olarak var olan bilgidir. Bilgiye uzanan yolda önce sinyaller ve duyumlar yer alır. Bunların derlenip toparlanması "verileri" oluşturur. Veriler potansiyel enformasyonlardır. Veriler belli bir çevrede, belli gruplandırma ve hesaplar yaparak düzeltme ve ilişkilendirmeler yoluyla enformasyona dönüştürülür. Ancak bu şekilde elde edilen enformasyonlara bi­lişsel bir çerçeve çizerek ya da bağlam oluşturarak bilgiye dönüştürülebilir. Zi­ra bilgi, bilimsel ve bilişsel çerçeveye oturtulmuş enformasyon olması nedeniyle uygulanabilir bilgiye dönüşebilir. Kullanılabilir olan bilgi, işe yarar olan ve harekete geçen bilgidir.

1. Bilgi, işe yaramak için harekete geçmiş olan bilişsel bir bağlam ve sistematik kazandırılmış enformasyondur.
2. Bilgi Toplumu:Enformasyon ve bilişim altyapı donanımlı ve insan merkezli sosyal ağ örgütlenmesi içinde, bilişsel bilginin yoğun kullanımı ile teknolojik, ekonomik, politik, sosyal ve kültürel, sistem, yapı ve süreçlerin; küresel, ulusal ve yerel ölçekte interaktifetkileşimli olarak şekillenip örgütlendiği toplum biçimidir.

BİLGİ TOPLUMUNUN YAPILANIŞI: ORGANİK AĞLARDA ETKİLEŞİM

Toplumsal analizler hangi düzeyde ele alınırsa alınsın, bunların mer­kezinde insan unsuru yer alır .Bir sistem analizde temel unsurlar ;

• Sistem bütünü,
• Sistem unsurları (elemanları),
• Unsurlar arası bağlantılar (ilişkiler),
• Açık sistem olarak çevre ile ilişkileri,
• Sistemin davranışı

İçsel tutarlılık, sistemin başarısında ön koşul niteliğindedir. Sistemin içsel ilişkilerinin dü­zeyi ve yapısı sistemin işlerliği açısından; sistemin dışsal ilişkilerinin varlığı veya yokluğu açık ve kapalı sistem olması açısından önem taşır. Canlı sistemler sürekli kendi kendini yaratan, yenileyen ve yapıla­nan sistemlerdir. İnsan davranış ve kararla­rı, uzun toplumsal evrim süreci içinde şekillenen temel ihtiyaçları gidermeye yöne­lik işlevleri üstlenirler:

• Mal ve hizmetlerin üretim, dağıtım ve tüketimi yoluyla insan ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik işlevler, ekonomiktir.
• İnsanlar ve insan grupları arasındaki ilişki ve bir arada yaşama ihtiyacını karşılama işlevi sosyaldir. Sosyal ağlar, insan grupları arasındaki bütünleşmeyi sağlar.
• Yaşamı kolaylaştırabilmek için bir araya gelmiş insan topluluklarının yönetimi ve ortak amaçları gerçekleştirmeye yönelik işlevler politiktir.
• İnsanlar psikolojik doyuma ihtiyaç duyarlar ve bunu sağlayan yaşam unsurlarını korumak isterler. Onlarla duygusal bağları vardır. İnsanın bu ihtiyaçlarını karşılama işlevi kültüreldir.
• Doğa ile ilişkisinde insan, ona egemen olma ihtiyacı duyar. Bu ihtiyacı karşılama işlevi bilgi birikimiyle oluşan teknolojiye aittir. Teknoloji üretmek bilimsel yöntemlerden geçer. Teknolojik paradigmadaki kaymalarla, insanın doğa ve evren algısı değişir. Bilim ve teknolojide yeni yöntemler devreye girer; ekonomik ilişkiler daha üst düzlemlere taşınır.

Toplumsal bütün ekonomik, politik, sosyal, kültürel ve teknolojik olmak üzere beş sistemin bütünleştiği bir yapılanmadır.

Toplumsal bütün tüm alanları ve içeriği ile yeni­den yapılanıyor ;

• Bilimsel-teknolojik alan; mekanik düşünce ve teknolojilerden atom altının çoklu ağ etkileşimine dayalı kuantum düşüncesiyle doğrusal olmayan, organik işleyişli karmaşıklık teorilerine,
• Ekonomik alan; atomik ve mekanik kapitalist piyasa ekonomisinden, ağ etkileşimi içinde işleyen bilgi ekonomisine,
• Politik alan; bireycilik yerine grupsal çıkarların yapılandırdığı, sivil toplum kuruluşlarıyla, parlamenter demokrasiden, tabandan başlayan katılımcı demokrasiye,
• Sosyal alan; bağımsız-bağlantısız bireysellikten, iş birliğine dayalı, sosyal ağlarda şekillenen sinerjik toplumsal yapılanmaya,
• Kültürel alan; kapalı mutlakçı kültürel değerlerden, farklılıkların hoşgörü içinde algılanması gerektiği kozmopolit kültürel çeşitliliğe,
• Küresel alan; ulusal şirket ve ilişkiler yerine transnasyonel şirket ve kurumların (küresel blokların) oluştuğu çok kutuplu bir küresel yapılanmaya yöneldi.

Bilgi toplumunu yaratan teknolojiler:Mikroelektronik, mikrobiyoloji, yeni malzemeler, nanoteknoloji.

Teknolojide Yeni Beklentiler:Bilgisayar bilimi, biyoteknoloji, yapay zekâ ve nanoteknolojinin hepsi özünde kuantum teorisinden yararlandı. Elektronikte ışığın kullanılması "optoelektroniği" yarattı. Optoelektronik, bilgisayarlarda mikroskobik lazer ışığı içeren çiplerin kullanımı söz konusudur. Elektronların yerine geçen fotonlar en küçük ışık enerjisi birimidir. lazer ışığına yüklenebilecek bilgi miktarı sınırsız olup, fiber optik kablo sayesinde tek frekansta bile 10 üzeri 11 bit bilgi aktarılabiliyor. Çok daha ileri aşamada nesneleri zihin gücü ile kontrol etmenin (telekinetik) gündeme gelmesi bekleniyor. yy da akıllı robotlarla, yani DNA çipleri sayesinde, sağlığımızı sürekli kontrol eden robot hekimlerimizin olması bekleniyor. Biyoteknolojide gerçekleştirilen buluşlarla, iste­nilen nitelikteki bitki, hayvan ve insan tiplerinin yaratılabileceği düşünülüyor.

İnsan beyninde değişik bilgileri depolayarak; erken yaşlarda, bilgi ve beceri düzeyinin hızla geliştirilmesi düşünülüyor. Ayrıca gen ve nanotek­nolojilerisayesinde yapay organlarla, doğal organların kalıtımıyla uyum yetersiz­liğini giderici gelişmeler bekleniyor. Uzay yolculuğunu gerçekleştirecek kontrol sistemlerinin geliştirilmesi bekleni­yor.

BİLGİ TOPLUMUNUN BİLİŞİM ALTYAPISI

Bilişim altyapısı, bilişim teknolojisinin, bilgiyi toplamak, iletmek, işlemek, değer­lendirmek, dağıtmak ve yaymak için oluşturduğu ağ sistemleri donanımını kapsar. Altyapı donanımı önce sınırlı bir alanda, daha sonra bölgesel ve ulusal bir düzeyde, üçüncü aşamada ise küresel düzeyde kulla­nımı devreye girmektedir. Bilişim iletişim altyapı donanımının zaman ve mekân boyutları içinde, "ağ sistemleri" olarak gerçekleştirilmesi, ağırlıklı olarak kamusal altyapı yatırımlarınıgerektirir. Ancak, kamusal altyapı ağ sisteminden yararlanmak için, özel birimle­rin kendilerinin, tamamlayıcı yatırım ve donanımlar ile sisteme katılmaları gerekir. Bilgi toplumunun temel ürünü olan bilginin dağıtım ve paylaşımı, bilgi iletişim sistemlerinin niteliği nedeni ile kitlelere, daha yoğun, daha kolay, daha ucuza açılabilir. Bilişim ağ sisteminin varlık nedeni ve fonksiyonu; "bilgi ve iletişim akışını" ve "aktarımını" sağlamaya yöneliktir.

BİLGİ TOPLUMUNUN TEMEL ALANLARINI YAPILANIŞI

Toplumsal bütünü oluşturan teknolojik, ekonomik, sosyal, politik ve kültürel alanlar bir biri ile ve bunların çevresini oluşturan küresel yapılanma ile yine karşılıklı etkileşim ilişkisi içinde yeniden yapılandı, örgütlendi ve şekillendi. Bilgi; üretirken de tüketirken de paylaşırken de çoğalan, paylaşımla siner­ji yaratan, kapalılığı kabul etmeyen, akışkanlığı yüksek, üretim sürecinde insanın yabancılaşmasına değil, tam aksine insanla bütünleşik olarak, insanın kendini ge­liştirmesine ve kendini aşmasına hizmet eden bir üretim faktörüdür. Sürekli yeni bilgi üretimi, sürekli yenilik demektir. Sürekli yenilik üreten, yenilikçi girişimciliğe dayalı, Yenilikçi Piyasa Ekonomisi ortaya çıktı. Bilgi toplumuyla birlikte; ekonomik alan­da; ortaklaşa rekabete dayalı yenilikçi piyasa sistemi; politik alanda örgütlü, katı­lımcı demokrasi; kültürel alanda çok kültürlü kozmopolit postmodernist kültürel sistem; sosyal alanda iş birliğine dayalı, sinerji yaratmaya yönelik sosyal sistem devreye girdi.

Ekonomik Alanda Yenilenme: Bilgi Ekonomisi:Bilgi çağı sermayenin önemini ikinci plana ite­rek, bilgi bazlı bir ekonomik örgütlenme ve yapılanmayı öne çıkardı. Bilgi, artık en önemli üretim faktörüdür. Bilgi dinamiktir, yenilikçidir. Günü­müzde etkin işlerlik gösteren ekonomik sistem, piyasa ekonomisidir. Bilgi toplumunun yenilikçi piyasa sistemi, bireysel inisiyatif, girişimcilik öz­gürlüğü ve yenilikçi rekabeti esas aldığı için "serbest"; kişisel çıkarlar yanında iş bir­liği ve ekip çalışmasını ile grupsal çıkarları devreye soktuğu için "sosyal"; hatta ye­nilikçilikle "çevre" sorunlara daha kolay çözüm ürettiği için "ekolojik" bir sistemidir. . Bilgi toplumunda yeniliklerin üretildiği mekânlar, araştırma ve geliştir­me kurumları ile üniversiteler ve teknoparklardır.

Sosyal Alanda Yenilenme: Sinerjik Toplum:Bilgi toplumunun idealize ettiği insan kişiliği, sadece mekanik aklı değil, geleceğe yönelik sezgisel zekâsını da kullanarak yenilikçi ve yaratıcı olan insan kişiliğidir. Bilgi toplumunun eğitimli insan kişiliği, bilişsel öğrenmeile kendi kendini sürekli yenileyebilen, kendi aklını kulla­nabilme yeteneğine sahip bir insan tipidir. Aynı zamanda iş birliği ve ekip çalışma­sına yatkın, katılımcı ve sosyal sorumluğu olan bir kişiliktir.

Uzmanlaşmanın artması ve herkesin ken­di uzmanlık alanı olması, üstelik bunlar arasındaki iş birliği, işletme başarısı için sinerjik etki yaratıyor.

Çıkar ve değer zıtlıklarının yarattığı gerilim ortamını sağlıklı sosyal ilişki­ler ortamına dönüştürmenin yolu ise sosyal uzlaşmadan geçer. Sosyal uzlaşma ile toplumsal barış sağlanabilir.

Politik Alanda Yenilenme: Katılımcı Demokrasi:Sanayi toplumunun insanlığa en büyük armağanlarının başında parlamenter de­mokrasi gelir. Ancak, demokrasi fikrinin altında yatan en öncelikli değerler kişisel özgürlük ile seçme öz­gürlüğüdür. Bunları güvence altına almanın temel yöntemi de demokrasidir. Demokrasi ise eşit ve özgür insanlar arasındaki ilişkileri düzenleyen bir yöntemdir. Demokrasi, daha da etkinleştirilme ihtiyacı için amaç; iktidar olmak için araç ancak toplumsal so­runları çözmek için bir yöntemdir. Özgür insanların, kendileriyle ilgili her düzey­deki süreçlere, örgütlü olarak daha yoğun katılımı; temsili parlamenter demokrasi­yi katılımcı demokrasiyedönüştürdü. Katılımcı demokrasi, kişisel düzeyden toplumsal düzeye kadar her düzey­de gündeme gelen ve bu özelliği nedeniyle yerelleşen ve kurumlaşan bir yöntem­dir.

Katılımcı demokrasi uluslar üstü ve küresel düze­ye doğru genişleyen bir süreç olma özelliği de gösteriyor.

Kültürel Alanda Yenilenme: Kozmopolit Kültür:Küreselleşme sürecinde yer almak isteyen ül­ke ve kültürlerin bir arada yaşaması, yani daha üst düzeyde çoğulcu bir küresel kül­tür yaratmaları, kendi alt kültürlerini korumaları sayesinde mümkün olabilecektir. Her toplum gibi, toplumumuzda kapalı alt kültürler, sosyal gruplar ve kişiler düzeyinde var olan bağnazlığı kırmanın yolu, değer yargılarında çoğulculuğu ve bu nedenle hoşgörüyü yaygınlaştırmaktan geçer. İnançlara, değerlere veduygulara dayalı bugünkü dünya gö­rüşümüz bu özellikleri nedeniyle daha çok gelenekçidir. Bu yüzden herkese göre değişen ama kendisi için mutlak olan inançlar ve değerler manzume­sine göre davranışlarını belirler. Bil­gi toplumunun sinerjikbaşarısı, birbirine açık, karşılıklı etkileşen, yaratıcı bir eyle­me dayanır.

Toplumsal Alanların Birlikteliği ve İnteraktif Etkileşimi:Değişim ve uyum sürecine en geç katılan ve en son tepki veren toplumsal alan kültürel alandır. Çünkü insanlar kültür olarak geç­miş kuşaklardan miras aldığı; değer, norm, davranış kalıpları ile dünya görüşlerini korumak isterler. Bu süreçte yaşanan zaman gecikmesi kültür gecikmesiolarak adlandırılır. Teknolojik yenilenme karşısında en hızlı değişen, en yüksek deği­şim esnekliği gösteren alan ekonomik alanken en düşük değişim esnekliği kültü­rel alanda ortaya çıkar. Bilgi toplumunda, bilgi ve iletişim teknolojisinin yarattığı ortam içinde eko­nomik faaliyet küreselleşme (globalleşme) eğilimine girdi.

Yenilikçi sürecinamaç-araç ilkesinin si­nerjik ileri bağlantısı, ortak amaçların başarılması şeklinde iş birliğini ve sos­yal ağlarda ortak çalışmayı getirdi. Toplumsal yaşamda, sinerji ve sosyal yarar ilkeleri ağırlık kazandı. . Sanayi toplumunda özel mülkiyet, rekabet ve kâr maksimizasyonu ön plana çıkarken, bilgi toplumunda müşterek katılım ve sosyal yarar belirleyicidir.

Bilgi sektörünün ürünü olan bilişimsel bilginin tarımsal üretimde kullanılması, öncelikle biyoteknolojideki ge­lişmelerle, bilgi toplumunda tarımsal devrimi yarattı.

Bilgi sektörü, kendi altyapısı, üstyapısı ve fonksiyonel etkile­riyle birlikte tarım, sanayi ve hizmet sektörlerini etkilediği gibi, üretim, tüketim, kaynak dağılımı ve bölüşümü de etkiler.

BİLGİYE DAYALI TOPLUMDA MEKANSAL BOYUT

Bilgi toplumunun ağ sistemini baz alması ve yatay örgütlenişi, merkezî karar alma mekanizması yerine önceliği, katılımcı biçimde yerel birimlere kaydırarak, yaratı­cılık, yenilikçilik ve bilimsel bilginin çok sayıdaki kişi, kurum ve örgütlere, yani mikro birimlere dayandırması, "yerel-coğrafik potansiyelleri" harekete geçi­ren, mekânsal sistem ve yapıları gündeme taşıdı. Öğrenme, ortak bilgi değer ve kültürü paylaşan kurumlar arasındaki yakınlaşma ve iş birliğinin temelidir. İnsan öğesinde birleşen bilimsel bilgi ve teknoloji, evrensel bir boyut ola­rak ortaya çıkarken, yenilikçiliğe dayalı girişimcilik yerel bir olgudur.

Yeniliklere dayalı kentsel gelişmede büyük firmaların Ar-Ge birimlerini çekebil­mek için, çevresel-kentsel altyapının yüksek nitelikte olması gerekir. Kentin yaşam kalitesinin yüksekliği, cazibe merkezi olmasında belirleyicidir. Yenilikçi girişimcilik, yerel fırsatları değerlendirmede riske giren gi­rişimcilerdir. Girişimciliğin "yerel" olması, yerel potansiyellerin değerlendirilmesini gündeme getirir.

Yerel girişimciliğin ve yerel kültür ve yeteneklerin şekillenmesinde kent ve­ya bölgenin eğitim-öğrenim kalitesi belirleyicilik kazanır.

Yenilikçi girişimci için bilgi akışının; çeşitliliği, kalitesi, yeterliliği ve bilgiye ulaşmada açıklık önemli öğelerdir.

Ekonomik aktivitenin mekansal dağılımı, artık merkezî yerler modeli yerine, ağ kentler (network cities) modeline göre yapılanıyor. Ağ kentler, kendi içinde çeşitlenmiş, nüfus büyüklükleri farklı, ta­mamlayıcılık ve değişim eğilimleri yüksek, çeşitlenmiş mal ve hizmetler sunan, ya­tay örgütlenmiş, karşılıklı mal, hizmet, insan ve sermaye akımına sahiptir.

DÜNYADA BİLGİ TOPLUMUNA GEÇİŞ ARAYIŞLARI

Bugün her ülke bilgi toplumu yönünde, geri kalmamak içinküresel sistemde Bilgi Toplumu olmak için çalışıyor. Küresel sistemde bilgi toplumu olmanın öncülüğünü Japonya ve ABD yaptı. Bilgi toplumuna başarılı ve hızlı geçişler yapan İrlanda ve Finlandiya dır. Her iki ülkenin küçük ülke avantajı, çabaların kısa sürede sonuç vermesinde etken bir rol oynamıştır.

ABD'deki Silikon Vadisinden sonra Cambridge(İngiltere) Teknokenti Avru­pa'nın en başarılı teknokenti konumundadır.

Güney Kore dezavantajını avantaja çeviren bir ulusal seferberlik içinde, fırsatları değerlendirerek sanayileşme ve gelişmesini sağladı.

Çin'in sanayileş­me konusundaki politik kararlılığı, toplumsal disiplin ve planlı stratejik yönlendir­me ile önemli başarılar elde etti. Yıllık 50 milyar dolar civarında yıllık yabancı sermaye çeken Çin ekonomisigelecekte dünyanın en büyük ekonomisi olması bekleniyor.

Hindistan'da yeni ileri teknolojilere yönelme daha çok yazılım alanından kaynak­lanıyor ve ABD ile iş birliği içinde yürütülüyor.

BİLGİ TOPLUMUNUN KARANLIK YÜZÜ

Bilgi toplumunun getirdiği yeni yapılanma ve gelişen sektörle­rin olumlu gözüken yönleri yanında, sorun üreten yönlerinin de ortaya çıkması kaçınılmazdır. Bilgi toplumunda her alanda yaşanan hızlı değişim, çeşitlenme ve belirsizlik, insanların ve toplumla­rın risk algısını artırmıştır. Köklü dev şirketlerin, yenilikçi küçük şirketlerce kolay­ca ortadan silinebilmesi, işletmelerin risk algısını yükseltmiştir. Özel hayatın gizliliği giderek tehdit altına girmiştir. Yeni teknolojilerin yarattığı hız ve otomasyon, teknolojik işsizliğe yol açar­ken işsizlik tüm toplumların gündeminde haline gelmiştir. İletişim, medya ve bilişim ağlarının sağladığı bilgi ve akışkanlık, nüfus ve göç hareketlerini tetikler­ken önemli sosyal sorunları beraberinde taşıyor. Büyük kentlerde yo­ğunlaşan nüfus, megapollerin sosyal ve altyapı sorunlarının büyümesine yol açı­yor. İnternetağları, bir yandan uzaktaki insanlar arasında iletişim ve iş birliği sağ­larken; diğer yandan soğuk camın karşısında oturmaya mahkûm etmekte ve insa­nı psikolojik yalnızlığa itmektedir. Çözüm için doğru toplumsal politikaların zaman içinde ka­rarlılıkla uygulamaya konulması zorunludur.

DÖNÜŞÜM SANCILARINDAN ÇÖZÜME GİDEN SÜREÇ

Küresel alandaki politik yapılanma, çok ku­tupluluğa doğru yönelirken, ülkeler ve insan­lara eşit davranmaya yönelik ilke ve yöntem­lerin geliştirilmesi sayesinde dünya barışı ve küresel iş birliği korunabilir. Aksi durumda Dünyada, bilgelik yerine cehaletin ve güvensiz­liğin; bilimsellik yerine taassup ve hurafelerin; kaynakların etkin kullanımı yerine israfın ve yoksulluğun; katılım yerine bağımlılığa dayalı despotluğun; hoşgörü ye­rine bağnazlığın; ülkeler ve insanlara karşı eşit davranmak yerine ayrımcılığın uy­gulama alanı bulduğu bir ortam ve iklimde uygarlığın bugünkü aşamasını sağlıklı biçimde yaşayamayız. 

Açıköğretim Sanayi Ekonomisidersi bir çok açıköğretim bölümünün ortak derslerinden bir tanesidir. “Sanayi Ekonomisi” dersi 4 kredilik bir ders olup uygulama ve staj bulunmamaktadır.

Sanayi Ekonomisi dersi için öğrenme olanaklarını sizler için oluşturduk, derledik ve hizmetinize sunduk. Önceki yıllara ait çıkmış sorulara, deneme sınavlarına, ders notlarına, ders kitaplarına ve ders videolarına aşağıdaki bağlantılardan erişebilirsiniz. Ayrıca yazının devamında ders ile ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz.

Çıkmış sorular eöğrenme portalında yayımlanmakta olup öğrencilerin bizlere göndermesi ile sitemize eklediğimiz online deneme sınavlarından oluşmaktadır. Daha fazla soruya erişebilmek için sizlerde ekampüs sayfanızdan çıkmış soruları tarafımıza BURAYA tıklayarak gönderebilirsiniz.

Ders notlarının büyük çoğunluğu öğrenciler tarafından hazırlanmış ve bize gönderilmiştir. Sizlerinde ders çalışırken hazırladığınız ders notları var ise BURAYA tıklayarak bize gönderebilir ve sayfamızdan sizin adınıza paylaşmamızı sağlayabilirsiniz.

Sanayi Ekonomisi dersi için 1 adet arasınav ve 1 adet dönem sonu sınavı yapılmaktadır. Arasınavın %30’u ile Dönemsonu sınavının %70’i alınarak toplanmakta ve sınıfın genel ortalamasına göre harf notu verilmektedir.

Ölçme ve Değerlendirme:

Açıköğretim Sanayi Ekonomisi Ders İçerikleri: