Pd Dd Oranı Nasıl Hesaplanır

Piyasa değeri defter değeri oranı, ya da kısaltılmış gösterimi ile PD/DD oranı bir hisse senedinin piyasa fiyatı ile muhasebe değerini karşılaştırmak için kullanılmaktadır. PD/DD şirket değerlemesinde kullanılan önemli bir orandır.

PD/DD nedir sorusuna cevap vermeden önce defter değeri nedir kısaca açıklamak faydalı olacaktır;

Bir bilanço tablosu nda aktifler, işletmenin varlıklarını, pasifler ise işletmenin kaynaklarını göstermektedir. İşletme kaynakları borçlar ile özkaynaklar toplamına eşittir. Defter değeri, işletme varlıkları ile borçları arasındaki farktır, bu da işletmenin özkaynaklar toplamına eşittir. Aynı zamanda bu fark işletmenin borçlardan arındırılmış net varlık değeridir.

Defter değeri yerine özkaynak tutarını kullanabiliriz. Özkaynaklar (Özsermaye) ise aşağıdaki alt hesap gruplarından oluşmaktadır:

• Ödenmiş Sermaye
• Sermaye Yedekleri
• Kar Yedekleri
• Geçmiş Yıl Karları
• Geçmiş Yıl Zararları
• Dönem Net Karı (Zararı)

Defter değeri ile gerçek değer arasında oldukça yüksek farklar olabilir. Örneğin çok eski bir tarihte alınmış bir fabrika binasının piyasa değeri yüksek olabilir fakat kaydi değeri çok düşük kalmış olabilir.

PD/DD Nasıl Hesaplanır?

PD/DD oranı iki farklı şekilde hesaplanabilir, birinci yöntemde hisse başına düşen değerler, ikinci yöntemde ise işletmenin piyasa kapitalizasyonu kullanılabilir. Her iki yöntem de aynı sonucu verecektir. Aşağıda piyasa değeri defter değeri oranı hesaplama formülleri görülmektedir;

Hisse senedi başına özkaynak, toplam özkaynak değerinin hisse senedi sayısına bölünmesi ile hesaplanır. Hisse senedi sayısı ödenmiş sermaye ye eşittir. Bu durumda;

PD/DD Nasıl Yorumlanır?

Bir hisse senedini satın almak için ödenecek bedelin ne olması gerektiği her zaman soru işareti olmuştur. Bu amaç doğrultusunda, piyasa değeri defter değeri oranının yatırımcılar açısından oldukça önemli bir yeri vardır. PD/DD oranı kullanılarak bir hisse senedi fiyatının pahalı mı ucuz mu olduğu konusunda yorum yapılabilir.

Düşük PD/DD oranı bir işletmenin piyasada olması gerekenden düşük değerlendiği konusunda ipucu vermektedir. Düşük PD/DD oranına sahip işletmelere yatırım yapıldığında yüksek getiri elde edilmesi beklenebilir, fakat aynı zamanda düşük PD/DD oranı işletmenin düşük değerlenmesine neden olan önemli bir sorunu olduğu konusunda da ipucu verebilir.

Bir işletmenin hisse senedi fiyatının defter değerinin altında olması, diğer bir ifadeyle PD/DD oranı 1'in altındaolması, işletmenin tüm borçları ödendikten sonra kalan net varlıklarından dahi düşük değerlendiğini gösterir. Bu da normal bir durum değildir. Bazen bu tür durumlar piyasa oyuncularının ilgili şirketi bir şekilde gözardı etmesinden kaynaklanabilir, bazı durumlarda ise işletmenin temel analiz açısından önemli bir problemi olabilir. İşletmenin bu durumda olmasını gerektirecek bir sorun görülmüyorsa, ya da bu düşük performansa yol açacak sorunun çözüldüğü düşünülüyorsa, yatırımcılar tarafından bu işletme kazanç getirme potansiyeli yüksek bir yatırım fırsatı olarak görülmektedir.

PD/DD oranının düşük mü yoksa yüksek mi olduğu konusunda bir yorum yapabilmek için işletmenin bulunduğu sektör içinde değerlendirilmesi gerekir. PD/DD oranı sermaye yoğun sektörlerde işe yarayan bir analiz aracıdır, fakat hizmet sektörü gibi duran varlık ihtiyacı düşük, emek yoğun sektörlerde doğru sonuçlar vermeyebilir. Bir işletmenin marka, patent, şerefiye gibi maddi olmayan duran varlıklar ının muhasebe değeri ile gerçek değeri arasında oldukça büyük farklar olabilir. Böyle bir işletmenin defter değeri düşük olacağından PD/DD oranı yüksek hesaplanacaktır, bu da hisse senedinin defter değerinin çok üzerinde bir fiyattan işlem gördüğü şeklinde hatalı bir yorum yapılmasına neden olabilir. Özetle, PD/DD oranının sanayi sektörlerinde ya da yüksek dönen varlıklar ile faaliyet gösteren finans sektöründe kullanılması daha doğrudur.

Sonuç olarak, geçmiş yıllara göre bilginin transferi kolaylaşmış, analiz araçları çeşitlenmiştir. Bu da geçmiş yıllara göre yatırım fırsatlarının daha hızlı farkedilmesine neden olmaktadır, bu nedenle defter değerinin altında işlem gören, yatırım fırsatı olarak görülebilecek işletme sayısı oldukça düşüktür diyebiliriz. Ek olarak, PD/DD oranının tek başına değerlendirilmesi ve buna göre karar verilmesi de doğru değildir. Bunlara rağmen PD/DD oranı genel kabul görmüş şirket değerleme yöntemleri arasındadır, PD/DD oranı düşük işletmeler yatırım fırsatı olarak incelenmeye değerdir.

PD/DD ve F/K oranı arasındaki ilişki:

Elimizdeki farklı bilgileri kullanarak yatırım kararı alırken ya da şirket karşılaştırmalarında kullanabileceğimiz yeni bilgiler elde etmek mümkündür; PD/DD oranı ile bir diğer önemli değerleme oranı olan F/K oranı arasında bir bağlantı bulunmaktadır. Fiyat kazanç oranı, hisse fiyatının hisse başı kara bölünmesi ile hesaplanır. PD/DD ve F/K oranı formülleri birleştirilirse aşağıdaki ilişki hesaplanır:

Örneğin; bir işletmenin fiyat kazanç oranı 10, özsermaye karlılığı %25 ise bu işletmenin PD/DD oranı olarak hesaplanabilir.

Bu terimin İngilizce karşılığı: Price to Book Ratio, P/B Ratio

Hisse senetleri için önemli bir kavram olan PD/DD nedir sorusu en basit tanımı ile birlikte bir hisse senedinin piyasadaki mevcut değeri ile muhasebe değerinin birbirleri ile bölünmesiyle elde edilen ölçümleme oranına denilmektedir. Genelde borsada ucuz hisseler elde etmek ya da bulmak isteyenler için sıkça başvurulan bir kavram olan PD/DD oranı borsada uzun vadeli düşünenleri kapsamaktadır.

PD/DD Nedir?

Kısaca PD/DD nedir sorusuna piyasa defter değeri diyebiliriz. Bazı kaynaklarda F/DD şeklinde de geçmekte ve oldukça önemli bir işlevsel yöntem olarak öne çıkmaktadır. Bu oran ise iki bileşenden temelde oluşmaktadır; piyasa değeri ve defter değeri. Kavramın iyi anlaşılması için kavramlara bakmak gerekmektedir.

Şirketin Gerçek Değerlendirme Yöntemini Öğrenme

Temel analiz yöntemleri kapsamında yatırım yapanlar için en önemli soru şirketlerinin gerçek değerini öğrenmektir. Bu sorunun yanıtlanması için ise pek çok değerlendirme yöntemleri bulunmaktadır. Sık kullanılanlar;

• Nakit akımları,
• Net aktif değeri yöntemleri,
• Tasfiye değeri yöntemi,
• Yeniden yapma değeri yöntemi,
• İşleyen teşebbüs değeri yöntemi,
• Emsal değeri yöntemi,
• Fiyat kazanç oranı yöntemi,
• Defter değeri yöntemi

Şirket Piyasa Değeri Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Piyasa değeri olarak kastedilen değer, şirketin borsada işlem gördüğü yani alınıp satıldığı fiyata denilmektedir. Bir başka deyişle şirketin piyasa değeri şirketin kendisine ait fiyatının toplam hisse sayısı ile çarpılması ile bulunmaktadır. PD/DD hesaplama için piyasa değeri hesaplamasına örnek verilecek olursa, 1 milyon hisseye sahip bir şirketin hisse fiyatı 5 TL oluyorsa, şirketin piyasa değeri de 5 milyon TL olarak bulunmaktadır.

Şirketin piyasa değeri ise sürekli değişkenlik göstermektedir. Çünkü bunun sebebi piyasa değeri hesaplamasında kullanılmakta olan hisse senedinin cari fiyatıdır. Bu fiyat ise anlık olarak değişkenliğe sahiptir.

Defter Değeri Hesaplaması Nasıl Yapılır?

PD/DD hesaplama için en önemli nokta defter değeri hesaplamasının yapılmasıdır. Defter değeri, muhasebe değerine karşılık gelmektedir. Doğrudan karşılığı olarak bilançodan hesaplanmaktadır. Özkaynakların değerlendirilmesi defter değerini göstermektedir. Başka bir deyişle toplam varlıklardan toplam borçların çıkarılması defter değerini verecektir. Bu durum defter değeri = özkaynaklar olarak formüle edilmektedir. Defter değerinin bulunması ise iki şekilde hesaplanmaktadır;

• Sermaye / toplam hisse senedi
• Özsermaye / sermaye

İşlemleri defter değeri verecektir. Ancak bu noktada şu nokta göz önünde tutulmalıdır; değer hesaplamasında şirketin sahip olduğu yönetim, yetenekli çalışan vb. etmenler bilançoda yer almazlar. Bu yüzden defter değeri şirketin net değerine karşılık gelmektedir.

PD/DD Nasıl Hesaplanır?

PD/DD nasıl hesaplanır sorusu iki şekilde yanıtlanabilmektedir;

• Hisse senedi cari fiyat x sermaye işlemi özsermayeye bölünür
• Hisse senedi cari fiyat / (özsermaye / sermaye)

Şeklinde hesaplanmaktadır. Dolayısıyla bu formüller kapsamında hesaplama yapılabilmektedir. Ancak önemli olan PD/DD yorumlama noktasıdır.

PD/DD Ne Olmalı?

Şirket değerlerinin anlaşılması için PD/DD ne olmalı sorusuna yanıt verilmesi gerekmektedir. PD/DD oranları en iyi GYO ve YO için verimli bir şekilde kullanılmaktadır. Yapılan hesaplama sonrasında PD/DD oranı düşük olduğunda yatırım yapılmaya müsait olduğu anlamına gelmektedir. Bu durum çok yüksek kazanç getirebileceği gibi aynı zamanda riskleri de beraberinde getirebilmektedir.

PD/DD oranı 1’in altında olduğunda ise şirketin net varlıklarından daha düşük seviyede değerlendirildiğini göstermektedir. Ayrıca unutulmaması gereken oranların değerlendirilmesi de sektörlere göre farklılık gösterdiğinden ötürü her sektör için farklı analizlerin yapılması gerekmektedir.

PD/DD’ye Göre En Pahalı Hisseler Yılı Listesi

PD/DD’ye göre en pahalı hisseler yılı için şu şekilde sıralanabilmektedir;

Menkul F/K         PD/DD  FD/FVAÖK

ACSEL   11,47     2,59        18,02

ADEL     ,11   1,75        9,37

ADESE   ,62 0,65        ,64

AEFES   9,77       0,93        7,32

AFYON ,73   6,86        76,42

AGHOL 7,28       0,83        6,19

AGYO    11,68     0,78        ,17

AKBNK 5,54       0,55       

AKCNS  49,19     1,64        8,30

AKENR  -1,12      0,86        15,65

AKFGY  3,61       0,64        14,09

AKGRT  5,22       2,72       

AKGUV -3,65      1,03        -8,72

AKMGY 12,34     4,04        11,50

AKSA     7,50       1,26        4,98

AKSEN  7,86       0,77        4,41

AKSGY  2,79       0,38        11,48

AKSUE  ,92   8,24        24,65

ALARK  5,73       1,46        7,53

ALBRK   37,71     0,48       

ALCAR  37,07     1,75        47,48

ALCTL    43,47     2,31        9,04

ALGYO  2,30       0,60        8,60

ALKA     8,90       3,49        6,70

ALKIM  12,90     4,26        10,06

ALYAG  6,45       2,99        ,52

ANACM 5,94       1,19        4,88

ANELE   ,42   0,81        38,87

BASCM ,14   0,97        10,10

BERA     51,07     0,84        8,99

BEYAZ   25,98     3,12        18,02

BFREN  25,30     10,24     21,04

BIMAS  26,02     8,01        11,29

BIZIM    24,48     5,63        2,34

BJKAS   -1,56      -0,51      ,69

EKIZ       20,82     6,96        ,60

EMKEL  ,26   1,14        8,16

EMNIS  -1,49      -0,78      ,45

ENJSA   8,66       1,42        5,06

ENKAI   8,18       0,82        8,59

EPLAS   ,14   5,17        14,74

ERBOS  6,08       1,23        6,04

EREGL   10,83     0,85        5,20

ERSU     68,91     4,64        ,05

SMART 38,65     4,90        16,42

SNGYO 4,60       1,77        7,78

SNKRN -7,85      16,50     ,15

SNPAM 15,24     3,76        23,76

SODA    4,87       0,99        4,69

SODSN 16,80     6,06        13,51

YESIL     1,73       0,37       

YGGYO 5,95       0,85        8,97

YGYO    -2,38      20,30     ,91