Otoyol Ortalama Hız

Utku ÇELİK- Araç sürüşü esnasında telefonla konuşma yasağı ve sigara içme yasağı gibi trafik kurallarına ek olarak, hız limitleriyle de olası kazaların önüne geçilmeye çalışılmaktadır. Bu nedenle, azami hız limiti terimi kullanılmaktadır. Azami hız limiti, hatalı tespitlerin önlenmesi amacıyla mevcut hız sınırlarına %10 hata payı eklenerek belirlenmektedir. Örneğin, bir yolun mevcut hız sınırı 120 kilometre ise, %10 hata payı da eklenerek 132 kilometrelik bir hız aşımı yani azami hız limiti aşımı tespit edildiğinde bu durum cezalandırılmaktadır. Ayrıca, hızlı kazaların önlenmesi için başka bir önlem de mevcuttur. Bu önlem, otobanlarda hız alt limitinin 40 kilometre olarak belirlenmesidir. 40 kilometrenin altında seyir edildiğinde veya azami hız sınırı aşıldığında, olası kazaların önüne geçmek için cezalar uygulanmaktadır. Peki, Ortalama hız tespiti (EDS) hız sınırı kaç km? İzmir'de Ortalama hız tespiti yapılan yollar hangileri?

OTOBAN, OTOYOL, YERLEŞİM YERLERİ VE ŞEHİRLERARASI KARAYOLLARINDAKİ HIZ LİMİTLERİ NELERDİR?

2022 otoban ve otoyollarda hız sınırları olası görünmez kazaların önüne geçilmesi ve trafik güvenliğinin sağlanması için şu şekilde belirlenmiştir:

Otomobil (M1), (M1G), yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 110 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 90 km, otoyollar için 120 km;

Minibüsün otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 

Otobüslerin otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 

Kamyonet otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 85 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80, otoyollar için 95 km; 

Panelvan otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 100 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 85 km, otoyollar için 110 km; 

Kamyon ve çekici hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 85 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 90 km; 

Motosiklet otoban hız sınırı (L3) yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 

Motosiklet (L4), (L5), (L7) ise yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 80 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 70 km, otoyollar için 80 km; 

Motorlu bisiklet (L1, L2, L6) ve motorsuz bisiklet yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 45 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 45 km, (motorlu bisiklet ve motorsuz bisikletin otoyollara girmemesi öngörülmüştür); 

Tehlikeli madde taşıyan araçlar yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 60 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 50 km, otoyollar için 70 km; 
Özel yük taşıyan araçların otoyolda hız sınırı yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 50 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 50 km, otoyollar için 60 km; 

Lastik tekerlekli traktörler yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 40 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 30 km, (lastik tekerlekli traktörlerin otoyollara girmemesi öngörülmüştür); 

Arızalı bir aracı çeken araçlar yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 30 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 20 km, otoyollar için 40 km;

İş makineleri için yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 20 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 20 km ve otoyollara yolun işletilmesinden sorumlu kuruluştan izin alınmadan girilemeyeceği yönünde olmak üzere kilometre cinsinden hız limitleri belirlenmiştir ve dolayısıyla sürücüler bu kurallara riayet etmelidir. 

İçişleri Bakanlığı 1 Temmuz 2022’den geçerli olarak otomobiller için otoyollarda hız sınırlarını güncelledi. Buna göre, yerleşim yeri dışındaki şehirlerarası çift yönlü karayolları ile bölünmüş yollarda otomobillerde hız sınırında saatte 10 – 20 km’ye kadar artış yaptı.

1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren:

Edirne - İstanbul (Avrupa Otoyolu),
İstanbul - Ankara (Anadolu Otoyolu),
Niğde - Mersin - Şanlıurfa (Niğde - Tarsus kesimi, Tarsus - Şanlıurfa kesimi)
Çeşme - İzmir-Aydın  (Çeşme - İzmir kesimi ile İzmir-Aydın kesimleri)
otoyollarında geçerli olan 120 km/s hız sınırı, 130 km/s olarak güncellendi.

Kuzey Marmara Otoyolunun Sakarya - Kurtköy - Odayeri - Kınalı bölümü,
Malkara - Çanakkale,
Gebze - İzmir /Menemen - Çandarlı,
Ankara - Niğde
otoyollarında geçerli olan 120 km/s olan hız sınırı ise 140 km/s olarak güncellendi.

Ayrıca yapımı devam eden ve yeni projelendirilecek otoyollar hizmete açıldığında hız sınırı; 140 km/s olarak sınırlandırılacak.

HIZ SINIRI CEZALARI NASIL TESPİT EDİLMEKTE VE UYGULANMAKTADIR?

Radar olarak bilinen sistemler yardımıyla tespit edilen hız aşımları cezalara yol açabilmektedir. Belirli bir alan üzerinde 1-2 kilometre üzerinde yapılan hızı tespit etmeye yaran radar otoyollarda hız sınırları ve otoban hız sınırları ihlalini tespit etmeye yarayan hassas yapılara sahiptir. 

Hız Sınırını Aşma Oranı

Ceza Puanı

%10 - %30

10

%30 - %50

15

%50 ve daha fazlası

15 puan + para cezası

Hız sınırlarını aşan sürücülere farklı cezalar uygulanmaktadır. Bu cezalar, hız limitini %10 ila %30 arasında aşanlar için 10 ceza puanı ve çeşitli miktarlarda para cezası, %30 ila %50 arasında aşanlar için 15 ceza puanı ve para cezası, %50'den fazla aşanlar için ise 15 ceza puanı ve daha yüksek miktarlarda para cezası şeklindedir. Hız aşımı, potansiyel olarak ölümcül sonuçlara yol açabilen bir durumdur ve bu nedenle cezaların caydırıcı olması amaçlanmaktadır.

Örneğin, aynı yıl içinde 5 kez hız limitini aşan bir sürücünün ehliyetine 1 yıl süreyle el konulmaktadır. Ancak, 1 yılın sonunda sürücü, ehliyetini doğrudan geri alamamaktadır. Öncelikle para cezasını ödemeli ve ardından olumlu bir psikolojik değerlendirme sonucuna ulaşmalıdır. Bu şartları yerine getirdikten sonra ehliyeti iade edilebilmektedir. Ancak, bu kişi 5 yıl içinde aynı durumu tekrar ederse, bu kez süresiz olarak ehliyeti iptal edilmektedir. 

HIZ CEZALARI NASIL VE NEREDEN ÖDENİR?

E-devlet sistemi üzerinde, otoban hız limitlerini aşmanız durumunda cezanızın detaylarını öğrenebilmeniz için 1 hafta içinde bilgiler görüntülenebilir. Araç plakanıza yazılan cezada, mevcut cezanın nedeni ve tutarı da dahil olmak üzere bilgiler sistemde yer alır. Cezanın tutarı, diğer trafik cezaları gibi, tebliğ süresinden sonraki ilk 15 gün içinde ödenirse %25 indirimli olarak ödenebilir. Ancak, 1 ay içinde ödenmeyen cezalara %5 faiz uygulanmaktadır. Cezaların ödenmesi için vergi dairesi, bankalar veya PTT gibi seçeneklerin yanı sıra e-devlet üzerinden de online ödeme yapılabilmektedir. Son olarak, eğer hız limitini aşmadığınıza kesinlikle eminseniz, itiraz süresi olan 15 gün içinde itirazda bulunmanız gerekmektedir.

Karayolları Trafik Kanunu’nun da düzenlediği üzere otoyollarda hız sınırları trafik güvenliğinin sağlanması ve can ve mal kayıplarının önüne geçilmesi açısından önem arz etmektedir. Trafik kurallarına eklenen araç sürüşü esnasında telefonla konuşma yasağı ve sigara içme yasağına ek olarak hız limitleri ile de olası kazaların önüne geçilmek istenmektedir. Azami hız limiti terimi de bu nedenle kullanılmaktadır. Azami hız limiti oluşabilecek hatalı tespitlerin de önüne geçilmesi adına hâlihazırda olan hız sınırlarına % 10’luk bir hata payı eklenmesiyle belirlenmektedir. Bu da demek oluyor ki 120 kilometrelik bir hız sınırının mevcut olduğu yolda % 10’luk hata payı da eklendiğinde 132 kilometrelik bir hız aşımı yani azami hız limiti aşımı tespit edildiğinde bu durum cezalandırılmaktadır. Öte yandan hız kazalarının önüne geçmek için atılmış başka bir adım da bulunmaktadır. Bu da otobanlarda hız alt limitinin 40 kilometre olmasıdır. 40 kilometrenin altına düşüldüğünde de azami hız sınırı aşıldığında da olası kazaların önüne geçilebilmesi için ceza uygulanmaktadır.

Otoban, Otoyol, Yerleşim Yerleri ve Şehirlerarası Karayollarındaki Hız Limitleri Nelerdir?

2022 otoban ve otoyollarda hız sınırları olası görünmez kazaların önüne geçilmesi ve trafik güvenliğinin sağlanması için şu şekilde belirlenmiştir:

• Otomobil (M1), (M1G), yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 110 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 90 km, otoyollar için 120 km;
• Minibüsün otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 
• Otobüslerin otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 
• Kamyonet otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 85 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80, otoyollar için 95 km; 
• Panelvan otoban hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 100 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 85 km, otoyollar için 110 km; 
• Kamyon ve çekici hız sınırı yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 85 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 90 km; 
• Motosiklet otoban hız sınırı (L3) yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 90 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 80 km, otoyollar için 100 km; 
• Motosiklet (L4), (L5), (L7) ise yerleşim yerlerinde 50 km, bölünmüş yollar için 80 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 70 km, otoyollar için 80 km; 
• Motorlu bisiklet (L1, L2, L6) ve motorsuz bisiklet yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 45 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 45 km, (motorlu bisiklet ve motorsuz bisikletin otoyollara girmemesi öngörülmüştür); 
• Tehlikeli madde taşıyan araçlar yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 60 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 50 km, otoyollar için 70 km; 
• Özel yük taşıyan araçların otoyolda hız sınırı yerleşim yerlerinde 30 km, bölünmüş yollar için 50 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 50 km, otoyollar için 60 km; 
• Lastik tekerlekli traktörler yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 40 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 30 km, (lastik tekerlekli traktörlerin otoyollara girmemesi öngörülmüştür); 
• Arızalı bir aracı çeken araçlar yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 30 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 20 km, otoyollar için 40 km;
• İş makineleri için yerleşim yerlerinde 20 km, bölünmüş yollar için 20 km, şehirlerarası çift yönlü karayolları için 20 km ve otoyollara yolun işletilmesinden sorumlu kuruluştan izin alınmadan girilemeyeceği yönünde olmak üzere kilometre cinsinden hız limitleri belirlenmiştir ve dolayısıyla sürücüler bu kurallara riayet etmelidir. 

İçişleri Bakanlığı 1 Temmuz 2022’den geçerli olarak otomobiller için otoyollarda hız sınırlarını güncelledi. Buna göre, yerleşim yeri dışındaki şehirlerarası çift yönlü karayolları ile bölünmüş yollarda otomobillerde hız sınırında saatte 10 – 20 km’ye kadar artış yaptı.

1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren:

• Edirne - İstanbul (Avrupa Otoyolu),
• İstanbul - Ankara (Anadolu Otoyolu),
• Niğde - Mersin - Şanlıurfa (Niğde - Tarsus kesimi, Tarsus - Şanlıurfa kesimi)
• Çeşme - İzmir-Aydın  (Çeşme - İzmir kesimi ile İzmir-Aydın kesimleri)

otoyollarında geçerli olan 120 km/s hız sınırı, 130 km/s olarak güncellendi.

• Kuzey Marmara Otoyolunun Sakarya - Kurtköy - Odayeri - Kınalı bölümü,
• Malkara - Çanakkale,
• Gebze - İzmir /Menemen - Çandarlı,
• Ankara - Niğde

otoyollarında geçerli olan 120 km/s olan hız sınırı ise 140 km/s olarak güncellendi.

Ayrıca yapımı devam eden ve yeni projelendirilecek otoyollar hizmete açıldığında hız sınırı; 140 km/s olarak sınırlandırılacak.

Hız Sınırı Cezaları Nasıl Tespit Edilmekte ve Uygulanmaktadır?

Radar olarak bilinen sistemler yardımıyla tespit edilen hız aşımları cezalara yol açabilmektedir. Belirli bir alan üzerinde 1-2 kilometre üzerinde yapılan hızı tespit etmeye yaran radar otoyollarda hız sınırları ve otoban hız sınırları ihlalini tespit etmeye yarayan hassas yapılara sahiptir. 

Hız sınırını %10 ile %30 bandında aşanlara 10, %30 ila %50 bandında aşanlara 15, %50 ila daha fazla bir oranda aşanlara ise 15 ceza puanı ve çeşitli miktarlarda para cezaları uygulanmaktadır. 

Hız sınırını aşmak ölümcül sonuçlar doğurabilecek nitelikte olmakla birlikte özellikle dikkat edilen konular arasında yer almaktadır. Bu nedenle uygulanacak olan yaptırımlar ile hız aşımı konusunda bir caydırıcılık kazanılmaya çalışılmaktadır. Örneğin aynı yıl içerisinde 5 kez hız sınırını aşan bir sürücünün ehliyetine 1 yıllığına el konulmaktadır. Fakat 1 yıl sonunda bu kimse direkt olarak ehliyetine kavuşamamakta öncelikle para cezasını ödedikten sonra psikolojik değerlendirmeleri olumlu sonuçlanırsa ehliyetlerini geri alabilmektedirler. Eğer ki 5 yıl içerisinde bu durum tekrar ederse bu kimselerin trafiğe çıkması diğer insanların can güvenliğini tehdit edeceği için bu kişilerin ehliyetleri süresiz bir şekilde iptal edilmektedir. 

Hız Cezaları Nasıl ve Nereden Ödenir?

E-devlet sistemi üzerinde otoban hız limitleri eğer aşılmış ise 1 hafta içerisinde görüntülenebilmektedir. Araç plakasına yazılan ceza üzerinde mevcut ceza, nedeni ve ceza tutarı ile birlikte sistemde çıkmaktadır. Eğer ceza tutarı diğer trafik cezaları gibi tebliğ süresinden sonraki ilk 15 gün içerisinde ödenirse % 25 indirimli bir şekilde ödenebilmektedir. Fakat 1 ay içerisinde ödenmeyen ceza tutarında da % 5’lik faiz uygulamasına gidilmektedir. Vergi dairesi, anlaşmaları bankalar ya da PTT gibi seçeneklerle ödemeler gerçekleştirilebilmekle beraber e-devlet üzerinden de online olarak ödeme yapılabilmektedir. Son olarak eğer ki hız limitini aşmadığınızdan eminseniz 15 günlük itiraz süresinde itirazda bulunmanız gerekmektedir.

Aşırı hız sebebiyle meydana gelen trafik kazalarının önüne geçilmesi amacıyla Aydın-İzmir Otoyolu'nda Elektronik Hız Denetleme Sistemleri ile denetimler 7 gün 24 saat devam ediyor. Konu ile ilgili bilgilendirme yapan Aydın Valiliği ise sürücüleri hız sınırlarına uymaya davet etti.

Konu ile ilgili Aydın Valiliği'nden yapılan açıklamada "Aydın-İzmir Otoyolu üzerinde seyreden araçların karıştıkları aşırı hızdan dolayı meydana gelen trafik kazalarını en aza indirgemek için Aydın İzmir Otoyolu'ndaki Elektronik Hız Denetleme Sistemleri ilk olarak 1 Temmuz 2017 tarihinde faaliyete geçirilmiş ve sistem üzerinden otomatik denetimlere başlanmıştır. Otoyol Elektronik Hız Denetleme Sisteminin çalışma prensibi "Otoyola Aydın ya da İzmir'deki herhangi bir gişeden giriş yaparak, İzmir ya da Aydın'daki herhangi bir gişeden çıkış yapan bir aracın, iki gişe arasındaki seyahati sırasında geçen süre üzerinden ortalama hızını ve buna bağlı olarak ihlal yapıp yapmadığını belirleme" şeklindedir.

Araçların cinslerine göre ise hız sınırları farklılık gösteriyor. İçişleri Bakanlığınca yapılan son düzenleme ile 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren Aydın İzmir Otoyolunda sadece otomobiller için mevcut hız sınırı 120 km/s'den 130 km/s'e çıkarıldı. Diğer araç cinslerinden, kamyon ve çekiciler için 90 km/s, kamyonetler için 95 km/s, 50 cc üzeri motosikletler için 100 km/s, minibüs ve otobüsler için 100 km/s olarak hız sınırı uygulamasına devam edilmektedir. Otoyolu kullanan tüm sürücülerimizin daha güvenli bir trafik ortamında seyretmeleri ve haklarında trafik idari para cezası yazılmaması için belirtilen hız sınırlarına uymaları büyük önem arz etmektedir" ifadeleri yer aldı.