Arabada Debriyaj Gaz Fren Nerde

Eğer işiniz sık sık şehir içinde veya şehirlerarası otobanlarda yolculuk yapmayı gerektiriyorsa, siz de yeni araç tercihinizi otomatik vitesten yana yapmak istiyor olabilirsiniz. Neyse ki çiçeği burnunda bir sürücüyseniz, otomatik araba kullanmayı öğrenmek düz vitesi öğrenmenizden çok daha kolay. Üstelik acemiliği çabucak yenebilmeniz için de birebir!

Ancak daha önce hep düz vites araçlar kullanmışsanız, özellikle de ilk zamanlar biraz yabancılık çekebileceğinizi bilmelisiniz. O halde gelin, otomatik vites araba kullanımının inceliklerini birlikte keşfedelim! Yolların tozunu dumana katmak ise size kalmış…

1. Otomatik Vites Nedir?

Otomatik vites, hız ve çekişi ayarlamaya yarayan dişlilerin sürücü müdahalesi olmadan kendiliğinden kontrol edilebildiği araç türlerini ifade ediyor. Otomatik şanzıman sistemine sahip olan bu araçlarda, hareket için sadece gaz ve fren pedalı kullanılıyor. Yani vites dişlilerinin yüksek tork üretebilmesi için debriyaja ihtiyaç duyulmuyor. Bunun yerine debriyajın görevini tork konvertörü üstleniyor. Tork konvertörü sayesinde aracın şanzımanı, sürüş esnasında ortaya çıkan enerjinin dişlilere devir gücü olarak iletilmesini sağlıyor.

1.1. Otomatik Vites Araç Çeşitleri Nelerdir?

Otomatik vites araçlar “triptonik şanzımanlı”, “yarı otomatik şanzımanlı” ve “tam otomatik şanzımanlı” olmak üzere üç çeşide ayrılıyor:

1.1.1. Triptonik Vitesli Araçlar

İsteğe bağlı olarak manuel kullanım imkânı da sunan araçlardır. Vites kolunun çekilmesi ile araç manuel kullanıma geçer. Bu durumda vites değişimi de koldaki artı ve eksi işaretleriyle sağlanır.

1.1.2. Yarı Otomatik Vitesli Araçlar

Şanzıman sistemi tek kavramalı olup sadece debriyaj işlevini otomatik olarak gerçekleştirebilen araçlardır. Bundan dolayı araç, vites geçişlerinde fark edilir düzeyde ses ve titreşim üretir.

1.1.3. Tam Otomatik Vitesli Araçlar

Çift kavramalı şanzıman sistemine sahip araçlardır. Böylece sürüş sırasında debriyaj otomatik olarak kontrol edilirken, geçilecek vites de aynı esnada kendi kendine ayarlanır. Vites geçişleri ise oldukça sessiz ve sorunsuz gerçekleşir.

1.2. Otomatik Vites Hangi Viteste Çalışır?

Otomatik araçlarda geçilen vites ayarı, gaz ve fren kullanımına göre kendiliğinden düşüyor ya da yükseliyor. Araç, vites geçişlerini harflerle belirtilen dişli ayarları doğrultusunda yapıyor. Böylece sayılarla belirtilen devir ayarlarına gerek olmadan, hız ve çekiş otomatik olarak ayarlanabiliyor.

1.3. Otomatik Vites Nasıl Değiştirilir?

Otomatik araçlarda da tıpkı manuel araçlarda olduğu gibi, vites kolu hareket ettirilerek geçiş sağlanıyor. Ancak vites kolunda rakamlı vites ayarları yerine, harf olarak farklı dişli ayarları (P - R - N - D - S - O - M - L) bulunuyor.

2. Otomatik Vites Üzerindeki Harflerin Anlamları Nelerdir?

Otomatik vites harfleri, aslında belirli İngilizce kelimelerin kısaltmalarından meydana geliyor. Bunun beraberinde yarı-otomatik vites harfleri ile tam otomatik vites harfleri, aracın sunduğu devir ayarlarına göre birbirinden farklı olabiliyor. Bu nedenle aşağıda açıklayacağımız otomatik vites harf anlamlarının yanında, bunların hangi araç çeşitlerinde bulunduklarını da açıklıyor olacağız:

2.1. Otomatik Vites D Harfi (Drive)

İleri gitmek için kullanılan dişli ayarıdır. Hem triptonik hem yarı hem de tam otomatiklerde mevcuttur.

2.2. Otomatik Vites P Harfi (Park)

Park esnasında kullanılması gereken ayardır. Triptonik, yarı ve tam otomatik şanzımanlı araçlarda bulunur.

2.3. Otomatik Vites N Harfi (Neutral)

Aracın “nötr modda”, yani boşta olması anlamına gelir. Tüm otomatik araç türlerinde mevcuttur.

2.4. Otomatik Vites R Harfi (Reverse)

Manuel araçlarda olduğu gibi geri vites görevi görür. Triptonik, yarı ve tam otomatik şanzımanlı araçlarda bulunur.

2.5. Otomatik Vites S Harfi (Speed)

Spor sürüş modu olarak da bilinir. Hızlı sürüşlerde kullanılır. Araç bu dişli ayarında iken vites değişim hızı ve devir aralığı daha yüksek olur. Genellikle yüksek segment olan tüm triptonik, yarı ve tam otomatik araç türlerinde görülebilir.

2.6. Otomatik Vites O Harfi (Overdrive)

Sürüş esnasında yüksek viteslere geçişi önleyerek daha seri hızlanma sağlar. Ağırlıklı olarak yüksek segment olan tüm otomatik araç çeşitlerinde bulunur.

2.7. Otomatik Vites M Harfi (Manuel)

Aracı düz vites moduna almak için kullanılır. Triptonik-yarı otomatik araçlarda mevcuttur.

2.8. Otomatik Vites L Harfi (Low)

Bu dişli ayarı, hızı 1’inci vitese sabitlemek için kullanılır. Bu ayara sahip otomatik araç çeşitlerinin bazılarında 2 ve 3 vitesleri de bulunur. Triptonik-yarı otomatik vitesli araçlarda mevcuttur.

3. Otomatik Vites Araba Nasıl Kullanılır?

“Otomatik vites PRND ne demek?” sorusunun yanıtını ve işinize yarayacak çok daha fazla bilgiyi artık öğrendiniz. Otomatik vites araba ileri geri hangisi bunu da zaten bildiğinize göre, artık devamı oldukça basit! Ancak yeni bir şoför adayıysanız, ilk kez otomatik vites kullanımı konusunda bunlardan daha fazlasını merak ediyor olabilirsiniz. Aradığınız tüm yanıtlar, yazının buradan sonrasında…

3.1. Otomatik Viteslerde 1 ve 2 Ne İşe Yarar?

Otomatik vites araçlarda devir ayarı kendiliğinden yapılabilmesine rağmen, bazılarının vites kolunda ayrıca “L-2-3” veya “1-2-3” seçenekleri de bulunuyor. Bu dişli ayarları, dik yokuşlarda ve yağmurlu-karlı hava şartlarında aracın çekişten düşmemesi ve daha güvenli sürüş sağlamak için gerekebiliyor.

3.2. Otomatik Arabada El Freni Ne Zaman İndirilir?

Otomatik araçlarda el freninin; kalkış esnasında, ayak frene basılıyken, vites herhangi bir hareket ayarına getirildikten sonra indirilmesi gerekiyor.

3.3. Otomatik Vites Araba İlk Nasıl Çalıştırılır?

• Adım 1: Emniyet kemerinizi bağlayın ve aynalarınızı kontrol edin.
• Adım 2: Sağ ayağınızı fren pedalına tamamıyla basılı tutun.
• Adım 3: Vitesin P konumunda bulunduğundan emin olun.
• Adım 4: Anahtarı saat yönünde çevirerek kontağı çalıştırın.
• Adım 5: Ayağınız hala fren pedalındayken vitesi R, L veya D konumuna alın.
• Adım 6: El frenini aşağı indirin ve yavaşça gaza basın.
• Adım 7: Harekete L modunda geçtiyseniz, vitesi varsa sırasıyla 2 ve 3’üncü ayara, ardından da D moduna alın.

3.4. Otomatik Vites Nasıl Kullanılır? Nelere Dikkat Edilmelidir?

Otomatik vites araçları kullanırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli hususlar bulunuyor:

• Araç kalkış yaparken frene basılı tutulmalıdır.
• Kalkış esnasında el freni aşağıda ise ayak frenden çekildiği anda araç hareket etmeye başlar.
• Soldaki fren ve sağdaki gaz pedalları için sadece sağ ayağın kullanılması gerekir.
• Park pozisyonuna geçmeden önce araç mutlaka durdurulmalı ve dişli ayarı P’ye getiririlmelidir.
• Park sonrası, aracın N moduna getirilmesi ve el freninin çekilmesi gerekir.
• Araçtan inmeden önce, ayak frende tutularak vites modu P’ye alınmalı ve kontak ondan sonra kapatılmalıdır.

3.5. Otomatik Vites Araba Nasıl Durdurulur?

Otomatik araçlarda debriyaj pedalı bulunmadığından durmak için sadece frene basılması yeterli oluyor. Ancak aracı sarsmamak için bu pedalın yavaş hareketlerle kullanılması gerekiyor. Ayrıca dişli ayarı değişimi sırasında aracın mutlaka durdurulması gerektiğini de hatırlamak gerekiyor.

4. Araç Kiralamada Otomatik Vites Tercihi

Otomatik araba kullanma teknikleri, görüldüğü üzere düz vitesten daha basit bir işlemler dizininden oluşuyor. Bu nedenle de -özellikle iş vb. nedenlerle- uzun süreli kullanımlarda sürücülere büyük kolaylıklar sağlıyor. Şirket aracı kullanımında artık sizin de tercihiniz otomatik vitesten yanaysa, dilediğiniz marka, segment ve modeldeki otomatik araçları Hedef Filo aracılığıyla kiralayabilirsiniz. Hedef Filo’dan uzun dönem otomatik vites araç kiralama için atmanız gereken ilk adım, linkin hemen ardında sizi bekliyor!

Manuel vitesli araç nasıl sürülür? Manuel vitesli araçlarla nasıl Kalkış ve duruş nasıl yapılır? Araç nasıl hareket ettirilir? Tüm bu soruların cevapları haberimizde..

Araç kullanmak için aracı düz bir zeminde teslim alın.

Direksiyon koltuğuna oturduktan sonra kemeri takın.

Camları açın ki bu, motorun sesini daha iyi duymanıza ve bu nedenle vites geçişlerini daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır.

En soldaki pedal Debriyaj, ortadaki Fren, en sağdaki Gazdır.

Debriyaj, vitesi büyütmek veya küçültmek için kullanılır. Bundan hemen sonra bu pedala basabileceğin rahatlıkta koltuğunu ayarla.

Koltuğu ayarlarken en sağdaki gaz pedalına da rahatlıkla basabilecek şekilde kendini ayarla.

Sağ ayağın ile frene bas ve arabanın anahtarını çevirerek arabayı çalıştır.

Sol ayağın ile debriyağ pedalını iyice geriye ittirecek kadar bas.

Sağ elinle vitesi boşa al ve arabayı kaldırmak için her zaman 1. vites kullanıldığından vitesi 1 e al.

El frenini indir.

Şimdi sağ ayağını frenden kaldır ve gaza yavaşş basmaya başla, aynı anda sol ayağını da debriyajdan aynı hızla ve aynı yavaşlıkta kaldır. Araba gitmeye başladı bile.

Manuel araba nasıl durdurulur

Manuel vites bir arabada durmak için önce kaçıncı vitesteysek oradan düşerek yavaşlamak gerekmektedir. Örneğin 3. viteste giderken bir anda bire almayın. Yavaşlayın ve araba artık 2. vitese düşmek istediğinde vitesi küçültün. Ardından iyice yavaşladığınızda 1. vitese alın. Sonra ayağınızı frene dokundurun ve park etmek istediğiniz yere geldiğinizde tam olarak durabilecek şekilde ayarlayın. Burada aracı önce boşa alın ve el frenini çekerek arabanın anahtarı ile motoru durdurun.

Manuel araba gaz - fren debriyaj yerleri

En soldaki pedal Debriyaj, ortadaki Fren, en sağdaki Gazdır.

Araba nasıl çalıştırılır

Araba, viteslerin boşta olduğundan emin olduktan sonra sağ ayak ile frene basarak anahtarı çevrilip çalıştırılır. Bundan hemen önce kemer takılmış, aynalar ayarlamış ve koltuk pedallara erişecek şekle getirilmiş olmalıdır.

Manuel araba kaldırma

Sağ ayağın ile frene bas ve arabanın anahtarını çevirerek arabayı çalıştır.

Sol ayağın ile debriyağ pedalını iyice geriye ittirecek kadar bas.

Sağ elinle vitesi boşa al ve arabayı kaldırmak için her zaman 1. vites kullanıldığından vitesi 1 e al.

El frenini indir.

Şimdi sağ ayağını frenden kaldır ve gaza yavaşş basmaya başla, aynı anda sol ayağını da debriyajdan aynı hızla ve aynı yavaşlıkta kaldır. Araba gitmeye başladı bile.

Arabayı sarsmadan vites değiştirme

Eğer vistesler arasında yumuşacık ve hissedilemeyecek kadar profesyonel bir kullanım sahibi olmak istiyorsanız, gaz ve debriyajı aynı anda ve arabanızın kendi özelliğine göre birbirini dengeleyek miktarda indirip kaldırdığınızda bunu sağlamış olursunuz. Bazı arabalarda debriyaj çok kaldırınca araba hareket etmeye başlar. Bazı arabalarda ise debriyajdan ayağınızı kaldırır kaldırmaz arabanın hareket ettiğini hareket edersiniz. Bunu deneyerek çalışabilirsiniz.