Işık Kirliliğine Yol Açan Etkenlerden Üç Tanesini Yazınız

4. Sınıf Fen Bilimleri Işık Kirliliği konu anlatımı

 Işık kirliliğindeki en büyük sorun, insanların bu kirliliği fark etmemesinden meydana gelmektedir. Bu durum, ışık kilidine karşı mücadele edilmesini ciddi anlamda zorlaştırmaktadır. Geceleri tüketilmekte olan elektriğin dörtte biri hatalı aydınlatmadan dolayı boşa kullanılmaktadır.

Işık Kirliliği Çeşitleri Nelerdir?

 Işık kirliliği farklı çeşitlere ayrılmaktadır. Bu yol aracılığıyla karşımızdaki ışık kirliliğinin hangi kategoriye uyduğunu kararlaştırabiliriz. Bu sayede ışık kirliliğine karşı mücadele etmek daha kolay şekilde gerçekleşmektedir.

Işık Taşması

Işık kirliliği çeşitlerinin başında ışık taşması gelmektedir. Bu durum, ışığın gerekmeyen veya istenmeyen yeri aydınlatmasıdır.

Göz Kamaşması

Gözün, alışık olduğu aydınlatma seviyesinin üstünde bir ışığa maruz kalmasıdır. Bu durumda gözümüz kamaşmaktadır. Göz kamaşması gözümüze zarar verebilecek boyutlara gelebilmektedir. Bundan dolayı göz kamaşmalarına karşı dikkatli olmamız gerekir.

Dikine Işık

Gökyüzüne doğru bakan ışıktır. Bu durumda ışık, hiçbir yeri aydınlatmaz ve boşa gider. Bu durum, ışık kaynağının tamamıyla boşa açık olmasına sebebiyet vermektedir. Bu ışık kirliliğinin insanlığa hiçbir faydası yoktur.

Aşırı Miktarda Işık

İhtiyaç duyulan ışıktan çok daha fazlasının kullanması ile meydana gelmektedir. Hem enerji kaybına sebebiyet verir hem de gözümüze zarar verebilme riski oluşturmaktadır. Bundan dolayı oluşmaması için özen gösterilmesi gereken ışık kirliliği çeşitleri arasında yer almaktadır.

Işık Kirliliği Oluşturan Kaynaklar

 Her ışık kaynağı, yanlış kullanımdan dolayı ışık kirliliğine sebebiyet verebilmektedir. Ancak bazı ışık kaynakları, ışık kirliliğine sebebiyet verebilme konusunda daha yüksek bir potansiyele sahip olmaktadır. Bu ışık kaynaklarını şöyle sıralayabiliriz:

Yoldaki aydınlatmalar

Bahçe, park ve spor alanlarındaki aydınlatmalar

Binalarda bulunan dış cephe aydınlatmaları

Reklam panolarındaki ışık kaynakları

Binalardan ve evlerden taşan ışıklar 

 Bu ışık kaynaklarının çoğu, bir şehre dışarıdan bakıldığı zaman görülen ışık kaynaklarıdır. Bu ışık kaynaklarının kontrolü zor şekilde gerçekleştirilmektedir. Bundan dolayı ışık kirliliği oluşturmaya gayet müsait bir yapıda bulunmaktadırlar.

Işık Kirliliğinin Sonuçları

 Işık kirliliğinin en tehlikeli sonuca gözümüze zarar vermesidir. Bu durumda, çeşitli tedavi süreçlerinin başlaması gerekebilmektedir. Bununla birlikte ışık kirliliği gökyüzünü görmemizi de engellemektedir. Gün ışığında yıldızları görebilmemiz mümkün değildir. Geceleyin uzayı çıplak gözle izleyebilme imkanımız bulunmaktadır ancak ışık kirliliği geceleyin yıldızları izleyebilmemizi engellemektedir.

 Işık kirliliğinin bir diğer etkisi de doğa üzerinde olmaktadır. Deniz kaplumbağaları, yumurtadan çıktıktan sonra ışık kirliliğinden dolayı yönlerini şaşırabilmektedirler. Bundan dolayı denizi bulamayabilirler. Bu durum onların ölmelerine sebep olabilir. Bu durumun önüne geçmek amacıyla ışık kirliliğini sonlandırmamız gerekmektedir. Işık kirliliği gece seyahat eden kuşları da olumsuz etkilemektedir. Işıklardan etkilenen kuşlar rotalarını şaşırmakta ve farklı yerlere gidebilmektedirler. Bu durumda doğal ekosistemlerinden dışarı çıkmış oldukları için yemek bulma sorunu yaşayabilirler.

Işık Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapabiliriz?

 Bu sorunlarla karşılaşmamak için ihtiyaç duymadığımız yerlerdeki ışıkları söndürmeliyiz. Ortamın ihtiyaç duyduğu kadar ışık kullanmalıyız. Aydınlatmaların kurallara uygun şekilde gerçekleştirilmesine özen göstermeliyiz. Bu kurallara dikkat ettiğimiz zaman ışık kirliliğini önemli derecede azaltabilmemiz mümkün olabilmektedir.

Işık Kirliliği nedir ve çeşitleri nelerdir? Işık Kirliliği nedenleri ve nasıl önlenir çözüm yolları

Geceleri etrafımızı daha iyi görmek için, hoş görüntüler elde etmek için, insanların ilgisini çekmek adına ışıklandırmalar yapılmaktadır. Peki, bu ışıklandırmaların çevreye ne kadar zararlı olduğunu biliyor musunuz?

Işık Kirliliği Nedir ve Çeşitleri Nelerdir?

 Işık kirliliği aşırı yönlendirilmiş ve yapay olan rahatsız edici ışık huzmesine verilen isimdir. Işık kirlilikleri istenmeyen sonuçlar doğurabilir. Örneğin geceleri çok ışıklı yerlerde yıldızları göremeyiz, astronomik araştırmalar ışık kirliliği sebebi ile rahat yapılamaz, ekosistemin bozulmasına da neden olur, insanların sağlıklarını da olumsuz etkiler ve enerji israfına yol açar.

 Şimdiki zamandan yaklaşık 100 yıl önce büyük şehirlerde bile gece gezerken Samanyolu galaksisi çok net bir şekilde görülebilirdi. Van Gogh, Holst ya da Shakespeare gibi sanatçılar için geceleri ve gündüzleri gökyüzünde yıldızlar görmek oldukça sıradan bir şeydi.

 Ancak günümüzde artık her yer yapay ışıklar ile ışıklandırılmaktadır. Bu ışıklar özellikle geceleri gökyüzüne baktığımız zaman yıldızları görmemize de engel olur. Bu şekilde bizden sonraki nesillere ilham verecek güzellikler ile temas da bulunmamız da engellenir.

 Yanlış yapılan aydınlatmalar sebebi ile geceleri gökyüzünün kontrastı bozulur. Çok fazla ışığa maruz kalmamız sebebi ile de yıldızları göremeyiz. Bunun yanında vahşi yaşamı, enerji kaynaklarını, astronomi araştırmalarını ve insanları etkileyen sirkadiyen ritimler de bozulur. Yıllar geçtikçe yapay ışıklara ilgi de artmaktadır. Bu sebeple ışık kirliliği de günden güne artar.

 Günümüzde çoğu insan yaşamını şehirlerde geçirir. Yanlış ışıklandırmalar sebebi ile bu insanlar geceleri gökyüzünün muhteşem güzelliklerinden mahrum kalırlar. Bunun yanında ışık kirliliklerinin yaşamımıza ciddi olumsuzlukları da bulunur. Maliyet, güvenlik, enerji tasarrufu, sağlık, vahşi yaşam ışıklandırmalardan olumsuz bir şekilde etkilenmektedir.

Işık Kirliliği Nedenleri ve Nasıl Önlenir Çözüm Yolları

 Işık kirliliğinin başlıca sebebi yapay ışıkların gereksiz yere kullanılmasıdır. Kötü tasarım konutlar, yanlış konumlandırılmış ışıklar, endüstriyel dış mekan aydınlatmaları ışık kirliliğinin başlıca sebepleridir.

 Korumasını olmayan ışıklandırma armatürleri ışıklarının yarısını gökyüzüne ve yan taraflara göndermektedirler. Yayılan ışığın yarısından azı hedeflenen bölgeyi aydınlatmaktadır.

 Bu kötü aydınlatma ile aydınlatmaların %30 gibi bir miktarının boşa gittiği tahmin ediliyor. Işık kirlilikleri sadece ABD'de her yıl yaklaşık 1.7 milyon ton karbondioksit salınımına sebep olur. Bunun yanında 2.2 milyar dolarlık da elektrik israfı meydana gelmektedir.

Işık Kirliliği Nasıl Önlenebilir?

 Işık kirliliği dış mekanlarda bulunan aydınlatmaların iyileştirilmesi ile düzelebilir. Dış mekan aydınlatmaları genellikle güvenliğin ve görüşü artırması amacı ile kullanılır. Fakat amacını aşan bu ışıklandırmalarının başkalarına zarar verdiğinin de göz ardı edilmemesi gerekir.

 Konfor ve güvenlikten ödün vermeden alınacak basit önlemler sayesinde ışık kirliliklerinin önüne geçmek mümkündür.

 Kompakt Flüoresan lambalar ya da sıcak beyaz aydınlatma sağlayan LED ampuller ile ışık kirliliklerinin önüne geçmek mümkündür. LED ışık, gözü yorar ve atmosfere çok kolay bir şekilde yayılmaktadır. Gece görüşünü engeller ve mavi kısa dalga boylarında ışıkların etrafa saçılmasına sebep olur.

 Dış mekanlarda korumalı armatürler seçilebilir. Böylelikle ışığın doğrudan bir şekilde gökyüzüne ya da yan kısımlara saçılmasının önüne geçilebilir. Hareket sensörü kullanmakta dış mekan aydınlatmaları için doğru bir çözüm yolu olacaktır. Bu sayede ışık yalnızca gerekli olduğu durumlarda açık kalacak ve onun dışında açılmayacaktır.