Isot Biber Nasıl Yetiştirilir

kaynağı değiştir]

Yaz aylarında Urfa biberi güneş gören düz alanlarda içindeki tohumu çıkarılarak temiz bir zemin üstünde kurumaya bırakılır. Kuruyan biberler kırmızı renkte olduğundan kararması için kararana kadar her gün sıcak su ile nemlendirilerek şeffaf büyük torbalarda kararması beklenir. Daha sonra kurumuş biberler dövülerek, zeytin yağı ve bir miktar tuz ilave edilerek isot haline getirilir. Günümüz teknolojisi isot üretimini de bir nebze olsun kolaylaştırmıştır. Eski yöntemde isot tokmakla dövülerek öğütülürken; şu an isot çekme makineleri aracılığıyla daha kolay ve daha verimli bir isot elde edilmektedir. Şanlıurfa isotunun en büyük özelliği yakıcı acı olmamasıdır.^{[kaynak belirtilmeli]}

İsot yerken önce ağza tatlı bir tat gelir, bir müddet sonra acı gelip geçicidir. Şanlıurfa'nın tamamında balkon veya damlarda herkes kışlık üretimini yapar.^{[kaynak belirtilmeli]}

İsot, Kırmızı Acı Pul Biber'in ısı altında tutularak karartılmasıdır. Fiyat olarak pul biberden pahalı olması sebebi hazırlama prosedürüne göre 10 kg Urfa Biberi'nden 1 kg isot çıkması [1] ve zeytinyağı kullanılmasıdır. İsot'a, bir nevi fermente edilmiş pul biber de diyebiliriz. Şöyle yapılır: Kurutulmuş kırmızı acı biberin çekirdek ve kanat denilen bileşenleri nem ve güneş ısısı altında bir süre tutularak kurutulur ve karartılır. En ideal ve sağlıklı rengi mor renktir.^[3] Siyah, Mor ve Kırmızı renklerde çeşitleri bulunmaktadır.^[4] Renkle güneşte bekletilme sürelerine göre değişmektedir. Güneş az göre kurutulmuş biberler kırmızı, 1-2 gün kurutulan biberler mor, 3-4 gün kurutulan biberler ise siyah rengini almaktadır^{[kaynak belirtilmeli]}

Kullanım alanları[değiştir

Biber Ne Sıklıkla Sulanır? Biber Fidesi Suyu Sever Mi?

Sayısız türüyle sofralarda lezzet yaratmada büyük pay sahibi olan biber, birçok bahçenin vazgeçilmez bitkisidir. Sıcak bir ortama, ideal sıcaklığa ve neme sahip toprak yapısına gereksinim duyar. Biberin sulama düzeni ise toprağın yapısına göre kumlu topraklarda 2-3 günde bir, ağır topraklarda ise 3-7 gün olacak şekildedir.

Biber Ne Sıklıkla Sulanır?

Biber genellikle bahçelerde karık olarak nitelenen, özel olarak açılmış alanlarda, yetiştirilen bir bitki türüdür. Bunun yanı sıra evde saksıda yetiştirme yöntemine başvurmak da mümkündür. Fakat genellikle daha yüksek verim almak amacıyla açık bahçe ve tarlalar yetiştirme alanı olarak tercih edilmektedir.

Hem kuru hem de sulu toprakta yetişme niteliğine sahip olsa dahi biber genellikle verimli olarak yetişmek amacıyla düzenli sulamaya gereksinim duyar. Sulama düzeni, biberin ekili olduğu toprağın özelliklerine göre ortaya çıkar. Özellikle sıcak hava durumu söz konusuysa kumlu topraklarda sulama 2-3 günde bir, ağır topraklarda ise 3-7 günde bir şeklinde düzenlenmelidir.

Biber Fidesi Suyu Sever mi?

Biber, uygun şartlarda meydana gelebilmek amacıyla toprağında belli oranda neme gereksinim duyar. Bu oran genellikle %70, %80 seviyesinde seyreder. Topraktaki nem sayesinde biber kökünde gelişmeye yönelik hareketlilik görülmeye başlar. Bu nem oranını karşılamak ancak yeterli miktarda su takviyesiyle mümkün olabilir. Dolayısıyla biber, gelişiminde gerekli olan faktörlerden biri olduğu için suyu oldukça sever. Kuraklığa kolay meyli olan bir bitki türüdür. Bunun için sulama rutininin aksatılmamasında fayda vardır.

Biber Nasıl Hızlı Büyür?

Doğadaki birçok canlı gibi biber de doğal koşullar çerçevesinde büyüyebilir. Özellikle biberden yüksek verim almak amacıyla yapılan ekim işlemlerinde ise bu doğal koşulların üstüne koyularak hızlı büyümeye yönelik adımlar atmada fayda vardır. Büyümeyi hızlandırmak, çoğu zaman için sulama rutininin aksatmayarak çeşitli bakım faaliyetleri ile mümkündür.

Dikim sırasında karık boylarının kısa olmaması ve karıklarda sulama sonrasında göllenme olmamasına dikkat edilmelidir. Yetiştirme sırasında ilaçlama, gübreleme, budama faaliyetlerine özen gösterilmelidir. Ayrıca gelişim döneminde ortaya çıkan hastalıklı bitkiler ortadan kaldırılarak da diğer biberlerin gelişimi hızlandırılabilir.

Biber Kaç Günde Yetişir?

Biber; ilkbahar, yaz ve sonbahar olmak üzere 3 mevsim ekilmeye uygun bir bitkidir. Ekim sonrası çimlenme süresi ağırlıklı olarak 10-20 gün arasında değişmektedir. Hasat zamanı ekildiği dönem çerçevesinde şekillenmektedir.

İlkbahar başında ekilen bir biberin hasadını genellikle temmuz başında yapmak mümkündür. Biber hasadı tek seferlik olarak gerçekleşmez. Genellikle 1 hafta aralıklarla olmak üzere olgunlaşmış bir biber bitkisinden ekim ayının ortalarına değin ürün alınabilmektedir.

kaynağı değiştir]

Nişanyan Sözlük'e göre isot kelimesinin kökeni Türkçe kökenli issi (sıcak) ve ot sözcüklerinin birleşimine dayanır ve aslen biber kelimesinde de olduğu gibi karabiber manasında kullanılmıştır. "İssi ot" kalıbının kullanımı ilk kez 1477'ye tarihlenen Lugat-i Halimi'de tespit edilmiştir. Meninski'nin 1680'e tarihlenen Meninski Sözlüğü'ünde إسّی اوت (issi ot) zencefilin halk dilindeki ismi olarak da bahsi geçmiştir. Meyve olan bibere atıfta bulunan ilk kullanım 19. yüzyılın sonunda kaydedilmiştir. İsot olarak kullanımı 1932'de tespit edilmiştir.^[1]

Aynı zamanda Kürtçe'de bibere verilen genel isimdir.^{[kaynak belirtilmeli]} Yaygın kanının aksine kelimenin Kürtçeden Türkçeye geçmiş bir alıntı olduğu doğru değildir.^[1] Genel olarak "kırmızı, acı biber" anlamında da kullanılır.^[2]

Hazırlanışı[değiştir

nest...

3220 3221 3222 3223 3224