Müşahit Ekşi

• 24 haziran seçimlerinde oy hilelerini önlem üzere dikkat edilmesi gerekenlerdir.
  
  müşahitlik ve sandık kurulu üyelerine yönelik eğitimler oy ve ötesi gibi platformlarda erişilebilir durumda fakat gönüllü bir avukat arkadaşımızın altını çizdiği kritik önemde olan püf noktaları burada da paylaşmakta fayda var..
  
  - öncelikle parti müşahidi olanların kimlikleri ve müşahitlik belgeleriyle birlikte en geç sabah saat 6:30'da görev yapacakları salonda olmaları gerek. burası önemli. çünkü saat 7'de sandık kurulu toplanıp yemin eder ve göreve başlar. sandık kurulunda 1 sandık başkanı (devlet memuru), 1 üye (devlet memuru) ve parti üyeleri bulunur. sandık kurulunun oluşabilmesi için toplam 4 üye yeterlidir.
  
  saat 7'de yemin etmek üzere 2 partili üye varsa kimseyi beklemeden kurul oluşur ve sonrasında gitseniz dahi kurula üye olamazsınız. partinin sandık kurulu üyesi o saatte yetişememişse müşahit; o da yoksa herhangi bir seçmen bu görevi sandık kurulu üyeliğini devralabilir. örneğin chp'li bir sandık kurulu üyesi saat 7 itibariyle sandık başında değilse chp müşahidi sandık kurulunda görev alacaktır. o da yoksa bir x parti seçmeni chp sandık kurulu üyesi olarak görev alabilir.
  
  bunun önüne geçmek üzere parti müşahitlerinin sabah saat 6:30'da sandık başında bulunmaları önemli. saat 7'de kurul yemin ettikten sonra oy atımının başmasına kadar geçen sürede zarf ve pusulaların sayılması, mühürlenmesi ve bu işlemlerin tutanak altına alınması kısmı var. bu süre zarfında da parti müşahitlerinin salondan ayrılmaması önemli. çünkü müşahidin itiraz hakkı var. fakat sandık kurulu üyesinin itiraz hakkı yok. yani sandık kurulu (partili) üyesi resmi dilekçeyle itiraz edebilir durumda değil. çünkü o karar verilen tarafta. yani müşahit ve sandık kurulu üyesi'nin paslaşması gerekir.
  
  - gelelim saat 07:00 - 08:00 arasında yapılacaklara. öncelikle ysk'dan mühürlü şekilde gelen tercih/evet mühürleri, sandık kurulu mühürü, zarflar ve oy pusuları kontrol edilir. bunlardan herhangi birinin mührü önceden açılmış ise direkt olarak itiraz edilmeli ve parti avukatları muhakkak aranmalı. bir diğer önemli nokta yeterli sayıda (en az 10 adet) seçim sonuç tutanağı olduğundan emin olun. oy sayma işlemi sonrası ıslak imzalı tutanağı alabilmeniz için yeterli sayıda tutanağın kurulun elinde olması gerekir. ancak oy sayma işlemi akşam 5'ten sonra başlayacağı için o satten sonra fazla tutanak getirtmenin imkanı kalmaz. dolayısyla sabah ilk iş bu tutanakların adedini kontrol etmelisiniz.
  
  not: böyle durumlara sandık kurulu başkanı art niyetli değilse genelde rastlanmıyor. fakat müşahidin ve sandık kurulunun zaten önemi art niyetli olanlara göz açtırmamak. sandık kurulunda art niyetli olduğunu düşündüğünüz bir başkan size karşı diklenebilir. müşahidin itirazını görmezden gelebilir. hatta sandık kurulu partili üyeyi de dinlemeyebilir. sayıca fazla da olabilirler. psikolojik baskı kurmaya da çalışabilir. böyle durumlarda en etkili yöntem avukatı çağırmak. avukat geldiğinde tavırları anında değişecektir.
  
  - mühürlerde sorun yoksa artık tercih/evet mühürleri, zarf ve pusulaların sayılmasına geçilebilir. burada önemli olan birkaç kritik nokta var.
  
  öncelikle zarflar: zarfların üzerinde 2 adet mühür bulunur. ysk ve ilçe seçim kurulu mühürleri. bunlara ek olarak sizin de sandık kurulu mührünü her bir zarfın üzerine vurmanız gerekir.
  
  işlem adımıyla gidersek - zarfların üzerinde 2 mühür olduğunu görüp sayımı yapılır. sayım sonucu tutanak altına alınır (kurul karar defterine). daha sonra her bir zarfın üzerine sandık kurulu mührü vurulur. ve bu da tutunak altına alınır.
  
  önceki referandumda krize sebep olan konu buydu. ysk, üzerinde sandık kurulu mührünün vurulması sehven atlanan zarfları geçerli saydı. dolayısıyla, siz zarfların üzerine sandık kurulu mührünü vurur ve bunu da tutanak altına alırsanız ysk'nın kaçacak yeri kalmaz.
  
  ikinci konu oy pusulaları: yine işlem adımlarına göre gidersek oy pusulalarının sayılmasıyla başlanır. sayarken sandık kurulu başkanı tüm pusulaların önünün ve arkasının (mühürsüz) olduğunu kurula ve müşahitlere göstermek zorundadır. oy pusulalarının sayıldıktan sonra yine tutanak altına alınması gerekir. pusulalar sayılıp tutanak tutulduktan sonra herbir pusulanın arkasına sandık kurulu mührünün vurulması gerekir. akabinde yine tutanak altına alınması önemlidir.
  
  bir haber çıkmıştı - "x parti, evet mühürü basılmış oy pusulasını önceden veriyormuş seçmene ve sandıktan aldığı boş oyu getirene 500 tl veriyormuş" diye.. siz yukarıdaki adımı atarak bunun önüne geçmiş oluyorsunuz. arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan oylar geçersiz sayılacak. çünkü sabah tüm pusulaların arkasını mührü vurduğunuzu tutanak altına almıştınız.
  
  - oy sayımı: oy verme işlemi bitti ve sayıma geldik. burada da yine önemli noktalar var. tüm zarfların mühürlü olduğunu görmeniz gerek. çünkü sabah bu durumu tutanak altına almıştınız. mühürsüz herhangi bir zarf için itiraz etmelisiniz.
  
  işlem sırasına göre - zarfların sayılması, geçersiz zarfların (üzerinde yazı, işaret olan zarflar da "hesaba katılmayan oy" olarak değerlendiriliyor. açılmaksızın ayrılıyor), kalan boş zarfların sayılması ve ayrılması. boş, geçersiz ve hesaba katılmayan zarfların adetlerinin tutanak altına alınması.
  
  ikinci aşama zarfların açılması ve oyların sayılması. sandık kurulu başkanı oyları sandık kurulu ve müşahitlere (arkasını ve önünü) göstererek saymak zorunda. aksi durumda itiraz edilmeli. müşahitler sayım sonucunu doğrulamak üzere tek tek not almalı.
  
  bu noktada bir partinin içerisine herhangi bir noktaya basılmış oy o partiye sayılıyor. ittifak kısmına basılan oy ise ittifakın oyu olarak sayılıyor. ittifakın içerisinde, örneğin sp, iyip ve chp'nin herbirine mühür vurulmuşsa bu oy geçersiz değil; ittifaka sayılıyor. hem ittifak kısmına hem de sadece bir partinin içerisine basılmışsa o oy ilgili partiye sayılıyor. ittifak çizgisinin dışına taşan bir mühür varsa bu oy geçersiz sayılıyor.
  
  oy sayım işlemi de bitip sonuçlar seçim sonuç tutanağına yazıldıktan ve imza altına alındıktan sonra ıslak imzalı bir tutanak müşahit ya da sandık kuurulu (partili) üyesine teslim ediliyor.
  
  henüz bitmedi. son bir görev daha var. bütün oylar torbalanarak mühürlenmeli ve ilçe seçim kuruluna götürülmeli. bu görev sandık kurulu başkanı ve kurayla belirlenecek 2 üyenin görevi. eğer kurada partinizin üyesi çıkmadıysa sandık kurulu başkanını kendi aracınızla takip etmeniz gerek. dosdoğru şekilde ilçe seçim kuruluna gittiğinden emin olmak için. ilçe seçim kurullarında partilerin temsilcileri oluyor. seçim kuruluna yaklaştığınızda ilgili temsilciyi arayın kapıda karşılasın ve oyların ilçe seçim kuruluna teslim edildiğine emin olsun. bu kısım da oyların başına birşey gelmemesi adına çok kritik.
  
  herkese başarılar. umarım temiz bir seçim olur.

• (bkz: ayık olun)

• iki gün sonra müşahit olacak iken ve henüz hiçbir araştırma yapmaya / bilgi almaya fırsat bulamamışken, eminim ki yol gösterici olacak detaylardır.
  ancak hızlıca baktığımda "parti müşahiti" olarak belirtilerek yol gösteriliyor - ilçe seçim kurulunda parti temsilcileri vs. denilerek biten yazıda.
  
  bağımsız müşahit olarak - hiçbir partiye bağlı olmadan, sadece seçimde kimsenin hile yapmamasını sağlamakla kendimi mükellef görerek - umarım bu tavsiyeler faydalı olacaktır bana da.

• up gerektiren önemli detaylardır.

• up

• herkesin dikkatlice okuması ve aklından çıkarmaması gereken satırlar.
  her şeyi unutun. bunları ezberleyin muhakkak.
  
  adil seçim hakkımızdır. başaracağız!!!

• doğru bilinen yanlışlar içerir..
  
  mühürsüz oyların geçerli olması gibi bir durum yok. ysk der ki sandık kurulu mührünün zarfın üzerine vurulması hatayla atlanmış olsa dahi oy geçerlidir.
  
  burada önemli olan şey bütün zarfların mühürlediğinden emin olmak ve bunu karar defterine yazdırmak. bu yapılırsa ysk mühürsüz zarf geçerlidir diyemez. çünkü sen tutanakla belgelemiş olursun. benim sandığımda mühürsüz zarf yoktu, “bu karar tutanağı da ispatıdır” deyip itiraz etme hakkın olur.

• retrospektekuler'in fevkalade açıklamalarını içeren önemli hususlardır.
  
  olay ysk'nın onu bunu kabul etmesi değil, yapılan tutarlı eylemlerin (mühür vurmak vs.) deftere kayıt altına alınması ve olası ihtilaf-çelişki halinde bu kayıtların esas alınmasıdır. müşahitler mühür vurulmasını dikkatlice takip ettiği ve deftere yazdırdığı sürece aksi zaten mümkün olmayacaktır.

• bu aşağıdakiler hem 1. hem de 2. turda çok mühim. lütfen sen de çevrenle paylaş.
  
  müşahitler;
  1.) saat 06:00'da mutlaka görev yerinde sandık başında olmalıdırlar. (oy kullanacakları yere çok daha sonra gidip oylarını kullanp, sonra da derhal sandıklarının başına geri dönmelidirler)
  2.) hem zarfın üstünde, hem de her iki oy pusulasının arkasında mühür olmalıdır ve müşahitler bunları kontrol etmekle yükümlü olduklarını unutmamalıdırlar.
  ayrıca seçmen de yine kendisine verilen 1 adet zarf ve 2 adet pusulanın arka yüzünde mühürlerinin olup, olmadığını kontrol ederek oyunu kullanmalıdır.
  3.) oy kullanmaya gelen seçmenin kimlik kontrolünün dikkatle yaplması şartı vardır. kendi adresinde sahte seçmen görünüyorsa, sandık başkanını derhal uyarmalıdır.
  4.) altın kural! ıslak imzalı tutanakların mutlak surette müşahitler tarafından alınmasıdır..
  5.) oy sayımı sırasında geçerli, geçersiz oylarla alakalı çok dikkatli olunmalı kurallar doğru düzgün öğrenilmelidir. bu arada yeri gelmişken, her seçmen kendi oy kullandığı sandıktaki sayımı takip etme hakkına sahiptir.
  6.) oy takibi . çuvaldaki oyların değiştirilme , tehlikesine karşı yapılması gereken, oyların bulunduğu çuvalların konulduğu araç, ysk'ya (yüksek seçim kuruluna) kadar parti müşahitlerinin kendi araçları ile takip edilmeli ve ysk'ya müşahitlerin de gözetiminde teslim edilmelidir. ki, bence bu en, en, en, önemlisi ayrıntıdır.
  
  tüm bunlar dikkatle yapılırsa oyların çalınması münkün değildir dedi. sayın teğmen mehmet ali çelebi.

ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.