Gelir Vergisi Stopaj Kesintisi Nedir

Ön kesinti ve kaynaktan kesme gibi anlamlara gelen stopaj, temelde bir vergi ödeme yöntemi olarak bilinir. Bu vergi ödeme yöntemi sayesinde gelir ve &#;irket sahiplerinin devlete kar&#;&#; olan yükümlülüklerini yerine getirmeleri mümkündür. Ancak gelir vergisi stopaj ödemesinin yap&#;lmas&#; için hakim olunmas&#; gereken pek çok detay vard&#;r. Bunlar aras&#;nda stopaj oran&#;, gelirin türü ve ödeme dönemleri gibi hususlar yer al&#;r. Güncel stopaj oran&#; ve gelir türüyle miktar&#; gibi de&#;erler bilindi&#;inde ise ön kesinti tutar&#; kolayl&#;kla hesaplanabilir.

Gelir vergisi stopaj nedir?

Kaynaktan kesme ve ön kesinti anlam&#;nda kullan&#;lan stopaj sözcü&#;ü, ticaret alan&#;nda pek çok ki&#;inin kar&#;&#;s&#;na ç&#;kan kavramlardand&#;r. Bu kesinti bir tür vergi ödeme yoludur. Dolay&#;s&#;yla &#;irket ve gelir sahiplerinin gelir vergisi stopaj&#;na yönelik olan temel kavramlara hakim olmalar&#;nda fayda vard&#;r. Çünkü stopaj, gelir sahibinin kazanc&#;n&#; tahsil etmeden önce vergi dairesine yapt&#;&#;&#; ödemedir.

&#;&#;verenler, ev sahipleri, hurda mal al&#;m sat&#;m&#; yapanlar, serbest meslek çal&#;&#;anlar&#; ve daha pek çok ki&#;inin gelir vergisi stopaj&#; ödemesi gerekebilir. Ancak stopaj oran&#; söz konusu oldu&#;unda net bir tutardan söz edilmesi mümkün de&#;ildir. Çünkü stopaj oranlar&#; devlet taraf&#;ndan belirlenirken her y&#;l güncellenir. Bu do&#;rultuda ilk olarak "Gelir stopaj vergisi nedir?" diyenler için söz edilen ön kesintinin önemli özellikleri:

• Vergi ödemesinin daha h&#;zl&#; bir &#;ekilde yap&#;lmas&#;n&#; sa&#;lar.
• Gelirler üzerinden ödenen vergilerin kaybolmas&#;n&#; engeller.
• Bir tür vergileme yöntemi olarak bilinen stopaj, ayn&#; zamanda vergi güvenlik tedbiri &#;eklinde nitelendirilebilir.

Gelir vergisi stopaj nas&#;l ödenir?

Devlet taraf&#;ndan belirlenen stopaj oranlar&#;, farkl&#; gelir türlerine yöneliktir. Dolay&#;s&#;yla gelir vergisi stopaj&#; ödenirken, kazanç üzerinden yüzde kaç oran&#;nda kesinti yap&#;laca&#;&#; bilinmelidir. Yani gelir vergisi stopaj&#;n&#; ödemekle yükümlü olan ki&#;iler, yasalarla belirlenen oranlara göre hesaplanan ön kesinti tutar&#;n&#; vergi dairesine yat&#;rmal&#;d&#;r. Ödemenin hangi tarihte yap&#;laca&#;&#; ise stopaj vergisinin hangi gelir türüyle ili&#;kili oldu&#;una göre de&#;i&#;ebilir. Bu durumda ayl&#;k veya 3 ayl&#;k ödeme yapan ki&#;ilerin farkl&#; periyotlarda stopaj kesintisini vergi dairesine yat&#;rmalar&#; mümkündür.

Gelir vergisi stopaj hesaplamas&#; nas&#;l yap&#;l&#;r?

Stopaj kesintisinin devlet taraf&#;ndan belirlenen oranlara uygun olarak yap&#;lmas&#; gerekti&#;i bilinir. Dolay&#;s&#;yla farkl&#; gelir türlerinin stopaj oranlar&#;n&#;n de&#;i&#;iklik gösterebildi&#;i unutulmamal&#;d&#;r. Bu ba&#;lamda bir stopaj hesaplamas&#;n&#;n yap&#;lmas&#; amac&#;yla ilk olarak ön kesinti oran&#;n&#;n ö&#;renilmesi gerekti&#;i söylenebilir. Nitekim güncel stopaj oran&#; ö&#;renildikten sonra bu de&#;erin ön kesinti hesaplama formülüne yerle&#;tirilmesi mümkün olur. Yine gelir vergisi stopaj hesaplamas&#; yap&#;l&#;rken mevcut gelir miktar&#;n&#;n formüle eklenmesi gerekir. Söz edilen bu iki temel de&#;erin bilinmesi durumunda ise genelde tek bir i&#;lemle gelir vergisi stopaj miktar&#; hesaplanabilir. Bu aç&#;klamalar çerçevesinde gelir vergisi stopaj hesaplama formülü:

• Gelir vergisi stopaj tutar&#; = Gelir miktar&#; x Stopaj oran&#;

Gelir vergisi stopaj hesaplama örnekleri

Gelir miktar&#; ve stopaj oran&#; gibi de&#;erler belli oldu&#;u takdirde ön kesinti tutar&#;n&#;n hesaplanmas&#; oldukça kolayd&#;r. Bu ba&#;lamda stopaj ödemelerine yönelik olan taksit say&#;s&#;, ödeme dönemi ve ön kesinti oran&#;n&#;n s&#;n&#;rlar&#; gibi hususlara dikkat edilmesi gerekti&#;i söylenebilir. Stopaj ödemesine yönelik olan bu gibi detaylar bilindi&#;i zaman ön kesinti tutar&#;n&#;n kolay bir &#;ekilde hesaplanmas&#; ve vergi dairesine yat&#;r&#;lmas&#; mümkündür. Gelir vergisi stopaj hesaplamas&#;n&#;n nas&#;l yap&#;ld&#;&#;&#; ise bu i&#;leme dair bir örnek sunulmas&#;yla anla&#;&#;l&#;r k&#;l&#;nabilir. Bu ba&#;lamda bir i&#;veren için geçerli olabilen gelir vergisi stopaj hesaplama örne&#;i:

• &#;&#;verenin çal&#;&#;an&#;na TL maa&#; ödedi&#;i dü&#;ünülür.
• Bu durumda devlet taraf&#;ndan belirlenen stopaj kesintisi oran&#; %20 olarak ele al&#;n&#;r.
• &#;irket sahibinin çal&#;&#;an&#;na ödeyece&#;i maa&#;&#;n stopaj kesintisi " x 0,20" i&#;lemiyle hesaplanabilir.
• Stopaj hesaplama i&#;lemi tamamland&#;&#;&#; takdirde sonuç TL olarak bulunur.
• Bu örnekte TL'lik maa&#; ödemesinin TL'sinin stopaj kesintisi olarak vergi dairesine yat&#;r&#;lmas&#; gerekti&#;i ortaya ç&#;kar.
• Maa&#;&#;n TL’si ise net tutar olarak çal&#;&#;an ki&#;iye ödenir.
  

ANASAYFAYA DÖNMEK &#;Ç&#;N TIKLAYINIZ

ÖDEME TÜRÜ

GVK İLGİLİ MADDE

STOPAJ OR. (%)

tarihinden sonra ihraç edilen;

-

Her nevi Devlet tahvili ve Hazine bonosu faizleri

GVK Geç. Md. 67/1,2

10

-

Toplu Konut İdaresi ve Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul kıymetlerden sağlanan gelirler

GVK Geç. Md. 67/1,2

10

tarihi arasında iktisap edilen Devlet iç borçlanma senetleri ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlar

GVK Geç. Md. 67/1,2

0

arasında iktisap edilen, bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelir ve kazançlar ile fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelir ve kazançlar

-

Vadesi 6 aya kadar (6 ay dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden

GVK Geç. Md. 67/1

5

-

Vadesi 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) olanlara sağlanan gelirlerden

3

-

Vadesi 1 yıldan uzun olanlara sağlanan gelirlerden

0

-

6 aydan az süreyle (6 ay dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan

5

-

1 yıldan az süreyle (1 yıl dâhil) elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan

3

-

1 yıldan fazla süreyle elde tutulanların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan

0

Sermaye Piyasası Kurulunca onaylanmış finansman bonolarından ve varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından sağlanan gelirler ile bunların elden çıkarılmasından doğan kazançlardan

GVK Geç. Md. 67/1,2

15

Halka açık şirketlerin tarihinden sonra iktisap edilen ve 1 yıldan kısa bir süre ile elde tutulan hisse senetlerinin banka veya aracı kurumlar aracılığıyla elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar (menkul kıymet yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin satışı hariç)

GVK Geç. Md. 67/1

0

tarihi (bu tarih dahil) arasında iktisap edilen, (değişken, karma, eurobond, dış borçlanma, yabancı, serbest fonlar ile unvanında ''döviz'' ifadesi geçen yatırım fonları hariç) yatırım fonlarından elde edilen gelir ve kazançlar

GVK Geç. Md. 67/1

0

İki yıldan fazla süreyle elde tutulan girişim sermayesi yatırım fonu ve gayrimenkul yatırım fonu katılma paylarından elde edilen kazançlar

GVK Geç. Md. 67/1

0

Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin olarak elde edilen kazançlar

-

Paylara ve pay endekslerine dayalı olarak yapılan sözleşmelerden

GVK Geç. Md. 67/1

0

-

Diğerlerinden

10

MKYF katılma belgelerinin fona iadesinden elde edilen gelirler

-

Hisse senedi yoğun fonların katılma belgelerinden elde edilen gelirler

Geç. Md. 67/1

0

-

Diğer gelirler

10

Mevduat faizleri

-

DTH faizlerinden (Vadelerine göre)

Geç. Md. 67/4

18, 20

TL mevduat hesaplarına yürütülen faizlerden (Vadelerine göre)

10, 12, 15

-

Enflasyon oranına bağlı olarak değişken faiz oranı uygulanan 1 yıldan uzun vadeli hesaplarda

0

-

Kur korumalı vadeli mevduat hesapları ile döviz tevdiat hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarında

0

-

Altın cinsinden mevduat hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat hesaplarında

0

-

tarihleri arasında (bu tarih dâhil) açılan veya vadesi bu tarihler arasında yenilenen hesaplara ödenecek faizler (Vadelerine göre)

0, 3, 5

Katılım bankası kâr payları

-

Döviz katılma  hesaplarına ödenen kâr payları (Vadelerine göre)

Geç. Md. 67/4

18, 20

-

Katılma hesabı karşılığında ödenen kâr payları (Vadelerine göre)

10, 12, 15

-

Kur korumalı vadeli katılma hesapları ile döviz cinsi katılım fonu hesaplarından dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarında

0

-

Altın cinsinden katılma fonu hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen katılma hesaplarında

0

-

tarihleri arasında (bu tarih dâhil) açılan veya vadesi bu tarihler arasında yenilenen hesaplara ödenecek kâr payları (Vadelerine göre)

0, 3, 5

Repo gelirleri

Geç. Md. 67/4

15

Kar/Zarar ortaklığı belgesi kar payları

Geç. Md. 67/4

15