Bilgisayar Ekranına Bakarken Göz Yanması

Günümüzde tablet, telefon ve bilgisayar kullanmayan neredeyse yok denecek kadar az. Peki bu cihazların göz sağlığımızı nasıl etkilendiğini biliyor muyuz? Gözlerimizi korumak için neler yapmalıyız?

DİJİTAL EKRANLAR GÖZÜ BOZAR MI?

Ortalama bir çalışan ofiste ya da evden çalışarak günde yedi saatini bilgisayar başında geçiriyor. Dijital ekranlara uzun süre bakmanın halk arasındaki söylenişi ile gözü bozduğuna yani gözde miyop, astigmat ve hipermetropi gibi refraksiyon kusuru oluşturduğuna dair kesin bir bilgi yoktur. Ancak geçmişten günümüze yapılan bazı araştırmalar uzun süre yapay ışığa maruz kalan kişilerde miyopi gelişme ihtimalinin yüksek olduğunu göstermektedir. Amerikada yapılan bir çalışmada günün çoğunu dışarda geçiren çocuklar ile günün çoğunu içerde geçiren çocuklar karşılaştırılmış ve günün çoğunu içerde geçiren çocuklarda daha fazla göz bozukluğuna rastlanmıştır. Bu duruma güneş ışınlarının gözün normal gelişimi üzerine yapay ışıklara göre daha faydalı olmasının neden olduğu vurgulanmıştır. Yine eskimolar ile ilgili yapılan bir çalışmada; eskimolarda bundan yıllar öncesinde hiç yok sayılacak kadar miyopi görülürken son yıllarda eskimolarda miyopi görülme sıklığının arttığını bildirmektedir. Eskimoların yerleşik hayata geçmesi ile birlikte göz bozukluğu sıklığının arttığı vurgulanmıştır. Özetle dijital ekranların gözlerimizi bozduğuna dair kesin bir bilgi yoktur. Ancak unutmamak gerekir ki bozmadığına dairde kesin bir bilgi yoktur.

Bunun haricinde birçok kişi, uzun süre dijital ekranları izlerken göz rahatsızlığı ve görme sorunları yaşaması nedeniyle göz doktoruna başvurmaktadır. Rahatsızlık düzeyi, dijital ekran kullanım miktarı ile artmaktadır. Bu durum Türkçeye; dijital ekrana bakma hastalığı diye çevirebileceğimiz Computer Vision Syndrome (CVS) adında bir hastalık olarak tıp litaraterüne girmiş bulunuyor.

Computer Vision Syndrome

Nedenler ve risk faktörleri

Bir bilgisayarı veya dijital ekranı izlemek genellikle gözlerin daha çok çalışmasını sağlar. Sonuç olarak, bilgisayar ve dijital ekran izlenmesi ve yüksek görsel uyaranlar birçok kişide görme ile ilgili semptomların gelişmesine neden olur. Bir bilgisayarı veya dijital ekranı görüntülemek, yazdırılmış bir sayfayı okumaktan farklıdır. Çoğu zaman bilgisayardaki veya el cihazındaki harfler o kadar kesin veya keskin tanımlı değildir. Harflerin arka plandaki kontrast seviyesi azalır ve ekrandaki parlama ve yansımaların varlığı görüntülemeyi zorlaştırabilir.

Bu tür işler için kullanılan mesafeler ve açılar genellikle diğer okuma veya yazma işlerinde için kullanılanlardan farklıdır. Sonuç olarak, dijital ekranlar, gözlerin ekrana odaklaması ve göz hareketleri açısından gözlerimiz için ek yük oluşturur. Ek olarak, küçük görme sorunlarının varlığı bile bir bilgisayardaki veya diğer dijital ekran cihazlarını kullanırken konforu ve performansı önemli ölçüde etkileyebilir. Düzeltilmemiş veya yetersiz görme bozuklukları, bilgisayarla ilgili göz yorgunluğuna katkıda bulunan başlıca faktörler olabilir. Gözlük veya kontakt lens kullanan kişiler bile, bilgisayar ekranına bakarken belirli mesafeler haricinde net görmediğini gözlemleyebilir. Göz bozukluğu olan fakat gözlük kullanmayan kişiler yada göz derecesi gözüne uymayan kişiler; istemsiz olarak gözlerini sürekli kısarak ekrana bakmakta yada başlarını eğerek değişik açılarla bilgisayara bakmaktadır. Bu durum göz ağrısı ve yorgunluğu dışında postür bozukluğuna ve boyun, omuz veya sırtta kas spazmlarına veya ağrıya neden olabilir.

• Düzeltilmemiş görme sorunları

• Zayıf aydınlatma.

• Aşırı parlak dijital ekranlar

• Uygun olmayan izleme mesafeleri

• Kötü oturma duruşu

• Bu faktörlerin bir kombinasyonu.

CVS ortaya çıkmasında en büyük risk, bir bilgisayarda sürekli iki veya daha fazla saat geçiren veya her gün bir dijital ekran cihazı kullanan kişilerdir. CVS veya dijital göz yorgunluğu ile ilişkili en yaygın semptomlar şunlardır:

• Göz yorgunluğu ve göz etrafında ağrı

• Baş ağrısı

• Bulanık görme ve görüntü etrafında halo oluşması

• Kuru göz, gözlerde yanma, batma ve kızarıklık

• Boyun ve omuz ağrısı

Kişilerin görsel semptomlarıdan ne ölçüde rahatsız oldukları, genellikle görme yeteneklerinin düzeyine ve dijital ekrana bakmak için harcadıkları süreye bağlıdır. Miyopi ve astigmatizma gibi düzeltilmemiş görme problemleri, gözlerin yetersiz odaklamasına veya göz koordinasyon yeteneklerinin zorlanmasına neden olabilir. Presbiyopi diye adlandırılan ve yaşlanma ile ortaya çıkan yakın görme bozukluğu bilgisayar veya dijital ekran cihazı kullanırken görsel semptomların gelişmesine katkıda bulunabilir. Kullanıcıların yaşadığı görsel semptomların çoğu geçicidir ve bilgisayar çalışması veya dijital cihaz kullanımı durdurulduktan sonra azamaktadır. Bununla birlikte, bazı kişiler bilgisayarda çalışmayı bıraktıktan sonra bile bulanık görme gibi sürekli azalmış görme yetenekleriyle karşılaşabilirler. Sorunun nedenini ele almak için hiçbir şey yapılmazsa, belirtiler tekrarlanmaya devam edecek ve gelecekteki dijital ekran kullanımıyla dahada kötüleşecektir.

Teşhis

CVS veya dijital göz yorgunluğu, kapsamlı bir göz muayenesi ile teşhis edilebilir . Öncelikle hastanın yaşadığı semptomları ve bilgisayar kullanımıyla ilgili semptomlara katkıda bulunabilecek genel sağlık problemlerinin, alınan ilaçların veya çevresel faktörlerin varlığı tespit edilmelidir. Herhangi bir refraksiyon kusurunun olup olmadığı belirlenmeli ve eğer varsa mutlaka düzeltilmelidir. Bazı gözlerin odaklanma gücü çok fazla olup muayene sırasında gerçek göz derecesi ortaya çıkmayabilir. Böyle bir durumda damlalı göz muayenesi yapılabilmektedir. Gözlerin nasıl odaklandığı, hareket ettiği ve her iki gözün birlikte kordinasyon içinde çalışıp çalışmadığı test edilmelidir. Bazen rutinde farkedilmeyen gizli kaymalar olabilmekte ve bu durum odaklanma ve kordinasyonu bozmaktadır. Kişilerde mevcut göz kuruluğu olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Detaylı bir göz muayenesi ve

diğer testlerin sonuçlarıyla birlikte CVS veya dijital göz yorgunluğu olup olmadığı tespit edilir ve tedavi seçenekleri önerebilir.

Tedavi

Dijital ekranla ilgili görme sorunlarının çözümleri çeşitlidir. Bununla birlikte, genellikle düzenli göz kontrolü yapılarak ve ekranın görüntülenme biçiminde değişiklikler yaparak semptomlar hafifletilebilirler. Göz bozukluğu olan kişiler mutlaka gözlerine uygun gözlüklerini kullanmalıdır. Ancak bazı gözlük takan kişiler mevcut gözlüklerinin semptomları geçirmekte yetersiz olduğunu dile getirebilir. Bu durumda özellikle bilgisayar kullanımı için tasarlanmış gözlükler gerekli olabilir. Özel cam tasarımları, cam renk tonları veya filtreli kaplamalar görsel yetenekleri ve konforu en üst düzeye çıkarmaya yardımcı olabilir. Diğer günlük aktiviteler için gözlük kullanımına ihtiyaç duymayan kişiler dijital ekranlarda mevcut semptomlar ile karşılaşabilir. Bu kişilerde özellikle bilgisayar kullanımı için reçete edilen gözlüklerden yararlanabilir. Bazı bilgisayar kullanıcıları, gözlük ile yeterince düzeltilemeyen odaklanma veya göz koordinasyonu sorunları yaşarlar. Bu özel sorunları tedavi etmek için bir görme terapisi programına ihtiyaç duyulabilir. Görsel eğitim olarak da adlandırılan görme terapisi, görsel yetenekleri geliştirmek için öngörülen yapılandırılmış bir görsel aktivite programıdır. Gözleri ve beyni birlikte daha etkin çalışması için eğitir. Bu göz egzersizleri, göz hareketleri, göz odaklanma eksikliklerin giderilmesine yardımcı olur ve göz-beyin bağlantısını güçlendirir.

Alınabilecek Önlemler

Düzenli Göz Kontrolü Yaptırın

Bir görme problemi yaşıyorsanız hafife almayın. Araba kullanmak, okumak veya diğer faaliyetler için gözlük gerekmese bile, bilgisayar kullanımıyla ağırlaşan küçükte olsa bir görme sorunu yaşıyorsanız; sizin farkında olmadığınız küçük bir göz bozukluğu olabilir. Göz doktoruna gitmeniz ve gözünüz için uygun gözlüğü almanız şikayetlerinizi büyük oranda azaltacaktır.

İşinize uygun Gözlük Alın

Kullanacağınız gözlükler yaptığınız işe uygun olmalıdır. Uzak görme için ayrı okuma için ayrı gözlük kullanıyorsanız her iki gözlükte gözlerden yaklaşık cm uzakta olan bir bilgisayar ekranını görmek için en verimli görüşü sağlamayabilir. Doktora gitmeden önce bilgisayar mesafenizi ölçün ve doktorunuza durumu anlatın. Bu bilgi, doktorunuzun en iyi gözlük derecesi ayarlamasına yardımcı olacaktır.

Mavi ışıktan ve parlamadan kaynaklanan rahatsızlığı en aza indirin.

Çünkü gözü en çok yoran dalga boyu mavi ışık dalgaboyudur. LED ve floresan aydınlatmanın yanı sıra monitörler, tabletler ve mobil cihazlardan gelen mavi ışık, uzun vadede görüşü olumsuz etkileyebilir. Özel gözlük camları ve kaplamaları, mavi ışığın zararlı etkisini azaltabilir.

Bilgisayar ekranını uygun şekilde konumlandırın

Çoğu insan, gözleri aşağıya bakarken bilgisayarı görüntülemeyi daha rahat bulur. Optimal olarak, bilgisayar ekranı, ekranın merkezinden ölçüldüğünde göz seviyesinin 15 ila 20 derece altında (yaklaşık cm) ve gözlerden cm uzaklıkta olmalıdır.

Aydınlatmayı ayarlayın

Bilgisayar ekranı, özellikle üstten aydınlatma veya pencerelerden kaynaklanan parlamayı en aza indirecek şekilde konumlandırılmalıdır. Pencerelerde panjur veya perde kullanılmalı ve masa lambalarındaki ampulleri daha düşük voltajlı ampullerle değiştirilmelidir.

Oturma pozisyonunuzu düzeltin

Sandalyeler rahat bir şekilde yastıklı ve vücuda uyumlu olmalıdır. Sandalyenin yüksekliği, ayaklar yere düz bir şekilde basacak şekilde ayarlanmalıdır. Yazarken destek sağlamak için kollar ayarlanmalı ve yazarken bilekler klavyeye yaslanmamalıdır.

Dinlenme molaları verin

Göz yorgunluğunu önlemek için, uzun süre bilgisayar kullanırken gözlerinizi dinlendirmeye çalışın. İki saat sürekli bilgisayar kullanımından sonra gözler en az 15 dakika dinlendirilmelidir. Ayrıca, her 20 dakikalda bir gözlere yeniden odaklanma şansı tanımak için 20 saniye boyunca dinlendirilmelidir. Göz dinlendirme şekli sadece bilgisayar kullanımını bırakmak değildir. Bilgisayar kullanımını bırakıp telefonla uğraşmak gözümüzü dinlendirmeyecektir. Gözü dinlendirmek için gözlerimiz saniye kapatılmalı yada uzaklara bakılmalıdır. Böylece yoğun görsel uyarıya maruz kalmış göz kaslarımız gevşeyecek ve rahatlama oluşacaktır. Yine göz içerisinde gözlerimize uygulanacak sıcak kompresler gözlerimizn dinlenmesine yardımcı olacaktır.

Gözlerinizi Kırpmayı unutmayın

Bilgisayar kullanırken kuru göz gelişme olasılığını en aza indirmek için, sık sık göz kırpmaya çalışın. Sık sık göz açıp kapama, gözün yüzeyini nemli tutar. Fazla göz kuruluğu şikayeti olan kişiler suni göz yaşları kullanabilir.

Son Söz

Ne yaparsak yapalım gözlerimizi kullandığımız müddetçe çalışan her uvzumuz gibi yorulacaktır. Uzun süre yürüyüş yaptığımızda nasıl bacaklarımız yoruluyorsa gözlerimiz içinde aynı durum söz konusudur. Gereken önlemler alındığında göz yorgunluğunu en aza indirebiliriz. Tüm okuyucularımıza sağlıklı günler dilerim.

Opr. Dr. Bekir Koç

Göz Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı

Günlük yaşantımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelen bilgisayar, tablet, akıllı telefonlar ve hatta sosyal medya nedeniyle uzun süre ekrana bakmak göz sağlığımızın bozulmasına neden olabiliyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Evren Baca "Ofis ortamı, akıllı binalar, klimalı ortamlar yani yüksek teknoloji hayatımızı kolaylaştırırken göz sağlığımıza ise önemli zararlar verebiliyor.

Gün sonunda kızaran gözler ve yorgun bakışlar, bilgisayar başında geçirilen zamanın uzamasıyla ve ekrana bakarken farkında olmadan yapılan yanlışlar nedeniyle daha sık karşımıza çıkıyor. Hastalarımızdan gözlerde yanma, batma, acıma, kızarıklık, bulanık görme ve göz kuruluğu şikayetlerini sıkça duyar olduk. Oysa körlüğe kadar gidebilecek ciddi sorunların önüne geçmek için hatalı davranışları düzeltmek, tüm önlemlere rağmen şikayetler sürüyorsa hemen bir uzmana görünmek gerekir" diyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Evren Baca ekrana bakarken kaçınmamız gereken 6 hatayı anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.

GÖZ KIRPMAYI UNUTMAYIN

Ekrana bakarken göz kırpma sayımızın yüzde 75 oranında azaldığını biliyor muydunuz? Gözlerimizi bilgisayar ekranına kilitlediğimizde kısa vadede göz kuruluğu, gözlerde yanma, batma, kızarıklık ve bulanık görme olarak karşımıza çıkan sorunlar, önlem alınmadığı ve bu hatadan dönülmediği taktirde uzun vadede çok daha ciddi göz sorunlarına neden olabiliyor. Gözün açık kalma süresi uzadıkça zarar da artıyor. Bu nedenle ekran başında çalışırken veya ekrana bakarken gözlerinizin dinlenmesi için göz kırpma sayınızı mutlaka artırın ve 20 dakikada bir 20 saniye gözünüzü ekrandan uzaklaştırın.

EKRAN IŞIĞINI DOĞRI AYARLAMAK

Gerek gündüz gerekse gece bilgisayar, cep telefonu ve tabletlerde ekran ışığını doğru ayarlamaya dikkat edin. Çünkü pek çok kişi için önemsiz gibi görünen bu ayrıntı, göz sağlığınızı olumsuz etkiliyor. Ekran ışığının çok parlak olmaması veya okumayı güçleştirecek kadar kısık olmaması gerekiyor. Ekran çözünürlüğü düştükçe de göz yorgunluğu artıyor.

SEVİYEYE DİKKAT ETMEK

Ofiste saatlerce bilgisayar başında çalışan pek çok kişi, bilgisayarının doğru bir seviyede olup olmadığını bilmiyor. Hatta böyle bir yükseklik ayarı yapılması gerektiği bile bilinmediğinden, göz şikayetleri ister istemez artıyor. Oysa bilgisayar kullanımında, bilgisayar ekranının göz hizasının altında olmasına, ayrıca ekranın 50 cm mesafede bulunmasına dikkat etmek gerekiyor. Yukarı seviyede duran ekran, göz kapak aralığının daha geniş olmasına ve buharlaşma yüzeyinin artmasına neden olurken, bu da kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen göz kuruluğu başta olmak üzere birçok soruna yol açabiliyor.

KIŞIN SU İÇMEYİ İHMEL ETMEK

Vücudumuzun yaklaşık yüzde 60'ı sudan oluşuyor. Su oranı azaldıkça gözyaşı üretiminde de azalma meydana geliyor. Ancak hele de kış aylarında susama ihtiyacının azalmasıyla, pek çoğumuz yeterince su içmiyoruz. Günde iki litre su içmek böbreklerimizden kalbimize dek sağlık açısından büyük önem taşıdığı gibi, gözlerimizi de doğrudan etkiliyor. Az su tüketilmesinin yanı sıra sıvı ihtiyacının çay ve kahve ile giderilmesi de göz kuruluğuna yol açıyor. Su içmek için susamayı beklemeyin, aşırı çay ve kahve tüketiminden kaçının.

ISI VE NEME DİKKAT ETMEK

Çalışma ortamındaki nem oranı göz sağlığı için çok önemli. Klima ve kalorifer ortamın havasının nem oranını düşürdüğü için başta göz kuruluğu olmak üzere sorunları artırıyor. Rezidans tipi binalarda bu problem daha fazla yaşanıyor. Bu durumda klima sisteminin nem düzenleyici tipte olmasına veya ortamın ayrıca nemini artırmaya dikkat edin. İdeal ofis ortamında nem oranının yüzde 55 civarında olması gerekiyor.

GÖZLERİNİZE İYİ BAKMAMAK

Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Evren Baca "Göz muayenesinin düzenli yaptırılması çok önemli. Oysa göz ile ilgili şikayetler çoğunlukla günlük hayatın yoğunluğuna bağlanıyor, hekime görünmek ihmal edilebiliyor. Gözünüzle ilgili şikayetiniz olmasa bile yılda bir kez mutlaka göz kontrolü yaptırmayı ihmal etmeyin. Göz kuruluğunuz olduğunda suni gözyaşı ile gözün nemi takviye edilebilir. Ancak göz kuruluğu tipine göre ihtiyaç duyulan gözyaşı damlasının içeriği değişkenlik gösterdiğinden, öncelikle göz hekiminize danışarak suni gözyaşı damlası temin etmekte fayda var. İçinde koruyucu madde olmayan formları tercih etmek gerekiyor" diyor.

Eğer ofiste ve bütün gün bilgisayar karşısında çalışıyorsanız, belirli bir süre sonunda gözlerinizde yanma, bulanıklık ve ağrı hissediyorsunuzdur. Özellikle öğleden sonra bu belirtiler daha da artıyordur. En başta bu belirtiler biraz bulanıklık ile başlar ve baş ağrısına bile neden olabilir. Bu semptomlar göz yorgunluğu veya bilgisayar görme sendromu olarak adlandırılıyor. Modern çağın kötü bir hediyesi olan bu durum, çalışanların büyük bir çoğunluğu tarafından deneyimleniyor.

Göz yorgunluğu belirtilerini yaşamaya başlamak çok uzun zaman da almıyor. Sadece iki saat ekranın önünde kalmak belirtilerin görülmesine yetiyor. Bilgisayar başında çalışma, akıllı telefon ve tablet kullanımı, televizyonlar ve etrafımızdaki diğer ekranların fazlalığını düşündüğünüzde, bu belirtileri görmemek neredeyse imkansız hale geliyor.

Neyse ki uzmanlar bu konuda çalışmalar yapıyor ve bütün gün parlak ekranlara bakanlar için potansiyel zararları ve rahatsızlıkları en aza indirmek için önerilerde bulunuyor. İşte bu basit ipuçları ile göz yorgunluğunu önleyebilir ve sağlığınızı koruyarak daha verimli çalışabilirsiniz;

funduszeue.infoıları büyütün
Sabit bir şekilde küçük yazılara bakmak, gözlerinizin şaşı bir şekilde ekrana daha yakından bakmanıza ve dolayısıyla yorgunluğa ve baş ağrısına sebep olur. Bunu engellemek ve okumanızı kolaylaştırmak için metin boyutunu büyütebilir ve renk kontrastını arttırabilirsiniz.






2. Gözlerinizi kırpın
Ekranlara dalıp gittiğinizde, kuruyan gözleriniz için göz kırpmayı unutursunuz. Bunu hatırlamak zordur fakat gözlerinizi kırptığınızda gözlerinizdeki kuruluğun geçtiğini fark edeceksiniz. Göz damlaları da gözlerinizdeki kuruluğu gidermek için basit ve kullanışlı bir yöntemdir.


3. Parlaklığı ayarlayın
Ekranın parlaması da göz yorgunluğuna ve baş ağrısına sebep olabilir. Ekranın parlaklığını ayarlayarak ve yansıma engelleyici filmlerle ekrandaki yansımayı azaltabilir, dolayısıyla ekranın rahatsız edici etkisinden kurtulabilirsiniz.





4. kuralını uygulayın
Bu kural, 20 dakika çalıştıktan sonra 20 metre uzaktaki bir nesneye 20 saniye boyunca bakılması prensibine dayanır. Gözlerinizin, onları yönlendiren ve odaklanmalarına yardımcı olan kasları vardır. Fakat saatler boyunca aynı mesafede duran bir ekrana baktığınızda bu kaslar işlevlerini tam olarak yerine getiremezler ve gözleri hareket ettirmede zorlanırlar.

Kaynak:Business Insider

Bu yazıyı okuyanlar, bunları da okudu:
Şirketiniz İçin Teknoloji Ürün ve Çözümü Seçimi
CES ’ten İzlenimler
Kendi İşinin Patronu Olmak İsteyenlere 12 Öneri

Göz yanması genellikle gözlerde batma ve kaşıntı hissine sebep olan ve gözle ilgili şikâyetler arasında sık görülen bir rahatsızlıktır. ‘‘Göz yanması neden olur?’’ konusu zaman zaman çoğu kişiyi ilgilendiren bir durumdur. Bulanık görmeye yol açabilecek bu durumda net görememe, nesnelere odaklanamama veya puslu görme gibi semptomlar meydana gelebilir. Belirtilen şikâyetlerin yanında, gözde yabancı cisim hissi ve ara ara oluşan sulanma da görülebilir. Göz yanması birçok rahatsızlığın belirtisi olsa da en çok görülen nedenler arasında kuru göz hastalığı ve allerjik hastalıklar yer alır. Yanma; ayrıca yaşlanma, bazı hormonal hastalıklar ve bazı ilaç kullanımları sebebiyle de ortaya çıkabilir ve tedavisi, bu duruma neyin sebep olduğuna bağlı olarak yürütülür. Tedavi başlangıcında nemlendirme sağlamak için suni gözyaşı damlaları veya alerjik durumlar için antihistaminik damlalar önerilebilir. Yanma şikâyetine çapaklanma, ağrı ve kızarıklık gibi semptomlar eklenirse çeşitli mikroplar iltihaplanma yapmış olabilir. Bu durumda ise antibiyotik etken maddeli damlalar veya pomadlar reçete edilebilir. Göz yanması, ilaç kullanımının yanında bazı doğal yöntemlerle de kontrol altına alınabilir.

Göz Yanması Nedenleri Nelerdir?

‘‘Göz yanması neden olur?’’ sorusu, bu rahatsızlıktan muzdarip kişilerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Bu durum bazen azalan gözyaşı salgısı gibi daha basit sebepten olabileceği gibi bazen de altta yatan bir hastalık belirtisi olabilir. Yanma, zaman zaman göze yabancı cisim girmesi veya kimyasal maddeler sebebiyle de ortaya çıkan bir durumdur. Özellikle tozlu ortamlarda bulunmak ve çeşitli deterjan, duman, boya gibi kimyasallarla temas etmek yanmaya yol açabilir. Belirtilen bu faktörler, kısa sürede geliştiği için verdiği rahatsızlık da daha belirgin olur. Böyle durumlarda en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurup, muayeneden geçmek gerekir. Genel olarak ‘‘Göz yanması neden olur?’’ sorusunun bazı cevapları ise şunlardır:

• Yabancı Cisim Kaçması: Göze; cam, metal, tahta parçası gibi çeşitli yabancı cisim kaçması, göz yanması nedenlerinin başında gelebilir. Böyle bir durumda ek olarak basınç ve rahatsızlık hissi ya da kornea yırtılması da olabilir.
• Alerjik Reaksiyonlar: Alerjik reaksiyonlar, ‘‘Göz yanması neden olur?’’ sorusunun en belirgin cevaplarındandır. Durumunu tetikleyen ve alerjik reaksiyonlara neden olan bazı faktörler bulunur. Bunlar; toz, polen, duman, kokular, evcil hayvan akarları veya bazı yiyecekler olabilir. Bu durum; yanma, batma, kızarma, şişme ve ışığa duyarlılık yapabilir.
• Göz Yorgunluğu: Çoğunlukla, parlak ekranlı cihazlara çok fazla baktıktan sonra ve uykusuzluk nedeniyle meydana gelebilir. Bu durum sonucunda yanma, sulanma, ışığa hassasiyet duyma veya çift görme gibi semptomlar görülebilir.
• Kontakt Lens Kullanımı: Kontakt lens kullanan kişilerde gözler yanma ve kuruluk yapabilir. Özellikle lensleri çıkarmadan uyumak ve lensleri uzun süre kullanmak, bu duruma sebep olabilir. Lenslerin yanlış kullanımı yanma hissinin dışında kızarıklık ve kaşıntıya da yol açabilen bir durumdur.
• Klor Tahrişi: Havuza girmek bazı kişilerde gözlerde yanmaya sebep olan bir durumdur. Klor maruziyeti, kızarıklık ve tahriş gibi problemlere de yol açabilir.
• Güneş Işınları Hassasiyeti: Güneş ışığına direk maruziyet sonrası gözlerde hassasiyet ve yanma olarak belirti veren güneş yanığı ortaya çıkabilir. Bu durum, baş ağrısına, bulanık görmeye ve ilerlemiş hallerde ise geçici görme kaybına varan sonuçlar doğurabilir.

Göz Yanması Hangi Hastalıkların Belirtisidir?

‘‘Göz yanması neden olur?’’ denildiğinde, yukarıda belirtilen durumların dışında altta yatan bazı hastalıklar da söz konusu olabilir. Yanma dışında farklı semptomlara da neden olan hastalıkları tedavi etmek, ileride oluşabilecek daha ciddi durumların önüne geçebilir. Göz yanmasına sebep olan hastalıklardan bazıları ise şunlardır:

Kuru Göz

Göz kuruluğu, doğal olarak gözyaşı üretimi azaldığında veya durduğunda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Çok fazla telefon-bilgisayar kullanımı, rüzgar, duman ve alerjenler bu rahatsızlığa sebep olabilir. Bu durum, yanmanın dışında kızarıklık, ışığa karşı hassasiyet ve gözde mukus üretimine de sebebiyet verebilir.

Blefarit

Blefarit, göz kapaklarının iltihaplanması durumudur. Kapaklarda oluşan bu duruma, kirpik diplerindeki yağ bezlerinin tıkanması sebep olur. Blefaritte yanmanın yanı sıra göz kapaklarımızda kaşıntı ve kirpik kaybı da görülebilir. Uzun süredir tedavi edilmeyen blefarit hastalığı, kronikleşen bir hal alabilir.

Konjonktivit

Konjonktivit, gözün beyaz tabakasını kaplayan şeffaf dokunun iltihaplanmasıdır. Konjonktivit, yanma ve kanlanma şikâyetleri ile karakterize bir durumdur. Bu rahatsızlık, viral bir enfeksiyon sonucu gelişebileceğinden bulaşıcı olma özelliği taşıyabilir. Konjonktivit ayrıca, alerjik reaksiyon kaynaklı da görülebilir.

Oküler Rozasea

Oküler rozasea, göz kapağı ve çevresinin iltihaplanmasıdır. Bu durumda yanmanın yanı sıra kaşıntı ve kızarıklıkta görülür. Oküler rozasea hastalığı, roza hastalığı olan kişilerde daha çok ortaya çıkabilir.

Pterjium

Pterjium, gözün etli dokusunun büyümesidir. Halk arasında et yürümesi olarak da bilinen bu durum, korneayı kaplayarak görme işlevini bozabilir. Pterjium, yanma şikâyetinden yabancı cisim hissine varan bir çok istenmeyen duruma yol açabilir.

Romatoid Artrit

‘‘Göz yanması neden olur?’’ sorusunun bir başka cevabı da romatoid artrit hastalığıdır. Romatoid artrit, bağışık sisteminin eklem dokulara saldırmasında ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Bu durum; gözlerde kızarıklık, kornea yırtılması ve yanmaya neden olabilir.

Göz Yanması Nasıl Geçer?

‘‘Göz yanması neden olur?’’ sorusunun cevaplarından sonra akıllara ‘‘Göz yanması nasıl tedavi edilir?’’ sorusu gelebilir. Göz yanması tedavisi altta yatan sebebe bağlı olarak değişebilir. Örneğin yanma, kuruluktan kaynaklanıyorsa nemlendirici damlalar, alerjik durumlardan kaynaklanıyorsa antihistaminik ya da dekonjestan damlalar veya cerrahi müdahaleler gerekebilir. Yanma şikâyetinde mümkün olduğunca kısa sürede göz doktorlarına başvurmak gerekir. Yapılan muayene sonucu yanmanın sebebi belirlenir ve öncelikli olarak bu duruma sebep olan faktörler ortadan kaldırılır. Muayene sırasında gerekli yerlerde ileri görüntüleme tekniklerine ve ekipmanlarına da başvurulabilir. Yanma, genellikle doktor tarafından önerilen reçeteli veya reçetesiz satılan bazı ilaçlarla tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Genel olarak yanmanın tedavisinde başvurulan yöntemlerden bazıları şunlardır:

• Yanma hissini azaltmak ve göz konforunu geri kazandırmak için suni gözyaşı damlaları
• Alerjik reaksiyonların etkilerini azaltmak ve tedavi etmek için antihistaminik etken maddeli damla veya tabletler
• Yanma, bakteriyel bir enfeksiyondan oluyorsa antibiyotik türevi pomad ve damlalar
• Kornea iltihabını tedavi etmek için kortikosteroid içeren damlalar
• Gözyaşı üretimini artırmak için kolinerjik içerikli damlalar, jeller veya haplar
• Göz kuruluğu olan gözlere balık yağı veya keten tohumu takviyeleri

Göz Yanmasına Ne İyi Gelir?

Yanma durumunda doktorlara en çok yöneltilen soruların başında, ‘‘Göz yanması neden olur?’’ ve ‘‘Göz yanmasına ne iyi gelir?’’ soruları gelebilir. Bu duruma, göz hastalıkları uzmanı tarafından önerilen ilaçların yanında, evde uygulanabilecek bazı tedaviler ve yine bazı yaşam tarzı değişiklikleri de iyi gelebilir. Yanma şikâyetine iyi gelen yöntemlerden bazıları ise aşağıdaki gibidir:

• Gözleri nazik bir temizleyici ve ılık su ile yıkamak
• Ilık suyla ıslatılmış ve temiz, yumuşak bir bezle pansuman yapmak
• Tahriş edici maddelerden uzak durmak
• Bilgisayar, telefon, televizyon gibi mavi ışık ekranlarına çok fazla bakmamak
• Güneş ışınlarının hasarından korunmak için dışarı çıkmadan önce UV filtreli güneş gözlüğü kullanmak
• Organı nemli tutmak için bol su içmeyi alışkanlık haline getirmek

Siz de yanma durumu yaşıyorsanız ‘‘Göz yanması neden olur ve nasıl geçer?’’ gibi merak ettiğiniz konular için bir sağlık kuruluşuna başvuru yapabilirsiniz.