Jeofizik Ne Bilimidir
Kimyasal Oşinografi Ana Bilim Dalı
Ülkemizdeki Deniz Bilimleri çalışmaları ağırlıklı olarak kirlilik izleme çalışmaları üzerinden ilerlemektedir. Bu alışılagelmiş çalışmaların aksine Ana Bilim Dalımız Deniz Bilimleri ve Mühendisliğini temel bilimler ve diğer bilim alanları ile birleştirme gayretindedir. Bu amaçla denizlerimizden maksimum faydalanmaya ve denizlerimizi korumaya yönelik çalışmalara ağırlık vermektedir Bu vizyon ışığında yeni geliştirilmiş veya hali hazırda bulunan polimerik malzemelerin deniz teknolojisi alanında kullanımı, denizlerimizi korumak için yeni arıtım teknikleri geliştirilmesi, denizlerimizden biyoteknolojik ürünler eldesi, sucul hayatı korumak için yeni doğa dostu kimyasalların eldesi ana bilim dalımızın geniş çalışma konuları arasında yer almaktadır. Tüm bu çalışmalar dışında kimya sektöründen gelen çeşitli sorunlara cevap bulmaya çalışan ana bilim dalımız yerli yeni ürünler üretmeye de çalışmaktadır.
Bu çalışmalar ile deniz bilimlerinde faaliyet gösteren diğer çalışma gruplarından farklılık arz eden Kimyasal Oşinografi Ana bilim Dalımıza ait buluşlar, ulusal ve uluslararası patente sahiptir. Yine bu çalışmalar uluslararası önemli dergilerde de yayınlanmıştır.
Çalışma konuları açısından sürekli kendini yenileme gayreti içinde olan ana bilim dalımız izleme çalışmalarındaki güncel kirleticiler (mikroplastikler, farmasotiklerin incelenmesi, algal toksinler vb.) üzerinde de çalışmalar yapmaktadır. Ayrıca yeni izleme stratejileri arasında yer alan pasif örnekleme için yeni absorban malzeme sentezi çalışmaları da başlamış olup ülkemize deniz bilimleri alanında katma değer katacak yeni ürünler ortaya çıkarma hedeflenmektedir. Bu sayılan yenilikçi araştırmaların yanında ana bilim dalımız sediment-deniz-atmosfer biyojeokimyasal döngülerini incelemekte ve bu üç matriksteki inorganik (metal ve iyonları) organik (PAH, Pestisit vb.) kirleticilerin düzeylerinin belirlenmesi çalışmalarını da sürdürmektedir. Gemi kaynaklı deniz kirliliğinin belirlenmesinde parmak izi çalışmalarını ve bu kirliliğin bertarafına yönelik çalışmaları da sürdürmektedir.
Ana bilim dalımız ufuk açan yeni konulara, deniz bilimleri ve ülkemiz bilimine katkı vermeye aramıza katılacak siz yeni araştırmacı ve öğrencilerimizle devam edecektir.
Fiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı
Fiziksel Oşinografi ve Deniz Biyolojisi Ana Bilim Dalı, gelecekte deniz araştırmalarına öncülük edebilecek yeni bilimsel ve teknolojik araştırmaları yakından takip eden ve uzmanlık alanları kapsamında yeni araştırmaları yürütebilecek deneyimli bilim insanı yetiştirmeyi hedeflemiştir.
Ana Bilim Dalının amacı, ülkemizde fiziksel oşinografi ve deniz biyolojisi konusunda uzman, uluslararası alanda tanınmış, kamu ve özel sektörün de katılımıyla kaynak sağlayan, ulusal ve uluslararası alanda işbirliği yapan, kapsadığı tüm konularda yetkin ve çok disiplinli düşünen öğrenim ve araştırma gerçekleştirmektir. Bu amaç doğrultusunda Ana Bilim Dalının en güçlü yanı deniz araştırmaları için projelerinin ve uygulama için gerekli donanımın ve araştırma gemisi altyapı desteğinin olmasıdır.
Ana Bilim Dalımız kurulduğu tarihten itibaren, lisansüstü eğitim ve öğretim faaliyetlerini modern araştırma ve analiz sistemleri ile donatılmış olan araştırma gemisi ve laboratuvarları ile gerçekleştirmekte ve ülkemiz denizlerinin Fiziksel, Biyolojik ve Biyokimyasal özelliklerini araştırmaktadır.
Ana Bilim Dalımızda iki ayrı programda lisansüstü eğitim, öğretim ve araştırma projeleri yürütülmektedir. Bunlar;
1-Fiziksel Oşinografi Programı
Denizlerimizin fiziksel yapısının belirlenmesi üzerine araştırmalar gerçekleştirmektedir. Denizlerdeki akıntı sistemleri, karışım ve taşınım dinamikleri ile fiziksel özelliklerin ekosisteme etkileri üzerine araştırmalar sürdürmektedir. Marmara Denizi, Karadeniz ile Türk Boğazlar Sisteminin işleyişi, basenler arası taşınım ve dolaşım süreçlerinin ortaya konulması; ekosistem dinamik süreçlerine deniz fiziksel değişkenlerin etkilerini ortaya çıkarılması ve tahmin edilmesi gibi birçok konuda çalışmalar yapılmaktadır.
2-Deniz Biyolojisi Programı
Denizel ekosistemler, denizlerde dağılım gösteren organizmalar (plankton, zooplankton, macro bentik fauna ve flora, deniz anası, balık) ile bunların birbirleri ve çevreleriyle olan ilişkileri üzerine çalışmalar yürütülmektedir. Deniz ve kıyı alanlarında insan etkisi veya doğal olaylar sonucu meydana gelen etkilerin belirlenmesi, izlenmesi ve değerlendirmesi üzerine çalışmalar yapılmaktadır. Deniz ekosistemi üzerindeki baskılar, mikrokirleticiler, zararlı alg toksinleri, fitoplankton pigmentleri, su kalitesi, ötrofikasyon, dip tarama faaliyetlerinin ekosistem uyumlu yönetimi, petrol kirliliği ve kaynağının belirlenmesi, aniyonik yüzey aktif madde dağılımları, balık stokların sürdürülebilir kullanımı, ülkemizin mevcut balıkçılık sorunlarının çözümüne ilişkin politikaların üretilmesi gibi konular da çalışılmaktadır. Karar vericilere, bilgi sağlamak ve yaptıkları uygulamaların etkilerini izlemek amacıyla oşinografik gözlemler ve değerlendirmeler yapılmaktadır.
Yüksek lisans ve doktora öğrencileri fiziksel oşinografi ve deniz biyolojisinin güncel konuları üzerine enstitünün geniş araştırma olanakları ile bilimsel çalışmalar yapma fırsatı yakalamaktadırlar.
Denizel Çevre Ana Bilim Dalı
Denizel Çevre Ana Bilim Dalı, Çevre Mühendisliği, Su Ürünleri, Kıyı Mühendisliği, Biyoloji, Coğrafya, Geomatik, Coğrafi Bilgi sistemleri ve ilgili lisans programlarından mezun öğrenciler için lisansüstü eğitim ve bilimsel araştırmalara katılım imkânı sağlamaktadır. Kıyı ve deniz araştırmaları yapabilecek, gelişime açık, bilimsel etiğe bağlı, kendine güvenen, erdemli ve yüksek nitelikli deneyim sahibi bilim insanları yetiştirmek ana bilim dalının ana hedefidir.
Ana bilim dalı ülkemizde kıyı ve deniz ekosisteminin korunması ve sürdürülebilir gelişimi konularında uzman, deniz saha planlaması, kıyı bölgeleri yönetimi, kıyı yapılaşması, deniz kirliliğine müdahale ve deniz koruma planlaması konularında yeterliliğe sahip, uluslararası boyutta çalışmalar yürütebilen, kaynak yönetimi ve oluşturulmasında yetkin çok disiplinli düşünen araştırma ve öğrenim stratejilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Ana bilim dalımızda üç ayrı programda lisansüstü eğitim, öğretim ve bilimsel araştırmalar yürütülmektedir. Bunlar;
1-Kıyı Bölgeleri Yönetimi Programı
Kıyı Bölgesi Yönetimi Programında, kıyı bölgelerinde yürütülen ekonomik, çevresel, sosyal ve kültürel faaliyetler ile bu faaliyetlerin yönetilmesi, ekosistem tabanlı yaklaşımlar, sürdürülebilir stratejiler gibi temel kavramlar üzerine bilgi ve deneyime sahip, Bütünleşik Kıyı Alanları Yönetimi ile ilgili akademik, kamu ve özel kuruluşlarda bilgi ve deneyimi ile aktif rol üstlenebilecek araştırmacılar yetiştirilmektedir.
2-Deniz ve Kıyı Koruma Programı
Deniz ve Kıyı Koruma Programında, deniz saha planlaması, deniz koruma planlaması ve deniz sahalarının yerel kullanıcılar ile birlikte sürdürülebilir korunması konularında insiyatif alan, stratejiler üreten, ulusal ve uluslararası platformlarda aktif rol üstlenecek araştırmacılar yetiştirilmektedir.
3-Kıyı Mühendisliği Programı
Kıyı Mühendisliği Programında, kıyı alanlarının yönetiminde yapısal yaklaşımlar, kıyı ve açık deniz yapılarının fonksiyonel ve yapısal tasarımı, kıyı yapılarının ve tesislerinin çevresel etkilerinin tespiti, yenilenebilir enerji elde edilmesi, dalgalarının oluşumu, gelişimi ve dalga-kıyı-yapı etkileşimleri ile kıyı alanlarında akustik konularında çalışmalar yapabilecek araştırmacılar yetiştirilmektedir.
Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
Deniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı, deniz jeolojisi ve jeofiziği lisans ve mühendislik programlarından mezun olmuş öğrenciler için bilimsel araştırma ve yüksek lisans eğitimi vermektedir. Hızlı çözümler üretebilecek, yetkin, nitelikli, çevreye duyarlı, gelişmeye açık, esnek ve hızlı karar verebilen, kendine güvenen, erdemli, yüksek nitelikli bilim insanları ve araştırmacılar yetiştirmek ana hedefimizdir. Bu nedenle tüm öğrenciler öğretim üyelerinin (3 profesör, 1 doçent, 3 yardımcı doçent) denetimi altında denizel jeolojik ve jeofiziksel araştırmalara katılırlar. Ana bilim dalı jeoloji laboratuvarında çeşitli sediment örnekleme ve analiz cihazları, jeofizik alet odasında ise manyetometre, yan-taramalı sonar, Sparker ve Chirp sismik sistemleri bulunmaktadır. Ana faaliyet alanları içinde özellikle şelf sahaları, kıyı ortamları ve göllerde jeolojik araştırmalar, jeokimyasal süreçler, detaylı batimetrik haritalama, manyetik prospeksiyon, sismoloji, sualtı akustiği, sismik stratigrafik ve yapısal analizler, paleo-çevre ve polen analizleri gelmektedir. Jeomorfoloji, seyir, hidrografi, oşinografi, arkeoloji, kimya ve biyoloji gibi diğer temel bilimler ile çok disiplinli ortak çalışmalar da yürütülmektedir.
Deniz İşletmeciliği Ana Bilim Dalı​
Deniz İşletmeciliği Ana Bilim Dalının amacı, ülkemizin ekonomik boyutta gelişmesine paralel olarak iç ve dış deniz ticaret filo kapasitemiz, limanlarımızdaki yük miktarları, tersaneler, kıyı turizm tesisleri ve gemilere verilen acente hizmetlerinin gün geçtikçe artması ile açığa çıkan uzman ihtiyacını gidermektir. Uluslararası ticaretinin en büyük kısmını deniz yolları ile gerçekleştirmekte olan ülkemizde deniz işletmeciliği alanında uzmanlaşmış nitelikli iş gücüne olan ihtiyaç her geçen gün artmakta, kaliteli yetişmiş, inisiyatif alabilen, kendini geliştirebilen nitelikli uzmanlara orta ve uzun vadede ihtiyacın daha da artması beklenmektedir. Program, öğrencilere temel deniz bilimleri ve deniz işletmeciliği konularında hem teorik hem de uygulamalı bir eğitim sağlamaktadır.
Mezun olan öğrencilerimiz, denizcilik endüstrisinde, deniz teknik ve ticari yönetim, limanlar ve terminaller, gemi acentacılığı ve gemi sigortacılığı, deniz işletmeleri, liman işletmeleri, liman idaresi, deniz turizmi, yat limanları, balıkçı limanları, iç sulardaki limanlarımızda liman idare ve işletmeciliği, gemi bakım - onarım tesisleri, gemi acente hizmetleri, lojistik ve gümrükle ilgili kuruluşlarda çalışabilmektedirler.
Deniz İşletmeciliği Ana bilim Dalımızda iki ayrı programda lisansüstü eğitim, öğretim ve araştırma projeleri yürütülmektedir. Bunlar;
1-Deniz Ekonomisi Programı
2-Deniz Politikası Programı
Yer altı yapılarının çekim özelliğini inceler. Yer çekimi ivmesinin dünyanın her noktasında farklı olmasından yararlanarak yer içini modeller.
Yer altı yapılarının manyetik özelliklerini inceler. Özellikle metalik cevherlerin bulunmasında, arkeojeofizik ve tektonik araştırmalarda sıklıkla kullanılmaktadır.
Depremlerin özelliklerini ve yerin derinliklerini inceler.
Yer altı yapılarının sismik hız değişimlerini inceler.
Özellikle yer yüzeyine yakın derinliklerde bulunan, ortamın geneline göre farklı fiziksel özellikler gösteren alanların belirlenmesinde kullanılır. Temelde kullanılan cihaz, bir verici (Transmitter) ve bir alıcı (Receiver) antenle kayıtçıdan oluşur. Yer içine gönderilen yüksek frekanslı dalgaların yansıma ve kırılmalara uğrayarak yer içinden geri dönüşleri kaydedilir. Son olarak elde edilen veriler sismik veri işleme tekniklerine benzer bir teknikle işlenerek yer altının yapısı ortaya çıkarılır. Türkiye'de kullanımı son yıllarda oldukça yaygınlaşan bu yöntemin en önemli avantajı son derece ayrıntılı bilgilere ulaşılabilmesidir. Ancak bir dezavantaj olarak, sadece sığ aramalarda kullanılabilir; çünkü yüksek frekanslar, yer içindeki iletken ortamlarda kolayca atenüasyona uğrayarak derinlere ulaşamazlar.
Yer altı yapılarının elektrik iletkenlik özelliklerini inceler,
Yer altı yapılarının elektrik iletkenlik ve elektomanyetik özelliklerini inceler,
Uzaydaki ve yer yüzündeki manyetik alanın özelliklerini inceler,
Geçmiş dönemlerdeki yer manyetik alanının değişimlerini inceler,
Yer altının radyoaktif ve ısı özelliklerini inceler,
Sondaj kuyularında yapılan gravite, manyetik, radyometri, elektrik, akustik vb. jeofizik yöntemlerdir.
Atom çekirdeğinin (temel olarak çekirdekte bulunan protonun) manyetik özelliklerinden yararlanarak, yer altının su içeriğini ve hidrolik geçirgenliğini derinliğin fonksiyonu olarak verebilen yeni bir yöntemdir.