Sıtma; kuluçka süresi ortalama 7 gün olan akut ateşli bir hastalıktır. Semptomlar sıtma-endemik bölgeye gidildikten en erken 7 gün sonra (genellikle gün içinde) görülmekle beraber, sıtma-endemik bölgeden ayrıldıktan birkaç ay (nadiren bir yıla kadar) sonrasında da görülebilir. Bu yüzden, muhtemel bir sinek ısırığını takip eden ilk bir hafta içindeki ateşli hastalık büyük olasılıkla sıtma değildir.[2]
Sıtmanın özelliği belirtilerin nöbetler halinde gelmesidir. Nöbet başlamadan birkaç gün önce halsizlik, neşesizlik, iştahsızlık, başağrısı, sırt ve bacak ağrıları olur. Nöbet, şiddetli titremeyle yükselen ateşle başlar, terlemeyle sona erer. Fakat ateşsiz vakalar da olabilir. Tersiyana ve quartanada titreme çok fazladır. Hastanın bütün vücudu sarsılır, çeneleri birbirine çarpar. Nabız hızlanır, başağrısı, sinirlilik, kollarda ve bacaklarda ağrılar olur.
Uzun süren durumlarda karaciğer ve dalak büyür, sarılık ve kansızlık gelişebilir. Solunum şikâyetleri ve hatta zatürre olabilir. Menenjit, şuur bulanıklığı, çeşitli felçler meydana gelebilir. Enterit sıcak iklimlerde sık olur. Dalak kendiliğinden yırtılabilir, iç kanama olabilir.
Tedavisi[değiştir
Sıtma Nedir? Nasıl ve nereden bulaşır? Kuluçka süresi ne kadar?
Sıtma (Malarya); anofel cinsinde sivrisineklerin taşıdığı bir mikrobun oluşturduğu ateşli bir hastalıktır. Bu hastalık nöbetler halinde gelişen titreme, terleme ve ateşle görülen bulaşıcı ve salgın bir hastalıktır. Genelde tropikal bölgelerde yaygın olan hastalık; bu ülkelere seyahat esnasında farklı ülkelerde de görülmeye başlanmıştır. İnsan kanında alyuvarlar içerisinde yaşayan plozmedium adlı tek hücreli canlıların sivrisinek ısırmasıyla anofele geçmesi ve onun mikrobu bulaştırmasıyla salgın hale gelmektedir. Bu bakteri sivrisineğin taşıyıcı olmasını sağlayarak bu şekilde üreme yapmaktadır.
Nemli ve bataklıklarda yaşayan bu sivrisinekler mikrobu bulaştırdıktan sonra 15 gün süren bir kuluçka devresi oluşur. Ateşin 3 gün süreyle yükselmesi devam eder bu tür sıtma malaria olarak adlandırılır.
Asya’da daha çok ortaya çıkan Falciparumun sıtma türünde; ateş sürekli yüksektir ve uzun sürer. En ağır geçen ve şiddetli olan sıtma türüdür. Plasmodium vivax ise; 48 saat arayla ateş yapan özellikle sıcak etkisiyle artan ve aşırı hararet oluşturan tipteki sıtmadır. Titreme de rastlanır. Akdeniz ülkelerinde görülen bir sıtmadır.
Nöbetler halinde ortaya çıkan sıtmanın tedavisi ve iyileştirme süreci vardır. Tanısı kan tahlili yolu ile konmaktadır. Plasmodium mikrobunun kanda olması ile ortaya çıkarılır. Klorokin ile tedavi sağlanmaktadır. Ülkeler arası yolculuk yapacak kişilerde önlem olarak ön tedavi ve koruma uygulaması sağlanmaktadır. Tedavisi yapılmaması ya da ihmal edilmesi ile ölümcül olabilecek kadar ağır bir hastalıktır.
Sıtma mikrobunun bulaşmaması için sivrisineklerin yaşadığı bataklıklar kurutulmalı ve bu sayede salgın olmasının önüne geçilmelidir.
Sıtma
Sıtma, hastalık yapıcı bir grup parazit olan plazmodiumların, dişi anofel sivrisinekleriyle insanlara bulaşmasıyla yayılan ateşli bir hastalıktır.
Hastalığın en bariz belirtisi olan titremeyle yükselen ateş plazmodiumun çeşidine göre değişik fasılalarla olur. Teşhisi kolay, tedavisi ve korunması mümkün olan sıtma hastalığı çok eski zamanlardan beri bilinmektedir.
Hastalığın İngilizce adı olan "malaria" İtalyancada "kötü hava" (mala aria) anlamına gelir.
