Diz Kapağı Zedelenmesi

Eğer diz kıkırdak zedelenmelerinde hasta çok fazla ağrı hissediyorsa öncelikle bu ağrının dindirilmesi gerekmektedir. Diz kıkırdağı pek çok nedenden dolayı zedelenebilir. Bazı hareketlerde kişiye kısıtlamalar getiren diz kıkırdak zedelenmesi özellikle çömeldiğinizde, dizi üstü oturduğunuzda, yokuş çıkarken ya da basamak çıkarken ve basamak inerken hem ağrı hissettirir hem de hareketlerimizin kısıtlanmasına neden olur. Eğer bu tarz günlük hareketleri yapmakta kendimizi zorlarsak dizimizdeki ağrının artacağını ve zedelenmeden dolayı kıkırdakta oluşan sorunun artacağını görürüz. Diz ekleminde bulunan plakalar hasar alır ise kıkırdakta da hasar oluşur.

Diz Kıkırdağı Zedelenmesinin Belirtileri

Diz kıkırdağının zedelendiğini dizimizde meydana gelen bazı anormal durumlardan anlayabiliriz. Örneğin dizimizde zonklamalı bir ağrı varsa, diz kapağınızdan ses geliyorsa, diz kapağınızda boşalma oluyorsa, yürürken diz kapağınız kilitleniyorsa ya da diğer dizinize göre daha şişkin duruyorsa diz kıkırdağınızda zedelenme ve aşınma olma ihtimali çok yüksek demektir. Zedelenme sonucu dizinizde hissedeceğiniz ağrı genellikle ön kısımdan batıyormuş gibi bir his uyandırır ve bu his uzun süre oturduğunuz zaman daha da artacaktır. Çok uzun zaman oturup ayağa kalktığınızda eğer dizinizden bir ses duyduysanız ya da şiddetli bir ağrı hissettiyseniz bu diz kıkırdağınızda zedelenme olduğunun belirtisi olabilir. Dizde oluşan kilitlenme çoğunlukla diz kapağı kıkırdağının ya da diz kapağının altındaki kıkırdağın zedelenmesi sonucu oluşmaktadır. Eğer doku zedelenmesi artmışsa ve bunun tedavisini ihmal etmişseniz diziniziz tedavisi daha zor bir hale gelecektir.

Diz Kıkırdak Zedelenmesi Ve Aşınması Nasıl Tedavi Edilir?

Bazı belirtilerin diz kıkırdak zedelenmesini göstermesi bunun kesin bir sonuç olduğunu göstermez. Eğer bu konudaki şikâyetlerinizin sebebinin kesin olarak diz kıkırdak zedelenmesi ve aşınması olduğunu öğrenmek isterseniz bir ortopedi doktoruna başvurmalısınız bir uzman tarafından kesin sonuç alınıp tedaviye karar verilir. Eğer diz kapağınız olması gerektiği bir konumdaysa konservatiftedavi uygulanır buna destek olarak da dinlenme, soğuk tedavisi, diz kası güçlendirici egzersizler, antienflamatuar ilaç tedavisi, ağrı kesici, kıkırdak kuvvetlendirici ilaç kullanılmaktadır. Eğer zedelenme ilerlemiş ise diz kapağının yerleşiminde de sıkıntılar oluşmuş demektir. Bilhassa dış tarafa doğru olan yerleşim bozukluğunda cerrahi bir işlem uygulanmak zorunda kalınabilir.

Diz kapağından kaynaklanan ağrıların en sık görülenlerinin başında patellofemoral ağrı sendromu gelir. Bu rahatsızlıkta diz kapağı ile diz üstü kasları arasındaki denge bozulmuştur. Bu bozulmadan dolayı zaman içerisinde diz kapağının altındaki kıkırdak dokuda incelme ve zedelenmeler gelişir. Diz kapağı ile kaslar arasındaki dengesizliğin birçok sebebi olabilir. Diz kapağının yerleşim bozuklukları, diz kaslarının güçsüzlüğü , geçirilmiş travmalar buna sebep olabilir.

Hastalığın en önemli belirtisi diz önünde ortaya çıkan ağrı ve sızlamadır. Bu ağrı çoğu zaman uzun süre oturmakla artış gösterir. Bu yüzden uzun yolcuklar dayanılmaz bir hal alabilir. Oturduğu yerden kalkmada zorluk, dizlerden ses gelmesi, bazen takılma, tutukluk , sertlik gibi belirtiler de olabilmektedir. Muayenede diz kapağı hareketleri ağrılıdır.

Teşhis için çoğu zaman muayene yeterlidir. Ancak yine de bazı röntgen filmleri ile diz kapağının açıları ölçülebilir. Diz kapağındaki açılanmanın durumuna ve ciddiyetine bakılabilir. MR görüntüleme, en faydalı yöntemdir. MR ile diz kapağı kıkırdak dokusundaki değişiklikler daha ayrıntılı olarak görülebilir. Son yıllarda geliştirdiğimiz eklem ultrasonu da oldukça faydalıdır.

Tedavide; diz kaslarının güçlendirilmesi mutlaka gereklidir. Bunun için özel egzersiz programı düzenlenir. Romatizma ilaçları ağrının azaltılmasında faydalı olabilir. Kıkırdak besleyici bazı ilaçlar da sıklıkla önerilmektedir. Fizik tedavi ve masaj da etkili olabilen diğer yöntemlerdir. Kıkırdak hasarının iyileştirilmesi için eklem içi kıkırdak besleyici ilaç, sıvı takviyesi ve proloterapi faydalı olabilir. Kısa süreli dizlik kullanmak da bazen gerekli ve faydalıdır.

Uzm Dr Ahmet SÜMEN