Bebek Kordonu Ne Zaman Oluşur

Bir de göbek kordonuna ait inanışlar, folklorik uygulamalar, gelenekler vardır.

Göbek deyip geçmeyin, inanışlarda, folklorda, tıpta önemi büyüktür.

Göbek kordonu, plasentanın ortasından çıkıp çocuğun göbe­ğine kadar uzanan fizyolojik bir oluşumdur. Plasenta ise (halk dilinde “eş”), bebek ile anne arasındaki besin ve oksijen alışverişini sağlayan bir yapıdır. Bebek anne karnında geçirdiği süre içinde ihtiyaç duyduğu başta oksijen olmak üzere besleyici tüm maddeleri, hormon, mineral gibi yaşamsal maddeleri göbek kordonu aracılığıyla alır. İçinde iki atardamar, bir toplar­damar vardır ve çevresi özel zarlarla korunmuştur. Damarlar anneyle çocuk arasındaki kan alışverişini sağlar. Uzunluğu 50 cm kadardır. Göbek kordonunun kalınlığı bir cm’den biraz daha fazladır, bir ucu bebekte diğer ucu da plasentadadır. Normalden çok uzun olan kordonlar çocuğun boynuna, koluna, bacağına dolanarak ya da rahimden dışarı sarkarak çocuğun hayatını tehlikeye sokarlar, böyle doğumlarda güçlükle karşılaşılabilir. Buna kordon dolanması ve kordon sarkması denir.

Çocuk doğduktan sonra göbek kordonunun ortasına bir mandal (klemp) takılır ve kordon doktor ya da ebe tarafın­dan kesilir. Çünkü gerekli havayı ve besin maddelerini sağlamak için çocuğun bu kordona artık ihtiyacı kalmamıştır. Yani doğumdan sonra ne anne ne de bebek için artık gerekmeyen bir dokudur. Ancak bu doku parçası göbek kordon kanı açısından önemlidir. Kesilen göbek kordonundan çocukta kalan kısma “göbek bağı” denir, ilk günlerde canlı gibi görünebilir. Aradan zaman geçince göbek bağı kurur, büzülür ve siyahlaşır. Göbek bağı genellikle iki hafta içinde düşer.

Kordon kanını dondurup saklamanın pek çok amacı vardır. Bunlardan ilki, bebeğin ileride yaşamının herhangi bir döneminde kök hücre tedavisi gerektirecek organ ve doku yaralanması, harabiyeti veya yaşlılığı gibi bir durumla karşılaştığında, kendine ait sağlıklı bebeklik çağı kök hücreleriyle tedavi edilebilmesidir. Böylece doku uyumu olan verici aramaya gerek kalmaz. Ayrıca kişinin kendi hücre ve dokuları ile uyum sorunu olmayacağından bu hücreleri kullanmak çok önemli bir avantajdır. Diğer bir önemi ise bebeğin kardeşlerinde ya da yakın akrabalarında çıkabilecek hastalıkların tedavisinde de benzer amaçla kullanılabilmesidir. Bu konularda yoğun çalışmalar devam etmektedir.

Bir de göbek kordonuna ait inanışlar, folklorik uygulamalar, gelenekler vardır. Örneğin; Orta Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere Anadolu’nun bazı yerlerinde, "sesi az çıksın, kocasının karşısında çok konuşmasın" diye kız bebeğin göbek kordonu kısa kesilir. Bazı yörelerde ise oğlanın göbeğinin kısa kesilmesi halinde sesinin kız gibi ince olacağına inanılır, bu nedenle bazen gereğinden uzun kesilmiş göbek kordonu olan erkek bebekler görülür. Bebeğin sesinin güzel olması için doğum sırasında anne ile bebek arasındaki göbek kordonu bir karış ve dört parmak hesabı yapılarak kesilmesi gerektiğine inanılır.

Göbek kordonu kesilirken bir de "göbek adı" konulur. Kişinin kabirde bu adıyla çağrılacağına inanıldığı için bu ad, çoğunlukla Kuran’dan seçilir. Abdullah, Yunus, Muhammed, İdris, Hızır gibi. Ardından, sağ kulağına ezan okunur. Bir de “çıpayı (göbek kordonu) kesen ebenin huyu çocuğa geçer” inancı vardır. Bu nedenle ebe seçimi yapılır.

Bebeğin karnı doymaya başlayınca, göbek bağının da düşeceğine inanılır. gün arasında düşen göbek bağı itinayla bir yerde saklanır. Çocuk “evcil” olsun diye göbek bağı dolap ya da sandık içine saklanır. Bebek sahipleri yavrularının göbek bağını "gezgin olmasın, dışarıya çok gitmesin" diye sene beşiğine asılı tutar; kimi "okusun, büyük adam olsun" diye okul bahçesine, kimisi de "devlete hayrı dokunsun, devlet adamı olsun" diye devlet dairelerinin avlusuna gömer. “Dindar ve imanlı” olması için de cami bahçesine gömüldüğü de bilinmektedir. Galatasaray Lisesi’nin ve İstanbul Üniversitesi’nin bahçelerinin dili olsa da konuşsalar bir!

Arș. Gör. Selma Dinç yaptığı bir çalışmada, annelerin yüzde 53,5’inin bebeklerin ilk banyosunu göbek düștükten sonra yaptıklarını, bebeğin göbeği düștükten sonra yüzde 21,1’inin bebeğin göbeğine kahve, tuz, zeytinyağı gibi maddeler sürdüklerini saptamıştır. Anadolu'da bazı yörelerde, bebeğin göbeği dağlanıyor; kül yanmış kömür, tandır toprağı, kahve gibi, steril olduğu varsayılan maddeler sürülüyor. Büyük olasılıkla bakteri üremesini önlemek için tuz, yumuşatmak için de zeytinyağlı bez konuyor. Çeşitli yörelerimizde, göbek kordonu suya atılıyor, bunun da vardır bir nedeni ama ben saptayamadım.

Halk arasında ve günlük yaşamda sıklıkla kullanılan göbekli sözcüklerden bazıları: göbek atmak, göbek havası, göbek bağlamak, göbeği bağlı olmak, göbeği biriyle kesilmiş olmak, kendi göbeğini kesmek, göbeği sokakta kesilmiş olmak, göbeği düşmek, göbeği salıvermek… Ve tabii ki güncel olan "göbeğini kaşıyan adam"!

“Göbeğim çatladı” ama yazı da bitti!

KAYNAK

Selma Dinç, Arş Görevlisi, “Şanlıurfa Merkezde Bulunan 4 Numaralı Sağlık Ocağı’na Kayıtlı Yaşında Çocuğa Sahip Olan Annelerin Çocuklarının Bakımında Uyguladıkları Geleneksel Uygulamalar”, Hemșirelikte Araștırma Geliștirme Dergisi, /1, 2, ss:  

Göbek bağı nedir?

Gebelik sırasında daima büyümekte olan bebeğiniz için besin ve oksijen taşıyan göbek kordonu, doğum sonrasında artık ihtiyaç kalmayacağı için uzun kısmı kesilerek alınır ve kısa bir parçası bırakılır. Bırakılan bu kısa parçanın da kendiliğinden düşmesi beklenir. Yenidoğan bir bebeğin göbek kordonu genellikle, doğum sonrasında 2 hafta içerisinde düşer. Mavimsi ve beyaz bir renkte olan göbek bağı kordonu, yavaş yavaş siyaha doğru koyu bir renk alır ve kurur. Bu süreçte; nazik ve yumuşak bir şekilde, göbek bağı kordonuna bakım yapılması çok önemlidir.

Yenidoğanlarda göbek bağı bakımı nasıl yapılmalıdır?

• Temiz tutun: Bebeğinizin her bezini değiştirdiğinizde, göbek kordonu parçasına %70 alkol ile bakım yapın. Kordon; idrar ve kaka ile kirlenmiş veya yapışkan bir hale gelmiş ise ılık su ile temizleyin. Daha sonra emici ve temiz bir bez yardımıyla o bölgenin ıslaklığını alarak, havalandırın.
• Kuru tutun: Göbek bağının kuru kalması için hava ile temas etmesi önemlidir. Bu sebeple, bebek bezini bağlarken; göbek kordonunu kapatmayacak şekilde, aşağıya doğru kıvırarak bağlamanız çok iyi olacaktır. Ayrıca, sıcak havalarda, tulum yerine, bebeğinizin göbeğini açıkta bırakacak giysiler giydirebilirsiniz.
• Banyo süngerleri: Göbek bağının iyileşmesi süre zarfında, banyo süngerleri oldukça prafik olabilir. Bağ düştükten sonra, bebeğinizi bebek küvetinde yıkayabilirsiniz. Bağın düşmesini beklemeli ve koparmak için herhangi bir müdahalede bulunmamalısınız.

Göbek bağı enfeksiyonunun belirtileri nelerdir?

İyileşme süresinde göbek bağı kenarında az miktarda kan görülebilir ve bu normal bir durumdur. Yine göbek bağının düşmesi ile bir yaranın kabuğu sıyrılmış gibi, hafif bir kanama görülebilir. Göbek bağından ve tabanından kötü kokulu irin gelmesi ve herhangi bir kızarıklığın gözlemlenmesi durumunda, doktora danışılmalıdır. Eğer, bir enfeksiyon söz konusu ise acil tedavi bu yayılımı durdurabilir.

Göbek bağı kanamasına K vitamini eksikliği neden olmuş olabilir. Bu ve benzeri durumlarda, bebeğe K vitamini takviyesi yapılarak, kanamanın önüne geçilir.

Benzer Yazılar

Bebeklik İtibariyle Yapılan Çocuk Aşıları

Hayvanlarda ve insanlarda hastalık yapabilen bakteri virüs gibi mikropların oluşturduğu zehirlerin etkilerinin ortadan kaldırılması için geliştirilmiş olan biyolojik maddelere aşı denilir. Ebeveynler çocuklarının doğduğu andan itibaren aşı dönemlerini takip etmeleri gerekir.

Devamı

Topuk Kanı Taraması Nedir?

Yeni doğan bebeğin topuğundan alınan birkaç damla kan, doğumsal hastalıkların araştırılmasına yardımcı olur. Bu test topuk kanı taraması olarak bilinir.

Devamı

Bebekler Neden Ağlar?

Bebekler aç hissettiklerinde, altını ıslattıklarında veya kaka yaptıklarında, uykusu var ise, çok fazla sıcak veya çok fazla soğuk hissettiklerinde, gaz çıkaramama durumunda, giydirilen kıyafetlerin rahatsız hissettirmesi gibi birçok durumda kendi rahatsızlıklarını ifade edebilmek adına ağlamaya başlarlar.

Devamı

Fenilketonüri Hastalığı Nedir?

Fenilalanin, vücut için gereken ve gıdalarla alınan aminoasit yapı taşıdır. Bu aminoaitin vücutta fenilalalin hidroksilaz enzimiyle tirozine çevrilmesi ve işlevlerin bu şekilde yapılması gerekirken, bu çeviride yanlışlık olması durumunda kanda fenilalaninin değeri artarak hastalık gelişir.

Devamı

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

• Kimlik bilgileriniz: Adınız, soyadınız, T.C. Kimlik numaranız, pasaport numaranız veya geçici TC Kimlik numaranız, doğum yeri ve tarihiniz, medeni haliniz, cinsiyetiniz, sigorta veya hasta protokol numaranız ve sizi tanımlayabileceğimiz diğer kimlik verileriniz.
• İletişim Bilgileriniz: Adresiniz, telefon numaranız, elektronik posta adresiniz ve sair iletişim verileriniz, müşteri temsilcileri ya da hasta hizmetleri tarafından çağrı merkezi standartları gereği tutulan sesli görüşme kayıtlarınız ile elektronik posta, mektup veya sair vasıtalar aracılığı ile tarafımızla iletişime geçtiğinizde elde edilen kişisel verileriniz.
• Muhasebesel Bilgileriniz: Banka hesap numaranız, IBAN numaranız, kredi kartı bilginiz, faturalama bilgileriniz gibi finansal verileriniz.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı ve planlaması amacıyla özel sağlık sigortasına ilişkin verileriniz ve Sosyal Güvenlik Kurumu verileriniz.
• Hastane veya tıp merkezlerimizi ziyaret etmeniz halinde güvenlik ve denetim amaçlı tutulmakta olan kamera kayıtları görüntüleriniz.
• Otoparkı kullanmanız halinde araç plaka veriniz.
• Sağlık Bilgileriniz: Laboratuvar sonuçlarınız, test sonuçlarınız, muayene verileriniz, randevu bilgileriniz, check-up bilgileriniz, reçete bilgileriniz dahil ancak bunlarla sınırlı olmaksızın tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi sırasında veya bunların bir sonucu olarak elde edilen her türlü sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verileriniz.
• funduszeue.info sitesine veya funduszeue.info adresine gönderdiğiniz veya girdiğiniz sağlık verileriniz ve sair kişisel verileriniz.
• Acıbadem’e veya Acıbadem Grup şirketlerinden herhangi birine iş başvurusunda bulunmanız halinde bu hususta temin edilen özgeçmiş dâhil sair kişisel verileriniz ile Acıbadem Grubu çalışanı ya da ilişkili çalışan olmanız halinde hizmet akdiniz ve işe yatkınlığınız ile ilgili her türlü kişisel verileriniz.

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

• Kimliğinizi teyit etme,
• Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi.
• İlgili mevzuat uyarınca Sağlık Bakanlığı ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Hastane ve Tıp Merkezlerimizin iç işleyişi ile günlük operasyonların planlanması ve yönetilmesi.
• Hastane Yönetimi, Hasta Hakları, Hasta Deneyimi bölümleri tarafından hasta memnuniyetinin ölçülmesi, arttırılması ve araştırılması.
• İlaç temini.
• Randevu almanız halinde randevu hakkında sizi haberdar edebilme.
• Risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerini geliştirme amacıyla analiz yapma.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından sağlık hizmetlerinizin finansmanı, tetkik, teşhis ve tedavi giderlerinizin karşılanması, müstehaklık sorgusu kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Araştırma yapılması.
• Yasal ve düzenleyici gereksinimlerin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgileri paylaşma.
• Kalite, Hasta Deneyimi, Bilgi Sistemleri bölümleri tarafından risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından hizmetlerimiz karşılığında faturalandırma yapılması ve anlaşmalı olan kurumlarla ilişkinizin teyit edilmesi.
• Pazarlama, Medya ve İletişim, Çağrı Merkezi bölümleri tarafından kampanyalara katılım ve kampanya bilgisi verilmesi, Web ve mobil kanallarda özel içeriklerin, somut ve soyut faydaların tasarlanması ve iletilebilmesi.

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

• sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu,
• sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu,
• sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
• Özel Hastaneler Yönetmeliği,
• Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Korunması Yönetmeliği,
• Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuat hükümleridir.

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

• Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
• Kişisel veriler işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
• Kişisel sağlık verilerine erişim ve bu verileri isteme,
• Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
• Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
• Kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesine ve/veya kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesine ilişkin işlemlerin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
• İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme hakkını haizsiniz.

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “funduszeue.info” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

• (i) ATATÜRK funduszeue.info funduszeue.info:3/8 ATAŞEHİR, Istanbul, Türkiye adresine kargo ile ıslak imzanızı taşıyan bir dilekçe ile “Kurumsal Sekretarya” departmanı dikkatine Zarfına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Bilgi Talebi” yazılarak gönderebilirsiniz,
• (ii) Noter kanalıyla gönderebilir,
• (iii) [email protected] adresine güvenli elektronik ya da mobil imzalı olarak, kayıtlı elektronik posta adresi veya sistemimizde kayıtlı elektronik e-posta adresiniz aracılığıyla ve/veya
• (iv) Acıbadem’e hitaben yazdığınız “word veya pdf.” formatındaki bir dosyayı güvenli eimza ile imzalayarak [email protected] ‘a e-posta’nın konu kısmına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Bilgi Talebi” yazarak iletebilirsiniz.

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, funduszeue.info web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.