Meful Bih Ne Demek
Fail ve Mefulun Bih
Fâil (özne), bir işi yapana denir. Harekesi ötre ya da ötre tenvin olur. Fiile kim ya da ne sorusunu sorduğumuzda aldığımız cevap fâildir. Fiil ile fâil arasında müzekkerlik (erkeklik), müenneslik (dişilik), tekillik çoğulluk bakımından uyum olması şarttır.
| Fâil | Fiil | |
Çocuk gitti (Kim gitti?) | الْوَلَدُ. | ذَهَبَ | |
Kız okudu (Kim okudu?) | الْبِنْتُ. | قَرَأَتِ | |
Öğrenci oturdu (Kim oturdu?) | التِّلْمِيذُ. | جَلَسَ | |
Bir adam çıktı (Kim çıktı ?) | رَجُلٌ. | خَرَجَ | |
Not: Yukarıdaki örneklerde olduğu gibi harf-i tarifli kelime cümle ortasında geldiği takdirde geçiş önceki kelimenin harekesiyle olur.
Mef’ûlun bih; kendisine iş yapılanı bildiren isimdir. Harekesi üstün (َ-) ya da üstün tenvin olur ( اً). Fiile ne, kimi, neyi, neye sorusunu sorduğumuzda aldığımız cevap mef’ûldür. Fiil ile fâil arasında olması gereken müzekker-müennes uyumu şartı mef’ûlün bihle diğerleri arasında yoktur. Yâni mef’ûlün bih’in fiil ya da fâil ile müzekkerlik müenneslik, tekillik çoğulluk vs. açısından uyumlu olma şartı aranmaz.
| Meful | Fâil | Fiil |
Öğrenci dersi yazdı (Neyi yazdı?) | الدَّرْسَ. | التِّلْميِذُ | كَتَبَ |
Baba suyu içti (Neyi içti?) | الْماَءَ. | الْاَبُ | شَرِبَ |
Öğrenci bir kitap okudu (Ne okudu?) | كِتاَباً. | التِّلْمِيذُ | قَرَأَ |
Halit öğrenciye vurdu (Kime vurdu?) | التِّلْمِيذَ. | خاَلِدٌ | ضَرَبَ |
Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi fâilin açıkça yazılışı (öğrenci, baba, Halit gibi) gâib fiil kullanıldığında gerçekleşir. Muhâtab ve mütekellim fiillerde fiil ve fâil birarada olur. Yine de fiile aynı sorular (ne, neyi, kimi kime) sorulduğunda alınan cevap mef’ûldür ve harekesi üstündür:
Dersi yazdım (Neyi yazdım?) | الدَّرْسَ. | كَتَبْتُ |
Suyu içtiniz (Neyi içtiniz?) | الْماَءَ. | شَرِبْتُنَّ |
Halid’e sordun (Kime sordun?) | خاَلِداً. | سَأَلْتَ |
Bir kitap okudunuz (Ne okudunuz)(belirtisiz nesne) | كِتاَباً. | قَرَأْتُمْ |
Öğrenciye vurdun (Kime vurdun?) | التِّلْمِيذَ. | ضَرَبْتَ |
Mef’ulü bih, failin fiilinden olumlu veya olumsuz etkilenen mansub kelimedir. Müteaddi fiiller mef’ul alırlar, lazım fiiller ise mef’ul almazlar. Mef’ül bihin açık bir isim olması gerekmez. Buna göre;
- Mef’ul-ü bih muttasıl zamir olabilir.
سَأَزُرُكSeni ziyaret edeceğim.
- Mef’ul-ü bih munfasıl zamir olabilir.
إيَّاكَ نَعْبُدُ Ancak sana ibadet ederiz.
- Başında أَنْ bulunan muzari (müevvel mastar) olabilir.
أُحِبُّ أَنْ أَلْعَبَ Oyun oynamayı severim.
- Başında أَنَّ bulunan isim cümlesi olabilir.
سَمِعْتُ أَنَّكَ غَنِيٌّ Zengin olduğunu işittim.
- قَالَ ve benzeri fiillerden sonra gelen başında إِنَّ bulunan veya bulunmayan her türlü cümle olabilir.
قَالَ إنِّي مُدَرّسBen hocayım, dedi.
قَالَ أُدَرّسُ فِي الْكُلِّيةFakültede ders veriyorum, dedi.
- Aslı mübteda haber olan iki mef’üllü fiilin ikinci, üç mef’ullü fiillerin üçüncü mefulü olabilir.
جَعَلْتُهُ يَمْشِي Onu yürüttüm.
Mefuller Tum Detaylariyla
rneklere dikkat edilirse fil (zne), ister mfred (tekil), ister tesniye (ikil), isterse de cemi (oul) olsun fiil
dima 3. tekil ahs kipinde gelmektedir. Fiille fil arasnda sadece menneslik (diillik)-mzekkerlik (erillik)
asndan uyum bulunmaktadr. Trke devrik cmlelerde olduu zere, Arapa fiil cmlelerindeki
Fiil+Fil+Mefl dizilii (
) rneinde olduu gibi mefln ne gemesi suretiyle bozulabilir. ne
geen mefl isim olsa da cmle yine fiil cmlesi olarak kalr. Ancak fil hibir zaman iin fiilin nne geemez.
ayet geerse cmle fiil cmlesi olmaktan kar ve isim cmlesine dnm olur. Bu durumda ne gemi olan
) Ali dersi okuyor fiil cmlesinde fil (zne) konumunda
fil de mbteda olmu olur. rnein (
) eklinde yeniden yazm olsak cmle artk isim cmlesi ve bir
) kelimesini baa alarak (
olan (
) kelimesi de artk fil deil mbteda olmu olur.
nceki cmlede fil konumunda olan (
6. Mefller
Meful Bih
Failin yapt iten dorudan etkilenen; olayn, zerinde meydana geldii gedir. Eer harf-i cersiz olarak
gelirse mefuln bih sarih olur. Eer harf-i cerli gelirse mefuln bih gayri sarih olur. Mefuln bih sarih ak meful
demektir. nk nasb alametini aka alr. Trkedeki karl dz tmletir. Mefuln bih gayr-i sarih ise ak
olmayan mefuln bih anlamna gelir. nk harf-i cerden dolay aka nasb alametini alamaz. Mefuln bih alan
ya da stn tenvin olur ( ).
Fiile
fiil mteaddi fiildir. Mefuln bih almayan fiil ise lazm fiildir. Harekesi stn (-)
ne, kimi, neyi, neye sorusunu sorduumuzda aldmz cevap mefl bihtir. Fiil ile fil arasnda olmas gereken
mzekker-mennes uyumu art mefln bihle dierleri arasnda yoktur. Yni mefln bihin fiil ya da fil ile
mzekkerlik menneslik, tekillik oulluk vs. asndan uyumlu olma art aranmaz.
rnekler:
Trkesi
renci dersi yazd.
Baba suyu iti
renci bir kitap okudu
Meful
Fail
Fiil
Yukardaki rneklerde grld gibi filin aka yazl (renci, baba, Halit gibi) gib fiil kullanldnda
gerekleir. Muhtab ve mtekellim fiillerde fiil ve fil bir arada olur. Yine de fiile ayn sorular (ne, neyi, kimi kime)
sorulduunda alnan cevap mefl bihtir.
38
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Meful Mutlak
Fiil cmlesinin fiilinin mastar olarak gelen meful eididir. Mefuln mutlak tekit yani kuvvetlendirme iin
kullanlr. Tekid durumundaki meful mutlak, fiil cmlesinin fiilinin mastar olarak gelir ve mfred-nekre olur.
Trkede muhakkak, gerekten, ok, iyice, yle anlamlarna gelir.
rnekler:
Trkesi
Halit yle bir oynad ki.
ocuk st yle bir iiyor ki.
Meful
Fail
Fiil
Meful mutlak eit bildirmek iin kullanlr. eit iin kullanlan mefuln mutlakta fiilin mastar ya bir isim
tamlamas ya da sfat tamlamas eklinde gelir. Trkeye gibi, eklinde, tpk diye tercme edilir.
rnekler:
Trkesi
Hlit hzl bir ekilde kotu.
Tren bulutlarn geii gibi geiyor.
Meful
Fail
Fiil
Meful
Fail
Fiil
Ya da say bildirmek iin gelir. Say bildirmek iin kullanlan mefuln mutlakta fiilin mastar vezninde
gelir. Say bildirdii iin msenna ya da cemi yaplabilir. Bir say ile birlikte gelebilir.
rnekler:
Trkesi
Ali iki defa yedi.
Ali defalarca yedi.
Tarz ismi kalbdr.
rnekler:
Trkesi
Ali hrszn yry gibi yrd (hrsz gibi yrd).
(( ) kere, defa) kelimesi de mefl-i mutlak olur.
rnekler:
39
Meful
Fail
Fiil
Adnan Hoylad
Trkesi
Meful
Fail
Fiil
Ali bir kere yedi.
Ayn cmledeki mefl-i mutlak kendi fiilinin masdarndan yaplr. Aadaki durumlarda ise bu kaidenin
dna klr:
a) Ayn manaya gelen mastarlarda;
rnekler:
Trkesi
Meful
yle oturdum ki (ok oturdum).
Fail
Fiil
b) Ayn kkten olan deiik mastarlarda;
rnekler:
Trkesi
Meful
ok sabrettim.
Fail
Fiil
Not: ou zaman rub (drt harfli) fiilin masdar yerine slsi ( harflisinin) fiilin masdar tercih edilir.
rnekler:
Trkesi
Meful
Yorucu bir yolculuk yaptm.
Fail
Fiil
c) eit ve say bildirerek mefl-i mutlakn yerini tutan isimlerde;
rnekler:
Trkesi
Meful
Ona iki defa nasihat ettim.
Sana bin kere syledim.
Onunla birka kez grtm.
Misfire bu ekilde ikram ettim.
d) Bazen mefl-i mutlakn hazfedilip sfatnn onun yerine getii durumlarda;
rnekler:
40
Fail
Fiil
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Trkesi
Bu mesele hakknda ok dndm.
Meful
Fail
Fiil
Bu mesele hakknda ok dndm.
e) (
) kelimelerinin mastara muzf olduu durumlarda;
rnekler:
Trkesi
Meful
Fail
Aliye biraz yardm ediyorum.
Onu tamamen terkettim.
O zaman (
) kelimeleri mefl-i mutlak olarak mansb gelir.
Fiil
*Fiili hazfolmu sem (duyularak bilinen) mefl-i mutlaklar da vardr:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Teekkr ederim.
Hazfolmu fiiliyle asl
Allah her trl eksiklikten tenzih ederim.
Hazfolmu fiiliyle asl
Meful Lieclih
Fiil cmlesinde fiilin olu sebebini bildirmek iin gelen meful eididir. Baka bir ifadeyle, mefuln lieclih:
Niin sorusuna cevap veren meful eididir. Genellikle ak bir mastar olarak gelir. Trke ye funduszeue.info, -mek iin, mak iin, sebebiyle, -den dolay manalaryla tercme edilir. Ya mastarla ya da harf-i cerle olmak zere iki ekilde
gelir.
a) Mastar olarak Mefl lieclih: Bu mastar niin sorusuna cevap veren, (mastarn) fili ile fiilin filinin zaman ve ahs bakmndan- ayn olduu muzfa birlemeyen mansb ve nekre (stn tenvinli) bir mastardr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
41
Adnan Hoylad
Anneme yardm etmek iin saat te geldim.
renciler ilim iin Avrupaya gidiyorlar.
Hkim suluyu terbiye iin cezalandrd.
Yukardaki artlar tamayan masdar mefln lieclih olmaz. nemli olan bu masdarn fiilin sebebini tekil
etmesidir. Sebebi deilse (fiile sorulan niin sorusuna cevap veremiyorsa) mefln lieclih olmaz ve mansb da
gelmez. Bu artlar tamaz da gene niin sorusuna cevap verirse o zaman harf-i cerli olarak gelir.
b) Harf-i Cerli Mefln lieclih ( ) ,( )ve sebep ifde eden ()
harf-i ceriyle ifade edilen mefllerdir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Seni terbiye iin ddm.
ocuk karn ard iin alad.
Yaptklar eyler sebebiyle ceza olarak.
eklinde de sylenebilirdi. Yani
Mesel birinci cmledeki mefl lieclih masdar olarak ()
aslnda birbiri yerine masdarn ya da cerini koyabileceimiz mefller mefl lieclih olmaktadr. Mefln lieclih
zetle u durumlarda harf-i cer alr:
a) Bir fiilin mastar deilse;
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ders iin geldim.
b) Marife olursa;
rnekler:
Trkesi
Arapas
Faklteye eitim iin geldim.
c) (Masdar olsa da) Fiilin fili ile mefln lieclihnin filleri farkl ise;
rnekler:
42
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Trkesi
Arapas
Senin bana ikram etmen iin ben sana ikram ettim
d) Fiil ile mefln lieclihnin olu zamanlar farkl ise;
rnekler:
Trkesi
Arapas
Dn vad ettiim iin bugn geldim.
Not: Mefln lieclihi izfet terkibi halinde gelirse, harf-i cerli veya harf-i cersiz gelebilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Allahn rzasn elde etmek (istemek) iin sadaka verdim.
Hazfedilmemi hali
Meful Fih
Yer ve zaman bildiren meful demektir. Nerede? ve Ne zaman? sorularna cevap verir. Zarflar, isim
cmlesinde haber; fiil cmlesinde mefuln fih olurlar. Zaman ve Mekn Zarflar u ksmlara ayrlrlar:
Mutasarrf Zarflar
Bazen zarf yerini tutan kelimeler cmlede zarf olmadan da kullanlabilirler. Bunlar mutasarrf zarflardr. O
zaman meflu fih olmazlar ve cmle iindeki yerine gre, cmlenin asli unsurlarndan biri olarak (mbted, haber,
ya da fil gibi) irab (hareke) alrlar. Bu zarflardan bazlar unlardr:
rnekler:
Trkesi
Orta
Sa
Arapas
Trkesi
Arapas
Gn
Gece
Trkesi
Yarn
Akam
Arapas
Mutasarrf Olmayan Zarflar
Baz zarflar vardr ki cmle iinde sadece zarf olarak kullanlr ve cmlenin dier unsurlarndan olmazlar.
Bunlar da mutasarrf olmayan zarflardr. Cmlenin neresinde bulunurlarsa bulunsunlar daima zarfiyetten dolay
mansb olurlar. Bu zarflardan bazlar unlardr:
43
Adnan Hoylad
rnekler:
Trkesi
esnasnda
e doru
Arapas
Trkesi
Arapas
Trkesi
sonra
yannda
Arapas
boyunca
arasnda
Bu zarflar;
a) Kendilerinden nce geen fiilin zaman ve meknn bildirdiklerinde mefl fh olurlar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Uaklar bulutlarn stnden uar.
Burada ( ) mekn zarf mefl fh olub fetha ile mansbtur.
b) Bir mbtedya haber veya bir kelimeye sfat olurlar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Cennet annelerin ayaklar altndadr.
Burada mekn zarf zarfiyet dolaysyla mansbtur
Not: Bu zarflar ( ) harf-i ceri ile mecrr olurlar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Arkasndan yrdm.
Zarflarn Dier zellikleri
1. harfi baz zarflara bitiebilir. Ancak bu zidedir (hibir i grmez). Zarfa etki etmez ve onu i
yapmaktan alkoymaz. Yani bu zarflar mansb olmaya ve kendisinden sonra gelen isim ise muzafun ileyh ve
mecrr olmaya devam eder. ()nn bititii zarflar genelde unlardr:
rnekler:
44
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Trkesi
Arapas
Gecikmeden gelmesini rica ettim.
( )kelimesi mansb bir zarftr. zidedir ( ) muzafun ileyh ve kesre ile mecrrdur.
2. Zaman ve mekna muzaf olan saylar, iaret isimleri ve sfatlar mefln fh olarak mansb okunur.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Orada be gn geirdim.
( ) kelimeleri de mefln fih olur.
) ve
3. Zaman ve mekn zarflarna muzaf olan (
rnekler:
Trkesi
Arapas
Uzun mddet uyudum.
( )
4. Mevsf zaman ve mekn zarf olursa, hazfedildiinde sfat onun yerine mefl-i fh olur.
5. ( ) ve ( ) zarflarnn zellikleri:
a) ( ) ve ( ) balarna harf-i cer gelmeksizin muzaf olduklarnda mansbdurlar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Kardein hepimizden nce gezmeye kt.
b) Muzaf olup balarna harf-i cer geldiinde mecrr olurlar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Halitten sonra Ali geldi.
c) Fiile dorudan doruya deil ( ) ile balanrlar ve cmleye muzf olduklarnda cmlenin banda ()
bulunur:
rnekler:
Trkesi
Arapas
45
Adnan Hoylad
ocuk babas iten dnmeden uyudu.
d) ( ) ve () nin
muzfun ileyhi hazfedilince zamme zere mebn olur.
rnekler:
Trkesi
Arapas
nce Halit ve mer gitti.
* ( ) ve ()
kelimeleri cmleye muzf olduklarnda balarna ( )gelmez.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Zil ald zaman renciler snfa girdiler.
*Mefl-i fih fiilin nnde gelebilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Bu gn baban ziyaret ettim.
Mebni Zarflar
Mebn zarflar 17 tane olup 6 tanesi mekn zarf, 10 tanesi zaman zarf, bir tanesi de hem mekn hem de
zaman zarf olarak kullanlr. Mebn olduklar iin mahallen mansbturlar.
a) Mebn Mekn Zarflar:
Cmleye muzaf olan mebn mekn zarfdr. Bu cmle isim ya da fiil cmlesi olabilir. Genellikle fiil cmlesi olur. Sonu zamme zre
mebn olduundan mahallen mansb saylr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Rahata okuyabileceim bir yerde oturdum.
Not: ()
Baka anlamlara da gelebilir:
1. a) ( ) ekilde:
rnekler:
46
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Trkesi
Arapas
Kral uzaktan grlebilecek ekilde yksek bir kk bina etti.
b) ()
funduszeue.infoan, ynden:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Dmanlar saylar ok olmas bakmndan bizden daha
kuvvetlidir.
2. nerede, nereye: (Fetha zere mebn soru isimlerindendir. art olarak da kullanlr)
rnekler:
Trkesi
Arapas
Nerede oturdun?
3. a) Orada, oraya: (Fetha zere mebndir).
rnekler:
Trkesi
Arapas
Orada bir ocuk oynuyor.
b) ()
iin, den, dan dolay:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Bundan dolay arkadama bir mektup yazdm.
4. yannda katnda nezdinde, tarafnda, huzurunda:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Kapnn yannda Aliyi grdm.
5. burada, buraya: (Skn zere mebndir)
rnekler:
47
Adnan Hoylad
Trkesi
Arapas
Buras okulumuzdur.
b) Mebn Zaman Zarflar:
1. ne zaman d zaman, her ne zaman: Soru ve iki fiili muzriyi cezmeden art edat olarak
kullanlr, fetha zere mebnidir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ne zaman gidersen giderim.
2. ne zaman: Soru ve art ifade eden skn zere mebn zaman zarfdr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ne zaman geliyorsun?
Ne zaman gelirsen giderim.
3. ( Mznin nnde;) funduszeue.info , ..d zaman, funduszeue.info, funduszeue.info .. (Muzrinin nnde;) henz funduszeue.info,
henz mad
rnekler:
Trkesi
Arapas
Yamur yanca sel akt.
Henz gitmedim.
4. = den beri, funduszeue.info bu yana, funduszeue.info beri: sim olarak kullanlnca zaman zarfdr ve yanna
isim veya fiil gelir. Harf olarak kullanlnca cer harfidir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Geldiinden beri beni ziyaret etmedin.
48
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Seni bir seneden beri grmedim.
5.
Dn:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Dn neden gelmedin?
6. Asla, hi, katiyyen: Mz manal fiillere mahsustur.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Sana asla yalan sylemedim.
7. imdi, u anda: Fetha zere mebndir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
imdi Allah yknz hafifletti.
8. o zaman, funduszeue.info, ..d zaman, nca, funduszeue.info: Cmleye muzaf olan skn zere mebn zaman
zarfdr. Ardndan hep iki fiil gelir. Birinci blmdeki art fiili genellikle mz olur. da bu fiile muzaftr. Cevap fiili
mz de olsa muzri anlam verilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Bahar geldii zaman iekler aar.
Not: ( )nn iki kullanl daha vardr:
a) Bazen art anlam ifade etmeyip yalnz zaman anlam ifade eder. art olmaktan ktklar iin bu trlerden
sonra iki fiil gelmez. Yalnz bir fiil bulunur. Bu da genellikle yeminden sonra geliindedir:
rnekler:
Trkesi
Arapas
Andolsun gecenin karanl brnd zamana
49
Adnan Hoylad
b) Mfcee (srpriz) edat olur, bir de ne greyim, bir de baktm ki eklinde tercme edilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
ktm, bir de ne greyim, kapda bir ylan.
9. bir zamanlar, vaktiyle, o zaman , o vakit dnda, ..d zaman, funduszeue.info zaman: Skn zere
mebn cmleye muzaf olan zaman zarfdr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Hatrlayn ki vaktiyle pek az idiniz (Allah) sizi oaltt.
ou zaman tercmede hatalar yaplabilen bir edat olduu iin edatn ayrntl ilemekte yarar vardr:
a) ( )den sonra mz fiil gelmise tercme edilirken hani (hatrla)+ mili gemiin hikyesi eklinde yaplr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Hani brhim babas Azere putlar tanr m ediniyorsun
demiti.
b) ( )den sonra muzri fiil gelmise imdiki zamann hikyesi eklinde evrilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Hani Allah onlar uykunda sana az gsteriyordu.
c) ( )den sonra isim cmlesi gelmise cmlede fiil olmad iin sadece idi kelimesiyle evrilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Hatrlayn, hani siz yeryznde az, zayf ve bire idiniz de
( )edatnn dier zellikleri:
*( )u kelimelere muzfun ileyh olarak da gelir.
rnekler:
50
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Trkesi
ondan sonra
ondan nce
Arapas
Trkesi
o zaman
o gn
Arapas
Trkesi
o saat
o vakit
Arapas
Trkesi
Arapas
o sene
o yl
rnekler:
Trkesi
Arapas
O gn mminler Allahn yardmyla sevinirler.
* ( )Gelecek zaman zarf olur.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Onlar bukalar boyunlarna geirildii zaman bileceklerdir.
* (( )funduszeue.info, funduszeue.info dolay, iin, nk anlamnda) sebep bildirir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ge kaldn iin retmen snfa girmene izin vermedi.
* (( )funduszeue.info , anszn, bir de baktm ki, bir de ne grelim anlamnda) mfcee (srpriz) edat olur.
Genellikle ondan nce ( -( ) funduszeue.info) kelimeleri bulunur.
rnekler:
Trkesi
Arapas
O kardeini ararken bir de ne grsn, paralar alnm.
*Bazen ( )nn ksaltlm eklinde kullanlr. Cmleye muzaf olduu iin (..) eklinde tercme edilir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ali geldii zaman
c) Hem Zaman Hem Mekn in Kullanlan Mebn Zarf
nerede, nereden, ne zaman, nasl:
51
Adnan Hoylad
rnekler:
Trkesi
Arapas
O nasl olur?
Cmle Balamada Kullanlan Baz Edatlar:
1. diye: Kendinden sonra gelen fiil emir siygasnda ise tefsir yani aklama edat olarak grev yapar.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Subay saldrn diye iaret etti.
2. edatnn kullanllar:
+ mz fiil d srece, dka
+ meczm muzri fiil funduszeue.info srece, medike
rnekler:
Trkesi
Arapas
Bana isyan ettiin srece sana azab edeceim.
Allaha iman etmedike cennete giremezsiniz.
gibi
rnekler:
Trkesi
Arapas
Burada da oradaki gibi ictihad etti.
edat bazen de isimlerin sonuna ilve edilerek ismin belirsizlii arttrlr.
rnekler:
Trkesi
Arapas
(Herhangi) Bir gn dar ktk.
52
Anadolu mam-Hatip Lisesi Snf Arapa Dilbilgisi
Meful Meah
Beraberlik bildiren meful demektir. Failin mefulle birlikte hareket ettiini, ayn eyi yaptn gsterir. Meful
meahn banda vav ( ) bulunur. Bu vav ( ) atf harfi olan vav deildir. Bu vav ( ) , beraber manasndaki
anlamna gelen bir vav ( ) dr. Buna vav-l meiyyedenir. Ayrca ou zaman meful meah ile fail ayn cinsten
deildir.
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ky boyunca yrdk.
Gnein douuyla (doarken) yola ktk.
Ali bahenin duvar boyunca kotu.
Babanla beraber ne yaptn?
Dikkat edilirse vvul-maiyye, atf vvnn konmamas gereken yerlerde konmutur. rnein son cmlede
atf kaidesine aykrlk olduu iin vvul-maiyyeden sonra gelen mefl maahtr ve mansbtur. nk
)
Trke mana olarak (Babanla beraber ne yaptn?) demek iin vv yerine (
eklinde Arapa ya
evririlir. Oysa buradaki vv beraberlik vvdr. Zira Arapa da muttasl bir zamire baka bir ismi atfetmek gerekirse
)
bu zamiri tekid iin munfasl olarak tekrar etmek gerekir: (
de grld gibi o zaman
eklinde merf olarak getirmek gerekiyor.
kelimesini mansb deil
rnekler:
Trkesi
Arapas
Ben ve Halit yazdk.
Halitle beraber yazdm.
Ayn ekilde birinci cmledeki vv atf vvdr, fil zamirini tekrar etmediimiz ikinci cmledeki vv
beraberlik vvdr (vvul-maiyye).
Atf Vvyla Vvul-Maiyyenin Fark: Atf harfi olan kendisinden nceki ve sonraki kelimelerin
hkmnn kendilerine nisbeti konusunda ortak olduklarn gsterir. Ancak beraberlik ifade eden bu ortakl
ifade etmez, sadece beraberlik bildirir. Fiilin ifade ettii manada ortaklk bildirmez. Buna gre;
a) Cmledeki ( )nin atf vv olmasn engelleyen bir iaret veya delil varsa ( )mayyet vvdr. Bu iaret de
()den
sonra gelen isim ile nce gelen ismin fiilde ortak olmasnn imknszldr.
53
Footer menu
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası