Hor Virap Kilisesi

“Tatil için Ermenistan’a mı gidilir?”, “Değer mi gerçekten?” , “Elektrik ve su var mı?” Ermenistan’a gidenlerin ve orayı sevip de ailesine ve arkadaşlarına tavsiye edenlerin en sık karşılaştığı sorulardan bazıları bunlar… Ermenistan’a gidilir; yemekleri, manzarası, tarihi, müzeleri, kiliseleri, sokakları, kış sporları, festivalleri için gidilir. Sadece Ararat’ı izlemek için bile gidilir. ’lar bitti; Yerevan’da elektrik de var, su da Hatta öyle ki, Yerevan’ın her köşe başında bulunan çeşmelerden hep su akar, aynı sudan içen yerlisi de ‘yabancı’sı da o suda birleşir.

MARAL DİNK
NAYAT KARAKÖSE

Geçtiğimiz günlerde elektrik zammını protesto eden binlerce Ermenistanlı, başta Bağramyan Bulvarı olmak üzere Yerevan sokaklarındaydı. Direnen Yerevan da, bir o kadar güzeldi. Önümüzde Ramazan Bayramı, Ermenistan’ın en güzel zamanına denk gelen ve ‘Vosgi Aşun’ (Altın Sonbahar) olarak da adlandırılan dönemine ise Kurban Bayramı tatili denk geliyor. Tatilciler planlarını yapıp rotalarını çizerken, Ermenistan’ı genelde liste dışı bırakıyorlar. Öte yandan, ’ten bu yana Türkiye-Ermenistan sınırı kapalı, diplomatik ilişkiler yok belki ama, neyse ki sınırları aşan yollar ve niyet eden insanlar var. Yıllardır İstanbul’dan Yerevan’a Çarşamba ve Pazar günleri olmak üzere haftada iki gün düzenlenen uçak seferleri, yaz döneminde gündüze alınan saatleriyle daha makul. Yerevan’daki etkinlikleri de göz önünde bulundurup Ermenistan’a gidecekler için mini bir rehber hazırladık. Vakit, Yerevan’a gitme vaktidir. Şimdiden iyi tatiller! 

İlk durak ibadethaneler, müzeler, meydanlar, parklar

Geghard Manastırı: Yerevan’a yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta bulunan,  4. yüzyılda kayaların içinden oyularak inşa edilmiş manastır ve kilise Geghard, turistlerin ilk duraklarından. 

Garni Tapınağı: Yerevan’ın 30 km uzağında bulunan ve MS 1. yy’da Büyük Kral Tigran tarafından inşa edilen Pagan tapınağı Garni, ilk yıkımdan sonra ikinci kez inşa edilerek bugüne dek muhafaza edilmiş. Garni’den gözüken dağ manzarasını görmeniz lazım.

Hor Virap Kilisesi: Yerevan’a 45 km uzaklıkta bulunan ve geçmişi MS yıllarına dayanan manastırda, Ermeniler arasında Hıristiyanlığı yayan Surp Krikor Lusavoriç, 13 yıl boyunca tutsak kalmıştır.  Orjinal şapeli ’de, Surp Asdvadzadzin Kilisesi’yse ’de inşa edilen Hor Virap, Türkiye sınırına sadece 8 km uzaklıkta. Kiliseden görünen Ararat manzarasıysa nefis 

Noravank Manastırı: Yerevan’a km uzaklıkta olan ve yy’da dağların tepesinde kurulup, birkaç kiliseden oluşan manastır, oldukça etkileyici dinî yapılardan 

Kutsal Eçmiyadzin: Ermeni Apostolik Kilisesi’nin kalbinin attığı, alabildiğine etkileyici olan ve MS yılları arasında inşa edilen bu kilise, uzmanlara göre dünyanın en eski katedrali. Pazar ayinini burada dinlemeden dönerseniz, seyahatiniz eksik kalır. 

Parajanov Müzesi: Yönetmen, ressam, senarist Sergei Parajanov, yarattığı eserleriyle tarihte yer etmiş Ermeni sanatçılardan. Parajanov Müzesi’nde, sanatçının yarattığı “harikalar diyarı”nda kaybolmak için bile, Yerevan’a gidilir. 

Kafesjian Müzesi: Ermeni işadamı ve hayırsever Gerard Kafesjian’ın Yerevan’a en büyük hediyelerinden Kafesjian Müzesi, Cascade Geçidi’nin içerisinde. Müzedeki modern ve postmodern sanat eserleri  bir yana, yaratıcı, bir o kadar da ihtişamlı bir mimariye sahip olan müzeye gidip saatler geçirebilir, bu çok özel  deneyimin keyfini sürebilirsiniz. Daha müzeye girmeden, Botero’nun eserleriyle karşılanıyorsunuz. Cascade’ın tepesinden şehre bakıp, hele bir de Ararat naz yapmayıp yüzünü gösterirse, günü zirvede tamamlamış sayılırsınız.

National Gallery of Armenia (Ulusal Galeri): ’lerden günümüze, ünlü Ermeni ressamların tabloları arasında zamanın nasıl geçtiğini anlamayacaksınız. Hovhannes Ayvazovsky’den Martiros Sarian’a, Hovnatanian Ailesi’nden Minas Avetisyan’a, yüzlerce ünlü sanatçının resimlerinin yanı sıra, galeride, Rus ve Avrupalı ressamların koleksiyonlarını da görebilirsiniz. 

(Modern Sanat Merkezi): Dünyanın çeşitli yerlerinden çağdaş Ermeni sanatçıların eserlerinin sergilendiği müze, Yerevan’da görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. ’da açılan ve Yerevan’da ‘NPAK’ olarak duyacağınız müzede, kalıcı ve geçici sergilerin yanı sıra, sinema, tiyatro, edebiyat, müzik alanında çeşitli aktiviteler de yapılıyor.

Yervand Kochar Müzesi: yy’ın en önemli sanatçı ve heykeltıraşlarından Yervand Kochar, ‘çağdaş sanatın babası’ olarak tanımlanıyor. Yerevan’da bulunan kapsamlı müzede, sanatçının en ünlü heykelleri, minyatürleri ve sanatsal yolculuğu sergileniyor. Kochar’ın başyapıtlarından ‘Painting in Space’i de dünya gözüyle burada izleyebilirsiniz.

Soykırım Anıtı ve Müzesi: Bir vicdan ve hafıza mekânı olarak ’de açılan anıt ve yılında açılan müze, Kırlangıç Tepesi’nde kurulu. ’te yenilenen müze, soykırıma ait birçok yazılı ve görsel belgeyi sergiliyor. Müzeyi gezdikten sonra ise mimarisiyle yoğun duygular yaşatan Soykırım Anıtı, ziyaretçilerin bir sonraki durağı oluyor.  

Madenataran: Antik kitapların, Ermeni el yazmalarının ve eski kitapların bulunduğu Madenataran,  kitap severler için bir mabet. 

Opera Binası ve Meydanı: Alexander Tamanyan tarafından inşa edilen ve ’te açılan Opera Binası, Yerevan’ın simgelerinden. Gittiğinizde mutlaka bu binada düzenlenen bir etkinliğe gidin ve büyülü ortamına şahit olun. Çevresindeki kafe ve restoranlarda oturmaksa ayrıca keyifli. 

Zafer Parkı ve Ermenistan Ana Heykeli: Sovyetler Birliği’nin dağılmasının ardından Lenin heykeli kaldırılıp onun yerine  Sanatçı Rafael İsraelyan tarafından tasarlanan, Ermenistan’ı sembolize eden  ve yüksekliği 50 metreyi bulan ‘Ermenistan Ana Heykeli’ yerleştirilmiş. Heykelin bulunduğu Zafer Parkı, turistlerin rağbet ettiği yerler arasında.  

Cumhuriyet Meydanı: Hiç şüphesiz ki dünya gözüyle görebileceğiniz en görkemli ve geniş meydanlardan. Meydanın etrafındaki kafelerde oturup soluklanmak ve geceleri de ‘dans eden fıskiyeleri’ izlemek ayrı bir keyif.

Vernisaj: Yerevan’ın bit pazarı… Yok yok, dekoratif ve yerel özellikler barındıran ürünlere meraklı olanlar, ekstra bir bavulla gitmeli. Yerevan’ın el yapımı nar objelerinden almadan dönmeyin.

Âşıklar Parkı: Oldukça huzur verici olan park, ilkbahar ve yaz akşamlarının vazgeçilmezi. 

Sevan Gölü: Bu göle gitmeden, oradaki havayı solumadan olmaz. Nehrin kıyısında birçok restoran mevcut ve o restoranların birinde mutlaka gölden çıkan alabalığı (işkhanatzug) yiyin. Yalnız göle girmek tehlikeli ve yasak; girilebilen bazı noktalar var, ama yerel halktan bir bilene danışmalısınız.  

Restoranlar 

Yeme-içme konusunda Ermenistan o kadar iyi ki, kilo alıp da dönmeyen çok az. Khorovadz olarak da adlandırılan et türleri, mezeler, lavaşlar, içtiğiniz konyak ve şaraplar, sizi ülkenin müdavimi yapacak derecede nefis. Birçok restoran barındıran Yerevan, âdeta bir gurme şehir. Yeme-içme konusunda bir tek kişniş sevmeyenler şanssız, çünkü Ermenistan’da kişniş, âdeta tuz gibi her yemeğin olmazsa olmazı. 

Gayane’s: Sahibi Gayane’nin evini restorana dönüştürmesi sayesinde var olan mekân, Yerevan’ın en iyilerinden. Ev yapımı müthiş yemekler ve sunduğu ortam, tek kelimeyle enfes. Gayane Hanım, ayrıca çok iyi bir piyanist… İçinden gelip de piyanonun başına geçtiğinde, değmesin kimse keyfinize Ev yapımı votkalarıysa, gecenin finalini zirvede yapmanıza vesile oluyor. 

Mer Küğ: Hem müzik, hem de leziz Ermenistan yemeklerinden nasiplenmek isteyenler için birebir. 

Afrikyanneri Pandok: Müzik ve yemeğin bir aradalığının güzel bir örneği; etleri haricinde mezeleri  de özellikle teker teker denenmeli. 

Tava: Kapısının önünde devasa bir tava olan mekânı fark etmemek mümkün değil; sunumlar da, yemekler de çok başarılı.  

Charentsi  Adından da anlaşılacağı üzere Charents Sokağı 28 numarada bulunan, modern dizayn edilmiş, Yerevan’a gidince mutlaka uğranılması gereken, tadına doyum olmayan yemekleri olan güzide bir restoran.

Safran: Şık bir akşam yemeği için ideal mekânlardan biri. Özellikle tabuli salatası mutlaka denenmeli. 

Lagonid: Şüphesiz, Yerevan’ın en iyi Ortadoğu lezzetlerini sunan mekân! ‘Shawarma’ gibi ana yemeklerinin yanı sıra, mezelerden humus ve fettuş salatası, tek kelimeyle enfes.

Melrose Pub & Restaurant: Leziz pizzalarının yanı sıra, bu eşsiz gece kulübü, kaliteli müzik dinleyip hoş vakit geçirebileceğiniz mekânların başında geliyor. Ünlü rock gruplarının burada sık sık sahne aldığını da belirtelim. 

The Club: Restoran kısmında yemek yiyebilir, sakin ve huzurlu bir gece içinse, bir mağarayı andıran büyülü atmosferinde, bir kadeh enfes şarap eşliğinde, küçük bir sahneye peş peşe çıkıp gitarıyla Ermenice şarkılar seslendiren müzisyenleri dinleyebilirsiniz.

Malkhas Jazz Club: Şehir, canlı müzik dinlemek isteyenler için âdeta bir cennet. Yerevan’ın en popüler caz kulüplerinden biri olan Malkhas, atmosferiyle ve sahne alan müzik gruplarıyla, bir akşamınızı ayırmanız gereken mekânlardan.

Calumet Ethnic Lounge Bar: Yerevan’ın gece hayatının merkezi olan bar, Puşkin Caddesi’nde bulunan yer altı kulüplerinden Müzik gruplarının sık sık sahne aldığı mekân, nefis içkileri ve samimi atmosferiyle, geceyi sabaha bağlayacağınız barlardan. 

Artbridge: Yerevan’ın merkezinde yer alan bu kitap-cafe, huzurlu bir gün geçirmek için ideal bir mekân. Tasarımıyla göz dolduran bu kafede, ister kahvaltı yapın, ister çay ve pasta eşliğinde kitapları karıştırın.

Kafkas lokantalarına gitmeden, Hingali olarak adlandırılan o koca koca mantıları elle yemeden, dönmeyin sakın… 

Festivaller 

Yerevan, yıl boyu çeşitli festivallere ev sahipliği yapıyor. Şölen havasında geçen ve şehri canlandıran festivallerden birine denk gelmeniz tavsiye edilir.

Uluslararası Altın Kayısı Film Festivali: Her yıl düzenlenen ve Yerevan’ın en önemli festivallerinin başında gelen Altın Kayısı, bu yıl Temmuz tarihleri arasında yapılıyor. Dünyanın çeşitli yerlerinden ünlü sinemacıları bir araya getiren festivalle birlikte, şehir bir hafta boyunca tam bir şölen alanına dönüşüyor. Bu yıl onur konukları arasında Ornella Muti de var! Kaçırmayın.

Uluslararası Animasyon Film Festivali: ‘Reanimania’ Festivali, şehrin belki de en güzel zamanı sonbaharda, animasyon dünyasının önde gelen isimlerini Yerevan’da buluşturuyor. Bu yıl, 28 Ekim-3 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek olan festivalde, animasyon seven yetişkinleri ve özellikle çocukları çeşitli sürprizler bekliyor.

Areni Şarap Festivali: Konyağı kadar şaraplarıyla da ünlü Ermenistan’ın Areni köyü, her yıl şarap festivaline ev sahipliği yapıyor. Bu yıl Ekim tarihleri arasında düzenlenecek festivalde, nefis şarapların tadına bakabilir, geleneksel danslar ve müzikler eşliğinde, bu tarihi köyde harika vakit geçirebilirsiniz.

Vartavar: Hıristiyanların en önemli yortularından biri olan Vartavar, Ermenistan’da bir festival havasında geçiyor. Temmuz ayına denk gelen ve ‘Su Bayramı’ olarak da bilinen Vartavar’da, Yerevan sokaklarındaysanız, ansızın çocuklar tarafından kovalarca suyla ıslatılmanız garanti.

Hamaygagan Oyunları: Dünyanın çeşitli ülkelerinden Ermenileri Ermenistan’da bir araya getiren ve dört yılda bir düzenlenen Hamaygagan Oyunları (Pan Armenian Games) bu yıl, Ağustos tarihleri arasında düzenleniyor. Sporseverler bu coşkuyu yaşamak için Yerevan’ın yolunu tutabilir. 

Kış sporları: Kayak, snowboard gibi kış sporlarına meraklı olanlar için Ermenistan ideal bir tatil destinasyonu olabilir. Yerevan’a 50 km uzaklıktaki Tsakhkadzor Kayak Merkezi, pistleri ve sunduğu olanaklarla Uludağ ve Kartalkaya gibi merkezlere iyi bir alternatif olabilir. Fiyat olarak cep yakan birçok tesisten de ucuz. Üstelik Ararat’ı görerek, Ararat’a doğru kayak yapmak, başlı başına heyecan verici.

Nerede kalınır?

Yerevan’da her bütçeye göre konaklama mevcut. Şehrin merkezinde lüks otel arayanlar için Marriot Otel, müthiş Cumhuriyet Meydanı manzarasıyla Yerevan’ın en iyisi. Yine merkezde olan Congress Hotel, Hotel Aviatrans, Ani Plaza da favorilerden. Ayrıca Minotel Barsam Suites, Hrazdan, Kantar ve Shirak otelleri, uygun fiyatlarıyla sıkça tercih edilen konaklama mekânlarından. 

Kategoriler

Etiketler

Iğdır Ovası'nın Ermenistan tarafında kalan Pokr Vedi köyündeki küçük bir tepede yer alan Hor Virap Manastırı, hem Hristiyanlık için önemi hem de Ağrı ve Küçükağrı dağları manzarasıyla ilgi topluyor.

Ermenistan'ın başkenti Erivan'a 30 kilometre uzaklıktaki manastırda, ülkenin Hristiyanlaşmasında önemli rol oynayan ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nin kurucusu kabul edilen Aziz Krikor Lusavoriç'in hapsedildiğine ve çeşitli mucizeler gösterdiğine inanılıyor.

İnanışa göre, soylu bir ailenin çocuğu olan Krikor, babası idam edilince küçük yaşta götürüldüğü Kapadokya'da bir rahipten eğitim alarak Hristiyan oldu.

Ülkesine dönüp dinini yaymak isteyen Krikor, o sırada Ermenistan'da Hristiyanlığın yasak olması ve babasının, Kral Tiridates’in babasının düşmanı olması nedeniyle işkence edildikten sonra Hor Virap’ta bir kuyunun içinde hapsedildi.

Dönemin kraliyet hapishanesi Hor Virap'ın adı da buradan geliyor. "Derin kuyu" ya da "derin çukur" anlamına gelen Hor Virap’ta 13 yıl tutsak kalan Krikor, akıl sağlığını kaybeden Kral Tiridates’in ablasının rüyasında 5 kere kendisini görmesi üzerine çukurdan çıkarıldı.

Krikor, yılında kuyudan çıktıktan sonra önce Kral'ı iyileştirdi, ardından da tüm Kraliyet ailesini vaftiz etti. Böylece Ermeniler, "dünyada Hristiyanlığı resmen kabul eden ilk millet" olurken, Krikor’a "azizlik" ile "Lusavoriç" yani "aydınlatan" unvanı verildi.

Ermeniler için bu çukur "kutsal" kabul ediliyor

Krikor Lusavoriç’in 13 yıl yaşadığı çukur, bugün Hor Virap Manastırı'ndaki Aziz George Şapeli'nin altında bulunuyor. Bu çukura, yaklaşık 10 metre uzunluğunda, bir kişinin zor sığdığı bir kuyudaki merdivenlerle iniliyor ve Ermeniler için bu çukur "kutsal" kabul ediliyor.

Ermeniler için hac bölgelerinden sayılan Hor Virap’ta, 7. yüzyıla tarihlenen Meryem Ana Kilisesi de bulunuyor.

Özel günlerde halkın ziyaret ettiği kilisenin çevresinde ise rahiplerin kaldığı şapeller ve eğitim yapıları dikkati çekiyor.

Manastır, küçük bir tepenin üstünde yer alırken, düzlükte ise manastıra ait gelir elde etmek amacıyla kullanılan tarım arazileri bulunuyor. Bu bölgenin kutsal kabul edilmesi dolayısıyla çevrede çok fazla mezar da dikkati çekiyor.

Dürbünlerle Ağrı Dağı'nı izliyorlar

Manastırın yer aldığı tepe, Türkiye sınırına birkaç yüz metre uzaklıkta bulunuyor. Bundan dolayı manastırın ardından Türkiye’deki yerleşimlere kadar olan birkaç kilometrelik mesafede hiçbir yapı göze çarpmıyor.

Manastırdan iki ülkeyi ayıran Aras Nehri'nin ardından Iğdır’ın Aralık ilçesi, köyleri ile Ağrı Dağı ve Küçükağrı Dağı da görülüyor.

Öte yandan her gün binlerce kişinin ziyaret ettiği Hor Virap Manastırı'nda Ağrı ve Küçükağrı dağlarını izlemek için dürbünler de bulunuyor.

Paylaş :

PDF İndir :

21 Haziran

CNN Türk

Katoliklerin ruhani lideri ve Vatikan Şehir Devleti Başkanı Papa Francesco'nun Haziran'da Ermenistan'a yapacağı ziyareti sırasında “soykırım" ifadesini kullanıp kullanmayacağı merak konusu olurken, Vatikan Basın Sözcüsü Peder Federico Lombardi'den ilginç bir çıkış geldi.

Basın toplantısında neden “soykırım" kelimesini kullanmadığına ilişkin bir soruya Lombardi, “Korkunç bir katliam yaşandığını kimse inkâr etmiyor. Zaten bunun için de Tsitsernakaberd Anıtı'nı (Ermeni Soykırımı Anıtı) ziyaret etmeye gideceğiz, ancak politik-sosyolojik bir tartışma tuzağına düşmek istemiyoruz" diye karşılık verdi.

Kartal'da istinat duvarı çöktü

Papa'nın başkent Erivan'dan başlayacak olan 14'üncü yurtdışı ziyaretinin mottosu, “Papa Francesco Kafkaslar'da. Hıristiyanlığı ilk kabul eden ülkeye ziyaret" olarak belirlendi.

Ziyaretin logosunda ise, Hor Virap Manastırı ve Ararat Dağı'nın resmi ile Ermeni Apostolik Kilisesi'nin rengi olan mor ve Roma Katolik Kilisesinin sembolü olan sarı yer aldı.

Marmaray inşaatında kaza: 1 ölü

Papa Francesco, selefi 2. Jean Paul'un yılındaki ziyaretinden sonra Ermenistan'a gidecek olan ikinci Katolik Kilisesi lideri olacak.

Ermenistan'ın, ruhani liderin Eylül ayı sonunda gideceği Gürcistan ve Azerbaycan'ı da kapsayan Kafkasya turunun ilk ayağı olacağı vurgulandı.

Yaklaşık 50 saat sürecek olan ziyaretin programına ilişkin Vatikan Basın Sözcüsü Peder Federico Lombardi bir brifing verdi.

Peder Lombardi, Papa'nın neden Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan'a aynı anda gitmediğine ilişkin bir soruya, “Farklı nedenlerden dolayı. Bunlardan bir tanesi, Gürcistan Patriği'nin bu tarihlerde Girit'te (Ortodoks Konsili nedeniyle) olması gerektiğiö diye yanıt verdi.

Lombardi bu ziyaretin nedenleri arasında, yerel Katolik Kilisesi'ni teşvik etmek ve Papa'nın bütün Ermeni halkına verdiği destek ve dostluğu göstermek olduğunu kaydetti.

Papa'ya, Türklerin tehcirden kurtardığı çiftçilerin torunu eşlik edecek

Peder Lombardi bu ülkede Papa'ya, Ermeni bir çiftçi olan arkadaşının kızı Evangelina Himitian'ın eşlik edeceğini de duyurdu. Papa'nın biyografisini de yazmış olan Himitian'ın dedelerinin, tehcirden kaçarken bazı Türk çiftçiler tarafından kurtarıldığı da vurgulandı.

Açıklanan programa göre, Cuma günü öğleden sonra Papa ile Ermenilerin ruhani lideri ve Ermeni Apostolik Kilisesi'nin başı Tüm Ermeniler Katolikosu. 2. Karekin ile Eçmiyazin Katedrali'nde ortak bir ayin düzenleyecek.

Bunun ardından Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ile bir araya gelecek olan Papa, ertesi gün ise Ermeni Tehciri sırasında ölenlerin anısına adanan anıt Tsitsernakaberd'ı ziyaret edecek.

Pendik ve Başakşehir'de yakalanan IŞİD'lilerin sansasyonel eylem hazırlığında olduğu ortaya çıktı

Ruhani lider bunun ardından, dönemin papası Benediktus tarafından tehcirden kurtarıldıktan sonra Roma yakınlarındaki Castel Gandolfo'da bulunan Papalık yazlık konutunda ağırlananların soyundan gelen bazı kişilerle buluşacak. Papa aynı gün Gümrü'deki bir ayine katılacak.

Papa Francesco, programının son gününde ise, Ermenistan'da Hristiyanlığı yayan ilk isim olan Aziz Aydınlatıcı Gregor'un, içinde bulunan kuyuda 12 yıl boyunca yaşadığına inanılan Hor Virap Manastırı'ndaki ayinde bulunacak.

Ruhani lider burada, barışın simgesi olarak Ararat Dağı'na doğru güvercinler uçuracak.

Soykırım diyecek mi?

Bu arada basın mensuplarına dağıtılan ziyaret programında 2. Karekin ile Papa Francesco'nun imzalayacağı görülen ortak bildirinin daha sonra programdan çıkarıldığı anlaşıldı.

Peder Lombardi buna ve Papa'nın ziyareti boyunca “soykırımö ifadesini kullanıp kullanmayacağına ilişkin, “ yılında Papa 2. Jean Paul ve 2. Karekin tarafından imzalanan ortak bildiride 'soykırım' ifadesi kullanılmıştı ve bu geçen sene Papa Francesco tarafından, Ermeni otoritelerinin katıldığı Vatikan'daki ayin sırasında da telaffuz edildi. Şimdi herhangi bir ortak bildiri öngörülmüyor. Ancak bu konuda bir yenilik olur mu bilmiyorum" açıklamasını yaptı.

Sınırın açılması için güvercinli mesaj

Lombardi, Papa'nın halihazırda kapalı olan Ermenistan-Türkiye sınırının açılmasını teşvik etmek için buraya gideceği iddiasına ise, “Programda böyle bir şey yok. Papa zaten programı kapsamında, sınıra, Ararat Dağı'na doğru güvercinler uçuracak. Bunun anlamı zaten çok açık" diye karşılık verdi.

“Neden soykırım demiyorsunuz?

Öte yandan Peder Lombardi'nin, basın toplantısı sırasında sürekli “soykırımö yerine “Metz Yeghern (Büyük Felaket) ifadesini kullanması, bir İtalyan gazetecinin, “Türklerin tepkisini çekmemek için mi soykırım kelimesini kullanmaktan imtina ediyorsunuz? yönündeki eleştirel sorusuna yol açtı.

Lombardi ise buna, “Sizi, bir Ermeni arkadaşımın bana söylediği bir şeyle cevaplamak istiyorum. O bana, Metz Yeghern ifadesinin, soykırım kelimesinden daha sert olduğunu söyledi. Ben de bu ifadeyi, köşeye sıkıştıran sorulara maruz kalmamak için özellikle kullanmayı tercih ediyorum" diye karşılık verdi.

“Hiçbirimiz korkunç katliamlar olduğunu inkar etmiyor, bunu gayet iyi biliyoruz ve bunu zaten tanıyoruz" diye sözlerine devam eden Sözcü Lombardi, “Zaten bunun için de anıtı (Tsitsernakaberd) ziyaret etmeye gideceğiz, ancak politik-sosyolojik bir tartışma tuzağına düşmek istemiyoruz, biz içeriğe dikkat çekmek istiyoruz. Ben Büyük Felaket terimini kullanmaya devam edeceğim, çünkü bizim Ermeni kardeşlerimiz de bunu kullanıyor" diye konuştu.

Papa Francesco'nun, Olayları'nın 'üncü yılı münasebetiyle 12 Nisan 'te Vatikan'da yönettiği ayinde “Yüzyılın ilk soykırımı Ermenilere yapıldı" ifadelerini kullanması üzerine Vatikan ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler bozulmuştu.

Bundan 10 ay sonra Vatikan tarafından yapılan bir açıklamada Ermeni terör örgütü tarafından öldürülen Taha Carım da anılmış, bu gelişme Türkiye tarafından “müspet" bulununca diplomatik ilişkilerde düzelme kaydedilmişti. Böylece 12 Nisan 'te geri çağrılan Büyükelçi Mehmet Paçacı, Vatikan'daki görevine geri dönmüştü.