Ilhan Irem Şarkıları Dinle

BKM organizasyonuyla 'DenizBank Harbiye Açıkhava Etkinlikleri' kapsamında sahneye Candan Erçetin çıktı. Üç yıl aradan sonra Harbiye Açıkhava'da sahne alan Erçetin, açılışı 'Hayranım Sana' adlı şarkıyla yaptı. Candan Erçetin, seyircilerini “Bu parçayı özellikle seçtim. 3 senelik ayrılık Sabrınıza hayranım. O yüzden 'Hayranım Sana' ile başladım” sözleriyle karşıladı. Konsere yeşil elbisesiyle başlayan Erçetin, dillere pelesenk olmuş şarkılarını Açıkhava'yı tıklım tıklım dolduran seyircileriyle hep bir ağızdan seslendirdi.

'Kırık Kalpler' şarkısının ardından misafirlerinden büyük alkış alan Candan Erçetin, "Bu gece Harbiye kırık kalpler durağı olmuş gibi görünüyor. Kalpler kırılmadan hayat geçmiyor" dedi. Erçetin, konserin sonunda 28 Temmuz'da kaybettiğimiz İlhan İrem'i sahnesinde andı. Candan Erçetin'in İlhan İrem'in 'Haydi Sil Gözlerini' şarkısını seslendirdiği sırada projektörle İrem'in fotoğrafı perdeye yansıtıldı.

Çocuklu&#;umda da "ilginç" oldu&#;unu dü&#;ünürdüm. Sesi, &#;ark&#; söyleme tarz&#;, pop müzi&#;in yak&#;&#;&#;kl&#; y&#;ld&#;zlar&#;n&#;n jantili&#;inden uzak, bir liseli çocu&#;u and&#;ran görünü&#;ü, TRT’de arada bir birkaç kelam etti&#;inde duydu&#;umuz sakin, neredeyse f&#;s&#;ldar gibi ve fazla özenli konu&#;mas&#;… Derken bir süre ortadan kaybolup sonra tekrar ortaya ç&#;kmalar&#;, k&#;v&#;rc&#;k uzun saçlar&#;, küpesi, o me&#;hur güne&#; gözlü&#;ü ve tabii siyah, enteresan k&#;yafetleri…

Kendisinin "romantik dönemim" diye adland&#;rd&#;&#;&#; 70’li y&#;llar&#;n ba&#;lar&#;nda ço&#;u basit armonilere ve çok derinlikli olmayan sözlere dayanan Türkçe sözlü hafif müzik yapt&#; &#;lhan &#;rem. Çok da do&#;al çünkü ilk &#;ark&#;lar&#;n&#; yazd&#;&#;&#;nda daha çocuktu. 18 ya&#;&#;nda abisinin de yönlendirmesiyle kafay&#; bozup &#;stanbul’a plak yapmaya geldi&#;inde defterinde en az &#;ark&#;s&#; vard&#;. Birço&#;u &#;ark&#;lar&#;n&#; "basit" ve amatör bulan yap&#;mc&#;lar&#;n kap&#;lar&#;n&#; a&#;&#;nd&#;rd&#; bir süre. Derken dönemin efsane yap&#;mc&#;s&#; Antuan &#;oriz bu genç adam&#;n plaklar&#;n&#; yapmaya karar verdi. Büyük umutlarla Diskotür etiketiyle ç&#;kan ilk 45’li&#;i 'Birle&#;sin Bütün Eller'/'Bazen Ne&#;e Bazen Keder' sadece 96 adet sat&#;labildi.

'GAL&#;BA ME&#;HUR OLDUM'

Bu büyük hayal k&#;r&#;kl&#;&#;&#;na bir çare arayan &#;oriz, &#;rem’e yazd&#;&#;&#; &#;ark&#;lar&#; ba&#;ka sanatç&#;lara okutma teklifi sundu. Belli ki bu c&#;l&#;z görünü&#;lü, sesi de ötekilerinkine hiç benzemeyen genç adamdan bir pop y&#;ld&#;z&#; do&#;urabilece&#;ine inanmam&#;&#; merhum. &#;rem reddetti bu teklifi ve yine &#;oriz’in deste&#;iyle ’te ikinci 45’li&#;i 'Yaz&#;k Oldu Yar&#;nlara'/'Haydi Sil Gözlerini' bas&#;ld&#;. Bu ikinci plak, &#;lhan &#;rem’in "pop y&#;ld&#;z&#;" kariyerinin de ba&#;lang&#;c&#; oldu. &#;lk kez sokakta bir &#;öhret olarak tan&#;nd&#;&#;&#;n&#; fark etti&#;inde yine &#;oriz’in Suriye Pasaj&#;’ndaki ofisine gidiyordu. "Galiba me&#;hur oldum" dedi ofise var&#;nca.

&#;lhan &#;rem ölene kadar aray&#;&#; içerisinde oldu. Bunu ilk dönem &#;ark&#;lar&#;ndan da sezmek mümkün. ’te yay&#;nlanan üçüncü 45’li&#;i 'Anlasana' örne&#;in, onun henüz i&#;in ba&#;&#;ndayken müzikal bir aray&#;&#;a girmi&#; oldu&#;unun ilk önemli kan&#;t&#;. Olgun bir &#;ark&#; yazar&#;n&#;n elinden ç&#;km&#;&#; gibi duyulan, çok iyi kurgulanm&#;&#; bu a&#;k &#;ark&#;s&#;, "Sensizli&#;in ac&#;s&#;n&#; sen nereden bileceksin / Sen hiç sensiz kalmad&#;n ki" gibi sözleriyle asl&#;nda ç&#;kt&#;&#;&#; gün pop klasikleri aras&#;na girece&#;inin nüvelerini ta&#;&#;yordu. Öyle de oldu. "'Anlasana'da ilk defa genç odamdan ç&#;k&#;p kâinatlara ve kozmosa yönelmi&#;tim" diye anlatacakt&#; y&#;llar sonra.

80’lerde o me&#;hur "mistik ve metafizik" dönemi ba&#;lad&#;. Müzi&#;i de&#;i&#;ti, tavr&#; de&#;i&#;ti, belli ki iktidarla ili&#;kisi de&#;i&#;ti ki zaten ortal&#;kta pek görünmez oldu. TRT bu dönemde onun 70’li y&#;llarda yapt&#;&#;&#; ve hemen hepsi hit olmu&#; &#;ark&#;lar&#;n&#; s&#;k s&#;k çalsa da b&#;y&#;klar&#;, sakallar&#;, o dönemde ekrana ç&#;kamamas&#;na neden olan küpesi ve siyah k&#;yafetleriyle tekrar göründü&#;ünde bu kez pek anlamad&#;&#;&#;m&#;z ya da anlam veremedi&#;imiz konulardan bahsediyordu. &#;rem’in bu inzivas&#;n&#;n ve kozmosa do&#;ru geni&#;leyen ilgi alanlar&#;n&#;n, 12 Eylül zulmünün yaratt&#;&#;&#; k&#;r&#;lmayla ilgisinin olmamas&#; dü&#;ünülemez. ’de Evrensel’den Özer Akdemir’e verdi&#;i röportajda o k&#;r&#;lmay&#; &#;öyle anlat&#;yor: "Bu asl&#;nda sonbahar&#;nda askerden döndü&#;üm gün yazd&#;&#;&#;m &#;ark&#; ile ba&#;layan bir süreç. Erzincan’dan dönerken Uluda&#;’&#;n eteklerinde sisler içindeki Bursa’y&#; uzaktan gördü&#;ümde, arac&#;m&#; yolun kenar&#;na çekip 'Olanlar Olmu&#;' adl&#; &#;ark&#;m&#; yazm&#;&#;t&#;m. Bu &#;ark&#; bir milat oldu. 70’li y&#;llar boyunca 17 ya&#;&#;ndan ba&#;layarak ülkenin en parlak y&#;ld&#;z&#;yken, ’da gitti&#;im Anadolu’dan ’de döndü&#;ümde kendimi koyu bir anlams&#;zl&#;k içinde buldum. 80 darbesi Türkiye’yi bir daha geri gelmeyecek biçimde yamulttu."

‘CEM KARACA &#;LE BARI&#; MANÇO ARASINDAK&#; DUYGUSAL BO&#;LUK…’

Asl&#;nda &#;ark&#;lar&#;n&#;n mesajlar&#;na da yans&#;yan toplumsal, politik pozisyonunu bir söyle&#;ide çok do&#;ru izah etmi&#; &#;rem. 80’lerde TRT’de yay&#;nlanan bir röportajda özetle diyor ki, "Cem Karaca ile Bar&#;&#; Manço’nun hayranlar&#;yd&#;m ancak onlar&#;n aras&#;nda bir 'duygu bo&#;lu&#;u' yakalad&#;m ve oray&#; doldurmaya karar verdim." Ben bunu, güncel siyaset üstü durmaya çal&#;&#;an Bar&#;&#; Manço’nun etliye sütlüye dokunmayan tavr&#; ile ile politik duru&#;unu sert ve net biçimde dile getiren Cem Karaca’n&#;n "radikalli&#;i" aras&#;nda bir çizgide durmak istedi&#;i biçiminde okuyorum. Nitekim on y&#;llar boyunca dinleyicisine sundu&#;u a&#;k ve sevgiye dair &#;ark&#;lar&#;n&#;n evrensel bar&#;&#; mesajlar&#; içerdi&#;ini, toplumsal kötülüklere kar&#;&#; bir cevap oldu&#;unu söyledi her f&#;rsatta. Zaman&#;n en büyük Eurovision ba&#;ar&#;s&#; olan tarihli Melih Kibar bestesi 'Halley’in sözleri onun bu aray&#;&#;&#;n&#;n güzel bir örne&#;i. 76 y&#;l sonra tekrar görünen Halley kuyruklu y&#;ld&#;z&#;n&#; bir küresel bar&#;&#; ve sevgi i&#;areti olarak okumay&#; istemi&#; &#;rem: "Bir müjde ver &#;u kalplere / Hay Halley // Müjdeler olsun / Çald&#;m ben kap&#;y&#; // Müjdeler olsun / Dünya aç kap&#;y&#; // Müjdeler olsun / Sevgi en kolay&#; // Müjdeler olsun sizlere // Merhaba Halley / Sevgi ver buraya // Merhaba Halley / Sayg&#; ver buraya".

Ülke siyasetine kulaklar&#;n&#; t&#;kamayan &#;rem, ülkenin çok karanl&#;k dönemlerinde &#;HD gibi olu&#;umlar&#;n gecelerinde sahne al&#;rken bir yandan metafizi&#;e olan ilgisiyle dünyaya ve evrene dair dü&#;üncelerini geli&#;tirmeyi sürdürdü. 90’l&#; y&#;llarda sahnelere ’ya kadar sürecek bir ara verdi. '&#;lhan-&#; A&#;k', 'Koridor' gibi inziva atmosferinde yapt&#;&#;&#; albümlerin yan&#; s&#;ra kitaplar yazd&#;, resim yapt&#;. Bu dönemde arka arkaya 'Best of…' albümleri yay&#;nland&#;.

90’lar&#;n sonundan itibaren siyasi görü&#;lerini dile getirdi&#;i kö&#;e yaz&#;lar&#; yazmaya ba&#;lad&#; &#;rem. Bugün pekâlâ 'ulusalc&#;' bir bak&#;&#; aç&#;s&#;yla yaz&#;ld&#;&#;&#;n&#;n ad&#; konabilecek bu yaz&#;larda küresel emperyalizmi ve onun bir uzant&#;s&#; olarak gördü&#;ü siyasal &#;slam’&#; ele&#;tiriyor, kimi zaman da metafizik konulara de&#;iniyordu. Hiçbir dine inanmad&#;&#;&#;n&#; aç&#;kça söylüyor, kurumsal dinlerin sanat&#;n ve yarat&#;c&#;l&#;&#;&#;n önündeki en büyük engel oldu&#;unu ifade ediyordu bir yandan da.

Son y&#;ld&#;r ise asl&#;nda 90’lara ve ’lerin ba&#;lar&#;na oranla daha görünür olsa da bir efsane gibi an&#;l&#;yor &#;lhan &#;rem. Yaratt&#;&#;&#; gizem perdesi, onu ula&#;&#;lmas&#; zor bir ikona dönü&#;türdü. Bunu tercihen yapt&#;&#;&#;n&#; biliyoruz ancak bu perde metaforu, asl&#;nda onunla ilgili daha geni&#; bir resmi anlat&#;yor. Bir ba&#;ka röportaj&#;nda, "&#;lkokulda s&#;n&#;f&#;n perdelerin arkas&#;na saklan&#;p &#;ark&#;lar söylerdim" diyor. Sonra yine ayn&#; röportajda, "&#;lk bestelerimi odam&#;n perdeleri arkas&#;nda üretiyordum" diye ekliyor. Hayata veda edene kadar kendisiyle konu&#;maktan ve saklanmaktan korkmayan bir çocuk oldu hep.

&#;REM’&#;N G&#;DERKEN HATIRLATTIKLARI: GURUR VE TUTARLILIK…

&#;lhan &#;rem belli ki dü&#;ünsel ve duygusal olarak "zengin" bir hayat ya&#;ad&#;. O malum aray&#;&#;&#;n&#; hiç terk etmedi. Muhtemelen gel-gitleri oldu, büyük küskünlükleri de. Zaten ilk büyük k&#;r&#;lmas&#;n&#; da popüler kültürün ald&#;&#;&#; yeni &#;ekli ve kitlelerin zevklerindeki büyük dönü&#;ümü ele&#;tirdi&#;inde piyasaya olan küskünlü&#;üyle ya&#;ad&#;.

Dünyadan uzak gibi görünen duru&#;u, siyasi görü&#;ü, &#;ark&#;lar&#;n&#;n kimi zaman de&#;i&#;en zor biçimleri… Her &#;ey tabii ki ele&#;tirilebilir ancak &#;lhan &#;rem bu ülkede çok rastlayamad&#;&#;&#;m&#;z bir tavr&#;n mühim bir temsilcisiydi: &#;nand&#;klar&#; için parlak bir dünyaya, arkas&#;nda durabilecek ve onu her dönemin "büyük pop y&#;ld&#;z&#;" yapabilecek devlet kanal&#;na, en çok satan gazetelerin birinci sayfalar&#;na s&#;rt çevirdi.

Üstelik hayat&#; boyunca hep kendi &#;ark&#;lar&#;n&#; yazd&#; ve her &#;ark&#;s&#;nda kendi hikâyesini anlatmay&#; seçti. Bu nedenle kendisine "ça&#;da&#; bir ozan" dendi&#;inde bunu severek kabul etti, bundan gurur duydu. Nitekim bu payeyi hak eden birkaç &#;ark&#; yazar&#;m&#;zdan biriydi.