Biyolojinin Sağlık Sorunlarına Katkısı

Biyoloji alanında yapılan bilimsel araştırmalar sayesinde insan sağlığı korunmakta, çeşitli hastalıkların teşhisi ve tedavisi yapılmaktadır. Biyoteknoloji’nin gelişmesiyle birlikte biyoloji alanında önemli gelişmeler olmuştur. Bu gelişmelerin arasında en önemlilerinden biri gen transferidir.

Hastalıkların tedavisi için enzimler, antimikrobiyal proteinler, hormonlar ve aşılar kullanılmaktadır. Bu kimyasal yapıdaki maddelerin üretimi için ise bakteriler kullanılmaktadır. Gen transferi sayesinde tüm maddeler üretilebilmektedir.

Bir örnek ile açıklayacak olursak; Diyabet olarak adlandırılan şeker hastalığının tedavisi için insülin hormonu kullanılmaktadır. İnsülin hormonu protein yapılıdır. insülin hormonunun üretiminden sorumlu olan genin biyoteknolojik yöntemlerle bakterilere transfer edilir. Böylelikle daha
ucuz ve daha fazla insülin hormonu üretilmektedir.

1990 Yıllarda DNA (Deoksiriboz Nükleik Asit) molekülünün gen haritası çıkarılmaya başlanmıştır. Bu konu ile ilgili yapılan çalışma İnsan Genom Projesi olarak adlandırılmaktadır. İnsan Genom Projesi Nisan 2003 tarihinde tamamlanmıştır. Bu proje ile hastalıkların teşhisi ve tedavisi konusunda önemli gelişmeler yaşanmıştır.

Gen terapisi, bulaşıcı hastalıklar, kanser ve kalıtsal hastalıkların
tedavi sürecinde genlerin kullanılmasıdır. Gen terapisi sayesinde bir takım kalıtsal hastalıkların tedavisi için umut vericidir. Bu tedavide hastaya aktarılan genler sayesinde hastalığın oluşmasına neden olan mutasyonun etkilerini düzeltmektedir.

Şüphesiz ki biyoloji biliminin sağlık alanındaki en önemli katkılarından biri kök hücrenin keşfidir.

Kök hücre, bölünme ve farklı tipteki hücrelere dönüşme yeteneğine sahip hücredir. Kök hücreler hasar görmüş ve sorunlu bölgeye aktarılır ve böylelikle birçok hastalığın tedavisi için kullanılır.

Bir örnek ile biraz daha detaylandıracak olursak, kemik iliğinde bulunan hücrelerin bozulması sonucu Lösemi denen ciddi bir hastalık oluşmaktadır. Lösemi hastalarının bağışıklık hücreleri olan akyuvarlar hızla artar. Kök hücreler, nu hasarlı ve sorunlu olan bu bölgeye eklenir. Böylelikle bozuk olan hücrelerin yerine geçer ve sağlam kemik iliği hücrelerine dönüşür. Bunun sonucunda lösemi tedavi edilmiş olunur.

Biyolojinin sağlık alanına katkısı aslında oldukça fazladır. Ancak biz bu yazımızda yalnış bir kısmından bahsettik.

Biyoloji Dersinin Amaç ve İçerikleri
Bugünün gençliği yarının erişkinleri olacak öğrencilerimiz için canlı bilimi; varlığı ve bunun beraberinde getirdiği biyolojik sorunlar oldukça önemli olup, çok iyi anlaşılabilmelidir. Biyoloji dersinde teorik bilgilerin kullanılarak güncel olay ve günlük yaşamla ilişkilendirilmiş ilgili öğretim yöntem ve tekniklere yer verilerek, öğrencilere teorik bilgilerini uygulayabilecekleri, pratik yaparak araştıracakları gerekli ortamlar hazırlanıp, deney çalışmaları yapmaları sağlanır. Edinilen bilgilerin kalıcılığı okul içi ve okul dışı gibi ilgili mekânlardan yararlanılmasıyla mümkündür. Böylece biyoloji bilgisi ve uygulamalarını günlük hayatta kullanma becerisi kazanmaları amaçlanmaktadır.
Bilimsel bilginin üretilmesi, kullanılması ve aktarılmasında teknolojik gelişmeler de biyoloji biliminde birçok yeniliklere yol açmıştır. Özellikle genetik mühendisliği ve biyoteknoloji alanında yaşanan yeni gelişmeler ile biyoloji, günlük hayatımızın bir parçası hâline gelmiş ve bu durum biyoloji eğitimine yönelik gereksinimleri de artırmıştır.
Biyoloji Dersi Öğretim Programı’nda, genelde bilimin, özelde biyolojinin insan hayatındaki rolüne ve bilim tarihine Türk-İslam bilim insanlarının katkılarına yer verilmiştir. Bilim-teknoloji- toplum-çevre arasındaki etkileşimlerle ilgili olarak öğrencilerin bilgi, beceri, yeterlilik ve değerlerin geliştirilmesi vurgulanmıştır. Bu bağlamda Biyoloji Dersi Öğretim Programı; biyolojinin yasa, teori, uygulama ve kavramları ışığında yenilik ve değişimler yapma, araştırma ve sorgulama, bilişim teknolojilerini kullanma, biyoloji ile günlük hayat arasında ilişki kurma, sosyal farkındalık oluşturma, vb. uygulamalara daha fazla yer verecek şekilde güncellenmiştir.
Biyoloji dersi içeriği ve amaçları her zaman ana hedef olarak alındığı takdirde biyolojiye karşı öğrencilerin olumsuz tutum geliştirdikleri ve bir ezber dersi olarak görüldüğü gözlenmekte ve bu nedenle de biyoloji bilimine gerekli olan ilginin doğması için öğrencinin ilgi, yetenek ve becerilerine göre ortamlar sağlanıp ve fırsatlar sunulması gerekmektedir. Böylece bir bütün içerisinde nasıl yaşaması gerektiği bilicini yaparak ve yaşayarak öğrenecektir.
1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu'nun 2. maddesinde ifade edilen Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ile Türk Millî Eğitiminin Temel İlkeleri esas alınarak hazırlanan Biyoloji Dersi Öğretim Programı ile öğrencilerin;

1. Biyolojide yer alan yasa, teori, süreç, prensip, ilke, hipotez ve deneyler hakkında bilgi sahibi olmaları,
2. Biyoloji bilgisi ve uygulamalarını günlük hayatta kullanma becerisi kazanmaları,
3. Bilim tarihi süreci içerisinde biyoloji alanına katkı sağlayan bazı bilim insanlarını tanımaları,
4. Biyoloji ve bilimle ilgili tartışmalara etkin olarak katılmaları ve bu tartışmaları değerlendirebilmeleri,
5. Biyoloji dersinde edindikleri bilgi, beceri ve yeterlilikleri kullanarak yeni fikirler üretmeye ve özgün çalışmalar yapmaya istek duymaları, 6. İşlevsel projeler, kapsamlı ve özgün tasarımlar ve buluşlar yapabilmeleri,
7. Canlılardan esinlenerek geliştirilen teknolojilerin farkına varmaları ve benzer yenilikler yapmak için istekli olmaları,
8. Bilim ve teknolojinin insanın ve diğer canlıların yaşamlarına olan etkilerini değerlendirebilmeleri,
9. Bilimsel çalışmalarda ve toplumsal hayatta etik değerlere sahip olmanın ve bu değerlere uygun davranmanın gerekliliğini ve önemini kavramaları,
10. Sosyobilimsel konular (bilimle ilişkili tartışmalı sosyal konular) hakkında bilinçli değerlendirmeler yapabilmeleri,
11. Araştıran, eleştirel düşünen, iş birliği yapan, etkili iletişim becerisine sahip, problem çözen, sorgulayan, üreten, hayat boyu bilim öğrenmeye istekli bireyler olmaları amaçlanmaktadır.