Sgk Kıdem Tazminatı Tavan

İş Kanunu’na tabi çalışanların kıdem tazminatı, aynı işverene bağlı işyerlerinde çalıştıkları her bir yıla karşılık, son aldıkları giydirilmiş brüt ücret tutarında ödeniyor. Giydirilmiş ücretin içinde, brüt ücrete ilaveten düzenli yapılan sosyal yardımlar da yer alıyor

Kanuna göre, giydirilmiş brüt ücreti yüksek olanlar için kıdem tazminatı tavanı uygulanıyor. Bir yıllık çalışma karşılığı ödenen kıdem tazminatı, iş akdinin sona erdiği tarihteki kıdem tazminatı tavanını aşamıyor.

Kıdem tazminatı tavanı ise en yüksek devlet memuruna bir yıl için ödenen emekli ikramiyesine göre belirleniyor. Kıdem tazminatı tavanı memur maaş katsayısına bağlı olarak, istisnai yıllar hariç olmak üzere genellikle 6 ayda bir ocak ve temmuz aylarında artırılıyor.

YILINDA TAVAN, ASGARİ ÜCRETİN KATI OLDU

Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, kıdem tazminatı tavanı, TL’den henüz 6 sıfırın atılmadığı yılının ocak – haziran döneminde 4 milyon bin TL olarak uygulandı. Aynı dönemde 16 yaşından büyükler için uygulanan asgari ücret ise bin lira oldu. Kıdem tazminatı tavanı asgari ücretin katı olarak belirlendi.

TL’den 6 sıfırın atılmadığı yılı ocak – haziran döneminde ise milyon liralık ( TL) asgari ücrete karşılık, 1 milyar milyon lira (,90 TL) kıdem tazminatı tavanı uygulandı. Kıdem tazminatı tavanı asgari ücretin katı oldu.

30 YILDA ASGARİ ÜCRETİN 2 KATINA GERİLEDİ

Kıdem tazminatı tavanının asgari ücrete oranı yıllarında kat düzeyinde seyretti. yılında asgari ücretin katına geriledi.

yılına gelindiğinde brüt asgari ücret TL olurken, kıdem tazminatı tavanı ,83 TL olarak belirlendi. Kıdem tazminatı tavanı, asgari ücretin 2 katına geriledi.

yılındaki kıdem tazminatı tavanı, ’deki oran üzerinden belirlenseydi 19 bin ,83 TL yerine 57 bin lira, yılındaki oran uygulansaydı 49 bin lira olacaktı. Yüksek ücretle çalışanlar, her bir yıl için 49 bin liraya kadar kıdem tazminatı alabilecekti.

BEYAZ YAKALI ÇALIŞANLARIN VE SENDİKALI İŞÇİLERİN KIDEM TAZMİNATI ERİDİ

Kıdem tazminatı tavanındaki artışın asgari ücret karşısında düşük kalması, çalışanların hak ettiği kıdem tazminatını eksik alması sonucunu doğurdu. Bu durum daha çok beyaz yakalı çalışanlar ile kamu işçileri başta olmak üzere ücreti ortalamanın üzerinde olan bazı sendikalı işyerlerinde çalışan işçileri etkiledi.

Örneğin 10 yıllık hizmeti bulunan ve brüt ücreti 30 bin lira olan bir kişi bu yılın ocak – haziran döneminde iş akdi sona erdiğinde, mevcut tavan üzerinden bin lira kıdem tazminatı alabilecek. veya yılındaki tavan uygulansaydı, bin liralık kıdem tazminatının tamamını alabilecekti.

Kamu işyerleri ile sendikalı işyerlerinde çalışma süresi genellikle çok daha uzun oluyor. Yirmi yıl çalışan bir işçinin kaybı ikiye katlanıyor ve bin liradan bin liraya çıkıyor.

KIDEM TAZMİNATINA ERİŞİM ZORLAŞIYOR

Öte yandan, Av. Dr. Murat Özveri ve Av. İrfan Taşkın’ın katkılarıyla DİSK Araştırma Merkezi’nce ekim ayında hazırlanan rapora göre, çalışanların kıdem tazminatına erişimi de giderek zorlaşıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan işten çıkış bildirimlerine dayanarak hazırlanan rapora göre, - yılları arasında SGK’ya toplam milyon 90 bin işten çıkış bildirimi yapıldı. İşten çıkış bildirimleri aynı dönemdeki toplam sigortalı işçi sayısını aştı. Örneğin, yılında milyon sigortalı işçiye karşılık SGK’ya milyon işten çıkış bildirimi yapıldı.

İşten çıkış bildirimlerinin yüzde 80’i kıdem tazminatı ödenmeyecek şekilde düzenlendi. – dönemindeki işten çıkış bildirimlerinin milyonunda işçiler istifa etmiş gösterildi. İstifa eden işçiler hiçbir şekilde kıdem tazminatı alamıyor. Diğer gerekçeler ise Kod 29 veya tazminatsız işten çıkarma olarak gösterildi.

Bu şekilde işten çıkartılan işçiler, ancak uzun uğraşılar sonucu davayı kazanabilirler ise kıdem tazminatı alabiliyorlar. Aksi takdirde kıdem tazminatı alamıyorlar.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olacak kdıem tazminatı tavan fiyatını açıkladı. Asgari ücret zammının yüzde 54,66 olarak açıklanmasının ardından kıdem tazminatı tavanı milyonlarca varandaş tarafından merak edilirken Bakanlığın açıklamasının ardından 'ün ilk döneminde geçerli olacak kıdem tazminatı tavanı kamuoyuna duyuruldu.

KIDEM TAZMÄ°NATI TAVANI

Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Ocak tarihinden geçerli olmak üzere yeni kıdem tazminatı tavanını 19 bin TL olarak açıkladı.

Kıdem tazminatının yıllık miktarı, en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesini aşamayacağı yasayla belirlenmiş durumda. Kıdem tazminatı tavanı 'nin ikinci yarısında 15 bin lira olarak uygulandı. 1 Ocak 'ten geçerli olmak üzere yeni kıdem tazminatı tavanı 19 bin TL olacak.

2. DÖNEM KIDEM TAZMİNATI TAVANI

'nin ikinci döneminde geçerli olan kıdem tazminatının yıllık tavan tutar ,40 TL olarak belirlenmişti. Asgari ücretli bir çalışan, bir yıllık çalışmasının karşılığında brüt asgari ücret tutarında kıdem tazminatı hak ederken yeni asgari ücretle çalışanın yıllık kıdem tazminatı 6 bin liraya yükseldi.

KIDEM TAZMİNATI ALMA ŞARTLARI

• Çalışanın iÅŸveren tarafından iÅŸten çıkarılmış olması gerekiyor.
• Çalışanın kendi isteÄŸi ile ayrıldığı durumlarda kıdem tazminatı alınamıyor.
• Çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için iÅŸyerinde 1 yıllık çalışma süresini doldurmuÅŸ olması gerekiyor.
• Erkeklerde askerlik nedeniyle, kadınlarda evlilik nedeniyle iÅŸten ayrılma halinde kıdem tazminatı alınabiliyor.
• Çalışan, emekli olduÄŸunda kıdem tazminatını alabiliyor.

KIDEM TAZMÄ°NATI NASIL HESAPLANIR?

Kıdem tazminatı, işçinin çalışmış olduğu bir şirkette her bir yıla karşılık olarak işçiye çalıştığı yıl kadar toplu olarak ödenen tazminattır. Kıdem tazminatı tavanının yükselmesiyle birlikte, çalışanların alacağı tazminatlar da artacak. 'nin 2. döneminde SGK brütü 15 bin liranın üzerinde olan tüm çalışanlar tavan rakamdan faydalanabilirken; 10 yıl çalışmış bir kişi işten çıkarılırsa, alacağı kıdem tazminatı bin lira idi.

Herhangi bir iş sözleşmesinin kıdem tazminatını gerektiren bir nedenle feshi durumunda, çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı ödenmektedir. Bir yıldan artan süreler de oranlanarak hesaplamaya dahil edilmektedir. Kıdem tazminatı hesaplamaları sırasında işçiye ödenen ücretin yanı sıra, kendisine düzenli olarak sağlanan tüm para ve para ile ölçülebilen menfaatler (yol parası, yemek parası, düzenli olmak koşuluyla ikramiye ödemeleri vb.) de dikkate alınmaktadır. Her tam çalışma yılı için ödenen kıdem tazminatı tutarı, fesih tarihinde geçerli olan kıdem tazminatı tavanı ile sınırlandırılmıştır.

KÄ°MLER KIDEM TAZMÄ°NATI ALABÄ°LÄ°R?

Bir çalışanın kıdem tazminatı alabilmesi için kendi isteği dışında işten ayrılması gerekiyor. Ayrıca aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olma şartı da bulunuyor. İstifa halinde ise kıdem tazminatı hak edilmiyor. Ancak bunun istisnaları da var. belli şartlarda çalışanlar istifa ettiklerinde de kıdem tazminatı alabiliyorlar. Erkek işçi askerlik, kadın işçi evliliği nedeniyle (askerlik ve evliliği takip eden bir yıl içinde) işten ayrılırsa kıdem tazminatını alabilir.

Emekli olmak için işten çıkanlar da kendi istekleriyle ayrılsalar bile kıdem tazminatı alabiliyor. Bunların dışında İş Kanunu'na göre haklı fesihle işten ayrılana da kıdem tazminatı ödenir. SGK'dan yazı alarak istifa halinde kıdem tazminatı alma yolları da bulunuyor.

Bu yılın başından itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavan tutarı TL’ye yükseldi. Gelin kıdem tazminatıyla ilgili ayrıntıları birlikte inceleyelim

Kıdem tazminatı çalışma hayatının en önemli konuları arasında Geçtiğimiz hafta Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tarihinde yayınlanan Mali ve Sosyal Haklar Genelgesi’ne göre, tarihinden itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavan tutarı ,62 TL’ye yükseldi.

Ne zaman artar?

Belirli koşullarla hak kazanılan kıdem tazminatı, çalışanlar için işsiz kalınan dönemde veya emeklilikte son derece önemli parasal bir hak. İşverenler açısından ise işçi çalıştırmanın maliyetleri arasında.

Kıdem tazminatı açısından teknik bir detay ise her yıl ocak ve temmuz aylarında kıdem tazminatına ilişkin tavan tutarının artması. Peki kıdem tazminatı tavanının artması ne anlama geliyor?

Kıdem tazminatı işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanır ancak kıdem tazminatı tavanını aşamaz. Kıdem tazminatı tavanı en yüksek dereceli devlet memurunun 1 yıllık emekli ikramiyesine göre belirlenir.

Kıdem tazminatı tavanı, ocak ve temmuz ayında yükselir. Dolayısıyla, çalışanlar eğer kıdem tazminatına istifa ederek erişme hakkına sahiplerse, yani evlilik, askerlik veya 15 yıl gün ile işten ayrılacaklarsa bu haklarını ocak ve temmuz ayında kullanmaları kendi lehlerine olur. Kıdem tazminatı tavanının artması brüt ücreti, tavanın üzerinde olan çalışanlara yarar. Tavan artınca bu durumdaki çalışanların eline geçecek kıdem tazminatı miktarı da artmış olur.

İlk 6 ay geçerli

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Mali ve Sosyal Haklar Genelgesi’ne göre bu rakam, yılının ilk 6 ayı için 17 bin lira 62 kuruştur. Dolayısıyla, bir işçinin kıdem tazminatına esas brüt ücreti 30 bin TL bile olsa, yılının ilk döneminde verilecek kıdem tazminatı hesabında dikkate alınacak tutar, her bir yıllık kıdeme karşılık en yüksek 17 bin lira 62 kuruş olacak.

Kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?

İşçinin hak ettiği kıdem tazminatı, çalıştığı her 1 yıl için 30 günlük brüt ücreti kadardır. Dolayısıyla, 1 yıllık kıdemi olan işçi 1 aylık brüt ücreti tutarında kıdem tazminatına hak kazanır. 1 yılın altındaki süreler için orantılı olarak hesaplama yapılır. İşçinin brüt ücreti hesaplanırken sürekli olarak yapılan yardım ve primler de dahil edilir. Bu sebeple, kasa tazminatı, yemek yardımı, çocuk zammı gibi ödemeler de işçinin brüt ücretine dahil edilir ve bu ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanır.

Diğer yandan, işçiler kıdem tazminatlarını o işverenin işyerinde geçirdikleri süre üzerinden alırlar. Örneğin, 5 yıl bir işyerinde çalıştıktan sonra istifa edip işyerinden ayrılan ve kıdem tazminatı alamayan bir işçi, yeni bir işe girip 3 yıl çalıştıktan sonra askere gideceği için istifa ederse, yalnızca 3 yıllık süre üzerinden kıdem tazminatı alabilir. 8 yıl üzerinden kıdem tazminatı alması söz konusu olamaz.

Kıdem tazminatı gelir vergisine tabi değildir. Kıdem tazminatından yalnızca damga vergisi kesintisi yapılır. Bunun dışında herhangi bir kesinti yapılamaz. Buna karşın, işçinin borçları için kıdem tazminatının tamamı dahi haczedilebilir.

Kimler hak kazanır?

Kıdem tazminatı hakkı işçilere tanınmış bir haktır. Bu kapsamda 4/a’lılar, yani eski adıyla SSK’lılar var. Borçlar Kanunu’na tabi olarak çalışan işçiler hariç tüm işçilerin kıdem tazminatı alma hakkı bulunuyor. Diğer yandan, Bağ-Kur’luların ve memurların kıdem tazminatı alma hakları yok. Basın İş ve Deniz İş Kanunu’na tabi çalışan gazetecilerin ve gemi adamlarının da kıdem tazminatı alma hakları söz konusu.

1 yıllık süre

Bir işçinin iş sözleşmesinin kanunda belirtilen nedenlerle sona ermesi, kıdem tazminatı alabilmesi için yeterli değil. Bunun yanında, aynı işverene bağlı olarak en az 1 yıl çalışmış olma şartı da söz konusu. Yani, bir işçi kanunda sayılan nedenlerle iş sözleşmesi feshedilmiş veya istifa etmiş olsa bile, en az 1 yıldır aynı işverene bağlı olarak çalışmamış ise kıdem tazminatı alamıyor.

İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi için gerekli 1 yıllık sürenin hesabında aynı işverene bağlı farklı işyerlerinde çalıştığı süreler birlikte değerlendirilir. Örneğin (A) işverenine bağlı (B) işyerinde 5 ay ve (C) işyerinde 8 ay çalışmış bir işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Bu noktada önemli olan, (B) ve (C) işyerlerinin aynı işverene ait olmasıdır. Diğer yandan, işçi farklı işverenlere bağlı işyerlerinde 1 yıldan az süreyle çalışmış ise kıdem tazminatına hak kazanamaz.

1 yıllık sürenin hesabında deneme süresi de dikkate alınır. İşçinin sigortasız çalıştırıldığı bir dönem varsa, bu dönem bile kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmalıdır. Dolayısıyla, işçilerin işyerinde ilk kez çalışmaya başladıkları dönemden itibaren 1 yıllık süre işlemeye başlar. Bu sürenin deneme süresi olması veya bu dönemde işçinin sigortasının yatırılmaması sonucu değiştirmez.

Sayılı İş Kanununun 14 üncü Maddesinin Sayılı Kanunla değişik 13 üncü Fıkrası gereğince; bu Kanuna tabi işçilerin kıdem tazminatlarının yıllık miktarı en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçememektedir.

- döneminde ise Sayılı Kanunun 1 inci maddesi gereğince kıdem tazminatının yıllık miktarı 30 günlük asgari ücretin katından fazla olamamaktaydı.

Halen Devlet Memurlarına bir hizmet yılı için ödenmekte olan emeklilik ikramiyesinin hesabında aşağıda belirtilen ödemelerin toplamı esas alınmaktadır :

1 - Aylık Gösterge X Aylık katsayısı

2 - Ek Gösterge X Aylık katsayısı

3 - Kıdem Aylığı Toplam Göstergesi X Aylık katsayısı

4 - Taban Aylık Göstergesi X Taban Aylık katsayısı

5 - En yüksek devlet memuru aylığının (Ek Gösterge Dahil) brüt tutarının her devlet memurunun kendi ek göstergesine göre farklılık gösteren oranına tekabül eden miktar

Not: 
sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun geçici 4 üncü maddesi uyarınca uygulanmasına devam olunan mülga ek 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan gruplar ve oranlar aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

-Ek göstergesi ve daha yüksek olanlarda %'ine,
-Ek göstergesi (dahil) - (hariç) arasında olanlarda %'ine,
-Ek göstergesi (dahil) - (hariç) arasında olanlarda % 'ine,
-Ek göstergesi (dahil) - (hariç) arasında olanlarda %'ine,
-Ek göstergesi (dahil) - (hariç) arasında olanlarda %'ine,
-Ek göstergesi (dahil) - (hariç) arasında olanlarda %85'ine,
-Diğerlerinde %55'ine,
oranı uygulanacaktır.
Bu itibarla en yüksek devlet memuruna bir hizmet yılı için ödenen emeklilik ikramiyesi aşağıdaki şekilde hesaplanmaktadır ;