Peynir Suyundan Lor

Lor, yumuşak kıvamlı peynir altı suyunun pıhtılaştırılması ile elde edilen bir mandıra ürünüdür. Kısa ömürlüdür. Tuzlu veya tuzsuz olarak üretilebilir. En makbülü kaşar yapımı sırasında ortaya çıkan peynir altı suyundan elde edilenidir. Çünkü kaşar yapımı sırasında haşlama sırasında peynir altı suyuna bir miktar süt yağı da geçer. Çeşitli yemeklerde, kahvaltıda ve tatlılarda kullanılır.

Türkçeye, Farsçadaki Lür kelimesinden geçmiştir. Arapçada da Farsçada olduğu gibi Lür denmektedir. Ermenicede ise Türkçedeki gibi Lor denmektedir. Anadolu'da farklı yörelerde farklı söylenişleri de bulunmaktadır: Şor (Kars), Nor (Antalya, Niğde), Ekşimik (Trakya), Minci (Doğu Karadeniz).

Lor peyniri lor ve peynir türlerinden biridir. Lor peyniri, peynir oluşturma sürecinde taze pastörize sütten yapılır. Sütün pıhtılaşması için bakteri kültürü ve peynir mayası eklenir. Süt pıhtılaştıktan sonra küpler halinde kesilir. Bu sonuç peynir altı suyu ve lor karışımıdır. Bu karışım daha sonra pişirilir, peynir altı suyunu pıhtıdan ayırmak için bastırılır ve son peynir ürünü oluşturulur. Lezzetleri hafiftir, ancak yapıldıkları sürece bağlı olarak tadı farklı olabilir. Peynirle yaklaşık aynı sıkılık ve yoğunluğa sahiptir, ancak kesmik gibi yaylı veya lastik bir dokuya sahiptir.

Peynirden kalan peynir altı suyu 90 dereceye kadar kazanda ısıtılır. Bu işlem sırasında pıhtı oluşmaya başlar. Daha sonra bu pıhtı bezden torbaların içine konularak süzülür .Elde edilen lorun taze kullanımı dışında özellikle Erzurum-Bayburt yöresinde inek sütünden yapılan civil peynir ile birlikte tuzlanmış karışımı küp, teneke kutu, vs., gibi kaplara konularak, kabın ağzı hava almayacak şekilde özellikle kül üzerine ters şekilde kapatılır. Birkaç hafta sonra kap açılıp karışım tüketilmeye başlanır. Karışımda bu süreçte oluşan küflenme lorun kendine özgü göğermiş (kerti) lora dönüşmüş halidir. Erzurum ve Bayburt yöresinde lor, özellikle bu haliyle tüketilir.

Yapımı

Peynirden kalan peynir altı suyu 90 dereceye kadar kazanda ısıtılır. Bu işlem sırasında pıhtı oluşmaya başlar. Daha sonra bu pıhtı bezden torbaların içine konularak süzülür .Elde edilen lorun taze kullanımı dışında özellikle Erzurum-Bayburt yöresinde inek sütünden yapılan civil peynir ile birlikte tuzlanmış karışımı küp, teneke kutu, gibi kaplara konularak, kabın ağzı hava almayacak şekilde özellikle kül üzerine ters şekilde kapatılır. Birkaç hafta sonra kap açılıp karışım tüketilmeye başlanır. Karışımda bu süreçte oluşan küflenme lorun kendine özgü göğermiş (kerti) lora dönüşmüş halidir. Erzurum ve Bayburt yöresinde lor, özellikle bu haliyle tüketilir.

Bölgelere Göre

Silifke'de hamçökelek,

Anamur yöresinde keş,

Doğu Karadeniz'de minci (ya da "minzi"),

Hatay'da sürk,

Trakya'da ekşimik,

Azerbaycan'da şor

Trakya Loru

Marmara Loru

Ayvalık Sepet Loru

Ayvalık Kirlihanım Peyniri

Antalya Lor Peyniri

Artvin-Yusufeli Kurtlu Lor

Kars Lor (şor) Peyniri

Kopanisti (Ege)

Bayburt, Erzurum Göğermiş (Kerti) Lor