Hamilelikte Bebeğin Suyunun Azalması

Anne adayları bebek bekledikleri haberini aldıktan sonra hem hamilelik ve doğum süreci hem de bebeğin sağlığı ve gelişimi ile ilgili yeni terimler duymaya ve öğrenmeye başlar. Amniyon sıvısı da bu terimlerden biridir. Bebeğin gelişimi için oldukça önemli bir role sahip olan bu sıvının miktarı, gebelik boyunca değişkenlik gösterebilir. Özellikle sıvı azalması durumu bebek için risk oluşturabilir.

Amniyotik sıvı nedir? Neden önemlidir? Hangi durumlarda azalır ve artırmak için ne yapmak gerekir?

Amniyon Sıvısı Nedir?

Hamilelik boyunca kesenin içinde birikerek bebeğin yaşayıp büyümesini sağlayan berrak renkli yaşamsal sıvıya amniyon sıvısı denir. Bu sıvıya bebeğin hayat suyu, bebeğin suyu ya da amniyotik sıvı gibi isimler de verilmektedir.

Amniyon sıvısı her anne adayında farklı miktarlarda bulunur. Gebeliğin ilk dönemlerinde 20 ml civarındayken doğuma yakın zamanlarda 1 litreye kadar ulaşır. Sıvı miktarının normalin üzerinde olması yani artması durumuna Polihidramniyoz, normalden daha az olması yani azalması durumuna da Oligohidramniyoz adı verilir. Her iki durum da hem anne hem de bebek için birtakım riskler taşır.

Amniyotik Sıvı Nasıl Oluşur?

Amniyotik sıvı hamilelik süresince bebekle birliktedir ve onu korumakla görevlidir. Peki bu kadar hayati bir sıvı anne karnında nasıl oluşur?

Döllenme gerçekleştikten ve bebeğin kesesi oluştuktan sonra embriyonun etrafında kesenin içerisinde rahat hareket etmesine yardımcı olacak bir sıvı birikmeye başlar.

Amniyon sıvısının içeriği;

• %99 oranında su,
• Bebeğin idrarı, 
• Bebekten dökülen epitel hücreler (Ölü deri hücreleri),
• İnorganik tuzlar ve
• Enzim, protein, yağ, hormon gibi organik maddelerdir.

Bebek, anne rahminde büyüdükçe sıvı miktarında da artış meydana gelir ve bebeğin ihtiyaçlarını karşılamaya yardımcı olur. 

Amniyotik Sıvının Görevi Nedir?

Anne karnındaki bebeğin çevresini saran bu mucizevi su, fetüsün sağlıklı gelişimi açısından önemlidir. Bu nedenle miktardaki artma ve azalmalar endişe yaratabilir.

Amniyon sıvısının görevleri şunlardır;

• İçerisinde bulunan hormonlar, besinler ve antikorlar sayesinde bebeği enfeksiyonlara karşı korur.
• Bebeği dışarıdan gelebilecek darbelere karşı korur.
• Fetüsün anne karnında rahat hareket edebilmesine imkân tanır.
• Rahim içi sıcaklığı sabit tutarak fetüsün vücut sıcaklığının korunmasına yardımcı olur.
• Işık, ses, basınç gibi çevresel etkenlere ve uyaranlara karşı bebeği korur.
• Bebeğin kas ve iskelet sisteminin gelişimine destek olur.
• Suyun yutulması ve solunması aracılığı ile sindirim ve solunum sisteminin gelişmesini sağlar.
• Fetüsün göbek kordonunun sıkışmasını önler ve kordondan besin ve oksijen gelişinin daîmî olmasını sağlar.
• Sıvı ve besin taşınmasına yardımcı olarak bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimini destekler.

Gebelikte Amniyon Sıvısının Azalma Nedenleri Nelerdir?

Gebelikte sıvı azalması çoğunlukla 3. trimesterde görülür. Herhangi bir sebebe bağlı olmaksızın oluşabilir, ancak genellikle ya bebeğe ya da anneye bağlı etkenler söz konusudur.

Oligohidramniyoz nedenleri şunlardır;

• Bebeğin kesesinin yırtılması
• Riskli gebelikler (Gebelik şekeri, gebelik tansiyonu, çoğul gebelik vb.)
• Plasentanın kan oranının düşük olması
• Bebekteki bazı kromozom anomalileri
• Bebekte ortaya çıkan böbrek ve idrar yolu sorunları
• Bebeğin gelişim geriliği
• Miad aşımı (Doğum tarihinin gecikmesi)
• Anne adayının vücudundaki sıvı miktarının düşük olması
• Anne adayında bulunan bazı kronik hastalıklar

Bebeğin Suyunda Azalma Görülmesi Ne Gibi Sonuçlar Doğurur?

Rahim içindeki bebeğin sıvı miktarı düştüğünde anne ve bebek için bazı sorunların meydana gelme ihtimali artış gösterir. Bu riskler şunlardır;

• Bebeğin vaktinden önce doğurtulması gerekebilir.
• Doğum esnasında bazı sorunların yaşanmasına sebep olabilir. (Doğumun ilerlememesi, bebeğin kasılmaları daha çok hissederek olumsuz yönde etkilenmesi, zorunlu sezaryen hali gibi.)
• Bebekte birtakım gelişim bozuklukları meydana gelebilir. (Beyin, sindirim, solunum sisteminde oluşabilecek sorunlar.)
• Bebeğin enfeksiyonlara yakalanma olasılığı yükselir.
• Su miktarı düştüğü için göbek kordonunda sıkışma meydana gelerek bebeğe taşınan besin ve oksijenin azalmasına neden olabilir.

Bu riskleri ortadan kaldırabilmek amacıyla anne adayının gebeliğin kaçıncı haftasında bulunduğu göz önüne alınarak bir tedavi planı yapılır.

Oligohidramniyoz Tedavisi Nasıl Olur?

Rutin bir ultrason kontrolü sırasında teşhis kolayca yapılabilir. Su miktarı ml altına düşmesi durumunda gebenin yakın takibe alınması ve gidişata göre ne yapılacağına karar verilmesi gerekir.

Anne adayında oligohidramniyoz varsa durumun ciddiyetine göre aşağıdaki tedavi yöntemleri ile suyun artışı sağlanır.

• Doktor, yatak istirahati ve bol sıvı tüketimi önerebilir.
• Anne ve bebek takibe alınarak düzenli aralıklarla su miktarı ölçümü yapılır ve bebeğin durumu kontrol edilir.
• Hamilelik haftası ileriyse yani doğum yaklaşmışsa doktor doğumu başlatmaya karar verebilir.
• Anne adayına amniyoinfüzyon adı verilen bir uygulama yapılır. Amniyoinfüzyon, bir iğne yardımı ile amniyon kesesinin içerisine özel bir sıvı enjekte edilmesi yöntemidir. 

Tüm bu uygulamalar “Amniyon sıvısı nasıl artar?” sorusuna cevap niteliğindedir. Fakat her hamilede olumlu sonuç alınmayabilir. Anne adayında gebelik şekeri, gebelik zehirlenmesi gibi ekstra sağlık problemleri varsa veya su miktarındaki azalma hamileliğin çok erken evrelerinde ortaya çıkmışsa doktorunuz gebeliği sonlandırmanın daha uygun olacağına karar verebilir.

Hamilelikte Amniyon Sıvısını Arttırmanın Yolları Nelerdir?

Eğer bir gebede bebeğin suyunda azalma tespit edilmişse “Bebeğin suyunun artması için ne yapmalı?” sorusunun cevabı merak konusu olur. 

Kesin faydası olup olmadığı bilinmemekle beraber uzmanlar bazı uygulamaların sıvı miktarını artırmaya yardımcı olabileceğini düşünmektedir.

• Öncelikle mutlaka bol su tüketilmelidir. (Günde en az 2,5 litre)
• Anne adaylarının günlük sıvı alımına özen göstermesi, çorba, ayran, taze sıkılmış meyve suyu gibi sıvı gıdaları bol bol tüketmesi tavsiye edilir.
• Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterilmelidir. Tek tip beslenme yerine öğünlerde her besin grubundan yiyeceğin bulunmasına, yeterli miktarda protein alımına dikkat edilmelidir.
• Bol bol dinlenilmeli, oksijen taşınmasını kolaylaştırmak için hafif, vücudu zorlamayan egzersizler yapılmalıdır. 

Hamilelikte amniyon sıvısı azalması her zaman ciddi bir sorun olduğu veya olacağı anlamı taşımaz. Eğer azalma miktarı düşükse yakın takibe devam edilerek doğumun normal zamanında gerçekleşmesi beklenebilir. Bu noktada yapmanız gereken doktorunuzun tüm uyarılarına ve tavsiyelerine uymak ve bol bol dinlenmektir.

Dilerseniz aşağıdaki bağlantıya tıklayarak diğer yazımıza göz atabilirsiniz.

Anne Karnındaki Bebeğin Duyularının Gelişim Sırası: seafoodplus.info

Amniyotik Sıvı Neden Önemlidir?

Gebelik boyunca, bebeğin suyunun normalden fazla olması durumuna, polihidroamnios denir.

Amniyotik sıvı hacmi, sıvının yapımı ile harcanması arasındaki dengeyi sağlar. Amniyotik sıvı gebeliğin orta ve geç dönemlerinde özellikle, fetal idrar yapımı ve fetal akciğerlerdeki alveolar sıvının dışarıya sızması ile oluşur.

Sıvının ortadan kaldırılması, öncelikle bebeğin sıvıyı yutması ve sıvının plasental yüzeyinden emilimi ile gerçekleşir.

Amniyotik sıvı, gebelik boyunca önemli rol oynar:

• Bebeğin bu süre boyunca gelişimi için ve gerekli fiziksel alanı sağlayarak iskelet sisteminin uygun şekillenmesi,
• Akciğer gelişiminin sağlanması,
• Bebeğin dış travmalardan korunması
• Bebeğin stresten uzaklaşmasını sağlar.

Amniyotik sıvının hacmi genellikle hamilelik haftasında en üst düzeye çıkar. haftada 1 litre olur ve sonunda haftaya kadar dengeli bir şekilde azalır.

Gebelikte Suyun Fazla Olması

Gebelikte suyun fazla olması anne adaylarını endişelendiren durumlar arasındadır.

Aynı zamanda amniyotik sıvının az olması da, fazla olması kadar önemlidir ve hayati önem taşır.

Amniyotik sıvıya dikkat edilmediği durumlarda, anne ve bebek açısından ileride ciddi durumlara sebep olabilir.

Genellikle hamileliklerin yüzde 1’lik kısmında fazla amniyotik sıvı olduğu belirlenir.  Bu durumun sebebi henüz belirlenememiştir.

Amniyotik Sıvısı Fazlalığı Normal Doğuma Engel Mi?

Amniyotik Sıvı Fazlalığının Diğer Sebepleri;

1. Bebeğin santral sinir sistemi ve sindirim sisteminde anomali olan, anne karnındaki bebeklerde amniyotik sıvının fazla olması durumunu sık görülür.

   Bebeğin santral sinir sisteminde oluşan anormallikler sebebiyle yutma mekanizması bozulur, kafa yapısında oluşan bozukluklar sebebiyle koruyucu kılıfların yokluğu ile de bu durum gözlenebilir.

2. Kromozomal anomali oranı yüzde 35’e kadar çıkabilir. En çok görüllen anomaliler Trizomi 13, 18 ve 21’dir. Genetik sorunlar da bu durumu tetikler.
3. Bebeğin yutma mekanizmasının bozulmasıyla kaynaklı olarak amniyotik sıvının hacminde artış olabilir.
4. Annenin diyabet hastalığına sahip olması amniyotik sıvının hacminde artışa sebep olabilir. Kötü şeker ve fetal anomalilerle birlikte saptanır.

   Annede bulunan fazla şekerin bebeğe geçmesiyle, bebeğin kanındaki şeker miktarı artış gösterir. Böylece bebeğin kanındaki şeker seviyesinin artması, bebeğin daha fazla idrar yapmasına sebep olur ve amniyotik sıvı artar.

5. Anne karnında birden fazla bebeğin ya da ikizden ikize transfüzyon.

Amniyotik Sıvı Azsa Ne Yapılmalı?

Tüm bunları okuduktan sonra doğumunuzun yaklaştığını nasıl anlayacağınızı anlattığımız makaleye davetlisiniz: seafoodplus.info

Sağlıkla ve mutlulukla kalın.

Anne karnındaki bebek (fetus), amniyon sıvısı adı verilen bir sıvı içinde bulunur. Bu sıvı, rahim içindeki bebeği dışarıdan gelecek travmalara karşı koruduğu gibi, bebeğin büyümesi ve gelişmesine de olanak sağlar.

Oligohidramniostanısı ultrasonda amnion sıvısı ölçümünün (ASİ) düşük olması ile konur. ASİ’nin ( dört kadron ölçüm toplamı) 50 mm’den az olması veya en derin vertikal cep ölçümünün 20 mm’den az olması oligohidramnios anlamına gelir.

Amniyotik Sıvı Nedir? Ne İşe Yarar?

Amniyon kesesi, bebeğinin içinde yüzdüğü ve gelişimini tamamlaması için yaşaması gereken yerdir. Amniyon ise bu kesenin içini dolduran sıvının adıdır.

• Amniyon sıvısı bebeğinin simetrik büyümesine yardım ederek bazı organların gelişmemesini önler.
• Bebeğinin motor ve beyin gelişimine katkıda bulunur.
• Ses, ışık, basınç, darbe gibi dışarıdan gelen uyarılara karşı bebeğini korur.
• Bebeğinin vücut içindeki ısısını düzenler.

İçeriğindeki maddelerin farklı kokuları ve tatları ile bebeğinin duyu organlarının gelişimini destekler.

Bebeğin Suyunun Azalmasının Nedenleri Nelerdir?

• Bebekte böbrek gelişiminde olan sorunlar veya böbrek yokluğu,

• Anne karnındaki bebekte teşhis edilen hipertiroidi durumu,

• Hamilenin yüksek tansiyon hastası olması,

• Bebekte olan gelişim bozuklukları,

• 42 hafta üzeri gebelikler

• Hamile kadının kullandığı ilaçların yan etkisi,

• İdrar yolunda olan tıkanıklıklar annede oluşan diyabet,

• Zarların erken yırtılması,

• Genital ve üriner sistem anomalileri,

• Plesentada var olan yetersizlik durumu,

• İkiz ve çoğul gebelik durumu,

• Anne adayının suyunun gelmiş olması,

• Bebekte böbrek anomalileri,

• Rahim içi gelişim geriliği.

Neler Oligohidramniyosa Neden Olur?

Pek çok neden oligohidramniyosa yol açabilir. Genelde amniyon sıvı üretimini bozan ya da engelleyen durumlar altta yatan nedenlerdir.

• Rahim içi gelişme geriliği

• Böbrek ve idrar yolu anomalileri

• İkizden ikize transfüzyon sendromu

Çoğu durumda altta yatan bir neden bulunamaz.

Amniyon Sıvısısın Az Olmasının Zararları Nelerdir?

Amniyon sıvısı azalması üçüncü trimesterde meydana geldiğinde birinci ve ikinci trimesterde oluşan Oligohidramyinosa göre daha ciddi komplikasyonlara neden daha olur.

Bu Komplikasyonlar

Konjenital Bozukluklar: Malformasyon sonucu yeni doğanda bazı harici veya dahili organların yokluğu (kalça displazisi gibi)

Prematüre Doğum

37 haftalık gebelik sürecini tamamlamadan önce doğum.

Erken Düşük

Gebeliğin yirmi haftasından önce rahim içinde bebeğin ölüm.

Ölü Doğum

Gebeliğin yirmi hafta sonra başlayıp doğumdan hemen sonraki sürece kadar gerçekleşen ölümler.

Oligohidramniosun Tedavisi

Sağlıklı bir hamilelik geçiren kadınlarda, gelişen hafif oligohidramnios  genellikle bir tedavi gerekmez. Bu gibi durumlarda, doktor ultrason ve diğer benzer testler kullanılarak fetal kalp hızı, akciğer gelişimi ve bebeğin hareketlerini izleyerek gidişatı değerlendirir. Ancak daha ağır oligohidramnizs durumlarında mutlaka müdahale ve tedavi gerekir.

Tedavisinde izlenen bazı yöntemler şu şekildedir:

Amniyoinfüzyon

Normal amniyotik sıvı seviyelerini korumak için rahim içi bir kateter kullanılarak amniyotik boşluğuna sodyum klorür çözeltisi (oda sıcaklığında) aktarma işlemidir.

Vezikoamniyotik Şant

Bu tedavi prosedürü kadınlarda rahim içine fetal idrar aktarma işlemin iiçerir. Veziko-amniyotik şantlar düşük amniyotik sıvı seviyeleri yönetiminde oldukça etkilidir; ancak, uygun böbrek ve akciğer fonksiyonlarının korunması bu tedavi yönteminde oldukça önemlidir.

Diğer Sıvı Enjeksiyonları

Yatak istirahati

Hamilelikte Kasık ve Karın Ağrısı Neden Olur? Hakkında makalemizi incelemek için tıklayınız..