Idrarda Protein Yüksekliği Nedenleri
Protein&#;ri
Proteinüri Nedir?
Proteinüri, böbreğin temel görevlerinden biri vücuttan çeşitli toksinlerin uzaklaştırılması ve su dengesinin sağlanmasıdır. Bu sırada bazı maddelerin de atılmasını engellemektedir ki bunların da önemlilerinden biri proteindir. Her gün minimal miktarda protein idrara atılır (erişkinde mg/gün, çocukta mg/m2/gün’den az olacak şekilde). Böbrekte hasarlanma olması durumunda idrara aşırı protein geçişine proteinüri denir.
Proteinüri Belirtileri Nelerdir?
İdrarında az miktarda protein bulunan çocuklarda herhangi bir bulgu olmayabilir ve başka amaçlarla yapılan tam idrar analizinde tesadüfen proteinüri saptanır. İdrarda belirgin protein varlığında yüzde (özellikle göz etrafında), bacaklarda veya karnında şişlik olabilir. İdrarda fazla köpüklenme olması da proteinüri açısından anlamlıdır. Proteinüri Nedenleri Nelerdir?
- Proteinüri, ateş veya ağır egzersiz sonrası geçici olarak var olabilir ve herhangi bir tedavi gerektirmeyebilir.
- Gündüz daha çok protein idrara geçiyor ve gece normale dönüyorsa (testler ile anlaşılabilir) buna ortostatik proteinüri denir. Genellikle tedavi gerektirmez ancak bazen idrara geçen protein miktarı aşırı olabilir ve tedavi gerektirebilir.
- İdrarda kalıcı ve önemli miktarda protein varlığına böbreğin yapısal hastalıkları (glomerüler hastalıklar), bazı sistemik hastalıklar (diyabet gibi), hipertansiyon ve diğer bazı durumlar yol açabilmektedir.
Proteinüri Tanısı Nasıl Koyulur?
Öncelikle ayrıntılı bir hikaye alınır, dikkatli bir muayene yapılır. Ardından uzmanınız hangi testlerin yapılacağına karar verir. Sık kullanılan testler ve görüntüleme yöntemleri aşağıda sıralanmıştır:- Sabah ilk idrar örneğinde tam idrar analizi ve idrarda protein ve kreatinin bakılarak değerlendirme yapılır. Bu testin birkaç kez tekrarlanması ile durumun geçici/kalıcı olduğu ayrımı yapılabilir.
- Tekrarlanan idrar analizinde protein varsa ardından ne kadar protein olduğuna “anlık verilen sabah idrarında ya da 24 saat toplanan idrar örneğinde” bakılır. Toplanan idrar serin bir yerde tutulmalıdır.
- Kan tahlilleri ile böbrek fonksiyonları değerlendirilir ve ek sağlık sorunu olup olmadığı kontrol edilmiş olunur.
- Böbrek biyopsisi uzmanınızın çocuğunuzu ayrıntılı değerlendirmesinin ardından bazen gerekli göreceği bir işlemdir. Anestezi altında yapılır ve böbrekten alınan minik bir örnek patoloji bölümünün yardımı ile incelenir ve teşhise yardımcı olunur.
- Ultrasonografi yapılarak böbreklerin ve idrar yollarının anatomisi ve damar yapısı açısından değerlendirme yapılır.
Proteinüri Tedavisi Nasıldır?
Geçici ve ortostatik proteinüri genellikle tedavi gerektirmez. Hafif dereceli proteinüri de ciddi sorun yaratmaz ve bazı ilaçlar ile protein kaçağı azaltılabilir. Düzenli izlem önemlidir. Ciddi protein kaçağına yol açan durumlar mutlaka tedavi edilmeli ve yakın izlenmelidir.Proteinüri Hastalığının Seyri Nasıldır?
Bu durum altta yatan hastalığa bağlıdır. Geçici ve ortostatik proteinüri genellikle iyi seyirlidir. Ancak ciddi proteinürisi olan çocuklarda bazen böbrek yetersizliği de gelişebilir. Çocuklar düzenli aralıklarla takip edilerek düzelme/kötüleşme olup olmadığı kontrol edilir, ek sorunlar açısından değerlendirilir.İdrarda Protein Ka&#;ağı Nedir, Neden Olur? Protein Ka&#;ağının Zararları Nelerdir?
İdrarda Protein Kaçağı Nedir?
Böbrek, karnın arka kısmında bulunan hayati bir organdır. Normalde her bireyin iki tane vardır. Her böbrek 2 bölümden oluşur; biri glomerüller, korteks ve diğeri tübüller ve damarlar, medulla içerir. Glomeruli, atıkları vücuttan filtrelemede önemli bir rol oynar. Toplamda bir böbrek, idrarda atılan atıkları çıkarmak için kanı süzmek için kullanılan yaklaşık 1 milyon nefrondan (glomerulus + tübül) oluşur.
Albümin, karaciğer tarafından üretilen bir proteindir. Daha sonra böbreğe süzülür ve sadece küçük bir miktarı (tüm bilim adamları değer üzerinde hemfikir değildir) daha sonra idrarda son bulur. Genellikle glomerüler filtrasyon bariyeri proteinleri geçmez. Glomerüler filtrasyon bariyerinin (BFG) iki işlevi vardır. Birincisi, suyun ve düşük molekül ağırlıklı moleküllerin geçmesine izin vermektir. İkincisi, yüksek moleküler ağırlıklı moleküllerin geçişini önlemektir. Bunu yapmak için, farklı moleküllerin geçişini kısıtlayan çeşitli özelliklere sahip 3 katmandan oluşur: endotelyum, bazal membran ve podositler.
Protein Kaçağı Neden Olur?
Proteinüri, idrarda anormal bir protein konsantrasyonudur ve belirli koşullara bağlı olarak çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir. Böbrekler, protein gibi yararlı bileşenleri korurken, idrardaki atık ürünleri atmak için sürekli olarak kanı filtreler. Bununla birlikte, birkaç durum bu süreçte aksamaya yol açabilir ve idrarda normalden daha fazla proteinin bulunmasına neden olabilir.
Sağlıklı bir insanda, idrardaki proteinin filtrasyonu glomerulusta başlar. Bu kılcal ağ, sıvı ve küçük çözünen maddelerin böbreklere geçmesine izin verir, ancak proteinler gibi büyük moleküllerin kanallarını kapatır. Daha düşük moleküler ağırlığa sahip bazı proteinler bu duvarı geçebilir ancak albümin dahil daha fazlası kan dolaşımında kalır. Böbreğe geçenlerin çoğu, proksimal kıvrımlı tüpte yeniden emilir ve sadece küçük bir protein konsantrasyonu genellikle idrarla atılır.
Protein Kaçağının Zararları Nelerdir?
Bazı durumlar, idrardaki protein konsantrasyonunda kalıcı olmayan ve böbreklerin işleyişine zarar verdiğinin göstergesi olmayan geçici bir artışa neden olabilir.
- l Aşırı sıcaklıklar (sıcak veya soğuk)
- l Duygusal stres
- l Maddi çaba
- l Ateş
Bu faktörlerin her biri, böbreğin işleyişini geçici olarak değiştirme potansiyeline sahiptir ve idrarda protein bulunmasına neden olabilir. Bununla birlikte, nedeni ortadan kaldırıldıktan sonra idrar normale dönmelidir.
İdrarda protein taşması, glomerulustan geçebilen düşük moleküler ağırlıklı protein üretiminin artması durumunda meydana gelebilir. Bu, proteini yeniden absorbe etmek için proksimal kıvrımlı tüpler üzerinde artan bir yük oluşturur ve atılan proteinlerin konsantrasyonunun artmasıyla sonuçlanır.
İdrar Kaçağının Semptomları Nelerdir?
Karın boşluğunda büyük miktarda sıvı birikmesine (assit) bağlı olarak karın şişebilir. Akciğer çevresindeki boşlukta sıvı toplandığı için nefes darlığı gelişebilir. Diğer semptomlar, kadınlarda genital dudaklarda ve erkeklerde skrotumda ödem olabilir. Çoğu zaman doku ödemine neden olan sıvı yerçekiminin etkisi altında hareket eder. Sıvı, gece boyunca göz kapakları gibi vücudun üst kısımlarında toplanır.
Gün içinde insanlar otururken veya ayakta dururken sıvı, ayak bilekleri gibi vücudun alt kısımlarında toplanır. Kötüleşen ödem, aynı zamanda ilerleyen kas israfını maskeleyebilir. Çocuklarda kan basıncı genellikle düşüktür ve çocuklar ayağa kalktıklarında daha da düşebilir. Şok da meydana gelebilir. Yetişkinlerde kan basıncı düşük, normal veya yüksek olabilir.
Beslenme eksikliklerine idrardaki besin maddelerinin kaybı neden olabilir. Çocuklarda gelişim etkilenebilir. Kemiklerden kalsiyum kaybedilebilir ve insanlar D vitamini eksikliği çekerek osteoporoza yol açabilir. Tırnaklar ve saçlar kırılgan hale gelebilir ve saçın bir kısmı düşebilir. Bilinmeyen nedenlerle tırnaklarda beyaz yatay çizgiler oluşabilir.