Bebeklikte doğru beslenme ilk 6 ay sadece anne sütü ve 6 ay civarında başlanacak olan tamamlayıcı beslenme ile birlikte 2 yaşına gelene kadar anne sütü ile beslenmenin devam ettiği beslenmedir.
Tamamlayıcı beslenme: anne sütünün yetmediği dönemde besinsel gereksinimleri karşılamak için anne sütü ile birlikte gıdaların verilmesidir.
Bebeklik döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlık, büyüme ve gelişme için esastır. Kötü beslenme hastalık riskini artırır, demir eksikliği anemisine yol açabilir, boy kısalığına neden olabilir. Erişkin hayatlarındaki entellektüel performanslarının da düşük olmasından sorumlu olabileceği de gösterilmiştir.
Anne sütü ay arasında enerji gereksiniminin %’ini, aylıkken %’ini, aylıkta %ını karşılar. İlk 6 ay içinde anne sütü yeterli kilo alan bebeğin makro (protein, karbonidrat, yağ) ve mikrobesin (vitamin, mineral) öğeleri açısından tüm besinsel ihtiyaçlarını karşılar.
Birçok bebek altı ay civarında destekle oturur ve en önemlisi üst dudağı ile kaşıktan mamayı sıyırmayı bu ayda yapmaya başlar. Püre halindeki gıdayı boğazın arkasına geçirmeyi ve gıdayı geri çıkarma refleksini gene bu aylarda kazanır. Bu yüzden 6 aydan önce sulu gıdalardan bazıları (meyve suyu, sebze suyu) tadlarıyla tanıştırmak için verilebilir ama püre ya da katı kıvamda şeyler asla verilmemelidir. 6 aydan sonra da sıvı kıvamında başlanan besinler (meyve suyu, sulu sebze çorbaları, sulu muhallebi)’in yoğunluğu dereceli olarak artırılıp katı/pütürlü kıvama geçilmelidir.
Tamamlayıcı beslenmeye erken başlamak da geç başlamak da sağlık açısından sorunlar yaratabilir. Erken başlamak anne sütünde azalma, ishal, allerji ve ileride oluşabilecek otoimmün hastalıklar ve kalp damar hastalıkları, diyabet riskini, yutma işlevi ve püskürme refleksi henüz gelişmediği için solunum yollarına besin kaçırma (aspirasyon) ve obesite riskini artırabileceği gibi, geç başlamak da demir eksikliği anemisi, çinko eksikliği, gıda reddi, büyüme geriliği, çölyak hastalığı, diyabet gibi birçok hastalık ve durumların oluşma riskini artırır.
Bebeklerde mide kapasitesi doğumda yaklaşık 30 ml (2 yemek kaşığı), 6. ayda ml (1 çay fincanı), 1 yaşta ml (1 su bardağı) kadardır. Bir öğünde bu miktarları aşmamak verilen gıdaları iyi torale etmesi açısından önemlidir. 6 aylık bir çocuğa bir anda 1 çay bardağından fazla tamamlayıcı besin vermek doğru olmaz.
Ek gıdaya başlama döneminde anne sütü yetersizse devam sütlerinin kullanılması tavsiye edilir. 6 aydan sonra hayvansal gıdalardan yeterince yararlanabilen bebeklerde anne sütü süt ürünü olarak tek başına yeterli olabilir.
aylık bebekte 2 öğün, aylık bebekte 3 öğün tamamlayıcı beslenme yeterlidir. 12 ay üzerinde ara öğün eklenebilir.
Tüm besinler kaşıkla verilmelidir. Metal kaşıklar soğukluk hissi verebileceğinden önerilmez. Çay kaşığı ile başlanabilir.
Kaşığı reddetme sıklıkla karşılaşılan bir sorundur . beraberinde kusma, iştahsızlık, yetersiz kilo alınımını getirebileceğinden dolayı, ısrarcı olmamak ve aceleci davranmamak gerekir. Bebek yeni başlanan gıdadan hoşlanmıyorsa hafta sonra tekrar denenmelidir. Bebeğin ikinci 6 ayda ilk 6 aydaki kadar kilo almayacağı bilinmeli, ilk 6 aydaki kilo artışını görmemek kaygıya düşürmemelidir.
Tamamlayıcı beslenmeye tek çeşit ile bebek açken az miktarda (tatlı kaşığı kadar) başlanmalıdır. Miktar giderek artırılmalıdır.
Her yeni gıda teker teker en az gün aralıklarla verilmelidir. Bu, bebeğin besine karşı reaksiyon verip vermeyeceğini gözlemlemek ve bebeğin yeni tada alışması için yeterli bir süredir. Besine karşı reaksiyonlar besini aldıktan hemen sonra ya da 2 saat sonra ortaya çıkabilir, vücutta (ağız kenarı, popo, gövdede) kızarıklıklar, dilde ve dudakta şişme, göz etrafında şişme, burunda doluluk, kusma, ishal ya da dışkıda kan ya da sümük şeklinde olur, karın ağrısına neden olduğu için bebeği normalden daha fazla huzursuz edebilir. Bunlar görüldüğünde yeni başlanan besin öğesi gün boyunca verilmez (yumurtada bu süre haftayı bulur), belirtilerin geçip geçmediği gözlenmeli ve sonrasında tekrar başlanmalıdır. Belirtiler tekrar başlıyorsa bu gıda bir süre diyetten çıkartılmalıdır.
Kabızlık tamamlayıcı beslenme döneminde sık görülen bir sorundur. Uzun vadede bazı besinlerle (muz, patates, pirinç lapası) kabızlık yaşanabilir, bu durumda bu besinlerin diyetten çıkarılması düşünülebilir.
Bebeğiniz aşırı kiloluysa, patates, makarna, ekmek, pirinç, nişastalı yiyecekler, meyve suyu gibi besin maddelerinden daha az tüketin.
Gıdalara şeker ve tuz katılmamalıdır. İlk 3 yaştaki tad alışkanlıkları hayat boyu olan tad alışkanlığına dönüşür, o yüzden ilk 3 yaş bu konuda önemlidir.
Yağ ve kolesterol kısıtlamasına gerek yoktur, hem balık yağı hem tereyağı hem de zeytinyağı ilk 2 yaşta beyin gelişimini destekler.
Çölyak hastalığını engellemek için glutenin/tahıllı ürünlerin çok erken (<4 ay) ya da çok geç (>7 ay) verilmesinden kaçınılmalıdır. Yeterli hayvansal gıda alamayan bebeklerin hemen her gün tahıl ve bakliyatlarla beslenmesi funduszeue.infoıllar vitamin yönünden eksik ve bazı minerallerin bağırsaklardan emilimini azalttığı için tek başına tamamlayıcı besin olarak kullanılmamalı ya da kullanılacaksa da az miktarda verilmeli, genelde et ve/veya bakliyatlarla aynı dönemde verilmelidir. Ayrıca tahıllı kaşık ve kavanoz mamaları bebeğin katı/pütürlü besinlere geçişini kolaylaştırabilir. Kabızlık oranını azaltır.
Sebze ve meyveler erken dönemde başlanılan tamamlayıcı besinlerdir. Sebze çorbalarına ülkemizde geleneksel olarak patates ve havuçla başlanır, sonra tek tek sebzeler eklenir. Çorba formu çok geciktirmeden püre formuna dönüştürülmelidir. Püreler tercihen evde hazırlanmalı, içine tuz ilave edilmemelidir. Ispanak, pazı, semizotu, taze fasulye, pancar gibi sebzeler bekletildiğinde, kansızlık ve büyüme geriliğine neden olan nitrit denilen zararlı maddeler oluştuğu için pişirildikten itibaren 24 saat içinde tüketilmelidir. 8 aylıktan sonra çorba çeşitleri arttığından çorba çeşitleri her gün değiştirilerek verilebilir (bir gün sebze çorbası, ertesi gün tarhana çorbası gibi)
6 aydan önce çok miktarlarda meyve suyu verilmemesi gerekir, bu durum bebekte doygunluk yaparak anne sütünü almasını zorlaştırabilir ve böylelikle yetersiz kilo alınımına yol açabilir ama 5 aylıkken çok az miktarlarda ( tatlı kaşığı) meyve suları ve havuç suyu bebeğin tatlarla tanışması açsından verilebilir. 6 aydan büyük bebeklerde ml’ye kadar meyve suyu verilebilir (bir çay fincanına yakın). Meyve suyu taze hazırlanmalı, kıvamı giderek artırılarak püreye geçiş yapılmalıdır. Meyve suyu sıkıldıktan sonra geriye kalan posa=lif atılmamalı o da verilmelidir.
Hayvansal içeriği olmayan besinler bebeğin besin gereksinimlerini karşılayamazlar, bunlardan eksik beslenen bebeklerde demir, çinko, kalsiyum ve B vit eksiklikleri görülür. Bu yüzden etin tamamlayıcı beslenmeye dahil edilmesi geciktirilmemeli, bebekler vejetaryen diyet almamalıdır. Et, tavuk, balık veya yumurta günlük, en azından mümkün olduğunca sık tüketilmelidir. Tamamlayıcı beslenme evresindeki bir bebek günlük 1 yumurta ve gr kadar et/tavuk/balık/karaciğer tüketmesi önerilmektedir. Somon, saldalya ve uskumru omega 3’ten zengin balıklardır. Yeterice et ve peynir tüketen bebeklerde her gün yumurta vermeye gerek yoktur. Yumurta her gün veriliyorsa, peynir miktarı azaltılmalı ya da verilmemelidir.
Yeterince hayvansal protein alamayan bebeklerde bitkisel protein kaynakları olan tahıl ve bakliyatlar dengeli olarak günde 2 öğün verilerek protein desteği yapılmaya çalışılmalıdır. Ayrıca bu çocuklarda günlük alınması gereken proteini karşılamak için formül süt gerilmesi de düşünülenilir.
1 yaşına kadar inek sütü kesinlikle verilmemelidir, dünya sağlık örgütü bunu son yıllarda 2 yaşına kadar çekmiştir. Allerji ve ilerde oluşabilecek otoimmün hastalıklara zemin hazırlaması, kalsiyum/fosfor dengesinin uygun olmaması, yağ, vitamin, kalsiyum ve demir emiliminin iyi olmaması, bağırsaklarda mikrokanamalara yol açabilmesi, böbrek yükünün fazla olması ve kabızlığa neden olabilmesi 1 yaş öncesi asla kullanılmamasını gerektiren kötü etkileridir. Yeterli hayvansal gıda alan bir bebeğin tamamlayıcı beslenme çağında günlük ml, yeterli hayvansal gıda alamıyorsa günlük ml süt (anne sütü ya da förmül sütler) tüketmesi uygundur. Büyüme sütleri 12 aydan sonra verilebilir.
Yoğurt, fermente bir süt ürünü olarak probiyotik içeren, bağırsaklardan mineral emiliminin fazla olduğu, çocuğu rahatsız edebilecek laktoz içeriğinin az olduğu ideal bir üründür.
EK BESİNLERE GEÇİŞ Şeması:
İlk 6 ay: sadece anne sütü!!!
Anne sütü yetmiyorsa ek olarak formül mamalar.
6 aylıkken: anne sütüne ek olarak
-yoğurt: 5 aylıktan sonra az miktarda başlanabilir, genelde ikindi öğünü olarak verilir: (), ekşi ve süzme yoğurt verilmemelidir.
Formül süt ile yoğurt tarifi: 90 ml su içine 4 ölçek formül süt ünü koyarak küçük bir kaseye boşaltın. 40 derece sıcaklıkta 2 çay kaşığı yoğurt ilave ederek, saat sıcak ortamda mayalayın, sonrasında buzdolabında saat dinlendirin.
-sebze çorbası/püresi: sebze sularına tatlarıyla tanışması için 5 aylıkken az miktar başlanabilir.
-havuç suyu, elma suyu, şeftali suyu, armut suyu: 5 aylıkken tatlı kaşığıyla başlanan meyve sularının miktarı 6 aylıkken artırılabilir.
-muz, şeftali, elma, armut, haşlanmış havuç, haşlanmış gün kurusu, haşlanmış ayva püreleri: mikser yerine cam rende kullanılmalıdır. Işlem gördüğü için kayısı kurusu yerine daha koyu renkli gün kurularının püreleri tercih edilmelidir. Bağırsak hareketlerini hızlandırdığı için kabız bebeklerde önerilir.
-pirinç unuyla muhallebi: Nişasta ya da mısır unu kullanılmamalıdır. İnek sütü değil anne sütü ya da formül mamalarla hazırlanır, 1 tatlı kaşığı pirinç unu bir su bardağı su ile karıştırılarak pişirilir, ateşten indirildikten sonra içine ölçek förmül mama (2 no’lu biberon mamaları) toz halinde atılır, topaklanma halinde tel süzgeçten geçirilir. Genelde akşam öğünü olarak verilir (). bulunabilirse kahverengi/esmer pirinç unu kan şekerini daha iyi kontrol ettiği için beyaz pirinç ununa tercih edilmelidir.
-tahıllar: yulaf unu, arpa unu; pirinç unlu muhallebi başlandıktan hafta sonra kullanılmaya başlanabilir, anne sütü ya da formül mamalarla karıştırılarak verilebilir. Piyasada demirle zenginleştirilmiş karışık tahıllı kaşık (gece) mamaları kullanılabilir. yemek yaşığı ile başlanabilir. 1 yaşından sonra 1 kaseye çıkabilir.
-avokado: muz, şeftali püresi, yoğurt ya da labne/lor peynirle karıştırılarak verilebilir. Kalorisi çok yüksek olduğundan özellikle az kilo alan bebeklere önerilir.
-balkabağı: çorbası yapılabilir ya da püresi yoğurtla ya da havuçla karıştırılabilir
7 aylıkken: yukardakilere ek olarak
-yumurta sarısı: 7 dk kaynatılır, nohut büyüklüğünde başlanır, gün içinde bir yumurta sarısına erişilir, gün aşırı verilebilir.
-beyaz peynir (akşamdan tuzu alınmış)
-ceviz: iyice ezilerek kahvaltılıklarla karıştırılarak verilebilir.
-pekmez: içeriğindeki yoğun demirin bağırsaklardaki emilimini azalttığından yoğurtla ve diğer süt ürünleriyle karıştırılarak verilmemelidir. Günlük 1 tatlı kaşığından daha fazla verilmemelidir. Çok fazla ısıl işleme tabi tutulmamış doğal pekmezler tercih edilmelidir. Demirden zengin olmasına rağmen bağırsaklardan emilimi az olduğu için tek başına demir ihtiyacını karşılamaz, bu yüzden 1 yaşına kadar demir damlası verilmelidir.
-köfte (3 kez çekilmiş kuzu kıymasından baharatsız ve soğansız olarak), kıyma, beyaz et: kuzu eti dana etine göre daha az ilaç ve yabancı maddelere maruz kaldığı için daha güvenilirdir. Et suyunun tek başına besleyiciliği yoktur, kıyma ile birlikte tüketilmesi daha iyidir.
8 aylıkken: yukardakilere ek olarak
-etli dolmalar, etli sebze yemekleri
-balık: haftada 2 kez verilebilir. Ilk tadım aşamasında çay kaşığı ile başlanıp bu süreçten sonra kibrit kutusu veya ızgara köfte büyüklüğünde verilebilir. Tattırma evresinde alabalık, çipura, levrek gibi beyaz balıklarla başlanıp ilerleyen zamanlarda hamsi, istavrit, çinekop, saldalya, uskumru, somon gibi omega 3’den zengin balıklar buğulama yöntemi ile pişirilip verilebilir. Fırın ve ızgara da tercih edilebilir. Özellikle sardalya ve hamsi civa seviyesi düşük, omega 3’den zengin doğal beslenen balıklar olduğu için daha sıklıkla tercih edilmelidir. Çiftlik balıklarından ziyade deniz balıkları tercih edilmelidir. Balık alırken etinin sıkı ve derisinin parlak olmasına, nötr bir kokusu olmasına, yoğun balık kokusunun olmamasına dikkat edilmelidir. Konserveler içindeki ton balığı ve kalkan, kılıç balığı gibi dip balıkları civa ve diğer ağır metalleri içeriğinden dolayı verilmemelidir. Dil balığını civa oranı düşük olmasına rağmen omega 3’ü düşük olduğu için vermek gereksizdir. Midye, karides, ıstakoz gibi deniz ürünleri allerjik reaksiyonlara neden olabileceğinden 1 yaşından önce verilmemelidir. Balığı tanıması için kılçıkları ayıklanmış balığı bütün halde sunabilirsiniz. Yağlı balıkları çorbaların içine katarak da verebilirsiniz.
-ciğer: tercihen kuzu ciğeri, az tuzlu suda haşlanır, zarı çıkartılır, püre şeklinde sebze püresinin içine karıştırılabilir, genelde 15 günde bir, en sık haftada 1 kez verilebilir, püre halinde çorbalara eklenebilir.
-yayla, tarhana, mercimek, şehriye çorbaları
-ezilmiş makarna/pilav (beyaz makarna ve pilavı tercih etmeyin, siyez bulguru ve makarnası, tam buğdaylı makarna, esmer pirinç tercih edin)
-ekmek: tam buğday ekmeği, karabuğday (greçka) ekmeği ya da siyez buğdayı ekmeği içi yedirilebilir. Beyaz ekmek (glisemik indeksi yüksek, obesiteye yol açabilir) ve kepek ekmeği (bağırsaklardan mineral emilimini azaltıyor, besleyiciliği diğer ekmeklere göre düşük, 3 yaşına kadar vermemek gerekir) önerilmez.
-zeytin: blenderden geçirilerek ezme şeklinde verilebilir, piyasadaki zeytin ezmeleri çok tuzlu olduğundan ve katkı maddeleri içerdiğinden dolayı önerilmez.
-yulafla hazırlanmış muhallebiler, yulaf ve arpa ezmesi, buğday ruşeymi, siyez unu.
-bisküvi: fazla kavrulmuş, koyu renkte ve yanık olmamasına dikkat edin, açık renkte olanları tercih edin. Doğal yollarla tatlandırılanları (elma suyu vb) tercih edin.
-ıspanak, brokoli, karnabahar, pazı, kereviz, pancar, enginar (kabız bebeklere önerilebilir, limonla ovduktan sonra buharda haşlayıp püre kıvamında patatesle ya da tek başına verebilirsiniz)
9 aylıkken: yukardakilere ek olarak
-bakliyatlar (kuru fasulye, nohut, mercimek): çok iyi pişirilerek tel süzgeçten geçirilerek kabukları çıkartılır.
-domates: allerji riski nedeniyle 9 ayın altında verilmemeli, mide reflüsü olan bebeklerde de reflüyü artırabileceği için verilmemelidir.
-karpuz, kivi (yoğurtla ya da diğer meyvelerin püreleriyle verilebilir. kalorisi yüksek olduğu için az kilo alan bebeklere önerilebilir), portakal, mandalina meyveleri ve suları (suları verilecekse posalarıyla beraber verilmeli), limon suyu (narenciyeler reflülü bebeklerde verilmemelidir)
10 aylıkken: yukardakilere ek olarak
-çilek (günde tane), tropikal meyveler
12 aylıkken: yukardakilere ek olarak
-bal
-yumurta beyazı
### 1 yaş altında verilmemesi gerekenler!!!: inek sütü, bal, yumurta beyazı, tuz, şeker, baharatlar, çay, kahve, kabuklu deniz ürünleri (midye, karides, ıstakoz), işlenmiş besinler, kızarmış besinler, ceviz dışındaki yemişler*, üzüm**, yumuşak yapışkan besinler (fıstık ezmesi, lokum), böğürtlen***, dut***, incir***
(*hava yollarına kaçma ve allerji riski nedeniyle)
(**hava yollarına kaçma riski nedeniyle)
(***ishale neden olabilir)
### 2 yaş altında verilmemesi gerekenler: bakla, mantar, patlıcan, antep fıstığı
Öğün öğün beslenme çizelgesi
aylıkken:
Saat anne sütü/ biberon maması+kaşık maması, bir miktar ekmek içi, yumurta sarısı, 1 tatlı kaşığı tuzu alınmış peynir, 1 çay kaşığı reçel (önce ayrı ayrı, sonra ezilerek birbirleriyle karıştırılabilir)
Saat meyva püreleri (elma, şeftali, muz), elma suyu, kavanoz maması
Saat anne sütü/ kavanoz maması, etli sebze püresi, karışık sebze maması
Saat yoğurt, meyve püresi (yoğurtla karıştırılarak verilebilir), kaşık maması
Saat anne sütü/ kavanoz maması, pirinç unu+mamayla hazırlanan muhallebi
Gece: anne sütü/ biberon maması
aylıkken:
Saat anne sütü/biberon+kaşık maması, pekmez, yumurta sarısı, beyaz peynir, ince bir dilim ekmek
Saat anne sütü/kavanoz maması, sebze püresi, püreye karıştırılmış tavuk/ dolmalar/ kıymalı sebze yemekleri/ kıymalı patates/ sebzeli-terbiyeli köfte/ iki tatlı kaşığı haşlanmış karaciğer rendesi (en sık haftada 1 kez), kuru baklagil
Saat yoğurt, meyve püresi, kaşık maması
Saat anne sütü/ kavanoz maması, tarhana çorbası, çorba kaşığı sebze püresi, muhallebi
Gece: anne sütü/biberon maması
12 ay üstü:
Saat anne sütü/ 1 yaş sonrası devam sütleri/büyüme sütleri+kaşık maması, 1 tatlı kaşığı peynir, 1 tam yumurta (gün aşırı), ince dilim ekmek, 1 çay kaşığı bal ya da pekmez
Saat anne sütü/ kaşık maması, etli sebze yemeği, sebzeli-terbiyeli köfte, dolma, mantı/makarna, patates
Saat kaşık maması, yoğurt, sütlaç, meyve, bisküvi/ekmek
Saat çorba kaşığı sebze püresi, ezilmiş makarna/pilav, yoğurt, kavanoz maması, koyu şehriye çorbası
Gece: anne sütü / biberon maması/ kaşık maması
Bebeğinizin beslenme bilgileri, öğün sayısı ve sıklığı neredeyse her ay değişir; tabii bebeğinizin ne tüketebileceği de. Bu nedenle, ay ay bebek beslenme tablosunu incelemek ve bebeğin beslenme düzenini ona göre oluşturmak gerekir. Zor gözüküyor; ama merak etmeyin, biz bebeğinizin gelişim düzeyine göre ay ay beslenme tablolarını sizin için açıkladık bile.
'Sadece anne sütü!' günlerindesiniz. 1 aylık bebek beslenmesi çok karmaşık olmasa da aşağıdaki maddelere dikkat etmenizi tavsiye ederiz:
Peki "Nasıl?" diye soruyorsanız, Anne Sütünü Arttırma Yolları yazımıza göz atabilirsiniz.
Daha ayrıntılı bilgi ve emzirme tüyoları için Yenidoğan Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Yenidoğan bebek mama tablosu:
Hafta | Mama Sıklığı | Mama Miktarı |
Haftalık | Günde 8 kez | 60 ml - 2 ölçek |
Haftalık | Günde 7 kez | 90 ml - 3 ölçek |
Birçok ebeveyn yenidoğan bebeğinin maması hazır olana kadar sakinleşmesi için yenidoğan emziği kullanır. Ancak, bu doğru bir pratik değildir; çünkü;
Yenidoğan bebek beslenmesi sürecinde bebeğinizi sakinleştirmek için emzik yerine beyaz gürültü seslerini kullanmanızı tavsiye ederiz.
Bebeğinizin 2. ayında da ana besin kaynağı anne sütü olmalıdır ve inek sütünden uzak durulmalıdır ki hem sindirim sorunları yaşamasın hem de alerji.
Ayrıca 2 aylık bebek beslenmesinde aşağıdaki maddelere de dikkat edilmelidir:
Bebek Kaka Rengi Rehberi'mizden faydalanarak bebeğinizin ay ay kaka rengi ve kıvamı hakkında bilgi alabilir ve gözlem altında tutabilirsiniz.
Evet, geldik en önemli sorulardan birine. Öncelikle belirtmek isteriz ki 2 aylık bebeğin mide kapasitesi ilk aya göre oldukça fazla olduğu için beslenme sıklığı da azdır.
Bebeğinizin 3 aylık beslenme tablosunda da ana besin öğesi anne sütü ya da mama olmalıdır. Ancak 3. aydan itibaren çalışan annelerin işlerine dönme vakti gelmiş olabilir. Peki, bu durumda bebek beslenmesi konusunda nelere dikkat etmelisiniz:
Yukarıda da açıkladığımız gibi bebeğiniz büyüdükçe beslenme sıklığı da azalmaya devam ediyor. Bu nedenle, 3 aylık bebeğinizin beslenme sıklığı günde 5 öğüne düşer.
4 aylık bebek beslenmesi ve 5 aylık bebek beslenmesinin hemen hemen aynı olduğunu söyleyebiliriz.
Ay | Mama miktarı | Su miktarı | Öğün sayısı |
4 aylık | 6 ölçek | ml | Günde 5 kez |
5 aylık | 6 ölçek | ml | Günde kez |
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biri de bebeği 6. aydan önce ek gıdaya başlatıp başlatmamaları gerektiği hakkındadır. Ancak, bu sorunun cevabı maalesef 'Hayır.' 5 aylık bebeğin ek gıdaya geçmesi aşağıdaki sorunlara neden olabilir:
Bu sebeple, 5 aylık bebeğiniz ek gıdaya geçmemelidir ve ek gıdaya geçmek için hem 6. ayını hem de doktorunuzun onay vermesini beklemelidir.
Bebeğinizin 6. aydan itibaren beslenme tablosunda birçok değişiklik de olacaktır; çünkü artık bebeğinizin ek gıdaya geçme vakti geldi! Artık bebeğiniz anne sütünün yanı sıra ek gıda da tüketecek.
Bebeğinizin ek gıdaya geçmesiyle anne sütü alımı azalacaktır; ancak aşağıdaki sınırlarda kalması gerekir;
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biridir ve bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır:
Bebeğiniz ek gıdaya geçti; ancak, ilk ek gıdaları neler olmalıdır ya da 6 aylık bebek ne yememelidir, biliyor musunuz? Gelin birlikte 6 aylık bebeğin ilk gıdaları neler olabilir bakalım:
Bebeğinizin 6. ayın sonuna kadar yiyebilecekleri bu kadar. Bebeğinizin bu tatları sevmesi için farklı ek gıda tariflerini deneyebilir ve beslenme tablosunu zenginleştirebilirsiniz.
Bebeğinizin 6 aylık beslenmesi hakkında daha ayrıntılı bigiler için 6 Aylık Bebek Beslenmesi ve Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7. ay beslenme düzeninde 6. aya göre çok daha bir fark yo; ancak bebeğinizin çiğneme becerilerinin gelişmesi için bazı uygulamalara ihtiyacınız var. Bakalım 7 aylık bebek beslenme tablosu hakkında neler bilinmeli:
Daha ayrıntılı bilgi için BLW Yöntemi Nedir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7 aylık beslenme tablosunda anne sütünün yeri biraz daha azalabilir:
7 aylık bebeğin yemesi gereken mama miktarını aşağıdaki tablodan öğrenebilirsiniz. Ancak doktorunuz bebeğinizin kan testleri sonucunda farklı bir beslenme tablosu önerirse lütfen ona sadık kalınız.
Aylık | Mama mikarı | Su | Öğün sayısı |
7 Aylık | 6 ölçek | ml | 4 öğün |
Bebeğinizin beslenme düzenindeki bir diğer eşik de 8. ayın sonlarında ya da 9. ayın başında gerçekleşir. Bu nedenle, iki ayın beslenme düzenini size birlikte anlatmak istedik, siz bebeğinizin beslenme alışkanlıklarını gözlemleyerek bu düzende değişiklikler yapabilirsiniz.
Peki, 9 aylık bebekler neden anne sütünü reddeder?
Bebeklerin 9. ayında meme reddi sorunu yaşaması oldukça yaygın bir durumdur ve:
Dilerseniz Emmeyi Redddeden Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeklerin 9. ayında yaşanan meme reddi sorunları ve 9 aylık bebek beslenme tablosundaki ek gıda yoğunluğu nedeniyle birçok ebeveyn bu soruyu sormaktadır. Ancaki konu hakkında maalesef uzmanlar ikiye bölünür:
Tebrik ederiz, bebeğinizin beslenme düzeninin çok zorlu olduğu dönemleri artık geride bıraktınız. aydan itibaren bebeğinizi günde kaç kez emmesi gerektiği, beslenme tablosunda nelerin olduğu gibi sorunlarınız sona erdi.
Bu sorumuzun cevabı: 'Evet'. 12 aylık bebeğin beslenme tablosunda hâlâ anne sütü olsa da bebeğinizin herhangi bir nedenden dolayı ememesi sağlıklı gelişmini olumsuz etkilemez.
Ancak yine de bebeğinizin beslenme çeşitliliğini arttırmak için devam sütü de vermeyi ihmal etmemelisiniz. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği anne sütü / devam sütü devam süresi 2 yıl! Ancak kullandığınız devam sütüne bağlı olarak, bebeğinize 3 yaşına kadar vermeniz gerekebilir.
Bebeğinizin yaş beslenme tabloları hakkında tüm bilmeniz gerekenler bu kadar. Gözüktüğü kadar karmaık değilmiş değil mi? Bu bilgiler ve yöntemler dışında yapmanız gereken tek şey bebeğinizin kontrollerini aksatmamak ve doktorunuzun tavsiyelerine uymak. Böylece bebeğinizin beslenme düzeni hakkında hiçbir eksik nokta kalmayacaktır.
*Kaynak=Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
Yenidoğan bebeklerin mide kapasitesi çok küçük olduğu için az az ve sık sık emzirilmelidirler. Yenidoğan bebeğin beslenme düzeninde ana madde anne sütüdür ve yaklaşık 3 saatte bir bebeğe anne sütü verilmelidir.
Bebeğin sütten kesilme zamanını kişilik uzmanları 9 ay olarak belirlerken, Dünya Sağlık Örgütü 2 yaş olarak belirlemiştir. En doğru kararı vermek için doktorunuza danışmalı ve gerekli kan testlerini yaptırmalısınız.
8. aydan itibaren bebeklerin ek gıdaya geçiş dönemi tamamlanır. Bu nedenle, bebeğiniz pürelere ek olarak pütürlü gıdalar ve parmak gıdalar tüketmeye de başlayabilir.
Evet. aydan itibaren bebekler ev yemeği yiyebilirler; tabii ki baharatsız ve salçasız olması koşuluyla.
Bebeğin büyüme hızına yetişebilmek için bir süre sonra anne sütüne ilaveten ek gıdalara başlanır. Bebek beslenmesi yetişkinlerinkinden farklıdır. Bebekler yetişkinlerin küçük modelleri değildir. Bu nedenle ay ay bebek beslenmesi farklılık gösterir.
Bu dönem sağlıklı yaşamın temellerinin atıldığı dönemdir. Anne sütü bebeğin gereksinim duyduğu besin maddelerini uygun miktar ve kalitede içermesi, enfeksiyonlara karşı koruyucu özelliktedir. Bebeğin fizyolojik ve psikososyal gereksinimini 6 ay tek başına karşılamaya yeterlidir, bu aylardan sonra bebeğe uygun ek gıda verilmesi, eksik beslenme ve enfeksiyon tehlikesinden uzak, sağlıklı başlangıç yapmasını sağlar. Bebek beslenmesi ek gıdalara geçiş döneminde de anne sütü ile devam eder. Ancak 6. aydan sonra anne sütü, tek başına bebeğin sağlıklı gelişimi için yeterli olmaz.
İlk başlangıç olarak genellikle meyve verilmesine karşın çok tatlı olmayan meyveler ile başlanmasını diğer daha az tatlı sebze gibi gıdalara bebeklerin alışmasında önemlidir. Tatlı tada alışan bebek sonradan diğer gıdalar tatsız geleceği için biraz nazlanabilir. Bu sebeple meyve seçerken elma, kayısı, şeftali gibi çok tatlı olmayan meyveler ile başlamak daha yerinde olur. Mevsime göre meyve vermeye özen gösterin. İki tatlı kaşığı gibi az miktar ile başlanıp arttırarak devam funduszeue.infoere reçel gibi ilave şeker içeren gıdalar verilmemelidir. Yemesi için yemeğine şeker ilave edilmemelidir.
Sebze Püresi: Genellikle öğle öğünde verilmeye başlanır. 1 orta boy havuç, 1 orta boy patates ve 1 tatlı kaşığı pirinç bir miktar su ile pişirilir ve çatalla ezilir. 1 hafta sonra günde bir yeni mevsim sebzeleriyle zenginleştirilir (bezelye, kabak, huvuç, patates) ve bir tatlı kaşığı zeytinyağı eklenerek hazırlanır. Sebze çorbaları en fazla 2 gün dolapta saklanabilir. Derin dondurucuda az miktarlarda dondurulabilir.
Bebeklerinizin pürelerine, çorbalarına gerekir ise pişme işlemi bittikten sonra ılıdığında anne sütü ilave edebilirsiniz. Anne sütü ilave edilen gıdalar tek seferde yedirilmeli ve bekletilmemelidir. Anne sütü ısıtılmamalı ve pişirilmemelidir.
Meyve püresi: Ara öğün olarak verilebilir. Elma, armut, muz, şeftali, üzüm, kayısı gibi meyveler püre yapılarak bir veya iki tatlı kaşığı başlanır ve artırılır. Meyveler iyi yıkanmalı kabukları soyulmalı, cam rendeden geçirilmeli veya çatalla iyice ezilmelidir. Günde bir veya iki kez öğün aralarında orta büyüklükte bir meyve verilebilir. Ev yoğurdu ile birlikte de verebilirsiniz.
Pirinçli Muhallebi: Pirinç glutensiz ve en az alerjik besin olduğu için ilk önerilen yiyecektir. Pirinçli hazır kaşık mamaları kaşıkla başlanmalıdır. Pirinç unu ve su ile muhallebi hazırlanabilir. İçine meyve veya sebze koyularak zenginleştirilebilir.
Eğer bebeğiniz meyve yedikten sonra çok ağlıyor ise hazmedemiyor olabilir bu durumda az bir su ile 3 4 dakika meyveyi hafif pişirebilirsiniz.
Çocukların yemeklerini kısık ateşte, ağır ağır pişirmek mümkün ise buharda pişirmek iyi bir seçimdir. Ancak şart değildir. Alüminyum, bakır, teflon, sırrı kalkmış emaye tava tencere kullanmayınız. Gıdaları sıcak olarak plastik kaplara koymayınız. BPA içermeyen biberonlarve kaplar kullandığınızdan emin olunuz.
-Sebze püresi ilk başlangıçta tek veya iki sebze karışık azar azar başlanır. Eğer ek gıdalara 6. aydan önce başlandıysa (havuç, patates, bezelye, bal kabağı, kabak, semizotu) yağsız dana etinden elde edeceğiniz et suyu ile birlikte pişirilip çatalla iyice ezilerek verilebilir. Sebze çorbaları yapılabilir. Ek gıdalara yeni başlanıyor ise 4. ve 6. ay gıdalarına bakarak havuçlu, patatesli sebze püresi, elma, şeftali rendesi, meyveli veya pirinç unlu ya da yulaflı muhallebi ilk gıdalarınız olacaktır.
-Sebze püreleri ilk başta yağsız et haşlanarak suyu ile 7. ay sonlarına doğru 8. ayda etler de küçük küçük didiklenerek eklenebilir. Çok pürüzsüz yapmamak kaydıyla blander da hafif kullanılabilir. 8. ayda az yağlı etten kıyma çektirebilir ve yemeklerine eklemeye başlayabilirsiniz.
-Besinlerin kıvamı biraz daha yoğun ve orta derecede pütürlü olmalıdır. Bazı bebekler dişleri yokken çok iyi çiğnerken diğerleri çiğneyemeyebilir. Eğer yemekte çok zorlandığı bir gıda var ise sonraki haftalara bırakabilirsiniz.
-Semizotu nitrat içeriği nedeniyle pişirildiği gün yedirilmelidir. Ertesi gün tekrar ısıtmak nitrat içeriğinin artmasına sebep olur. hemen 6. ayda değil 8. ayın sonuna doğru başlanması daha iyidir. Aynı gün hem havuç hem semizotu yedirdiğiniz bebeğiniz fazlaca nitrat alabilir. Bu sebeple yeşil yapraklı sebzeler tek öğünde taze olarak yedirilmeli ertesi gün tekrar ısıtılmamalıdır. Bunun haricindeki sebzeler, zeytinyağlı oldukları için buzdolabında saklanarak ertesi gün de bebeğe verilebilir.
-Meyve püresi, pirinçli muhallebi, peynir, yoğurt, yumurta sarısı verilebilir.(Yumurta iyice pişmiş olmalı ve 1 çay kaşığı kadar başlanmalı 1 hafta içinde yarım yumurta sarısına çıkarılmalıdır.)
-Bebeğiniz ek gıdayı sevmedi diye endişelenmeyin. Çocukların beslenme durumu en iyi kilo alışları ile değerlendirilir. Çocuğunuzu düzenli sağlık kontrollerine götürünüz. Çocuklar desteksiz oturmaya başladıktan sonra en kısa sürede mama iskemlesi alınmalıdır.
-Gaz problemi yaşayan bir bebeğiniz var ise; yer elması, lahana, karnabahar, mercimek gibi gıdaları birkaç hafta daha geç verebilirsiniz. Çocuklar hareketli oldukları saatlerde gazlarını rahat çıkartabilirler. Uyumadan önce yedireceğiniz bir mercimek yemeği gaz nedeniyle erken uyanmasına, uykuda kusmasına sebep olabilir. Zamanlamayı uykusunu da hesaplayarak ayarlayınız. Yemeğin hem ardından bebeği uyutmayacak şekilde yemek saatini funduszeue.infoere yatırarak yemek yedirmeyin! Ağzına ardı ardına yemeği tıkıştırmayın!
Bebeğiniz artık unlu besinlerden verebilirsiniz. Kahvaltısına veya çorbasına 1 dilim ekmek içi ekleyebilirsiniz.
Sebze püresi veya çorbalara şehriye, makarna ilave edilebilir. Tarhana, kıymalı mercimek, yoğurt çorbası verilebilir.
9. ay itibariyle bebeğinizin alerjik durumu yok ise Balıklı sebze püresi , balık çorbası, buğulama veya ızgara balık kılçıklarına çok dikkat edilmek ve azar azar başlanmak kaydıyla yedirilebilir. Derin sularda yaşayan balıklar civa depoladıkları için bebeklere önerilmez.
Bebeğiniz 1 yaşına kadar anne sütü almaya devam etmelidir. Büyüme hızı azaldığı için bebeğinizin iştahı ilk 8 aya göre daha az olacaktır. Bebeğiniz bardaktan içmeye alıştırın. Daha az öğütülmüş, daha çok pütürlü besinler verebilirsiniz. Yoğurt muhallebi gibi yumuşak kıvamlı gıdalar ile beslenmesi desteklenmelidir.
Ellerini artık kullanabilir. Eline kaşık vererek yemeğe batırıp kendisini beslemeye çalışmasına izin vermelisiniz. Etrafın biraz kirlenmesi sizi korkutmasın. Bu geçici bir süreç biraz sabır.
Beslenmesine sofra yemeklerini ekleyebilirsiniz. Kabak dolması, sulu köfte, kıymalı patates, kıymalı bezelye yemeği gibi çatalla hafif ezip verebileceğiniz tencere yemekleri uygundur. Yeme hızını bebeğinizin kendi ayarlamasına izin verin. Bebek yemeklerine 1 yaşına kadar tuz 2 yaşına kadar rafine şeker ilave etmeyiniz. Şeker gereksinimini yediği meyvelerden karşılaması daha sağlıklıdır. Meyveler bol miktarda lif de içerir. Bu kabızlığa karşı da bebeğinizi korur
Bu süreçte her şeyden önemli çok ama çok sabırlı olmanızdır. Bırakın etraf dağılsın, kirlensin. Beslenme saatini ne kadar iyi, sakin ve güzel geçirirseniz bebeğinizin beslenme saati ile ilgili duyguları da o derece iyi olacaktır. Bebek beslenmesi konusunda size yardımcı olacak en doğru bilgiyi çocuğunuzu takip eden çocuk doktorunuzdan alabilirsiniz. Çünkü bebeğinizi ve aile öyküsünü en iyi o biliyordur. Ailenin genetik yatkınlıkları, hastalıkları, alerji varlığı ve bunun gibi konulara hakimdir.
Bebeklerde ek gıdaya erken veya geç başlamak çeşitli sorunlara yol açabilir. Erken başlama gibi çeç başlama da Tip1 diyabet ve çölyak gibi hastalıkların riskinde artışa sebep olabilir. Ek gıdaya başlamanın 6. aydan sonraya bırakılması ise; az enerji alımı, oral motor hareketlerde gecikme, demir eksikliğine sebep olabilir. Ama bu dönemde bebeğin çiğneme, yutma becerisinin yeterli olması da önemlidir. İlk 3 4 ay bebeğin yutma refleksinin zayıf olduğu emerek beslenme dönemidir.
Bebek 4. 6. ayda yarı katı gıdaları yutmaya başlar. Baş ve boyun kontrolünün tamamlanması, el-göz koordinasyonunun gelişmesi, anne ve çevreyle ilişkiye geçmesi, oturmaya başlaması gibi gelişim basamakları funduszeue.info gıdaya 17 haftadan önce ve haftadan daha geç başlanmamalıdır. Beslenme bozukluğu, ishal, pnömoni, beslenme yetersizliği gibi hastalıkların en sık görüldüğü dönemdir.
Bebek beslenmesinde bal 1 yaşına kadar ani bebek ölümüne neden olabileceği için verilmemelidir.
İnek sütü 1 yaşına kadar alerjik olması nedeniyle verilmemelidir.
Tamamlayıcı beslenmeden alınması gereken yaklaşık enerji aylarda kcal, aylarda kcal, aylarda kcal dir. Anne sütünün az veya olmadığı durumlarda devam sütü, eğer o da yok ise ilave yemek öğünü devreye sokulabilir. Bebeklerin mide kapasitesi fazla olmadığından ( 6 aylık bebek midesi yaklaşık cc, bir çay fincanı, 1 yaşındaki bebeğin midesi cc, bir su bardağı gıda alabilecek kadardır) Öğünlerdeki miktarları abartmamak kusmayı ve besin reddini azaltır. Doğal, taze ve sağlıklı beslenme önemlidir.
Ancak bebeğinizin kilosu, gelişimi diğer bebeklerden farklıdır. Bu sebeple mama kutularının üzerinde yazan günlük öğün miktarları bile çoğu bebeğe uymamaktadır. Buna en iyi siz ve bebeğinizi takip eden hekim karar verebilir.
Ayrıca sindirim sisteminin de dinlenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bebeğiniz acıkmıyor ise lüzumsuz yere ara öğünler eklemeyin. Bebek 1 yaşına yaklaştıkça öğün saatlerini ailenin yemek saatlerine denk getirerek ayrı ayrı koşturmaktan kurtulabilirsiniz. Hem böylelikle bebeğiniz sofra kültürünü de öğrenmeye başlar.
Ek besinlere başlandıktan sonra iki öğün arasında su (ilk zamanlar kaynatılıp soğutulmuş) verilebilir. Bebek doyduğunda yemek istemeyecektir. Zorlamayın!
çamaşır makinesi ses çıkarması topuz modelleri kapalı huawei hoparlör cızırtı hususi otomobil fiat doblo kurbağalıdere parkı ecele sitem melih gokcek jelibon 9 sınıf 2 dönem 2 yazılı almanca 150 rakı fiyatı 2020 parkour 2d en iyi uçlu kalem markası hangisi doğduğun gün ayın görüntüsü hey ram vasundhara das istanbul anadolu 20 icra dairesi iletişim silifke anamur otobüs grinin 50 tonu türkçe altyazılı bir peri masalı 6. bölüm izle sarayönü imsakiye hamile birinin ruyada bebek emzirdigini gormek eşkiya dünyaya hükümdar olmaz 29 bölüm atv emirgan sahili bordo bereli vs sat akbulut inşaat pendik satılık daire atlas park avm mağazalar bursa erenler hava durumu galleria avm kuaför bandırma edirne arası kaç km prof dr ali akyüz kimdir venom zehirli öfke türkçe dublaj izle 2018 indir a101 cafex kahve beyazlatıcı rize 3 asliye hukuk mahkemesi münazara hakkında bilgi 120 milyon doz diyanet mahrem açıklaması honda cr v modifiye aksesuarları ören örtur evleri iyi akşamlar elle abiye ayakkabı ekmek paparası nasıl yapılır tekirdağ çerkezköy 3 zırhlı tugay dört elle sarılmak anlamı sarayhan çiftehan otel bolu ocakbaşı iletişim kumaş ne ile yapışır başak kar maydonoz destesiyem mp3 indir eklips 3 in 1 fırça seti prof cüneyt özek istanbul kütahya yol güzergahı aski memnu soundtrack selçuk psikoloji taban puanları senfonilerle ilahiler adana mut otobüs gülben ergen hürrem rüyada sakız görmek diyanet pupui petek dinçöz mat ruj tenvin harfleri istanbul kocaeli haritası kolay starbucks kurabiyesi 10 sınıf polinom test pdf arçelik tezgah üstü su arıtma cihazı fiyatları şafi mezhebi cuma namazı nasıl kılınır ruhsal bozukluk için dua pvc iç kapı fiyatları işcep kartsız para çekme vga scart çevirici duyarsızlık sözleri samsung whatsapp konuşarak yazma palio şanzıman arızası