Su Çiçeği Görüntüsü

Suçiçeği hastalığı, genellikle erken çocukluk döneminde geçirilen, varisella zoster virüsünün (VZV) neden olduğu, sıklıkla ateşin de eşlik ettiği, yaygın ve kaşıntılı, içi sıvı dolu döküntülerle karakterize, bulaşıcılığı yüksek bir hastalıktır.

Suçiçeği Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Suçiçeği hastalığında döküntüler genellikle virüsle temastan 14-16 gün sonra ortaya çıkmakla birlikte, bu süre 10 ila 21 gün arasında değişebilir(kuluçka dönemi). Döküntüler başlamadan 1-2 gün önce ateş, halsizlik, iştahsızlık, baş ağrısı ve bazen hafif karın ağrısı görülebilir. Bu belirtiler genellikle döküntüler ortaya çıktıktan sonraki 2-4 gün içerisinde geçer. Ciltte kaşıntılı kızarıklıklar şeklinde başlayan döküntüler, hafif kabarıklaşarak berrak, içi sıvı dolu kabarcıklar(veziküller) haline gelir ve 24-48 saat sonra kabuklanmaya başlar. İlk oluşan döküntüler kabuklanmaya başlarken yaklaşık 5-7 güne kadar yeni döküntüler ortaya çıkar. Aynı bölgede, farklı evrelerdeki döküntülerin bir arada görülmesi, suçiçeği hastalığının tipik özelliğidir. Döküntüler saçlı deriden başlayarak yüz ve gövdeye doğru yayılır. Yoğunluğu kollarda ve bacaklarda daha azdır. Döküntüler gövdede ve kol ile bacakların üst kısımlarında yoğundur.Döküntüler ilk günlerde daha yoğun olmak üzere yedinci güne kadar devam eder. Sayısı genellikle 250-500 civarındadır. Suçiçeği hastalığının şiddeti yaşla birlikte artar.

Suçiçeği Hastalığı Nasıl Bulaşır?

Çok bulaşıcı olan bu hastalığın tek enfeksiyon kaynağı insandır. Hastalık, virüs ile enfekte kişiden, solunum yoluyla ya da derideki vezikül denilen kabarcıkların içindeki sıvıyla temas sonucu bulaşabilmektedir. Hastalığın bulaşıcılığı döküntüler ortaya çıkmadan 1-2 gün öncesi başlar ve tüm döküntüler kabuklanana kadar devam eder. Ev içi temaslarda bulaşıcılık oranı %80-90’dır.

Suçiçeği Hastalığının Yaygınlığı Nasıldır?

Suçiçeği hastalığı, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaygın görülen bir hastalıktır. Hastalık daha çok kış ve ilkbahar aylarında görülür. Genellikle 1-9 yaş arasında görülmekle birlikte adölesanlarda, erişkinlerde ve yaşlılarda da görülür. Ancak erişkinlerin %95’i suçiçeğine karşı bağışıktır. 

Bulaşıcılığının yüksek olması sebebiyle, suçiçeği hastası ile temas sonrasında duyarlı olduğu bilinen kişilerin %80-90'ı klinik bulgular ile hastalığı geçirmektedir. Hastalığın geçirilmesi ile koruyucu bağışıklık gelişmekle birlikte seyrek olarak ikinci kez suçiçeği geçirilebilmektedir. Özellikle bağışıklığı baskılanmış kişilerde ikinci atağın görülme riski daha yüksektir. Suçiçeği hastalığını geçirenlerin %2,2-4,7’si hastaneye yatmak zorunda kalmaktadır.

Suçiçeği Hastalığından Nasıl Korunulur?

Hasta kişilerle temas edilmemelidir. Suçiçeği hastalığından korunmanın en önemli yolu aşılamadır.

Daha çok çocuklarda ortaya çıkan suçiçeği hastalığı; çok sık görülen, ağır belirtilere yol açmayan, virüs kökenli bir bulaşıcı hastalıktır. Bu hastalığı neden olan virüs varicella-zoster virüsüdür. Suçiçeği, bu virüsün birinci enfeksiyonu ve çocukluk çağı hastalığıdır. Zona ise daha önce suçiçeği geçirmiş olan çocukların yetişkinlik veya ihtiyarlık çağlarında ortaya çıkabilen bir hastalıktır.

Su Çiçeği Belirtileri

Bu enfeksiyonun virüsü aldıktan sonra ortaya çıkış süresi yaklaşık olarak 10 - 20 gün aralığındadır. Vücuttaki döküntüler oluşmadan bir gün önce hafif ateş, halsizlik, iştahsızlık gibi başlangıç belirtileri olabilir. Ama asıl hastalık belirtileri deride oluşan döküntülerdir. Bu döküntüler önce pembe deriden kabarık şekilde başlar. Birkaç saatte kırmızı içi sıvı dolu şekil alır. Bu döküntüler kolayca yırtılabilir. İçindeki berrak sıvı 12-24 saat içinde bulanıklaşır ve üzeri kabuk bağlayarak kahverengi pullar halinde dökülür. Kendiliğinden bu olaylar gelişirse hiçbir zaman iz bırakmaz. Ancak içi sıvı dolu kesecikler patlatılırsa iz kalabilir. İlk çıkan döküntüler 3-4 günde kaybolurken yenileri çıkmaya başlar. Böylece birkaç farklı şekildeki döküntü aynı anda görülür. Bu da bu hastalığın çiçek hastalığından ayrımında önemli bir farktır. Çiçek hastalığında bütün döküntüler aynı zamanda gelişip değişime uğrarlar. Yani döküntüler aynı yaştadır. Gerçi artık çiçek hastalığı dünyadan silinmiş olduğu için bu bilgi eski değerini yitirmiş bulunmaktadır. Bu döküntüler daha çok gövdede ortaya çıkar; yüzde, saçlı deride, kollarda ve bacaklarda daha az görülür. Bu döküntülerde kaşıntı vardır. Döküntüler kaşınırsa buralarda hem iz kalabilir hem de yeni bir bakteriyle enfekte olabilir. Suçiçeği yetişkinlerde çocuklara göre daha ağır seyirlidir. Suçiçeği, gebeliğin ilk 3 ayında geçirilirse; prematüre veya ölü doğum ve doğumsal anomaliler görülebilir.

Su Çiçeği Tanısı

Su çiçeğinin tanısı döküntülerin dikkatli incelenmesiyle hemen konabilir. Ayrıca yakın zamanda su çiçeği geçiren kişiyle temasta varsa tanı direk konabilir. Arada kalınan olgularda ise döküntülerden alınan laboratuar testleri yapılabilir.

Su Çiçeği Tedavisi

Bağışıklık sistemi normal olan hastalarda tedavi olarak sadece kaşıntının ve bakteri enfeksiyonun önlenmesi için uygulanır. Kaşıntı için hafif olanlarda losyon tedavisi daha ağır olanlarda ise hap şeklinde tedavi verilir. Bunun yanında çocukların tırnakları kesilmeli ve törpülenmelidir. Bakteri enfeksiyonu gelişmesini önlemek sabunla günlük temizlik yapılmalıdır. Ateşi yüksek olan çocuklara ateş düşürücü şurup verilebilir. Bu çocuklara hiçbir şekilde aspirin verilmemelidir. Çünkü virüs enfeksiyonu geçiren çocuklara aspirin verilirse Reye sendromu ortaya çıkma ihtimali çok yüksektir. Reye sendromu karaciğer yağlanmasına bağlı olarak gelişen ciddi fonksiyon kaybıdır. Bu kayıp sonucunda bilinç değişikleriyle kendini gösteren komaya kadar giden ölümcül bir durum ortaya çıkabilir. Yetişkinlerde ve bağışıklık sistemi sağlam olmayan suçiçeği hastalarında antiviral tedavi uygulanır.

Su Çiçeği Bulaşıcı mıdır?

Suçiçeği hastalığı çok bulaşıcı bir hastalıktır. Bulaşıcılık süresi döküntüler çıkmadan 1-2 gün önce başlar. Bütün döküntüler kabuklanana kadar devam eder. Bu döküntülerle direk temasla bulaşır. Bunun dışında damlacık yolu da denilen hava yolu ile bulaşır. Yani hasta bir çocukla aynı evde yaşayan kardeşine bulaşma ihtimali çok yüksektir. Suçiçeği hastalığı kış sonu ilkbahar başı dönemde sık görülür.

Su Çiçeğinden Korunma Yolları

Her şeyden önemlisi suçiçeği geçiren hastalarla temas edilmemelidir. Suçiçeği geçiren çocuklar döküntülerdeki kabuklar düşene kadar okula gönderilmemelidir. Bunun dışında aktif olarak korunma için aşı yaptırılması gerekmektedir. Bu aşı şu andaki çocuklara devlet tarafından yapılan aşılar arasında yoktur. Ama önümüzdeki 2-3 sene içinde aşı takvimine girecektir. Uygulama şekli şu anda 12 aylıkken ilk doz ve ilköğretim 1. sınıfta da ikinci dozu olmak üzere 2 doz şeklinde uygulanmaktadır. Eğer 12 yaşından büyük birine aşı yapılacaksa 1 ay ara ile yine 2 doz uygulanması gerekmektedir. Eğer çocuğunuz suçiçeği olan bir çocukla bulaşıcı olduğu bir dönemde temas ettiyse ilk 72 saat içinde aşı yaptırmak onu hastalıktan koruyabilir. Bunların dışında pasif korunma yöntemi olarak Varicella-zoster immun globulin (VZIG) kullanılabilir. Bunun da yine çocuğunuzun hasta biriyle temasından sonraki ilk 96 saatte uygulanması koruyucu olmaktadır.