Gebelikte Bebeğin Mideye Baskı Yapması

Hamilelikte mide ağrısı, en sık karşılaşılan şikâyetlerin başında geliyor. Üstelik mide ağrısına çoğu zaman mide yanması ve sindirim problemleri de eşlik edebiliyor. Bu durumun birçok sebebi olsa da bebeğin büyüyüp mideye baskı yapması ve hormonâl değişim, gebelikte mide ağrılarının esas nedenini oluşturuyor. Özellikle rahmin büyüme hızını artırdığı 2. trimester ve sonrasında görülen mide ağrısı, bazen de gastrit ve reflü gibi hastalıklar sebebiyle gelişebiliyor. Bu nedenle şikâyetler hissedildiğinde mutlaka muayene olunmalı ve altında yatan sebep araştırılmalıdır. Ciddi problemler ekarte edildikten sonra, beslenme önerileri ve günlük yaşamda yapılabilecek birkaç değişiklik ile hissedilen şikâyetler hafifletilebilir. Doğumun ardından ise bebeğin baskısının ortadan kalkması ve hormonların eski düzenine dönmesiyle birlikte, mide ağrısının tamamen geçmesi beklenir. 

Peki, hamilelikte mide ağrısına ne iyi gelir? Hamilelikte mide ağrısı yaşayanlar nelere dikkat etmeli? Sizler için hazırladığımız bu yazıda, gebelikte mide ağrısı ile ilgili merak edilenleri derledik, hazırsanız başlayalım!

Hamilelikte Mide Ağrısı Neden Olur?

Gebelikte mide ağrısı, mide yanması, kabızlık, şişkinlik ve gaz gibi şikâyetlerle çok sık karşılaşılır. Üstelik, yaşam kalitesini oldukça düşüren bu şikâyetler genellikle bir arada görülür. Hem beslenme yanlışları hem de stres gibi psikolojik faktörler bu şikâyetleri tetikleyebilir. Ancak hamilelik döneminde mide ağrısının nedeni, çoğu zaman hormonâl dengenin değişmesi ve bebeğin organlara uyguladığı baskıdır. Bazen de ülser, gastrit veya besin zehirlenmesi gibi durumlar ağrının sebebi olabilir. Bu nedenle her şikâyette olduğu gibi mide ağrısı hissedildiğinde de öncelikle muayene olmak ve altında yatan nedeni öğrenmek gerekir.

Bulantı ve kusma gibi şikâyetler genellikle ilk üç ayda görülür ve 3. aydan sonra giderek azalması beklenir. Hamilelikte mide ağrısı ise rahmin mideye baskı yapması nedeniyle 3. aydan sonra da hissedilebilir. Kimi hamileler bu şikâyetleri yoğun yaşarken, bazıları daha hafif atlatabilir hatta kimilerinde hiçbir problem görülmeyebilir. Bu durum tamamen kişiseldir ve şikâyetlerin şiddeti her kadında farklı olabilmektedir.

Hamilelikte Mide Ağrısının Olası Nedenleri

1. Hormonâl Dengenin Değişmesi

Gebelikte yaşanan birçok değişim ve şikâyetin altında hormonlar yatıyor. Örneğin bu dönemde artan progesteron hormonu, bağlarda ve eklemlerde gevşemeye neden olarak vücudun çeşitli bölgelerinde ağrılara neden olabiliyor. Ya da HCG hormonunun özellikle ilk 3 ayda artması, yoğun mide bulantılarına sebep olabiliyor. Aynı şekilde mide ağrısının altında da gebelik hormonları yatabiliyor.

2. Rahmin Mideye Uyguladığı Baskı

Gebelik haftası ilerledikçe rahim ve bebek büyüme devam eder. Bu da aslında yalnızca mideye değil, birçok organ üzerinde baskıya neden olarak ağrılar yaşanmasına neden olabilir.

3. Mide Hastalıkları

Ülser ve reflü gibi toplumda sık karşılaşılan hastalıklar sonucunda mide ağrısı izlenebilir. Aynı şekilde mide – bağırsak sisteminin çeşitli mikroorganizmalarla enfekte olması durumunda da mide ağrısı yaşanabilir.

4. Besin Zehirlenmesi

Besin zehirlenmesi, çeşitli mikroorganizmalar ya da onların toksinlerinin bulaştığı gıdaların tüketilmesiyle ortaya çıkan bir tablodur. En sık karşılaşılan belirtileri ise ishal, kusma, bulantı, karın krampı ve mide ağrısıdır.

5. İrritabl Bağırsak Sendromu ve Gaz

Mide-bağırsak sisteminin tam olarak tespit edilemeyen sebeplerle hazımsızlık veya kabızlık gibi problemler geliştirmesi durumunda, bu şikâyetlere mide ağrısı da eklenebilir. Ayrıca sıkışmış bağırsak gazları da bıçak saplanır tarzda şiddetli mide ağrısına neden olabilir.

Bunu da Okuyun: Hamilelikte Mide Bulantısı ile Nasıl Başa Çıkılır?

Hamilelikte Mide Ağrısına Ne İyi Gelir?

Hamilelikte mide ağrısı, yukarıda da bahsettiğimiz gibi enfeksiyonlar veya çeşitli mide hastalıklarıyla da ilgili olabilmektedir. Bu nedenle öncelikle muayene olmak ve mide ağrısının altında yatan nedeni öğrenmek gerekir. Eğer ciddi bir rahatsızlık saptanmadıysa ve mide ağrısının hamileliğe özgü geliştiği düşünülüyorsa, o halde beslenme düzenini ve günlük alışkanlıkları gözden geçirerek şikâyetlerin hafiflemesi sağlanabilir. Şimdi, hamilelikte mide ağrısına iyi gelecek bazı önerilere göz atalım;

• Mide problemlerinin çoğu beslenme alışkanlıklarıyla ilgilidir. Bu nedenle mide sağlığını olumsuz etkileyebilecek gazlı içeceklerden olabildiğince uzak durulmalıdır.
• Gazlı içecekler gibi kafeinli içecekler de mideyi yorabilir. Bu nedenle çay ve kahve gibi içecekler dikkatli tüketilmelidir.
• Kızartma yemekleri bol yağ içerdiğinden mide sorunlarına sebep olabilir. Bu nedenle yiyeceklerin haşlanarak veya fırınlanarak hazırlanmasına özen gösterilmelidir.
• Aşırı baharatlı, tuzlu veya acı yiyecekler de mide problemlerine davetiye çıkaracağından, baharat kullanımını sınırlandırmak faydalı olacaktır.
• Hamilelik döneminde hem enerji ihtiyacının hem de hormonların artması, daha fazla yeme isteğine sebep olabilir. Ancak aç olunmadığı halde yemek yemek, midenin ağrımasına neden olabileceğinden porsiyonlara dikkat edilmelidir.
  
  

Bunu da Okuyun: Hamilelikte Aşerme Ne Zaman Başlar?

• BRAT diyetinde tercih edilen haşlanmış patates, muz, pirinç ve tost ekmeği gibi yiyecekler mide ağrısına iyi gelebilir. Ancak bu yiyecekler protein açısından zengin olmadığı için bu beslenme düzenine uzun süre devam edilmemelidir.
• Yatmadan önce yemek yemek, reflüye zemin hazırlayıp mide ağrısına sebep olabileceğinden, bu alışkanlıktan vazgeçmek gerekir. Hali hazırda reflü hastası olanların yüksek yastıkla uyuması faydalı olabilir.
• Sıcak duş almak veya sıcak kompresler uygulamak, anlık rahatlama sağlayabilir.
• Stresin, mide ve bağırsak hastalıklarına sebep olduğu araştırmalarla kanıtlanmış bir gerçek. Bu nedenle stres yönetimi etkili bir şekilde uygulanmalı ve stresli ortamlardan/olaylardan olabildiğince uzak durulmalıdır.
• Sigara ve alkol tüketimi, hem bebek hem de mide sağlığı için kesinlikle sonlandırılmalıdır.
• Karın bölgesini sıkan, aşırı dar kıyafetler tercih etmeyin.
• Bol miktarda su tüketmek, mide sağlığını korumada önemli bir faktördür.
• Organik yoğurt ve kefir gibi bolca probiyotik içeren besinler düzenli olarak tüketilebilir.
• Egzersiz yapmak da metabolizmayı düzenleyerek mide-bağırsak sağlığını iyileştirmeye yardımcı olur.
• Hayat tarzı ve beslenme değişikliklerine rağmen geçmeyen mide ağrısı şikâyetlerinde mutlaka doktora danışmak gerekir.
  
  

Bunu da Okuyun: Hamilelikte Mide Yanmasına İyi Gelen Besinler!

Hangi Durumlarda Doktora Başvurmak Gerekir?

Hamilelikte mide ağrısı aslında olağan bir durum olarak değerlendirilir. Pek çok kadın, gebeliğinde sindirim organlarıyla ilgili şikâyetlerden yakınır. Fakat çeşitli enfeksiyonların da mide ağrısı ile belirti verebileceği unutulmamalıdır. Bu sebeple, hamilelikte mide ağrısına aşağıdaki durumlar da eşlik ediyorsa mutlaka doktora başvurmak gerekir;

• Ateş,
• Ürperme / titreme,
• Baş dönmesi,
• Uzun süren mide bulantısı ve kusma varsa mutlaka vakit kaybetmeden muayene olmak gerekir.
  
  

Bunu da Okuyun: Hamilelikte Mide Problemlerini Hafifletecek Öneriler!

Hamileyken iki kişilik yemek yemek, gebelik süresince tüm seyahatleri iptal etmek ve mümkün olduğunca az hareket edip, sporu kısıtlamak… Tüm bu doğru bilinen yanlış uygulamalar, gebelik döneminde hem anne adayının hem de bebeğin hayatını riske sokabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü Uzmanları hamilelikte doğru bilinen 10 yanlış hakkında bilgi verdi.

1- “Hamilelik 9 ay sürer”

Yanlış! Gebelik, adet döneminin son gününe göre hesaplanır. Son adet tarihine 7 gün eklenir ve aydan 3 gün çıkarılır. Buna göre son adet tarihinden itibaren 40 hafta olarak doğum tarihi belirlenir. Bu tahminler doğrultusunda doğum tarihinin tutma olasılığı %70 civarındadır. Ayrıca %10 ihtimalle bazı anne adaylarının çeşitli nedenlerle erken doğum yapma ihtimali olduğu da unutulmamalıdır.

2- “Anne adayı 2 canlı olduğu için 2 kişilik yemek yemelidir”

Yanlış! Anne adayının hamile kaldıktan sonra iki kişilik yemek yemeye başlaması, hatalı bir beslenme davranışıdır. Anne adayı hamilelik süresince sadece kilo almalıdır. Ayrıca gıda kalitesi ve yeme düzeni de çok önemlidir. Dengeli beslenilmeli ve aynı zamanda da hareket edilmelidir ki çok kilo alınmasın.

3- “Gebelikte cinsel ilişki bebeğe zarar verir”

Yanlış! Gebelik cinsel hayat için bir engel oluşturmaz ve bebeğe de herhangi bir zararı bulunmamaktadır. Sadece anne adayının düşük ve erken doğum riski varsa cinsel hayat kısıtlanır.

4- “Anne karnındaki bebeğin çok saçı varsa hamilelik dönemi bulantılarla geçer”

Yanlış! Bebeğin saçlarının çıkmaya başlaması anne adayının mide şikayetlerinin artmasına neden olmaz. İlerleyen gebelik haftalarında bebeğin diyafram ve mideye baskı yapması sonucunda ya da çok fazla yemek yenildiği dönem mide şikayetleri artar. Az ve sık yenerek, uykuda yüksek yastık kullanılarak ve kimi zaman da doktorun önereceği ilaçlarla mide yanması ve reflü rahatsızlıklarını önlemek mümkündür.

5- “Hamileyken uçağa binmek düşüğe neden olabilir”

Yanlış! Gebelikte seyahat sakıncalı değildir. Ancak kısa mesafeler, en fazla 2 saat sürecek arabalı yolculuklar ve mümkünse uçak yolculuğu tercih edilmelidir. Gidilen bölge de uzak, tehlikeli ve tıbbi olanakların kısıtlı olduğu bir yer olmamalıdır.

6- “Erken doğan ya yaşayamaz ya da bebek sağlıksız olur”

Yanlış! Erken doğan bebeklerin yaşama ihtimali düşük değildir, aksine giderek yükselmektedir. Özellikle yenidoğan yoğun bakımı tam donanımlı olan hastanelerde artık hafta ve üstünde dünyaya gelen bebekler de yaşayabilmektedir. Bebeğin normal şartlarda anne karnında kalması gereken ideal süre 38 haftadır ve zamanında doğum daha sağlıklıdır. Erken doğan bebek iyi bir bakımla kısa zamanda yaşıtlarının gelişim düzeyini yakalayabilmekte ve yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmektedir.

7- “Hamileler X- Ray cihazından geçemez ve akciğer filmi çektiremez”

Yanlış! Radyon gebeler için risklidir ancak X-Ray cihazları gebeler ve bebekleri için büyük bir risk taşımamaktadır. Ayrıca akciğer filmi esnasında alınan radyasyonunun dozu da çok düşük olduğu için güvenilirdir.

8- “Hamile kadın aşerdiği gıdayı tüketmezse bebeğin bir uzvu eksik olur”

Yanlış! Aşermek gebeler için psikolojik bir durumdur. Hamilelikte anne adayının temel kuralı, doğru ve dengeli beslenme olmalıdır. İstenilen her yiyeceği tüketmenin bebekte organ eksikliğine neden olacağı inanışı doğru değildir.

9- “Hamileyken spor yapılmaz”

Yanlış! Gebelikte hareketsizlik, hem anne adayının hem de bebeğin hayatı için risklidir. Bu dönemde ağır ve zorlu sporlar yapılmamalıdır ancak düzenli yürüyüş, yüzme ve hafif egzersizler önerilmektedir. Düzenli spor yapan anne adaylarının doğum sürecini çok daha kolay atlattıkları da unutulmamalıdır.

Hamilelikte saç boyatmak ve makyaj yapmak bebeğe zarar verir”

Yanlış! Anne adayları gebelikte saçlarını boyatabilir ancak genel olarak kimyasal maddelerden kaçınılması gereklidir. Yapılan araştırmalara göre gebeliğin 3. ayından sonra saç boyatmanın sakıncalı olmadığı ortaya koyulmuştur. Makyaj maddelerinde ise minimal dozda kullanıldığı müddetçe bir sakınca görülmemektedir. Üstelik anne adaylarının gebelik süresince bakımlı olması ve kendini iyi hissetmesi de çok önemlidir.

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. P. G. Mehtap Derelioğlu hamileliğin haftasında vücuttaki değişimleri şöyle anlatıyor:

• Bebeğimiz 35–40 cm civarındadır. Artık gr ulaşmıştır.
• Bebeğimizin cilt altı yağ dokusu iyice artmış ve kasları güçlenmiştir.
• Göz kapakları artık açılmaya başlamıştır. Kaş ve kirpikler oluşmuştur.
• Bebeğin emme ve yutma refleksleri iyice gelişmiştir.
• Bu haftalarda bebekler çok hareketlidir. Özellikle bebelerin yarısı bu haftalarda makat dediğimiz ters duruştadır. Doğum haftasına kadar gebelerin %90’nı normal doğum şeklini alır. Bebeklerin anne karnındaki duruşlarına bağlı bir takım şikâyetler olur. Makat pozisyonundaki bebek, annesinin mesanesine baskı yaparak sık idrara çıkma ani alt karın ağrıları oluşur. Anne adayı vajene doğru baskı hisseder. Normal doğum pozisyonuna dönen fetüslerde bu şikâyetlerde azalma olur.
• Bu haftalarda annelerde büyümüş rahim dokusunun basısına bağlı karın alt tarafta ağrılar, sık idrara çıkma olur. Bacaklarda ödem, mide kapasitesinin azalması nedeniyle reflü (mide yanması) oluşur.
• Karnın alt taraftaki basınç artışına bağlı, alınan kilolar ve gebelik hormonlarının etkisi ile bacaklarda varis, makatta basur adı verilen hemoroit oluşumları artar.
• Bacak krampları oluşur. Metabolizmanın yavaşlaması ile hızlı kilo alımı olur.
• Vücutta eklemlere binen yükün artması nedeniyle bel-sırt ağrıları, eklemlerde ağrı oluşur.
• Bu dönemde ara ara halsizlik, çarpıntı, nefes almada güçlük ve baygınlık hissi olabilir.
• Bu haftalara ait bulguları rahatlatmak için düzenli egzersiz, diyet ayarlanması ve hızlı alımın önüne geçilmesi gerekir.3 ana, 3 ara öğün ile mide şikâyetleri rahatlayacağı gibi antiasit tedavi ile mide yanmaları rahatlar.
• Bacak krampları için bol kalsiyumlu gıdalar, istirahat ve düzenli egzersiz önerilir. Şikâyetleri rahatlatmak amacıyla kalsiyum ve magnezyum tabletleri önerilebilir.
• Varisler için uzun süreli ayakta durmaktan kaçınılmalı, dinlenirken ayaklar yüksekte tutulmalıdır.

İpucu Sırtım Neden Ağrıyor?

Yaklaşık 8 kg. fazlanız olduğu için sırtınıza eskiye oranla daha fazla yük bilmektedir. Ayrıca hormonal değişimlerin olması da sırtınızı ağrıtır.

İpucu Pre-eklampsi nedir?

Pre-eklampsi hamile kadınların %'ini etkiler. Bu tanı konulan kadınlarda yüksek tansiyon ve idrar da protein kaçağı görülür. Pek çok kadın da pre-eklampsi doğuma yakın zamanda ortaya çıkar ve hafif geçer. Bebekleri düzgün bir bakımla gayet iyi yaşar. Ama pre-eklampsi yoğunsa bu bebeğin organlarını etkileyebilir ve en iyi yol bir an önce doğum yapmaktır.

Pre-eklampsinin belirtileri nelerdir?

Pre-eklampsi bir an da belirebilir ve belirtilerini fark etmek çok önemlidir.

Aşağıdakilerden bir tanesi bile varsa doktorunuzu arayın:

• Yüzde veya gözlerde aşırı şişme
• Ellerde ayak ve ayak bileklerinde ani şişme
• Hızla kilo alımı, haftada 2 kg dan fazla
• Ağır ve kalıcı baş ağrısı
• Görüşte değişiklik, çift görme, bulanık görme, noktalar görme, ışığa duyarlılık, geçici görme kaybı.
• Karında dayanılmaz bir ağrı
• Sürekli kusma