Lewis Carroll Kimdir

kaynağı değiştir]

• A Syllabus of Plane Algebraic Geometry ()
• The Fifth Book of Euclid Treated Algebraically ( and )
• An Elementary Treatise on Determinants, With Their Application to Simultaneous Linear Equations and Algebraic Equations
• Euclid and his Modern Rivals (), both literary and mathematical in style
• Symbolic Logic Part I
• Symbolic Logic Part II (published posthumously)
• The Alphabet Cipher ()
• The Game of Logic ()
• Curiosa Mathematica I ()
• Curiosa Mathematica II ()
• The Theory of Committees and Elections, collected, edited, analysed, and published in , by Duncan Black

Diğer eserleri[değiştir kaynağı değiştir]

"Alice'inbaşlangıçta karşılaştığı en büyük problemlerden biri flamingosunu kontrol etmekti". İllüstrasyon John Tenniel,

The Jabberwock, John Tenniel'ın Lewis Carroll'ın "Jabberwocky" şiirini içeren Aynanın İçindenkitabı için çizdiği illüstrasyon

Yine yılında Christ Church'e gelen yeni dekan Henry Liddell beraberinde genç ailesini de getirdi. Kimse bu ailenin ilerideki yıllarda Dodgson'un yazın kariyerine bu kadar etkisi olacağını tahmin edemezdi. Dodgson Liddell'in eşi Lorina ve çocukları ile ve özellikle de üç kız kardeş olan Lorina, Edith ve Alice Liddell ile yakın arkadaşlıklar kurdu. Uzun yıllar boyunca yarattığı "Alice" karakterinin Alice Liddell'in yansıması olduğu düşünüldü. Buna dair en görünür kanıt "Aynanın İçinden"in sonundaki akrostik şiirde adının bulunması ve iki kitabın da gizlenmiş yerlerinde üstükapalı olarak ona atıfta bulunmuş olmasıdır. Ancak Dodgson hayatının ileriki yıllarında "küçük eroin" diye adlandırdığı ilham kaynağının gerçek bir çocuk olduğunu defalarca reddettiyse de,^[23][24] eserlerini tanıdığı küçük kızlara ithaf etti ve isimlerini akrostik şiirlerinin başına ekledi. Gertrude Chataway'in ismi aynı bu şekilde Köpan Avı'nın başında bulunmaktadır ancak bugüne kadar kimse şiirde anlatılan karakterlerden birini bile onunla örtüştürmemiştir.^[24]

Her ne kadar bu konuda yeterli bilgi bulunmasa da (Dodgson'un – yılları arasındaki günlükleri kayıptır), 'lerin sonuna kadar Dodgson'un Liddell ailesi ile olan arkadaşlığının hayatında önemli bir yer ettiğine kesin gözüyle bakılıyor ve hatta ailenin çocuklarını (önce oğulları Harry, daha sonra üç kızkardeş) sık sık bir yetişkin eşliğinde Nuneham Courtenay ya da Godstow^[25] yakınlarında sandalla gezmeye çıkartmayı adet edinmiş olduğu biliniyor.^[26] İşte Dodgson, ilk ve en büyük ticari başarısı olacak olan kitabının taslağını, 4 Temmuz 'de, bu gezilerden birinde yaratmıştır. Hikâyenin kaleme alınmasının Alice Liddell'in ısrarının sonucu olduğu söylenir. Dodgson sonunda Kasım 'te hikâyeyi kendi çizimleri ve elyazısı ile "Alice'in Yeraltındaki Maceraları (Alice's Adventures Under Ground)" ismi ile takdim etmiştir.^[25]

Bundan önce bir aile dostu ve akıl hocası olan George MacDonald Dodgson'un henüz tamamlanmamış taslağını okumuştu ve McDonald çocuklarının hikâyeye duydukları heyecan Dodgson'ın yayımlama kararı almasında etken oldu. yılında henüz bitirmediği taslağı, yayıncı Macmillan'a götürdü ve Mcmillan hikâyeyi beğendi. "Alice Perilerin Arasında" ve "Alice'in Altın Saati" gibi isim alternatifleri düşünüldü ve sonunda hikâye Alice Harikalar Diyarında ismiyle yılında, Dodgson'un ilk kez bundan dokuz yıl önce kullandığı Lewis Carroll takma adıyla basıldı.^[16] Açıkça görülüyor ki Dodgson bir kitabın profesyonel bir sanatçının dokunuşuna ihtiyaç duyduğunu düşündü ve kitabın illüstrasyonları Sir John Tenniel tarafından yapıldı.

İlk Alice kitabının büyük ticari başarısı Dodgson'un hayatını birçok yönden değiştirmiştir. Kendi yarattığı benliği "Lewis Carroll" kısa zamanda dünya çapında ünlendi. Hayranlarının mektuplarına boğulan Carroll, bazen dilediğinden bile daha fazla ilgi görmüş olmalı. Hatta başka bir popüler hikâyeye göre, Kraliçe Victoria hikâyeyi o kadar beğendi ki, Dodgson'un bir sonraki kitabını kendisine ithaf etmesini istedi ve hemen akabinde "Determinantlar Üzerine Temel Bir İnceleme" (An Elementary Treatise on Determinant) başlıklı matematik kitabı kraliçeye ithaf edilmiştir.^[27] Dodgson bu hikâyeyi şiddetle reddetmiş ve "Bu tek kelimeyle her yönden yanlış, buna benzezen bir şey bile olmadı" demiştir.^[28] Bir Times makalesinde "Saklamak için ne kadar uğraşsa da, Alice'in yazarını matematik eserlerinde de tanımayı başarmak oldukça kolay olurdu." diyen T. B. Strong'a göre de, gerçekten bu hikâyenin doğru olma ihtimali oldukça düşük.^[29][30] Buna ek olarak, Dodgson kitabın başarısıyla birlikte çok büyük miktarlarda para kazanmaya başladı; ancak görünürde pek de hoşlanmadığı Christ Church'deki işine devam etmiştir.^[16]

'in sonlarında, devam kitabı Aynanın İçinden basıldı. (Kitabın birinci baskısında basım yılı "" olacak şekilde düzenlenmiştir.^[31]) Kitabın biraz daha karanlık olan havası, büyük olasılıkla Dodgson'un hayatındaki değişikliklerin bir yansımasıydı. Babası aniden 'de vefat etti ve bu onu birkaç yıl süren bir depresyona sürükledi.^[16]

Fotoğraf[değiştir kaynağı değiştir]

Charles Dodgson yaklaşık olarak m boyunda, ince uzun, kıvırcık kahverengi saçlı ve duruma göre değişen gri ya da mavi gözlü bir gençti. Daha ileriki yaşlarında vücut yapısının asimetrik olduğu ve biraz garip ve fazla dik bir duruşunun olduğu söylenir; ancak bu orta yaşlarında geçirdiği diz sakatlanmasının bir sonucu olabilir. Çok küçük bir çocukken geçirdiği ateşli bir hastalık sonucu bir kulağı duyma yeteneğini kaybetmiştir. On yedi yaşında çok ağır geçirdiği boğmaca büyük ihtimalle hayatının daha sonraki yıllarındaki kronik göğüs hastalıklarının sebebidir. Başka bir sorun ise kendinin "tereddüt" olarak tanımladığı çocukluğunda edindiği ve tüm yaşamı boyunca onun felaketi olan kekemeliktir.^[14]

Kekelemesinin Dodgson'un davranış biçimine etkisi daima çok güçlü olmuştur. Dodgson'un yalnızca yetişkinlerin arasında kekelediği, çocuklarla konuşurken çok akıcı ve özgür biçimde kendini ifade edebildiğine dair bir inanış vardır ancak bu inanışı destekleyecek kesin bir kanıt yoktur.^[15] Onunla tanışıklığı olan birçok çocuk kekelemesini hatırlarken, yetişkinlerin çoğu bunu fark etmemiştir. Görünen o ki, tanıştığı insanlardan ziyade Dodgson kekelemesinin üzerinde durmaktadır. Dodgson'un kendisini "Alice Harikalar Diyarında"daki Dodo olarak karikatürize ettiği ve soyadını söylerken yaşadığı zorluktan dolayı karakteri kendiyle özdeşleştirdiği söylenir; ancak buna dair birinci elden bir kanıt yoktur.

Dodgson'un kekemeliği her ne kadar onu rahatsız etse de, diğer kişisel özelliklerini kullanarak toplum içerisinde bir yer almasına engel olmamıştır. İnsanların kendilerini eğlendirdikleri, topluluğu eğlendirmek için şarkı söylemenin veya ezberden parça okumanın moda olduğu bir dönemde, genç Dodgson'ın çok donanımlı ve çekici bir şovmen olduğu, oldukça iyi şarkı söylediği ve bunu seyirci önünde yapmaktan hiç çekinmediği, taklitte ve hikâye anlatmakta usta olduğu söylenir.^[14]

Sosyal bağları[değiştir kaynağı değiştir]

Dodgson matematik alanında akademik çalışmalar yaptı. En çok geometri, matris cebri, matematiksel mantık ve matematik oyunları üzerine çalıştı ve gerçek ismiyle ondan fazla kitap yayımladı. Aynı zamanda seçimleri ve komiteleri inceleyerek, bu kavramlar üzerine yeni fikirler geliştirdi; fakat bu çalışmalarından bazıları ancak ölümünden sonra yayımlandı. Kazancını Oxford'da uzun yıllar boyunca sürdürdüğü matematik öğretmenliğinden sağladı.

Son yılları[değiştir

nest...

162745 162746 162747 162748 162749