Cümlede Nesne Nasıl Bulunur

Cümlenin ögeleribelli bir sıra içinde bulunur. Önce temel öge olan yüklemve öznebulunur. Daha sonrayardımcı ögeler (tümleçler)bulunur.

Yüklem:Cümlede yargı bildiren çekimli bir eylem ya da ek-eylemle çekimlenmişad soylu bir sözcükya da söz öbeğidir.

Önümüzdekihafta seni ararım. / çekimli eylem
Büyük ablasıda öğretmenmiş. / ek-eylemle çekimlenmiş ad

Yüklemkurallı cümlelerde sonda, devrik cümlelerde başta ya daortadadır.

Seni andımdün gece.
Sensiniçimdeki yangının tek nedeni.

Yüklembirden çok sözcükten (ad tamlaması, sıfat tamlaması, deyim, ikileme, birleşik eylem) oluşabilir.

Ağaçtakierikler, kırmızı kırmızıydı./ ikileme
Çocuğumistediği basit bir oyuncaktı./ sıfat tamlaması
En sonsığınacağı yer babasının eviydi./ ad tamlaması
O şehirdeçok mutlu olmuştuk./ birleşik eylem
Yine küplere binecek annen. / deyim

Yüklemdoğru olarak bulunduktan sonra öznebulunur.

Özne:Yüklemle belirtilen işi, hareketi yapan, gerçekleştiren varlıktır. Özneler daima yalınhaldedir, yüklemesorulan kim ya da ne sorusuna yanıt verir.

Sizi Ayşe Hanımaramış. / arayan kim
Binaönümüzdeki ay biter. / biten ne

Bazıcümlelerde özne, biliniyorsa, söylenmez. Bu türden öznelere gizli öznedenir.

Kapıyılütfen kapatın./ siz-gizli özne
Kitaplarınızı yarın gönderiyorum./ ben-gizli özne
Seni de geziye götürecekler./ onlar-gizli özne

Adcümlelerinde  özneyapan değil olandır. Bu tür cümlelerde yüklem öznenin ne olduğunubelirtir.

Babamiyi bir doktordur./ olan kim-babam
Dayanıklı bir malzemedirbeton. / olan ne-beton

Yüklem ve özne bulunduktan sonra tümleçler (nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci, edatlı tümleç) bulunabilir.

Nesne (düz tümleç):Öznenin yaptığı işten doğrudan etkilenen ya da eyleme konu olan cümlenin yardımcı ögesidir.

Nesnelerya yalın halde ya da ismin i funduszeue.infoın haldeki nesnelere belirtisiz nesne, i halindeki nesnelereise belirtili nesne denir.

Belirtisiz nesneleryükleme sorulan ne, belirtili nesnelerise neyi, kimi, nereyi soruları yöneltilerek bulunur.

Sanagüncel bir kitapvereyim. / ne-güncel bir kitap- belirtisiz nesne

Selda'yıçok ama çok seviyoruz. / kimi-Selda'yı- belirtili nesne
Mavi çantayısana vereyim. / neyi-mavi çantayı-belirtili nesne
Ankara'yıpek sevmiyormuş. / nereyi-Ankara'yı-belirtili nesne

Dolaylı tümleç (yer tümleyici):e, de, ya da den halindeki cümlenin yardımcı ögesidir.

Aldığı eke göre yönelmeli (e), kalmalı (de), çıkmalı (den) dolaylı tümleç adlandırılır.

Yönelmeli dolaylı tümleç: Yükleme neye, kime, nereye soruları yöneltilerekbulunur.

Herkesseni bana soruyor. / kime-bana-yönelmeli dolaylı tümleç
Bu çiçeği bu kumaşa işleyelim. / neye-bu kumaşa-yönelmeli dolaylı tümleç

Kalmalı dolaylı tümleç:Yükleme nede, kimde, nerede soruları yöneltilerek bulunur.

Köydeyaşıyor halamlar. / nerede-köyde-kalmalı dolaylı tümleç
Yarın Serdar'da kalacakmışız. / kimde-Serdar'da-kalmalı dolaylı tümleç

Çıkmalı dolaylı tümleç:Yükleme neden, kimden, nereden soruları yöneltilerekbulunur.

Çarşıdangeldik biraz önce. / nereden-köyden-çıkmalı dolaylı tümleç
Bu kitabı da Mehmet'ten aldım. / kimden-Mehmet'ten-çıkmalı dolaylı tümleç
Çorbadanyemiş de böyle olmuş. / neden-çorbadan-çıkmalı dolaylı tümleç


Zarf tümleci (belirteç tümleci):Yüklemi durum, zaman, miktar, yer-yön bakımından tamamlayan tümleçlerdir.

Yükleme nasıl, ne zaman, ne kadar, nereye, niçin (ne diye, niye, neden) soruları yöneltilerek bulunur.

Eve yürüyerek gitmişler. / nasıl-yürüyerek-zarf tümleci
Dün sizi iki defa aradık. / ne zaman-dün-zarf tümleci
Çok mubeklettim sizi? / ne kadar-çok-zarf tümleci
Konuyu bilmediğim için soruları yanıtlayamadım. / niçin-konuyu bilmediğim için-zarf tümleci
Annemler yukarı çıktı. / nereye-yukarı-zarf tümleci

Not: Nereye sorusuna yanıt veren öge yalın haldeyse zaf tümleci, e halindeyse dolaylıtümleçtir.

Edat (ilgeç) tümleci:Bir soru sözcüğü bir edatla öbekleşiyorsa yanıt veren öge edat tümlecidir.

Okula babamla gittik. / kim ile / babamla / edat tümleci
İzmir'earaba ile gideceğiz. / ne ile / araba ile / edat tümleci

"Dört Haftada Mükemmel Bir Okuma Hızı"

HIZLI OKUMA TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI

İçindekiler:

1. Belirtili nesne hangi soru sorulur?
2. Dolaylı Tümleç nedir ve örnekleri?
3. Belirtili nesne ve belirtisiz nesne aynı cümlede olur mu?
4. Belirtisiz nesne nedir kisaca?
5. Cümlede nesne nedir?
6. Bir cümlede nesne nasıl bulunur?
7. Belirtisiz nesne ek alır mı?
8. Cümlenin öğeleri nesne nedir?
9. Özne sorusu nedir?

Belirtili nesne hangi soru sorulur?

Yüklem bulunduktan sonra, belirtili nesneyibulmak için yükleme “neyi, kimi” soruları yöneltilir. Bu soruların yanıtı, belirtili nesneyiverir. Örneğin, “Her akşam haberleri izlerim.” cümlesinde “neyi izlerim?” sorusunun cevabı olan “haberleri” kelimesi, belirtiyinesnedir.

Dolaylı Tümleç nedir ve örnekleri?

Dolaylı Tümleç, "-E, -dE, -dEn" eklerini alarak cümlenin, dolayısıyla yüklemin anlamını, "fiilin, çıkma (uzaklaşma), bulunma ve yönelme (yaklaşma) bakımlarından ilgili olduğu yer" yönünden tamamlayan öğedir. Yer tamlayıcısı da denir. Biz yazları köye gideriz; sahil lüksümüz yok bizim.

Belirtili nesne ve belirtisiz nesne aynı cümlede olur mu?

Türkçenin söz diziminde bir cümledebirden fazla farklı yer tamlayıcısı, birden fazla farklı zarf tümleci bulunabilir. Türkçe buna imkân vermektedir. Ancak aynı cümledehem belirtilihem de belirtisiz nesnebir arada olamaz.

Belirtisiz nesne nedir kisaca?

İşi yapan kişinin işinden etkilenen her öge nesneolarak değerlendirilmektedir. Nesne Nedir? sözcük yine nesnegörevinde yani işten etkilenen görevinde kullanılıyorsa belirtisiznesnedir.

Cümlede nesne nedir?

Nesne, cümledeöznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Düz tümleç olarak da bilinir. Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur. Yükleme "ne", "neyi" ve "kimi" soruları sorularak bulunur.

Bir cümlede nesne nasıl bulunur?

Nesne, cümledeöznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Düz tümleç olarak da bilinir. Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur. Yükleme "ne", "neyi" ve "kimi" soruları sorularak bulunur.

Belirtisiz nesne ek alır mı?

BelirtisizNesnelerin Özellikleri 1. İsim hal eki almaz. 2. "Ne?" sorusuna cevap verir. 3. İşten etkilenen durumundadır.

Cümlenin öğeleri nesne nedir?

Nesne, cümledeöznenin yaptığı iş ve eylemden doğrudan etkilenen ögedir. Yüklemi geçişli bir fiil olan cümlelerde bulunur. Yükleme "ne", "neyi" ve "kimi" soruları sorularak bulunur.

Özne sorusu nedir?

Özneya da fâil, bir cümlede yüklem ile bildirilen işi, eylemi ya da oluşu yerine getiren veya yüklem vasıtasıyla hakkında bilgi verilen öğe. Özneyükleme sorulan "kim" ve "ne" soruları ile tespit edilir.