Deniz Baykal Felc
kaynağı değiştir]
| Wikimedia Commons'ta Deniz Baykal ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
kaynağı değiştir]
| Wikimedia Commons'ta Deniz Baykal ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
T24 Ankara
\nAnkara’daki evinde 84 yaşında yaşamını yitiren Deniz Baykal, yaşamı boyunca siyasetten hiç kopmadı. 30 yaşında başladığı aktif siyaset hayatında genel başkanlıktan bakanlığa kadar birçok görevde bulunan Baykal, Türk siyasetinde derin izler bıraktı.
\nTürkiye'de sosyal demokrat siyaset hayatının kilit isimlerinden olan Deniz Baykal, siyasi yaşamı boyunca parti içerisinde verdiği mücadelelerle gündeme geldi. CHP ve SHP'nin önemli isimlerinden Bülent Ecevit ve Erdal İnönü ile girdiği siyasi rekabetler hep tartışma konusu oldu.
Baykal, kısa aralıklı kesintiler olsa da 15 yıl süreyle genel başkanlığını yaptığı CHP’nin tarihine de damgasını vurdu. yılında, gizli çekilmiş vide kaydının kamuoyunun gündemine gelmesiyle genel başkanlıktan istifa eden Baykal, kısmi felç geçirdiği yılına kadar da siyasetten hiç kopmadı. Bu tarihten sonra da milletvekili olarak siyasette kaldı.
yılında Antalya’da doğan Deniz Baykal, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra doktorasını yine aynı üniversitede Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde tamamladı. ABD’de iki yıl daha doktora çalışmasını sürdüren Baykal, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’nde siyaset bilimi doçenti olarak öğretim üyeliği görevine başladığı yıl olan yılında CHP’den girerek siyaset hayatına atıldı.
\nyılındaki genel seçimlerde CHP’den Antalya milletvekili seçilen Baykal, ’te Bülent Ecevit’in başbakanlığında kurulan koalisyon hükümetinde Maliye Bakanı oldu. ’de kurulan 3. Ecevit hükümetinde de Enerji Bakanlığı görevinde bulundu.
\n
Bu dönemde MYK üyeliği ve genel sekreter yardımcılığı görevlerine de gelen Baykal, Ekim ara seçimlerinden sonra toplanan olağanüstü kurultayda parti yönetimine muhalefet etti. Ecevit’e karşı parti içi muhalefetin başını çeken Baykal, 12 Eylül darbesinin ardından bir süre Ankara'da gözetim altında tutuldu.
Anayasası ile beş yıl süreyle siyasi yasaklı hale gelen Baykal, ’te bu yasağa uymadığı gerekçesiyle bir grup CHP’li ve AP’li politikacıyla Çanakkale Zincirbozan Askeri Tesisleri'nde ikinci kez gözetim altına alındı. Baykal, ’te Erdal İnönü’nün genel başkanı olduğu Sosyal Demokrasi Partisi’ne katıldı.
Bu partinin Sosyal Demokrat Halkçı Parti’yle (SHP) birleşmesiyle SHP’li oldu. yılındaki genel seçimlerde yine Antalya’dan bu kez SHP’li olarak Meclis’e girdi. SHP’de grup başkan vekilliği ve genel sekreterlik görevlerinde bulundu. Bu süreçte SHP’de üç kez Erdal İnönü’nün karşısına genel başkan adayı olarak çıktı ancak başarılı olamadı.
Baykal, yılında CHP’ye yeniden kurdu ve aynı yıl toplanan kurultay ile 54 yaşında CHP Genel Başkanlığına seçildi. Atatürk, İsmet İnönü ve Ecevit’in ardından dördüncü CHP Genel Başkanı olan Baykal, ’lü yıllarda ortaya çıkan sol partilerin birleşme arayışı sürecinde aktif rol aldı.
SHP, CHP'ye katıldı ve varlığını sonlandırdı. Genel başkanlığa ise Hikmet Çetin seçildi. Bir kaç ay sonra yapılan kurultayda Baykal yeniden genel başkan oldu. CHP, aynı yıl DYP ile koalisyon hükümetini kurdu.
Baykal, yılının Ekim ayında kurulan DYP-CHP koalisyon hükümetinde Başbakan Yardımcılığı ile Dışişleri Bakanlığı görevlerini üstlendi. Baykal, bu koalisyonu erken seçim şartı ile kabul etmişti. Aynı yıl yapılan erken seçimlerin ardından ANAP-DYP koalisyonunun kurulmasıyla bakan ve başbakan yardımcılığı görevlerinden ayrıldı.
CHP, 18 Nisan seçimlerinde parlamento dışında kaldı. Kendisi de partisi ile birlikte parlamento dışında kalan Baykal, seçimlerden dört gün sonra partisinden istifa etti ancak, 30 Eylül ’de düzenlenen olağanüstü kurultay ile yeniden CHP Genel Başkanı oldu.
\nAKP’nin iktidara geldiği 3 Kasım genel seçimlerinde CHP’nin oyu yüzde ’te kaldı. Baykal, 22’nci dönemde mecliste ana muhalefet partisinin genel başkanı olarak görev yaptı. Baykal liderliğindeki CHP, o dönem siyasi yasaklı olan Recep Tayyip Erdoğan’ın milletvekili seçilmesinin önündeki engelin kaldırılması için yapılan anayasa değişikliği düzenlemesine destek verdi.
CHP’nin desteği ile AKP’nin o dönem de genel başkanı olan Erdoğan’ın başbakanlığa ve sonrasında da cumhurbaşkanlığa uzanan yolunun önü açılmış oldu. Bu desteğin ardından Baykal’ın, AKP ile pazarlık yaptığı iddiaları gündeme geldi.
Baykal, bu iddialara karşı \"İnancımızın, anlayışımızın gereği olarak demokrasi ve hukuk açısından çarpık tabloyu değiştirmek için tamamen kendi inisiyatifimizle, kendi girişimimizle hiçbir müzakere yapmadan harekete geçtik” savunmasını yaptı.
Gizli kamera kaydı ve istifa süreci
\nBaykal, genel seçimlerine de CHP’nin genel başkanı olarak girdi. CHP’nin içinde bulunduğu sol ittifak yüzde oy aldı. Başarısızlık eleştirilerini kabul etmeyen Baykal, ’deki kurultayda genel başkan seçildi. Baykal, kısa süren kesintilerle 15 yılın üzerinde süren genel başkanlık görevinden 10 Mayıs ’da istifa etmek zorunda kaldı.
Baykal’ı istifaya götüren süreç, gizli kamera ile çekilmiş görüntülerinin internet yoluyla kamuoyunun gündemine gelmesi ile başladı. Baykal, kendisine “komplo” kurulduğunu belirtirken, CHP’liler görüntülerin Baykal’ın özel hayatını ilgilendirdiği savunmasını yapmıştı. Erdoğan ise, “Bu özel değil, genel genel…” eleştirisinde bulunmuştu.
İstifa eden Baykal'ın genel başkanlığa davet edileceği kulislerde konuşulurken CHP Grup Başkanvekili olan Kemal Kılıçdaroğlu genel başkan adayı oldu ve seçildi.
CHP, TBMM Başkanlığına aday gösterdi
\nİstifasının ardından siyasi hayatını Antalya milletvekili olarak sürdüren Baykal, ve seçimlerinde de Antalya milletvekili olarak seçildi.
AKP'nin tek başına iktidar olacak çoğunluğu sağlayamadığı 7 Haziran seçiminden iki gün sonra Erdoğan ile yaptığı görüşme çok konuşulan Baykal, Meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla 25’inci dönemin ilk oturumunu açtı. Baykal, CHP tarafından bu dönemde TBMM Başkan adayı olarak gösterildi.
Baykal’ın son turdaki rakibi İsmet Yılmaz oy ile Meclis Başkanı seçildi. Baykal, Yılmaz seçilene kadar Meclis Başkanlığına vekalet etti. Baykal, 1 Kasım 'te yapılan seçimlerde de Antalya Milletvekili seçildi. Aynı şekilde bu seçimlerden ardından da Meclisin en yaşlı üyesi sıfatıyla yeni başkan seçilene kadar geçici Meclis Başkanlığı yaptı.
yılında kısmi felç geçiren Baykal, tedavi için Almanya’ya gitti. Burada yaklaşık dört ay kaldıktan sonra Türkiye’ye dönen Baykal, 24 Haziran seçimlerinde de CHP’den Antalya milletvekili seçildi sağlık sorunları nedeniyle ancak sekiz ay sonra Meclis kürsüsünde yemin edebildi.
Tekerlekli sandalye ile kürsüye gelen Baykal, doktor oğlu Prof. Ataç Baykal'ın kablosuz kulaklıktan okuduğu yemin metnini tekrarlayarak ant içti. 21 Şubat , Baykal’ın yıllarını geçirdiği Meclis’e son kez ziyaret ettiği tarih oldu.
Kürsüye çıktığı sırada tüm milletvekilleri Baykal’ı ayakta alkışlarken eşi Olcay Baykal, gözyaşlarına hakim olamadı. Uzun süredir sağlık sorunları ile mücadele eden Baykal, Ankara’daki evinde tedavi görüyordu.
TIKLAYIN Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök, ayağını kırdığı gerekçesiyle kaldırıldığı hastanedegeçirdiği ameliyattan sonra kendisini ilk arayanın, eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal olduğunu yazdı. Özkök, telefonda, geçmiş olsun dileklerini ileten Baykal'a, "Dönüşünüzü bekliyorum. Çok iyi bir şişe şarabım var ve birlikte caz dinleyeceğiz” dediğini aktardı. Özkök'ün, "Kırık bir yılbaşı gecesinin hikâyesi" başlığıyla (2 Ocak ) yayımlanan yazsının ilgili bölümü şöyle: Yıllar önce böbrek taşı düşürdüğümde ilk arayan kişi rahmetli Süleyman Demirelolmuştu Bu defa daha büyük bir sürpriz oldu Telefonum çaldı Arayan Deniz Baykal’ın kızı Aslı “Babam konuşmak istiyor” dedi ve telefonu verdi Deniz Bey “Geçmiş olsun” dedi Ben de ona “Dönüşünüzü bekliyorum. Çok iyi bir şişe şarabım var ve birlikte caz dinleyeceğiz” dedim Fark ettim ki, bu yıl aldığım en güzel yılbaşı hediyesi Deniz Bey’in sesiydi Özlemişim onun sesini ve sağlık haberini Sosyal demokrat partiler yerel seçimlerine üç parça halinde (SHP, DSP, CHP) katıldı. Üç partinin de seçimlerde düşük oy alması parti tabanlarında birleşme baskısını artırdı. DSP baştan olumsuz yanıt verirken, SHP bu talebe olumlu yaklaştı. Sürdürülen görüşmeler sonucu iki partinin genel başkanları Murat Karayalçın ve Baykal arasında Birleşme Protokolü imzalandı; bütünleşme kurultayının 28 Ocak 'te yapılması kararlaştırıldı. Ancak, Baykal ile Karayalçın'ın genel başkanlık ve birleşmenin hangi partinin tüzel kişiliği altında olacağı konusunda anlaşmazlık yaşaması üzerine kurultay gerçekleşmedi. Daha sonraki süreçte Karayalçın ile Baykal, Hikmet Çetin'in genel başkanlığı üzerinde uzlaşmaya vardı.[9] 18 Şubat 'te iki partinin kurultayı yapıldı ve SHP kendisini feshederek CHP'ye katıldı. Hikmet Çetin oybirliğiyle CHP Genel Başkanı seçildi. Birleşmeden sonra, Eylül tarihlerinde Ankara'da yapılan CHP Olağan Kurultayı'nda Murat Karayalçın'ı yenerek genel başkanlığa seçildi; Parti Meclisi de Baykal'ın listesinden oluştu. Kurultay'dan sonra DYP-SHP koalisyonunun yeni başbakan yardımcısı olan Baykal, ortağı Tansu Çiller’den İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir’in istifasını istedi; ancak Çiller bunu kabul etmedi. Bozulan ortaklık nedeniyle Çiller, hükûmetin istifasını Cumhurbaşkanı Demirel’e sundu. Çiller, azınlık hükûmeti kurdu; ancak güvenoyu alamadı. Bunun üzerine Çiller ve Baykal yine bir araya geldi. Baykal, genel seçim şartıyla koalisyon kurabileceğini söyledi ve 24 Aralık tarihinde seçim yapılması kararı çıktı. 30 Ekim tarihinde kurulan DYP-CHP koalisyon hükûmetinde Başbakan Yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevlerini üslendi. 24 Aralık milletvekili genel seçimlerinde yeniden Antalya milletvekili oldu. Seçimleri takiben Hükümetin (Anayol Hükûmeti) kurulmasıyla Dışişleri Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı görevlerinden ayrıldı. 'de kurulan Anasol-D Hükümetini dışarıdan destekledi. 23 Mayıs tarihinde yapılan Cumhuriyet Halk Partisi Olağan Kurultayında genel başkanlığa 3. kez seçildi. Baykal ile başbakan Mesut Yılmaz arasında 3 Haziran 'de erken seçim konusunda bir protokol imzalandı; seçimlerin 18 Nisan tarihinde yapılması kararlaştırıldı. Ancak 'in yaz aylarında patlak veren Türkbank Skandalı'ndan sonra hükûmetten desteğini çekti. Anasol-D Hükûmeti, yolsuzluk ve Türkbank ihalesi konusunda verilen gensorunun TBMM'de kabul edilmesi üzerine 25 Kasım tarihinde düştü. 18 Nisan seçimlerinde, yüzde 8,71 oy alan Deniz Baykal liderliğindeki Cumhuriyet Halk Partisi tarihindeki en kötü seçim sonucunu alarak yüzde 10'luk seçim barajını aşamadı ve ilk kez TBMM dışında kaldı. Seçim yenilgisinin ardından istifa etmeyeceğini açıklayarak kendisine yöneltilen tepkileri artıran Baykal, sonunda tepkilere karşı duramayarak 22 Nisan tarihinde genel başkanlıktan istifa etti. 30 Eylül tarihinde Ankara'da toplanan Cumhuriyet Halk Partisi Olağanüstü Kurultayında yeniden seçilerek dördüncü kez CHP Genel Başkanı oldu. kaynağı değiştir]Almanya'da tedavi gören Deniz Baykal, ayağını kıran Ertuğrul Özkök'ü aradı
Ana muhalefet partisi lideri[değiştir