Kurban Eti Kaç Eve Dağıtılır

Kurban Bayram’ında kurban kesen kişilerin kurban etini nasıl dağıtılacağı konusunda bilgili olması gerekmektedir. İbadetin tam anlamıyla yerine getirilmesi için Kurban nasıl pay edilir, kurban eti nasıl dağıtılır gibi konularda dini kaynaklar üzerinden referans alınarak gerekli olan işlemler yapılmalıdır.

Allah'a yaklaşmak ve Allahü Teala için kurban kesmek çok faziletli ibadetlerden birisidir. Kurban kesmenin temel amaçlarından birisi toplum içerisindeki yardımlaşmanın arttırılmasıdır. Sadece zengin kişilere yükümlülük olarak getirilen kurban kesme, fakir olan vatandaşların kapsam dışında kalmasını sağlamıştır. Böylece belirli bir maddi güce sahip olan kişiler, inançları doğrultusunda Kurban Bayramı'nda kurban kesebilmektedir. Kesilecek kurban etleri ise belirli bir oranda kurban kesen kişinin olurken kalan tüm bölümlerinin fakir, fukara ve ihtiyaç sahiplerine dağıtılması esastır. Böylece yıl boyunca et almakta zorluk çeken ve et yemeyen kişiler, kurban eti yardımı ile birlikte et yemesi, yardımlaşmanın sağlanması hedeflenmektedir.

Kurban eti nasıl pay edilir?

Kurban eti kesiminde Diyanet İşleri Başkanlığı gibi kaynaklarda nasıl davranılması gerektiği detaylı olarak belirtilmektedir. Mevcut bilgilere göre kurban etinin üçe bölünmesi gerekir. 3'e bölünen kurbanın bir bölümü kurban kesemeyen yoksullara, bir bölümü akraba, tanıdık ve komşulara kalan son bölümü ise evde tüketilmek üzere ayrılmalıdır. Kurban etinin dağıtımında mevcut olan 3 bölümden her biri uygun bir şekilde parçalanarak verilmelidir. Kişilerin en az bir öğün yiyebileceği kadar miktardaki etin dağıtılması gerekir. 

Hali vakti yerinde olan kişiler, Kurban etinin tamamını dağıtma konusunda da özgürdür. Kişiler birden fazla kesecekleri kurbanlıklar ile evine daha fazla kurban eti ayırma ve daha fazla kişiye kurban eti paylaştırma şansına sahip olmaktadır. 

Kurban nasıl pay edilir? 

Özellikle büyükbaş hayvan için ortak bir şekilde kesim yapılması halinde hayvanın mevcut etlerinin nasıl paylaşılacağı da önemlidir. Büyükbaş kurban kesimi yapıldıktan sonra kişilere et, tartılarak ve eşit olarak paylaştırılmalıdır. Helalleşerek etin paylaşılması caiz değildir. Bununla birlikte büyükbaş hayvan için anlaşan kişilerin kurbanlığı birine teslim ederek tüm yetkileri ona vermesi halinde yetkiyi alan kişinin mevcut kurban etini istediği şekilde dağıtması söz konusu olmaktadır.

 Kurban Nasıl Dağıtılır?

 Diyanet İşleri Başkanlığı kapsamında bu konu değerlendirilmiştir. Bu kapsamda Hz. Peygamberimiz (s.A.S.), kurban etinin tam olarak üçe taksim edilerek bir kısmının kurban kesecek durumu olmayan yoksul kimselere dağıtılmasını, bir kısmının akrabalar ile tanıdıklarla ve komşular ile paylaşılması gerektiğini, geriye kalan bir bölümünün ise evde yenilmesini önermiştir.

 Kurban etinin tamamı ev içerisinde bırakılabilmektedir. Bunun dışında, maddi durumu iyi olan Müslüman kimselerin, toplumda muhtaç olanların arttığı bir dönem içinde kurban etlerinin birçoğunu hatta bütününü dağıtmalarının çok daha uygun olduğu belirtilmiştir. Şâfiî mezhebine bakıldığında ise, kurban etinin içinden az olsa bile fakir olan kişilere verilmesi gerekli görülmüştür.

 Kurban Eti Kaç Kişiye Dağıtılmalıdır?

 Kurban eti eşit kısımlara ayrılması gerekmektedir. Bunun için tartı yardımı ile eşit biçimde bölünmektedir. Kurbanın sakatatı da dahil olmak üzere yenilebilen tüm bölgelerinin paylaşılması gerekmektedir. Tartılmadan bölüşmek ve helâlleşmek caiz olmamaktadır, faiz olmaktadır. Yedi kişiden dört tanesine et ile beraber bir tane bacak, beşinci kişiye et ile beraber derisi, altıncı kişiye et ile beraber başı verilir ise, tartmadan paylaşmak o halde caiz olmaktadır.

 Yedinci kişiye bir şey koymak gerekmemektedir. Kurbanın mevcut etinin eşit olacak şekilde tartılmasının ardından, paylaşmak amacı ile kur'a çekmek daha iyi bir seçenek olmaktadır. Bir malı, ortakların arasında taksim edebilmek için, kur'a çekmek tamamen caizdir ve aynı zamanda da sünnettir. Kurban etinin tartılmadan paylaşılması, biri diğerine, defter, mendil kalem ve benzeri gibi bir araç verir ise, paylaşma sahih olmaktadır. Taksim etmeden önce etin bir bölümünü pişirip, ortak olanların müşterek yemeleri caiz olmaktadır Mutfakları bir olan baba oğlun ya da karı kocanın ortaklaşa kesmiş oldukları kurbanı, tartarak paylaşmaları gerekmektedir.

İlk günü itibariyle dini vecibelere uygun bir şekilde hayvanların kesileceği, akrabaların ziyaret edilip bayramlaşma merasiminin gerçekleştirileceği Kurban Bayramı için saatler kaldı. Peki kurban eti nasıl dağıtılır? Kurban eti kimlere verilmelidir?

KURBAN ETİ NASIL DAĞITILIR?

Hz. Peygamber (s.a.s.), kurban etinin üçe taksim edilip, bir bölümünün kurban kesemeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir kısmının da evde yenmesini tavsiye etmiştir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 10). Kurban etinin tamamı evde bırakılabilir (Tahâvî, Şerhu me‘âni’l-âsâr, IV, ). Ancak, durumu iyi olan müslümanların, toplumda muhtaçların arttığı bir dönemde kurban etlerinin çoğunu hatta tamamını dağıtmaları daha uygun olur. Şâfiî mezhebine göre ise, kurban etinden az da olsa fakirlere verilmesi gerekir (Bkz. Nevevî, el-Mecmû‘, VIII, ).

KURBAN ETİNİN YENİLMEYECEK YERLERİ NERESİDİR?

Etlerinin yenmesi helal olan hayvanların, -ister kurban olarak ister başka bir amaçla kesilmiş olsun- kanları, ödleri, bezeleri, idrar torbaları, cinsel organları ve husyelerini (yumurtalarını) yemek tahrîmen mekruhtur (İbn Nüceym, el-Bahr, VIII, ; el-Fetâva’l-Hindiyye, VI, ).
Bir hadisi şerifte Hz. Peygamberin (s.a.s.), eti yenen hayvanların cinsel organlarının, husyelerinin (yumurtalarının), dübürlerinin (anüslerinin), bezelerinin, öd keselerinin, mesanelerinin yenilmesini uygun görmediği bildirilmektedir (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, X, 12). Bununla birlikte Malikî ve Şâfiî mezheplerinde eti yenen hayvanların yumurtalarını (husye) yemek caizdir (Uleyş, Şerhu minah, V, ; Zekeriyyâ el-Ensârî, Esne’l-metâlib, IV, ).
Kurbanın veya başka bir amaçla kesilen bir hayvanın yenilmeyen kısımlarını toprağa gömmek, sağlık ve çevreyi temiz tutma açısından öncelikli olmakla beraber çevreyi kirletmemek kaydıyla, kedi ve köpek gibi hayvanlara da verilebilir.

KURBAN DERİSİ SATILABİLİR Mİ?

Kurbanın derisi, yünü, bağırsakları, kemikleri, iç yağı gibi eti dışında kalan parçalarının da sahibine gelir temin etmek amacıyla para ile satılması câiz değildir. Bunları kurban sahibi evde kullanabileceği gibi kullanılmak üzere birine hediye de edebilir. Şayet satacak olursa parasını tasadduk etmesi gerekir. Kurbanın bu parçalarının veya satımı halinde parasının hayır işlerine sarfedilmesine, diğer bir anlatımla tasadduk etmenin dinen câiz olduğu kişi ve yerlere verilmesine özen gösterilmelidir. Bu parçalar da kurban ibadetinin devamı olarak görülmeli, aynı anlayış ve amaçla (Allah rızâsına uygun şekilde ve uygun yere) sarfedilmeli veya tüketilmelidir.

KURBAN KESİLİRKEN ÜCRETİ DERİ İLE ÖDEMEK CAİZ MİDİR?

Şayet kurban ücretle kestirilmişse, kesim ücreti kurbanın eti veya derisiyle veya bunların parasıyla ödenmez. Hayvanın kesim ameliyesi ibadet değildir. Bu yüzden kurban kesen kasabın ücret alması caizdir. Ancak kesim işini yapan kişiye ücret olarak kurbanın derisi veya etinin bir kısmı verilemez. Çünkü verildiği takdirde, kurban ibadetini yerine getirmek için gerekli maddi külfetin bir kısmı bizzat ibadetin kendisi üzerinden karşılanmış olur. Hz. Ali’nin şöyle dediği rivayet edilmiştir: “Resûlullah (s.a.s.), develer kesilirken başında durmamı, derilerini ve sırtlarındaki çullarını yoksullara paylaştırmamı emretti ve onlardan herhangi bir şeyi kasap ücreti olarak vermeyi bana yasakladı ve ‘kasap ücretini biz kendimiz veririz’ buyurdu.” (Buhârî, Hac, ; Müslim, Hac, ; Ebû Dâvûd, Menâsik, 21)