Öksürükten Uyuyamıyorum Ne Yapmalıyım

PASTİLLER DE TETİKLİYOR

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Can Öztürk: “Başvuran hastaların daha çok tarif ettiği sıkıntı, boğazın gerisinde ani olarak ortaya çıkan bir rahatsızlık hissini takiben öksürüğün tetiklenmesi ve krizler halinde gelen öksürük nöbetleri. Halk arasında bilinen ve öksürüğe iyi geldiği düşünülen bazı karışımların ya da bitkisel çayların işe yaramadığını söylüyorlar. Üstelik, öksürük şurupları ve öksürük kesici ilaçlardan da fayda göremiyoruz. Yaygın olarak kullanılan ve boğaz pastili olarak bilinen ürünlerin bazıları öksürüğü daha fazla tetikleyebiliyor. Bu öksürüğün nedeni olarak yaptığımız değerlendirmelerde kuru ve üst hava yollarını etkileyen nitelikte olmakla birlikte, hastalarda alt hava yollarında astım benzeri bulgular ortaya çıkarması. Bu inatçı öksürük için kullanılabilecek özellikte, havayollarındaki sinir uçlarında aşırı duyarlılığı azaltacak bazı ilaçlar öneriyoruz. Bunlar burunda etki yapabilen (nazal steroid gibi) ya da bronşlarda etki yapabilen ilaçlar (inhaler ilaçlar). Böylece hastalarda öksürük refleksini uyandıran aşırı hassasiyet ve mikrobik olmayan iltihapların kontrol altına alınmasına katkı sağlayabiliyoruz.”

ALERJİ TESTİ YAPTIRIN

Ankara Atatürk Sanatoryum Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Aydın Yılmaz: “Viral üst solunum yolu enfeksiyonları, uzamış öksürük yapıyor. Hele zeminde bronş duyarlılığı olan, atopik eğilimli kişilerde biraz daha uzun sürebiliyor. Hatta bu öksürük üç ayı bile bulabiliyor. Uzamış öksürükte hastalar kafalarına göre ilaç kullanmamalılar. Bu tür öksürüğü olan kişilerin atopik bir bünyeye sahip olup olmadıkları, astım hastası olup olmadıkları mutlaka araştırılmalı. Solunum fonksiyon ve alerji testleri yapılmalı. Eğer alerji varsa ilaçlara başlanması gerekir. Bazı öksürük şurupları da bu durumda işe yarar ama mutlaka hekim karar vermeli. Yine uzamış öksürüğü olan kişiler sigara da içiyorsa, bu öksürüğe balgam eşlik ediyorsa altta yatan bir akciğer kanseri riski olabilir. Bu kişilerin mutlaka doktora görünmelerini ve geç kalmadan bir akciğer filmi çektirmelerini öneriyorum.”

SUSUZ KALMAYIN

Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık: “Daha önce kış aylarında bir iki virüsü bir arada ön planda görürdük ama bu sene ’ini birden görüyoruz. İnsanlar maske takmadıkları için, üç yıl boyunca da bağışıklık sistemimiz bunları unuttuğundan belirtili enfeksiyon geçirme ihtimalimiz artıyor. Ve son zamanlarda uzun süren şikâyetlerin bir nedeni arka arkaya bu virüs enfeksiyonlarına maruz kalmamız, bir nedeni de komplikasyon gelişimine bağlı uzama. Genelde bu virüs enfeksiyonları bir hafta içinde iyileşiyor. Ancak bazen komplikasyon (faranjit, tonsillit, zatürre, bronşit, sinüzit gibi) gelişebiliyor. Bu nedenle de öksürük belirtileri çok daha uzun sürüyor. Vatandaş eğer bir hafta içinde belirtiler gerilemiyorsa, ateş düşmüyor, öksürük artıyorsa, nefes darlığı varsa bir hekime başvurmalı. Komplikasyon gelişmişse hekim ek tedavi vermeli. Her soğuk algınlığı, öksürük semptomu geçirenlere tavsiye edebileceğimiz önlemler var. Örneğin bu kişiler susuz kalmayacaklar. Son dönemde her ne kadar işe yaramadığı düşünülse de öksürüğü hafifletmek adına ıhlamur, nane-limon gibi kış çaylarının tüketilmesi, sigarasız ortamlarda bulunulması ve soğuk havaya çıkarken atkı ve maske kullanılmasını tavsiye ediyorum.”

BULAŞICI DEĞİL

Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü: “Genelde ayakta atlatılıyor ama sürekli bir burun akıntısı, boğazda kaşıntı hissi ve ağrı var. Hasta şöyle diyor; ‘İyileştim, aslında iyiyim. Grip zamanındaki gibi değilim. Ateşim yok, halsizliğim yok. İştahım düzeldi, ağrım ve sızım kalmadı. Fakat kuru bir Öksürük var. Rahatsız edici bir öksürük. Gün boyu nöbetler şeklinde rahatsız ediyor. Gece öksürükten uyuyamıyorum. O kadar fazla öksürüyorum ki sosyalleşmemi engelliyor.’ Hasta toplum içine çıkamıyor, insanların arasına karışamıyor. Çünkü şu sıralarda herhangi biri, yanımızda öksürse; hepimiz ister istemez duyarlıyız. ‘Bana da bir şey bulaştırır mı’ diye düşünüyoruz. Öksüren kişi de bundan rahatsız oluyor. Bu, aslında bulaşıcı bir hastalığa ait öksürük değil. Post enfeksiyon, öksürük dediğimiz bizim enfeksiyon sonrası hava yollarında ortaya çıkan aşırı duyarlılığın neden olduğu bir nevi astıma benzer bir tablonun neden olduğu öksürük."

Dr. Sakine Işık, “Dikkat! Nefes darlığı, göğüsde tıkanma hissi, hışıltı, hırıltı ve geceleri sabaha karşı uykudan uyandıran, eforla ve keskin kokular ile artan kuru öksürüğünüz varsa “Astım” hastası olabilirsiniz” dedi.

Dr. Sakine Işık, Astım nedir? Hangi şikayetlerin varlığın da astım düşünülmelidir? Astım tanısı nasıl konur? Astım tedavisi nasıl yapılmalıdır? Konularında önemli bilgiler verdi.

“Astım alt hava yollarının mikrobik olmayan kronik iltihabi hastalığıdır. Astımın tüm dünyada yaklaşık milyon kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir” diyen Dr. Sakine Işık, “Astımlı hastalar da allerjenler gibi bir takım tetikleyicilerle karşılaşma sonrası alt hava yollarında geri dönüşümlü daralmalar meydana gelmektedir.

Astım genetik ve çevresel risk faktörlerinin etkileşimi ile ortaya çıkmaktadır. Anne ya da babada alerjik hastalık öyküsü, sigaraya aktif ve/veya pasif maruziyet, obezite, hava kirliliği astım gelişimi için önemli risk faktörlerindendir.

Astım tanısında en önemli basamak hastanın öyküsüdür. Öyküde öksürük, nefes darlığı, hırıltılı solunum, göğüs de tıkanma hissi gibi şikayet varlığında astım tanısı akla gelmelidir. Öksürüğün kuru olması, geceleri sabaha karşı artarak kişiyi uykudan uyandırması, eforla ve keskin kokular ile karşılaşma sonrası artması astım tanısını düşündürmelidir. Astım da şikayetler ataklar halinde gelebildiği gibi kontrolsüz astım hastalığı olanlar da süreklilik de arz edebilir. Şikayetlerin viral solunum yolu enfeksiyonları, ev tozu akarları, evcil hayvanlar ve polenler gibi alerjenler, egzersiz, soğuk ve kuru hava gibi tetikleyicilerle karşılaşma sonrası ortaya çıkması da astım tanısını desteklemektedir. Çocuk Alerji ve İmmunoloji Uzmanları tarafından yapılan alerji testleri ile astıma neden olan alerjenler tespit edilmektedir. Solunum fonksiyon testleri astımın tanısı, hastalığın ağırlığı ve tedavinin planlanması aşamalarında kullanılmaktadır” dedi.

Astım tedavisinde hedef astım ataklarının engellenmesi, şikayetlerin kontrolünün ve egzersiz dahil normal aktivitelerin sağlanarak yaşam kalitesinin artırılması olduğunu anlatan Dr. Sakine Işık, açıklamasını şöyle sürdürdü; “Bu amaçla hasta-hekim işbirliğinin sağlanması ve astım hastalarının eğitimi oldukça önemlidir. Tedavi de öncelikle astım atağına neden olan tetikleyiciler tespit edilmeli ve korunma önlemleri konusunda hastalar bilgilendirilmelidir. Astımlı hastalar da tedavi de şikayetlerin sıklığına ve ağırlığına göre ilaçlar ve Çocuk Alerji ve İmmunoloji uzmanları tarafından seçilmiş hastalara uygulanan alerjen immunoterapi ( aşı) kullanılmaktadır.”