Guvem Erigi Receli

     Pazarda Kazdağlarından köylülerin getirdiği güvem eriklerini görünce dayanamadım biraz fazla aldım. Bir kısmını reçel yaptım ama çekirdeklerini çıkarmak zor olduğundan az miktarda deneyip kalanını marmelat ve güvem şerbeti olarak değerlendirdim. Benim aldığım meyveler epey olgun olunca bir gece önce şekerde bekleterek biraz sulandıktan sonra kullandım. Eğer meyveler olgun değil ise su oranını biraz daha arttırabilirsiniz. 

Malzemeler:

• 2 su bardağı güvem eriği 
• 2 su bardağı toz şeker 
• 1 su bardağı su 
• Yarım limonun suyu

• Güvem eriklerinin yaprakları, dalları ayıklanır iyice yıkanıp, süzülür.
• Derin bir tencerede üzerine su ve şeker eklenerek yumuşayıp, koyulaşana kadar pişirilir.
• Limon suyu da eklenip, reçel kıvamını alınca ocaktan indirilir.
• Kavanozlara paylaştırılıp, kapağı kapatılarak ters çevrilir.

Halk arasında “Çakal eriği” olarak da bilinen “Güvem Eriği” Trakya’da su kenarlarında, yol boylarında, tarla sınırlarında doğal olarak yetişen bir çeşit yabani eriktir. Son yıllarda doğal beslenmeye olan yönelim sebebiyle, bu bitkiden elde edilen ürünler Trakya köy sofralarında senelerdir tüketilmekteyken, şehirlerde yaşayanların beslenme alışkanlıklarında da öne çıkmaya başlamıştır. Çiçeğinden çayı yapılan güvem eriği, özellikle mor meyvelerinden elde edilen marmelatı ve ferahlatıcı bir içecek olan şurubu-şerbeti ile doğal ürünlerle beslenme ihtiyacı duyanların sofralarda yer bulmaktadır.

Trakya yöre mutfağında köy sofralarında senelerdir değerlendirilen bu ürün özellikle Kırklareli mutfağında çok daha yer edinmiştir. Kırklareli’nin özellikle Balkan köylerinde ( Istrancalar bölgesi ) doğal ortamlarında bolca bulunan güvem erikleri, doğal beslenme üzerine Türkiye’de de kendini gösteren ihtiyaca cevap verecek şekilde Kırklarelili gıda üreticilerinin de dikkatinden kaçmamıştır. Kırklareli’nin en bakir yerleşimlerinden olan Kofçaz ilçesinde köy kadınları tarafından işlenen güvem erikleri, özel teşebbüsün elinde marka değeri yaratılarak Türkiye ve dünya pazarında kendine yer edinme gayretleri içerisindedir. “Köysel” markalı ürünler kısa sürede dikkatleri üzerinde toplamayı başarmıştır.

Güvem erikleri Eylül-Ekim gibi toplanabilmektedirler. Halk arasında makbul olanı Ekim ortasından sonra toplanan güvem erikleridir. Halk bu durumu izah ederken “Üzerine kırağı düşmüş güvem…” tabirini kullanırlar. Bu tabir güvem eriği meyvelerinin daha olgun, kolay yumuşayan, rengini daha kolay salan ürünler olduğun halk diline yansımış ifadesidir.

Trakya’da bolca yetişen güvem eriği sağlık açısından faydaları ile de bolca değerlendirilmesi gerken bir üründür. Çocuklarda büyümeyi ve iştahı destekleyen özelliği ile çocuklara önemle tavsiye edilir. Böbrekler, idrar yolları rahatsızlıkları, prostat, akne ve cilt problemlerinde faydası bulunmaktadır. Şekeri düzenleyici özelliği de bulunan güvem eriği, tazeyken söktürücü, kuruyken de peklik verici yapısıyla farklı özellikler gösterir. Kansere, kronik hastalıklara ve yaşlılıktaki eklem asınmalarına neden olan insan vücudundaki serbest radikallerin dengelenmesinde aynı etkiyi gösteren diğer besinlere göre ( Örneğin; Çilek ) birkaç kat daha etkili olduğu yapılan araştırmalar sonucu belirlenmiştir. Vücuda dinnçlik veren güvem eriği; terletici, söktürücü, kan temizleyici özellikleriyle de kilo verme üzerinde belirgin destekleyici sonuçlar vermektedir.

Güvem eriği Trakya mutfağında özellikle marmelatı ve şurubu yapılarak değerlendirilir. Yapılış aşamaları hemen hemen aynıdır. Konsantre hale getirilen şurubu bire bir ölçü su ile sulandırılarak dinçlik vermesi için tüketilebilir. Biz size aşağıda geleneksel yollarla hazırlanan iki tarif vereceğiz. Genel aşamaları benzerlikler gösteren; Güvem eriği marmelatı ve Güvem eriği şurubu…

GÜVEM ERİĞİ MARMELATI

Malzemeler :

• 5 kg güvem eriği
• 2 kg şeker
• 4-5 Bardak su

Yapılışı :

• Güvem eriklerini saplarından ayıklayıp, bolca su içerisinde bir parça sirke ilavesi ile dinlendirerek toz-toprağını çökeltin.
• Bolca su ile durulayıp, derince bir tencereye alın.
• 4-5 bardak su ilave edin ( Suyun illaki üzerine geçmesi gerekmiyor ) ve ara sıra karıştırarak güvemlerin yumuşamasını sağlayın.
• Kenarda soğumaya aldığınız güvemleri kevgirden geçirin.
• Kevgirden geçirdiğiniz güvemlerin püresini yeni bir tencereye alıp ateşe oturtun.
• Şekerini ilave ederek marmelat kıvamına gelinceye değin çektirin.
• Kavanozlara doldurup, tezgah üzerine kapağı üzerine oturtarak kapağının tutunmasını sağlayın.
• Serin ve güneş görmeyen bir ortamda saklayarak tüketin.
• Not : Güvem ekşili mayhoş tadı olan bir meyvedir. Şeker oranını kendi damak zevkinize göre artırabilir yahut azaltabilirsiniz.

GÜVEM ERİĞİ ŞURUBU

Malzemeler :

• 5 kg güvem eriği
• 1 kg şeker
• Üzerini geçecek kadar su

Yapılışı :

• Güvem eriklerini yukarıda anlattığımız gibi temizleyip, duruladıktan sonra derince bir encereye alın.
• Üzerini bir-iki parmak aşacak kadar su ilavesi ile kaynamaya alın.
• Güvemler yumuşayıp rengini suya verdikten sonra güvemleri arzuya göre marmelat yapmak üzere ayırın.
• Suyunu ise bir tel süzgeçten geçirerek ayrı bir tencereye alın.
• Şekerini ilave ederek ağdalanıncaya değin şurup kıvamında kaynatın.
• Litrelik cam şişelere koyup kapağını sıkıca kapatın.
• Serin ve güneş görmeyen bir ortamda saklayın.
• Kullanacağınız zaman bir, şurubunuzun koyuluğunu da dikkate alarak, bir bardak şurubu bir dardak su ile incelterek servise alın.