Kan Testinde Kreatinin Nedir

İnsan vücudunda bulunan kasların aşınması ve yıpranmasından kaynaklı oluşan kimsayal bir atık ürünüdür. Böbreklerden geçerek süzülür ve idrar yoluyla vücuttan atılmaktadır. Kanda bulunduğu seviye oranı kişinin yaşı, cinsiyeti ve kas kütlesine göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle erkeklerde kadınlara oranla daha yüksek seviyelerde bulunabilmektedir.

Kreatinin, genel olarak vücutta bulunan kaslarda üretilmektedir. Üretimin kaslarla bağlantısı olması nedeniyle yoğun kas kütlesi olan bireylerde kreatinin değerleri yüksek çıkmaktadır. Düşüklüğü ise daha çok yaşlılarda, zayıflarda ve kas kütlesi düşük olan insanlarda görülmektedir. 

Kreatinin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

İnsanın, yaşına, cinsiyetine ve kas kütlelerine göre farklılık gösterir ve bazı durumlarda değeri yükselmektedir. Böbrekte hasar oluşması, işlevlerini yerine getirememesi, atıkların yeterince filtrelenmemesi, kanda bulunana değerin artmasına neden olmaktadır. Yapılan testler sonucunda yüksek değere rastlanan kişilerde, böbrek sorunlarına rastlanmaktadır. Kişilerde bununla ilgili halsizlik, iştahsızlık gibi belirtiler görülmektedir. Böbrekler, çalışmaması durumunda suyu atamaz ve su vücutta kalır. Bu durum vücutta bazı bölgelerin şişmesine yol açar. Kreatinin değerinin yükselmesi hastalığa işaret olabilmektedir. Hastalar nefroloji ya da iç hastalıkları bölümlerine başvurarak tedavi olabilmektedir. 
Konuyla ilgili belirtiler ve nedenler şu şekildedir:
Böbrek Enfeksiyonu: Piyelonefrit adı olarak da bilinmektedir. Bir çeşit idrar yolu enfeksiyonudur. Virüs ve bakterilerin enfeksiyona neden olması ile gerçekleşmektedir. Ateş, idrarda yanma ve koku, bulantı, kusma, sırtta ve yanlarda ağrı, kasık ağrısı, kanlı idrar gibi semptomlar piyelonefrit şüphesi için yeterli olarak görülmektedir.
Diyabet: Diyabet, çok fazla problemi ortaya çıkardığı gibi böbreklerde de sorunlara yol açmaktadır. 2 çeşit olan diyabet, çoğunlukla idrar sıklığı, yorgunluk, iştahta artma, ellerin ve ayakların uyuşması gibi belirtilere neden olmaktadır.
Yüksek Tansiyon: Böbrek etrafındaki damalara zarar verebilen ve böbreğin işlevlerini yerine getirmesini etkileyen yüksek tansiyon vücutta değerin artmasına sebep olabilmektedir.
Kalp Hastalıkları: Bir takım kalp ve damar hastalıkları, böbreklerde de problemlere yol açabiliyor. Böbreklerdeki kan akışının kötü etkilenmesi uzun süre içinde hasar bırakabilir. Damar sertliği çoğunlukla önemli tıkanmalar olmadığı zaman oluşmaz. Fakat bazı durumlarda göğüste ağrı, nefes darlığı, yorgunluk ve bazen de konuşmada zorluk gibi semptomlar gösterebilmektedir. Kalp yetmezliğinde, nefes alıp vermede güçlük, ya da nefes darlığı, yorgunluk, ayakta ve bacakta şişkinlik olabilmektedir.
İdrar Yolları Tıkanması: Prostat, böbrek taşı ve tümör gibi bir takım sebeplerle idrar yolları tıkanabilmektedir. Bu gibi durumlarda idrar böbreklerde toplanabilir. İdrarda bulunan değerin oranının artması idrar yolları tıkanmasına yol açar. Yorgunluk, sırt ağrısı, idrarda kan ve ağrı yaşanması gibi semptomlar bulunmaktadır.
Böbrek Yetmezliği: Yükseklik daha çok burada görülmektedir. Yorgunluk hissi, bulantı, bilinç kaybı, başın ağrıması, uykusuzluk, kaslarda oluşan kramplar gibi belirtiler olabilmektedir. 

Kreatinin Düşüklüğü Nedir?

Düşüklüğü de aynı yüksekliğinde olduğu gibi testlerle belirlenmektedir. Belirtiler düşüklüğün neden olduğuna bakılarak değişkenlik göstermektedir. Nedenler ve belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
Düşük Kas Kütlesi: Kaslar, vücutta bulunan değere direk olarak etki sağladığı için, düşük kas kütlesi olan kişilerin değerlerinde düşme görülmektedir. Cinsiyete ve yaşa göre değişen kas kütlelerinde azalma olması değerlerde azalmaya yol açabilmektedir. Düzensiz ve yeterli beslenmek kas kütlesinde etken olabilmektedir. Bu sebeple sağlıklı ve yeterli bir şekilde beslenmeye dikkat edilmelidir. Bu değerin önemli ve tehlikeli kas hastalıklarında da düşüş göstermesi mümkündür. Belirtilerde ise kaslarda ağrı, sertlik, güçsüzlük ve azalma görülmektedir.
Kilo Kaybı: Aşırı ölçüde kilo kaybı yaşayan kişilerin vücudundaki kaslarda da azalma yaşanmaktadır. Bu durumda değerlerde düşüklük olabilmektedir.
Hamilelik: Hamilelik sürecinde böbreklerdeki kan akışı yükselmektedir. Bu durum vücuttan atılan kreatinin seviyesinde artış göstermektedir.

Kreatinin Normal Değeri Nedir?

Vücutta bulunan kaslarda doğrudan ilişkilidir. Kanda bulunan seviyesi, kişilerin kas yoğunluğunu ve böbrek işlevlerini göstermektedir. Böbrek işlevi normal olan yetişkin erkekte görülen seviye yaklaşık olarak ,3 miligram ve kadınlar için 0,,1 miligram arasındadır. Kadınlarda daha az seviyede olması kat kütlesi ile ilgilidir. 

Kreatinin Testi

Kreatinin, vücutta yüksek ya da düşük seviyelerde bulunduğu testlerle görülebilmektedir. Kan ve idrardan alınan örneklerle yapılan bu test, aynı zamanda böbreklerin durumunu ve işlevini ne kadar yerine getirdiğini belirlemektedir.

İdrarda Kreatinin Düşüklüğü ve Yüksekliği

İdrarda düşüklüğüne ve yüksekliğine neden olan faktörlere bağlı tedavi edilmesi gerekmektedir. İdrar veya kandan alınan örnekler ile yapılan testler sonucu vücutta bulunduğu seviye belirlenmektedir. Bu seviyelerde kişinin böbrek sağlığını ortaya çıkarır. Yüksek seviyelerde böbreklere bağlı olarak görüldüğünde bir tedavi yöntemi uygulanmaktadır. Düşük seviyelerde ise kişinin kas kütlesini artırması, sağlıklı ve dengeli beslenmesi gerekmektedir.

Kreatinin Ne Demek?

Kreatinin çocuk ve yetişkin olmaksızın herkesin vücudunda bulunan bir değerdir. “Kreatinin nedir?” sorusuna verilebilecek birkaç cevap bulunur. Kreatinin vücutta doğal olarak üretilen ve çok az miktarda besinlerde bulunan bir amino asittir. Kreatinin karaciğerde üretilir, kaslarda bulunur ve vücutta enerji için kullanılır. Aslında kreatinin, kandaki normal kas fonksiyonunun yan ürünü olan kimyasal atık bir üründür. Bu atık kasların normal olarak aşınması ve yıpranmasından kaynaklanır. Kreatinin böbreklerden süzülerek idrar yoluyla atılır. Kas çokluğu kreatinin değeri üzerinde etkilidir. Hareket seviyesi, ilaçlar ve vücut yapısı da kandaki kreatinin değerini belirlemede rol oynar.

Kreatinin Normal Değeri Nedir?

Kreatinin değeri vücuttaki kas ile doğrudan ilgilidir. Yani bir kişi ne kadar kasa sahipse kreatinin değeri de o kadar fazladır. Kandaki kreatinin seviyeleri, kişinin kas kütlesi ve böbrek fonksiyonlarını ele verir. Normal kreatinin değeri 0,5 ila 1,2 arasındadır. Kreatinin değerleri yaşa ve cinsiyete göre değişkenlik gösterir. Normal böbrek fonksiyonlarına sahip;

• Erkeklerde yaklaşık 0,,2 miligram kreatinin,
• Kadınlarda yaklaşık 0,,1 miligram kreatinin bulunur.

Bu oranın kadınlarda daha düşük olmasının nedeni kadınların erkeklere göre daha az kas kütlesine sahip olmasıdır. Yine aynı sebeple çocuklarda kreatinin değeri hem kadınlara hem de erkeklere göre daha düşüktür. Yaşa ve cinsiyete göre kreatinin değerleri şöyle verilebilir:

• yaş arası erkeklerde 0,,2 miligram
• yaş arası kadınlarda 0,,0 miligram
• yaş arası erkeklerde 0,,3 miligram
• yaş arası kadınlarda 0,,1 miligram
• 61 yaş üzeri erkeklerde 0,,3 miligram
• 61 yaş üzeri kadınlarda 0,,2 miligram

Kreatinin Testi

Kreatinin yüksekliği ve kreatinin düşüklüğü kolaylıkla öğrenilebilir. Kreatinin değeri hem kanda hem de idrarda test edilebilir. Böylece böbrek fonksiyonları ve böbreklerin durumu bu testle değerlendirilebilir.

Serum kreatinin testi, kanda kreatinin değerini gösteren testtir. Alınan kan ile birlikte serum kreatinin testi laboratuvarda test edilir. Kandaki kreatinin normal seviyesi Avrupa değerlerinde liste başına 74,3 ila mikromol iken ABD’de bu oran 0,84 ila 1,21 miligramdır.

İdrar kreatinin testi ise son 24 saatte alınan bir idrar örneği ile ölçülebilir. Avrupa’da idrar testindeki normal kreatinin değeri erkekler için 8,,9 mikromol iken kadınlar için 5,,9 mikromol kabul edilir. ABD’de bu değerler erkeklerde miligram iken kadınlarda miligramdır. Bu değerlerin üzerindeki rakamlar idrarda kreatinin yüksekliği olarak kabul edilir ve doktorlar tarafından ek testler istenebilir.

İdrar ile ölçülen kreatinin değerleri serum kreatinin sonuçları ile birlikte değerlendirilebilir. Bu sayede böbrek fonksiyon testi olan kreatinin klirensini hesaplamak mümkündür. Yani böbreklerin kanı ne kadar iyi filtrelediği ölçülebilir.

Kreatinin klirensi yüzde 90 ve üzeri ise böbrekler normal, yüzde arası hafif, yüzde arası orta düzey, yüzde arası ciddi, yüzde 15'den düşük ise son dönem böbrek yetersizliğini gösterir.

Kreatinin Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Normal kreatinin değeri yaşa, cinsiyete ve vücut ölçüsüne göre değişkenlik gösterir. Kreatinin normal değeri kadınlarda ve erkeklerde farklıdır. Böbrek fonksiyonlarının normal olmadığı ya da böbrek hasarı gibi durumlarda böbrekler sağlıklı çalışamaz ve atıkları yeterli şekilde filtreleyemez. Bu da kanda kreatinin değerinin yükselmesine neden olur. Rutin kan tetkiklerinde yüksek kreatinin değeriyle karşılaşan kişilerin ileri böbrek sorunlarına sahip olduğu ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda iştahsızlık, kusma, kaşıntı, halsizlik ve grip belirtileri gibi semptomlar görülebilir. Böbrekler çalışmadığında suyu atamazsa vücutta su birikir ve bu da bacaklarda şişmeye ve nefes darlığına neden olabilir.

Kreatinin yüksekliği vücudun susuz kaldığına, yüksek protein alındığına ya da kreatinin takviyesi alındığına işaret edebilir. Bu sebepler böbrekleri geçici olarak zorlayabilir ancak kreatinin yüksekliği bir hastalığın da göstergesi olabilir. Bu nedenler ve belirtileri şöyle sıralanabilir:

Böbrek Enfeksiyonu: Piyelonefrit olarak bilinen böbrek enfeksiyonu bir tür idrar yolu enfeksiyonudur ve kreatinin değerlerini yükseltebilir. Bakteri ve virüslerin böbreklere ulaşmadan böbrek yollarında enfeksiyona sebep olmasıyla gerçekleşir. Ateş, sık ve yanma ile idrar yapma, kötü kokulu idrar, mide bulantısı, kusma, titreme, sırt, yanlar ve kasıklarda ağrı, koyu, kanlı ve bulanık idrar gibi belirtiler piyelonefritten şüphelenilmesi için yeterlidir.

Diyabet: Diyabet pek çok sorunu beraberinde getirdiği gibi böbreklerde de yük oluşturur. Tip 1 ve tip 2 olmak üzere iki çeşidi bulunan diyabetin genel olarak sık idrar çıkma, sık susama hissi, iştah artışı, yorgunluk, bulanık görme, yaraların geç iyileşmesi, ellerde ve ayaklarda uyuşma ve karıncalanma hissi semptomları arasındadır.

Yüksek Tansiyon: Atardamarlara binen kan yüküyle ortaya çıkan yüksek tansiyon, böbrek çevresindeki damarlara da hasar verebilir. Bu da böbrek fonksiyonlarını etkilerken yüksek tansiyona bağlı kreatinin yüksekliğine neden olabilir. Sinsi bir hastalık olan yüksek tansiyona karşı rutin kontrol ihmal edilmemelidir.

Kalp Hastalıkları: Damar sertliği (ateroskleroz) veya konjestif kalp yetmezliği gibi kalp ve kan damarlarını etkileyen hastalıklar, böbrek fonksiyonlarında da sorunlara neden olabilir. Çünkü böbreklerdeki kan akışı olumsuz etkilenir. Bu da uzun vadede hasar bırakır. Damar sertliği genellikle ciddi tıkanmalar olmadığı sürece ortaya çıkmaz. Bazı ateroskleroz durumlarında göğüs ağrısı, nefes darlığı, anormal kalp atışı, yorgunluk, felç ve konuşma güçlüğü gibi belirtiler gösterebilir. Konjestif kalp yetmezliğinde de nefes almada zorluk veya nefes darlığı, yorgunluk, karın, ayaklar ve bacaklarda şişkinlik görülebilir.

İdrar Yolları Tıkanması: Böbrek taşı, prostat ve tümör gibi nedenlerle idrar yolları tıkanabilir. Bu nedenle idrar böbreklerde birikebilir ve hidronefroz oluşabilir. İdrarda kreatinin yüksekliği idrar yolları tıkanıklığına işaret eder. Bunun yanı sıra sırtta ve yanlarda ağrı, yorgunluk, sık ve ağrılı idrara çıkma, kanlı idrar, az miktarda ya da sızıntı şeklinde idrar yapmak gibi belirtileri bulunur.

Böbrek Yetmezliği: Böbrek yetmezliği akut veya kronik olabilir. Kreatinin yüksekliği daha çok böbrek yetmezliğinde görülür. Kronik böbrek yetmezliği uzun vadede ortaya çıkarken, akut böbrek yetmezliği kısa vadede sonuçlar doğurur. Böbrek yetmezliğinde zayıf ve yorgun hissetme, mide bulantısı, bilinç bulanıklığı, baş ağrısı, uyku sorunu, kas krampları, nefes darlığı, kaşıntı, göğüs ağrısı ve az idrara çıkma gibi belirtiler ortaya çıkar. Böbrek fonksiyonlarının yetersiz olduğu durumlarda önerilen diyaliz tedavisine, diğer değerlerin yanı sıra kreatinin değerlerine bakılarak da karar verilir.

Glomerülonefrit: Böbreklerin kanı süzen kısımları iltihaplandığında glomerülonefrit oluşabilir. Bu durum da böbrek yetmezliğine neden olabilir. Yüksek tansiyon, pembe veya kahverengiye yakın kanlı idrar, yüksek protein seviyesine bağlı köpüklü idrar, yüz, el ve ayaklarda sıvı birikmesi glomerülonefrit ile birlikte görünür.

İlaç Toksititesi: Antibiyotik, kardiyovasküler ilaçlar, kemoterapi ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar, lityum ve proton inhibitör pompa ilaçları böbrekler üzerinde ciddi yükler oluşturabilir ve böbrek fonksiyonlarını bozabilir.

Kreatinin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

Kreatinin düşüklüğü de kreatinin yüksekliği gibi kan ve idrar testlerinde tespit edilebilir. Kreatinin düşüklüğü belirtileri kreatinin değerinin neden düştüğüne bağlı olarak değişir. Kreatinin düşüklüğünün nedenleri ve belirtileri ise şunlardır:

Düşük Kas Kütlesi: Kas yoğunluğu kreatinin değerini doğrudan etkilediği için düşük kas kütlesine sahip olmak kreatinin değerlerinin düşmesinin bir nedeni olarak kabul edilir. Yaşa bağlı olarak kas yoğunluğunun azalması ile kreatinin değerlerinin düşmesi riski de artar. Yetersiz beslenme de düşük kas kütlesine neden olabilir. Bu nedenle kreatinin düşüklüğüne karşı beslenmenize özen göstermelisiniz. Myastenia gravis ve kas distrofisi gibi ciddi kas hastalıklarında kreatinin düşmesi muhtemeldir. Düşük kas kütlesine bağlı olarak düşen kreatinin belirtileri arasında kas ağrısı, kas sertliği, kas güçsüzlüğü ve harekette azalma yer alır.

Aşırı Kilo Kaybı: Ciddi düzeyde yaşanan kilo kaybı kas kütlesinde de azalmaya neden olur. Bunun sonucunda kreatinin düşüklüğü kaçınılmazdır.

Karaciğer Hastalıkları: Kötü karaciğer fonksiyonu kreatinin üretiminde etkilidir. Karaciğere bağlı gelişen kreatinin düşüklüğünde karın ağrısı, sarılık, karın şişmesi, solgunluk, katran rengi veya kanlı dışkı görülebilir.

Aşırı Su Kaybı: Hamilelik, fazla su alımı veya bazı ilaçlar vücutta su kaybına neden olur. Bu durumda ise kreatinin değeri düşebilir.

Hamilelik: Hamileyken böbreklere doğru kan akışı yükselir. Bu da kreatinin vücuttan atılmasını artırır. Gebelik süresince kandaki kreatinin seviyesi bu sebeple daha düşük seyreder.

İdrarda Kreatinin Düşüklüğü ve Yüksekliği

Kas yapısına da bağlı olarak vücutta düzenli olarak üretilen kreatinin seviyesini ölçmek için kan veya idrar üzerinde yapılan testler yeterlidir.

“Kreatinin kaç olursa tehlikeli?” gibi bir soru sorulması olağandır. Çünkü kreatinin yüksekliği veya kreatinin düşüklüğü böbrek sağlığını ele verir. İdrarda kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü için buna sebep olan etmene bağlı olarak bir tedavi gerekir.

Kreatinin yüksekliğine neden olan hastalığın teşhisiyle birlikte tedavi de şekillenir.

Kreatinin değerlerinizin yükselmesi içinse doktorunuz herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymayabilir. Beslenme yetersizliğine bağlı olarak gelişen kreatinin düşüklüğünde doktorunuzun protein destekli önerebileceği bir diyet kreatinin yükselmesini sağlayabilir.

Bazı durumlarda kas kütlenizi güçlendirmek kreatinin düşüklüğünün önüne geçebilir. Kas kütlenizin artması için uzman kontrolünde egzersizler önerilebilir. Haftada birkaç gün kuvvet egzersizi yapmak kas kütlesini arttırabilir. Yüzme, yürüyüş, koşu, bisiklet, ağırlık kaldırma ve aerobik egzersizler denenebilir. Ancak spora başlamadan önce doktora danışılmalıdır.

Kreatinin Nedir?

Kreatinin, kaslarda depolanan kreatin adlı amino asidin enerji üretmek için yıkılması sonucu açığa çıkan bir bileşiktir. Kaslardaki yıkım süreçleri ardından çıkan kreatinin, kan dolaşımında bulunur. Böbrek tarafından süzülerek belirli seviyelerde kan dolaşımındaki varlığını sürdürür. Kişinin kas kütlesi arttıkça kanda bulunan kreatin seviyesi artabilir. Bu nedenle erkeklerin kadınlara göre serum kreatinin düzeyi genelde daha yüksektir. Kanda bulunan kreatinin böbrekler tarafından süzülerek vücuttan dışarı atılır. Bu sayede serum kreatinin seviyeleri sağlıklı referans aralıklarında kalır. Ancak bazı durumlarda kreatinin seviyelerinin yükselmesi veya düşmesi söz konusu olabilir. Genellikle böbrek fonksiyonları ile ilişkilendirilen kreatinin seviyeleri sağlıklı aralıklarda bulunması oldukça önemlidir.

Kreatinin Seviyeleri Nasıl Olmalıdır?

İdeal kreatinin seviyeleri kişinin; yaşı, cinsiyeti, kilosu veya ırkı gibi etkenlere göre değişkenlik gösterir. Yine de yetişkin kadın ve erkeklerde serum kreatinin değerlerinin belirli aralıklarda olması gerekmektedir. Kreatinin seviyesini tespit etmek üzere kişiden kan örneği alınır. Yapılan laboratuvar incelemelerinde bir desilitre kandaki milgram kreatinin değeri veya 1 litre kandaki mikromol kreatinin seviyeleri rapor edilir. Bu raporlara göre ideal serum kreatinin seviyeleri şu şekilde belirlenmiştir.

• Yetişkin erkekler için 0,7 ila 1,2 mg/dL (60 ila mikromol/L)
• Yetişkin kadınlar için 0,5 ila 1 mg/dL (45 ila 90 mikromol/L)

Kreatinin Düşüklüğü Nedir?

Kan dolaşımında bulunan kreatinin seviyelerinin referans değerlerinin altında olması kreatinin düşüklüğü olarak adlandırılır. Yapılacak olan kan testleri ile tespit edilen bu durumun temelinde, kas kütlesi düşüklüğü, karaciğer problemleri başta olmak üzere çeşitli nedenler yer alabilir. Kreatinin düşüklüğü tespit edilmesi halinde hasta değerlendirme altına alınmalı ve oluşum nedeni araştırılmalıdır.

Kreatinin Düşüklüğü Nedenleri Nelerdir?

Kreatinin değerlerinde düşüş, dört ana nedenden kaynaklı oluşabilir.

• Düşük kas kütlesi
• Karaciğer sorunları
• Yetersiz protein alımı
• Hamilelik

Düşük kreatinin seviyeleri genellikle kas kütlesinin az olması, vücuttaki yaş veya gelişen hastalıklara bağlı kas miktarında azalmalar olmasından kaynaklı gelişir. Kas distrofisi gibi hastalıklar da kas kaybına sebebiyet vereceğinden beraberinde kreatinin düşüklüğü getirebilir.

Kreatin karaciğerde üretilir. Karaciğerde gelişen sağlık problemlerine bağlı yeterli miktarda kreatin üretilmemesi halinde kreatinin eksikliği meydana gelebilir.

Bir diğer nedense kişinin tükettiği besinlerdir. Kreatin vücut tarafından üretilebilen bir amino asit olsa dahi dışarıdan da alınması gereken bir amino asit çeşididir. Hayvansal kaynaklı gıdalarda özellikle de ette bulunan kreatin, bu tür besinlerin az tüketilmesine bağlı olarak vücuda yeterli miktarda alınamayabilir. Bu durum kreatinin seviyelerinde düşüşe sebebiyet verir.

Hamilelik döneminde de kreatinin seviyelerinde düşüş ile karşılaşılması normal karşılanır. Hamilelik ardından bu seviyeler genellikle normal düzeylerine geri döner.

Kreatinin Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Düşük kreatinin seviyelerine bağlı gelişen belirtiler bu durumun gelişme sebebine göre değişiklik gösterir. Kişilerin düşük kas kütlesine sahip olmasından kaynaklı kreatinin seviyelerinde düşün söz konusu ise;

• Güç eksikliği
• Egzersiz yaparken zorlanma meydana gelebilir.

 Karaciğer hastalığına bağlı gelişen durumlarda ise;

• Karnın sağ üst tarafında ağrı
• Kronik yorgunluk
• Mide bulantısı semptomları gözlemlenebilir.

 Diyet ile ilgili kreatinin düşüklüğünde ise;

• Baygınlık
• Baş dönmesi
• İstemsiz kilo kaybı gelişebilir.

Kreatinin Düşüklüğü Tedavisi Nasıl Olur?

Kreatin düşüklüğü tedavisinde genellikle yaşamsal değişiklikler yapılır. Hastaya kas kütlesini artırmaya yönelik egzersiz programları uygulanması önerilir. Diyetle beraber kreatin alımının arttırılması ve kişinin yeterli miktarda protein tüketiminin sağlanması gerekir.

Yüksek yoğunlukta egzersiz yapan kişiler için kreatin takviyesi alması önerilebilir.

Karaciğer hastalığına bağlı olarak kreatin seviyelerinde düşüş görülmesi halinde ise karaciğer sağlığını iyileştirmeye yönelik tedaviler uygulanır.

Yaşla beraber kreatin seviyelerinde düşüş gözlenmesi normal karşılanan bir durumdur ve yapılacak olan beslenme değişiklikleri ile tedavi sağlanabilir.

Kreatinin Yüksekliği Nedir?

Kreatinin yüksekliği, serum kreatinin değerlerinin ideal aralıkların üzerinde olması halidir. Bazı durumlarda 24 saatlik idrar toplanması ardından yapılan idrar testleriyle de tespit edilebilir. Farklı hastalıklardan kaynaklı açığa çıkabilecek bu durum çeşitli semptomlar oluşmasına neden olabilir. Uzun vadede geri dönüşü olmayan sağlık problemleri yaratabileceğinden kreatinin yüksekliği tespit edilmesi halinde temelinde yatan neden bulunmalı ve buna yönelik tedavi planlanmalıdır.

Kreatinin Yüksekliği Neden Olur?

Kreatinin yüksekliği genellikle böbrek fonksiyonlarının yetersizliğinden kaynaklı gelişir. Böbreklerdeki işlev bozukluğunun meydana gelmesinin temelinde ise farklı sebepler yer alabilir. Bu sebepler;

• Böbrek enfeksiyonu
• Böbrek yetmezliği
• İdrar yolunu tıkayan böbrek taşları
• Glomerülonefrit (kanın filtreleyen böbrek yapıları) iltihapları şeklindedir.

Yüksek kreatinin seviyesinin temelinde farklı nedenler de yer alabilir. Kreatinin yüksekliği geçici olarak normal değerlerin üstüne çıkabilir. Bu tür durumlarda kişinin susuz kalması, tükettiği gıda kaynakları veya kullandığı besin takviyeleri kreatinin seviyelerinin belirli dönemlerde yükselmesi ile sonuçlanabilir. Yoğun protein tüketimi olan kişilerin de kreatinin seviyeleri yükselebilir. Yoğun egzersiz yapmadan kaynaklı olarak da kreatinin seviyelerinde artış gözlemlenebilir. Bu tür durumlarda kişilerin düzenli aralıklarla takip edilmesi ve yapacakları yaşamsal değişiklikler ile sağlıklı kreatinin değerlerine sahip olması sağlanır..

Bu sebeplerin dışında kullanılan bazı ilaçlardan kaynaklı olarak da kreatinin seviyelerinde artış gözlemlenebilir. Diyabet, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı gibi bazı sağlık durumları da kreatinin seviyelerini yükseltebilir.

Kreatinin Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Kreatinin yüksekliği ile beraber kişiler bazı belirtiler açığa çıkarabilir. Açığa çıkan belirtiler kreatinin seviyelerinin yükselmesinin temelindeki nedene bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Açığa çıkma sebebine göre meydana gelen semptomlar aşağıdaki şekilde listelenebilir.

İlaç toksisitesine bağlı kreatinin yüksekliği görülmesi halinde;

• Yorgun hissetme
• Bilinç bulanıklığı
• Mide bulantısı
• Sıvı birikmesi
• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Düzensiz kalp hızı semptomları açığa çıkabilir.

Böbrek enfeksiyonu gelişmesi (piyelonefrit) ve tedavisinin aksatılması halinde ise aşağıdaki semptomlar meydana gelebilir.

• Ateş veya titreme
• Sırtta veya kasıkta ağrı
• İdrar renginde koyulaşma veya bulanıklaşma
• İdrarda kan görülmesi
• Sık ve ağrılı idrara çıkma
• Mide bulantısı ve kusma

Glomerülonefrit gelişmesi halinde kreatinin yüksekliği meydana geldiği durumlarda ise oluşan semptomlar aşağıdaki gibidir.

• Yüksek tansiyon
• İdrarda kana veya proteine rastlamam
• İdrardaki protein seviyesini artışına bağlı olarak kabarcıklı veya köpüklü idrara çıkma
• Ayak bilekleri ve yüzde ödem gelişimi

Böbrek yetmezliği durumunda oluşan semptomları ise;

• Sık sık çok az idrara çıkma
• Nefes alma zorlukları
• Ayaklarda ve ayak bileklerinde şişlik
• Zayıflama
• Mide bulantısı
• Bilinç bulanıklığı

Böbrek fonksiyonlarında işlev bozukluklarına sebebiyet açabilecek; yüksek tansiyon, idrar yolu tıkanıklığı ve kalp hastalığı gibi durumlarda da benzer semptomlar açığa çıkabilmektedir.

Kreatinin Yüksekliği Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kreatinin yüksekliği tedavisi, altında yatan nedene göre değişkenlik gösterir. Doğru tedavi planlamasının yapılması için kreatinin yüksekliğinin temelindeki sebep tespit edilmeli ve buna yönelik bir tedavi uygulanmalıdır. Yüksek kreatinin seviyesinin böbrek enfeksiyonuna bağlı gelişmesi halinde antibiyotik tedavilerine başvurulur. Yüksek tansiyondan kaynak olması halinde ise ilaçlar ile kreatinin seviyelerini düşürülmesi hedeflenir.

Bazı hastalarda protein alımını azaltmak, diyetten alınan lifi arttırmak gibi yaşamsal değişiklikler yapılması gerekir. Kreatinin seviyeleri sağlıklı düzeylere gelene kadar düzenli doktor takibi ihmal edilmemelidir.

Kreatinin seviyelerinin yükselmesi veya düşmesi yaşamı tehdit edebilecek farklı hastalıkların habercisi olabilir. Bundan dolayı düzenli olarak gidilen doktor kontrollerinde kreatinin seviyelerinin incelenmesi büyük bir öneme sahiptir.

Kreatinin, kasta enerji kaynağı olarak görev yapan bir kreatin fosfat metabolitidir. Bu molekül, kas kütlesine bağlı olarak değişse de, vücutta oldukça sabit bir oranda üretilir. Erkekler daha büyük iskelet kitlesi nedeniyle kadınlardan daha yüksek kreatinin seviyelerine sahip olma eğilimindedir. Peki, kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? Merak edilen tüm detaylar haberimizde

funduszeue.info

Yayınlanma: - 21 Aralık Güncellenme:

Kan dolaşımı yoluyla böbreklere taşınan daha sonrasında böbrekler tarafından filtrelenen ve idrar yolu ile vücuttan dışarı atılan kreatin hakkında bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz… Şimdi, kreatinin nedir? Kreatinin yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? İşte cevapları…

KREATİNİN NEDİR?

Kreatinin, kas metabolizmasından üretilen kimyasal bir atık moleküldür. Kreatinin, kaslarda enerji üretimi için büyük öneme sahip bir molekül olan kreatinden üretilir. Vücudun kreatininin yaklaşık % 2’si her gün kreatinine dönüşür. Kreatinin kan dolaşımı yoluyla böbreklere taşınır. Böbrekler kreatininin çoğunu filtreler ve idrar yoluyla vücuttan dışarı atar. Vücuttaki kas kütlesi günden güne nispeten sabit olduğundan, kreatinin üretimi normal olarak günlük olarak değişmeden kalır.

Kandaki normal kreatinin seviyeleri yetişkin erkeklerde desilitre başına (dL) yaklaşık ila miligram (mg) ve yetişkin kadınlarda desilitre başına ila miligramdır. (Metrik sistemde, bir miligram, bir gramın binde birine eşit bir ağırlık birimidir ve bir desilitre, bir litrenin onda birine eşit bir hacim birimidir.)

KREATİNİN YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?

Kanda kreatinin yüksekliği genelde böbrekte bir sorun olduğu anlamına gelir. Hem akut hem de kronik böbrek yetmezliklerinde yükselir. Bu testin seviyesi ne kadar yüksekse böbrek fonksiyonları o kadar bozulmuştur. Bu testin 4 mg/dL seviyesinin üzerinde olması böbrek fonksiyonlarında ciddi bozukluk olduğunu gösterir. Bu testin 10 – 12 mg/dL üzernde olması diyaliz gerektiren bir duruma işaret eder.

Yüksek kreatinin belirtileri şunlardır:

– Bulantı, kusma
– İştahsızlık
– Ellerde, ayaklarda şişlik, vücudun su toplaması, ödem
– Halsizlik, yorgunluk
– Nefes darlığı
– Bilinç değişikliği
– Cilt kuruluğu
– İdrar miktarında azalma veya artma
– Tansiyonda yükselme

KREATİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?

Kreatinin düzeyinin normalden düşük çıkmasının hiç bir klinik önemi yoktur. Kreatinin düşüklüğü ile gelen semptomlar altta yatan duruma bağlıdır. Aşağıda belirtilen durumlar kreatinin düşüklüğüne neden olabilir:

– Kas distrofisine benzer kas hastalıkları: Herhangi bir kas hastalığının semptomları arasında kas zayıflığı, kas sertliği, kas ağrısı ve hareket kabiliyetinde sınırlılık vardır.

– Karaciğer rahatsızlıkları: Karaciğer fonksiyonunun kötü olması, kreatin üretimine engel olur, bu da düşük kreatinine neden olabilir. Semptomlar sarılık, karın ağrısı, karın şişkinliği, kanlı veya katranlı dışkıları içerir.

– Aşırı su kaybı: Hamilelik, aşırı su alımı ve bazı ilaçlar buna neden olabilir.

Yetersiz beslenme, ağır kilo kaybı ve uzun süredir devam eden hastalıkları olan kişilerde kas kütlesi zamanla azalır ve bu nedenle kreatinin düzeyi yaşları için beklenenden daha düşük olabilir.

hamileliknefes darlığı