Bebekte Epilepsi Nasıl Anlaşılır

Çocuklarda Epilepsi Nasıl Anlaşılır?

Çocuklarda epilepsinin belirtileri ve tedavi süreci ile ilgili makalemiz Hürriyet Aile'de yayınlandı. "Epilepsi hastalığının teşhisinden tedavi sürecine kadar aile, çocuk ve doktor iş birliğinin çok önemli olduğunu söyleyen Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Ebru Kolsal, epilepsi hakkında bilgi verdi."

Çocukluk çağında epilepsi nöbetleri çok farklı dönemlerde ortaya çıkabilir. Hatta bazı durumlarda bebek daha anne karnındayken bile nöbet geçirebilir. Nöbet şekilleri ortaya çıktığı yaş gruplarına göre değişebilir. Yenidoğan döneminde nöbetler gözlerde kayma, yalanma, sıçrama, aniden morarma ve solunumun durması şeklinde olabilir. Biraz daha büyük çocuklarda tüm vücutta kasılma ya da herhangi bir uyarı olmadan sıçrama ve başın öne kapanması şeklinde selamlama nöbetleri dediğimiz nöbetler olabilir. Daha büyük yaş gruplarında ise dalmalar, özellikle sabah saatlerinde artan sıçramalar ya da kasılmalar olabilir.

Belirtiler Uzman Tarafından Değerlendirilmeli

Şüpheli harketleri görülen çocuklar mutlaka uzman doktorlar tarafından değerlendirilmeli, gerekli durumlarda EEG ile epileptik nöbet ayrımı yapılmalıdır. Bazen ailelerin doktora gelmeden önce gördükleri şüpheli hareketleri kameraya çekmeleri de tanı koymada doktorlara koaylık sağlar. EEG ve klinik bulgulara göree epilepsi tanısı alan hastaların tedaviye uyumu çok önemlidir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktiviteye Dikkat!

Epilepsisi olan hastaların mutlaka düzenli ilaç kullanımına ve doktor takibine ihtiyaçları vardır. Epilepsili hastalarda normal nörolojik gelişimi değerlendirmek, okul başarısını takip etmek, hastalığın gidişatını değerlendirirken önemlidir. Bu çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite sendromunun daha fazla görüldüğü unutulmamalı ve bu açıdan hastalar değerlendirilmelidir.

Epilepsi Hastaları Nelere Dikkat Etmeli?

• Epilepsi hastaları hayat düzenine dikkat etmelidir. Uyku düzeni epilepsi hastalarında çok önemlidir.
• Uykusuzluk ve açlığın nöbetleri tetikleyebileceği akıldan çıkarılmamalı, özellikle ışıkla uyarılan nöbetleri olan hastalar bilgisayardan uzak tutulmalıdır.
• Epilepsi hastalarının ilaçları düzenli kullanmaları ve ilaç dozlarını aksatmamaları da çok mühimdir.
• Doktorun önerdiği dozlarda ilacın düzenli alınması, bilinçsizce ilacın kesilmemesi ya da ilaç dozlarıyla oynanmaması gerekir.
• Hastaların ilaçları aniden kestikleri durumlarda durdurulamayan, çok uzun süren, hayatı tehdit eden nöbetler ortaya çıkabilir. İşte bu yüzden ilaç uyumu çok önemlidir.

Sonuç olarak çocukluk çağı epilepsilerinin birçoğu uygun ve düzenli tedavi ile kontrol altına alınabilen hastalıklardır. Hastalık süresince aile, çocuk ve doktor iş birliği çok önemlidir.

http://www.hurriyetaile.com/cocuk/cocuk-sagligi/cocuklarda-epilepsi-nasil-anlasilir_21441.html

Örneğin, bebeklerde ani sıçrama epilepsinin işareti olabiliyor! Halk arasında ‘sara’ olarak bilinen epilepsi; ateş ve kafa travması gibi herhangi bir tetikleyici faktör olmadan tekrarlayıcı bilinç kaybı ile bilinçte bozulmanın görüldüğü ataklarla gelişen bir hastalık. En sık çocukluk çağında, özellikle de 0-1 yaş arasında ortaya çıkıyor. Çocukluk çağındaki epilepsi tüm vücutta kasılma/atma, çenenin kitlenmesi ve ağızdan köpük gelmesi gibi belirtilerle seyreden büyük nöbetlerle gerçekleşebileceği gibi; tanınması zor ve kısa süren küçük nöbetlerle de ortaya çıkabiliyor. Acıbadem Kozyatağı Hastanesi’nden Nöroloji Uzmanı Dr. Uğur Işık, bebeklerde sadece kollar, bacaklar ve baş bölgesinde ortaya çıkan ani sıçramanın hafife alınmaması gerektiğine dikkat çekerek, “Klasik epilepsi belirtilerinin yanı sıra, bu tür kısa süren küçük nöbetlerin de asla atlanmaması gerekiyor. Çünkü bu küçük nöbetler anne babalar tarafından gözden kaçarsa sorun tedavi edilmediği için büyük nöbetlere dönüşebiliyor.” diyor.

Bebeklerde Epilepsi Teşhisi

BEBEKLERDE EPİLEPSİDE HANGİ NÖBETLER GÖZDEN KAÇABİLİYOR?

• ANİ SIÇRAMA VE KAPANMA: Bebeklikte kümeler halinde gelen, kollar, bacaklar ile baş bölgesinde ani sıçrama ve kapanma ile gelişen nöbetler ortaya çıkabiliyor.

• GÖZLERİN SABİT BİR YERE BAKMASI: Çocuklarda kasılma, atma, gözlerin sabit bir yere bakması ve kusma ile gelişebiliyor. Vücudun tek tarafında kasılma veya vücudun tek tarafında anormal his ile de görülebiliyor.

• DALMA: Absans nöbetlerinde çocuk sadece 5-10 saniye boyunca dalıyor ve çevresine karşı duyarsız oluyor.

• GECE UYKUDAN SIK UYANMA: Frontal lob denilen (beynin ön bölgesi) bölgede gelişen nöbetlerde gece uykudan sık uyanma, kasılma ve anlamsız hareketler görülebiliyor. Bu durum çoğunlukla uyku bozukluğu ile karışıyor. Ayrıca çocuk anlamsız yere kendi çevresinde dönme veya koşma şeklinde hareketler sergileyebiliyor.

• ANİ BAŞ DÜŞMELERİ: Ani baş düşmeleri ve yere kapaklanma şeklinde nöbetler görülebiliyor.

• SIÇRAMA: Bazen sadece ani elektrik çarpması benzeri sıçramalar (myokonik nöbetler) ortaya çıkabiliyor.

Bebeklerde Epilepsi Nasıl Anlaşılır

EPİLEPSİ NEDENİ ÇOCUĞUN HAYAT KALİTESİNİ BELİRLİYOR

Bazı türlerinde nöbetler günde 50-60 kez tekrar ederken, bazılarında ise yılda sadece 1-2 kez ortaya çıkıyor. Epilepsiye neden olan durum hayat kalitesinde en önemli belirleyici faktör oluyor. Çünkü bu faktör hem çocuğun zeka düzeyini ve davranış sorunlarını hem de epilepsinin şiddetini beliyor. Nöbet sayısı ve nöbet kontrolü hayat kalitesini belirlemede önemli bir rol üstleniyor. İlaçlarla kontrol altına alınabilirse çoğu çocuk okul, spor ve hobiler gibi günlük yaşam aktivitelerine devam edebiliyor.

BAZI TÜRLERİ İLAÇLAR İLE KONTROL ALTINA ALINABİLİYOR

Hangi tedavinin uygulanacağında epilepsinin türü çok önem taşıyor. Çocukluk çağının iyi huylu genetik epilepsilerinin yüzde 80-90’ı ergenlikte düzeliyor. Bazen de epilepsiler ergenlik çağında başlıyor, bunların bir kısmı ömür boyu tedavi gerektiriyor. Epilepsilerin bir kısmı ilaç tedavisine çok iyi yanıt veriyor. En az 2 yıl, bazen de ergenlik çağına kadar ilaç kullanmak yeterli gelebiliyor. Ancak altta kafa travması veya menenjit gibi nörolojik bir sorun varsa tedavi edilmesi daha güç olabiliyor. Örneğin hastanın çok uzun yıllar ilaç kullanması gerekiyor.

EPİLEPSİ CERRAHİSİNDEKİ BAŞARI YÜZDE 80’LERE ULAŞIYOR

Tüm epilepsilerin yüzde 20-30’unu dirençli epilepsiler oluşturuyor. Bu durumda ilaç dışında diğer tedavi seçenekleri gündeme geliyor. İlk yöntem de epilepsi cerrahisi oluyor. İyi seçilmiş hastalarda epilepsi cerrahisinin başarısı yüzde 80’lere ulaşıyor. Ancak ne yazık ki her dirençli epilepsisi olan çocuk ameliyat adayı olamıyor. Çocuğun epilepsi cerrahisi adayı olması için nöbetlerinin belli bir bölgeden kaynaklaması ve çıkarılacak bölgenin dil ve görme gibi önemli bir fonksiyonunun olmaması gerekiyor.

BEBEKLERDE EPİLEPSİDE BEYNE TAKILAN PİL BELİRGİN DÜZELME SAĞLIYOR

Çocuğun cerrahi yönteme uygun olmadığı durumlarda “vagus sinir stimülatörü” denilen beyin pili tedavisi düşünülebiliyor. Göğüs altına yerleştirilen pil, vagus sinirini belli aralıklarla uyarıyor ve bu nöbetlerde azalma sağlayabiliyor.  Beyin pili tedavisiyle nöbetlerin tamamen durması mümkün olmasa da iyi seçilen hastalarda belirgin düzelme sağlanabiliyor.  Diğer bir tedavi seçeneği de ketojenik diyet. Bazı tür epilepsilerde etkili olan bu diyet yağdan çok zengin beslenilmesi prensibine dayanıyor.

BEBEKLERDE EPİLEPSİ NEDENLERİ NELER?

• Kromozom anomalileri,
• Beyin oluşumundaki yapısal bozukluklar,
• Beynin oksijensiz kalması veya beyin kanamaları,
• Tümörler,
• Kafa travması,
• Menenjit gibi beyin enfeksiyonları epilepsiye sebep olabiliyor. Çocuğumuz atak geçirdiğinde…
• Nöbet sırasında çocuğunuzu sağ ya da sol tarafına doğru yatay pozisyonda yatırın.
• Başının altına bir yastık koyun, yakası sıkıysa gevşetin.
• Sallamayın, üstüne su dökmeyin, ağzına bir şey sokmaya çalışmayın.
• En yakın sağlık kuruluşuna götürün ya da çocuğunuzu izleyen doktoruyla iletişim kurun.

Güncellenme Tarihi:16 Aralık 2022Yayınlanma Tarihi:16 Aralık 2011

Çocuklarda Epilepsi Sendromları

Bebek ve çocuklarda epilepsi sendromları çeşitli nöbetler ve gelişimsel gecikmeler gibi semptomlarla karakterizedir.

Epilepsi ilaç, düzenlenilmiş diyet, sinir uyarımı veya ameliyatla kontrol altına alınabilir.

İnfantil Spazmlar (West Sendromu)

İnfantil spazmlar tipik olarak çocuk 3 ila 12 aylıkken başlar ve genellikle 2 ila 4 yaşlarında durur. Spazmlar ani bir sarsılma şeklinde olarak ortaya çıkar ve ardından vücutta sertleşme görülür. Çoğunlukla çocuğun kolları dışa doğru fırlar ve vücut öne doğru eğilirken dizler yukarı doğru çekilir.

Her nöbet yalnızca bir veya iki saniye sürer, ancak bir seri halinde birbirine yakın bir şekilde tekrar eder. Bazen spazmlar kolik ile karıştırılır, ancak kolik krampları genellikle art arda bir seri halinde görülmez. Spazm geçirme olasılığı çocuk uyandıktan hemen sonraki dönemde daha yüksektir, ancak uyku sırasında da nadiren spazmlar ortaya çıkabilir.

İnfantil spazmlar, zayıf gelişime yol açabilen şiddetli bir epilepsi formudur ve bu semptomları olan çocuklar hemen doktor tarafından muayene edilmelidir. İnfantil spazmların tedavisi genellikle steroid tedavisi, belirli antikonvülsan ilaçlar veya ketojenik diyeti içerir.

Doose Sendromu (Çocuklık Dönemi Myoklonik Astatik Epilepsi)

Doose sendromu olarak da bilinen miyoklonik astatik epilepsi (MAE), erken çocukluk döneminde genellikle 1 ile 5 yaşları arasında görülen ve genel nöbetler içeren bir epilepsi sendromudur. Çocuklar bazen ataklar ve gözlerini dikip bakma şeklinde nöbetler yaşarlar. MAE idiyopatiktir, yani nedeni henüz bilinmemektedir.

MAE nöbetleri genellikle ilaca dirençli olsa da, nöbet önleyici ilaçlar valproat ve levetirasetam kullanımı yardımcı olabilir. Bununla birlikte, araştırmalar ketojenik diyetin ve değiştirilmiş Atkins diyetinin de etkili tedaviler olduğunu göstermiştir.

İyi Huylu Rolandik Epilepsi (BRE)

BRE olarak da bilinen benign rolandik epilepsi çocukları etkileyen bir epilepsi sendromudur. Çocukluk çağı epilepsi vakalarının yaklaşık yüzde 15'ini oluşturur.

Nöbetler, çocuğun yüzünde veya dilinde seğirme, uyuşma veya karıncalanma şeklinde ortaya çıkmakta, konuşmayi engellemekte ve salyaya neden olmaktadır. Nöbetler yayılır ve genelleşmiş nöbetler haline gelir. Çoğu durumda, BRE nöbetleri seyrektir ve genellikle sadece geceleri meydana gelir. Bu nöbetler tipik olarak iki dakikadan fazla sürmez ve çocuk bilincini kaybetmez. BRE tipik olarak 6 ila 8 yaşları arasında başlar ve erkekleri etkileme olasılığı kadınlara göre daha yüksektir.

Pek çok çocuk BRE için herhangi bir nöbet engelleyici ilacı almaz ve nöbetler genellikle erken ergenlik döneminde durur. Çocuğun gündüz saatlerinde nöbetleri varsa, nöbetler geceleri uykuyu bozuyorsa veya çocuğun BRE ile ilişkili olabilecek bir okuma bozukluğu varsa, doktor levetirasetam veya okskarbazepin reçete edebilir .

Rasmussen Sendromu

Rasmussen sendromu (Rasmussen'in ensefaliti) beynin bir yarım küresinin iltihaplanmasına ve fonksiyon bozukluğuna neden olan bir otoimmün hastalıktır.

Rasmussen sendromu genellikle 14 ay ile 14 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Nöbetler genellikle sendromun ilk ortaya çıkan semptomlardır. Güçsüzlük ve diğer nörolojik problemler genellikle nöbetlerin başlamasından 1 ila 3 yıl sonra ortaya çıkar.

Tedavi iltihabı durdurabilir, ancak hasarı tersine çeviremez. Diğer bazı hastalıkların semptomları (beyin iltihabı türleri dahil) Rasmussen sendromuna benzeyebilir, bu nedenle ebeveynlerin tanı için bir uzmana danışması önemlidir.

Rasmussen sendromuyla ilişkili nöbetleri ilaçla kontrol altında tutmak zordur. Çoğu hastada en iyi tedavi metodu epilepsi ameliyatıdır.

Lennox- Gastaut Sendromu

Tipik olarak 2-6 yaş arası çocuklarda başlayan Lennox- Gastaut sendromunun sebebi bilinmemekte ve hastalık genellikle beyin gelişim sorunları veya edinilmiş beyin hasarı olan çocuklarda görülmektedir.

Lennox- Gastaut sendromlu çocukların gelişimsel gecikmeleri problemler yaşamaktadırlar ve hastaların EEG testleri belirgin bir patern gösterir.

Lennox- Gastaut sendromunda görülen nöbet tipleri atonik, tonik, tonik- klonik ve atipik absans nöbetleri içerir. Atonik nöbetler çocukların yere düşmesine neden olduğu için birçok çocuk dişlerini ve yüzlerini korumak için kask takar.

Hastalığın tedavisi zor bir süreçtir ve antikonvülsan ilaçlar, sinir stimülasyonu ve belirli diyet tedavisi tütlerini içerir.

Elektrik Durumu Uyku Epileptikusu (ESES)

Elektrik durumu uyku epileptikusu (ESES), uyku sırasında daha sık hale gelen ve bir çocuğun uyku EEG'sinin yarısından fazlasında görülen nöbet aktivitesini tanımlar.

ESES, okul çağındaki çocuklarda bulunur ve hastaları farklı derecelerde etkileyebilir. Her zaman olmamakla birlikte sıklıkla nöbetler geçirilir. Hastalığa sahip çocuklar genellikle öğrenme ve yapmayı zaten bildikleri şeyleri yapma yeteneklerinde bir düşüşe sebep olan bilişsel geriliğe sahiptir.

Devam eden bu nöbet aktivitesi, konuşmada veya konuşmayı anlamada zorluk, davranışsal kaygılar, dikkat zorlukları veya vücudun bir veya daha fazla bölümünün hareketiyle ilgili sorunlara yol açabilir.

Nöbet aktivitesi, ESES'in başka bir özelliği ile birleştirildiğinde, genellikle uyku sırasında sürekli yükselme ve dalga (CSWS) olarak adlandırılır. Landau- Kleffner sendromu (LKS) gibi çocukların EEG'lerinde ESES'in olduğu ve özellikle dil ve sesleri anlamada zorluk çektikleri daha spesifik başka sendromlar da vardır .

Tipik olarak nöbetleri tedavi etmek için kullanılan ilaçlar ESES'i tedavi etmek için kullanılabilir, ancak doktorun yüksek doz benzodiazepinler ve steroidler gibi daha fazla tedavi eklemesi gerekebilir. Çocukların bilişsel işlevlerinin yakından izlenmesi çok önemlidir.

Sturge -Weber Sendromu

Sturge -Weber sendromu (SWS) , göz çevresindeki alın bölgesinde " porto şarabı lekesi " ( anjiyom olarak bilinir ) ile tanımlanabilen nörokutanöz (beyin ve cildi etkileyen) bir hastalıktır.

SWS'li çocuklar nöbetler, vücudun bir tarafında güçsüzlük (hemiparezi), gelişimsel gecikmeler ve gözde basınç artışı ( glokom ) yaşayabilir .

SWS teşhisi konan çocukların yüzde 80'inden fazlasında nöbetler görülür. Bu çocukların yaklaşık yüzde 25'inde ilaçla nöbetler tamamen kontrol altında tutulabilirken , yüzde 50'sinde kısmi nöbet kontrolü elde edilmekte ve yüzde 25'i ise ilaca yanıt vermemektedir. Ağır vakalarda doktor epilepsi ameliyatı önerebilir .  

Juvenil Miyoklonik Epilepsi

Juvenil miyoklonik epilepsisi (JME) olan kişilerde, kollarda, omuzlarda veya bazen bacaklarda küçük, hızlı sarsıntılar ile karakterize miyoklonik nöbetler vardır. Bu nöbetler genellikle uyandıktan hemen sonra oluşur. Miyoklonik sarsıntıları bazen tonik- klonik nöbetler izler veya tonik- klonik nöbetler bağımsız olarak ortaya çıkabilir. Hastanın saniyelerden birkaç dakikaya kadar sürebilen kısa bir süre için bilinçsizleştiği görülen absens nöbetleri de meydana gelebilir.

JME nöbetleri, geç çocukluk ve erken yetişkinlik arasında, genellikle ergenlik çağında başlayabilir. Çoğu hastada nöbetler uzun süreli ilaç alımı ile iyi bir şekilde kontrol altında tutulur.

Çocuklarda Epilepsi Belirtileri, Tanı ve Tedavisi Hakkında Bizimle İletişime Geçin