Pay Payda Nedir? Kısaca Pay Payda İlişkisi Konu Anlatımı
Özellikle kesirler üzerinden çok kullanılan matematik terimleri arasında pay ve payda gelir. Sadece eğitim konusunda değil aynı zamanda günlük yaşamda da birçok alanda oldukça fazla kullanılır.
Pay Payda Nedir?
Pay ve paydanın ne olduğunu öğrenebilmek için bu terimleri sırasıyla teker teker ele almak gerekir.
Payda: Herhangi bir bütünün kaç eş parçaya ayrıldığını gösterir. Pay: Parçalar arasında kaç tanesinin alındığını ifade etmektedir.
Bu şekilde bir bütün parçalara ayrıldığı vakit, bu parçalar üzerinden yapılacak oranlama konusunda pay ve payda kullanılır. Özellikle kesir üzerinden gösterilen pay ve paydayı anlatmak mümkün;
Pay/Payda
Görüldüğü gibi kesirler üzerinden pay üst kısmı yazılır ve payda ise alt bölüme yazılır. Bu sayede bir bütünün kaç eşit parçaya ayrıldığı ve bu parçalardan kaçının alındığı anlaşılır.
Kısaca Pay Payda İlişkisi Konu Anlatımı
Herhangi bir bütün parçaları ayrıldığı vakit ortaya payda ile pay çıkar. Böylece özellikle matematik işlemleri yapılırken büyük kolaylık sağlamaktadır. Bu doğrultuda bir bütün parçaya eş olarak ayrıldığı vakit bu payda olarak bilinir. Böylece kesir üzerinden alt kısma yazılır. Aynı zamanda eşit oranda ayrılmış parçaların içinden ne kadara alındığı pay olarak üst kısımda yazılır.
Örneğin bir pasta 6 eşit parçaya bölünmüş olsun. Bu sebepten dolayı fayda kısmına, yani kesrin alt bölümüne 6 yazılır. Bu eşit parçalardan üçünün alındığı ve ifade edildiği düşünülsün. Bu da pay kısmını göstermektedir. Yani pasta eşit parçaya ayrıldığında ve 3 parçası alındığı vakit şu şekilde görünür;
Pasta = 3/6
Kesir
"Oran" buraya yönlendirilmektedir. Diğer kullanımlar için Oran (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
1 çeyreği (1/4'ü) alınmış bir yaş pasta. Çizimde geriye kalan 3 çeyrek parça (3/4) gösteriliyor.
Kesir, bir birimin bölündüğü parçalardan birinin veya birkaçının bütüne oranını ifade eden sayı. Kesir kavramı, ondalık sayılardan ve yüzdelerden ayırmak amacıyla sıklıkla sadece "bayağı kesirleri" tanımlamak için kullanılır.
Bayağı kesirler[değiştir kaynağı değiştir]
Ondalık kesirler toplanırken veya çıkarılırken, virgüller alt alta gelecek şekilde yazılır ve doğal sayılardaki toplama-çıkarma işleminde olduğu gibi işlem yapılır. Sonuç, virgüllerin hizasından virgülle ayrılır.
12,45 + 3,572 16,022
Bölme[değiştir
İlkokul 3. sınıf matematik dersi, Pay ve Payda Arasındaki İlişki konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.
PAY VE PAYDA ARASINDAKİ İLİŞKİ
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ? → Pay ve payda ilişkisi → Pay ve paydayı sayı doğrusunda gösterme
Pay ve Payda
Payda bütünün kaç eş parçaya ayrıldığını, pay ise parçalardan kaç tanesinin alındığını ifade eder.
ÖRNEK: Aydın bir pastayı altıya böldü ve eş parçalardan iki tanesini yedi. Aydın’ın yediği dilimleri kesir olarak gösterelim.
Pasta bir bütünü ifade eder. Altıya bölünmesi payda, Aydın’ın yediği iki eş dilim ise paydır. Pay ve payda arasında parça, bütün ilişkisi vardır.
Pay ve Paydayı Sayı Doğrusunda Gösterelim
Şimdi de Aydın’ın yediği pastanın kesir olarak sayı doğrusunda gösterelim.
Aydın’ın dilimlere ayırdığı pastanın tamamı sayı doğrusunda 1 sayısı ile gösterilmiştir.
3. sınıf Pay ve Payda İlişkisi konusunu pekiştirelim.
